content
stringlengths
31
27.4k
भौतिक दूरी कायम गर्दै काष्ठमण्डप पुनःनिर्माण काठमाडाै। निषेधाज्ञामा पनि ऐतिहासिक सम्पदा काष्ठमण्डप पुनःनिर्माणको काम नियमित भइरहेको छ। हाल दैनिक ३० कामदारले नियमित काम गरिरहेको उक्त सम्पदाको पुनःनिर्माण गर्नका लागि कामदारले सुरक्षाको मापदण्ड अपनाई भौतिक दूरी कायम गरेर काम गरिरहेका छन्। पछिल्लो समय कोरोना भाइरसको सङ्क्रमण दर अत्यधिक बढेपछि निर्माणको काम नरोक्ने तर कामदारबीच दूरी कायम गर्ने सहमतिअनुरुप काम भइरहेको हो। यही वैशाखभित्र पुनःनिर्माणको काम सकी उद्घाटन गर्ने तयारी रहे पनि छानो छाउने काठ समयमै उपलब्ध नहुँदा पुनःनिर्माणको काम सक्न अझै केही समय लाग्ने भएको छ। पुनःनिर्माणको कामअन्तर्गत अहिले छानो छाउने काम भइरहेको छ। छानोकै लागि रौतहटबाट ल्याइएका काठ हेटौँडामा आइपुगेको छ। आठसय क्युफिट (घनफिट) काठ चिरेर ल्याउनुपर्ने भएकाले सोहीअनुरुप ल्याउने तयारी भइरहेको काष्ठमण्डप पुनःनिर्माण समितिका अध्यक्ष राजेश शाक्यले जानकारी दिए। उक्त सम्पदाको हालसम्म पुनःनिर्माणको ९० प्रतिशत काम सम्पन्न भएको छ। छानाका लागि आठ हजार क्युफिट काठ आवश्यक पर्दछ । पुनःनिर्मणका लागि जम्मा १७ हजार ५८ क्युफिट काठ आवश्यक पर्दछ। विसं २०७२ को भूकम्पले पूर्णरूपमा क्षति पुगेको ऐतिहासिक काष्ठमण्डप तीन वर्षअघि पुनःनिर्माणका लागि क्षमापूजा गरिएको थियो। उक्त ऐतिहासिक सम्पदा पुनःनिर्माणका लागि रु १९ करोड खर्च लाग्ने अनुमान गरिएकामा काठमाडौँ महानगरपालिकाले सहयोग गर्दै आएको छ। सातौँ शताब्दीको काष्ठमण्डप पुनःनिर्माणको काम भइरहेको हो। केही यसअघिकै पुराना काठको प्रयोग भए पनि नयाँ केही काठ भने टिम्बर कर्पोरेशन अफ नेपालसँग लिखित सम्झौता गरी ल्याइएको छ। रासस
नेपाल सुपर लिग : काठमाडौँ रेजर्सले हरायो बुटवल लुम्बिनी एफसीलाई काठमाडौं । नेपाल सुपर लिगअन्तर्गत आज सम्पन्न खेलमा काठमाडौँ रेजर्सले बुटवल लुम्बिनी एफसीलाई पराजित गरेको छ । त्रिपुरेश्वरस्थित दशरथ रङ्गशालामा भएको खेलमा काठमाडौँले बुटवललाई एक शून्य गोलले हराएको हो । हारपछि बुटवलले शीर्ष स्थानमा उक्लने मौका गुमाएको छ । काठमाडौँका लागि निर्णायक गोल विदेशी स्टेफेनको विलोङले गरेका हुन् । उनले खेलको पाँचौँ मिनेटमा गोल गरेका हुन् । खेलको शुरुआतदेखि नै काठमाडौँले निकै आक्रामक खेल खेलेको थियो । यस्तै खेलको सातौँ मिनेटमा बुटवलले पेनाल्टीको अवसर पाएको थियो । सो अवसरको बुटवलले फाइदा लिन सकेन । खेलको १३ औँ मिनेटमा काठमाडौँले गोलको अवसर पाएको थियो । सो अवसरको सदुपयोग भने हुन सकेन । यस्तै खेलको २६ औँ मिनेटमा पनि बुटवलले गोलको अवसरको फाइदा लिन सकेन । खेलको २८औंँ मिनेटमा बुटवलका सुमन लामाले गरेको गोलको प्रयास असफल भयो । मध्यान्तरपछिको खेलको ८६ औंँ मिनेटमा बुटवलका आशिष लामाको प्रहार गोलमा परिणत हुन सकेन । जीतसँगै काठमाडौंँले तीन अंक बटुलेको छ । काठमाडौँको चार खेलमा सात अंक भएको छ । बुटवललाई पछि पार्दै काठमाडौँ लिगको तेस्रो स्थानमा उक्लिएको छ । बुटवल चार खेलमा पाँच अंक जोड्दै लिगको चौथो स्थानमा खुम्चिएको छ ।
दुध सेवनमा जोड दिन डेरी एशोसियसनको अपिल काठमाडौं। नेपाल डेरी एशोसियसनले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता वृद्धि गर्न आम जनतालाई दुध सेवनका लागि सार्वजनिक अपिल गरेको छ। एशोसियको मंगलबार जुम मार्फत भएको बैठकमा कोभिड १९ विरुद्धको लडाइमा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन अति आवश्यक भएको र त्यो दुध सेवनबाट सम्भव हुने भन्दै मानिसहरुलाई दुध सेवनमा जोड दिन अनुरोध गरेको हो। बैठकले दैनिक रुपमा गर्नुपर्ने दूध संकलन, प्रशोधन, ढुवानी एवं बजारीकरणका समयमा सबै सुरक्षित रही दुध आपूर्तिमा सहज रुपमा गर्न आग्रह गरेको छ। दूध अतिआवश्यक बस्तु भएको भन्दै बैठकले समयमा गन्तव्यमा पुर्याउन नसक्दा खेर जाने हुँदा ढुवानीको समयमा कुनै पनि अवरोध नगर्न सरकारसँग माग गरेको छ। दुध धेरै दिन भण्डार गरेर राख्न समस्या हुने भन्दै एशोसियसनले धुलो दुध, बटर गत सालकै  स्टक भएकोले अहिले देशैभर दैनिक ६० प्रतिशत बजार घटेको निष्र्कष निकालेको छ। एशोसियसनले डेरी उद्योगमा ३ अर्बको लगानी रहेको भन्दै व्यवसायीका लागि राहतका प्याकेज ल्याउन अनुरोध समेत गरेको छ। यस्तै बैठकले देशका अधिकांश ठाउँमा भाइरसको जोखिम बढ्दै गएकाले उच्च सर्तकता अपनाउन, खानपानमा विशेष ध्यान दिन र स्वस्थ्य मापण्डको पूर्ण पालना गर्न पनि अनुरोध गरेको छ।
करिब डेढ किलो सुनसहित त्रिभुवन विमानस्थलबाट पाँच जना पक्राउ काठमाडौं । नेपाल प्रहरीले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट एक किलो ४०७ ग्राम सुनसहित पाँचजनालाई पक्राउ गरेको छ । अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सुरक्षा कार्यालयबाट खटिएको प्रहरी टोलीले एक किलोग्राम ४०७ ग्राम ९१० मिलिग्राम सुनसहित प्युठानका यमलाल खनाल, गुल्मीका जनक खड्का, नुवाकोटका सुमित तामाङ, धनबहादुर तामाङ र नवलपरासीका राजु विश्वकर्मालाई आज दिउँसो पक्राउ गरेको हो । पक्राउ परेकामध्ये एयर अरेबियाको उडानमा दुबईबाट आएका यमलाल र जनकको साथबाट ६९८ ग्राम ९१० मिलिग्राम बराबरको बिस्कुट आकारको सुन दुई थान र दुईवटा बाला बरामद गरेको हो । यस्तै हिमालय एयरद्वारा दुबईबाट आएका सुमित र धनबहादुर तथा नेपाल एयरलाइन्सबाट आएका राजुको साथबाट जम्मा ७०९ ग्राम उक्त धातु बरामद गरेको छ । पक्राउ परेका उनीहरुले लगेजभित्र स्पिकरमा फल्स बटम बनाई भन्सार छलि विदेश लैजान लागेको अवस्थामा फेला पारी पक्राउ गरिएको प्रहरी प्रधान कार्यालयले बताएको छ । पक्राउ पाँचै जनालाई आवश्यक अनुसन्धान एवं कारवाहीका लागि भन्सार कार्यालय गौचर बुझाइएको अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सुरक्षा कार्यालय गौचरले जनाएको छ ।
एनआरएनए अध्यक्ष कुमार पन्तलाई कोरोना संक्रमण काठमाडौं । गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए)का अध्यक्ष तथा ‘कोभिड १९’ उच्चस्तरीय समितिका संयोजक कुमार पन्तलाई कोरोना संक्रमण भएको छ । उनलाई कोरोना भाइरस (कोभिड–१९)को लक्षण देखिएपछि पीसीआर परीक्षण गराउँदा ‘पोजेटिभ रिपोर्ट’ आएको हो । एनआरएनएको सक्रियतामा निर्माण भएको गोर्खास्थित एनआरएनए नमुना बस्ती हस्तान्तरण, नेपालमा १० अर्ब लगानी लगायतको परियोजनालाई मूर्तरुप दिन विगत केही सातादेखि पन्त नेपाल भ्रमणमा छन् । पन्त अहिले होम आईसोलेसनमा रहेका छन् ।
नेपाल इन्जिनियरिङ कलेजमा एक सय बेडको आइसोलेसन सेन्टर काठमाडौं । भक्तपुर चाँगुनारायण नगरपालिकास्थित नेपाल इन्जिनियरिङ्ग कलेजमा एक सय बेडको आइसोलेसन सेन्टर बनाइएको छ । देशभर कोरोना भाइरस संक्रमित बढ्दै गएपछि कलेजले सामाजिक उत्तरदायित्व पूरा गर्न भन्दै एक सय बेड आइसोलेसन सेन्टर बनाएको हो । कलेजका प्रिन्सिपल प्रा. डा. हरिकृष्ण श्रेष्ठले कलेजले त्यसका लागि ठाउँं मात्रै उपलब्ध गराएको र बार्डका लागि बाँंकी सबै काम नेपाल सरकारले नै गरेको स्पष्ट पारे । शनिबार बिहानसम्म त्यहाँं बिरामी भने पुगेको छैन । तर, बिरामी ल्याउनका लागि सोधपुछको काम भने सुरु भएको जनाइएको छ । आइसोलेसन बेडमा बिरामीलाई चाहिने सानीटाइजर, साबुन, टावेल, टुथपेस्टलगायत सबै सामाग्री राखिएको छ ।
कोरोनाको सङ्क्रमणबाट तीनको मृत्यु कञ्चनपुर । कञ्चनपुरमा कोरोना भाइरसको सङ्क्रमणबाट गए राति तीन जनाको मृत्यु भएको छ। दुई जनाको महाकाली अस्पतालमा उपचारका क्रममा र एक जनाको होमआइसोलेशनमा मृत्यु भएको हो। महाकाली अस्पतालमा उपचारार्थ भर्ना भएका भीमदत्त नगरपालिका–१८ का ५२ वर्षीय पुरुष र सोही नगरपालिका १४ का ४८ वर्षीय महिलाको मृत्यु भएको महाकाली अस्पतालका कोभिड सम्पर्क व्यक्ति डा गोविन्द रोकायाले बताए। यसैगरी भीमदत्त नगरपालिका–१८ का ६८ वर्षीय पुरुषको होमआइसोलेशनमा मृत्यु भएको छ। यसैबीच पश्चिमी सीमानाका गड्डाचौकी र गौरीफण्टा हुँदै शुक्रबार भारतबाट भित्रिएका एक हजार ७६९ मध्ये २८४ जनाको एन्टिजेन परीक्षण गरिएकामा ३३ जनाको परीक्षणको नतिजा पोजेटिभ आएको छ।रासस
राष्ट्रिय सूचना आयोगको विनय कसजु पुरस्कार ५ जनालाई काठमाडौं। राष्ट्रिय सूचना आयोगले विनय कसजु उत्कृष्ट सूचना अभियन्ता पुरस्कार पाँचजनालाई दिने निर्णय गरेको छ। आयोगका अनुसार उदयपुरको त्रियुगा नगरपालिकाका अजयकुमार साह, बाराका मुन्नाकुमार मिश्र, धनुषाका शैलेन्द्रकुमार महतो, झापाका इश्वरी तिवारी, र पर्साका रामपुकार रौनियारलाई दिने निर्णय गरेको हो। यस्तै उत्कृष्ट सूचना अधिकारी पुरस्कार पनि पाँचजनालाई दिने निर्णय गरिएको आयोगले जनाएको छ। आयोगका अनुसार राष्ट्रिय मुस्लिम आयोगका दयारम तिवारी, थाहा नगरपालिका मकवानपुरका सुरजकुमार भुजेल, प्रदेश निर्वाचन कार्यालय कैलालीका राजेश चौधरी, जिल्ला हुकाल कार्यालय ताप्लेजुङका नवराज गिरी र जिल्ला हुलाक कार्यालय खोटाङका सरोज खतिवडालाई उत्कृष्ट सूचना अधिकारी पुरस्कार दिने निर्णय गरिएको छ। यस्तै आयोगले आयोगमा कार्यरत तीनजना कर्मचारीलाई पनि पुरस्कार दिने निर्णय गरेको छ। उपसचिव कपिल प्रसाद उपाध्याय, कानुन अधिकृत शान्ति काफ्ले र कम्युटर अपरेटर राजीव गौतमलाई पुरस्कृत गर्ने निर्णय गरिएको हो। आयोगले गत वर्ष कोरोना महामारीका कारण पुरस्कार वितरण गर्न नसकिएको तर यो वर्षबाट पुरस्कारलाई निरन्तरता दिइएको बताएको छ।
कोरोना संकटमा प्रहरीले के गरिरहेको छ ? काठमाडौं। कोभिड १९ संक्रमणको रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि नेपाल प्रहरीले पछिल्लो २४ घण्टामा ५ सय ८४ वटा सचेतनामूलक कार्यक्रम सञ्चालन गरेको छ। उक्त कार्यक्रममा देशभर गरी जम्मा १ लाख ३२ हजार ९ सय ४६ जना सहभागी भएका छन्। नयाँ भेरियन्ट सहितको कोभिड १९ को संक्रमण बढ्दै गएको सन्दर्भमा यसबाट सिर्जना हुन सक्ने समस्या र चुनौतीलाई दृष्टिगत गरी संक्रमण रोक्न तोकिएको सुरक्षा मापदण्डलाई दुरुस्त रुपमा कार्यान्वयनका लागि नेपाल प्रहरीले ‘संक्रमणबाट आफू बचौँ र अरुलाई पनि बचाऔँ’ भन्ने नारा सहित ‘तपाईंको मास्क खै ?’ लगायतका विभिन्न सचेतनामूलक कार्यक्रमलाई अभियानकै रुपमा सञ्चालन गरेको हो। अभियानको क्रममा पछिल्लो २४ घण्टामा २५ हजार ८ सय ८४ जनालाई निस्शुल्क मास्क वितरण गरिएको छ। मास्क नलगाई हिँडडुल गर्ने ५८ हजार १ सय ५२ जनालाई होल्डिङ जोनमा राखी सम्झाई बुझाई छाडिएको छ। तोकिएको मापदण्ड उल्लंघन गर्ने १ हजार ९१ जनालाई संक्रामक रोग ऐन, २०२० बमोजिम जरिवाना गरिएको छ। कार्यक्रम अन्तर्गत नेपाल प्रहरीले विभिन्न स्थानहरूमा कोभिड १९ को जोखिम न्यूनीकरणको लागि सचेतनामूलक सन्देश सहितको माइकिङ, सवारी साधनहरूको चेकजाँच, सचेतनामूलक प्लेकार्ड प्रदर्शन लगायतका कार्यक्रमहरू मार्फत मास्क तथा स्यानिटाइजरको सहि प्रयोग र नियमित मास्क लगाउन सबैमा अनुरोध समेत गरेको छ। कार्यक्रमलाई थप प्रभावकारी र सफल बनाउन नेपाल प्रहरीले अन्य सुरक्षा निकाय लगायतका सरोकारवालाहरुसँग आवश्यक समन्वय, सहकार्य गरी अनुगमनलाई समेत तिब्रता दिएको छ।
सेयर कारोबार विद्युतिय माध्यमबाट गर्नुपर्ने काठमाडौं। स्टक ब्रोकर एसोसिएसन अफ नेपालले ब्रोकरमार्फत हुने सेयर कारोबार निषेधाज्ञा अवधिमा विद्युतीय माध्यमबाट गर्न सबै लगानीकर्तालाई आग्रह गरेको छ। एसोसिएसनले सूचना जारी गर्दै सरकारले बिहीबारदेखि अत्यावश्यक सेवा बाहेकको आवागमन निषेध गरेकाले निषेधाज्ञा अवधिभर सबै कारोबार विद्युतीय माध्यमबाट गरिने जनाएको छ। सरकार, धितोपत्र बोर्ड र नेपाल स्टक एक्सचेञ्जले जारी गरेको जनस्वास्थ्य मापदण्ड पालना गर्दै दोस्रो बजार कारोबार तथा राफसाफ निरन्तर गर्न गराउन एसोसिएसनले सम्बन्धित निकायको सहयोगको अपेक्षा पनि गरेको छ। धितोपत्र कारोबारको राफसाफ समयमा सम्पन्न गरी कारोबारलाई निरन्तरता दिन लगानीकर्ताहरुबाट खरिद रकम तथा बिक्री गरिएको धितोपत्र समयमै उपलब्ध गराउनु पर्छ। निषेधाज्ञाको अवधिमा लगानीकर्ताले कारोबार कसरी गर्ने भन्नेमा प्रष्ट भएर मात्र कारोबार गर्न एसोसिएसनले आग्रह गरेको छ।
जाजरकाेटमा हत्या अभियोगमा बाबुछोरा पक्राउ जाजरकोट । जिल्लाको छेडागाड नगरपालिकाका एक पुरुषको हत्यामा संलग्न भएको आरोपमा बाबुछोरा पक्राउ परेका छन्। छेडागाड–९ राजीकोट निवासी सुकिलाल बादी र उनका छोरा ज्ञानु बादीलाई बुधबार प्रहरीले पक्राउ गरेको हो। छेडागाड–११ भैँसीखर्कस्थित फुम्न–राजीकोट जोड्ने झोलुङ्गे पुलमाथि छेडागाड–१० खलटाकुरा बस्ने बर्ष ४६ का धनविरे पुनमगरको शव गत आइतबार फेला परेको थियो। अनुसन्धानपछि हत्यामा बाबुछोराको संलग्नता रहेको तथ्य फेला परेपछि उनीहरुलाई पक्राउ गरिएको प्रहरी निरीक्षक शिवकुमार क्षेत्रीले बताए। उनीहरुलाई अनुसन्धानका लागि अदालतले सात दिनको म्याद दिएको छ। दुवैलाई जिल्ला प्रहरी कार्यालयको हिरासतमा राखेर थप अनुसन्धान भइरहेको प्रहरीले जनाएको छ । प्रारम्भिक चरणको वयानमा उनीहरुले अपराध स्वीकार गरेको प्रहरीको भनाइ छ।रासस
करेन्ट लागेर मृत्यु सिन्धुली । यहाँ करेन्ट लागेर आज एक जनाको मृत्यु भएको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालयका अनुसार बाँकेको नेपालगञ्ज निवासी अन्दाजी २३ वर्षीय विशाल चौधारीको करेन्ट लागेर मृत्यु भएको हो । कमलामाई नगरपालिका–८ करकरेस्थित जङ्गलमा विद्युत् बनाउन खम्बामा चढेका विशाललाई अचानक करेन्ट लाग्दा घटनास्थलमा नै मृत्यु भएको प्रहरी नायब उपरीक्षक मनोजकुमार लामाले जानकारी दिए । काम गर्ने क्रममा करेन्ट लाग्दा विशाललाई करेन्टले विद्युत्को तारमा नै झुन्डाएको थियो । हाइटेन्सन लाइनको काम गर्ने कामदार रहेका विशालको घटनास्थलमा नै मृत्यु भएको र हाल शव परीक्षणका लागि सिन्धुली अस्पतालको शव गृहमा राखिएको प्रहरी नायब उपरीक्षक लामाले जानकारी दिए । यस्तै उनिसँगै काम गर्दै आएका सोही ठाउँ ठेगाना भएका अन्दाजी २४ वर्षीय मायाराम चौधरीलाई पनि करेन्ट लागेको छ । मायारामको अवस्था सामान्य नै रहेको छ ।
डिसी नेपाल ‘सानो संसार’ ।। Episode_0५ 
डिसी नेपाल ‘सानो संसार’ ।। Episode_0४ 
डिसी नेपाल ‘सानो संसार’ ।। Episode_0३ 
आज बैशाख १५ गते बुधबार, कस्ताे छ आजकाे दिन हेर्नहाेस् राशिफल आज वि.सं.२०७८ साल बैशाख १५ गते, बुधबार। सन् २०२१ अप्रिल २८ तारिख । नेपाल संवत् ११४१ । प्रमादी संवत्सर । उत्तरायण । वसन्त ऋतु । श्रीशाके १९४२ । बैशाख कृष्ण पक्ष । प्रतिपदा तिथी । चन्द्रमा बृक्षक राशिमा। काठमाडौंमा सूर्योदय बिहान ५ः २६ र सूर्यास्त बेलुकी ६ः३५ मिनेटमा। मेष (चू,चे,चो,ला,लि,लू,ले,लो,अ) स्वास्थ्य बाधाको सामना गर्नु पर्नेछ । अध्ययनमा रुचि जानेछ । अपमानको भयमिल्नेछ । बृष (ई,ऊ,ए,ओ,वा,वी,वू,वे,वो) व्यवसायिक छोटो यात्राहुनेछ । लगानीमा प्रतिफल मिल्नेछ । पारिवारिक भेटघाट हुनेछ । मिथुन(का,की,कू,घ,ङ,छ,के,को,हा) विरोधीहरु पर जानेछन् । राजनीतिमा प्रगति हुनेछ । वादविवादमा जीत हुनेछ। कर्कट(ही,हू,हे,हो,डा,डी,डु,डे,डो) सन्तानको खुशी बढ्नेछ । व्यापारमाआम्दानी राम्रो हुनेछ । पढाइमा प्रगतिहुनेछ। सिहं(मा,मी,मू,मे,मो,टा,टी,टू,टे)  घरायसी चिन्ता बढ्नेछ । आफन्त नै पर हुनेछन् । महिलावर्गसFग विवाद हुनेछ। कन्या(टो,पा,पी,पु,ष,ण,ठ,पे,पो)  प्रेममाशंका बढ्नेछ । काममा जिम्मेवारी थपिनेछ । दाजुभाइको साथ मिल्नेछ। तुला(रा,री,रु,रे,रो,ता,ती,तू,ते) पारिवारिक भोजनमा सामेल भइनेछ । वाणीले प्रभाव पार्नेछ । धनको कारोबार बढ्नेछ । बृश्चिक (तो,ना,नी,नू,ने,नो,या,यी,यू) मनोरञ्जनमा दिन बित्नेछ । मित्रजन भेटघाट हुनेछ । किनमेलमा खर्च बढ्नेछ। धनु(ये,यो,भा,भी,भू,ध,फा,ढा,भे)  वैदेशिकधनआउनेछ । आफन्तबाट असहयोग हुनेछ । काममालगानि बढ्नेछ । मकर(भो,जा,जी,जू,जे,जो,ख,खी,खू,खे,खो,गा,गी) दाजुभाइमामित्रता बढ्नेछ । आँटेको काम पुरा हुनेछ । आकस्मिकलाभमिल्नेछ । कुम्भ(गू,गे,गो,सा,सी,सू,से,सो,दा) सामाजिक प्रशंसा मिल्नेछ । कृषि काममा फाइदा पाइनेछ । रोजगारीमा प्रगति हुनेछ। मीन(दी,दू,थ,झ,ञ,दे,दो,चा,ची) विदेशको कामबन्नेछ । ठुला बडाको साथमिल्नेछ । परोपकारमा ध्यान जानेछ ।
महाकाली अस्पतालमा अक्सिजन अभाव महेन्द्रनगर । कोरोना सङ्क्रमणबाट कञ्चनपुरको महाकाली अस्पतालमा बिरामी बढेपछि यहाँ अक्सिजनको अभाव हुन थालेको छ । चौध श्ययाको सघन कक्ष रहेको अस्पतालमा लक्षणसहितका गम्भीर खालका सङ्क्रमित बढ्न थालेका छन् । अस्पताल कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति डा गोविन्द रोकायाले अस्पतालमा अक्सिनको अभाव हुन थालेको बताए । उनले अक्सिजन प्लान्टले अस्पताललाई आवश्यताअनुसार अक्सिजन दिन नसकेको बताए । “आवश्यकताअनुसार आपूर्ति हुन नसकेपछि हामीले बाहिरबाट पनि मगाएका छौँ”, डा रोकायाले भने, “सङ्क्रमण बढ्दै जाँदा व्यवस्थापनको निकै समस्या आएको छ ।” पचास श्ययाको कोरोना अस्पताल पनि सङ्क्रमितले भरिभराउ छ । त्यसैगरी सोमबार राति भीमदत्त नगरपालिका–११ का एक कोरोना सङ्क्रमितको महाकाली अस्पतालमा उपचारका क्रममा मृत्यु भएको छ । अस्पतालमा उपचारका लागि आएका सङ्क्रमितमध्ये चार दिनमा चारको मृत्यु भइसकेको छ । त्यसैगरी कञ्चनपुरको स्थानीय प्रशासनले कोरोना भाइरस नियन्त्रणका लागि बुधबारदेखि आंशिक लकडाउन गर्ने जनाएको छ । जिल्ला कोभिड–१९ सङ्कट व्यवस्थापन केन्द्रको बैठकले वैशाख १५ गतेदेखि अर्को सूचना जारी नभएसम्मका लागि हरेक दिन दिउँसो ३ बजेदेखि बिहान ८ बजेसम्म बजार, कलकारखाना, व्यवसाय बन्द गर्ने निर्णय गरेको छ । बैठकले जोरबिजोर प्रणालीबाट यातायातका साधन सञ्चालन गर्ने निर्णय गरेको छ । सुदूरपश्चिम क्षेत्रीय स्वास्थ्य निर्देशनालयका कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति हेमराज जोशीले प्रदेश सरकारले यहाँ सघन कक्ष सुविधा बढाउने गृहकार्य गरिरहेको जानकारी दिए । उनले प्रक्रियागत अल्झनका कारण महामारीका बेला स्रोतसाधन खरिद गर्न समय लाग्ने गरेको बताए । “महाकाली अस्पतालमा अक्सिजन प्लान्ट राख्ने तयारी हँुदैछ”, जोशीले भने, “सेती प्रादेशिक अस्पतालमा त प्लान्ट पहिलेदेखि नै सञ्चालनमा थियो ।”
ब्राउनसुगरसहित दुई युवा पक्राउ उदयपुर । उदयपुर जिल्लाको त्रियुगा नगरपालिकास्थित गाईघाट बजारबाट ब्राउनसुगरसहित दुई युवालाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ। जिल्ला प्रहरी कार्यालय उदयपुरका अनुसार ब्राउनसुगरसहित पक्राउ पर्नेमा त्रिनपा–३ मिलनचोकका ३४ वर्षीय श्यामकुमार चौधरी र सोही स्थान बस्ने अर्का २८ वर्षीय रेवत खातीलाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ। सोमबार बेलुकी त्रिनपा–३ को मिलनचोकको एक स्थानमा ब्राउनसुगर कारोबार हुँदैछ भन्ने गोप्य सूचनाका आधारमा प्रहरीले सम्बन्धित स्थानमा छापा मार्दा २०० ग्राम ब्राउनसुगरसहित दुई युवालाई जिल्ला प्रहरी कार्यालय उदयपुरले पक्राउ गरेको प्रहरीले बताएको छ। ब्राउनसुगरसहित पक्राउ गरिएका दुवैलाई जिल्ला प्रहरी कार्यलयको हिरासतमा राखेर अनुसन्धान शुरु गरिएको उदयपुरका प्रहरी प्रमुख भीमप्रसाद दाहालले बताए।
कपनबाट सालकको खपेटासहित दुई पक्राउ काठमाडौं। नेपाल प्रहरीले संरक्षित वन्यजन्तु सालकको खपेटासहित दुई जनालाई पक्राउ गरेको छ । प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो (सिआइबी)ले काठमाडौँ महानगरपालिका–६ बौद्ध कपन सरस्वतीनगरबाट एक किलोग्राम ८०० ग्राम संरक्षित वन्यजन्तु सालकको खपेटासहित धादिङ थाक्रे गाउँपालिका–३ डाँडाखर्कका ३० वर्षीय कुलबहादुर तामाङ र २० वर्षीय जयराम तामाङलाई आइतबार पक्राउ गरी आज सार्वजनिक गरेको हो । ब्यूरोका प्रवक्ता, प्रहरी उपरीक्षक गङ्गा पन्तले संरक्षित वन्यजन्तुको आखेटोपहार अवैध रुपमा ओसारपसार तथा बेचबिखन गर्न लागेको सूचनाका आधारमा दुई जनालाई पक्राउ गरिएको जानकारी दिए। उनीहरुलाई आखेटोपहार झोलामा बोकेर हिँडेको अवस्थामा पक्राउ गरिएको प्रवक्ता पन्तले बताए। पक्राउपछि दुवै जनालाई आवश्यक अनुसन्धान तथा कारबाहीका लागि डिभिजन वन कार्यालय हात्तीसार पठाएको ब्यूरोले जनाएको छ ।
काठमाडौंको लैनचौरमा खेल मैदान सहितको हरित उद्यान निर्माण गर्दै एनसेल काठमाडौं। एनसेल आजियाटा लिमिटेडले आफ्नो व्यावसायिक सामाजिक जिम्मेवारी अन्तर्गत काठमाडौंको मुटुमा रहेको लैनचौर मैदानको निर्माण तथा संरक्षण गर्ने भएको छ। खेल मैदान सहितको ५४ हजार ९ सय २१ वर्ग फिट क्षेत्रफल रहेको हरित उद्यान निमार्णले स्वच्छ, सफा, हराभरा सहर निर्माणमा योगदान पुर्याउने उदेश्य लिएको कम्पनीले जनाउको छ। यो हरित उद्यान काठमाडौं महानगरपालिका वडा नं. २६ मा रहेको लैनचौर मैदानमा बनिरहेको छ। उद्यानमा मिनी फुटबल मैदान, बास्केटबल कोर्ट, खुला जिमखाना र बालबालिकाका लागि खेल्ने स्थान निमार्ण हुने छन्। एनसेल र काठमाडौं महानगरपालिका वडा नं. २६ ले एनसेलको व्यावसायिक सामाजिक जिम्मेवारी अन्तर्गत यो हरित उद्यान निर्माण तथा संरक्षणका लागि समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर गरेका छन्। ग्राउण्ड क्लेरेन्सको कार्य सम्पन्न गरी हाल उद्यान निर्माणका लागि मैदान उत्खननको कार्य भइरहेको छ। परम्परागत ढुङ्गेधारा, उद्यानमा आउने मानिसहरुका लागि पार्किङ्, शौचालय सुविधा र सोलार बत्तिको व्यवस्था पनि गरिएको छ।
काठमाडौंमा निषेधज्ञाकाे संभावना, सार्वजनिक यातायात र हवाई उडान बन्द गरिने! काठमाडौं। संघीय राजधानी काठमाडौँका तीन वटै जिल्लामा निषेधाज्ञा लागू हुने भएको छ। कोरोना संक्रमण दर तिव्ररुपमा फैलिन थालेसँगै यसको नियन्त्रण र रोकथामका लागि निषेधाज्ञा लगाउने विषयमा अहिले काठमाडौं, भक्तपुर र ललितपुरका प्रमुख जिल्ला अधिकारीहरूको बैठकले जारी छ। यो बैठकले काठमाडौं उपत्यकाभित्र वैशाख १६ गतेदेखि निषेधाज्ञा जारी गर्ने निर्णयमा छलफल गरिरहेको स्रोतले जनाएको छ। आगामी बैशाख १६ गतेदेखि लागू हुने निषेधाज्ञामा सार्वजनिक यातायात ठप्प बन्द गरिने छ भने अत्याआवश्यक बाहेकका सवारी साधन मात्रै चल्न पाउने छन्। यस्तै आन्तरिक र बाह्य हवाई उडान बन्द गर्ने तयारी पनि गरिएको स्रोतले जनाएको छ। यसअघि कोभिड–१९ संकट व्यवस्थापन केन्द्र (सीसीएमसी)  सक्रिय संक्रमित र जोखिमलाई हेरेर स्थानीय प्रशासनलाई निषेधाज्ञा जारी गर्ने अधिकार दिनको लागि सिफारिस गरेको थियो। ठूला शहरहरूमा ५ सय भन्दा बढी सक्रिय सङ्क्रमित भएको खण्डमा निषेधाज्ञा लगाउन सक्ने अधिकारको सिफारिस गरेको थियो। काठमाडौं जिल्लामा मात्र आइतबार एक हजार भन्दा नयाँ संक्रमित फेला परेका थिए। यस्तै आज मन्त्री परिषद बैठक पनि बस्दै छ। यसले आइतवार बसेको सीसीएमसी बैठकले गरेका निर्णयहरुमा विचार गर्ने छ।
जन्ती बसलाई टिपर ठक्कर दिँदा दुई बालिकाको मृत्यु रुपन्देही। रुपन्देहीको कोटिहवामा टिपरले जन्ती बसलाई ठक्कर दिँदा आइतबार दुई बालिकाको मृत्यु भएको छ । दुर्घटनामा अन्य ६ जना गम्भीर घाइते भएका छन्। भैरहवाबाट बुटवल आउँदै गरेको लु १ ख ६०६४ नम्बरको टिपरले सोही दिशाबाट बुटवल आउँदै गरेको लु १ ख ९६८५ नम्बरको जन्ती बोकेको बसलाई रुपन्देहीको कोटिहवामा ठक्कर दिएको लुम्बिनी प्रदेश ट्राफिक प्रहरी कार्यालय बुटवलका प्रहरी उपरीक्षक डम्मरबहादुर विकले जानकारी दिए। दुर्घटनामा परी तिलोत्तमा नगरपालिका–५ की आठ वर्षीया गङ्गा हरिजन र १० वर्षीया सरस्वती हरिजनको मृत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ । ट्रकको ठक्करबाट सरस्वतीको घटनास्थलमै र गङ्गाको उपचारका क्रममा क्रिमसन अस्पताल मणिग्राममा मृत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ । घाइतेमध्ये टिपर चालकको युनिभर्सल मेडिकल कलेजमा र अन्य चारको क्रिमसन अस्पतालमा उपचार भइरहेको बताइएको छ । रासस
