text
stringlengths 80
6.25k
| text_len
int64 32
3.12k
| src
stringclasses 7
values |
|---|---|---|
positie een verlenging van de apneutijd, daar de functionele reservecapaciteit wordt vergroot Tevens wordt de klassieke laryngoscopie en de beademing vergemakkelijkt Er dient aandacht te zijn voor Patiënten met OSA hebben een verhoogd risico op lastige kapbeademing De risicofactoren komen overeen OSA is ook een onafhankelijke risicofactor voor het ontstaan van een cannot ventilate situatie (Kheterpal, ###) Risicofactoren voor een lastige intubatie komen ook vaak voor bij patiënten met OSA (hoge Mallampati score, kleine thyromentale afstand en een toegenomen nekomvang OSA is ook een onafhankelijke voorspeller voor een lastige intubatie (Siyan, ###; Ezri, ###; <PERSOON>, ###) Ook het plaatsen van een larynxmasker kan lastig zijn De risicofactoren voor larynxmasker falen komen overeen met die voor OSA mannelijk geslacht en een Na de intubatie lijkt het beter de patiënt volledig te beademen om hypercapnie of hypoxie te voorkomen Een eventuele onderliggende pulmonale hypertensie zou daardoor kunnen verergeren (<PERSOON>, ###) Bij het uitleiden is het van belang dat de patiënt goed wakker is, opdrachten kan uitvoeren en geen restverslapping heeft (Murphy, ###) Het gebruik van hoge doseringen spierverslapper wordt afgeraden Het gebruik van neuromusculaire monitoring om restverslapping aan te tonen is belangrijk Eventueel antagoneren moet zorgvuldig getitreerd worden Hoge dosering neostigmine kan leiden tot tonus verlies in de bovenste luchtwegen (Eikermann, ###; Payne, ###) Er lijkt een plaats te zijn voor antagoneren middels sugammadex bij rocuronium gebruik Het is aan te bevelen patiënten (indien de ingreep het toelaat) zoveel mogelijk rechtop gebalanceerde infusievloeistoffen) leidt tot minder postoperatief oedeem (als onderdeel van de chirurgische Het lijkt zinvol om patiënten met OSA of een verhoogd risico op OSA op de verkoever intensiever en langer te monitoren Daarbij dient er extra aandacht te zijn voor oxygenatie, ventilatie, circulatie, bewustzijn en temperatuur Standaard zuurstoftherapie lijkt aangewezen Het voorkomen van diepe desaturaties weegt op tegen het risico van het laat onderkennen van hypoventilatie Wel moet de laagst mogelijke hoeveelheid zuurstof gegeven worden De meest veilige bewaking van ventilatie is capnografie (Weinger, ###) Ventilatie bewaking Positionering van de patiënt kan helpen de AHI laag en saturatie hoog te houden Hiervoor dient de patiënt zoveel mogelijk op de zij of in semi rechtop zittende houding te liggen (Jokic, ###) Het kan zinvol zijn patiënten hun eigen CPAP-apparaat reeds op de verkoever te laten gebruiken Er dient gestreefd te worden naar opiaatsparende technieken Bij postoperatief opiaatgebruik treden vaker O# saturatie dalingen en apneuâs op, vooral bij oudere patiënten en patiënten met preoperatief een hoge AHI (Bolden, ###; <PERSOON> ###a) Multimodale pijnbestrijding middels paracetamol en NSAIDâs verminderen de postoperatieve opiaatbehoefte (richtlijn Postoperatieve pijn, NVA) Adjuvans zoals ketamine en clonidine lijken van regionale technieken kan de opiaatbehoefte verminderen zeker als een katheter gebruikt wordt voor continue toediening Bij epiduralen is soms alleen lokaal anesthetica voldoende Indien er toch behoefte is aan neuraxiale opiaten gebruikt men liever een lage dosering van een lipofiel opioïde (hydromorphone, fentanyl) dan van een hydrofiel opioïde (morfine).