एमाले विवादः माधव समूहका नेताहरुलाई सांसदबाट हटाउने स्थायी समितिको निर्णय, केन्द्रीय कमिटी बैठक जारी काठमाडौं। नेकपा एमालेले माधव नेपाललगायत सो समूहका नेताहरुलाई सांसदबाट हटाउने तयारी गरेको छ। आइतबार आकस्मिक रुपमा बसेको स्थायी स्थायी समिति बैठकले माधव समूहका नेताहरुले सांसदबाट हटाउने निर्णय गरेको हो। र सोही कारबाहीबारे निर्णय लिन केन्द्रीय कमिटी बैठक बालुवाटारमा शुरु भएको छ। अध्यक्ष तथा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले केन्द्रीय कमिटीको आकिस्मक बैठक बोलाएका थिए। बैठक बालुवाटारमा जारी छ। यसअघि वैशाख ७ मा माधवकुमार नेपाललगयत २७ जना प्रतिनिधिसभा सदस्य र ५ जना प्रदेश सभा सदस्यहरुलाई स्पष्टीकरण सोधेको थियो।
खानामा विष हाली श्रीमानको हत्या गर्ने महिला ५ वर्षपछि पक्राउ काठमाडौं। खाना विष हालेर श्रीमानको हत्या गरेको आरोपमा एक महिलालाई प्रहरीले भक्तपुरबाट पक्राउ गरेको छ। भक्तपुरको सूर्यविनायक नगरपालिका–४ बाट प्रहरीले धादिङ घर भई सूर्यविनायकमा बस्ने २९ वर्षीय पार्वती थापामगरलाई पक्राउ गरेको हो। ती महिलाले भक्तपुरको अनन्तलिङ्गेश्वर नगरपालिका घरका श्रीमान विष्णु थापामगरको हत्या गरेको महानगरीय प्रहरीले जनाएको छ। २०७२ माघ २७ मा विष्णु वैदेशिक रोजगारीबाट फर्केका थिए। घर फर्केको भोलिपल्ट पार्वतीले खानामा विष मिलाएर उनको हत्या गरेको प्रहरीले जनाएको छ। पार्वतीलेअण्डा करी, गहतको दाल र खानामा विष मिलाएर खुवाएको प्रहरीको अनुसन्धानबाट खुलासा भएको हो। भिसेरा र घटनास्थलबाट उठाइएको खानाको स्याम्पल परीक्षण गर्दा सो खानामा किटनाशक विषादी मिसिएको रिपोर्ट आएको प्रहरीले जनाएको छ। मृतकका भाइ लोकबहादुरले भाउजुविरुद्ध किटानी जाहेरी दिएपछि प्रहरीले उनलाई बुधवार पक्राउ गरेको हो।
सुन जस्तो देखिने पहेँलो धातु सहित २ जना पक्राउ कपिलवस्तु। प्रहरीले कपिलवस्तुबाट २ जनालाई पक्राउ गरेको छ। सुन जस्तो देखिन पहेँलो धातुसहित २ जनालाई पक्राउ गरेको प्रहरीले जनाएको छ। पक्राउ पर्नेहरुमा शुद्धोधन गाउँपालिका ५ का २० वर्षीय हरिचन्द यादव, २७ वर्षका विनोद कुमार तिवारी रहेका छन्। उनीहरुलाई कपिलवस्तु नगरपालिका १ शिव मन्दिर टोलबाट पक्राउ गरिएको हो। उनीहरुको साथबाट १९ ग्राम ३० मिलिग्राम तौल भएको सुनजस्तो देखिने पहेँलो धातु, १ थान सिक्रि, र १ थान चाँदी जस्तो देखिने डल्लो भेटिएको प्रहरीले जनाएको छ। नक्कली सुन विक्रीगर्न हिडेको भन्ने खबर प्राप्त भएपछि जिल्ला प्रहरीकार्यालय कपिलवस्तुबाट खटिएको प्रहरीले उक्त धातुसहित उनीहरुलाई पक्राउ गरेको हो। यस सम्बन्धमा थप अनुसन्धान भइरहेको प्रहरीले बताएको छ।
एमाले महाधिवेशन आयोजक कमिटीको बैठक बालुवाटारमा जारी काठमाडौं। सत्तारुढ दल नेकपा एमाले महाधिवेशन आयोजक कमिटीको बैठक सुरु भएको छ। प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा जारी बैठकमा निलम्बित नेता माधव नेपाल समूहका सांसदहरुले बुझाएको स्पष्टीकरणका विषयमा छलफल भइरहेको छ। पार्टी हित विपरित काम गरेको भन्दै प्रधानमन्त्रीसमेत रहेका अध्यक्ष ओलीले माधव नेपालसहित २७ संघीय सांसद र कर्णाली प्रदेशका पाँच सदस्यलाई स्पष्टीकरण सोधेका थिए। नेपालसहित २७ जना सांसदले बिहीबार स्पष्टीकरण बुझाएका थिए। बैठकमा माधव नेपाल समूहका नेता भने उपस्थित छैनन्। बैठकमा प्रधानमन्त्रीसमेत रहेका अध्यक्ष ओली, महासचिव ईश्वर पोखरेल, विष्णु पौडेल, सुवास नेम्वाङ, रामबहादुर थापा बादललगायत ओली पक्षीय नेताको सहभागीता रहेको छ।
बोलेरोको ठक्करबाट पैदलयात्रीको मृत्यु चितवन । पूर्वी चितवनको राप्ती नगरपालिकामा बोलेरोको ठक्करबाट पैदलयात्रीको मृत्यु भएको छ। मृत्यु हुनेमा राप्ती नगरपालिका–३ झुरझुरेकी ७२ वर्षीया मेनुका ओली रहेको इलाका प्रहरी कार्यालय भण्डाराले जनाएको छ। पूर्व–पश्चिम लोकमार्गमा लोथरबाट खैरहनीतर्फ आउँदै गरेको बा३च २१८७ नंको बोलेरोले राप्ती नगरपालिका–३ झुरझुरेमा पैदलयात्री ओलीलाई ठक्कर दिएको थियो। ठक्करबाट घाइते ओलीको उपचारका क्रममा चितवन मेडिकल कलेजमा मृत्यु भएको हो। बोलेरोले ओलीलाई मङ्गलबार साँझ ६ः३० बजे ठक्कर दिएको थियो। ठक्करबाट घाइतेको राति १२ः३५ बजे मृत्यु भएको हो । ओलीलाई ठक्कर दिने बोलेरो र चालक प्रहरीको नियन्त्रणमा रहेका छन्।रासस
चुनाव जितेको भोलीपल्ट राष्ट्रपतिको हत्या काठमाडौं । अफ्रिकी मुलुक चाडका राष्ट्रपति इड्रिस डेबीको हत्या भएको छ । चुनाव जितेको अर्को दिन उत्तरी चाडमा रहेका सेनाहरूलाई भेट्न गएका ६८ वर्षीय डेबीको हत्या भएको चाडको सेनाले जानकारी दिएको छ । सन् १९९०मा सत्तामा आएका डेबीले छैठौं कार्यकालका लागि चुनाव जितेको घोषणा सोमबारमात्रै भएको थियो। लिबियाबाट आएका विद्रोहीहरूसँग झडप भइरहेको ठाउँमा पुगेका राष्ट्रपति डेबीको मृत्यु कसरी भयो भन्ने स्पष्ट भइसकेको छैन। राष्ट्रपतिको हत्या भएपछि सैनिक परिषदले आउँदो १८ महिनाका लागि सरकार चलाउने छ।
घरमै पार्किङमा राखेको मोटरसाइकल चोरी गर्ने गिरोह काठमाडौं। प्रहरीले घरमै पार्किङमा राखेको मोटरसाएलक चोरी गर्ने गिरोहलाई पक्राउ गरेको छ। काठमाडौ तारकेश्‍वर नगरपालिका वडा नं ६ पैयुटारस्थित घरमै पार्किङमा राखेको मोटरसाइकल चोरी गर्ने तीन जनालाई मोटरसाइकल सहित महानगरीय ट्राफिक प्रहरी महाशाखाले सोमबार नियन्त्रणमा लिएको छ। पक्राउ पर्नेमा नुवाकोट पञ्चकन्या गाउँपालिका वडा नं ४ घर भई हाल तारकेश्‍वर नगरपालिका वडा नं ९ बस्ने बर्ष २० को नमराज अधिकारी र बर्ष २२ को रामचन्द्र अधिकारी तथा नुवाकोट तादी गाउँपालिका वडा नं ३ घर भई हाल तारकेश्‍वर नगरपालिका वडा नं ९ बस्ने बर्ष १९ को रामचन्द्र थापा रहेको महानगरीय ट्राफिक प्रहरी महाशाखाका प्रमुख प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक जनक भट्टराईले बताए । तारकेश्वर नगरपालिका १० नं। वडा कार्यालय शुभकामना चोक स्थित सडक खण्डमा वास्तविक नम्वर प्लेटका साथै स्वरूप समेत परिवर्तन गरी बा ८८ प ६७१६ नम्बर प्लेट प्रयोग गरेर चलाई हिडेको अवस्थामा उनीहरूलाई सादा पोसाकमा खटिएको ट्राफिक प्रहरी टोलीले पक्राउ गरेको भट्टराईले जानकारी दिए। उक्त मोटरसाईकलको वास्तविक नम्बर बा ९५ प ३३३५ नम्वरको २२० सी।सी। को कालो रातो रङ्गको पल्सर मोटरसाईकल रहेको खुल्न आएको छ। उक्त पक्राउ भएका मोटरसाइकल यहि चैत्र २७ गते तारकेश्‍वर नगरपालिका– ६, पैयुटारबाट हराएको भनी नुवाकोट पञ्चकन्या गाउँपालिका वडा नं ४ घर भएका राजु तामाङले हुलिया निवेदन यस महाशाखामा दिएका थिए। पक्राउ गरिएको व्यक्तिसहित उक्त मोटरसाइकललाई चोरी मुद्दामा अनुसन्धान कारबाहिका लागी महानगरीय प्रहरी बृत्त गौशालामा पठाएको महाशाखाले जनाएको छ। पछिल्लो समय उपत्यकाको बिभिन्न स्थानहरूबाट चोरी भई हराएका मोटरसाईकल र चोरी गर्ने कार्यमा संलग्न व्यक्तिहरूको सूचना संकलन एवं निग्रानी राखी बिशेष कारबाही अभियान महाशाखाले चलाएको छ। यस आर्थिक वर्षमा मात्रै हराएका ३५७ वटा मोटरसाइकल खोजतलास गरी सवारी धनीलाई जिम्मा लगाउनुको साथै चोरीमा संलग्न ५० जना व्यक्तिहरूलाई पक्राउ गरी विभिन्न प्रहरी बृत्तहरु मार्फत मुद्दा चलाएको महशाखाले जनाएको छ।
एनआरएनए अमेरिकालाई २४ घण्टे अल्टिमेटम वासिंगटन डिसी । गैरआवासीय नेपाली संघ, अन्तराष्ट्रिय समन्वय परिषद्ले गैरआवासीय नेपाली संघ(एनआरएनए) अमेरिकालाई सदस्यताको तथ्यांकबारे २४ घण्टे अल्टिमेटम दिएको छ। अन्तर्राष्ट्रिय समन्वय परिषद्को काठमाडौंस्थित सचिवालयका कार्यकारी निर्देशक राजेश रानाले एनआरएनए अमेरिकाका अध्यक्ष सुनिल साहलाई एक पत्र लेख्दै २४ घण्टे अल्टिमेटम दिएका हुन्। रानाले एनआरएनए अन्तर्राष्ट्रिय समन्वय परिषद्का अध्यक्ष कुमार पन्तका तर्फबाट भन्दै साहलाई लेखेको पत्रमा २४ घण्टाभित्र एनआरएनए अमेरिकाका सदस्यहरुको डाटा केन्द्रीय सदस्यता सिष्टम(एमआईएस)मा सारिसक्न भनिएको छ। कार्यकारी निर्देशक रानाले यो कामका लागि केन्द्रले पटक पटक पत्र लेखेको उल्लेख गरेका छन्। यस्तो कार्यका लागि एनआएरएनए केन्द्रीय सचिवालयको आईटी विभागका अधिकारीहरुसंगको समन्वयमा गर्न पनि रानाले सुझाएका छन्। अमेरिकामा गैरआवासीय नेपाली संघलाई आफ्नो नियन्त्रणमा राख्न आफूखुसी नक्कली नाममा सदस्य बनाउने र तिनै नक्कली सदस्यको भोटबाट चुनाव जित्ने गरेको विवादमा हालका अध्यक्ष साह नराम्रोसंग फंसेका छन् । उनी निर्वाचित हुँदा २०९३ संख्याको सदस्यता विवादमा परेको र यीमध्ये कतिपय त जनावरको फोटो राखेर बनाइएको समेत छानविनका क्रममा खुलासा भएको थियो । यो प्रकरणको पटक पटक छानविन भएपनि दोषीउपर कारवाही गरी अमेरिकाबासी नेपालीहरुको साझा संस्था बनाउने प्रयासमा एनआरएनए, अमेरिका र एनआरएनए केन्द्र दुबै असफल हुँदै आएका छन् । केन्द्रले भनेजस्तो सन् २०२१—२०२३ को नयाँ केन्द्रीय समितिको निर्वाचन पूर्व नै हाल सकलित सदस्यताको तथ्यांक एमआईएस सिष्टममा सारे जो पायो त्यहीले भोट हाल्न पाउँदैनथ्यो । सदस्यता सो सिष्टममा सार्दा सदस्यको तस्वीरसहित सर्ने र मत दिने बेलामा तस्वीर नमिले मत दिन नपाउने व्यबस्था भएको हुँदा एनआरएनए अमेरिकाका अध्यक्ष सुनलि साहमाथि सदस्यता सो सिष्टममा सार्न आलटाल गर्दै आएको आरोप लाग्दै आएको छ । अप्रिल १७ तारिक लेखेको सो पत्रले दिएको अल्टिमेटम पूरा हुंदा पनि एमआईएस सिष्टममा सदस्यहरुको तथ्यांक सार्ने कुनै काम भएको छैन। त्यसो त अल्टिमेटम पत्रमा २४ घण्टाभित्र नसारे के गर्ने भन्ने कुरा पनि उल्लेख गरिएको छै । जोशी, त्रिपाठी र भण्डारीद्वारा राजीनामा यसैबीच अमेरिकाको सदस्यता विवादबारे प्रमाणीकरण गर्न केन्द्रद्वार केन्द्रीय उपाध्यक्ष सोनाम लामाको अध्यक्षतामा गठित प्रमाणीकरण समितिका तीन सदस्यहरुले सो समितिबाट राजीनामा दिएको घोषणा गरेका छन्। यसरी राजीनामा दिनेहरुमा केन्द्रीय सचिव गौरी जोशी, टेक्सास, अमेरिका क्षेत्रका क्षेत्रीय संयोजक राजन त्रिपाठी, मेरिल्याण्ड र केन्द्रीय सल्लाहकार हरिबोल भण्डारी, टेक्सास छन्। अध्यक्ष पन्तलाई संबोधन गर्दै सचिव जोशीले अप्रिल १६ मा लेखेको राजीनामा पत्रमा ‘प्रमाणीकरण समितिले कुनै काम नगरेकोले सो समितिको सदस्य पदबाट आजैका मितिदेखि राजीनामा दिएको’ उल्लेख गरेका छन्। त्यसैगरी सोही मितिमा केन्द्रीय सल्लाहकार भण्डारीले पनि अध्यक्ष पन्तलाई नै सम्बाेधन  गर्दै समितिले काम नगरेकोले राजीनामा दिएको उल्लेख गरेका छन्। दुई सदस्यले राजीनामा दिंदा पनि काम अघि बढाउनेबारे कुनै प्रयास नभएको भन्दै त्रिपाठीले अप्रिल १८ मा राजीनामा दिएको बताइएको छ।
जापानद्वारा फाइजरलाई थप खोप आपूर्तिको लागि आग्रह टोकियो । जापानी प्रधानमन्त्री योशीहिडे सुगाले अमेरिकी औषधि निर्माता फाइजरलाई कोभिड–१९ खोपको थप आपूर्तिको लागि अन्य देशहरूभन्दा पछाडि पर्ने खोपको गतिलाई थप आग्रह गरेका छन् । व्हाइट हाउसमा राष्ट्रपति जो बाइडेनसँग कुराकानी गरेपछि सुगाले शनिबार आफ्नो वाशिंगटनको भ्रमणलाई फाइजरका मुख्य कार्यकारी अधिकारी अल्बर्ट बाउलासँगको फोन वार्तासँग अन्त्य गरेका हुन् । जापानका अधिकारीहरूले आइतबार जनाएअनुसार सुगाले बाउलालाई खोपको थप आपूर्तिको लागि अनुरोध गर्नुभएको थियो । जापानले खोपको आपूर्तिमा कुनै समस्या नआएमा आगामी सेप्टेम्बरसम्ममा खोप लगाउन योग्य नागरिकहरूमा खोप पु¥याउने बताएका थिए । उक्त अवसरमा प्रधानमन्त्री सुगाले खोपको निरन्तर र स्थिर वितरण सुनिश्चित गर्न आग्रह गरेको उल्लेख छ । अधिकारीहरूका अनुसार बाउलाले सुगासँग यस बिषयमा फाइजरले जापानी अधिकारीसँग छलफल गर्ने बताउनुभएको बुझिएको छ । घरेलु खोप विकास अझै प्रारम्भिक चरणमा रहेको जापानमा खोपका लागि सहयोगी मुलुकबाट हुने आयातमा निर्भर हुनुपर्दछ र आर्थिक रूपमा शक्तिशाली मानिने यस मुलुकले फाइजर, एस्ट्राजेनेका र मोडर्नासँग सम्झौतामा हस्ताक्षर गरिसकेको छ । जापानले अहिलेसम्म फाइजरको खोप प्रयोगका लागि स्वीकृत गरिसकेको छ । जापानको सरकारले ३१ करोड ४० लाख मात्रा आपूर्तिका लागि विभिन्न खोप निर्माण कम्पनीसँग सम्झौता गरेको छ भने फाइजरसँगबाट मात्र १४ करोड ४० लाख मात्रा खोप लिने सहमति भएको छ । हालसालै कोभिडका घटनाहरूमा देखिउको वृद्धिको कारण सरकारले टोकियो र नौ अन्य सहरी क्षेत्रहरूको लागि सतर्कताको स्थिति जारी गरेको छ । जापानले महामारी सुरूभएपछि हालसम्म कूल पाँच लाख २५ हजार २१८ व्यक्तिमा कोभिड–१९ सङ्क्रमण पुष्टि भएको जनाएको छ भने जापानमा कूल नौ हजार ५८४ कोभिड–१९ सङ्क्रमितको मृत्यु भएको छ ।
तालाबन्दी नखुल्दा सेवाग्राही मारमा लहान । व्यापक अनियमिमता भएको जनाउँदै वडाध्यक्ष तथा कार्यपालिका सदस्यले सिरहाको कल्याणपुर नगरपालिकामा विगत पाँच दिनदेखि गरेको तालाबन्दी अझै नखुल्दा सेवाग्राही मारमा परेका छन्। लामो समयदेखि नगरपालिकामा गरिएको तालाबन्दीका कारण सेवाग्राही मात्र नभई नगरक्षेत्रभित्रकै सम्पूर्ण कामकाज ठप्प हुँदा स्थानीय चिन्तित बनेका हुन्। तालाबन्दीका कारण नगरपालिकाबाट सञ्चालित योजनाको काम प्रभावित हुनुका साथै काम विशेषले आउने सेवाग्राही रित्तै फर्किन बाध्य भएका छन्। नगरपालिकाका कार्यवाहक नगरप्रमुख र प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको मिलेमतोमा व्यापक अनियमिता भएको भन्दै वडाध्यक्ष तथा कार्यपालिका सदस्यले गत चैत ३१ गते नगरपालिकामा तालाबन्दी गरेका थिए। नगरसभाले पारित गरेको योजनासमेत कार्यपालिका बैठकविनै आफ्नै मनोमानी तरिकाले परिवर्तन गरी कार्यवाहक नगरप्रमुख रोहिणी कुमारी यादव र प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत जयप्रसाद दासको मिलेमतोमा व्यापक अनियमितता भएकाले तालाबन्दी गरिएको वडाध्यक्षले बताएका छन्। कल्याणपुर नगरपालिकाका नौ जना वडाध्यक्ष तथा आठ जना कार्यपालिका सदस्यले सामूहिकरुपमा ११ सूत्रीय माग अघि सार्दै नगरपालिकामा तालाबन्दी गरेको वडा नं ५ का वडाध्यक्ष दीपेन्द्र यादवले जानकारी दिए। चालू आर्थिक वर्षमा हालसम्म सामाजिक सुरक्षा, बालपोषण लगायतका भुक्तानी गर्न नसकेकाले आफूहरुलाई स्थानीयले पटकपटक वडा कार्यालयमा गई विभिन्न किसिमको आरोप लगाइने गरेको र आफूहरुलाई वडा कार्यालय सञ्चालन गर्नसमेत कठिनाइ भइरहकाले बाध्य भएर तालाबन्दी गर्नु परेको कल्याणपुर नगरपालिका– १ का अध्यक्ष जयराम कामतीले बताए। कार्यवाहक नगरप्रमुख यादव र प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत दासको मिलोमतोमा कार्यपालिकालाई जानकारी नदिइ विभिन्न योजना कमिसनको खेलमा नजिकका आफन्तलाई जिम्मा दिइ आफूखुशी सञ्चालन गरेको वडा नं ५ का वडाध्यक्ष दीपेन्द्र यादवले आरोप लगाए।रासस
विद्यालय सञ्चालनका बारेमा नगरपालिका संघ र गाउँपालिका महासंघको अनुरोध काठमाडौं । नेपाल नगरपालिका संघ र गाउँपालिका महासंघले कोरोनाको महामारीमा विद्यालय संचालन गर्ने सम्बन्धमा विशेष अनुरोध गरेका छन्। आज एक विज्ञप्ति जारी गर्दै दुबै संघले उक्त अनुरोध गरेका हुन्। नगरपालिका संघका अध्यक्ष अशोककुमार ब्याञ्जु र गाउँपालिका महासंघका अध्यक्ष होम नारायण श्रेष्ठद्वारा हस्ताक्षरित विज्ञप्तिमा स्थानीय सरकारले नै विद्यालय संचालन र बन्द गर्ने कुरा उल्लेख गरिएको छ। विज्ञप्तिमा भनिएको छ, ‘संविधानतः माध्यामिक शिक्षासम्मको समग्र व्यवस्थापन र संचालनको मुख्य दायित्व स्थानीय सरकारको भएकाले आफ्नो क्षेत्रमा सुरक्षाका मापदण्ड अपनाएर विद्यालय विद्यालयको संचालन गर्ने।’ सुचारु र बन्दको निणर्य त्यहाँको सरोकारवालाहरुसँग छलफल गरेर गर्न पनि विज्ञप्तिमा आग्रह गरिएको छ। विगतमा कोरोना नियन्त्रणको लागि स्थानीय तहले खेलेको भूमिका उल्लेखनीय भएको भन्दै विज्ञप्तिमा भनिएको छ, ‘नागरिकको स्वास्थ्य गम्भिर विषय भएकाले यस महामारीबाट समुदायलाई सुरक्षित राख्न विगतको सिकाईको आधारमा पूर्व तयारी र प्रभावकारी कार्यान्वयनमा योजनाबद्ध रुपमा क्रियाशील हुने।’ यस्तै, सिकाईका वैकल्पिक विधिहरुको प्रयोग गरी सिकाई प्रक्रियालाई निरन्तरता दिन पनि विज्ञप्तिमा उल्लेख गरिएको छ।
चार देशका राजदूतद्वारा ओहोदाको प्रमाणपत्र प्रस्तुत काठमाडौं । राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीसमक्ष चार देशका राजदूतले आ–आफ्नो ओहोदाको प्रमाणपत्र प्रस्तुत गरेका छन् । राष्ट्रपति भवनमा शुक्रबार अपराह्न आयोजित विशेष समारोहमा नेपालका लागि जापानका राजदूत किकुता युताका, डेनमार्कका राजदूत फ्रेडी भाने, ग्रीसका राजदूत डाइनोसिसोज क्याभितोस र बल्गेरियाका राजदूत इलोनोरा दिमित्रोभाले ओहोदाको प्रमाणपत्र पेश गरेका हुन् । युताका आवासीय र अन्य देशका राजदूत गैरआवासीय हुन् । सो अवसरमा परराष्ट्रमन्त्री प्रदीपकुमार ज्ञवाली, प्रधानसेनापति पूर्णचन्द्र थापा, परराष्ट्र सचिव भरतराज पौड्याललगायत राष्ट्रपतिको कार्यालय र परराष्ट्र मन्त्रालयका उच्च अधिकारीको उपस्थिति थियो । रासस
खोलामा पौडी खेल्ने क्रममा दुईको मृत्यु लमजुङ। गण्डकी प्रदेशअन्तर्गत पहाडी जिल्ला लमजुङको मस्र्याङ्दी गाउँपालिका–३ थाकनस्थित हाँगोखोलामा पौडी खेल्ने क्रममा डुबेका दुई जनाको मृत्यु भएको छ। घरबाट घाँस काट्न गएको र गर्मी भएपछि उक्त खोलामा बुधबार साँझ पौडी खेल्ने क्रममा खोलामा डुबेर १६ वर्षीया सिर्जना परियार र १३ वर्षीया नमूना परियारको मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय लमजुङका प्रहरी निरीक्षक ओमप्रकाश पुनले बताए। उनीहरुलाई पौडी खेल्न नआएको र खोला आठ फिट गहिरो भएका कारण मृत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ। मृतक दुई किशोरीसँगै अन्य दुई जना साथी पनि घाँस काट्नसँगै गएका थिए। सोमध्ये १४ वर्षीया मुस्कान परियार पनि पौडी खेलेको र मुस्कान पनि खोलामा डुब्न लागेपछि पौडी नखेलेका एक जना साथीले लौरीको सहायताले सकुशल उद्धार गरेको प्रहरीले जनाएको छ। प्रहरीका अनुसार उनीहरु सिर्जना महेन्द्रदेव माविमा ८ कक्षा र नमूना विनायक आधारभूत विद्यालयको ४ कक्षाका विद्यार्थी हुन्। दुवैको शव बेँसीशहर नगरपालिका–८ स्थित जिल्ला अस्पताल लमजुङमा परीक्षणका लागि ल्याइएको छ। आज बिहान १०/११ बजेतिर परीक्षण गरेपछि परिवारलाई बुझाइने प्रहरी निरीक्षक पुनको भनाइ छ। रासस
एक वर्षमा एकहजारभन्दा धेरै बलात्कारका घटना काठमाडौं। प्रहरी प्रधान कार्यालयले आत्महत्याको दर बढेको जनाएको छ। प्रहरी प्रधानकार्यालयले देशभरको तथ्यांक सार्वजनिक गर्दै आत्महत्याको दर बढेको जनाएको हो। आत्महत्यासँगै गत वर्षको तुलनामा यस वर्ष व्यक्ति हत्या २१ प्रतिशतले बढेको छ। व्यक्ति हत्याको तुलनामा आत्महत्याको दर २७ प्रतिशतले बढेको प्रहरीले जनाएको छ। देशभरका प्रहरी कार्यालयमा दर्ता भएको जाहेरीको आधार सार्वजनिक गरिएको तथ्यांकमा गतवर्षको तुलनामा यो वर्ष आत्महत्याको दर निकै बढेको र व्यक्ति हत्यापनि बढेको जनाएको छ। प्रहरी प्रधानकार्यालय दिएको जानकारी अनुसार बलात्कारको दर पनि बढेको छ। प्रहरीले बलात्कारका घटनामा ११.२१ प्रतिशत आफन्त संलग्न रहेको दावी गरेको छ। चिनजान तथा आफन्त संलग्न रहेको प्रतिशत करिब ८२ घट्ना रहेका छन्। प्रहरी प्रधानकार्यालयका प्रवक्ता एसएसपी वसन्त बहादुर कुँवरका अनुसार चार सय ४७ वटा व्यक्ति हत्याका घटनाहरु भएका छन्। यसैगरी आत्महत्याका ४ हजार ४ सय ८३ वटा घटना र बलात्कारका एक हजार ६ सय ५३ छन्। व्यक्ति हत्या २१.१३, बलात्कार १५.६७ र आत्महत्याका घटना २६.८५ प्रतिशतले बढेको हो। प्रहरी कार्यालयमा उजुरी गर्न गए कानुन बमोजिम कारवाही हुने विश्वास सर्वसाधरणमा बढेका कारण धेरै धेरै मुद्दाहरु प्रहरीमा आउने गरेको पनि प्रहरी प्रवक्ता कुँवरको दावी छ। अपहरणका ६३, लागु औषधका एक हजार ९ सय ८३, मानव बेचबिखन तथा ओसारपसारका ६५, चोरीका एक हजार पाँच सय ६९, बैङ्किङ कसुरका एक हजार ६ सय ८८ र साइबर अपराधका ३० वटा घटना भएको पनि एसएसपी कुँवरले जनाएका छन्। यो वर्ष विभिन्न कसुरमा गरी २६ हजार ३ सय ६ वटा मुद्दा दर्ता भएका छन्। अघिल्लो वर्षको यो अवधिको तुलनामा १६.१६ प्रतिशतले मुद्दा बढेको प्रहरी प्रधान कार्यालयले जनाएको छ। ‘अहिलेको अवस्थामा संख्या बढ्को भनेको प्रहरीको सक्रियता पनि बढेको सर्वसाधारण पनि सचेत भएको अवस्था हो पहिला पहिला धेरै घट्नाहरु बाहिर आउदैनथे प्रहरीमा नपुग्दै मिलापत्रमा टुग्याइन्थ्यो अहिले भने प्रहरी कार्यालयमा आए मुद्धा गएका छन् कानुनी दायरामा आएका छन्’, एसएसपी कुँवरले भने। यसवर्ष फरार अभियुक्तहरुको पक्राउ दरपनि बढेको छ। प्रहरी प्रधान कार्यालयले अघिल्लो आर्थिक वर्षको सुरुको भन्दा अहिलेको तुलनामा फरार पक्राउ एक सय ३८ प्रतिशतले बढेको जनाएको छ। ‘चालु वर्षमा ४ हजार ७ सय५ जना फरार प्रतिवादी पक्राउ परेका छन्। पक्राउ परेकाको संख्या १३८.२२ प्रतिशतले बढेको हो’, एसएसपी कुँवरले भने। प्रहरीले यसैवर्ष धेरै अपराधी पक्राउ परेको जनाएको छ। ‘केही अपवाद बाहेक प्रायः अपराधका घटनामा प्रहरीले सफलता हासिल गरेको छ’, एसएसपी कुँवरको दावी छ।
कोरोना नियन्त्रणका लागि गम्भीर हुन सरकारसँग कांग्रेसको माग काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसले कोरोना भाइरस संक्रमण नियन्त्रणका लागि गम्भीर हुन सरकारसँग माग गरेको छ । कांग्रेस सहमहामन्त्री एवं कोभिड-१९ अनुगमन समिति संयोजक प्रकाशशरण महतले मंगलबार एक विज्ञप्ति जारी गर्दै कोरोनाको रोकथाम र उपचारका सम्बन्धमा कुरा मात्र गर्ने काम नगर्ने प्रवृत्ति रहेको भन्दै सरकारको ध्यानाकर्षण गराएका छन्। कांग्रेसले कोरोनाविरुद्ध आम जनतालाई खोप पुर्‍याउने कामलाई स्पष्ट कार्ययोजना सहित अगाडि बढाउन र खोप र आवश्यक स्वास्थ्य सामाग्रीको आपूर्ति सुनिश्चित गर्न उच्च कुटनैतिक पहल गर्न माग गरेको छ । यस्ता छन् कांग्रेसका मागहरु १. गम्भीर विरामीहरुको बढ्दो संख्यालाई मध्यनजर गर्दै आवश्यक स्वास्थ्य सामाग्रीको तत्काल आपूर्ति सुनिश्चित गरियोस्। २. अन्तर्राष्ट्रिय उडानबाट आउने र सिमा नाकाबाट आउनेलाई व्यवस्थित चेकजाँच र क्वारेन्टाइनको व्यवस्था सुनिश्चित गरियोस्। ३. कन्ट्रयाक्ट ट्रेसिङलाई प्रभावकारी बनाई सम्भावित संक्रमितहरुलाई लक्षित गरी पिसिआरको परिक्षण दायरालाई व्यापक गरियोस्। ४. कोभिड—१९ कोविरुद्ध आम जनतालाई खोप पुर्‍याउने कामलाई स्पष्ट कार्ययोजना सहित अगाडि बढाइयोस्। खोप आपूर्ति सुनिश्चित गर्न उच्च कुटनैतिक पहल गरियोस्। ५. स्वास्थ्यकर्मीहरुलाई जोखिम भत्ता दिने घोषणा गरेर पनि सरकारले कार्यान्वयन गरेको छैन। यसले गर्दा स्वास्थ्यकर्मीहरुको मनोवल खस्किएको छ। स्वास्थ्यकर्मीहरुको विमा र जोखिम भत्तालाई तत्काल कार्यान्वयनमा ल्याइयोस्। साथै अस्पतालहरुमा स्वास्थ्यकमीहरुको संख्यामा देखिएको कमीलाई ध्यानमा राखी आवश्यक स्वास्थ्यकर्मीहरुको व्यवस्था तत्काल गरियोस्। ६. पूर्वाग्रही ढंगले लामो समयदेखि प्राविधिक स्वास्थ्य सचिव रिक्त राख्ने सरकारी रवैयाको भत्र्सना गर्दै तत्काल प्राविधिक स्वास्थ्य सचिवको व्यवस्था सुनिश्चित गर्न माग गर्दछौँ। ७. देशले फेरि लकडाउनको अवस्था धान्न सक्दैन। यस परिस्थितिमा हरेक व्यक्तिले मास्क अनिवार्य लगाउने र भौतिक दुरीमा जोड दिने व्यवस्थालाई कार्यान्वयन गर्न सरकारसँग माग गर्दछ। साथै, कार्यालय तथा अन्य कार्यस्थलमा स्वास्थ्य मापदण्ड सुनिश्चित गर्ने र अनुगमनलाई मजवुत गर्न समेत माग गर्दछौँ। ८. समग्रमा कोभिड—१९ को रोकथाम र उपचारका सम्बन्धमा कुरा मात्र गर्ने काम नगर्ने प्रवृत्ति छोड्न सरकारको गम्भीर ध्यानाकर्षण गर्दछौँ।
८ महिनाकी गर्भवती खेलाडीले तेक्वान्दोमा स्वर्णपदक जितिन् काठमाडौं। ८ महिनाकी गर्भवती खेलाडीले तेक्वान्दोमा स्वर्णपदक जितेकी छिन् । २६ वर्षकी अमिनत इदरिसले गर्भावस्थाको झण्डै अन्तिम महिनामा प्रतियोगितामा भाग लिएर स्वर्णपदक जितेकी हुन् । इदरिस नाइजेरियाकी हुन् । द सनको रिपोर्टअनुसार इदरिसले आफ्नो देशमा हरेक २ वर्षमा हुने नेशनल स्पोर्टस फेस्टिभलमा तेक्वान्दोमा स्वर्ण पदक जितेकी हुन् । उनले प्रतियोगितामा तेक्वान्दोको ‘मिक्स्ड पुम्से’ विधामा यो उपलब्धी हासिल गरेकी हुन् । आयोजकले यसको जानकारी दिँदै इदरिसको सफलता अरुको लागि प्रेरणादायी भएको बताए । नेशनल स्पोर्टस फेस्टिभलले आफ्नो ट्वीटरमा उनको भिडियो शेयर गर्दै यसको जानकारी दिएको छ । उनले पुम्सेमा स्वर्णसँगै अन्य विधामा पनि पदक जितेकी छिन् । रिपोर्टमा अनुसार यो प्रतियोगितामा सबैभन्दा धेरै पदक जित्ने खेलाडी उनी नै हुन् । An inspiring outing by heavily pregnant Aminat Idrees who won a gold medal for Lagos at the ongoing National Sports Festival in Benin, Edo State. Aminat Idrees who is 8 months pregnant won gold in the Mixed Poomsae category in Taekwondo pic.twitter.com/rr4fxJCfMs — National Sports Festival 2020 (@nsf_edo) April 5, 2021 उनले अन्य नन कम्ब्याट वर्गमा पनि पदक जितेकी छिन् । प्रतियोगितापछि उनले यो आफ्नो सबैभन्दा ठूलो उपलब्धी भएको बताइन् । उनले डाक्टरसँग सल्लाहपछि खेल्नको लागि अनुमति पाएकी थिइन् । उनले आफू गर्भवती भएको थाहा पाएपछि प्रतियोगितामा भाग लिन पाउँदिन कि भन्ने डर लागेको बताइन् । गर्भावस्थाका कारण आफूलाई कुनै ठूलो समस्या भने नभएको उनले बताइन् ।
आगामी आर्थिक वर्षमा अर्थतन्त्र २.७ प्रतिशतले वृद्धि हुने विश्व बैंकको प्रक्षेपण काठमाडौं । निरन्तर खुकुलो गर्दै लगिएको सामाजिक दूरीको मापदण्ड र प्राथमिकता प्राप्त जनसङ्ख्यामा खोप लगाउने कार्य शुरु भएसँगै २०७८ मा २.७ प्रतिशतले नेपालको अर्थतन्त्र वृद्धि हुने प्रक्षेपण गरिएको छ । विश्व बैंकका अनुसार पछिल्लो समय मनसुनमा देखिएको अनुकूलताका कारण कृषि उत्पादन पनि राम्रो हुने अपेक्षा छ । कोभिड–१९ पश्चात्को पुनर्लाभलाई तीव्रता दिन र नेपाललाई हरित, उत्थानशील र समावेशी विकासतर्फ अगाडि बढाउन निर्यात दरिलो क्षेत्र हुनसक्ने विश्व बैंकको पछिल्लो नेपाल विकास अपडेटमा उल्लेख छ । प्रतिवेदनका अनुसार कोभिड–१९ पछिको पर्यटन बजारसँग समाञ्जस्य हुनेगरी सुधार नगरेसम्म पर्यटन क्षेत्रको पुनरोत्थान पूर्ण रुपमा नहुन सक्छ । आयात र विप्रेषणमा सामान्य सुधार हुने र निर्यात यथास्थितिमा रहन सक्ने विश्लेषणका आधारमा आर्थिक वर्ष २०७८÷७९ मा चालु खाता घाटा घट्न गई कूल गार्हस्थ्य उत्पादन (जिडिपी) को १.२ प्रतिशत पुग्ने अनुमान गरिएको छ । राजश्व सङ्कलन लक्ष्यअनुसार हुन सक्ने सम्भावना न्यून भएको र आर्थिक राहतका उपाय, खोप कार्यक्रम र आयोजना पुनः सञ्चालनमा ल्याउन लाग्ने अतिरिक्त खर्चले आर्थिक वर्ष २०७८÷७९ को वित्तीय घाटा बढाएर सो आर्थिक वर्षको जिडिपीको सात प्रतिशत नजीक पुर्‍याउने देखिन्छ । सरकारले कोभिड–१९ को प्रभाव र यसका कारण देखापर्न सक्ने जोखिमलाई सम्बोधन गर्ने कार्यक्रम रेखाङ्कित गरिसकेको अवस्थामा नेपाल विकास अपडेटले उत्थानशील आर्थिक पुनर्लाभका लागि निर्यातको प्रतिस्प्रर्धी क्षमतामा सुधार ल्याउनु महत्वपूर्ण हुनेमा जोड दिएको छ । “नेपालको उपयोग गर्न सकिने सम्भावित निर्यात क्षमता ९.२ अर्ब अमेरिकी डलर अर्थात् करीब रु ११ खर्ब बराबर अनुमान गरिएको छ, जुन हाल भइरहेको वार्षिक निर्यात व्यापारको १२ गुणा हो”, विश्व बैंकका वरिष्ठ अर्थशास्त्री तथा अपडेटका प्रमुख लेखक डा केने इजेमेनारीले भने, “यो निर्यात क्षमताले उत्पादकत्व वृद्धिका लागि महत्वपूर्ण प्रभावसहित अनुमानित दुई लाख २० हजार नयाँ रोजगारी सिर्जना गर्ने अवसरको प्रतिनिधित्व गर्दछ । मध्यकालीन समयावधिमा यो सम्भाव्य क्षमतालाई हासिल गर्ने कुरा असम्भव पनि छैन् ।” प्रतिवेदनमा नेपालको निर्यात क्षमता हासिल गर्नका लागि जोड दिनुपर्ने छवटा प्रमुख प्राथमिकताहरू उल्लेख गरेको छ । “मानिसको जीवन, जीविकोपार्जन र व्यवसायमा गम्भीर असर पारेको यस कोभिड–१९ महामारीको विश्वव्यापी प्रभावका बीचमा नेपालको अर्थतन्त्र सुधारको बाटोमा रहेको अर्थमन्त्री, विष्णुप्रसाद पौडेलको भनाइ छ । उनले भने, “आर्थिक सुधारमा बल पुर्‍याउन निर्यातको सम्भाव्यतालाई बढावा दिन गरिएका सुझाव नेपालले अङ्गीकार गरेको नीति र प्राथमिकता अनुकूल नै छ । हरित, उत्थानशील र समावेशी विकासको एजेन्डामार्फत महाव्याधि पश्चात्को पुनर्निर्माणलाई थप उत्तम र वातावरणमैत्री बनाउन नेपाल सरकार विकास साझेदार र निजी क्षेत्रसँग मिलेर काम गरिरहेको छ ।” “हामी नेपालको हरित, उत्थानशील र समावेशी विकासलाई सहयोग गर्न सरकारले चालेका योजनाबद्ध सुधारका कदमहरूलाई स्वागत गर्दछौँ । यस सङ्कटबाट थप बलियो बनेर निस्कनका लागि नेपालका लागि यो एक आधार हुनेछ”, माल्दिभ्स, नेपाल, र श्रीलङ्काका लागि विश्व बैंकका निर्देशक फारिस हदाद–जर्भोसले भने । उनले विशेषगरी दिगो र उत्थानशील पुनर्लाभलाई सहयोग पुर्‍याउन, नेपालको निर्यात सम्भाव्यतालाई हासिल गर्न टेवा पुग्ने लगानीका लागि सरकार र विकास साझेदारहरूसँग निरन्तर सहकार्यका लागि तत्पर रहेको बताए ।
ह्वात्तै बढ्यो कोरोना संक्रमण, सरकारले केही निर्णय गर्न सक्ने काठमाडौं। नेपालमा कोरोना संक्रमण ह्वात्तै बढेको छ। छिमेकी मुलुक भारतमा कोरोना संक्रमणको दोस्रो लहर फैलिएपछि उच्च जोखिममा परेको नेपालमा अहिले कोरोना संक्रमण ह्वात्तै बढेको सरकारी तथ्यांकले देखाएको छ। गत असोजपछि घट्दोक्रममा रहेको संक्रमण चैत लागेसँगै फेरि बढ्न थालेको हो। स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका अनुसार पछिल्लो २४ घण्टामा नेपालमा ५५९ जना संक्रमित थपिएका छन्। पछिल्लो २४ घण्टामा ४ हजार ३७८ जनाको पीसीआर परीक्षण गदौ ४९६ संक्रमित भएको पुष्टि भएको छ भने बाँकी ६३ जना एन्टिजेन परीक्षणमा संक्रमित भएका हुन्। अहिले संक्रमण दर ११ प्रतिशतभन्दा माथि पुगेको छ। योसँगै नेपालमा कोरोना संक्रमितको कुल संख्या २ लाख ८० हजार ५२४ पुगेको छ। स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका अनुसार नेपालमा सक्रिय संक्रमितको संख्या ३ हजार ३०६ रहेको छ। पछिल्लो २४ घण्टामा १३८ जना निको भएका छन् । हालसम्म संक्रमणमुक्त हुनेको संख्या २ लाख ७४ हजार १६५ पुगेको छ। हालसम्म कोरोनाको कारण ३ हजार ५३ जनाको मृत्यु भएको छ । पछिल्लो २४ घण्टामा कोरोनाबाट थप १३ जनाको मृत्यु भएको मन्त्रालयले जनाएको छ। यस्तै, हालसम्म ८५जना क्वारेन्टीनमा रहेका छन्। हालसम्म २३ लाख १७ हजार २८४ जनाको पीसीआर परीक्षण गरिएको छ। कोरोनाको संक्रमण बढ्न थालेपछि सरकारले स्वास्थ्य मापदण्डमा कडाइ गर्ने नीति लिएको छ। सोमबार बस्ने मन्त्रिपरिषद बैठकले कोरोना नियन्त्रणका लागि निर्णय गर्दैछ। तर कस्तो निर्णय हुन्छ भन्ने विषयमा भने खुलाइएको छैन। तीन हप्ता विद्यालय बन्द गर्न कोभिड संकट व्यवस्थापन केन्द्र (सीसीएमसी)ले यसअघि नै सिफारिस गरिसकेको छ। अहिले नेपालमा बेलायती भेरिअन्टको कोरोना भाइरस फैलिएको पुष्टि भएको छ। त्यसमा पनि विद्यार्थीहरु संक्रमित भइरहेको स्वास्थ्य मन्त्रालयले जनाएको छ। उता भारतसँगको खुला सीमाका कारण भारतमा फैलिएको कोरोनाले नेपालमा पनि जोखिम बढेको हो। भारतबाट आएकाहरुमा पनि कोरोना संक्रमण भएको पुष्टि भइसेको छ। उता भारतको उत्तर प्रदेशमा विद्यालयहरु बन्द गरिएको छ। नेपालसँग सीमा जोडिएको अर्को प्रदेश बिहारमा पनि कोरोना तिब्र रुपमा फैलिएको छ।
अमेरिकास्थित दुईवटा संस्थाको संयुक्त सम्मेलन मे २२ मा काठमाडौं । अमेरिकामा रहेका नेपाली रक्तदाताहरुको समूह ‘ब्लड डोनर्स अफ अमेरिका (बीडीए)’ र नेपालबाट अमेरिका पुगी नर्सिङ पेसामा संलग्नहरुको समूह ‘सोसाइटी अफ अमेरिकन नेपालीज नर्स (सान)’को संयुक्त सम्मेलन हुने भएको छ। यसअघि हुनु पर्ने याे सम्मेलन काेभिड १९ का कारण स्थगित भएकाे थियाे। दुबै संस्थाले संयुक्त विज्ञप्ति जारी गरी आउँदाे मे महिनाको २२ तारिखका दिन जुममार्फत तेस्रो सम्मलेलन हुने जानकारी गराएका छन्। उक्त सम्मेलनलाई बीडीएको फेसबुक एकाउन्टमार्फत प्रत्यक्ष प्रसारण समेत गरिने भएको छ। ‘रक्तदान र नर्सिङ केयरको माध्यामबाट समुदाय र जीवनलाई ऐक्यवद्ध बनाउँ’ भन्ने नाराका साथ उक्त सम्मेलन हुन लागेको विज्ञप्तिमा उल्लेख गरिएको छ। रक्तदान अभियानसहित सामुदायिक सेवाका लागि हातेमालो गर्दै आवश्यक परेकालाई रगन आपूर्ति गने, स्वास्थ्य सम्बन्धि जनचेतना र व्यक्तिगन सल्लाह दिने, तालिम दिने लगाएतका विषयमा सम्मेलनमा छलफल हुने विज्ञप्तिमा उल्लेख गरिएको छ। सम्मेलन विचार र अनुभवहरु बाढ्ने माध्यायम हुने विश्वास गरिएको छ। आउँदा दिनका सम्भावित चुनौति र तिनीहरुको समाधानको लागि पनि सम्मेलनमा छलफल हुने छ।
ट्र्याक्टर दुर्घटनामा मृत्यु भएका चार जनाको सनाखत चितवन । पूर्वी चितवनको राप्ती नगरपालिका–११ मा मजदूर बोकेको ट्र्याक्टर दुर्घटना हुँदा मृत्यु भएका पाँचमध्ये चारजनाको सनाखत भएको छ। जिल्ला प्रहरी कार्यालय चितवनका अनुसार सनाखत हुनेमा राप्ती नगरपालिका–५ का ३५ वर्षीय खडक लामा, खैरहनी नगरपालिका–९ का ४० वर्षीय मगन महतो, ५० वर्षीया छनिया महतो र राप्ती नगरपालिका–४ का ४५ वर्षीय सीताराम श्रेष्ठ रहेका छन्। एक जना अन्दाजी २५ वर्षीय पुरुषको नाम थर ठेगाना खुल्न सकेको छैन। थाकलटारबाट चिउँडेखोलातर्फ आउँदै गरेको ना१त ६२८२ नम्बरको ट्र्याक्टर अनियन्त्रित भई आमपानीस्थित चिउँडेखोलामा दुर्घटना भएको थियो। ट्र्याक्टर सडकबाट करिब २०० मिटर तल खस्दा सवार १९ जना घाइते भएका छन्। कार्यालयका प्रवक्ता प्रहरी नायब उपरीक्षक सूर्यबहादुर थापाका अनुसार घाइतेमध्ये सात जनाको अवस्था गम्भीर रहेको छ भने ११ जनाको अवस्था मध्यम रहेको छ। एक जनाको अवस्था सामान्य रहेको छ । घाइते सबैको पुरानो मेडिकल कलेजमा उपचार भइरहेको छ। दुर्घटना आइतबार साँझ ७ः३० बजे भएको हो।रासस
स्पेनका ८२ वर्षीय वृद्ध नेपालका अग्ला हिमाल चढ्ने तयारी गर्दै काठमाडौं। ८२ वर्षीय स्पेनिस पर्वतारोही कार्लोस सोरिया फन्टन विश्वका सर्वोच्च शिखरहरू चढ्ने व्यक्ति हुन्। स्पेन, म्याड्रिमा बस्दै आएका कार्लोस सोरिया हाल वसन्त ऋतुमा फेरि एकपटक हिमालको पातलो हावाको अनुभव लिन नेपाल आएका छन्। नेपालको धौलागिरी हिमाल आरोहण गर्ने योजना रहेकाले अहिले सोलुखुम्बुको खुम्बु गाउँमा तर्फा वयं पैदल यात्रामा उनी व्यस्त छन्। विश्वका सर्वोच्च शिखरहरू चढ्न आएका ८२ वर्षीय स्पेनिश पर्वतारोही कार्लोस सोरिया फन्टनले विश्वका १४ सर्वोच्च शिखरहरू चढ्ने लक्ष्यका साथ नेपाल आएका छन्। उनले अहिलेसम्म विश्वका १२ सर्वोच्च शिखरहरू चढिसकेका छन्। सोरिया आफ्नो धौलागिरी हिमाल आरोहण गर्ने योजना पूरा गर्न नेपाल आइपुगेका हुन्। यदि उनको सो लक्ष्य पूरा भए तिब्बतको शिशापआङमाको उच्च शिखरको आरोहण गर्ने र विश्वको १४ सर्वोच्च शिखरहरू चढ्ने सबैभन्दा वृद्ध पर्वतारोही बन्ने छन्। ‘अहिले सोरिया सोलुखुम्बुको खुम्बु गाउँमा पैदल यात्रा गरिरहेका छन्। त्यसपछि एभरेष्ट वेस क्यामसम्म पैदल यात्रा गरेर काठमाडौं फर्कने छन्। अबको केही दिनपछि काठमाडौं आउने र यही अप्रिलका १४–१५ मा धौलागिरी आरोहण गर्ने छन्’, कार्लोस सोरियाका माउन्टेन गाइड सेभेन समिट ट्रेकका पार्वतारोहण गाइड मिङ तेम्बा शेर्पाले डिसी नेपाललाई बताए। कार्लोस विश्वका १२ ओटा सर्वोच्च शिखरहरू आरोहण गरिसकेका छन्। ५१ वर्षदेखि नाङ्गा पर्वत हिमाल, माउन्ट ग्यासब्रम–१, माउन्ट ग्यासब्रम–२, माउन्ट चो ओयू, माउन्ट एभरेस्ट, माउन्ट केटु, व्रोड पिक, माउन्ट मकालु, मनासलु, लोटसे, कंचनजंगा हिमालहरुको आरोहण गरिसकेको छन्। सन् २०१३ मा मीनबहादुर शेरचनले सबैभन्दा वृद्ध पर्वतारोहीको कीर्तिमान तोडेका थिए भने जापानका अर्का यस्तै आरोही यूछिरो मिरुवाले सन् २०१३ मा ८० वर्षको उमेरमा सगरमाथामा पाईला टेकेर मीनबहादुरको ७६ वर्षको कीर्तिमान तोडेका थिए। पछि सगरमाथा आरोहणको तयारीको क्रममा सन् २०१७ मा मीन बहादुर शेरचनको आधार शिविरमा मृत्यु भएको थियो।
कञ्चनपुरकाे औद्योगिक क्षेत्र निर्माणको कार्यले गति लिँदै कञ्चनपुर । बेदकोट नगरपालिकामा दैजी छेला औद्योगिक क्षेत्रको कार्यले गति लिन थालेको छ। औद्योगिक क्षेत्रभित्र पर्ने रुख बिरुवाको नम्बरिङ, छपान, मूल्याङ्कन, इआइएको भेरिफाइ गर्नेसम्बन्धी कार्य अगाडि बढ्ने भएको हो। नगर प्रमुख अशोक चन्दका अनुसार मङ्गलबारदेखि प्राविधिक टोलीले औद्योगिक क्षेत्रका लागि छुट्टयाइएको जग्गामा गएर कार्य अगाडि बढाउन लागिएको हो। कार्य अगाडि बढाउनका लागि नगर प्रमुख, वडाध्यक्ष, औद्योगिक क्षेत्र व्यवस्थापन लिमिटेड, डिभिजन वन कार्यालय, सव डिभिजन वन कार्यालय, सामुदायिक वनका प्रतिनिधिसँग छलफल गरिएको छ। औद्योगिक क्षेत्रको कार्य छिटो छरितो तथा प्रभावकारी रुपमा अगाडि बढाउनका लागि डिभिजन वन कार्यालयलाई औद्यागिक क्षेत्र व्यवस्थापन लिमिटेडले रु आठ लाख १३ हजार रकम पेश्कीका रुपमा उपलब्ध गराउने निर्णय गरेको बताइएको छ। बिल भर्पाइसहितको खर्चको फाँटबारी प्राप्त भएपछि फरफारक हुने गरी लागत अनुमानका आधारमा रकम डिभिजन वन कार्यालयका नाममा पेश्कीका रुपमा उपलब्ध गराइने जनाइएको छ। गत महिना प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले औद्योगिक क्षेत्रको शिलान्यास गरेका थिए। औद्योगिक क्षेत्रको हालसम्म वन तथा वातावरण मन्त्रालयबाट वातावरण प्रभाव मूल्याङ्कन स्वीकृत भएको छ। औद्योगिक क्षेत्र व्यवस्थापन लिमिटेडको सञ्चालक समितिको बैठकबाट २४० दशमलब ३४ हेक्टर (३५५ दशमलव ७० बिघा) जग्गामा डिपिआर निर्माणको कार्य सम्पन्न गरी स्वीकृत भइसकेको छ । विसं २०७३ मा मन्त्रिपरिषद्को निर्णयबाट पूर्वतर्फ छेला मुक्तकमैया बस्ती तथा धेउडीथुमखोल्सा पश्चिममा साजगाड खोला, उत्तरमा चुरे वन क्षेत्र तथा दक्षिण तर्फ चाँदनीफाँटा बस्तीसम्मको ९०० बिघा जग्गा औद्योगिक क्षेत्रका लागि कायम गरिएको थियो। घोषणा भएको चार किल्लाभित्रको जग्गा जिल्ला नापी कार्यालयबाट नापजाँच गरी नाप नक्सा तथा फिल्डबुक तयार गरी करिब २९४ बिघा जग्गाको दर्ताको लागि मालपोत कार्यालयमा सिफारिससमेत गरिएको छ । आयोजनाको कूल लागत रु नौ अर्ब रहेको छ । औद्योगिक प्लटसङ्ख्या र क्षेत्रफल १०० प्लटमा रहने छ भने साना उद्योगका लागि २३ वटा प्लट छुट्याइएको छ। सोमा सातदेखि १० कट्टा जग्गाको व्यवस्था गरिएको छ । मझौला उद्योगका लागि ४४ प्लट छुट्याइएको र त्यसमा १० देखि २० कट्टा जग्गाको व्यवस्था रहेको छ । आयोजना पूर्वाधार निर्माण गर्न ०७७/७८ देखि पाँच वर्षभित्र सम्पन्न गर्ने लक्ष्य लिइएको छ । आद्यौगिक क्षेत्रमा अनुमानित रोजगारीको सङ्ख्या २२ हजार रहेको छ। रासस
भेनस अस्पतालको लापरबाहीले बिरामीको मृत्यु भएको भन्दै आफन्त आन्दोलित काठमाडौं। अस्पतालको लापरबाहीले बिरामीको मृत्यु भएको भन्दै बिरामीका आफन्तले बिहानदेखि विरोध गरेका छन्। काठमाडौंको मध्येबानेश्वरमा रहेको भेनस अस्पतालको लापरबाहीले बिरामीको मृत्यु भएको भन्दै आफन्तले आइतबार बिहानदेखि आन्दोलन गरेका हुन्। रामेछाप घर भएकी २५ वर्षिया सरिता कार्कीको उपचारको क्रममा आइतबार बिहान करिब पाैने ९ बजेकाे समयमा मृत्यु भएकाे हाे। उनलाई शनिबार राति ११ बजे वान्ता भए पछि अस्पताल भर्ना गरिएको उनका श्रीमान केशव कार्कीले बताए। उनले भने ‘हिजो दिउसो पसल बन्द गरेर राति वान्ता भए पछि अस्पताल भर्ना गरिएको हो। बिहान बिरामीलाई भेट्न जाँदा पनि सुरुमा अस्पताल प्राशासनले दिएको थिएन। पछि भेट्न जाँदा उनको मृत्यु भएको बताइयो। मृत्यु भएको समय पाैने ९ बजे बिहान राखिएको छ। अस्पतालको लापरवाहीले मेरो श्रीमतीकाे मृत्यु भयो। मलाई न्याय चाहियो।’ सामान्य बिरामीको एक्कासी मृत्यु भएपछि आफन्तहरु आक्रोशित भएका छन्। उनीहरुले बेलैमा डाक्टरले उपचार नगरेका कारण बिरामीको मृत्यु भएको आरोप लगाएका छन्।
हात्तीपाइले औषधि खुवाउने अभियान सुरु विराटनगर । हात्तीपाइले विरुद्धको चक्की खुवाउने अभियान सुरु भयो । जनस्वाथ्य कार्यालय मोरङद्वारा विराटनगरको ट्राफिक चोकमा आज आयोजित शुभारम्भ कार्यक्रममा प्रमुख जिल्ला अधिकारी कोषहरि निरौला, जिल्ला समन्वय समितिका संयोजक नरेशकुमार पोखरले र कोशी अस्पतालका प्रमुख डा चुमनलाल दासले सामूहिक रुपमा औषधि खाई अभियानको शुभारम्भ गरेका हुन् । ट्राफिक चोकमा रहेको स्वास्थ्य केन्द्रमा औषधि खाने मानिसको उल्लेखनीय सहभागिताले केही समय तछाडमछाडको स्थिति पनि देखियो । हात्तीपाइले विरुद्धको यो अभियान १०औँ चरणको हो । छैटौँँ पटकमा सकिने अभियान सबै मानिसहरुले औषधि नखाँदा यो अभियान लम्बिएको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रवक्ता धरनीधर निरौलाले जानकारी दिए । यसपटक सबै जनाले खाएको सुनिश्चिच नभएसम्म औषधि खुवाउने अभियान जारी रहने र सम्भवतः चैत मसान्तसम्ममा सबै नागरिकलाई औषधि सेवन गराइसक्ने प्रवक्ता निरौलाले बताए । दुई वर्षदेखि पाँच वर्षकाले एक चक्की, छ देखि १४ वर्षकाले दुई चक्की तथा १५ वर्ष माथिकाले तीन चक्कीसहित जुकाको एक चक्की खानु पर्ने र यो रोगको सङ्क्रमण भएकाले औषधि खाँदा सामान्य वाकवाकी लाग्ने, टाउको दुःखने र रिङ्गटाले लक्षण देखिने प्रवक्ता निरौलाले भने । उनका अनुसार मोरङमा नौ लाख २४ हजार ५६२ जनालाई ७८९ केन्द्रबाट औषधि खुवाउन पाँच हजार स्वास्थ्यकर्मी परिचालन हुने भनिएको छ । मोरङको मझारे, दादरबैरिया र जहदामा अझै पनि हात्तीपाइले रोगी भेट्टिएको बताइएको छ । शरीरको कुनै पनि भागमा मासु जस्तो डल्लो देखिनु, हाइड्रोसिल हुनु, गलगाँड हुनु, खातखुट्टा सुनिएर हात्तीको खुट्टा जस्तो देखिनु नै हात्तीपाइले रोग हो भनिएको छ । प्रदेशमा १४ जिल्ला रहे पनि यो औषधि मोरङ, धनकुटा र झापामा पनि खुवाउने कार्यक्रम रहेको स्वास्थ्य निर्देशनालय धनकुटाले जनाएको छ । जनस्वास्थ्य कार्यालय धनकुटाका प्रमुख तुलसी गुरागार्इँका अनुसार यस जिल्लामा एक लाख २२ हजार मानिसलाई हात्तीपाइले चक्की तथा जुकाको औषधि खुवाउन ४०० केन्द्रमा ३४२ स्वास्थ्यकर्मी परिचालन हुने जानकारी दिइन् भने जनस्वास्थ्य कार्यालय झापाका प्रमुख ईश्वरी पौडेलले छ लाख २७ हजार मानिसलाई हात्तीपाइले चक्की खुवाउन स्थानीय तहले आफ्ना सुविधानुसार स्वास्थ्य केन्द्र र स्वास्थ्यकर्मी परिचालन गरिएको जानकारी दिए ।
ओलीले सत्ताको दुरुपयोग गर्दै तानाशाही लाद्ने दुष्प्रयास गरेकाे खनाल नेपाल समूहको आरोप काठमाडौं । एमालेको खनाल नेपाल समूहले अध्यक्ष एवं प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले वरिष्ठ नेता माधवकुमार नेपाल र उपाध्यक्ष भीम रावलमाथि भएको कारबाही स्वीकार्य नहुने बताएको छ । सोमबार पार्टी हितविपरीत गतिबिधि गरेको भन्दै उनीहरू दुवैलाई ६ महिनाका लागि पार्टी साधारण सदस्यबाट नै निलम्बन गरिएको पत्र अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले पठाएका थिए। मंगलबार खनाल नेपाल समूहका ११ स्थायी कमिटी सदस्यहरुको संयुक्त वक्तव्य जारी गर्दै कारबाहीको निर्णय विधान विपरित भएको निष्कर्ष निकालेको छ । उनीहरुले राज्यसत्ताको दुरुपयोग गर्दै तानाशाही लाद्ने अध्यक्ष ओलीको दुष्प्रयास भएको आरोप लगाएका छन् । यस्तै उनीहरूको बैठकले देशभर समानान्तर कमिटी ब्युँताउनेसमेत निर्णय गरेको छ ।
फागुन २३ को फैसलाविरुद्ध पुनरावलोकनका लागि प्रचण्ड सर्वोच्चमा काठमाडौं । नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल (प्रचण्ड) सर्वोच्च अदालत पुगेका छन्। गत फागनु २३ गतेको सर्वोच्चको फैसला पुनरावलोकन गराउन निवेदनसहित सर्वोच्च पुगेका हुन्। गत फागुन २३ गते सर्वोच्चले तत्कालीन नेकपालाई २०७५ जेठ ३ गते एमाले र माओवादी एकीकरण हुनुपूर्वको अवस्थामा फर्काइदिएको फैसला विरुद्ध प्रचण्ड सर्वोच्च पुगेका हुन। उनले नेकपा एमालेका नेताद्वय माधवकुमार नेपाल र झलनाथ खनालसहित कानून व्यवसायीहरुसँग छलफल गरेका थिए। कानुन व्यवसायी अधिवक्त शम्भु थापा, रामनारायण विडारी र रमण श्रेष्ठलगायतले पुनरावलोकनका लागि निवेदन तयार पारेर प्रचण्डसँगै अदालत पुगेका छन्। सर्वोच्च अदालतले ऋषि कट्टेल अध्यक्ष भएको नेकपालाई मान्यता दिने र एमाले र माओवादीको एकीकरण बदर गर्ने फैसला गरेको थियो ।
त्रिदेशीय कपको उपाधि भिडन्त सुरु, मैदान पुगे प्रधानमन्त्री (लाइभ) काठमाडौं। त्रिदेशीय नेसन्स कप फुटबलको उपाधि भिडन्त सुरु भएको छ। त्रिपुरेस्वरस्थित दशरथ रंगशालामा नेपाल र बंगलादेशबीचको उपाधि भिडन्त सुरु भएको हो। नेपाली सिनीयर टोलीले लामो समयपछि दशरथ रंगशालामा अन्तराष्ट्रिय प्रतियोगिता खेल्न लागेको छ । यसअघिका िलग चरणाका खेलमा अपेक्षा अनुसार प्रर्दशन गर्न नसकेको नेपालले आजको खेलमा भने उत्कृष्ट प्रर्दशन गर्दै उपाधि कब्जा गर्ने लक्ष्य लिएको छ। यसअघि बिहीबारको पहिलो खेलमा नेपालले किर्गिस्तासँग गोल रहित बराबरी खेलको थियो भने बंगलादेशसँग पनि गोलरहित बराबरी खेल्दै फाइनलको यात्रा तय गरेको थियो। नेपाल र बंगलादेशबीच हालसम्म २३ पटक प्रतिस्पर्धा भएको छ । जसमा बंगलादेशले १३ खेल जितेको छ भने नेपालले ६ खेल मात्रै जितेको छ। ४ खेल बराबरीमा सकिएको छ। यस्तै फाइनल खेल हेर्नका लागि प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली रंगशाला पुगेका छन्। उनले दुवै टीमसँग परिचय गरेर खेल सुरु भएको हो। लाइभ
पाल्पामा लागुऔषधसहित एक व्यक्ति पक्राउ पाल्पा । पाल्पाको तिनाउमा आइतबार लागुऔषधसहित एक व्यक्ति पक्राउ परेका छन्। तिनाउ गाउँपालिका–३ पैठेडाँडा सिद्धार्थ राजमार्गमा सवारी साधन तथा शङ्कास्पद नागरिकलाई जाँच गर्ने क्रममा बुटवलबाट पाल्पातर्फ आउँदै गरेका पैदलयात्रीलाई खानतलासी गर्दा लागुऔषध फेला परेको प्रहरीले बताएको छ। जिल्ला प्रहरी कार्यालय पाल्पाका अनुसार स्याङ्जाको वालिङ नगरपालिका–९ राउतडाँडाका २५ वर्षीय सुमन गाहाको शरीर खानतलासी गर्दा फेनेरागन ७० वटा, नुफिन ३३ वटा (दुई दशमलव पाँच एमएलको सिसी) र सिरिन्ज दुई थान बरामद गरी गाहालाई नियन्त्रणमा लिई अनुसन्धान जारी रहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय पाल्पाका प्रहरी नायब उपरीक्षक रामेश्वर त्वातीले जानकारी दिए। त्यस्तै जिल्ला प्रहरी कार्यालय पाल्पाले अवैध काठसहित एक जनालाई पक्राउ गरेको छ। तानसेन नगरपालिका–१ चिलाङ्दीबाट तानसेन जाँदै गरेको लु२त ८६१६ नंको ट्र्याक्टर जाँचका क्रममा बिनाकागज प्रमाण ३५ दशमलव १० क्युफिट सालको काठ फेला परेपछि नियन्त्रणमा लिइएको प्रहरीले बताएको छ। काठसँगै चालकसहित चार जनालाई नियन्त्रणमा लिएर डिभिजन वन कार्यालय पाल्पामा बुझाइएको र थप अनुसन्धान भइरहको जिल्ला प्रहरी कार्यालय पाल्पाका सूचना अधिकारीसमेत रहेका त्वातीले बताए।
एपीएफ टोलीद्वारा अवैध औषधि बरामद झापा। झापा जिल्लाको मेचीनगर नगरपालिका ७ सतिघट्टास्थित सीमा ईलाकाबाट आइतबार एपीएफ टोलीले करीब ४ लाख १२ हजार रुपैयाँ बराबरको अवैध औषधि बरामद गरेको छ। सशस्त्र प्रहरी बल, नेपाल बोर्डर आउट पोष्ट काँकडभिट्टाबाट खटिएको एपीएफ टोलीले उक्त औषधि बरामद गरेको हो। भारतबाट अवैध रुपले नेपालतर्फ ल्याउँदै गरेको अवस्थामा उल्लेखित मूल्य बराबरको ओरियन्स कम्पनीका औषधिहरु बरामद गरिएको हो। बरामद औषधि स्थानीय भन्सार कार्यालयमा बुझाइएको छ। उता सिरहा जिल्लाको भगवानपुर गाँउपालिका ४ स्थित बलानखोला ईलाकाबाट शुक्रबार एपीएफ टोलीले लागूऔषध नाईट्राजिपाम ट्याब्लेट ६ सय वटा र डाइलेक्स डिसी १७ बोतल बरामद गरेको छ। सशस्त्र प्रहरी बल, नेपाल बोर्डर आउट पोष्ट इनरुवाबाट खटिएको एपीएफ टोलीले उक्त लागूऔषध बरामद गरेको छ। भारतबाट नेपालतर्फ झोला बोकेर आउँदै गरेका व्यक्तिहरुले एपीएफ टोलीलाई टाढैबाट देख्नासाथ सोही ठाउँमा झोला फालेर भागेपछि उक्त झोलामा जाँच गर्दा उल्लेखित लागूऔषध फेला परेको हो। बरामद लागूऔषध स्थानीय प्रहरीमा बुझाइएको छ