| 625 | fms |
infusievloeistoffen) leidt tot minder postoperatief oedeem (als onderdeel van de chirurgische Het lijkt zinvol om patiënten met OSA of een verhoogd risico op OSA op de verkoever intensiever en langer te monitoren Daarbij dient er extra aandacht te zijn voor oxygenatie, ventilatie, circulatie, bewustzijn en temperatuur Standaard zuurstoftherapie lijkt aangewezen Het voorkomen van diepe desaturaties weegt op tegen het risico van het laat onderkennen van hypoventilatie Wel moet de laagst mogelijke hoeveelheid zuurstof gegeven worden De meest veilige bewaking van ventilatie is capnografie (Weinger, ###) Ventilatie bewaking Positionering van de patiënt kan helpen de AHI laag en saturatie hoog te houden Hiervoor dient de patiënt zoveel mogelijk op de zij of in semi rechtop zittende houding te liggen (Jokic, ###) Het kan zinvol zijn patiënten hun eigen CPAP-apparaat reeds op de verkoever te laten gebruiken Er dient gestreefd te worden naar opiaatsparende technieken Bij postoperatief opiaatgebruik treden vaker O# saturatie dalingen en apneuâs op, vooral bij oudere patiënten en patiënten met preoperatief een hoge AHI (Bolden, ###; <PERSOON> ###a) Multimodale pijnbestrijding middels paracetamol en NSAIDâs verminderen de postoperatieve opiaatbehoefte (richtlijn Postoperatieve pijn, NVA) Adjuvans zoals ketamine en clonidine lijken van regionale technieken kan de opiaatbehoefte verminderen zeker als een katheter gebruikt wordt voor continue toediening Bij epiduralen is soms alleen lokaal anesthetica voldoende Indien er toch behoefte is aan neuraxiale opiaten gebruikt men liever een lage dosering van een lipofiel opioïde (hydromorphone, fentanyl) dan van een hydrofiel opioïde (morfine) een systemisch opoid Een bolus van een opiaat kan tot ## uur daarna ademhalingsdepressie geven (ASA, Patiënten met OSA met een laag risico op complicaties (kleine ingreep en/of geen opiaat gebruik) en die respiratoir onbedreigd zijn kunnen naar huis of naar de afdeling ontslagen worden Met toenemende grootte van de ingreep, toenemende opiaatbehoefte of ernst van de OSA kan de noodzaak tot bewaking op PACU/MC/ of saturatiebewaking op de verpleegafdeling ontstaan Er zijn verscheidene algoritmes op basis waarvan de beslissing tot monitoring genomen kan worden (Seet, ###; Gross, ###; Gali, ###) De ASArichtlijn (Gross, ###) adviseert om patiënten over te plaatsen naar een niet-gemonitord bed (thuis/afdeling) als er geen risico meer is op postoperatieve ademdepressie Het criterium dat hiervoor wordt gebruikt is dat patiënten gesatureerd blijven op kamerlucht als zij niet gestimuleerd worden (slapen) Patiënten met een verhoogd risico moeten postoperatief continue in ieder geval met een saturatiemeter bewaakt worden Dit kan ook op een verpleegafdeling op voorwaarde dat een professional kan ingrijpen De ASA-richtlijn beschouwt luchtwegchirurgie ook als een risicofactor, maar specificeert dit niet nader Een ander algoritme definieert dit verhoogde risico als recovery respiratory events (saturatie (##%, bradypnoe (# apnoe)## s) (Seet, ###) Patiënten blijven dan op de PACU of gaan naar een ziekenhuisbed met saturatiemonitoring Overwogen kan worden om patiënten met een extra verhoogd risico op te nemen op een PACU of een MC Kenmerken van een.