उडिरहेको विमानको इमरजेन्सी ढोका खोल्न खोज्ने यात्रुलाई ४० मिनेटसम्म ‘कब्जा’ गरियो काठमाडौं। उडिरहेको जहाजको इमरजेन्सी ढोका खोलेर सबै यात्रुको ज्यान जोखिममा पार्न खोज्ने यात्रुलाई भित्रका अन्य यात्रुहरु मिलेर ४० मिनेटसम्म कब्जा गरेर राख्नुपरेको छ । विमान उडिरहेको बेला यी यात्रु अचानक उठेर विमानको इमरजेन्सी ढोकाअगाडि गएर ढोका खोल्न खोजेपछि भित्रका यात्रुमा आतंक फैलिएको थियो । तत्कालै अन्य यात्रुहरुले यी व्यक्तिलाई नियन्त्रणमा लिए र विमान अवतरण नगरुन्जेल ४० मिनेटसम्म नियन्त्रणमै राखे । इण्डिया टुडेका अनुसार भारतको राजधानी दिल्लीबाट वाराणासी जाँदै गरेको स्पाइसजेटको जहाजमा यस्तो घटना भएको हो । स्पाइसजेटको एसजी २००३ उडानमा यी यात्रुले इमरजेन्सी ढोका खोल्न गरेको प्रयास अन्य यात्रुहरुले तत्काल विफल पारेका थिए । विमानका केही यात्रुले यी सरकी यात्रुलाई विमानको भुइँमा लडाएर नियन्त्रण गरेका थिए । उनीहरुले यी व्यक्तिलाई ४० मिनेटसम्म हिँडडुल गर्न नसक्ने गरी नियन्त्रणमा राखेका थिए । वाराणासीको लाल बहादुर शास्त्री विमानस्थलमा विमान अवतरण गर्नासाथ ती सनकी यात्रुलाई सुरक्षाकर्मीको जिम्मा लगाइएको थियो । ढोका खोल्न खोज्ने गात्रु गुरुग्रामका गौरव खन्ना भएको बताइएको छ । घटनाका बेला विमानमा ८९ जना यात्रु थिए । हंगामा गर्ने व्यत्तिः गौरव खन्नाको मानसिक स्थिति ठिक नभएको बताइएको छ ।
आम्दानी बढाउन यान्त्रिकीकरणतर्फ अलैँची किसान बागलुङ । उत्पादन लागत घटाई आम्दानी बढाउन यहाँका अलैँची किसान यान्त्रिकीकरणतर्फ आकर्षित बनेका छन्। जनशक्ति र समयसमेत कम लाग्ने भएपछि किसानले आधुनिक खेती प्रणाली अपनाउन थालेका हुन्। परम्परागत सीप र प्रविधिको ठाउँमा नयाँ यन्त्र, उपकरणको प्रयोग बढ्दो छ। उन्नत प्रविधि अपनाउँदा कम लागतमा उन्पादन बढाउन सकिने गलकोट अलैँची ब्लक सञ्चालक समितिका संयोजक जीवन भण्डारीले बताए। कृषि औजार तथा उपकरणमा दिइने सरकारी अनुदानले किसानलाई यान्त्रिकीकरणतर्फ लाग्न प्रोत्साहित गरेको हो। प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनाअन्तर्गतको अलैँची ब्लक कार्यक्रममा सम्मिलित १२ अलैँची किसानले यही साता ५० प्रतिशत अनुदानमा यान्त्रिक हलो (मिनिटिलर) पाएको संयोजक भण्डारीको भनाइ छ। उनका अनुसार कृषि ज्ञान केन्द्र बागलुङले ५० प्रतिशत अनुदानमा अलैँची किसानलाई मिनिटिलर वितरण गरेको हो। रु ५२ हजार पर्ने मिनिटिलर किसानले रु २६ हजारमा पाएका हुन्। अलैँचीका बिरुवा, सिँचाइ, अलैँची सुकाउने भट्टी, त्रिपाललगायतका सामग्री किसानले ८५ प्रतिशतसम्म अनुदानमा पाउँछन्। गलकोट नगरपालिका–१ र ४ लाई समेटेर अलैँची ब्लक कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको छ। वडा नं १ को चौराहा, पात्लेखोला, भण्डारवन, टोड्के, ज्यामिरे, थलिङ, भैँसे र वडा नं २ को चमुवा, खरुवा, नुवाकोटलगायतका ठाउँमा अलैँचीको व्यावसायिक खेती हुँदै आएको छ। दुवै वडाका गरी २५० किसान अलैँची खेतीमा लागेका छन् । “करिब १० हेक्टर जतिमा अलैँची खेती छ, यो वर्ष १५ क्विन्टल उत्पादन भयो”, संयोजक भण्डारीले भने। उत्पादित अलैँचीमध्ये केही बाहिर निर्यात हुन्छ भने गलकोटमै प्याकेजिङ गरेरसमेत बिक्री गर्ने गरिएको छ। प्रतिकिलो रु ६०० मा अलैँची बिक्री हुन्छ। विसं २०५४ देखि गलकोटमा अलैँची खेती शुरु भए पनि समूहगतरूपमा विसं २०७२ देखि खेती गर्न थालिएको हो। शुरुका तीन वर्ष पकेट र त्यसपछि ब्लक कार्यक्रम सञ्चालन भइरहेको छ। गलकोटसहित ताराखोला गाउँपालिका र जैमिनी नगरपालिकालाई समेटेर अलैँची जोन कार्यक्रम सञ्चालनका लागि प्रस्ताव अघि बढाइएको छ। कृषिको आधुनिकीकरणका लागि किसानलाई सीप, प्रविधि र अनुदान उपलब्ध गराउने गरिएको कृषि ज्ञान केन्द्रले जनाएको छ । खाद्यान्न बालीसहित तरकारी, फलफूल खेतीमा यान्त्रिकीकरण गर्ने क्रम बढेको केन्द्रको भनाइ छ । निर्वाहमुखी खेती गर्दै आएका किसानलाई व्यावसायिक बन्न यान्त्रिकीकरणले सघाउने गरेको छ। केन्द्रले कृषि समूह, सहकारी र व्यक्तिलाई अनुदानमा कृषि यन्त्र, उपकरणहरु प्रदान गर्दै आएको छ । किसानले आफ्नै लगानीमा समेत आधुनिक कृषि प्रणालीलाई अपनाउन थालेका छन्। सरकारी निकायले पनि कृषिमा सीप, क्षमता र प्रविधि हस्तान्तण तथा विकासका कार्यक्रमलाई प्राथमिकता दिन थालेका छन्। किसानले खाद्यान्न बालीतर्फ गहुँ, धान चुट्ने ‘थ्रेसर’, मकै छोडाउने ‘कर्न सेलर’, उन्नत खालको अन्न भकारी, ‘सुपर ग्रीन ब्याग’ जस्ता सामग्री अनुदानमा पाउने गरेका छन्। यस्तै तरकारी बालीतर्फ आरा, करौँती, ‘सिकेचर’, हजारीलगायतका औजारहरु अनुदानमा किसानलाई दिने गरिएको छ । धान बत्ताउन प्रयोग हुने पङ्खा, आधुनिक मौरी घार, महदानी, पञ्जा, टोपी जस्ता सामग्री पनि किसानले अनुदानमा पाउँछन्।रासस
मोटरसाइकल दुर्घटनामा मृत्यु दमक । आफैँले चलाएको मोटरसाइकल अनियन्त्रित भई दुर्घटना हुँदा झापा, शिवसताक्षी नगरपालिकामा आज बिहान एक जनाको मृत्यु भएको छ । शिवसताक्षी– १ धरमपुरको ढकाल चोकस्थित भित्री सडकखण्डमा मे १० प ३५६९ नं को मोटरसाइकल दुर्घटना हुँदा चालक सोही ठाउँका ४६ वर्षीय किशोर कार्कीको मृत्यु भएको हो। दुर्घटनामा टाउकामा चोट लागेर गम्भीर घाइते भएका उनको उपचारका क्रममा आज बिहान सवा २ बजे मृत्यु भएको इलाका प्रहरी कार्यालय झिलझिलेले जनाएको छ।रासस
कोरोनाको सङ्क्रमण बढेपछि भारतमा फेरि नयाँ निर्देशिका जारी नयाँ दिल्ली । भारतमा कोरोनाभाइरसको सङ्क्रमण फेरि तीव्र रूपमा वृद्धि भएपछि नयाँ निर्देशिका जारी गरिएको छ । केन्द्रीय सरकारले मङ्गलबार नयाँ निर्देशिका जारी गर्दै महामारी नियन्त्रणका उपायहरू अपनाउन सबैलाई आह्वान गरेको छ । भारतमा पछिल्लो विवरणअनुसार थप ४० हजार ७१५ जना नयाँ सङ्क्रमित भएका छन् भने थप १९९ जनाको कोरोनाका कारण निधन भएको छ । गत जनवरीको अन्त्यतिर दैनिक नयाँ सङ्क्रमितहरूको सङ्ख्या घटेर नौ हजारसम्म पुगेकोमा भारतमा अहिले ४० हजारभन्दा बढी पुगेको हो । अघिल्लो हप्तादेखि नयाँ सङ्क्रमितहरूको सङ्ख्यामा एकाएक तीव्र वृद्धि हुँदै आएको तथ्याङ्कमा देखिएको छ । नयाँ निर्देशिका मङ्गलबार जारी गरिएको भए पनि लागू भने अप्रिदेखि मात्रै हुने सरकारी अधिकारीहरूले जानकारी दिएका छन् । निर्देशिका लागू हुन थालेपछि देशभरी नै परीक्षणको दायरासमेत अझ बढाइने उनीहरूको भनाइ छ । गृह मन्त्रालयद्वारा जारी वक्तव्यमा देशका सबै भागमा कोरोनभाइरसविरुद्ध अपनाउनु पर्ने सबै मापदण्ड पालना गर्न÷गराउन सबैलाई आग्रह गरिएको छ । कोरोनाको परीक्षण, खोप लगाउने अभियानसँगै सामाजिक दूरी कायम गर्ने, मास्क लगाउने, नियमित हात धुने वा सेनिटाइजर लगाउनेलगायतका आधारभूत स्वास्थ्य सतर्कताहरू पनि पालना गर्न सरकारले सबैलाई आग्रह गरेको छ ।
त्रिदेशीय नेसन्स कप फुटबलमा बंगलादेशले लियो अग्रता काठमाडाैं । त्रिदेशीय नेसन्स कप फुटबलको पहिलो खेलमा बंगलादेश विरुद्धको पहिलो खेलमा १- ० काे अग्रता बनाएको छ। दशरथ रंगशालामा भइरहेको पहिलो खेलको २९ औं मिनेटमा बंगलादेशले आत्मघाती गोलको उपहार पाएको हो। किर्गिस्तानका मस्क मिया जोनीले डिबक्स भित्र बल किलिएर गर्न खोज्दा गोल भएको हो। नेपाली सिनीयर टोलीले लामो समयपछि दशरथ रंगशालामा अन्तराष्ट्रिय प्रतियोगिता खेल्न लागेको हो। यसपछिको खेलमा बिहीबार नेपालले किर्गिस्तानको सामना गर्ने छ। एन्फाको आयोजनामा दशरथ रंगशालामा भइरहेको प्रतियोगितामा आयोजक नेपाल सहित बङलादेश र किर्गिस्तानको सहभागिता रहेको छ। समुह चरणमा शिर्ष दुईमा पुग्ने टोलीले मार्च २९ मा उपाधिका लागि प्रतिस्पर्धा गर्नेछन् । लिग चरणका तीनवटै खेलसहित फाइनल खेल बेलुकी साढे पाँच बजेबाट खेलाइनेछ।
त्रिदेशीय नेसन्स कप फुटबल सुरु काठमाडाैं । त्रिदेशीय नेसन्स कप फुटबलको आपचारिक शुभारम्भ भएको छ। दशरथ रंगशालामा भइरहेको पहिलो खेलमा अहिले बंगलादेश र किर्गीस्तानबीच खेल भइरहेको छ। यसपछिको खेलमा बिहीबार नेपालले किर्गिस्तानको सामना गर्ने छ। एन्फाको आयोजनामा दशरथ रंगशालामा भइरहेको प्रतियोगितामा आयोजक नेपाल सहित बङलादेश र किर्गिस्तानको सहभागिता रहेको छ। समुह चरणमा शिर्ष दुईमा पुग्ने टोलीले मार्च २९ मा उपाधिका लागि प्रतिस्पर्धा गर्नेछन् । लिग चरणका तीनवटै खेलसहित फाइनल खेल बेलुकी साढे पाँच बजेबाट खेलाइनेछ।
एक वर्षअघिकै अवस्थामा नेपालः भारतले लकडाउन गर्दा नेपालको रणनीति के ? काठमाडौं। नेपालमा लकडाउनको घोषणा भएको १ वर्ष पूरा भयो। गत वर्षको चैत ११ गतेदेखि लागू हुने गरी सरकारले चैत १० गते लकडाउन घोषणा गरेको थियो। विदेशबाट नेपाल आएकी युवतीमा कोरोना संक्रमण पुष्टि भएपछि सरकारले गत वर्ष चैत ११ गते लकडाउन घोषणा गरेको थियो। नेपालले लकडाउन घोषणा गर्ने दिनभन्दा ठिक दुई दिन अगाडि भारतमा जनता कफ्र्यू लागेको थियो। घुम्दैफिर्दै रुम्जाटार भनेझैं आज पुनः हामी त्यही अवस्थामा आएका छौं। भारतमा कोरोना संक्रमित दैनिक करिव ५० हजारको दरले बढिरहेको छन्। नेपाल र भारतको सीमा खुल्ला छन्। नेपाल भारतको सीमाको करिव १८ सय किलोमिटर खुल्ला भएका कारण भारतबाट सिधै नेपाल आउन र जान सकिन्छ। ११ गतेदेखि लागू भएको लकडाउनको १ वर्ष पुग्नै लाग्दा नेपालमा पुनः लकडाउन हुने हल्ला बजारमा आएको छ। भारतबाट आएकाहरुमा कोरोना संक्रमण पुष्टि भएको र उनीहरु निष्फिक्री गाउँमा घुमेकाले पनि कोरोनाको ग्राफ पुनः उकालो लाग्ने चिन्ता विज्ञहरुले गरेका छन्। गल्ती दोहोरिनुहुन्न : जनस्वास्थ्यविद् जनस्वास्थ्यविद् डा. रविन्द्र पाण्डे एक वर्ष पहिलाको गल्ती दोहोरिन नदिन सुझाव दिन्छन्। कोरोनाको चेन ब्रेक गर्न नसक्दा नेपालले ठूलो क्षति बेहोर्नु परेको उनको भनाइ छ। उनले अझै पनि सरकारले पुराना गल्तीहरुलाई आत्मसाथ नगरेमा महामारीको अर्कोरुप आउन सक्ने तर्फ संकेत गरे। ‘हामीले गएको एक वर्षमा धेरै गल्ती गरेका छौं। कोरोना संक्रमण बढेको भन्दै सरकारले लकडाउन त गर्यो। तर, कोरोनाको चैन ब्रेकको लागि कुनै पनि प्रयास नगरेकाले महामारी भोग्नु परेको हो,’ उनले डिसी नेपालसँग भने। ‘सरकारले कोरोना संक्रमणको दोस्रो लहर फैलिन नदिन तयारी गरेको छ। विशेषगरी मन्त्रालयबाट बनाइएका स्वास्थ्यका न्यूनतम मापदण्डहरुलाई पालना गर्नु प-यो। स्वास्थ्यका मापदण्ड पालना गरेमा कोरोनाको चेन ब्रेक हुन्छ।’ भारतका विभिन्न राज्यमा कोरोनाको संक्रमण बढेपछि नेपाल आउनेहरुको स्वास्थ्यबारे सरकारले विशेष ख्याल गर्नुपर्ने डा. पाण्डेको भनाइ छ। पाण्डेले लकडाउनको विकल्पमा पनि सोच्न सरकारलाई आग्रह गरेका छन्। नेपालको राजनीतिक परिस्थितिलाई अगाडि सारेर जनताको स्वास्थ्यमाथि ठूलो खेलबाड भएको डा. पाण्डेको आरोप छ। उनले भनेका छन्, ‘यो दोश्रो लहरको कोरोना पहिलो जस्तो सजिलो छैन। हामीले राजनीतिलाई मोहोडा बनाएर ठूलाठूला सभा समारोह गरी जनताको स्वास्थ्यमाथि खेलबाड गरिसकेका छौं। अझै पनि सरकारलाई आग्रह छ यस्तो कार्यक्रमहरुमा रोक लगाउनु पर्छ।’ अब लकडाउन भयो भने जनता आफै सडकमा आउनसक्ने तर्फ संकेत गर्दै डा. पाण्डेले भने, ‘हामीले लकडाउन विकल्प हैन भन्ने कुराको प्रमाण हेरिसकेका छौं। गत वर्ष पनि लामो समय गरिएको लकडाउनले सकारात्मक परिणाम दिन सकेन। अब जनता त्यस्तो लकडाउनको पक्षमा छैनन्। सरकाले लकडाउनको विकल्पमा सोच्नु पर्छ।’ सतर्क हुन आग्रह गरेका छौं : स्वास्थ्य मन्त्रालय भारतबाट नेपाल आउनेहरु संक्रमित भएर आउन सक्ने भन्दै स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले सबैलाई सचेत हुन आग्रह गरेको छ। स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. जागेश्वर गौतमले पुनः कोरोना फैलिन सक्ने भन्दै सबैलाई स्वास्थ्यको न्यूनतम मापदण्डको प्रयोग गर्न अनुरोध गरिउको बताएका छन्। डिसी नेपालसँग कुरा गर्दै डा. गौतमले भने, ‘सरकारले कोरोना संक्रमणको दोस्रो लहर फैलिन नदिन तयारी गरेको छ। विशेषगरी मन्त्रालयबाट बनाइएका स्वास्थ्यका न्यूनतम मापदण्डहरुलाई पालना गर्नु प-यो। स्वास्थ्यका मापदण्ड पालना गरेमा कोरोनाको चेन ब्रेक हुन्छ।’ मन्त्रालयका अनुसार पछिल्लो समय भारतबाट आएका हरुमा कोरोनाको संक्रमण पुष्टि भएको छ। सोमबार मात्र १५० जना थप कोरोनाका संक्रमितहरु भेटिएका छन् भने ३ जनाले कोरोनाका कारण ज्यान गुमाउनु परेको छ। डा. गौतमले भने, ‘हामीले त्यो अवस्था पुनः नदोहोरियोस भन्नका लागि सूचना नै जारी गरेका छौं। सूचित गर्ने काम हाम्रो हो समाजमा रहेका हरेक एक व्यक्तिको काम हो त्यसलाई लागू गर्ने र कोरोनाको महामारीबाट बच्ने।’ यसअघि स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले सूचना प्रकाशित गरी देशभर, सभा, जुलुस ¥याली, जमघट, गोष्ठि, सेमिनार तथा बैठक र भिडभाड हुने कार्य नगर्न/नगराउन अनुरोध समेत गरिसकेको छ। हामी तयार छौं : सीसीएमसी कोरोनाको महामारीलाई मध्यनजर गर्दै गठन भएको कोभिड क्राइसीस म्यानेजमेन्ट कमिटी (सिसिएमसी)ले दोस्रो लहरको कोरोना नआउने स्वास्थ्य मन्त्रालयले ध्यान दिएको बताउँदै आइपरे आफूहरु तयार भएर बसेको बताएको छ। सीसीएमसीका सचिव खगराज बरालले डिसी नेपालसँग कुरा गर्दै भने, ‘सकभर दोश्रो लहर नआउने गरी मन्त्रालयले तयारी गरेको छ। हामीले पनि सुझावसल्लाह दिइरहेका छौं। तर, आइहाल्यो भने पनि हामी तयारी अवस्थामा छौं।’ यसअघि पनि सीसीएमसीले कोरोना महामारीमा आफूलाई क्रियाशील बनाएर शव व्यवस्थापनलगायतका विषयमा काम गरेको छ। ‘त्यो बेलामा सुरुवाती अवस्था र धेरै कुरा थाह नभएकोले चाहेजति गर्न नसकेको होला,’ सचिव बरालले भने, ‘अब त्यो अवस्था हुँदैन। हाम्रो सम्पूर्ण युनिटहरु सबै खाले अफ्ठेरोको लागि तयारी अवस्थामा छ।’
नक्कली नोट बनाउने मेसिनसहित चार पक्राउ भरतपुर । चितवनमा नक्कली नोट बनाउने मेसिनसहित चार जना पक्राउ परेका छन् । जिल्ला प्रहरी कार्यालय चितवनले सोमबार पत्रकार सम्मेलन गर्दै नक्कली नोट बनाउने आरोपमा पक्राउ परेकालाई सार्वजनिक गरेको हो । पक्राउ पर्नेमा काभ्रेपलाञ्चोकको मण्डन देउपुर नगरपालिका–८ का २९ वर्षीय देवेन्द्र राई र सोही ठाउँका १९ वर्षीय पवन राई रहेका छन् । प्रहरीका अनुसार उनीहरुलाई भरतपुर महानगरपालिका–१ बसपार्क क्षेत्रको पसलमा नक्कली नोट दिई सामान खरिद गरिरहेकाका अवस्थामा पक्राउ गरेका थिए । अनुसन्धान गर्दै जाने क्रममा नोट छाप्ने कार्यमा संलग्न थप दुई जनालाई काभ्रेपलाञ्चोक र सिन्धुपाल्चोकबाट पक्राउ गरिएको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रमुख एवं प्रहरी उपरीक्षक ओम अधिकारीले जानकारी दिए । पक्राउ पर्नेमा सिन्धुपाल्चोकको मेलम्ची नगरपालिका १३ का २८ वर्षीय विश्वराम राई र सोही ठाउँका २४ वर्षीय राजाराम दनुवार रहेका छन् । प्रहरीका अनुसार काभ्रेपलाञ्चोकको मण्डनदेउपुर–६ सिपाघाटमा रहेको विश्वराम राईको मोबाइल पसलबाट नक्कली नोट छाप्न प्रयोग गरिने ल्यापटप दुई थान, कार्ड रिडर एक थान, प्रिन्टर (फोटोकपी मेसिन) दुई थान, हार्डडिक्स एक थान बरामद गरिएको छ । राईलाई मोबाइल पसलबाटै पक्राउ गरिएको थियो । यस्तै मेलम्ची नगरपालिका–१२ सिन्धुखोलामा रहेको राजाराम दनुवारको मोबाइल पसलबाट प्रिन्टर एक थान, नक्कलीनोट छाप्नका लागि प्रयोग भएको फोटोकपी पेपर पाना २४, एउटा एफोर पेपरमा नेपाली एक हजार दरको नोट अगाडिपछाडि छापिएको पेपर एक थान बरामद गरिएको प्रहरी उपरीक्षक अधिकारीले जानकारी दिए । दनुवारलाई मोबाइल पसलबाटै पक्राउ गरिएको थियो । पक्राउ परेका व्यक्तिहरु लाई सङ्गठित अपराध तथा निवारण ऐन–२०७० अन्तर्गत मुद्रासम्बन्धी कसूर (खोटा मुद्रा) मुद्दामा चितवन जिल्ला अदालतबाट सात दिनको म्याद थपगरी अनुसन्धान कार्य भइरहेको उनले जानकारी दिए । रासस
यस्ता छन् पछिल्ला चार मन्त्रिपरिषद् बैठकका निर्णयहरु काठमाडौं । सरकारले नेपाल र बङ्गलादेशबीच हुने एउटा समझदारीमा हस्ताक्षर गर्न नेपालका तर्फबाट उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति सचिव दिनेश भट्टराईलाई अख्तियारी दिने निर्णय गरेको छ । राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी राजकीय भ्रमणमा बङ्गलादेशको राजधानी ढाकामा जाँदा त्यहाँ तीन समझादारीपत्रमा हस्ताक्षर हुने कार्यक्रम रहेको सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री पार्वत गुरुङले बताएका छन् । मन्त्रिपरिषद्का पछिल्ला चार बैठकको निर्णय सार्वजनिक गर्न आज सिंहदरबारमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा सरकारका प्रवक्ता गुरुङले भ्रमणको सांस्कृतिक सम्बन्ध, पर्यटन क्षेत्र र कृषि तथा पशुपक्षीमा प्रयोग हुने विषादीका विषयमा छलफल हुने जानकारी दिए । त्योसँगै रेल, यातायात र बन्दरगाहालाई नेपालसँग जोड्ने विषयमा छलफल हुने उनले बताए । उनले भने, “बङ्गलादेशले नेपालमा बिजुली खरिद गर्न गरिरहेको पहलबारे पनि छलफल हुने विश्वास छ ।” मन्त्री गुरुङले पर्यटनसम्बन्धी समझदारीमा समेत हस्ताक्षर गरिने बताए। सरकारले चैत १० देखि १३ गतेसम्म थाइल्याण्डको बैंककमा आयोजना हुने दिगो विकाससम्बन्धी आठौं एसिया–प्रशान्त मञ्च विषयक भर्चुअल कार्यक्रममा सहभागी हुन राष्ट्रिय योजना आयोगका उपाध्यक्ष प्रा डा पुष्पराज कँडेल नेतृत्वको छ सदस्यीय प्रतिनिधिमण्डल मनोनयन गर्ने निर्णय गरेको छ । त्यस्तै, वैशाख १४ देखि १६ गतेसम्म थाइल्याण्डको बैंककमा आयोजना हुने संयुक्त राष्ट्र सङ्घ, एशिया प्रशान्त आर्थिक सामाजिक परिषद्को ७७औँ सेशनमा नेपालको तर्फबाट भर्चुअल रूपमा सहभागी हुन राष्ट्रिय योजना आयोगका उपाध्यक्ष प्रा डा कँडेल नेतृत्वको ६ सदस्यीय प्रतिनिधिमण्डल मनोनयन गर्ने समेत निर्णय गरेको छ । सरकारले जापान सरकारले उपलब्ध गराउने झण्डै रु एक अर्ब आठ करोड बराबरको नसर्ने रोगको निदान र उपचारमा प्रयोग हुने स्वास्थ्य उपकरण वस्तुगत अनुदान सहायता स्वीकार गर्ने निर्णय गरेको मन्त्री गुरुङले बताए । महाकाली लोकमार्गअन्तर्गत दार्चुला–टिंकर सडकको निर्माण तथा स्तरोन्नति गर्न कञ्चनपुर, डडेल्धुरा, बैतडी र दार्चुला जिल्लाअन्तर्गत विभिन्न सामुदायिक वनहरूको २५३ दशमलव ३६ हेक्टर राष्ट्रिय वन क्षेत्र प्रयोग गर्न अनुमति दिने निर्णय गरेको छ । त्यहाँ रहेका १९ हजार ६६ रुखपोलहरू हटाउन स्वीकृति दिइने भएको छ । मन्त्रिपरिषद्को बैठकले ढुङ्गा, गिट्टी, बालुवाजस्ता साधारण निर्माणमुखी वस्तुहरूको उत्खनन्, सङ्कलन, बिक्री व्यवस्थापन तथा सोसँग सम्बन्धित विषयहरूको नियमनसम्बन्धी कानूनको मस्यौदा तयार गर्न सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयलाई सैद्धान्तिक सहमति दिने निर्णय गरेको मन्त्री गुरुङले जानकारी दिए । मकवानपुरको हेटौँडा उपमहानगरपालिकास्थित नेपाल ट्रष्टको जग्गा मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालय, वाग्मती प्रदेशलाई लिजमा दिन स्वीकृति दिने निर्णय भएको छ । सरकारले नेपाल पारवहन तथा गोदाम व्यवस्था कम्पनी लिमिटेडको अध्यक्षमा अमरगढी विनोदकुमार जोशी र नेपाल टेलिभिजनको महाप्रबन्धकमा फूलमान बल (तामाङ) लाई नियुक्ति गर्ने निर्णय गरेको छ । त्यस्तै, तत्कालीन पञ्चायती शासन व्यवस्था विरोधी आन्दोलनमा सहभागी भएको कारण सरकार पक्षबाट हत्या भएका झापा जिल्ला विर्तामोड नगरपालिका–९ का स्व चन्द्र डाँगी र बुद्धशान्ति गाउँपालिका–१ का स्व रामप्रसाद प्रधानलाई शहीद घोषणा गर्ने निर्णय भएको छ ।
टिकापुरका छाेरीहरूकाे पीडा ‘साथीहरु विद्यालय जान्छन्, मेरो मन पोल्छ’ टिकापुर । बालबालिकाले पढ्न पाउने अधिकारलाई नेपालको संविधानले सुरक्षित गरेको छ तर छोरीहरु पढ्ने, खेल्ने उमेरमा हिलो र माटोमा श्रम बगाउन बाध्य छन्। पारिवारिक समस्या अभिभावकको कमजोरीका कारण पढ्ने चाहना हुँदाहुँदै पनि कतिपय छोरीहरु श्रमिकका रुपमा उद्योग, इँटाभट्टा तथा घरमा कडा श्रम गरेर जीविका चलाइरहेका छन्। टीकापुर नगरपालिका–१ विजयनगरकी अन्जुमा चौधरी घर लिप्दै थिइन्। चौध वर्षीय अन्जुमाको दैनिकी साँझ बिहान घरको काम र दिउँसो इँटाभट्टामा बित्ने गरेको छ। उनी टीकापुरकै खड्ग स्मृति मावि टीकापुरमा कक्षा ७ मा अध्ययनरत थिइन्। उनलाई पढाइ छोडेर अहिले आमाबुबासँग काम गर्नुपर्ने बाध्यता बनेको छ। उनी गत माघ महिनादेखि विद्यालय छोडेर आमाबुबासँगै स्थानीय एक इँटा उद्योगमा काम गर्न थालिन्। पढाइलेखाइ गर्ने रहर शक्ति भए पनि उनी गरिबीका कारण पढाइ छोडेर श्रममा लागेकाे बताउछिन्। “साथीहरु विद्यालय जान्छन्, मेरो मन पोल्छ । रहर र पढ्ने जाँगर नभएको होइन”, उनी भन्छिन्, “घरको अवस्था कमजोर छ । बुबाआमाको काममा सघाएमा परिवार पाल्न सजिलो हुन्छ । म पढ्न गए मेरो कापी, किताब खर्च र मेरो पालनपोषण व्यवस्थापनमा समस्या हुन्छ।” पढ्ने, लेख्ने उमेरमा सबै नानीबाबुलाई शिक्षाको पहुँचमा पु¥याउन शिक्षालाई संविधानले मौलिक हकको रुपमा राखेको छ। संविधानले आधारभूत तहसम्मको शिक्षालाई अनिवार्य र निःशुल्क तथा मावि तहसम्म निःशुल्क गरेको छ तर घरायसी कारणले शिक्षा सबैको पहुँचमा पुग्न सकेको देखिँदैन। टीकापुरकी सावित्री चौधरी पनि विद्यालय छोडेर घरको काममा लाग्नुपरेको छ। उनले पनि घरको आर्थिक अवस्था कमजोर भएकै कारण विद्यालय छोडेको बताइन्। “हामी गरिबीमा हुर्किरहेका छोरीहरुका आफ्ना सपना हुँदैनन् । हामीले घरको अवस्थाअनुसार आफूलाई बदल्नुपर्छ”, उनले भनिन्, “ठूली भएकी छोरीले घर सम्हालेमा बुबाआमाले ज्यालादारी गर्न सहज हुन्छ । त्यही कमाइले घर चल्छ। त्यसैले पढाइ छोडेँ।” आर्थिक विपन्नताको कारण विद्यालय पढाउन नसक्ने नानीबाबु र अभिभावकको पहिचान गर्नु सके पढ्ने उमेरमा नानीबाबु विद्यालयको पहुँचभन्दा बाहिर जान पाउँदैनन्। विद्यालयमा निःशुल्क तथा अनिवार्य शिक्षा भने पनि कापी कलमसम्म किन्न नसक्नेका लागि केही सहुलियत भए अभिभावकलाई सहजता हुने अभिभावक लक्षिराम चौधरीको भनाइ छ। “शिक्षा निःशुल्क छ तर पढ्नका लागि कापी, किताब, पोशाकलगायत अन्य खर्च जुटाउन समस्या हुन्छ”, उनी भन्छन्, “स्थानीय सरकारले यस्ता बालबालिकाको सबै खर्चको जिम्मा लिनुपर्छ।” विपन्न अभिभावकले श्रम गर्ने उमेर पुगेका बालबालिकालाई विद्यालय छुटाएर श्रममा लगाउन खोज्नाले बालबालिकाको भविष्य बिगर्न थालेको छ। विद्यालय जाने उमेरका नानीबाबु शिक्षाबाट वञ्चित नहोउन भनी पढाइमा केही टेवा पु¥याउनका लागि सबै विद्यालयमा छात्रवृत्तिको व्यवस्था हुने गरेको छ। आर्थिक विपन्नता तथा घरायसी कारणले पढ्न नपाएका बालबालिको शिक्षाका लागि विद्यालय तथा सम्बन्धित निकायमार्फत पढ्ने वातावरण बनाउने जिम्मा सरकारको रहेको कैलालीको जानकी गाउँपालिका शिक्षा शाखा प्रमुख धर्मानन्द कपाडी बताउछन्। “सरकारले विभिन्न क्षेत्रबाट छात्रवृत्ति दिइरहेको हुन्छ। अभिभावकले पनि चासो राखेर छात्रवृत्ति लिने कोशिश गर्नुपर्छ”, उनी भन्छिन्, “अभिभावकले कमजोरी देखाएर छोराछोरीलाई शिक्षा आर्जन गर्नबाट बञ्चित गराउन पाइँदैन, अति समस्यामा रहेका बालबालिकाको शिक्षामा सघाउन पालिका तयार छ।” पढ्ने, खेल्ने उमेरमा माटो, ढुङ्गा र हिलोसँग श्रम खर्चिन कसैलाई रहर हुँदैन । रमाइलोका लागि बालबालिका खेल्नु र श्रम गरेर आर्थिक बोझमा थिचिनुमा फरक रहेको बालश्रम न्यूनीकरणमा लागेका बताउँछन्। सरकारले असहाय, अनाथ र संरक्षक नभएका बालबालिको अभिभावकत्व लिन सरकारी स्वामित्वमा २०३० सालदेखि नै काम गरिरहेको छ। नेपाल बाल सङ्गठनअन्तर्गत कैलालीमा रहेको नेपाल बाल सङ्गठन कैलालीमा विसं २०७० पछि संस्थामा एक जना पनि बालबालिका भने छैनन्। बाल सङ्गठन कैलालीका अध्यक्ष चूडामणि भट्ट कमजोर आय भएका, बालश्रममा रहेका बालबालिकालाई शैक्षिक सामग्री सहयोगजस्ता कार्य अगाडि बढाउन आवश्यक रहेको बताउछन्। नानीबाबुलाई पढ्ने उमेरमा पढाइ छुटाएर काममा लगाउनु गलत हो तर पनि नानीबाबु श्रम गर्न बाध्य छन्। अधिवक्ता गम्भीरसिंह ऐर यसरी बालबालिकालाई श्रममा लगाउन नपाइने बताउछन्। “पढ्ने उमेरका बालबालिकाई श्रममा लगाउन पाइँदैन, उनीहरुलाई श्रममा लगाएमा उमेर हेरेर सजायको व्यवस्था छ”, उनले भने, “बालबालिका देशको भविष्य भएकाले यिनीहरुको संरक्षण र शिक्षादीक्षाको जिम्मा अभिभावक, समाज र राष्ट्रको हो। बालबालिकाले ढुक्कले पढ्न पाउने वातावरण तयार गर्ने जिम्मा सरकारको हो।” उनले १८ वर्षमुनिका बालबालिकालाई उद्योग, कलकारखानामा कामदार तथा श्रमिकका रुपमा लगाउनै नमिल्ने बताए। “स्थानीय सरकारले आफ्नो पालिकामा भएका बच्चाको शिक्षाको जिम्मा लिनुप¥यो”, उनले भने, “घरायसी कामको चाप तथा अभिभावकको समस्याका कारण पढ्न नपाउँदा नानीबाबुको भविष्य अन्धकार बन्नबाट जोगाउन स्थानीय सरकारले जिम्मा लिएर बालश्रम रोक्न सकिन्छ।”रासस
‘फ्रि भिषा, फ्रि टिकटमा विदेश जान सकिने विषय जनतासमक्ष वकालत गर्नै सकेनौं’ वैदेशिक रोजगार विभागका महानिर्देशक कुमारप्रसाद दाहाल गत वर्षको माघ २३ गते विभाग प्रवेश गरेका हुन्। सुरुमा भूमि सुधार  मन्त्रालय अन्तर्गत अफिसर भएर काम गरेका उनी स्थानीयस्तरमा स्थानीय विकास अधिकारी भएर देशका धेरै जिल्लामा काम गरिसकेका छन्। नेपाली साहित्य र अर्थशास्त्रमा गरी दुई वटा विषयमा स्नातकोत्तर गरेका उनले ०४७ सालमा नासुदेखि सुरु गरी ०५५ सालमा सेक्सन अफिसर पास गर्दै सरकारी जागीरमा छिरेको सुनाए। जागीर खाएको ३० वर्षको अवधिमा करिब २३ वर्ष काठमाडौं बाहिर काम गरेका महानिर्देशक दाहालले यातायात व्यवस्था विभाग, सहरी विकास, आपूर्ति विभाग, सूचना आयोगलगायतमा बसेर जनताको सेवा गरिसकेका छन्। आपूर्ति व्यवस्था विभागमा बसेर काम गर्दा पनि जनताले उनलाई वाहीवाही गरेका थिए। त्यतिबेला उनले कालोबजारीलाई नियन्त्रणमा ल्याउन निक्कै प्रयास गरेका थिए। उनी भन्छन्, ‘मैले के काम गरे भन्ने कुरा सेकेण्डरी काम हो। तर जहाँ काम गर्छु इमानदारीताका साथ कुनै प्रकारको सम्झौता नगरिकन काम गर्छु। मलाई यो विषयमा कस्ले के भन्ला, के प्रभाव पर्ला भन्ने खालको होइन कि तुरुन्तै काम गरौं र त्यसको रिजल्ट दिइहालौं भन्ने लाग्छ र त्यहि अनुसार काम गर्न रमाउँछु। मलाई यो नगर्दा पनि हुन्छ भन्ने कहिल्यै लाग्दैन्।’ विभागमा गएको केही महिनापछि नै कारोनाका कारण ठप्प भएको वैदेशिक रोजगारी खुलेसँगै महानिर्देशक दाहाल निष्पक्ष भएर काम गरिरहेका छन्। श्रमिकका पक्षमा लागिपरेका उनीप्रति यतिबेला म्यानपावर व्यवसायीहरु भने आन्दोलित छन्। आखिरी व्यवसायी रुष्ट हुनुको कारण के?, लगायत श्रमिक र व्यवसायीका विषयलाई लिएर डिसी नेपालका लागि रिता  बस्नेतले महानिर्देशक दाहालसँग गरेकाे  कुराकानीको सम्पादित अंशः तपाईँले वैदेशिक रोजगार विभागमा आएपछि के–कस्ता सुधारका कार्यहरु गर्नु भयो ? सुधार त तपाईंहरुले विश्लेषण गर्ने कुरा हो। नयाँ कामहरु भने गरियो। पुनःश्रम स्वीकृतिका कुराहरु अनलाइनबाट गरियो। हुनत यो अगाडिबाट नै भइराखेको काम थियो। यसलाई लजिकल यूनिटमा पुर्याइयो। विभिन्न किसिमका नीतिगत सुधार पनि भएका छन्। विशेष गरेर भइराखेको व्यथितलाई हटाउनको लागि हामीले निक्कै ठूलो प्रयास गरेका छौं। यो सेक्टर अत्यन्तै व्यथितीमा चलेको छ। यहाँ व्यक्तिगत, संस्थागत, मानव तस्करीदेखिका ठगिका कुराहरु धेरै छन्। यि विषयमा हामीले नजिकै बसेर काम गरिराखेका छौं। उद्धारदेखि लिएर कामदारको आवाज सुन्ने कामहरु गरिराखेका छौं। तत्कालै कसैलाई ठगी भयो वा केही भयो भने तुरुन्तै काम कारवाही गरेका छौं। यहाँ पद्दती, सिद्धान्त नै खरिद भएको छ। यदि बिक्री हुने हो भने यहाँ किन्ने मानिस धेरै छन्। माथिदेखि तलसम्म यदि कोही पनि बिक्री भएका थिएनन भने यो प्रणाली आज यस्तो हुँदैन थियो, यो कुरा दुःखका साथ भन्नु पर्छ। त्यसले गर्दा कर्मचारी पनि बिक्री हुनु भएन। हामी बिक्री भयौं। विदेशस्थित सम्बन्धित कुटनीतिक निकायहरुसँग समन्वय गरेर विदेशमा अप्ठ्यारोमा परेका कामदारहरुको उद्धार पनि गरेका छौं। थोरैभन्दा थोरै सिम्बोलिक रुपमा पनि केही कुरो दिन सक्यौं भने मान्छे धेरै खुसी हुँदा रहेछन् भन्ने कुरा यहाँ देखिएको छ। वास्तवमा यो महासागरमा मैले त्यति केही पनि गरेको छैन्। रेमिट्यान्सकै हिसाबले हेर्ने हो भने आठ–नौ खर्ब जम्मा हुने ठाउँ हो। ३०–३५ लाख मानिस विदेशमा छन्। १६–१७ सय संस्था यसमा आवद्ध छन्। दुई–तीन लाख मानिसले यसभित्र प्रत्यक्ष रोजगार पाइराखेका छन्। राष्ट्रिय अन्तर्राष्ट्रिय विभिन्न खाले एनआरएनए, एनजीओ, आइएनजीओ, आइएलओलगायत अन्तर्राष्ट्रिय आदि संस्थाहरुसँग बसेर काम गर्नलाई विभागको दक्षताभित्र मात्र पर्ने विषय पनि होइन। मलाई म्यानपावर व्यवसायीहरुले पनि हाम्रो चाहीँ हितमा काम नगर्ने भन्छन्। तर, उनीहरुलाई त कानुनले स्वतन्त्रता दिएकै छ। व्यापार क्षेत्रलाई वैधानिक नीति अनुसार समर्थन गरेकै छ। हामीले वाच डगको रुपमा हेर्ने भनेको कामदार नै हो। विभिन्न खाले व्यक्तिगत रुपमा गएका कामदार त्यो पनि आप्रवासी कामदारहरुको बारेमा हेर्ने हो। ती विषयमा काठमाडौं र बाहिर प्रत्यक्ष निगरानीमा जुनसुकै ठाउँहरुमा पनि सकेको र क्षमताले भ्याएसम्म हाम्रो टिमले काम गरिराखेको छ। त्यसले गर्दा कतिपयले सुधार भएको छ भन्छन् र यसैभित्र बसेर हामीले काम गर्न सकिनौं भन्ने पनि कतिलाई परेको होला। ऐन, कानुन, नीति, नियमहरु राम्रा छन् तर यसभित्र सुधार गर्नुपर्ने धेरै छन्। यदि यो क्षेत्रलाई पारदर्शी र विश्वस्त बनाउनुको साथै कामदारहरुको हितमा काम गर्ने हो भने देशप्रति सकारात्मक सन्देश जाने थियो। यस क्षेत्रमा चुनौती कस्ता छन् ? चुनौती यति धेरै छन् भनि साध्य छैन्। यसभित्र एउटा व्यक्तिगत चुनौती छ भने अर्को संस्थागत चुनौती छ। व्यक्तिगत चुनौतीलाई त म केही ठान्दै ठान्दिन किनभने यो भन्दा ठूलो चुनौतीलाई सामना गरेर आएको हो। संस्थागत चुनौतीमा चाहीँ पिर लागेर आउछ। राज्यभित्र बसेर यसरी प्रत्यक्ष रुपमा कोही मान्छे ठगिइराखेको छ, उसको गुनासो सुनिदिने कोही छैन्। उसको मुद्दालाई निरुपण गरिदिने कोही पनि छैन। अझ ठगहरुकै आवाज ठूलो भइराखेको छ यहाँ। जो ठगिएको छ उ बोल्न नसक्ने, प्रमाण पनि केही दिन नसक्ने अवस्थाका छन्। त्यसले गर्दा यी विषयहरुलाई कसरी व्यवस्थित गर्ने, कसरी सतहमा ल्याएर ती फटाहाहरुलाई कारवाही गर्ने भन्ने विषय चाहीँ ठूलो चुनौती छ। यहाँ पद्दती, सिद्धान्त नै खरिद भएको छ। यदि बिक्री हुने हो भने यहाँ किन्ने मानिस धेरै छन्। माथिदेखि तलसम्म यदि कोही पनि बिक्री भएका थिएनन भने यो प्रणाली आज यस्तो हुँदैन थियो, यो कुरा दुःखका साथ भन्नु पर्छ। त्यसले गर्दा कर्मचारी पनि बिक्री हुनु भएन। हामी बिक्री भयौं क्या। विशेष गरी म्यानपावरहरुले अवैधानिक कार्य अलि बढि नै गरिराखेका हुन्? हामी प्रतिस्पर्धी छनौं, हाम्रा व्यवसायीहरु प्रतिस्पर्धी छैनन्। उनीहरुले जहिले पनि जिरो कष्टलाई दोष लगाएर काम गर्छन्। कुनै पनि व्यवसाय गर्दा म रातारात धनी हुनुपर्छ भन्ने होइन। टिकाउ पो हुने हो त। दुई–तीन सय वर्ष पुरानो कम्पनीहरु हामी अमेरिका, युरोपमा भट्टाउँछौं । तर, नेपालमा २५ वर्ष पुरानो कम्पनी छैन्। कारण के हो भने, अहोरात्र मेनुपुलेसन गर्ने अनि कम्पनीको मतलब छैन्। त्यसकारण हामीमा कर्पोरेट नीति छ कि छैन, सबभन्दा ठूलो चुनौती यहाँनेर छ। उसले यसो गर्यो, मैले पनि गर्नु पर्छ, अनि त्यो बिचमा वाचडग कोही बसिदैन्। हाम्रो हालत यही छ। ६ महिना, तीन महिना पुगेपछि यहाँको महानिर्देशक हटाउनु पर्छ भन्नेतिर लाग्छन्। किनभने उसले कुरो बुझ्दै गएपछि एक्सनमा जान थाल्छ, अलि काम गर्ने महानिर्देशक छ भने त। त्यसले गर्दा न हामीसँग स्थायित्व छ, न त स्पष्ट दृष्टिकोण छ। अनि उनीहरुसँग गएर हामी मिलेर काम गर्न बाध्य हुन्छौं। किनभने कति दिन बस्ने हो र?, यहाँ भनेर। यहाँ यस्ता समस्या छन्। दुखका साथ भन्नुपर्छ हाम्रो कर्पोरेट नीति रहेन, हामीले जुन विश्वास गरेका थियौं व्यवसाय क्षेत्रलाई, त्यो विश्वासिलो भएन। आफैले त गर्छन् गर्छन् अर्कोतिर उनीहरुले विभिन्न एजेन्टहरु लगाएर पैसा उठाइराखेका छन्। यो त संस्थागत रुपमा भयो। व्यक्तिगत रुपमा पनि मानव तस्करी गर्ने त्यतिनै मात्रामा छन्। भिजिट भिसामा क्रोएसिया, रोमनियालगायत देश पठाइदिन्छु तलाई भनेर ठगी गर्ने त कति छन् कति। पछिल्लो समयमा ओरेन्टेसन संस्थाले समेत हात हातमा प्रमाणपत्र बिक्री गरिराखेका रहेछन् भन्ने कुरो थाहा पाएर भर्खरै मात्र सातवटा संस्थालाई ब्लक गर्यौ। त्यस्तै, ६०/७० वटा म्यानपावरहरु अहिले ब्लक भइसकेका छन्। यसले के देखाउछ भने हामी कतिसम्म कानुन नमान्ने, लबस्तरो भइसकेका छौं, कतिसम्म हाम्रो दिमाग करप्टेड भैसकेको छ। अतिरिक्त पैसा नभइकन हामी सेवा नै दिदैनौं। चाहे हामी कर्मचारी हौं, चाहे म्यानपावर होस्। हामीले प्राप्त गरेको सुविधालाई चाहीँ हामी अधिकार ठान्छौं र त्यस अधिनका अतित पैसा, सुविधा आएन भने चाहीँ त्यसलाई झन्झट मान्छौं, हाम्रो यस्तो अवस्था छ। जबसम्म यो प्रवृति हामीसँग रहिरहन्छन्, यसले कुनैपनि प्रकारका सुधार हुँदैनन्। ग्यारेन्टीका साथ भन्छु कर्मचारी तन्त्रमा पनि यो रहिरह्यो भने भोलि हामी निजी क्षेत्रप्रति बिक्री भइराखेका हुन्छौं। विशेष गरी म वैदेशिक रोजगारीको कुरा गरिराखेको छु। हामी निष्पक्ष छैनौं। आज निष्पक्ष भइदिएको भएदेखि २०/३०औँ वर्षसम्म वैदेशिक रोजगारको यो हालत हुँदैन थियो। कमसेकम अहिले अलि पारिवारिक बनिएछ र अलि हामी पारदर्शी बन्न खोजीराखेका छौं। हुनत अन्य क्षेत्रको पनि हातल त्यस्तै छ। मलेसियालगायत खाडी मुलुकमा श्रमिक पठाउँदा सरकारले लागू गरेको फ्रि भिसा फ्रि टिकटको व्यवस्थाप्रति व्यवसायीहरु किन असन्तुष्ट? विभागले पनि यसै विषयमा बढी छापा मारेको देखियो, यसबारे प्रष्ट्याइदिनुस् न? उहाँहरुले असन्तुष्ट भएको भनिराख्दा के भुल्नु हुँदैन भने यहाँबाट कामदार कन्भेन्सनको आधारमा पठाइएको छ, व्यक्तिगतरुपमा यसलाई पठाउछु भनेर पठाइएको छैन्। यो देश र त्यो देश दुईको बिचमा बायोमेट्रियल एग्रिमेन्टहरु छन्। त्यसपछि आइएलओ कन्भेन्सन, विभिन्न खालका श्रम सम्झौताहरु छन्। मानव अधिकारको रुपमा रहेका विभिन्न खालका संस्थाहरु वाच डगको रुपमा बसेका छन्। यी सबैमा हाम्रा शासकहरुले पहिलेदेखि अहिलेसम्म परम्परागत रुपमा हस्ताक्षर गर्दै आएका छन्। हस्ताक्षर गरिसकेपछि त्यसमा अधिकार र आफ्नो कर्तव्य स्थापित हुन्छ। र, तिनै हस्ताक्षर गरेका डकुमेन्टले बोलेका विषयहरुको आधारहरुमा कामदार पठाउने हो। यो विषयलाई म्यानपावर कम्पनीहरुले त ओझेलमा राखिदिए र हामीले पनि जनतासमक्ष वकालत गर्न सकेनौं। यहाँनेर नीतिको वकालत बहुत कमजोर भयो हाम्रो। हामीले जनतासम्म यो कुरालाई बुझाउनै सकेनौं। वास्तवमै १० हजार रुपैयाँ फ्रि भिषा फ्रि टिकट भनेर सम्झाउनै सकेनौं। सम्झाउदा पनि निजी क्षेत्रको आवाज चाहीँ ठूलो भएर आयो। प्रत्येक कामदारको एक महिनाको तलब सेवा शुल्कवापत उहाँहरु(पठाउने म्यानपावर)ले प्राप्त गर्नु हुन्छ। जस्तो एउटा कामदारले विदेशमा २५ हजार महिनाको पाउछ भने एकवर्ष बराबर एउटा कामदारको २५ हजार उहाँको खातामा आउँछ। त्यसमा १० हजार सरकारले तोकेको त छदैछ। उहाँले एक सय जना कामदार पठाउनु भएको छ भने सय जनाको २५ हजारको दरले उहाँले २५ लाख पाउनु हुन्छ। उहाँहरुलाई कतार, मलेसिया, जापानलगायत देशले सेवा शुल्कवापतको पैसा पठाउँछ। त्यो पैसा पनि उहाँहरुले लिइराख्नु भएको छ, यदि लिनुभएको छैन भने उहाँहरुको कमजोरी हो। सेवा शुल्क नलिने म्यानपावर कम्पनीहरु सायदै कमै होलान्। हामी नेपालीहरु मेहनत गर्दैनौं। मेहनत, सोधिखोजी गर्न नै बिर्सियौं। आफू सक्रिय हुन नै बिर्सियौं। अर्काको शरणमा पर्ने मात्र भयौं। सूचना लिँदै नलिने। हामीले जति चिच्याए पनि विश्वास नगर्ने। बिना बिल रकम बुझाइदिने, अनि सप्रियो भने सप्रिइगयो बिग्रियो भने यहाँ उजुरी गर्न आउने। अनि बिल छैन, आइएमई गरेको, बैंकमा पैसा हालेको कागज छैनन्। एकातिर १० हजार लिनु भएको छ। १० हजार ल थोरै भयो, त्यसमा सेवा शुल्क छ, फ्रि लागत फ्रि टिकट छ। गाउँदेखि यहाँसम्म आएको कम्पनीले व्यहोर्छ, इन्स्युरेन्स कम्पनीले व्यहोर्छ, कल्याणकारी कोषको पैसा कम्पनीले व्यहोर्छ, मेडिकल कम्पनीले व्यहोर्छ। सबै कुरा त कम्पनीले व्यहोर्छ। तर उहाँहरुले यो कुरालाई सम्झाउनु हुन्न। उहाँहरु सिधै भन्नुहुन्छ हामीलाई व्यापार घाटा छ। यो कुनै लगानीको व्यापार होइन नि घाटामा हुनलाई, उहाँहरुले ठूलोठूलो कम्प्लेक्स लिएर बस्नुपर्ने जरुरी छैन। सबै कुरा कम्प्युटरबाट हुन्छ, यसमा दजनौं कर्मचारी राखेर ठूलो लगानी गर्नुपर्ने जरुरी छैन। अहिले सबै कम्प्युटरबाट हुन्छ, डिमाण्ड, प्रमाणीकरण अनलाइनबाट आउछ। हामीले जुन पुनःश्रम स्वीकृति दिन्छौं त्यहाँ मान्छे जानु पर्दैन। अब डकुमेन्टहरु मिलेर आउदैन भने मिलाउने काम त उहाँहरुको हो नि। डकुमेन्ट मिलेन भनेर कामदारलाई अनावश्यक हेरफेर त गर्नु भएन नि। त्यसलाई भन्छन् घुस, अनावश्यक हेरफेर गर्ने। त्यसकारण मैले भन्छु, यो सेक्टरमा कर्पोरेट नीति भएन। विदेश जान लागेका प्रायः श्रमिकहरु, फ्रि भिसा फ्रि टिकटमा लाने कुनै एउटा म्यानपावर कम्पनी मात्रै भएपनि देखाइदिनुस् न भनि चुनौती दिने गर्छन् नि? हामी नेपालीहरु मेहनत गर्दैनौं। मेहनत, सोधिखोजी गर्न नै बिर्सियौं। आफू सक्रिय हुन नै बिर्सियौं। अर्काको शरणमा पर्ने मात्र भयौं। सूचना लिँदै नलिने। हामीले जति चिच्याए पनि विश्वास नगर्ने। बिना बिल रकम बुझाइदिने, अनि सप्रियो भने सप्रिइगयो बिग्रियो भने यहाँ उजुरी गर्न आउने। अनि बिल छैन्, आइएमई गरेको, बैंकमा पैसा हालेको कागज छैनन्। म कहाँ जादैछु, आफू योग्य छु कि छैन्, भन्ने हुनुपर्ने, त्यो छैन्। १२ घण्टाको ओरेन्टेशन कक्षा लिन भनिएको छ, उहाँहरु त्यहाँ जानुहुन्न। नक्कली डकुमेन्ट बोकेर हिडिराख्नु भएको छ। यो सबै जिम्मेवारी त सम्बन्धित नागरिकको पनि हो। त्यसमा पनि हामी चुक्यौं किनभने हाम्रो जुन म्यानपावर वा एजेन्टहरुले यही कुरा सिकाएनन्। म गरिदिइहाल्छु नि घरैमा, यति पैसा दे मात्र भन्ने भए। विदेश गएपछि ४५ डिग्रीको टेम्पे्रचरमा काम गर्नुपर्छ भन्ने कुरा कामादारले त्यहाँ गएपछि मात्र थाहा पाउने भए। हामीले गरेको वकालतमा जनताले विश्वास गरेनन्। जो मान्छे उसको घरमा गएर ठग्न खोज्छ, उसलाई विश्वास गर्ने भए। व्यापारीले यहाँ लासमाथि पनि पैसा उठाइराखेका छन्। त्यसकारण यो क्षेत्रमा सुधार गर्न पहिलेदेखि संस्थागत क्षमता हुँदाहुँदै पनि संस्थागत क्षमतालाई केही नेतृत्वदेखि बाहेक अरुले प्रयोग मात्रै गरे। त्यसको परिणाम अहिले हामीले कति वर्षसम्म भोग्नु पर्ने हो, टुंगो छैन्। लागू गरिएको फ्रि भिसा फ्रि टिकटका विषयमा व्यवसायी र सरकारबीच पुनः कुनै नियम लागू गरे विकृति आउदैन थियो कि? त्यो होइन, यो नियममा खराबी देखिनु पर्यो नि। कुनैपनि राम्रो कुरालाई फेरि भत्कायो भने त हामी कहाँ पुग्छौं? त्यो फ्रि भिसा फ्रि टिकटमा दृढविश्वासका साथ हस्ताक्षर गरेका देशहरु फेरि मान्छन् र? अहिले मलेसियाले श्रमिकबाट १० हजारभन्दा बढी पैसा लिएको कतैबाट थाहा पाओस त उसले त्यो म्यानपावरलाई नै ब्लक गरिदिन्छ। हामीले गर्नु पर्दैन उसैले गरिदिन्छ। तर हाम्रा कामदारहरु पनि यो विषयमा बोलिदिदैनन्, त्यहाँ गएर। बोलिदिए हुन्थ्यो नि। जब अप्ठ्यारो पर्यो, भनेअनुसार काम पाइएन भने मात्रै चिच्याउने हो क्या उहाँहरु। फ्रि भिसा फ्रि टिकट हामीले गलत छ भनेर हुन्छ र? जसलाई कतार, मलेसिया, साउदी, यूएई, ओमान लगायतले पनि त गलत मान्नु पर्यो नि? हामीले त अति गरिब देश भएको कारणले गर्दा प्राप्त गरेको सुविधा सेवा हो यो। गरिब देशका मान्छेले खासै धेरै पैसा तिर्न सक्दैनन् भनेर उहाँहरुले दिएको सुविधा हो। अनि अहिले आएर फ्रि भिसा, फ्रि टिकट बन्द गर्नुस् त भन्दा भोलि हाम्रो हालत के हुन्छ? यो १० हजार रुपैयाँ हामी एक्लैले मिलाएको विषय हो र? हामी जुनसुकै नीतिलाई पनि आफ्नो घाटा वा नाफा भयो भन्ने? व्यापार गर्न त जो कोहीलाई स्वतन्त्रता छ त। घाटा भयो भने नगर्दा भएन? ठग्न त पाइएन नि। कुनै काम गर्दा सन्तुष्ट हुनुहुन्न भने पेशा परिवर्तन गर्न सक्नु हुन्छ। तर तपाईँ सन्तुष्ट हुनुहुन्न भन्दैमा हामीले अनेकखालका हेरेफेर त गर्नु भएन नि, यहाँ भित्र। सन्तुष्ट भएन भने त व्यापार छोड्नु पर्यो, नैतिकताका लागी पनि। तर त्यस्तो नैतिकता छैन्, यहाँ। त्यसकारण हामीले एकपक्षीय ढंगबाट १० हजार राखेको होइन क्या। दाताले तेरो कामदारको लागि सबैथोक दिन्छु भनेकोले त्यो नियम लागू भएको हो। नेपालीहरुको इमानदारीता, अनुशासन र कामको लगतशीलता देखेर न हामीलाई लगेका हुन् उनीहरुले। कुनै पनि क्षेत्रमा नेपालीहरुलाई यति धेरै डिमाण्ड छ कि तर यहाँ कस्तुरीले आफ्नो महत्व नबुझेको जस्तो भएको छ। यसमा म्यानपावर व्यवासायीलाई घाटा त छँदैछैन। त्यसोभए म्यानपावर व्यवसायीहरुले अवैधानिक कार्य किन गरिराखेका त? पैसा धेरै कमाउन। एकैचोटी घर आदि ठड्याउनु परेन? २५/३० वर्ष पुरानो कम्पनी खोज्नुस् त यहाँ? छैनन्, किनकि उहाँहरुले नैतिकता नै गुमाइसकेकोले यस्तो भएको हो। अहिले पीडितको पक्षमा हाम्रो विभागको टिमले धेरै मेहनत गरिराखेको छ। यो मेहनतलाई गडमगाउन दिदैनौं। तलब खाएर बसेका हामी कर्मचारी माथि मन्त्रालय, अख्तियार, मिडिया सबै छन्। कुर्सीमा बसेर व्यक्तिगत स्वार्थको लागि काम गर्यो भने हामीलाई तपाईंहरुले छोड्नु हुन्छ र? अर्को मैले व्यक्तिगत स्वार्थको लागि कारवाही गरे भने मलाई ती निकायहरुले पो निलम्बन गर्ने हो त? यहाँ त म्यानपावर कम्पनीहरुले आएर जिन्दावाद र मुर्दावाद गर्दै सरुवा गर्ने कुरा पो गर्छन्? हुन त परम्परै यही छ हाम्रोमा। जो आफ्नो अनुकुल चल्दैन त्यसलाई फालिदिने, त्यही प्रयास हो यो। तर, फालिनेमा डर छैन मलाई, पीडितकै पक्षमा काम गर्दै जाने हो। विकृतिको महासागर भएको ठाउँमा हुनुहुन्छ, अन्त्यमा के भन्न चाहनु हुन्छ? यहाँ एउटा सेक्टर उहाँहरु हो, अर्को सेक्टर हामी हो। वैदेशिक रोजगार विभागका मान्छेहरु हामी मात्रै बहुत गजब छौं, भन्दिन्। कसलाई तह लगाउनु पर्ने हो, त्यसलाई तह लगाइहाल्छौं। यहाँ त म्यानपावर कम्पनीहरुले आएर जिन्दावाद र मुर्दावाद गर्दै सरुवा गर्ने कुरा पो गर्छन्? हुन त परम्परै यही छ हाम्रोमा। जो आफ्नो अनुकुल चल्दैन त्यसलाई फालिदिने, त्यही प्रयास हो यो। तर, फालिनेमा डर छैन मलाई, पीडितकै पक्षमा काम गर्दै जाने हो। विकृति हुनुको कारण सम्बन्धित व्यक्तिकोमा जनचेतना पुगेन र पुगेर पनि सुनेनन्। जति सम्झाउँदा पनि सम्झिएनन्। दिनदिनै भनिराखेको छु, दिनदिनै ठगिएर आइराखेका छन्। आफ्नो योग्यता के हो, आफ्नो हैसियत के हो, अहिलेको जमानामा सोझै पैसा दिने हो कि होइन । पैसा सोझै माग्छ भने त्यो ठग हो कि होइन भन्ने कुरा बुझिदिएनन्। अनि सम्बन्धित देशका दूतावासहरु जसले यो गुनासो सुनिराखेका छन् कि छैनन्? र, त्यो कामदार मरिराखेको छ कि छैन? यस्ता कुरामा एनआरएनए लगायतका अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरु सबैजना निष्पक्ष हुनुपर्यो। कमसेकम लक्षित समूहप्रति जिम्मेवार हुनुपर्यो। जबसम्म लक्षित समूहप्रति हामी जिम्मेवार हुँदैनौं, तबसम्म विकृति हट्दैन। म्यानपावर कम्पनीले कमाएका पैसा पनि विभिन्न ठाउँमा बाडिएका होलान्। एउटा कामदारबाट आठ लाख उठ्छ भनेदेखि त्यो पैसा क–कसले खायो? मैले त यो महासागरमा प्रवेश गरेर र हाम्रो टिमले यो यो खराबी छ यसलाई ठिक गरौं है, भनेर हिट गरेका मात्र हौं। अहिले त्यो हिट धेरै तातेको पनि छैन्। अलि वामअप मात्रै भयो। यो तान्नु भनेको त सुधार हुनु हो। यसभित्र थुप्रै विकृतिहरु छन्। यसलाई सपार्यौ भने यो क्षेत्र सम्भावनाको क्षेत्र हो। सम्भावनाको क्षेत्रलाई हामीले उपयुक्त ढंगबाट प्रयोग गर्न सकेका छैनौं। लाखौं मानिसहरु यसमा छन्। बेलाबेलामा मलाई अचम्म लाग्छ, कहाँ सुधार भयो, के हो सुधार भनेको? सुधार हुनको लागि अर्थात यसलाई शुद्ध गर्नको लागि हाम्रा नीतिहरुलाई मात्रै कार्यान्वयन गर्न सक्यौं भने यहाँ धेरै कुराको सुधार हुन्छ। त्यसकारणले सम्बन्धित मान्छे, संस्था, कर्मचारी, विदेशस्थित निकायहरु, विभिन्न खालका आवद्ध संघसंस्थाहरु निष्पक्ष हुनुपर्यो। यहाँ त सबभन्दा बढी नेपालीले नेपालीलाई ठगीराखेको छ। मानव तस्करीका कुराहरु झन डरलाग्दा छन्। भिजिट भिसामा नजानुस नजानुस भन्दा भन्दै भिजिट भिसामा गएर अहिले हजारौं युवाहरु यूएईलगायतका देशमा अप्ठ्यारामा छन्। हुन त अहिले कमसेकम विभागले मेरो गुनासो त सुनिदिन्छ भनेर भिड लागेको हो। यति गुनासो सुन्ने पनि देशमा कोही भएनन्। हुनत यो त धिपधिपे दियो हो, त्यहि धिपधिपे दियोले गरिदिन्छ रे भन्ने खालको सन्देश थोरै भएकोले यहाँ पीडित आएका हुन्। भनेपछि हेर्नुस् त हामी कस्तो ठाउँमा छौं, विचरा त्यो जनता फलानो छ रे त्यसले काम गरिदिन्छ रे, त्यसले कुरो सुनिदिन्छ रे, भनेको भरमा उ यहाँ आइपुग्छ र निवेदन दिन्छ। हामी अनेक खालका दबाब, मोह, लोभ, धाक, धम्की, सरुवा, बढुवाका कुरालाई लिएर काम गर्न डराउँछौं। यसलाई मात्रै त्यागेर काम गर्यो भने जनता खुशी हुन्छन्, वाहीवाही गर्छन्। म्यानपावर व्यवसायीहरु यहाँ मेरो बेइज्जत गयो भनेर आउछन्। तर उहाँहरुले एउटा गरिब जनताको पैसा खादा चाहीँ इज्जत गयो भन्ने कुरा सोच्नु हुन्न। त्यसलाई चाहीँ उहाँहरुले ससम्मान स्वीकार गर्नु हुन्छ। पीडितको हामीले तुरुन्तै निवेदन दर्ता गरिदिइराखेका छौं। त्यो नै उपलब्धि हो। तर, यहाँ दिनमा सयौं निवदेन आउनु राम्रो हो त? अझ त्यसलाई हामी सुधार मान्छौं क्या? विकृति विकृतिको बिचमा हामीले गरेको भनेको कामदारको गुनासोसम्म सुनेका छौं। मैले पनि कति नै सुन्न सकेको छ होला र? जुनसुकै क्षेत्रमा पनि जनताको कुरो सुनिदिने भयो भने उसको पछि धेरै लाग्ने थिए। तर त्यति पनि हामीसँग छैन्।
बैंकिङ कसुरमा संलग्न पक्राउ काठमाडौं । प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरोले विभिन्न आपराधिक घटनामा संलग्न रही फरार रहेका व्यक्तिलाई पक्राउ गरी सार्वजनिक गरेको छ । ब्युरोका अनुसार बैंकिङ कसूर(चेक बाउन्स) मुद्दामा गत माघमा उच्च अदालत पाटनबाट कसूरदार ठहर भई फरार रहेका दुई जना पक्राउ गरी सार्वजनिक गरेको हो । पक्राउ पर्नेमा महेन्द्रनारायण श्रेष्ठ रहेका छन् । उनीमाथिको मुद्दामा अदालतले चार दिन कैद र रु २० लाख जरिवाना हुने ठहर भएको थियो । यस्तै ब्युरोको टोलीले चार दिन कैद र रु १० लाख ३५ हजार जरिवाना हुने फैसला भई फरार हुँदै आएका बूढानीलकण्ठ निवासी लाक्पा लामालाई पनि आज पक्राउ गरेको छ । उनलाई फैसला कार्यान्वयनका लागि आजै काठमाडौं जिल्ला अदालतमा पेश गरिएको प्रहरी नायब महानिरीक्षक थापाले जानकारी दिए । यस्तै ब्युरोले वन्यजन्तुको आखेटोपहार अवैधरुपमा ओसारपसार तथा बेचबिखन गर्न लागेको भन्ने विशेष सूचनाका आधारमा काभ्रेपलाञ्चोकस्थित बेथानचोक गाउँपालिकाबाट चितुवाको छाला तथा हड्डी (आखेटोपहार)सहित एक व्यक्तिलाई पक्राउ गरेको छ । अवैधरुपमा ओसारपसार तथा बेचबिखन गर्न लागेको अवस्थामा काभ्रेको खानीखोलाका टेबहादुर थिङलाई पक्राउ गरिएको ब्युरोले आज एक सूचना जारी गरी जनाएको छ । रासस
पेट्रोलियम पदार्थको मूल्यवृद्धि खारेज गर्न नेविसङ्घको माग काठमाडौं । नेपाल विद्यार्थी सङ्घले पेट्रोलियम पदार्थमा गरिएको मूल्यवृद्धि तत्काल खारेज गर्न माग गरेको छ । नेविसङ्घका अध्यक्ष राजीव ढुङ्गानाले आज एक विज्ञप्ति जारी गरी नेपाल आयल निगमले पेट्रोेलियम पदार्थमा गरेको मूल्यवृद्धिले कोरोनाबाट प्रभावित जनता मारमा परेको भन्दै मूल्यवृद्धि तत्काल खारेज गर्न माग गरेका हुन् । “कोरोनाका कारण आहात भएका जनतालाई राहत दिनुको सट्टा उल्टै जनताको ढाड भाँचिने गरी मूल्यवृद्धिको नेविसङ्घले घोर निन्दा र भत्र्सना गर्दछ”, अध्यक्ष ढुङ्गानाद्वारा जारी विज्ञप्तिमा उल्लेख छ । नेविसङ्घले आयल निगमभित्र व्याप्त भ्रष्टाचार र अनियमितता नियन्त्रण गर्दै पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य स्थिररुपमा कायम राख्नसमेत आग्रह गरेको छ । अध्यक्ष ढुङ्गानाले पेट्रोलियम पदार्थमा लगाइएका अनावश्यक कर खारेज गर्नसमेत आग्रह गरेका छन् ।
null
समानान्तर एमाले अब के गर्छ ? 