| 615 | fms |
systemisch opoid Een bolus van een opiaat kan tot ## uur daarna ademhalingsdepressie geven (ASA, Patiënten met OSA met een laag risico op complicaties (kleine ingreep en/of geen opiaat gebruik) en die respiratoir onbedreigd zijn kunnen naar huis of naar de afdeling ontslagen worden Met toenemende grootte van de ingreep, toenemende opiaatbehoefte of ernst van de OSA kan de noodzaak tot bewaking op PACU/MC/ of saturatiebewaking op de verpleegafdeling ontstaan Er zijn verscheidene algoritmes op basis waarvan de beslissing tot monitoring genomen kan worden (Seet, ###; Gross, ###; Gali, ###) De ASArichtlijn (Gross, ###) adviseert om patiënten over te plaatsen naar een niet-gemonitord bed (thuis/afdeling) als er geen risico meer is op postoperatieve ademdepressie Het criterium dat hiervoor wordt gebruikt is dat patiënten gesatureerd blijven op kamerlucht als zij niet gestimuleerd worden (slapen) Patiënten met een verhoogd risico moeten postoperatief continue in ieder geval met een saturatiemeter bewaakt worden Dit kan ook op een verpleegafdeling op voorwaarde dat een professional kan ingrijpen De ASA-richtlijn beschouwt luchtwegchirurgie ook als een risicofactor, maar specificeert dit niet nader Een ander algoritme definieert dit verhoogde risico als recovery respiratory events (saturatie (##%, bradypnoe (# apnoe)## s) (Seet, ###) Patiënten blijven dan op de PACU of gaan naar een ziekenhuisbed met saturatiemonitoring Overwogen kan worden om patiënten met een extra verhoogd risico op te nemen op een PACU of een MC Kenmerken van een patiënt gemonitord te worden Deze algoritmes zijn echter expert en opinion based Er is geen hard bewijs en een en ander moet afgewogen worden op basis van de lokaal beschikbare middelen Een regel in deze zou kunnen zijn om patiënten met een verhoogd risico op OSA of OSA met inadequate therapie en opiaatbehoefte multilevelchirurgie en UPPP) en het achterlaten van neusttampons na neuschirurgie het risico verhogen Het lijkt dus mogelijk zinvol om ook de patiënt met OSA of een verhoogd risico daarop na luchtwegchirurgie te bewaken Voor beide groepen lijkt dit veilig op de verpleegafdeling te kunnen mits er een zorgprofessional beschikbaar is om volgens protocol in te grijpen Patiënten met aditionele risicofactoren (morbide obesitas of ernstig cardiovasculair of pulmonaal lijden) zijn misschien beter af op een PACU of IC Dit alles ter overweging van de anesthesioloog Het lijkt veilig, hoewel hard bewijs ontbreekt, om de patiënt met CPAP en opiaatbehoefte of adequaat ingestelde orale CPAP en neustampons op de verpleegafdeling zonder Het is onduidelijk hoe lang het risico op het ontstaan van complicaties verhoogd blijft Postoperatieve verstoring van het slaapritme leidt tot toename van de AHI-index bij patiënten met en zonder OSA In een observationele studie (<PERSOON>, ###) was de verstoring van het slaap ritme het sterkst op nacht # met herstel op postoperatieve nacht # Echter de AHI was het ernstigst verstoord op postoperatieve nacht # en herstelde pas enkele dagen later Het lijkt aannemelijk dat patiënten het minste risico lopen als er geen opiaat gebruik meer is en er herstel van het normale ritme is.
| 601 | fms |
is geen hard bewijs en een en ander moet afgewogen worden op basis van de lokaal beschikbare middelen Een regel in deze zou kunnen zijn om patiënten met een verhoogd risico op OSA of OSA met inadequate therapie en opiaatbehoefte multilevelchirurgie en UPPP) en het achterlaten van neusttampons na neuschirurgie het risico verhogen Het lijkt dus mogelijk zinvol om ook de patiënt met OSA of een verhoogd risico daarop na luchtwegchirurgie te bewaken Voor beide groepen lijkt dit veilig op de verpleegafdeling te kunnen mits er een zorgprofessional beschikbaar is om volgens protocol in te grijpen Patiënten met aditionele risicofactoren (morbide obesitas of ernstig cardiovasculair of pulmonaal lijden) zijn misschien beter af op een PACU of IC Dit alles ter overweging van de anesthesioloog Het lijkt veilig, hoewel hard bewijs ontbreekt, om de patiënt met CPAP en opiaatbehoefte of adequaat ingestelde orale CPAP en neustampons op de verpleegafdeling zonder Het is onduidelijk hoe lang het risico op het ontstaan van complicaties verhoogd blijft Postoperatieve verstoring van het slaapritme leidt tot toename van de AHI-index bij patiënten met en zonder OSA In een observationele studie (<PERSOON>, ###) was de verstoring van het slaap ritme het sterkst op nacht # met herstel op postoperatieve nacht # Echter de AHI was het ernstigst verstoord op postoperatieve nacht # en herstelde pas enkele dagen later Het lijkt aannemelijk dat patiënten het minste risico lopen als er geen opiaat gebruik meer is en er herstel van het normale ritme is De optimale methode is afhankelijk van de patiënt, ernst OSA, type ingreep, en behoefte aan sedativa en opiaten en OSA is een aandoening die gekenmerkt wordt door bovenste luchtwegobstructie Dit heeft zuurstofdesaturatie, sympathicus activatie en metabole ontregeling tot gevolg In de perioperatieve periode zijn er meerdere combinatie met aandoeningen die vaak geassocieerd zijn met OSA, zoals cerebrovasculaire en cardiovasculaire aandoeningen en het metabool syndroom kan dit in de perioperatieve periode leiden tot toename van Mador, ###) De prevalentie van OSA in de chirurgische populatie wordt geschat op ##% en in specifieke weet dat zij de ziekte hebben (<PERSOON>, ###; Finkel, ###) In deze module van de richtlijn OSA worden consensus-based aanbevelingen gegeven over het perioperatieve beleid bij OSA-patiënten Deze zijn zoveel mogelijk gebaseerd op de beschikbare literatuur en (internationale) richtlijnen op dit gebied Deze richtlijnen zijn van de American Society of Anesthesiologists (Gross, ###), de Society for <PERSOON> of Sleep Medicine (Meoli, ###) en de Society of Anesthesia and Sleep Medicine Luchtwegobstructie kan postoperatief ontstaan door zwelling van de bovenste luchtweg Dit kan ontstaan door een postoperatief hematoom of door oedeemvorming door de chirurgische stressrespons Dit oedeem kan verergeren door volume overbelasting of door een shift van vocht naar craniaal bij langdurig platliggen of extubatietrauma kan bijdragen aan extra oedeemvorming Naast deze mechanische factoren kunnen ook ###) hebben een negatief effect op de spiertonus van de bovenste luchtweg.
| 569 | fms |
De optimale methode is afhankelijk van de patiënt, ernst OSA, type ingreep, en behoefte aan sedativa en opiaten en OSA is een aandoening die gekenmerkt wordt door bovenste luchtwegobstructie Dit heeft zuurstofdesaturatie, sympathicus activatie en metabole ontregeling tot gevolg In de perioperatieve periode zijn er meerdere combinatie met aandoeningen die vaak geassocieerd zijn met OSA, zoals cerebrovasculaire en cardiovasculaire aandoeningen en het metabool syndroom kan dit in de perioperatieve periode leiden tot toename van Mador, ###) De prevalentie van OSA in de chirurgische populatie wordt geschat op ##% en in specifieke weet dat zij de ziekte hebben (<PERSOON>, ###; Finkel, ###) In deze module van de richtlijn OSA worden consensus-based aanbevelingen gegeven over het perioperatieve beleid bij OSA-patiënten Deze zijn zoveel mogelijk gebaseerd op de beschikbare literatuur en (internationale) richtlijnen op dit gebied Deze richtlijnen zijn van de American Society of Anesthesiologists (Gross, ###), de Society for <PERSOON> of Sleep Medicine (Meoli, ###) en de Society of Anesthesia and Sleep Medicine Luchtwegobstructie kan postoperatief ontstaan door zwelling van de bovenste luchtweg Dit kan ontstaan door een postoperatief hematoom of door oedeemvorming door de chirurgische stressrespons Dit oedeem kan verergeren door volume overbelasting of door een shift van vocht naar craniaal bij langdurig platliggen of extubatietrauma kan bijdragen aan extra oedeemvorming Naast deze mechanische factoren kunnen ook ###) hebben een negatief effect op de spiertonus van de bovenste luchtweg (Viby-Mogensen, ###; Shorten, ###) Belangrijk hierbij is het gegeven dat de musculatuur van de bovenste luchtweg gevoeliger is voor spierverslappers dan het diafragma (Eikermann, ###a; Eikermann, ###b) Studies bij postoperatieve patiënten laten een (ook na het antagoneren met neostigmine) dosisafhankelijke relatie zien tussen het gebruik van spierverslappers en postoperatieve respiratoire complicaties (Grosse-Sundrup, ###; Postoperatief opiaatgebruik wordt beschouwd als een belangrijke factor bij verergering van <PERSOON>, ###) en een toegenomen gevoeligheid voor de ademhalingsdepressieve werking van opiaten (<PERSOON>, ###) Ook lijkt er een direct effect te zijn op de spiertonus van de bovenste luchtweg (Lalley, ###; Hajihah, Postoperatief gebruik van neustampons leidt mogelijk tot toename van klachten In de studie van Friedman (###) was er een toename van de ODI, RDI en snurkduur bij het gebruik van tampons bij patiënten met mild OSA maar niet bij patiënten met ernstig OSA Er was geen afname in de gemiddelde zuurstorfsaturatie in beide groepen In de studie van Regli (###) was er in de OSA groep een significante toename in de AHI (## naar ##) Na chirurgie is er vaak onderbroken, minder langdurige en een kwalitatief slechte slaap Dit leidt tot afname van enkele dagen na de ingreep optreden (Aurell, ###; Knill, ###) Dit is belangrijk want vooral in de remslaap In de studie van Gupta (###) werd als eerste gewezen op toegenomen postoperatieve cardiovasculaire en respiratoire complicaties bij patiënten met OSA Sindsdien is OSA in verscheidene studies geassocieerd met Mutter, ###; Gali, ###) In de grootste, observationele, studies van Memtsoudis en Liao werden vijf keer.