सुष्मा विश्व बक्सिङ च्याम्पियनसिपका लागि छनोट काठमाडौं । पोल्याण्डमा आयोजना हुने आइवा युथ वल्र्ड बक्सिङ च्याम्पियनसिपका लागि नेपालबाट सुष्मा तामाङ छनोट भएकी छन् । सातदोबाटोमा आज भएको महिला ४८ किलो तौल समूहको छनोट खेलमा नक्सालकी तामाङले आरडिएसकी रमिसा श्रेष्ठलाई दुईका विरुद्ध तीन अङ्कले पराजित गर्दै विश्व च्याम्पियनसिपका लागि छनोट भएकी हुन् । यस्तै महिला ६० किलो तौल समूहमा बक्समाडौँकी डेचेन शेर्पा फाइनलमा प्रवेश गरेकी छन् । उनले सेमिफाइनलमा झापाकी सुस्मिता राईलाई शुन्यका विरुद्ध पाँच अङ्कले पराजित गरेकी छन् । उनले फाइनलमा बुधबार आरडिएस क्लबकी सुमिना खड्कासित प्रतिस्पर्धा गर्ने बक्सिङका मुख्य प्रशिक्षक प्रकाश थापामगरले जानकारी दिए । खड्का वाई पाएर फाइनलमा प्रवेश गरेकी हुन् । छनोट प्रतियोगिता कार्यक्रममा राखेप तालीम तथा प्रशिक्षण विभागका प्रमुख अर्जुन विक, नेपाल बक्सिङ सङ्घका अध्यक्ष राम अवाले, सङ्घका वरिष्ठ उपाध्यक्ष अर्जुनबहादुर केसी, ओलम्पियन एवं बक्सिङ प्रशिक्षक डम्मरदत्त भट्ट र दीपक महर्जनलगायतको उपस्थिति रहेको थियो । विश्व बक्सिङ च्याम्पियनसित पोल्याण्डमा आगामी अप्रिल ११ देखि २३ तारिखसम्म सञ्चालन हुनेछ ।
बालिका बलात्कार गरेको आरोपमा आठ वर्ष कैद किमाथाङ्का । शारीरिक अपाङ्गता भएकी १६ वर्षीया बालिकालाई बलात्कार गरेको कसूरमा सङ्खुवासभाको जिल्ला अदालत चैनपुरले आठ वर्ष कैद सजायको फैसला गरेको छ । जिल्ला अदालत चैनपुरले १६ वर्षीया बालिकालाई बलात्कार गरेको ठहर गर्दै सिलिचोङ गाउँपालिका–१ का पेम्बा शेर्पालाई आठ वर्ष कैद सजायको फैसला सुनाएको हो । जिल्ला न्यायाधीश शान्तिप्रसाद आचार्यको चैत १ गतेको इजलासले कसूर ठहर गर्दै आठ वर्ष कैद र रु ५० हजार जरिवानाको फैसला सुनाएको अदालतका स्रेस्तेदार कविराज राउतले जानकारी दिए । सोही फैसलाबाट पीडित बालिकाले पाउने गरी क्षतिपूर्ति बापत रु ५० हजार कसुरदारबाट असुल गरी राहत कोषमा जम्मा गर्न आदेश दिएको अदालतका स्रेस्तेदार राउतले जानकारी दिए । शेर्पाले गत मङ्सिर १८ गते बलात्कार गरेको भन्दै आफन्तले प्रहरी कार्यालयमा उजुरी दिएका थिए । पीडितका आफन्तको उजुरीका आधारमा आरोपित शेर्पालाई प्रहरीले सोही दिन पक्राउ गरेर अनुसन्धान प्रक्रिया अगाडि बढाएको थियो । पीडित बालिकाको स्वास्थ्य परीक्षण जिल्ला अस्पताल खाँदबारीमा गत मङ्सिर २० गते गरिएको थियो । शेर्पालाई प्रहरीले कात्तिक २३ गते जिल्ला अदालत चैनपुरमा बलात्कार शीर्षकमा मुद्दा दर्ता गरी कारबाही अघि बढाएको थियो । रासस
बैंकिङ कसूर मुद्दामा फरार व्यक्ति पक्राउ काठमाडौं । नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो (सिआइबी)ले बैंकिङ कसुर मुद्दामा फरार प्रतिवादीलाई पक्राउ गरेको छ । ब्यूरोको टोलीले उच्च अदालत पाटनको गत माघ २ गतेको फैसलाअनुसार बैंकिङ कसूर मुद्दामा दोषी ठहरिएका तारकेश्वर नगरपालिका–३ जीतपुरका ५७ वर्षीय विजयकुमार श्रेष्ठलाई आज पक्राउ गरेको हो । ब्यूरोका प्रवक्ता प्रहरी उपरीक्षक गङ्गा पन्तले उच्च अदालत पाटनले तीन दिन कैद र रु नौ लाख ५० हजार जरिवाना ठहर गरेपछि फरार रहेका श्रेष्ठलाई आज काभ्रेस्थलीबाट पक्राउ गरिएको जानकारी दिइन् । “पक्राउ परेका श्रेष्ठले आफ्नो खातामा पर्याप्त मौज्दात रकम नभएको अवस्थामा झुक्यानमा पारी कुमारी बैँक लिमिटेड नयाँ बसपार्कको चेक दिएर बैंकिङ कसुरजन्य अपराध गरेको अनुसन्धानमा खुलेको छ”, उनले भनिन् । पक्राउ परेका श्रेष्ठलाई उच्च अदालत पाटनले बैंकिङ कसूर तथा सजाय ऐन २०६४ को दफा ३(ग) बमोजिमको कसूरमा दफा १५(१) बमोजिम उल्लेखित सजाय हुने गरी फैसला गरेको थियो । रासस
टिप्पर पल्टिँदा चालककाे घटनास्थलमै मृत्यु काठमाडाैं । काठमाडाैंको चन्द्रागिरीमा टिप्पर पल्टिँदा एक जनाको घटनास्थलमा नै ज्यान गएको छ। गएराति चन्द्रागिरी नगरपालिका-२ मसिने भीरमा टिप्पर पल्टिएकाे प्रहरीले जनाएकाे छ। मसिनेबाट ग्राबेल बोकेर बाणभञ्ज्याङका लागि छुटेको प्रदेश २-०३-००१ क ५९९ नम्बरको टिप्पर पल्टिँदा १ जनाकाे घटनास्थलमै मृत्यु भएकाे हाे। मृत्यु हुनेमा उक्त टिप्परका चालक मकवानपुर भीमफेदी-२ का २५ वर्षका विनोद बलको ज्यान गएको प्रहरीले जनाएको छ।
ढोरपाटन शिकार आरक्षको १ सय ८५ हेक्टर जमिन अतिक्रमण गलकोट । नेपालको एकमात्र शिकार आरक्ष ढोरपाटन शिकार आरक्षको संरक्षणमा चुनौती थपिँदै गएको छ। आरक्षणमा नेपाली सेनाको उपस्थितिपछि चोरी शिकारीमा उल्लेख्य कमी आए पनि जग्गा अतिक्रमण भने रोकिएको छैन। ढोरपाटन शिकार आरक्ष कार्यालयले आरक्षको १ सय ८५ हेक्टर जमिन अतिक्रमण भएको जनाएको छ। कार्यालयले निकालेको वार्षिक प्रतिवेदन २०७६/०७७ मा शिकार आरक्षको विभिन्न ३४ स्थानमा करिब १ सय ८५ हेक्टर जमिन अतिक्रमण भएको उल्लेख छ। अतिक्रमित जग्गामा ३ सय ११ घरधुरी रहेको आरक्षले जनाएको छ। कार्यालयले बेलाबेलामा स्थानीयवासीलाई भेला गराई अतिक्रमण नगर्नका लागि आग्रहसमेत गर्दै आएको छ। आरक्षका अनुसार केही वर्षअघि ढोरपाटनको पाखाथर, गाडीखोला, छेन्तुङ, खाल्डेखुल्डी, लामखोरिया, सल्लाथान, उत्तरगङ्गा, नवी, स्यालपाखेलगायतका क्षेत्रमा रहेका ३० घरधुरीले बारबन्देज गरेर रोकी राखेको जग्गाको बारबन्देज हटाइएको थियो। बागलुङ, म्याग्दी र पूर्वी रुकुम जिल्ला गरी कूल १ हजार ३ सय २५ वर्ग किलोमिटर क्षेत्रफलमा फैलिएको शिकार आरक्षमा अतिक्रमण गर्ने दर पछिल्लो समय बढ्दै गएको हो। नेपाल सरकारले विसं २०३९ मा ढोरपाटन शिकार आरक्षको स्थापना गरी १ हजार ३ सय २५ वर्ग किलोमिटर क्षेत्रफललाई शिकार आरक्षको क्षेत्र तोकेको थियो। भौगोलिक विकटताका कारण प्रशासनिक सुविधा नभएको र आरक्ष व्यवस्थापन कानून नहुँदा स्थानीयवासीले मनोमानी ढङ्गले जग्गा अतिक्रमण गर्दै खेतीपाती गर्दै आएका छन्। आरक्षको सबैभन्दा बढी म्याग्दी जिल्लामा अतिक्रमण भएको कार्यालयले जनाएको छ। बागलुङको अधिकारीचौर, बोबाङ, निसी र बोङ्गादोभान, रुकुमको रन्मा, मैकोट, हुकाम, तकसेरा, कोल र काक्री तथा म्याग्दीको लुलाङखोरिया र गुर्जाखानीलगायतका ३४ स्थानमा अतिक्रमण भएको सरकारी तथ्याङ्कमा उल्लेख गरिएको छ। अतिक्रमित जग्गामा स्थानीयवासीले आलु, स्याउ र अन्य खेतीसमेत गरिरहेका छन्। आरक्षले पटक–पटक अतिक्रमण भएको जग्गा फिर्ता ल्याउन पहल गरे पनि कानूनी जटिलताका कारण समस्या भएकाले आरक्षको सीमा संरक्षण चुनौतीपूर्ण बन्दै गएको पाइएको छ। विकट क्षेत्रका रूपमा रहेको आरक्ष क्षेत्र वरपरको जग्गामा स्थानीयवासीले अतिक्रमण गरी घर टहरा निर्माण, खेतीपाती गर्ने क्रम बढ्दै गएको पाइएको हो। शिकार आरक्षसम्बन्धी नियमावलीको तर्जुमा एवं कार्यान्वयन नहुँदा आरक्ष व्यवस्थापनमा असहजता उत्पन्न भएको ढोरपाटन शिकार आरक्ष कार्यालय बागलुङका प्रमुख संरक्षण अधिकृत वीरेन्द्रप्रसाद कँडेलले बताए। “आरक्ष जग्गा अतिक्रमणको समस्या पटक–पटक समाधानको प्रयास भएका थिए, हालसम्म सार्थकता पाउन सकेको छैन, जमिन अतिक्रमण नहोस् भन्नेमा हाम्रो ध्यान रहेकै छ”, प्रमुख संरक्षण अधिकृत कँडेलले भने, “आरक्षको सबै भागमा सेना राख्न असहज हुनु एवं कानूनी जटिलताका कारण आरक्षको संरक्षण र व्यवस्थापनमा थप चुनौती देखिएको छ ।” कँडेलका अनुसार दुई वर्षभन्दा अघि अतिक्रमण भएको जग्गा हटाउन शुरु गरे पनि सार्थकता पाउन सकिएकाे छैन्। केही घर आरक्ष स्थापना हुनुभन्दा अगावै रहेका कारण सरकारले लालपुर्जा दिलाउनुपर्ने या बस्ती स्थानान्तरण गर्नुपर्ने आरक्ष कार्यालयको सुझाव छ। लालपुर्जा वितरण, राहत तथा पुनःस्थापना गर्न सरकारले मन्त्रिपरिषद्को बैठकबाटै टुङ्ग्याउनुपर्ने भएकाले अतिक्रमण हटाउन आरक्ष कार्यालयले नसकेको कँडेलको भनाइ छ। सशस्त्र द्वन्द्वको समयमा आरक्ष कार्यालय विस्थापित भई जिल्ला सदरमुकाम बागलुङ बजारमा सरेपछि स्थानीयवासीले आरक्षको जग्गामा तारबार गरी खेती लगाउन शुरु गरेका थिए। आरक्षले यसअघि आफ्नो जग्गामा स्थानीयवासीले लगाएको तारबार हटाएको थियो। पहिले कर्मचारीको मात्रै भरमा रहेको आरक्षमा २०७३ सालदेखि नेपाली सेनासमेत राखिएको छ। बागलुङ, पूर्वी रुकुम तथा म्याग्दी गरी तीन जिल्ला समेटिएको आरक्षभित्रका सात ब्लकमध्ये आरक्ष कार्यालय ढोरपाटन, देउराली तथा निसेलढोरमा मात्रै सुरक्षा तैनाथ गरिएको छ। विभिन्न समस्या देखाउँदै नेपाली सेना म्याग्दी तथा पूर्वी रुकुमसम्म आरक्षको सुरक्षामा पुग्न नसक्दा आरक्ष संरक्षणमा अझै चुनौती छ। शिकार आरक्ष कार्यालय रहेको ढोरपाटन क्षेत्रमा आरक्ष स्थापना हुनुअगावैदेखि मानिसले भोगचलन गर्दै आएकाले यसलाई अतिक्रमणका रूपमा लिन नमिल्ने ढोरपाटन नगरपालिका–९ का वडाध्यक्ष हरिबहादुर घर्तीमगरले बताए। यसलाई स्थानीयवासीले तत्कालीन समयदेखि भोगचलन गर्दै आएको उनको जिकिर छ। “लामो समयदेखि भोगचलन गर्दै आएका स्थानीयवासीले कर तिर्न पर्ने भन्दै जग्गा दर्ता नगरेका हुन्”, अध्यक्ष घर्तीले भने “केही क्षेत्र पछिसमेत अतिक्रमण भएको छ, उनीहरुले प्रयोग गर्दै आएको जग्गा राज्यले लिन चाहे स्थानीयवासीको मागलाई सम्बोधन गर्नुपर्ने हुन्छ।” भूमिसम्बन्धी समस्या समाधान आयोग बागलुङका अध्यक्ष कृष्ण पाठकले आरक्षमा देखिएको समस्याबारे अध्ययन गरिने बताए। “आरक्षको जग्गामा बस्न र भोगचलन गर्न स्थानीयवासीले पाउने अवस्था सायद नहुन सक्छ, उनीहरु सुकुम्वासीनै भएको प्रमाणित भएमा अन्यत्र जग्गा व्यवस्थापन गर्न सकिनेछ”, उनले भने।रासस
ओली नेतृत्वको सरकार हटाउन म्याण्डेट दिएका छौँ – रामचन्द्र पौडेल काठमाडौं। नेपाली कांग्रेसका वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेलले देशमा आएको राजनीतिक संकट अन्त्यका लागि ओली नेतृत्वको सरकार हटाउनै पर्ने बताएका छन्। नेपाल प्रेस युनियनले शनिबार बिहान बागलुङमा आयोजना गरेको पत्रकार सम्मेलनमा बोल्दै नेता पौडेलले यस्तो बताएका हुन्। उनले राष्ट्रियता र लोकतन्त्रको रक्षाका लागि सकवर कांग्रेस नेतृत्वमा नभए माओवादी वा जसपाकै नेतृत्व ल्याएर पनि ओली सरकार हटाउनुपर्ने बताए। लामो समयसम्म कांग्रेस प्रतिपक्षमै बस्नुपर्छ भनेर सभापतिलाई रोकेको भएपनि अब अति भएकोले हिजोको बैठकमा जसरी पनि ओली हटाउनुपर्छ भनेर म्यान्डेट दिएको उनले जानकारी दिए। प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले भित्र्याएको विकृतिमा अदालतले अर्को विकृति थपेको उनको भनाई छ।
आगलागीबाट १२ लाख ६० हजारको क्षति भक्तपुर । भक्तपुरको सूर्यविनायकमा आज पाँच पसलमा आगलागी हुँदा रु १२ लाख बराबरको क्षति भएको छ । सूर्यविनायक नगरपालिका–६ पाण्डुबजारस्थित जस्ताको टहरामा भोजबहादुर घिसिङले सञ्चालन गरेको मासु पसलबाट शुरु भएको आगलागी अन्य चार पसलमा समेत फैलिँदा करीब रु १२ लाख ६० हजार बराबरको सामान जलेर क्षति भएको महानगरीय प्रहरी परिसर भक्तपुरका प्रहरी उपरीक्षक दीपक गिरीले जानकारी दिए। अचानक बिजुलीको तार सर्ट भई घिसिङको पसलमा आगलागी भएपछि सँगैका अन्य पसलमा समेत सल्किएर आगलागी भएको उनले जानकारी दिए । आगलागीबाट मासु पसलमा रहेको जिउँदो बोइलर कुखुरा २५ वटा, तयारी मासु र फ्रिज एकथान, रामकृष्ण चौगुठीको फर्निचर पसलमा रहेको दराज, टेबुल, फर्निचर बनाउने काठ र बा७५प ५८२४ नं को मोटरसाइकल जलेर पूर्णरुपमा क्षति भएको उनले बताए । नारायण साडेमियाले सञ्चालन गरेको चियापसलमा रहेको फ्रिज एकथान, टेबुल, कुर्सी नष्ट भएको छ भने विमल घिमिरेले सञ्चालन गरेको फ्रेन्सी पसलमा रहेका कपडा र नरेश कर्माचार्यको कोठामा रहेका दराज, पलङ, कार्पेट, बेड विस्तारा र अन्य सामानसमेत जलेर नष्ट भएको प्रहरीले जनाएको छ । घटनाबारे थप अनुसन्धान भइरहेको प्रनाउ गिरीले जानकारी दिए। त्यसैगरी आजै भक्तपुरको चाँगुनारायण नगरपालिका–६ तेलकोट बेसीस्थित ९२ वर्षीया पाडासैनी तामाङको दुई तले कच्ची घरमा आगलागी हुँदा रु आठ लाख ५४ हजार बराबरको धनमाल जलेर नष्ट भएको छ । प्रहरी परिसर भक्तपुरका प्रनाउ गिरीका अनुसार आगलागी पछि नेपाल प्रहरी, नेपाली सेना तथा स्थानीयवासीको सक्रियतामा भक्तपुर, काठमाडौँ, ललितपुरबाट गएको दमकलको सहयोगमा आगो नियन्त्रणमा लिएको हो । प्रहरीको प्रारम्भिक अनुसन्धानमा विद्युत् सर्ट भएर आगलागी भएको पाइए पनि थप अनुसन्धान भइरहेको बताए । रासस
ग्वार्कोमा ‘फ्लाइ ओभर’ बनाइने काठमाडौं । सडक विभागले चालु आर्थिक वर्षमा ग्वार्कोमा ‘फ्लाइ ओभर’ निर्माणका लागि प्रक्रिया अघि बढाउने भएको छ । सरकारले चक्रपथका विभिन्न स्थानमा ‘फ्लाइ ओभर’ निर्माणको योजना बनाएकामा सबैभन्दा पहिले ग्वार्कोमा ठेक्का सम्झौता हुने विभागले जनाएको छ । ‘फ्लाइ ओभर’ निर्माणका लागि चालु आवमै ठेक्का सम्झौता भए पनि आगामी वर्ष निर्माणको काम हुने विभागका महानिर्देशक अर्जुनजङ्ग थापाले बताए । उनका अनुसार अहिले यसको डिजाइनको काम भइरहेको छ । विभागले सातदोबाटो र एकान्तकुनामा पनि ‘फ्लाइ ओभर’ निर्माणको योजना बनाएको छ । यी दुई स्थानमा आगामी वर्ष मात्रै प्रक्रिया शुरु हुने उनले बताए । थापाले भने, “पहिले ग्वार्कोमा निर्माण शुरु भएपछि नै अरु दुई ठाउँमा निर्माणका लागि ठेक्का सम्झौता हुनेछ ।” चीन सरकारले चार वर्ष पहिले विस्तार गरेको कोटेश्वर–कलङ्की सडकको तीन चोकमा ‘फ्लाइ ओभर’ निर्माणको योजना बनाइएको हो । विभागले आगामी वर्षमा सवारी चाप बढी भएका चोकमा ‘फ्लाइ ओभर’ निर्माणको योजना बनाएको छ । चक्रपथकै अरु चोकमा र शहरी क्षेत्रका विभिन्न चोकमा ‘फ्लाइ ओभर’ निर्माण गर्दै जाने बताइएको छ । नेपालमा अहिलेसम्म ‘फ्लाइ ओभर’ निर्माण भई नसकेको भए पनि यसअघि बलम्बुमा निर्माण शुरु भएको छ । नागढुङ्गा सुरुङमार्ग निर्माण गर्दा सोही योजनाअन्तर्गत त्यहाँ ‘फ्लाइ ओभर’ निर्माण गर्न लागिएको हो । आगामी तीन वर्षमा आयोजना सम्पन्न हुँदा ‘फ्लाइ ओभर’ पनि निर्माण भइसक्ने छ । सरकारले आफ्नै लगानी र वैदेशिक लगानी दुवैमार्फत ‘फ्लाइ ओभर’ निर्माणको योजना बनाएको छ । चीन सरकारले नै निर्माण गर्ने भनिएको कलङ्कीबाट धोबीखोला (गोपीकृष्ण हल अगाडि) सम्मको सडकमा पनि महाराजगञ्ज र बालाजु चोकमा ‘अण्डर पास’ र ‘फ्लाइ ओभर’ निर्माण गर्ने गरी डिजाइन भएको थियो । काठमाडौँ उपत्यकाको बढी सवारी चाप रहेको चोकमा पर्ने थापाथली र जडीबुटी चोकमा पनि ‘फ्लाइ ओभर’ निर्माण गर्न जापान अन्तर्राष्ट्रिय सहयोग नियोग (जाइका) ले चासो देखाएको छ । नियोगले अध्ययन र छलफल गरे पनि ठोसरुपमा कुनै निर्णय भने भइसकेको छैन । उपत्यकामा धेरै ठाउँमा सडक विस्तार गरिए पनि चोकमा सवारी चाप कम नभएकाले ‘फ्लाइ ओभर’ निर्माणको आवश्यकता भएको हो ।
आफूहरुसँग हतियार नभएको विप्लव समूहको प्रष्ट्रिकरण काठमाडौं । नेत्रविक्रम चन्द विप्लव नेतृत्वको नेकपाका सचिवालय सदस्य धर्मेन्द्र बाँस्तोलाले आफूहरुसँग हतियार नभएको बताएका छन्। सरकारसँग तीन बुँदे सहमति भएर सार्वजनिक भएपछि शनिबार रिपोर्टर्स क्लब नेपालले आयोजना गरेको विशेष साक्षात्कारमा बोल्दै उनले आफूहरु एकीकृत जनक्रान्ति र वैज्ञानिक समाजवाद स्थापनाका लागि लडेका भन्दै सशस्त्र युद्ध नभएको बताएका छन्। तपाईँहरुसँग अत्याधुनिक वा आधुनिक हतियार छैन ? त्यही सुतली बम मात्रै हो ? भनेर पत्रकारले सोधेको प्रश्नमा उनले भने, ‘हामीसँग हतियार छैन् । हामीले हतियारको कुरा गरेको होईन। हामीले गरेको कुरा एकीकृत जनक्रान्ति हो । रेभोलुसन भनेको वार होईन। रिभोलुसन भनेको निरन्तर प्रक्रिया हो । एकीकृत जनक्रान्ति हो।’ शुक्रबार सरकार र विप्लवबीच भएको तीन बुँदे सहमति सार्वजनिक भएसँगै प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेपाली काँग्रेसले सहमतिमा विप्लव समूहले हतियार बुझाउने विषय नपरेको भन्दै प्रश्न गरेको थियो । मुख्य\मुख्य विषयमा जनमतसंग्रह गरिनुपर्छ बाँस्तोलाले देशको समस्या हल गर्नको लागि मुख्य मुख्य विषयमा जनमतसंग्रह गरिनुपर्ने आफ्नो पार्टीको एजेण्डा रहेको स्पष्ट पारेका छन् । उनले भने, ‘जनताको मत लिने गरौं। हरेक विषयमा जनतमसंग्रह गरौं भनेका छौं । यसले जनतालाई परिचालित गर्छ । पूर्ण लोकतान्त्रिक प्रक्रिया, जनवादी प्रक्रिया आवश्यक छ । यो प्रकारको लोकतान्त्रिक समाज बनाऔं । अहिले हामी सरकारसँग छलफल गर्छौं । सेट अफ आईडियाज छ । हामी राख्छौं । खाका छ । हामी भन्छौं । नयाँ दिशामा जानुपर्छ ।’ उनले जनमतसंग्रह के के विषयमा गर्ने भनेर अहिले नै भन्न सम्भव नभएको सुनाए । उनले अघि भने, ‘सबै भन्न सम्भव छैन् । खास/खास विषयमा हुन्छ । अहिले हामी सरकारसँग छलफलमा छौं । संसदीय व्यवस्था भन्दा पनि लोकतन्त्र मूल कुरा हो । यसको विकसित कुरा गरेका छौं ।’ उनले आफूहरु मुलुकलाई समृद्ध बनाउने उद्देश्यमा होमिएकोले यो विषयमा आफ्नो पार्टीका धारणाहरु छिट्टै सार्वजनिक गर्ने पनि जनाए । उनले वार्ताको वातावरण कसरी बन्यो ? भन्नेबारे पनि थप प्रष्ट्याएका छन् । उनले भने,‘राजनीतिक आन्दोलनलाई, समस्यालाई समाधान गर्नको निम्ति हामीले धेरै लामो समयदेखि छलफल गर्दै आएका थियौं । नेपालको संविधानले कतिपय विषयलाई समेट्न सकेको छैन भन्दै आएका थियौं । आर्थिक आधार उपयोगी संरचनाको कुरा गरेका थियौं, अहिलेको व्यवस्था परिवर्तन जरुरी छ भनेर हामीले भनेका थियौं । शान्ति प्रक्रियाको दश वर्ष, यो संविधान बनेको तीनरचार वर्षमा प्रष्ट भएको छ । सरकारले के महशुस गर्यो भने नेपालमा एउटा राजनीतिक परिवर्तनको जरुरी छ । नयाँ बाटोको जरुरी छ भन्यो । त्यही भएर अहिले सहमति भएको हो ।’ अहिलेको संसदीय राजनीतिक व्यवस्थाले मुलुकलाई निकास नदिने उनको भनाई छ । उनले भने, ‘त्यही भएर अहिले संसद् विघटन गर्नुपर्ने अवस्थामा पुग्यो । अहिले दलभित्र तनाब पैदा भएको छ । लडाईँ चलिरहेको छ । अदालतले संसद् पूनःस्थापना गरेको छ। अहिले दलभित्र लडाईँ चलिरहेको छ ।’ उनले गरिब नेपाली जनताको अवस्था अहिलेपनि पनि पहिलेजस्तै रहेको सुनाए । उनले भने,‘गरिब जनताको अवस्था जस्तो पहिले थियो, अहिले पनि त्यस्तै छ । तीन करोड नेपाली जनतामा ६० लाख नेपाली जनता सुकुम्बासी छन् । त्यो ६० लाख नेपाली जनताका छोराछोरी पढ्न पाएका छैनन् । काठमाडौंभित्र पनि हाम्रा जनता यति धेरै पिछडिएका छन् । खासमा दुई करोड जनशक्ति श्रम क्षेत्रमा सहभागिता जनाउने रहेछ । यो स्थिति देशको छ । अनि देश कसरी बन्छ ? दुई तिहाई बुहमत गरेको सरकार, पार्टी छ । तर, स्थिति झगडा गर्नुपर्ने छ । ठोस प्रकारको आर्थिक नीति आवश्यक छ ।’ आफूहरुले पहिले पनि यही राजनीतिक बाटोबाट गए देश अस्थिरतातर्फ नै जान्छ भनेर राजनीतिक विश्लेषण गरेको र अहिले आएर त्यो कुरा पुष्टि भएको बास्तोलाको भनाई छ । उनले सरकार र आफूहरुबीच भएको तीन बुँदे सहमति पालना हुनेमा शंका नगर्न आग्रह गरे । उनले भने,‘सरकारले वार्ता गरौं भन्यो, पछिल्लो चरणमा वार्ताको माध्यमबाट सहमति भयो । हामी निश्कर्षमा पुग्यौं । तीन बुँदे सहमति गरेका छौं । हाम्रो महासचिव र प्रधानमन्त्रीले प्रष्टसँग सहमति कार्यान्वयन हुन्छ भनेर आफ्नो कुरा राख्नुभएको छ । उहाँहरुले ईमानदारीताका साथ सहमति कार्यान्वयन गर्छौं भन्नुभएको छ।’ उनले संसद विघटन सदर भएर चुनाव भएको भए पनि देशले निकास नपाउने थियो भन्ने उनको भनाई छ । उनले भने, ‘यसअघि पनि बहुमत आएकै हो नि । सरकार पनि बनेको थियो । यो स्थिति नयाँ घटना होईन् । पुनःस्थापना भएको छ । फेरि पनि चुनाव हुनुपर्छ । हामीले प्रतिष्पर्धाको कुरा गरेका छौं । समाजलाई कसरी उन्नत बनाउन सकिन्छ ? भन्ने नै हो ।’ उनले आफूलाई पटक–पटक हिरासतमा राखिएपनि कुनै यातनाको अनुभव नभएको सुनाए । उनले भने,‘मलाई त सम्मानपूर्वक व्यवहार गरियो । कतिपय कमरेडेलाइए टर्चर गरिएको कुरा आएको छ। बरु, अस्ति अदालतमा प्रहरीले धरपकड गरेको हो । सरकारसँग भएको सहमतिमै कार्यकर्ता छोड्ने र मुद्दा फिर्ता गने कुरा छ । तीन बुँदे सहमतिको बुँदा नम्बर तीनमा त्यो कुरा उल्लेख छ । त्यो तुरुन्तै हुन्छ ।’
प्रधानसेनापति खुला म्याराथनको उपाधि सेनाका बस्नेतलाई काठमाडौँ । प्रधानसेनापति छैटौँ खुला म्याराथन दौड, २०७७ को उपाधि नेपाली सेनाका जमदार कृष्णबहादुर बस्नेतले जितेका छन्। उनले ४२ दशमलव १९५ किलोमिटर फुल म्याराथन दौड दुई घण्टा २१ मिनेट ५९ सेकेण्डमा पूरा गर्दै उपाधि जितेका हुन्। सोही स्पर्धामा भारतीय सेनाका तीर्थकुमार पुन दोस्रो भए। उनले निर्धारित दूरी दुई घण्टा २२ मिनेट २७ सेकेण्डमा पूरा गरे । सेनाका सुवेदार होमलाल श्रेष्ठ तृतीय भए। उनले निर्धारित दूरी दुई घण्टा २३ मिनेट ३२ सेकेण्डमा पूरा गरे। पहिलो, दोस्रो र तेस्रो हुने खेलाडीले क्रमशः रु तीन लाख, रु दुई लाख र रु एक लाख नगद पुरस्कार प्राप्त गरे। उनीहरुलाई नेपाली सेनाका प्रधानसेनापति पूर्णचन्द्र थापाले प्रमाणपत्र, ट्रफी र नगद प्रदान गरे। उपाधि विजेता बस्नेतले यमाहा कम्पनीको एक थान मोटरसाइकलसमेत पुरस्कारस्वरुप प्राप्त गरेका छन्। सो पुरस्कारको प्रायोजन मेगा बैंकले गरेको हो। फुल म्याराथनतर्फ खगेन्द्र भाटले चौथो, नवराज साउदले पाँचौँ, ज्ञानप्रसाद भट्टराईले छैटौँ, देवराज महतराले सातौँ, सागर बुढाथोकीले आठौँ, रमेश मगरातीले नवौँ तथा प्रेम बस्नेतले १०औँ स्थान प्राप्त गरे। यसैगरी हाफ म्याराथनको पुरुषतर्फ नेपाली सेनाका राजेन्द्र राई पहिलो भए। उाले २१ किलोमिटर दौड एक घण्टा ६ मिनेट ३० सेकेण्डमा पूरा गरे। यस्तै सेनाकै राजन रोकाय एक घण्टा सात मिनेट ११ सेकेण्डमा उक्त दूरी पूरा गर्दै दोस्रो तथा सेनाका नरेन्द्र रावलले एक घण्टा आठ मिनेट ४८ सेकेण्डमा दूरी पूरा गर्दै तेस्रो भए। उनीहरुले क्रमश ः रु ७५ हजार, रु ५० हजार तथा रु ३५ हजार नगद पुरस्कार प्राप्त गरे। सो पुरस्कारको प्रायोजन एनआइसी एशिया बैंकले गरेको हो। यस्तै हाफ म्याराथन महिलातर्फको उपाधि सशस्त्र प्रहरी बलको एपिएफ क्लबकी पुष्पा भण्डारीले जितिन्। उनले निर्धारित दूरी एक घण्टा १७ मिनेट ३३ सेकेण्डमा पूरा गरिन्। यस्तै नेपाली सेनाकी विश्वरुपा बुढा एक घण्टा २० मिनेट ९ सेकेण्डमा दूरी पूरा गर्दै दोस्रो तथा एपिएफ क्लबकै विन्द्रा धन्के श्रेष्ठ एक घण्टा २४ मिनेट ४६ सेकेण्डमा दूरी पूरा गर्दै तेस्रो भइन्। उनीहरुले क्रमशः रु ७५ हजार, रु ५० हजार र रु ३५ हजार पुरस्कार प्राप्त गरिन्। उक्त पुरस्कारको प्रायोजन ग्लोबल आइएमईले प्रायोजन गरेको हो । उपाधि विजेता भण्डारीलाई एक थान स्कुटरसमेत पुरस्कारस्वरुप प्राप्त गरेकी छन्। यस्तै १० किलोमिटर दौडमा सैनिक अधिकृत महिलातर्फ चण्डीदल गणकी उपसेनानी दुर्गा केसी ४९ मिनेट २९ दशमलव ४५ सेकेण्डका साथ पहिलो, नं १ विपत् व्यवस्थापन गणकी सहसेनानी चन्द्रा बानियाँ ५१ मिनेट २७ दशमलव ३१ सकेण्डका साथ दोस्रो तथा हवाई सुरक्षा तालीम शिक्षालयकी सहसेनानी देवी पुन ५१ मिनेट ५६ दशमलव २८ सकेण्डका साथ तेस्रो भइन्। यसैगरी १० किलोमिटर दौड सैनिक अधिकृत पुरुषतर्फ नं १६ बाहिनी जगदल गणका सहसेनानी दिशान्त विष्ट ३८ मिनेट १२ दशमलव ०३ सेकेण्डका साथ पहिलो, इन्द्रबक्स गणका सहसेनानी डम्बर बुढा ३८ मिनेट ४१ दशमलव ०६ सेकेण्डका साथ दोस्रो तथा युद्धकवच गणका उपसेनानी विशालचन्द्र बाजी ३८ मिनेट ५९ दशमलव ०१ सकेण्डका साथ तेस्रो भए। उनीहरुले क्रमशः रु १० हजार, रु सात हजार तथा रु पाँच हजार पुरस्कार प्राप्त गरे। दश किलोमिटर दौड गैर सैनिक पुरुषतर्फ सुमन न्यौपाने ३३ मिनेट २३ दशमलव ९१ सकेण्डका साथ पहिलो, दिनेश बोगटी ३३ मिनेट ४१ दशमलव ७६ सेकेण्डका साथ दोस्रो तथा महेन्द्र बराल ३७ मिनेट ३० दशमलव १४ सकेण्डका साथ तेस्रो भए। दश किलोमिटर गैर सैनिक महिलातर्फ सरस्वती बोहरा ४२ मिनेट ४१ दशमलव ३२ सेकेण्डका साथ पहिलो, बन्दना राई ४३ मिनेट ४३ दशमलव ५२ सेकेण्डका साथ दोस्रो तथा सचिना सुनुवार ४५ मिनेट सात दशमलव ३० सकेण्डका साथ तेस्रो भइन्। पाँच किलोमिटर दौड विद्यालय छात्रतर्फ विश्वराम कुँवर १८ मिनेट १० दशमलव २३ सेकेण्डका साथ पहिलो, विमलविक्रम थापा १९ मिनेट ५१ दशमलव २५ सेकेण्डका साथ दोस्रो तथा अनिलकुमार बुढा २० मिनेट २६ दशमलव ३० सेकेण्डका साथ तेस्रो भए। यस्तै पाँच किलोमिटर दौड छात्रातर्फ सदीक्षा कार्की २६ मिनेट ११ दशमलव ६४ सेकेण्डका साथ पहिलो, स्वेच्छा बलामीमगर २६ मिनेट ४२ दशमलव ३२ सेकेण्डका साथ दोस्रो तथा मिना डाँगी २७ मिनेट १७ दशमलव २१ सेकेण्डका साथ तेस्रो भए। उनहरुले क्रमश ः रु १० हजार, रु सात हजार तथा रु पाँच हजार पुरस्कार प्राप्त गरे। यसैगरी २१ किलोमिटर भेट्रान्सतर्फ धर्म महर्जन एक घण्टा १४ मिनेट २९ सेकेण्डका साथ पहिलो, भीम गुरुङ एक घण्टा २७ मिनेट २० सेकेण्डका साथ दोस्रो तथा भीमसेन अवाले एक घण्टा २७ मिनेट ३१ सेकेण्डका साथ तेस्रो भए। उनीहरुले क्रमश ः रु ५० हजार, रु ३५ हजार र रु २५ हजार पुरस्कार प्राप्त गरे। उनीहरुलाई प्रधानसेनापति थापा, राष्ट्रिय खेलकूद परिषद् (राखेप) का सदस्य सचिव रमेशकुमार सिलवाललगायतले प्रमाणपत्र, ट्रफी तथा नगद पुरस्कार प्रदान गरेका थिए। सेनाको मुख्यालय जङ्गीअड्डाबाट शुरू भएको म्याराथन थापाथली, माइतीघर, नयाँ बानेश्वर, कोटेश्वर, जगाति, सानोठिमी, पेप्सिकोला हुँदै विमानस्थल, गौशाला, चाबहिल, महाराजगञ्ज, लैनचौर, घण्टाघर हुँदै भद्रकालीमा आएर सकिएको थियो।
महिला, किशोरीलाई आत्मसुरक्षा तालीम नेपालगञ्ज । महिला तथा किशोरीका लागि तीन दिने आत्मसुरक्षा तालीम नेपालगञ्जमा शुरु भएको छ। एक सय एघारौँ अन्तर्राष्ट्रिय महिला दिवसको अवसरमा नेपालगञ्ज उपमहानगरपालिका मूल समरोह समितिको आयोजनामा शुक्रबारदेखि महिलाका लागि तीन दिने तालीम शुरु गरिएको हो। तालीमको उद्घाटन समारोहमा प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक किरण रााणाले शारीरिक र मानसिकरुपमा सक्रिय भएमा महिलालाई आत्मसुरक्षामा सहयोग पुग्ने बताए। उनले महिला यस सृष्टिका सबैभन्दा बलवान व्यक्ति भएकाले आफूलाई कहिल्यै पनि पुरुषभन्दा कमजोर नठान्न सहभागीलाई आग्रह गरे। उपमहानगरपालिकाका उपप्रमुख उमा थापामगरले महिला तथा किशोरीलाई आत्मसुरक्षा तालीमले आफ्नो सुरक्षाका लागि प्रतिरक्षा गर्न सिकाउने आशा व्यक्त गरे। उनले राज्यले महिलालाई सुरक्षा, समावेशी, सहभागिताको हिसाबले धेरै व्यवस्था गरेको भए पनि त्यसको कार्यान्वयन गर्न नसकिएको बताए। कार्यक्रममा गैरसरकारी संस्था महासङ्घ बाँकेका अध्यक्ष नमस्कार शाह, इन्प्रोकका अध्यक्ष तेजविक्रम शाह, स्वास्थ्य तथा शिक्षा विकास केन्द्रका उपाध्यक्ष गणेशप्रसाद भट्टराईलगायतले धारणा राखेका थिए।रासस
ओली समूहका मुख्य सचेतक विशाल भट्टराईले भने – प्रचण्डको पत्रको कुनै कानुनी आधार छैन काठमाडौं । नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) ओली समूहका संसदीय दलका मुख्य सचेतक विशाल भट्टराईले पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले संसद सचिवालयमा बिहीबार पठाएको पत्रको औचित्य नरहेको प्रष्ट पारेका छन् । भट्टराईले एक विज्ञप्ति जारी गरि दलको विधान बमोजिम विधितव रूपमा निर्वाचित संसदीय दलका नेता तथा पार्टीका प्रथम अध्यक्ष केपी शर्मा ओलील रहेकाले अरु पत्र र दावी गैरकानुनी रहेको दावी गरेका छन्। ‘दलको विधानमा २०७५ बमोजिम बिधिवत रुपमा चुनिनुभएका संसदीय दलका नेता तथा पार्टीका प्रथम अध्यक्ष केपी शर्मा ओलील रहनुभएकाे छ। नेपालको संविधान तथा प्रचलित कानूनबमोजिम बाहेक कोही कसैले कुनै गैर संवैधानिक र गैर कानुनी निर्णय गरिएको भनी गरेको पत्राचारको कुनै कानुनी आधार,औचित्य र प्रभाव हुन सक्दैन’, विज्ञप्तिमा भनिएको छ । भट्टराईले निर्वाचन आयोगको गत माघ ११ गतेको निर्णयअनुसार पार्टीको बैठकको मान्यता प्राप्त हुन अध्यक्षको परामर्शमा महासचिवले बैठक आह्वान गरेकाे हुनुपर्ने र पार्टीको आधिकारिक पत्राचारमा दुवै अध्यक्षको हस्ताक्षर हुनपर्ने उल्लेख भएकाले त्यसविपरीतका कुनै पनि बैठक र पत्राचारले मान्यता नपाउने बताएका छन्। भट्टराईले दलको विधान बमोजिम नेता प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली, उपनेता सुवास नेम्वाङ, मुख्य सचेतक भट्टराई र सचेतक शान्ता चौधरीबाहेक अरु पदाधिकारी नरहेको भन्दै संसद सचिवालयलाई कुनै द्विविधामा नपर्न ध्यानाकर्षण समेत गराएका छन्। प्रचण्डको पत्र बिहीबार देव गुरुङ सहितका प्रचण्ड- पक्षीय सांसदहरूले सचिवालयमा दर्ता गरी ओली,उपेनता सुवास नेम्वाङ र सचेतक शान्ता चौधरीलाई कारबाही गरिएको जनाएका थिए।
कञ्चपुरमा प्रहरी र तस्करबीच दोहोरो भिडन्त, प्रहरीको गोली लागेर एक भारतीयको मृत्यु कञ्चनपुर । कञ्चनपुरमा प्रहरी र भारतीय तस्करबिचको दोहोरो भिडन्तमा गोलि चल्दा एक जना भारतीय नागरिकको मृत्यु भएको छ । बेलौरी नगरपालिका ७ मा नेपाल भारत सीमा नजिकै भारतीय तस्कर र प्रहरीबीच दोहोरो भिडन्त भएको हो । बिहिबार साँझ चार जना तस्कर आइरहेको सूचना प्रहरीले पाएपछि उनीहरुलाई नियन्त्रणमा लिन खोज्दा तस्करले आक्रमण गरेपछि प्रहरीले जवाफी फायर गर्दा १ जना तस्कर घाइते भएको घाइतेलाई उपचारका क्रममा मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय कञ्चनपुरका प्रवक्ता डीएसपी अमर बहादुर थापाले बताए । उनका अनुसार ३ जना तस्कर भने भाग्न सफल भएका छन् । उनीहरुको साथबाट प्रहरीले नक्कली पैसा र पैसा छाप्ने मेसिनसमेत बरामद गरेको छ। सिमानाकामा तस्कर बढिरहेको सूचना प्रहरीले पाएपछि नेपाल प्रहरीले गस्ती बढाएको थियो ।
गुरु रिम्पोछेको जन्मदिनमा छेच्यु पूजा (फोटोफिचर) हेलम्बु। गुरु रिम्पोछेको जन्मदिनको तिथिमा हेलम्बु क्षेत्रका ह्योल्मो समुदायले ‘छेच्यु पूजा’ गरेको छ। ह्योल्मो समुदायहरुले वर्षेनी सो पूजालाई आफ्नो मुख्य धार्मिक पर्वको रुपमा मनाउने गर्छन्। गत शनिबार हेलम्बु गा.पा.२ सेर्माथाङको साङ्ग फिन्चोक उर्गेन छ्योलिङ गुम्बाको आँगनमा छेच्यु पूजा गरिएको थियो। भूकम्प र पराकम्पनले ध्वस्त बनाएको ६ वर्ष भइसक्दा टहराको छानोमुनी ध्वस्त पाँच शताब्दी पुरानो यो गुम्बाबाट देवीदेवताबीच पदमसंम्भवाको पोशाकको भेषमा लाम गुरु नाच्ने गर्छन्। छेच्युको सुरुमा धार्मिक महत्वका पवित्र पुस्तकहरु (ह्युम)को १६ थान पुस्तकहरू पाँच दिनसम्म पाठ गरिसकेपछि मनाउने चलन छ। वर्षेनी आफ्नो मुख्य धार्मिक पर्वको रुपमा मनाउने छेच्यु पूजा ह्योल्मो समुदायहरुले कोरोना संक्रमणबीच पनि मनाएका छन्। पूजा गर्ने क्रममा भूकम्पले ध्वस्त बनाएको ६ वर्ष भइसक्दा पनि टहराको छानोमुनी ध्वस्त पाँच शताब्दी पुरानो गुम्बाबाट देवीदेवताबीच पदमसंम्भवाको पोशाकको भेषमा लामा गुरु नाच्दै निस्केका थिए। लामा गुरुले शिरमा कलात्मक मयुरप्वाखे पवित्र शिरपोष, हातमा तन्त्रमन्त्र कुदिँएका भयंकर बज्र र घण्टी पहिरिएका थिए। ह्योल्मो धार्मिक पोशाकमा चिटिक्क देखिएका बौद्ध धर्मगुरु रिन्पोछे (पदमसंम्भवा)सँगै रिन्पाछेकै स्वरुप र देवीदेवताको सामुहिक लस्कर निस्किएको थियो। बौद्ध धर्मका एक प्रमुख देव तथा ञिङ्मा सम्प्रदायका प्रवद्र्धक महागुरु रिम्पोछेले हिमाली गुफाहरुमा ध्यान, तपस्या गर्ने गर्छन्। साथै, भविष्यका निम्ति भनेर आफ्नो धार्मिक महत्वका पवित्र निधि(तेर)हरु लुकाएर राखेको ह्योल्मो क्षेत्रमा यस किसिमको धार्मिक कुराले विशेष महत्व राख्दछ। चन्द्रमास पात्रो अनुसार सोनाम ल्होसारको पर्व झंै विभिन्न गाउँहरुमा पञ्चमीदेखि पूर्णिमासम्म मनाउछन्। तर, काठमाडौंमा बसोबास गर्ने ह्योल्मो समुदायहरुले भने त्यसको एक महिना पछि शुक्ल पक्षको दशमीको दिन ह्योल्मो समाज सेवा केन्द्रमा वार्षिक रुपमा मनाउने गर्छन्। गुरु रिम्पोछेको जन्मदिन र धर्मग्रन्थअनुरुप पदमसंम्भवालाई आव्हान गरेर तान्त्रिक नृत्यमार्फत राक्षसमाथि बिजय गरेको छेज्यु पूजामा तान्त्रिक नृत्य देखाइन्छ। सेर्माथाङका ह्योल्मो सांस्कृतिक अनुसन्धानदाता टासी दोङ्बा ह्योल्मोका अनुसार त्यही पौराणिक घटनालाई स्मरण गरेर वार्षिक छेज्यु पर्व ह्योल्मो समुदायले मनाउँदै आएको छ। उनले भने, ‘नृत्यमा देविदेवतालाई बज्रयान तान्त्रिक अभ्यासमार्फत बशमा लिएर बुद्धको वचनमार्फत आर्शिवाद दिइन्छ, स्थानीय देवीदेवता (प्रकृति)को पूजा या ‘साङ’ गरिन्छ, जसबाट नकरात्मक शक्ति मर्ने विश्वास गरिन्छ।’ तीन दिनसम्म धार्मिक पुस्तकहरु वाचन गर्दै मनाइने यस पर्वको प्रमुख दिनको अवसरमा गुरु रिम्पोछेको प्रतिक स्वरुपका साथ अन्य विभिन्न देवी देवताका विभिन्न मुद्राका मुकुण्डोहरु लगाएर धार्मिक पूजा गर्दै नाच्ने गर्दछन्, जसलाई बाछ्याम भनिन्छ। छेच्यु पर्वमा धार्मिक नाचको लागि अध्यात्मिक सिद्धी पाएका लामा मात्रै (न्हाम्सा) पोशाक लगाएर सहभागी हुने गर्छन्। यहाँका सर्वसाधारण यो पूजा साधारण मनोरञ्जनका रुपमा मात्र नभइ पूजामा भाग लिए वापत विशेष आशीर्वाद प्राप्त हुने विश्वास राख्छन्।
नाइजेरियामा बन्दुकधारीले सात जना गाउँलेको हत्या गरे अबुजा । अफ्रिकी मुलुक नाइजेरियाको उत्तरी राज्य कडुनाको गाउँमा बन्दुकधारीले आक्रमण गरी सात जना गाउँलेको हत्या गरेका छन् । कडुना राज्यका आन्तरिक सुरक्षा तथा गृह मामिलासम्बन्धी आयुक्त सामुएल अरुवानले कडुनाको कजुरु र इगाबी गाउँमा बन्दुकधारीहरुले आक्रमण गरेर गाउँलेको हत्या गरेको जानकारी दिए । अरुवानले उक्त घटनामा घाइते भएका व्यक्तिको स्थानीय अस्पतालमा उपचार भइरहेको जानकारी दिँदै स्थानीय सुरक्षा निकायहरुले घटनाको अनुसन्धान गरिरहेको बताए । नाइजेरियाको उत्तरी भूभागमा वर्षौंदेखि हत्या, लुटपाट, अपहरण र अन्य फौजदार अपराधका घटनाहरु भइरहेका छन् । सरकारले उत्तरी नाइजेरियाका गाउँमा हुने यी घटना रोक्न ठूलो संख्यामा सैनिक परिचालन गरेपनि आपराधिक घटनाहरु निरन्तर झैं भइरहेका छन् ।
सिरहामा २२ वर्षीय युवकको शङ्कास्पद मृत्यु लाहान । सिरहा नगरपालिका–१८ इटारीमा एक युवकको शङ्कास्पद मृत्यु भएको छ । मृत्यु हुनेमा इटारी निवासी २२ वर्षीय अजितकुमार यादव रहेको प्रहरीले जनाएको छ । आपसी विवादमा साढुदाइ नाता पर्ने मुनेश्वर यादवले निर्घात कुटपिट गर्दा अजितको मृत्यु भएको परिवारजनले बताएका छन् । कुटपिटबाट गम्भीर घाइते भएका अजितलाई उपचारका लागि अस्पताल लैजाँदै गर्दा गए राति बाटोमै मृत्यु भएको मृतकका भाइ नवीनकुमार यादवले जानकारी दिनुभयो । आपसी विवादमा मुनेश्वरलगायतका व्यक्तिले निर्घात कुटपिट गरेकोे र त्यही कारणले मृत्यु भएको भन्दै जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा किटानी जाहेरी दर्ता गराएको मृतकका भाइ नवीनले बताए । यता जिल्ला प्रहरी कार्यालय सिरहाका प्रहरी उपरीक्षक सुदीपराज भण्डारीले कुटपिटका कारण मृत्यु भएको जाहेरी दर्ता गरिएको र घटनाबारे थप अनुसन्धान भइरहेको जानकारी दिए । मृतकको शव परीक्षणको लागि सिरहा अस्पतालमा राखिएको प्रहरीले जनाएको छ ।
कीर्तिपुरमा गाडीले ३ वटा मोटरसाइकललाई ठक्कर दियो काठमाडौं । काठमाडौंको कीर्तिपुरमा एउटा गाडीले ३ वटा मोटरसाइकलाई ठक्कर दिएको छ । कीर्तिपुरस्थित नयाँबजारमा दुर्घटना भएको महानगरिय प्रहरी वृत कीर्तिपुरका डिएसपीले जानकारी दिएका छन्। गाडी ३ वटा मोटरसाइकलाई हानेर अनियन्त्रित भइ पल्टिएको स्थानीय वासिन्दाले जनाएका छन् । यसबारेमा थप विवरण आउन बाँकी रहेको प्रहरीले जनाएको छ ।
हुम्लामा ब्रोइलरकाे मासु रोक हुम्ला । सुर्खेतमा बर्डफ्लु देखिएपछि त्यहाँबाट आयात हुने ब्रोइलर मासुमा रोक लगाइएको छ । सिमिकोट गाउँपालिकाका अध्यक्ष पदमबहादुर लामाले सुर्खेतबाट हवाइमार्ग हुँदै आयात हुने ब्रोइलरको मासु यही फागुन २० गतेसम्मका लागि रोक लगाइएको जानकारी दिए। सिमिकोट गाउँपालिकाको बैठकले नेपालगञ्ज र सुर्खेतबाट हवाई मार्ग हुँदै ब्रोइलरको मासुमा रोक लगाइएको यहाँस्थित पशु सेवा शाखाले जनाएको छ । बैठकले पशुपंक्षीसमेत बजार अनुगमन गर्ने निर्णय पनि गरेको छ । बैठकमा प्रमुख जिल्ला अधिकारी चिरञ्जीवी गिरी, उद्योग वाणिज्य सङ्घ वरिष्ठ उपाध्यक्ष छक्कबहादुर रोकायालगायत सुरक्षा निकायका प्रमुखको उपस्थिति थियो । कर्णाली प्रदेश राजधानी सुर्खेतमा बर्डफ्लु देखापरेपछि हुम्लामा पनि सर्वसाधरणलाई ब्रोइलरको मासु नखान र व्यापारीलाई बेचबिखन नगर्न भनिएको छ ।
सुनकाे मूल्य घट्याे काठमाडाैं। साताको चौथो दिन बुधबार (आज) सुनको मूल्य तोलामा ३ सय रुपैयाँ घटेको छ। मंगलबार एकै दिन एक हजार १ सय रुपैयाँले उकालो लागेको सुन आज भने झिनो अङ्कका साथ ओरालो लागेको हो। बुधबार ३ सय घटेको सुनको मूल्य ८९ हजार ८ सय रुपैयाँमा कारोबार भइरहेको नेपाल सुन चाँदी व्यवसायी महासंघले जनाएको छ। छापावाला सुन मङ्गलबार तोलामा ९० हजार १ सय रुपैयाँमा कारोवार भएको थियो। यस्तै तेजाबी सुन तोलामा ८९ हजार ३ सय ५० रुपैयाँमा कारोवार हुने गरी मूल्य निर्धारण भएको छ। यस्तै बुधबार तोलामा १५ रुपैयाँले घटेको चादीँको मूल्य एक हजार ३ सय ४५ रुपैयाँमा कारोबार भइरहेको छ।
पर्यटकीयस्थल मालिका धुरी जोड्ने पदमार्ग निर्माण म्याग्दी । जिल्लाकाे मालिका र रघुगङ्गा गाउँपालिकाको सिमानामा पर्ने धार्मिक पर्यटकीय स्थल मालिका धुरी जोड्ने पदमार्ग निर्माण भएको छ। गण्डकी प्रदेश सरकारअन्तर्गतको भू तथा जलाधार संरक्षण कार्यालयले मालिका–७ बिम र वडा नं ६ को दुखु हुँदै मालिका धुरी जाने पदमार्ग निर्माण गरेको हो। कार्यालयका संरक्षण अधिकृत शम्भुकुमार मिश्रले एक हजार २७२ मिटर पदमार्ग निर्माण भएको जानकारी दिए। “उकालोमा १.५ मिटर चौडाइमा ढुङ्गा चिनेर र तेर्सोमा ढुङ्गा बिछ्याइएको छ”, उनले भने, “उपभोक्ता समितिले रु ३९ लाख २० हजार भुक्तानी लगेका छन् ।” देउराली भन्ने ठाउँभन्दा केही माथिबाट मालिका धुरीसम्मै पदमार्ग बनाइएको हो। यसैगरी, मालिका धुरी परिसरमा ५१० मिटर सुक्खा पर्खाल निर्माण भएको छ । पदमार्गमा प्रयोग गर्ने ढुङ्गा ओसार्न थप ३०० मिटर माटो काटेर पदमार्ग बनाइएको छ। डेढ सय स्थानीय युवाले एक महिनासम्म जङ्गलमा बास बसेर पदमार्ग निर्माण गरेको उपभोक्ता समितिका अध्यक्ष देवबहादुर पुनले बताए। “नजिकै बस्ती नभएकाले जङ्गलमै बास बसेर पदमार्ग बनायौँ”, उनले भने, “मजदुरलाई शिविर बनाएर राख्नुपर्दा व्यवस्थापनमा पनि खर्च भयो ।” यसअघि उकालो, भिरालो र साँघुरो बाटोमा जोखिमपूर्ण यात्रा गर्नुपर्ने समस्या थियो। पदमार्ग निर्माण भएपछि सुरक्षित र सहजरूपमा यात्रा गर्न सकिने भएको बिमका पलवीर जुग्जालीले बताए। “साँघुरो बाटोमा चिप्लिएर लड्ने जोखिम थियो”, उनले भने, “अब भने ढुक्क भएर हिँड्न सकिन्छ ।” सडक र पदमार्ग बनेपछि मालिकाको यात्राअवधि छोटिएको छ । मालिका गाउँपालिकाले बिम हुँदै मालिका धुरी जाने ११ किलोमिटर सडक निर्माण गरेको छ । रु ८३ लाखको लागतमा बाइन्दफाँटदेखि धौलागङ्गा र नागीथलाको बीचसम्म सडक पुर्याइएको बिमका वडाध्यक्ष रेशम जुग्जालीले जानकारी दिए। “बिमबाट अहिले साढे दुईदेखि तीन घण्टामै मालिका पुग्न सकिन्छ”, उनले भने, “पहिलेको तुलनामा आधाभन्दा धेरै यात्रा अवधि घटेको छ ।” मालिका गाउँपालिकाको वडा नं ७ र ६ तथा रघुगङ्गा गाउँपालिकाको वडा नं ६ को सिमानामा अवस्थित मालिका धुरी समुद्री सतहदेखि तीन हजार ४०० मिटरको उचाइमा अवस्थित छ। रघुगङ्गा गाउँपालिकाले रु १० लाखको लागतमा ठाडाखानीदेखि पहिरेनीसम्म करिब पाँच किलोमिटर सडक र रु चार लाख २० हजारमा बथानडाँडादेखि सरघारीसम्मको उकालो बाटोमा तीन किलोमिटर पैदलमार्ग निर्माण गरेको छ। बीस भन्दा बढी हिमशृङ्खला, सूर्योदय, म्याग्दीका ३५ भन्दा बढी गाउँ, लालीगुराँस, वन्यजन्तु, पक्षीको अवलोकन गर्न सकिने मालिकाको धार्मिक महत्व छ । दर्शन र पूजाआजा गरेमा मनोकाङ्क्षा पूरा हुने जनविश्वास रहेको मालिका क्षेत्र विकास समितिका अध्यक्ष छकप्रसाद पाइजाले बताए। “सन्तान, रोजगारी, शिक्षा, व्यापार, व्यवसायदेखि राजनीतिमा सफलताको कामना पूरा भएकाको जेष्ठी, चण्डी पूर्णिमा र भाइतिहारका दिन बलि चढाउन आउनेको भीड लाग्छ”, उनले भने, “म्याग्दी र छिमेकी जिल्लाका साथै काठमाडौँ, पोखरालगायत ठाउँबाट भक्तजन आउँछन् ।” मालिका, कालिका र जाल्पादेवीको मूर्ति रहेको मालिका थानमा भाकल पूरा भएमा बोका र परेवाको बलि चढाउने चलन छ। लालीगुराँसको जङ्गलको बीचमा रहेको मालिकादेखि सिस्ने, गुर्जा, मानापाथी, धौलागिरि, नीलगिरि, अन्नपूर्ण, माछापुच्छ्रे, मनास्लुलगायत २० भन्दा बढी हिमशृङ्खला, सूर्योदय, म्याग्दीका अधिकांश बस्तीको अवलोकन गर्न सकिन्छ। सदरमुकाम बेनीदेखि सवारी साधनमार्फत एकै दिन र पैदलयात्रा गर्दा दुई दिनमा पुगिने मालिका क्षेत्रको जङ्गलमा पाइने वन्यजन्तु, पक्षी, विभिन्न प्रजातिका फूल, जडीबुटी र वन पैदावार थप आकर्षण हो । गत वर्ष विनियोजन भएको रु १५ लाख बजेटबाट सत्तल र मालिका थान परिसरमा पर्खाल बनाएर रेलिङ निर्माण भएको छ । थप पूर्वाधार बनाउन विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन (डिपिआर) तयार पार्ने काम अन्तिम चरणमा पुगेको मालिका गाउँपालिकाका अध्यक्ष श्रीप्रसाद रोकाले बताए। उनका अनुसार खानेपानी व्यवस्थापन र हेलिप्याड निर्माण गर्ने तयारी भएको छ।रासस
तोलामा रु ८०० ले बढ्यो सुनको मूल्य काठमाडाैं। स्थानीय बजारमा आज सुनको मूल्य तोलामा रु ८०० ले बढेको छ । छापावाला सुन तोलामा आज रु ८०० ले वृद्धि भएको छ। नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासङ्घका अनुसार शुक्रबार तोलामा रु ८८ हजार २०० मा कारोवार भएको छापावाला सुन आज रु ८९ हजारमा कारोवार हुने गरी मूल्य निर्धारण भएको छ । तेजाबी सुन शुक्रबार तोलामा रु ८७ हजार ७५० मा कारोवार भएकामा आज रु ८८ हजार ५५० मा कारोवार हुुने गरी मूल्य निर्धारण भएको छ। चाँदी तोलामा रु एक हजार ३३० मा कारोवार हुने गरी मूल्य निर्धारण भएको छ। तोलामा रु एक हजार ३०५ मा शुक्रबार कारोवार भएको चाँदी आज तोलामा रु २५ ले वृद्धि भएको हो।
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल राति साढे १२ बजेसम्म मात्रै खुल्ने काठमाडौं। मार्च २८ (चैत १५) देखि नेपालको एकमात्रै त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल १८ घण्टामात्र खुल्ने भएको छ। विमानस्थल सञ्चालन घटाएर १८ घण्टा सञ्चालन गर्न लागिएको विमानस्थल कार्यलयका महाप्रबन्धक प्रताप बाबु तिवारीले जानकारी दिए। हाल विमानस्थल प्रत्येक दिन २१ घण्टा सञ्चालन भइरहेकोे छ। राति साढे ३ बजेसम्म सञ्चालन भइरहेको विमानस्थल चैत १५ पछि भने बिहान ६ बजेदेखि राति साढे १२ बजेसम्ममात्र खुला हुने छ। महाप्रबन्धक तिवारीका अनुसार कोरोना भाइरस संक्रमण त्रासका कारण मान्छेको आवतजावत सामान्य अवस्थाको भन्दा कम छ। उडान संख्या धेरै नभएको र अनावश्यक खर्चमात्रै बढ्ने देखिए पछि विमानस्थल सञ्चालनको समय कम गर्न लागिएकाे हो। हाल रातिको उक्त तीन घण्टाको अवधिमा करिव ३ ४ वटा विमान मात्रै आवतजावत गर्ने गर्छन्। त्यसलाई पनि दिनको खाली समयमा नै व्यवस्थापन गर्न लागिएको छ।
ग्रीनलाइफको आइपीयोमा १० लाखको हात रित्तो, दुई जना भए डबल लक्की काठमाडौं। ग्रीनलाइफ हाइड्रोपावरले सर्वसाधारणमा बिक्री गरेको आइपीओ शुक्रबार बाँडफाँड भएको छ। बिक्री प्रबन्धक बिओके क्यापिटलले आवेदन दिएका कुल लगानीकर्तामध्ये ३ लाख २५ हजार १ सय ६५ जनालाई प्रतिव्यक्ति १० कित्ताका दरले बाँडफाँट गरिएको जनाएको छ। कम्पनीको आइपीयो १० कित्ताका दरले बाँडफाँटपश्चात बाँकी रहेको २ कित्ता सेयर बाँकी प्रतिव्यक्ति १ कित्ताका दरले दुई लगानीकर्तामा डबल गोलाप्रथामार्फत बाँडफाँट गरिएको छ। ३ लाख २५ हजार १ सय ६३ जना आवेदकले १० कित्ता पाएका छन्, भने २ जनाले ११ कित्ता पाएका छन्।हाइड्रोपावरको आइपीओमा १३ लाख २२ हजार ९ सय ७१ जना आवेदकले आवेदन दिएका थिए। मागभन्दा धेरै आवेदन परेकोले धितोपत्र निष्काशन तथा बाँडफाँड निर्देशिका अनुसार गोलाप्रथाबाट न्युनतम १० कित्ताका दरले सेयर वितरण गरिएको हो।
खुलामञ्चमा राखिएका सामग्री हटाइँदै काठमाडाैं। काठमाडौँ महानगरपालिकाले खुलामञ्चमा राखिएका निर्माण सामग्री र त्यहाँ भएका अस्थायी भौतिक संरचना हटाउने कार्य थालेको छ। गोर्खा भूकम्पका कारण पूर्णरूपमा भत्किएको दरबार हाइस्कुल सञ्चालनका लागि अस्थायी टहरा, स्कुल निर्माणका सामग्री र वीर अस्पताल निर्माणका लागि सामग्री राखिएको थियो। अहिले स्कुल निर्माण सम्पन्न भइसकेको छ भने अस्पताल पनि निर्माणको अन्तिम चरणमा रहेकाले कामपाले खुलामञ्चमा राखिएका सामग्री हटाउन लागेको हो। पछिल्लो समय हरेक दिनजसो सडकमा हुने विशाल सभा, विरोध प्रदर्शन, र्याली, आमसभालगायतले महानगर क्षेत्रभित्रका सडक अस्तव्यस्त बनेकाले छिटो खाली गर्न लागिएको कामपाका प्रवक्ता ईश्वरमान डङ्गोलले जानकारी दिए। भ्यू टावर (दृश्यावलोकन स्तम्भ) निर्माणका लागि खुलामञ्चभित्र अस्थायीरूपमा सरेको पुरानो बसपार्कलाई छिट्टै पुरानै लयमा फर्काउने महानगरको योजना छ। अस्थायी बसपार्कका लागि अर्को व्यवस्थापन नहुञ्जेल खुलामञ्चमा ठूला आमसभा हुने दिन सवारीलाई टुँडिखेल घुमाएर बसपार्कसमेत खुला गर्नेसम्मको तयारी गरिएको छ। अहिले वीर अस्पताल निर्माणको ९० प्रतिशतभन्दा बढी काम सकिएको छ। अब जतिसक्दो छिटो खुलामञ्च खुला गर्न थालिनेछ। बाँकी निर्माण कार्यका लागि निर्माणस्थलमा सामग्री राखेरै काम गर्न सकिनेछ। केही समयदेखि सम्पदा बचाउ अभियानकर्ताले खुलामञ्चलाई तत्काल खुला गर्नुपर्ने माग राख्दै कामपाका प्रमुख विद्यासुन्दर शाक्यलाई ध्यानाकर्षण गराउँदै आएका थिए। त्यस सम्बन्धमा प्रमुख शाक्यले पुनःनिर्माणको कार्यले गर्दा केही समस्या भएको भन्दै निर्माण सम्पन्न भएसँगै पूर्णरूपमा खुलामञ्च खाली गर्ने बताउँदै आएका थिए। रासस
खुलामञ्चमा राखिएका सामग्री हटाइँदै काठमाडाैं । काठमाडौँ महानगरपालिकाले खुलामञ्चमा राखिएका निर्माण सामग्री र त्यहाँ भएका अस्थायी भौतिक संरचना हटाउने कार्य थालेको छ। गोर्खा भूकम्पका कारण पूर्णरूपमा भत्किएको दरबार हाइस्कुल सञ्चालनका लागि अस्थायी टहरा, स्कुल निर्माणका सामग्री र वीर अस्पताल निर्माणका लागि सामग्री राखिएको थियो। अहिले स्कुल निर्माण सम्पन्न भइसकेको छ भने अस्पताल पनि निर्माणको अन्तिम चरणमा रहेकाले कामपाले खुलामञ्चमा राखिएका सामग्री हटाउन लागेको हो। पछिल्लो समय हरेक दिनजसो सडकमा हुने विशाल सभा, विरोध प्रदर्शन, र्याली, आमसभालगायतले महानगर क्षेत्रभित्रका सडक अस्तव्यस्त बनेकाले छिटो खाली गर्न लागिएको कामपाका प्रवक्ता ईश्वरमान डङ्गोलले जानकारी दिए। भ्यू टावर (दृश्यावलोकन स्तम्भ) निर्माणका लागि खुलामञ्चभित्र अस्थायीरूपमा सरेको पुरानो बसपार्कलाई छिट्टै पुरानै लयमा फर्काउने महानगरको योजना छ। अस्थायी बसपार्कका लागि अर्को व्यवस्थापन नहुञ्जेल खुलामञ्चमा ठूला आमसभा हुने दिन सवारीलाई टुँडिखेल घुमाएर बसपार्कसमेत खुला गर्नेसम्मको तयारी गरिएको छ । अहिले वीर अस्पताल निर्माणको ९० प्रतिशतभन्दा बढी काम सकिएको छ । अब जतिसक्दो छिटो खुलामञ्च खुला गर्न थालिनेछ । बाँकी निर्माण कार्यका लागि निर्माणस्थलमा सामग्री राखेरै काम गर्न सकिनेछ। केही समयदेखि सम्पदा बचाउ अभियानकर्ताले खुलामञ्चलाई तत्काल खुला गर्नुपर्ने माग राख्दै कामपाका प्रमुख विद्यासुन्दर शाक्यलाई ध्यानाकर्षण गराउँदै आएका थिए। त्यस सम्बन्धमा प्रमुख शाक्यले पुनःनिर्माणको कार्यले गर्दा केही समस्या भएको भन्दै निर्माण सम्पन्न भएसँगै पूर्णरूपमा खुलामञ्च खाली गर्ने बताउँदै आएका थिए। रासस