| 657 | fms |
musculatuur van de bovenste luchtweg gevoeliger is voor spierverslappers dan het diafragma (Eikermann, ###a; Eikermann, ###b) Studies bij postoperatieve patiënten laten een (ook na het antagoneren met neostigmine) dosisafhankelijke relatie zien tussen het gebruik van spierverslappers en postoperatieve respiratoire complicaties (Grosse-Sundrup, ###; Postoperatief opiaatgebruik wordt beschouwd als een belangrijke factor bij verergering van <PERSOON>, ###) en een toegenomen gevoeligheid voor de ademhalingsdepressieve werking van opiaten (<PERSOON>, ###) Ook lijkt er een direct effect te zijn op de spiertonus van de bovenste luchtweg (Lalley, ###; Hajihah, Postoperatief gebruik van neustampons leidt mogelijk tot toename van klachten In de studie van Friedman (###) was er een toename van de ODI, RDI en snurkduur bij het gebruik van tampons bij patiënten met mild OSA maar niet bij patiënten met ernstig OSA Er was geen afname in de gemiddelde zuurstorfsaturatie in beide groepen In de studie van Regli (###) was er in de OSA groep een significante toename in de AHI (## naar ##) Na chirurgie is er vaak onderbroken, minder langdurige en een kwalitatief slechte slaap Dit leidt tot afname van enkele dagen na de ingreep optreden (Aurell, ###; Knill, ###) Dit is belangrijk want vooral in de remslaap In de studie van Gupta (###) werd als eerste gewezen op toegenomen postoperatieve cardiovasculaire en respiratoire complicaties bij patiënten met OSA Sindsdien is OSA in verscheidene studies geassocieerd met Mutter, ###; Gali, ###) In de grootste, observationele, studies van Memtsoudis en Liao werden vijf keer incidentie voor spoedintubatie het hoogst was in de eerste ## uur zonder onderscheid voor het type chirurgie polysomnografie) liet een toegenomen incidentie van respiratoir falen zien in vergelijking met patiënten zonder meer dan ### patiënten met OSA met ## ### controles Ook deze studie liet een toename zien van postoperatieve respiratoire complicaties Studies naar postoperatieve uitkomsten na bariatrische chirurgie laten echter geen significant verschil in mortaliteit, pulmonale complicaties, duur ziekenhuis opname, wondinfecties of naadlekkages zien (Jensen, ###; Weingarten, ###; Grover, ###) De studie van Mokhlesi (###a) liet wel een hoger risico op pulmonale complicaties en het ontstaan van atriumfibrilleren zien in de bariatriegroep In de studie van Abdelsatter (###) was onbehandeld OSA onafhankelijk geassocieerd met meer cardiopulmonale complicaties (risk-adjusted rates #,#% versus #,#%; adjusted odds ratio (aOR) = #,#, p=#,###) Dit werd vooral Naast de studies van Mokhlesi (###a) en Abdelsatter (###) laat ook de meta-analyse van Kaw een hogere incidentie van postoperatieve cardiovasculaire complicaties zien (Kaw, ###b) Data over specifieke problemen zijn echter zeldzaam In een recentere studie is OSA een onafhankelijke voorspeller voor het ontstaan van nieuw atriumfibrilleren na coronary artery bypass grafting met ook een langere ziekenhuis opname (<PERSOON>, ###) In de studie van Mutter (###) waren er alleen significant meer cardiale arresten en shock in patiënten met Patiënten met OSA lijken een verhoogd risico te hebben op het krijgen van een postoperatief delier Een studie van ### patiënten na totale knieprothese liet zien dat van de ## patiënten met OSA, ##% een postoperatief.
| 710 | fms |
hoogst was in de eerste ## uur zonder onderscheid voor het type chirurgie polysomnografie) liet een toegenomen incidentie van respiratoir falen zien in vergelijking met patiënten zonder meer dan ### patiënten met OSA met ## ### controles Ook deze studie liet een toename zien van postoperatieve respiratoire complicaties Studies naar postoperatieve uitkomsten na bariatrische chirurgie laten echter geen significant verschil in mortaliteit, pulmonale complicaties, duur ziekenhuis opname, wondinfecties of naadlekkages zien (Jensen, ###; Weingarten, ###; Grover, ###) De studie van Mokhlesi (###a) liet wel een hoger risico op pulmonale complicaties en het ontstaan van atriumfibrilleren zien in de bariatriegroep In de studie van Abdelsatter (###) was onbehandeld OSA onafhankelijk geassocieerd met meer cardiopulmonale complicaties (risk-adjusted rates #,#% versus #,#%; adjusted odds ratio (aOR) = #,#, p=#,###) Dit werd vooral Naast de studies van Mokhlesi (###a) en Abdelsatter (###) laat ook de meta-analyse van Kaw een hogere incidentie van postoperatieve cardiovasculaire complicaties zien (Kaw, ###b) Data over specifieke problemen zijn echter zeldzaam In een recentere studie is OSA een onafhankelijke voorspeller voor het ontstaan van nieuw atriumfibrilleren na coronary artery bypass grafting met ook een langere ziekenhuis opname (<PERSOON>, ###) In de studie van Mutter (###) waren er alleen significant meer cardiale arresten en shock in patiënten met Patiënten met OSA lijken een verhoogd risico te hebben op het krijgen van een postoperatief delier Een studie van ### patiënten na totale knieprothese liet zien dat van de ## patiënten met OSA, ##% een postoperatief ###) In een recente prospectieve cohort studie van ## patiënten voor hartchirurgie met gebruik van de hart long machine, was een mediane AHI â¥## geassocieerd met een # keer hoger risico op postoperatief delier (OR, Andrews (###) veronderstelde dat OSA de wondgenezing na voet amputatie negatief zou beïnvloeden Na multivariate regressieanalyse, deed de OSA-groep het beter qua wondgenezing Een studie naar naadlekkage na bariatrische chirurgie liet ook afname van de odds zien voor patiënten met OSA (Masoomi, ###) Gesuggereerd wordt dat ischemische preconditionering de positieve invloed van OSA op wondgenezing In ### werd voor het eerst een verhoogd risico op overlijden bij OSA-patiënten gerapporteerd (Ostermeier, ###) In de studie van Gami (###) was nachtelijke plotselinge hartdood meer waarschijnlijk bij patiënten met OSA vergeleken met patiënten zonder OSA In ### liet dezelfde groep zien dat bij patiënten met OSA, de laagste nachtelijke saturatie en de AHI onafhankelijke voorspellers waren van plotselinge hartdood (Gami, ###) Daarentegen lieten enkele studies naar postoperatief overlijden geen relatie zien tussen OSA en mortaliteit zien bij patiënten met OSA na revisie van een heup- of knieprothese (OR, #,#; ##%CI, #,# tot #,#; p=#,###) Hierbij was echter niet gecorrigeerd voor co-morbiditeit Sommige studies (Mokhlesi, ###) suggereren zelfs een verlaagd risico op overlijden Een mogelijke verklaring wordt gezocht in het fenomeen van In de studies over procedurele sedatie bij OSA-patiënten worden geen significante verschillen in desaturaties gemeld (Cha, ###; Adler, ###; Khiani, ###) Ook in studies waar gekeken werd naar de noodzaak tot extra.