ख्याल गर्नुस्, फेसबुकमार्फत ठगिनुहोला ! बाग्लुङ। गत असोज ६ गते मध्याह्नपख ढोरपाटन नगरपालिका–६ की मीना बुढामगर र ‘डोनल्ड किन्ले’ नामको फेसबुक प्रयोगकर्ताबीच म्यासेन्जरमा कुराकानी हुन्छ। ती व्यक्तिले बुढामगरलाई केही सामान पठाएको बताउँछन्। लगत्तै उनले अपरिचित नम्बरबाट फोन गर्छन् र बुढामगरलाई भन्छन्, “मैले जेजे भन्छु, त्यही ‘रिप्लाई’ दिनु।” त्यसपछि अर्को ह्वाट्सएप नम्बरमार्फत उनीहरुबीच कुराकानी हुन्छ। सो क्रममा ती व्यक्तिले बुढामगरलाई ल्यापटपको प्याकेज र रु ६० हजार डलरको चिठ्ठा परेको सुनाउँछन्। उक्त सामान र नगद पाउन करबापत अग्रिम रकम बुझाउनुपर्ने शर्त राख्छन्। अब भने चिठ्ठा र मूल्यवान सामानको प्रलोभनमा पारेकी २० वर्षीया बुढामगरको ठगिने शृङ्खला शुरु हुन्छ। आइएमई र आइपिएस कनेक्टमार्फत उनले रकम पठाउन थाल्छिन्। पहिलोपटक असोज १४ गते सन्तोष श्रेष्ठका नाममा बुढामगरले रु ५६ हजार पठाउँछिन्। असोज १६ गते पुरुषोत्तम वाग्लेका नाममा रु एक लाख ५० हजार, १९ गते वाग्लेकै नाममा रु दुई लाख र २२ गते प्रदीप सिटौलाको एनआइसी एसिया बैङ्कको खातामा रु तीन लाख ५५ हजार जम्मा गर्छिन्। पटकपटक गरी बुढामगरले रु सात लाख ६१ हजार बुझाउँछिन् तर चिठ्ठाको रकम र ल्यापटप भने हात पर्दैन। प्रलोभन देखाएर ठग्नेहरु भने अझै रकम बुझाउन बुढामगरलाई अनुरोध गरिरहन्छन्। भनेजति पैसा पठाउँदा र लामो समय बित्दासमेत चिठ्ठा र सामान नपाएपछि आफू ठगिएको महसुस बुढामगरलाई हुन्छ। उनले कात्तिक ३ गते प्रहरीमा जाहेरी दिन्छिन्। प्रहरीले अनुसन्धान थाल्छ। उक्त ठगी धन्दामा संलग्न रहेको आरोपमा छ जना प्रतिवादीलाई विभिन्न मितिमा प्रहरीले पक्राउ गर्छ। यसरी फेसबुक र ह्वाट्सएपमार्फत अनेक प्रलोभन देखाएर रकम ठगी गर्ने व्यक्तिहरु प्रहरीको फन्दामा पर्छन्। पीडित बुढामगरमा न्यायको आश जाग्छ। जिल्ला प्रहरी कार्यालय बागलुङले सोमबार उक्त सङ्गठित ठगीको घटनाका आरोपितलाई सार्वजनिक गरेको छ। पक्राउ पर्नेमा तनहुँको देवघाट नगरपालिका–५ का ३७ वर्षीय पुरुषोत्तम वाग्ले, नवलपरासीको गैँडाकोट नगरपालिका–१६ बस्ने वर्ष ४२ को दिनेश पोखरेल, झापाको मेचीनगरका २४ वर्षीय प्रदीप सिटौला र रुकुमपूर्वको भूमे गाउँपालिका–३ का २२ वर्षीय सन्तोष श्रेष्ठ छन्। यस्तै झापाको गौरदह नगरपालिका–५ का २९ वर्षीया मिलन क्षत्री र वाग्लेसँगको बयानका क्रममा पाकिस्तानी नागरिकले प्रयोग गर्ने सम्पर्क नम्बर खुलेपछि अनुसन्धानका क्रममा हाल काठमाडौँ महानगरपालिका–१६ वसन्तुपर गुम्बामा बस्ने पाकिस्तानी नागरिक फक्राउ परेका छन्। सम्बन्धित जिल्लामा रहेका प्रहरी कार्यालय/एकाइसँगको समन्वयमा खोजतलास गरी प्रतिवादीलाई पक्राउ गरिएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय बागलुङले जनाएको छ। विदेशी नागरिकसमेतको संलग्नतामा तीनभन्दा बढी व्यक्ति मिलेर ठगी गरेकाले सङ्गठित अपराधको मुद्दा चलाई अनुसन्धान थालिएको जिप्रकाका प्रहरी उपरीक्षक लोकेन्द्र श्रेष्ठले बताए। पक्राउ परेकासँग लिइएको बयानका क्रममा उक्त सङ्गठित ठगीको घटनामा थप चार जना संलग्न रहेको पाइएको र उनीहरुको खोजतलास भइरहेको उनको भनाइ छ। “फरारमध्ये दुई जना मलेशिया र दुई जना भारतमा रहेको बुझिएको छ, हामी थप अनुसन्धान गर्दैछौँ”, प्रउ श्रेष्ठले भने। सङ्गठित ठगीको कसुर प्रमाणित भएमा न्यूनतम पाँच वर्षसम्म कैद हुनसक्ने उनको भनाइ छ। पछिल्लो समय नेपालमा सामाजिक सञ्जालमार्फत हुने ठगीका घटना बढेको भन्दै प्रउ श्रेष्ठले आम नागरिक सचेत हुन जरुरी रहेको बताए। उनले त्यस्ता कुनै शङ्कास्पद घटना भएमा तुरुन्त प्रहरीकहाँ आउन सुझाव दिए। रासस
इरानले आणविक कूटनीतिको ‘अवसरलाई हल्कारूपमा’ लियो : युरोपेली शक्ति राष्ट्रहरू पेरिस । सन् २०१५ मा विश्व शक्ति राष्ट्रहरू र इरानबीच भएको आणविक सम्झौतालाई मानेर विश्व समुदायबीच सहकार्य गर्ने आफ्नो कुटनीतिक ‘अवसरलाई हल्कारूपमा लिनु’ इरानको भूल भएको युरोपेली शक्तिहरूले शुक्रबार बताएका छन् । इरानले सम्झौताको अन्तिम उल्लङ्घन गर्दै सम्झौता विपरीत युरेनियम धातु उत्पादन गर्न सुरु गरेपछि उनीहरूको यो भनाइ आएको हो । “सम्झौताको अवज्ञा गर्ने क्रममा इरानले सन् २०१५ को आणविक सम्झौताका लागि गरिएको संयुक्त वृहत् कार्ययोजना (जेसीपीओए) का उद्देश्यहरू पूर्ण रूपमा कार्यान्वयन नगरेर कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना गर्ने नयाँ अवसरलाई कम आँकलन गरिरहेको छ,” बेलायत, फ्रान्स र जर्मनीद्वारा जारी विज्ञप्तिमा भनिएको छ । अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनको प्रशासनले तेहरानको आणविक कार्यक्रमसम्बन्धी सन् २०१५ मा भएको सम्झौतालाई नयाँ वार्ता र छलफलबाट पुनः जीवन दिने आशा विश्व समुदायले गरिरहेका समय तेहरानले यसका लागि कुटनीतिक पहल अघि बढाउनुको सट्टा एकपछि अर्को गर्दै सम्झौताका शर्तहरूलाई उल्लङ्घन गरेको यी यूरोपेली मुलुकहरूले ठहर गरेका छन् । सन् २०१५ मा अमेरिकी राष्ट्रपति बाराक ओबामाको पहलमा विश्वका प्रमुख शक्ति राष्ट्रहरू अमेरिका, चीन, रूस, बेलायत, फ्रान्स, जर्मनीले इरानसँग आणविक हतियार नियन्त्रणका लागि सम्झौता गरेका थिए । सन् २०१८ को जुलाईमा अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले सम्झौता आफ्नो मुलुकको हितमा नभएको दावी गर्दै यसबाट फिर्ता भएको घोषणा गरेका थिए । उनले सम्झौताबाट फिर्ता हुँदै इरानमाथि पहिलेभन्दा आर्थिक नाकावन्दीलाई कडा पारेका थिए । अमेरिकी उक्त कदमपछि इरानले अमेरिका सम्झौताबाट फिर्ता भएको अवस्थामा यो सम्झौतालाई आफूले मात्रै मान्न नसक्ने भन्दै क्रमशः सम्झौताका शर्तहरूलाई उल्लङ्घन गर्दै आएको छ ।
वैज्ञानिक वन कार्यविधि खारेजीको निर्णय फिर्ता लिन माग काठमाडौं। नेपाल वातावरण पत्रकार समूह (नेफेज) ले विसं २०७१ देखि लागू भएको वैज्ञानिक वन व्यवस्थापन कार्यविधि खारेज गर्ने सरकारको निर्णय फिर्ता लिन माग गरेको छ । नेफेजले सरकारको उक्त निर्णयअघि नै कार्यविधि वा पद्धति आफैमा खराब नहुने र कार्यान्वयनमा देखिने जटिलतालाई त्यहीँ भित्रबाट समाधान गर्नुको सट्टा खारेज गर्नु नहुने जनाएको छ । “वायु प्रदूषण नियन्त्रणका लागि विद्युतीय सवारी साधन प्रवद्र्धन गर्ने नीति र योजना बनाएर राजनीतिक प्रतिबद्धता जनाउने, यस्ता साधनमा लाग्ने भन्सार र अन्तःशुल्क बढाउने, वनजन्य उद्योग प्रर्वद्धन गरेर रोजगार सिर्जना गर्ने नीति लिने तर वनको वैज्ञानिक व्यवस्थापनविरुद्धको निर्णय गर्ने जस्ता सरकारी निर्णयले वातावरण र प्राकृतिक सम्पदा संरक्षण तथा दिगो उपयोगमा सरकार अनुदार भइरहेको पुष्टि हुन्छ”, नेफेजद्वारा बुधबार जारी विज्ञप्तिमा उल्लेख छ । मुलुकमा वन स्रोतको दिगो उपयोग शुन्य प्रायः रहेको र वर्षौंदेखि हरियो वन नेपालको धनलाई आम नागरिकको जीविकोपार्जन सुधारमा प्रयोग गर्न नसकेको नेफेजको भनाइ छ । अझ वनजन्य उद्योगमार्फत रोजगार सिर्जना गर्ने नारा पनि लगाउने तर ८० वर्ष नाघेका बुढा रुखप्रतिको माया त्याग्न नसकिएको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ । मुलुकले वर्षांैदेखि अर्बौं रुपैयाँ बराबरका कम गुणस्तरका काठ आयात गरिरहेको अवस्थामा स्वदेशकै वनमा खेर गइरहेका बुढा रुखको सक्दो सदुपयोग हुनपर्ने र ती रुख काटेपछि अनिवार्यरुपमा नयाँ बिरुवा रोप्नुपर्ने प्रावधानलाई स्थायित्व दिनुपर्ने र वृक्षरोपण मात्र होइन, ती रुख हुर्किए÷नहुर्किएको प्रत्याभूतिका लागि अर्को वैज्ञानिक पद्धति तयार गरेर लागू गर्नुपर्ने नेफेजको आग्रह छ ।
लक्ष्मी र श्री स्टिलले घटाए आफूखुशी बढाएको डण्डीको मूल्य काठमाडौं । व्यवसायीले आफूखुशी बढाएको फलामे डण्डीको मूल्य घट्न थालेको छ । वाणिज्य, आपूर्ति तथा उपभोक्ता हित संरक्षण विभागको निर्देशनपछि दुई उद्योगले प्रतिकिलो रु चार/चार मूल्य घटाएका हुन् । लक्ष्मी स्टिल र श्री स्टिलले साविकको खुद्रा मूल्यमा उक्त रकम घटाएर नयाँ मूल्य रु ७७ कायम गरेका छन् । यसअघि उक्त दुई उद्योगले रु ८१ (भ्याट बाहेक) लिँदै आएका थिए । फलामे डण्डीको मूल्य बढाएको भन्दै उपभोक्ताले गुनासो गरेपछि विभागले डण्डी व्यवसायीसँग प्रारम्भिक रुपमा छलफल गरेको थियो । उक्त छलफलपछि दुई उद्योगले मूल्य घटाएको जानकारी आएको विभागका प्रवक्ता शिवराज सेढाइँले जानकारी दिए । “हामीसँग दुई उद्योगको मात्र मूल्य घटाएको जानकारी आएको छ, अन्य उद्योगली घटाउँछौँ भन्नुभएको छ तर घटायौँ भनेर नयाँ मूल्य आएको छैन”, उनले भने । हाल बजारमा कम्पनी अनुसार फलामे डण्डीको बजार मूल्य फरक/फरक रहेको छ । कोरोना महामारीका कारण लामो समयसम्म बन्द भएको निर्माण कार्य शुरु हुनै लाग्दा व्यवसायीले आफूखुशी फलामे डण्डी र सिमेन्टको मूल्य बढाएको भन्दै विभागमा गुनासो आउने गरेको थियो । विभागमा आएको गुनासोका आधारमा विभागले केही ठूला उद्योगमा अनुगनमसमेत गरेको थियो । अनुगमनका क्रममा व्यवसायीले अन्तर्राष्ट्रिय रुपमा नै निर्माण सामग्रीको मूल्य बढेको बताएका थिए । हाल अन्तर्राष्ट्रिय रुपमा नै बाहिरबाट मूल्य बढेर आउँदा बजारमा डण्डीको मूल्य बढेको तर केही दिनयता मू्ल्य केही घट्दा सामान्य घटाएको व्यवसायीले बताएका छन् । पछिल्लो समय विभागले उपभोक्ताले मूल्य बढेको भन्दै धेरै गुनासो गरेका डण्डी, सिमेन्ट, खाने तेल तथा औषधिजन्य क्षेत्रमा अनुगमन गर्दै आएको छ । यसअघि विभागले खाने तेलको मूल्य बढाएको भन्दै बारामा सञ्चालित दुई उद्योगलाई कारवाही गरेको थियो । बजार अनुगमका क्रममा उत्पादन लागतको अनुपातमा बढी मूल्य लिएको भेटिएपछि अन्नपूर्ण भेजिटेबल प्राली र महालक्ष्मी सोल्भेन्ट एण्ड रिफाइनरी प्रालिलाई उपभोक्ता संरक्षण ऐन, २०७५ अनुसार कारवाहीस्वरुप रु तीन/तीन लाख जरिवाना गरिएको थियो ।
राष्ट्रिय योजना आयोगले अघि सार्याे दीर्घकालीन सोच काठमाडौं। राष्ट्रिय योजना आयोगले आउँदो दुई वर्षभित्र विकासोन्मुख र आगामी २३ वर्षमा उच्चआय भएको मुलुक बन्ने लक्ष्यसहितको अवधारणा पारित गरेको छ। प्रधानमन्त्री एवं राष्ट्रिय योजना आयोगका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीको अध्यक्षतामा आइतबार बालुवाटारमा बसेको बैठकले २०७९ मा अतिकम विकसित राष्ट्र (एसडीसी) बाट विकासोन्मुख राष्ट्र (डीसी) मा स्तरोन्नति हुने लक्ष्य रोखेको छ। सरकारले आर्थिक वर्ष २०७९ भित्र प्रतिव्यक्ति आय १ हजार ४ सय अमेरिकी डलर पु¥याउने लक्ष्य राखेको छ। हाल नेपालीको प्रतिव्यक्ति आय १ हजार ६७ अमेरिकी डलरमात्र छ। एसडीसीबाट डीसीमा स्तरोन्नति हुनका लागि तीन सूचकांकमध्ये नेपाल दुई सूचकांकमा योग्य भइसकेको छ। स्तरोन्नतिका लागि मानव सम्पत्ति ६६ अंक भए पुग्नेमा हाल ७२ पुगेको छ, भने आर्थिक जोखिम सूचकांक ३२ भन्दा कम हुनुपर्नेमा अहिले २४ छ। यसरी प्राविधिकरूपमा नेपाल स्तरोन्नतिका लागी योग्य भइसके पनि प्रतिव्यक्ति आयमा भने पछाडि छ। पहिलो पन्ध्रौं योजनाको अवधिमा समृद्धि र सुखको आधार निर्माण, दोस्रो सोह्रौं र सत्रौं योजना अवधिमा समृद्धि र सुखको तीव्रता र यही अवधिमा दीगो विकास लक्ष्यको प्राप्ति तथा तेस्रो अठारौं र उन्नाइसौं योजना अवधिमा समृद्धि र सुखको दिगोपना हासिल गर्ने अवधारणापत्रमा उल्लेख छ। आयोगले आठवटा दीर्घकालीन राष्ट्रिय रणनीति, नौवटा रूपान्तरणका संवाहक र आठवटा सहयोगी क्षेत्रको पहिचान गरेको हो। राष्ट्रिय लक्ष्य, गन्तव्य र सूचकहरूलाई दीर्घकालीन सोचले खण्डीकृत रूपमा उल्लेख गरेको छ। आयोगले सो अवधिमा आर्थिक वृद्धि दर १०.५ प्रतिशत पु¥याउने लक्ष्य राखेको छ। आयोगले दीर्घकालीन सोचमा गरिबीको रेखामुनि रहेको जनसंख्या (निरपेक्ष) शून्य र बहुआयामिक गरिबीका रेखामुनि रहेको जनसंख्या तीन प्रतिशतमा झार्ने लक्ष्य राखेको छ। सम्पतिमा आधारित गिनी गुणक ०.२५ प्रतिशत श्रम सहभागितामा दर (१५ वर्ष माथि) ७२ प्रतिशत, रोजगारीमा औपचारिक क्षेत्रको हिस्सा ७० प्रतिशत पु¥याउने महत्वाकांक्षी योजना समावेश गरेको छ। आयोगले जलविद्युत् तथा नवीकरणीय ऊर्जा उत्पादन (जडित क्षमता) ४० हजार मेगावाट, विद्युत्मा पहुँच परिवार शतप्रतिशत, ३० मिनेटको दुरीमा यातायात पहुँच भएको परिवार ९९ प्रतिशत, राष्ट्रिय र प्रादेशिक लोकमार्ग ३६ हजार किलोमिटर, इन्टरनेट प्रयोगकर्ता जनसंख्यामा शतप्रतिशत पु¥याउने लक्ष्य राखेको छ। नेपाली जनताको अपेक्षित आयु ८० वर्ष, मातृ मृत्युदर (प्रतिलाख जीवित जन्ममा) २० जना, पाँच वर्षमुनिको बाल मृत्युदर (प्रतिहजार जीवित जन्ममा) आठजना, साक्षरता दर (१५ वर्षमाथि) ९९ प्रतिशत, उच्चमध्यम स्तरको खानेपानी सुविधा पुगेको जनसंख्या ९५ प्रतिशत पु¥याउने लक्ष्य राखेको छ। त्यसैगरी, आयोगले आधारभूत सामाजिक सुरक्षामा आवद्ध जनसंख्या शतप्रतिशत, लैंगिक विकास सूचकांक १ मा पु¥याउने, मानव विकास सूचकांक ०.७६० पु¥याउने प्रमुख लक्ष्य दीर्घकालीन सोचको अवधारणाले समेटेको आयोगका उपाध्यक्ष कँडेलले बताए। प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले सामाजिक न्यायसहितको समृद्ध नेपाल र सुखी नेपालीको यात्राले गति प्रारम्भ गरिसकेको भन्दै दीर्घकालीन सोचले निर्धारण गरेका राष्ट्रिय लक्ष्य, गन्तव्य र सूचकहरू हासिल गर्न सबै पक्षले इमानका साथ काम गर्नुपर्ने बताए। प्रधानमन्त्री ओलीले नेपाली जनताको समृद्धि र सुखको आकांक्षालाई सम्बोधन गर्ने गरी योजना तर्जुमा गर्न निर्देशन दिएका छन्।
निःशुल्क शिक्षालाई कार्यान्वयन जोड काठमाडौं। राष्ट्रियसभाका सांसदले संविधानमा व्यवस्था गरिएको दलित समुदायको शिक्षासम्बन्धी व्यवस्थालाई व्यावहारिक रुपमै कार्यान्वयन गर्नुपर्ने माग गरेका छन् । कानूनी सहायता तथा अनुसन्धान केन्द्र र ग्रासहुड डेभलभमेन्ट फाउण्डेशनद्वारा आइतबार काठमाडौंमा आयोजित ‘शिक्षामा दलित समुदायको पहुँच र संवैधानिक कानून कार्यान्वयनको अवस्था’ विषयक अन्तक्र्रियामा सांसदले दलित समुदायको निम्ति निःशुल्क शिक्षा भनिए पनि त्यसको व्यावहारिक कार्यान्वयन हुन नसकेको गुनासो गरे। सांसद रामलखन हरिजनले ‘संविधानको धारा ४० को उपधारा २ मा दलित समुदायको प्राथमिकदेखि उच्च शिक्षाको व्यवस्था गरिए पनि त्यसको व्यावहारिक कार्यान्वयन हुन सकेको छैन’ भने। उनले भने, “सामुदायिक विद्यालयमा पढेका विद्यार्थीलाई छात्रवृत्ति दिने भनिएको छ तर कतिपय दलित समुदायका बालबालिका बाध्यताले निजी विद्यालयमा भर्ना भएका छन् । उनीहरुले पनि छात्रवृत्ति पाउनुपर्छ, त्यो व्यवस्था हुनुपर्छ ।” सांसद ठगेन्द्रप्रकाश पुरी र प्रमिला कुमारीले दलित समुदायका बालबालिकालाई शिक्षामा निःशुल्क हुने व्यवस्थालाई सरकारले व्यावहारिक रुपमै कार्यान्वयन गर्नुपर्ने जोड दिए ।
शहरका सिमसार मासिँदै, गाउँका ‘धनसार’ बन्दै सुरुङ्गा । अधिकांश शहरी क्षेत्रका सिमसार मासिँदै गएका छन् । बढ्दो शहरीकरणसँगै सिमसार क्षेत्रको संरक्षण गर्नुको सट्टा अतिक्रमण हुँदा सिमसार क्षेत्र मासिँदै गएका हुन् । भएका सिमसार क्षेत्रको पनि उचित संरक्षण छैन । बरु बचेका सिमसार क्षेत्रमा फोहर फाल्ने गरिन्छ । यसले गर्दा सिमसार क्षेत्र लगभग मासिने अवस्थामा छन् । सिमसार पानी र जमीन मिश्रित दलदल भएको र बाह्रैमास पानी नसुक्ने भूमि हो । यस्तो ठाउँमा दलदल अथवा हिलो सधैँ कायम रहन्छ । अव्यवस्थित शहरीकरण र बस्ती विकासको चपेटामा शहरी क्षेत्रका यस्ता क्षेत्र मासिँदै गएका छन् । व्यक्तिका लागि मात्रै नभएर जीवजन्तु, चराचुरुङ्गी, किरा फट्याङ्गा र वनस्पतिसहितको जैविक विविधताका लागि सिमसार क्षेत्र अति महत्वपूर्ण भए पनि संरक्षण नहुँदा यहाँमा त्यस्ता क्षेत्र मासिनेक्रम बढ्दै गएको छ । विर्तामोड नगरपालिकाभित्र रहेका केही त्यस्ता सिमसार क्षेत्र त नामेट नै भएको सरोकारवालाले जनाउँदै आएका छन् । सिमसार क्षेत्रमा समेत प्लटिङ गरेर कङ्क्रिट महल बनाएकाले जोखिम बढेको बताइन्छ । बिर्तामोडसहित शहरउन्मुख जिल्लाका अन्य बजार आसपासमा रहेका सिमसार क्षेत्रको अवस्था पनि उही छ । जिल्लाका ग्रामीण क्षेत्रमा रहेका केही त्यस्ता सिमसार क्षेत्र छन् जो पछिल्लो समय ‘धनसार’मा परिणत भएका छन् । सिमसार क्षेत्रको उचित संरक्षण गरेकै कारण कनकाई नगरपालिका वडा नं २ र ३ मा पर्ने जामुनखाडी सिमसार क्षेत्र ‘धनसार’मा परिणत भएको पाउन सकिन्छ भने अर्जुनधारा नगरपालिकामा पर्ने सुखानी शहीद स्मृति पार्क पनि ‘धनसार’को अर्को रुप हो । जामुनखाडी सिमसार क्षेत्रलाई विसं २०५२ बाट पर्यटकीय क्षेत्र बनाउने अवधारणा अघि सारिएपछि स्थानीयवासीको सक्रियतामा २०५८ बाट ताल उत्खनन् गर्ने काम शुरु भयो । यसयता त्यस ठाउँको विकास र विस्तार हुँदा सो क्षेत्र ‘धनसार’मा परिणत भएको हो । हरेक वर्ष जामुनखाडी सिमसार क्षेत्रमा दुई लाखभन्दा बढी आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटक आउने गरेका छन् । यसका कारण यस सिमसार क्षेत्रले वर्षेनी रु दुई करोडभन्दा बढी आम्दानी गरिरहेको छ । दुर्लभ रहेका वन्यजन्तुलाई समेत संरक्षण गरेर राखेका कारण त्यस क्षेत्रमा आउने पर्यटकको अघिल्ला वर्षसम्म घुइँचो नै लाग्यो । यस वर्षको शुरुआतपूर्व नै कोभिड– १९ को बढ्दो सङ्क्रमणका कारण पर्यटकीय क्षेत्र पूर्णरुपमा बन्द भयो । तर कोभिडको जोखिम कम हुँदै गएपछि पुनःसञ्चालनमा आएको सो क्षेत्र अहिले पनि पर्यटकका लागि पहिलो रोजाइ बन्ने गरेको छ । अहिले पनि दिनहुँ सयौँको सङ्ख्यामा यस क्षेत्रमा पर्यटक आउने गरेका छन् । अझ यस समय वनभोजको समय भएकाले जिल्लावासीको पहिलो रोजाइमा पर्ने गरेको छ जामुनखाडी सिमसार क्षेत्र । जामुनबारी सामुदायिक वनको हाताभित्र रहेको सो सिमसार क्षेत्रमा चार दशमलव ५० हेक्टर जमीनमा ताल फैलिएको छ । जसका कारण नेपालका मात्र नभएर भारतबाट समेत यहाँको मनोरम दृष्य हेर्न पर्यटक जामुनखाडी सिमसार क्षेत्रमा आउने गरेका छन् । पूर्वका सिमसारमध्ये जामुनखाडी सिमसार क्षेत्र प्रदेश नं १ कै नमूना सिमसारका रुपमा परिचित भएसँगै वन समितिलाई दीर्घकालीन आम्दानीको स्रोतसमेत भएको जामुनखाडी सिमसार क्षेत्रका अध्यक्ष ख्याम सिटौला बताउँछन् । उनी भन्छन् “ सिमसार क्षेत्रमा रहेको तालमा डुङ्गा चढ्न र संरक्षित वन्यजन्तु हेर्न आउनेबाट उठाउने शुल्कको आम्दानीले सिमसार क्षेत्र आफैँमा समृद्ध बन्दै गएको छ । सिमसार क्षेत्रको संरक्षण गरेबापत जामुनखाडी सामुदायिक वनलाई नेपाल विज्ञान तथा प्रविधि प्रज्ञा–प्रतिष्ठानले यसअघि पुरस्कृतसमेत गरेको छ । जैविक विविधताको उत्कृष्ट नमूनाका रुपमा रहेको यस सिमसार क्षेत्रमात्र नभई जिल्लाकै अन्य संरक्षित सिमसार क्षेत्रले पनि मनग्य आम्दानी गरिरहेका छन् । ” प्रकृतिक स्रोत र सम्पदाको संरक्षण स्थानीयले नै गर्न सक्छन् जनाउँदै २०५२ साल असोज २६ गते तत्कालीन जिल्ला वन कार्यालय झापामा जामुनखाडी सामुदायिक समिति दर्ता भएको थियो । सोही समितिले जामुनखाडीलाई व्यवस्थित सिमसार क्षेत्रका रुपमा विकास गरेर लाने अवधारणा अघि सारेको थियो । सामुदायिक वन समितिको सक्रियतामा यस ठाउँलाई सिमसार क्षेत्र घोषणा गर्दै काम अघि बढाएपछि अहिले जिल्लाको मात्रै नभई प्रदेश नं १ कै प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्यका रुपमा चिनिँदै गएको छ यो ठाउँ । यहाँ पारिवारिक घुमघामदेखि वनभोज र शैक्षिक भ्रमणसम्मका लागि आउनेको सङ्ख्या दिनानुदिन बढ्दै गएको छ । बृहत् क्षेत्रफलमा फैलिएको पोखरीमा डुङ्गा शयर गर्ने यहाँ आउने जो कोही आतुर रहन्छन् । केही समय भए पनि आफूमा भएको थकान मेट्न पानीमा त्यर्नेको सङ्ख्या उल्लेख्य पाउन सकिन्छ । जामुनखाडी सिमसार क्षेत्रभित्रै पछिल्लो समय मिनी भ्यूटावर निर्माण गरिएको छ । यसबाट जामुनखाडीको सबै भूभागको अवलोकन गर्दै मज्जा लिने गरिन्छ । जामुनबारी सामुदायिक वन क्षेत्रमा सामान्य खाडी थियो समितिका पूर्वअध्यक्ष केदारप्रसाद गिरीले भन्छन्, “राँगा आहाल बस्ने ठाउँलाई व्यवस्थित गर्दै अहिलेको यो अवस्थामा ल्याइपुर्याएको हो । दलदल परेको जमीन, फाट्टफुट्ट बिरुवा र करैटे झार भएको यो ठाउँलाई व्यवस्थित गर्दै लगेकै कारण यस ठाउँको मुहार फेरिएको हो ।” लोप भइसकेको पोखरीलाई उत्खनन् गर्दै नयाँ संरचनामा ढालेर जामुनखाडी सिमसार क्षेत्र तयार गरिएको समितिका पूर्वअध्यक्ष पर्शुराम गिरी बताउँछन् । उनी भन्छन्, “त्यस समयमा हामीले आ होस् भन्दै छाडेको भए यो ठाउँ मासिएर जाने थियो । लोपोन्मुख अवस्थामा पुगेको यो ठाउँको विकासका लागि समितिका पदाधिकारी मात्र होइन १०० ठाउँका स्थानीयको पनि ठूलो साथ सहयोग छ ।” विसं २०५८ देखि २०६१ सालसम्म पोखरीको लगातार उत्खनन्पछि यो रुपमा जामुनखाडी सिमसार क्षेत्रलाई ढालेको समितिका पूर्वअध्यक्ष गिरीको भनाइ छ । पोखरीको उत्खनन् गर्दा निस्किएको माटो बाँधका रुपमा परिणत गरेपछि यस क्षेत्रको सुन्दरता थपिएको बताइन्छ । जामुनखाडी ४३४ दशमलव १९ हेक्टर क्षेत्रफलमा फैलिएको यो सामुदायिक वन जिल्लाकै नमूना सामुदायिक वन हो । पर्या–पर्यटनलाई समेत अङ्गीकार गरिएकै कारण यहाँको सुन्दरता आफैँमा लोभलाग्दो छ । चालीस वर्षअघिसम्म विशाल तालका रुपमा रहेको यस ठाउँको संरक्षण नहुँदा मासिँदै गएको स्थानीयको भनाइ छ । अतिक्रमणको चपेटामा परेको यो ठाउँको संरक्षणका लागि कनकाइ नगरपालिकाका बासिन्दाले गरेको पहल अरुका लागि पनि आफैँमा अनुकरणीय छ । अहिले यस ठाउँको सिको गर्दै अन्य स्थानीय तहमा पनि सिमसार क्षेत्रको संरक्षण थालिएको छ । मेचीनगरमा रहेको बाँसबारी, अर्जुनधाराको सालबारी, हल्दिबारी गाउँपालिकाको भेलागुडी बाह्रदशी गाउँपालिकाको साधुकुट्टी झिल, गौरादह नगरपालिकाको गौरादह पोखरीलगायत थुप्रै ठाउँका सिमसार क्षेत्रको विकास र विस्तारमा स्थानीय तह जुटेका छन् । स्थानीय तहले आफ्ना ठाउँमा रहेका सिमसार क्षेत्रको पहिचान गर्दै पर्या पर्यटनका लागि बजेट नै विनियोजन गर्दै सिमसार क्षेत्रको संरक्षणमा तदारुकता देखाउनुले ग्रामीण क्षेत्रका सिमसार धनसारमा परिणत भएर जाने निश्चित छ । सुरेन्द्र भण्डारी/रासस
राष्ट्रिय अनुसन्धानका गुप्तचर थापाका हत्या आरोपी पक्राउ काठमाडौं। राष्ट्रिय अनुसन्धान विभागका सहायक सूचक प्रविण थापा मगरका हत्या आरोपी पक्राउ परेका छन्। नेपालगंज उपमहानगरपालिका–१८ का २७ वर्षीय थापा मगरको हत्यामा माघ २ मा खेतमा शव भेटिएको थियो। उनको हत्या आरोपमा बाँके नेपालगंज उपमहानगरपालिका–६ फुल्टेक्रा बस्ने १८ वर्षीय बिवेक परियारलाई बिहीबार प्रहरीले पक्राउ गरेको हो। राष्ट्रिय अनुसन्धान विभाग जिल्ला कार्यालय बाँके नेपालगंजमा कार्यरत थापा मगर गत माघ २ गते नेपालगंज उपमहानगरपालिका–१८ स्थित खेतबारीमा मृत अवस्थामा फेला परेका थिए। घटनाको अनुसन्धान गर्ने क्रममा घटनामा संलग्न परियारलाई भक्तपुर, चाँगुनारायण नगरपालिका–९ ताथलीमा लुकिछिपी रहेको अवस्थामा फेला पारी प्रहरी प्रधान कार्यालय केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरोबाट खटिएको प्रहरीले पक्राउ गरेको हो। उनलाई आवश्यक कारवाहीको लागि जिल्ला प्रहरी कार्यालय, बाँकेमा पठाउने तयारी भइरहेको उक्त केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरोले जनाएको छ।
विभोर होटलमा एक युवकको मृत्यु काठमाडौं। काठमाडौंको धुम्बाराहीस्थित विभोर होटलमा एक युवकको ज्यान गएको छ। युवतीसहित सोमबार बिहान विभोर होटल पुगेका काठमाडौंको बुढानिलकण्ठ नगरपालिका १३ चुनिखेलका ३४ वर्षीय श्रीकृष्ण श्रेष्ठको मृत्यु भएको हो। युवतीसहित सोमबार बिहान होटल पुगेका उनले होटलमै आफूलाई असजिलो महशुस भएको र छाति दुखेको बताएका थिए। कोठा बुक गरेर बसेका उनी अचेत भएपछि सँगै रहेकी युवतीले होटल व्यवस्थापनलाई खबर गरेकी थिइन्। प्रहरीका अनुसार श्रेष्ठ छाती दुखेको भन्दै ओछ्यानमा पल्टिएका थिए। त्यसपछि युवतीले बोलाउँदा श्रेष्ठ नउठेपछि हल्लाखल्ली भएको थियो। मृतकको शव पोष्टमार्टमका लागि त्रिवि शिक्षण अस्पतालमा लगिएको र थप अनुसन्धान भैरहेको प्रहरीले जनाएको छ।