| 730 | fms |
een recente prospectieve cohort studie van ## patiënten voor hartchirurgie met gebruik van de hart long machine, was een mediane AHI â¥## geassocieerd met een # keer hoger risico op postoperatief delier (OR, Andrews (###) veronderstelde dat OSA de wondgenezing na voet amputatie negatief zou beïnvloeden Na multivariate regressieanalyse, deed de OSA-groep het beter qua wondgenezing Een studie naar naadlekkage na bariatrische chirurgie liet ook afname van de odds zien voor patiënten met OSA (Masoomi, ###) Gesuggereerd wordt dat ischemische preconditionering de positieve invloed van OSA op wondgenezing In ### werd voor het eerst een verhoogd risico op overlijden bij OSA-patiënten gerapporteerd (Ostermeier, ###) In de studie van Gami (###) was nachtelijke plotselinge hartdood meer waarschijnlijk bij patiënten met OSA vergeleken met patiënten zonder OSA In ### liet dezelfde groep zien dat bij patiënten met OSA, de laagste nachtelijke saturatie en de AHI onafhankelijke voorspellers waren van plotselinge hartdood (Gami, ###) Daarentegen lieten enkele studies naar postoperatief overlijden geen relatie zien tussen OSA en mortaliteit zien bij patiënten met OSA na revisie van een heup- of knieprothese (OR, #,#; ##%CI, #,# tot #,#; p=#,###) Hierbij was echter niet gecorrigeerd voor co-morbiditeit Sommige studies (Mokhlesi, ###) suggereren zelfs een verlaagd risico op overlijden Een mogelijke verklaring wordt gezocht in het fenomeen van In de studies over procedurele sedatie bij OSA-patiënten worden geen significante verschillen in desaturaties gemeld (Cha, ###; Adler, ###; Khiani, ###) Ook in studies waar gekeken werd naar de noodzaak tot extra In de studie van Coté (###) werd daarentegen wel een significant verschil in desaturaties en extra luchtweg manoeuvres gevonden Patiënten onder sedatie hebben ook een hogere AHI, hoewel in de betreffende studie geen significant verschil in zuurstof saturatie werd gevonden (<PERSOON> studie van Goudra (###) werd een verband gevonden tussen de desaturatie frequentie en OSA en dat door verandering van anesthesie techniek respiratoire complicaties voorkomen kunnen worden In studies over procedurele sedatie wordt geen significante toename van cardiopulmonale complicaties gevonden (<PERSOON>, ###) In de studies met de meeste patiënten van Mador (### en ###) (met ### en ### OSA-patiënten) worden geen verschillen in complicaties In een studie naar ongeplande heropnames na dagbehandeling vond Bryson (###) geen significant effect van OSA als deze behandeld werd met CPAP (OR, #,##; ##%CI #,## tot #,##, p=#,###) Ook Stierer (###) en Sabers (###) vonden geen significant effect op het aantal heropnames na dagbehandeling bij patiënten met een respectievelijk door een vragenlijst vastgesteld hoog risico op OSA dan wel een door PSG vastgesteld De economische impact van OSA bij klinische patiënten is ook onderzocht In een grote studie van meer dan ## ### patiënten na bariatrische chirurgie hadden patiënten met OSA een ##% hoger risico op een ziekenhuis heropname binnen ## dagen (Dorman, ###) In een studie uit ### met meer dan ### electieve ingrepen liet een multivariate analysis hogere odds zien voor IC opname voor patiënten met OSA (OR, #,#; ##%CI #,# tot.
| 730 | fms |
studie van Coté (###) werd daarentegen wel een significant verschil in desaturaties en extra luchtweg manoeuvres gevonden Patiënten onder sedatie hebben ook een hogere AHI, hoewel in de betreffende studie geen significant verschil in zuurstof saturatie werd gevonden (<PERSOON> studie van Goudra (###) werd een verband gevonden tussen de desaturatie frequentie en OSA en dat door verandering van anesthesie techniek respiratoire complicaties voorkomen kunnen worden In studies over procedurele sedatie wordt geen significante toename van cardiopulmonale complicaties gevonden (<PERSOON>, ###) In de studies met de meeste patiënten van Mador (### en ###) (met ### en ### OSA-patiënten) worden geen verschillen in complicaties In een studie naar ongeplande heropnames na dagbehandeling vond Bryson (###) geen significant effect van OSA als deze behandeld werd met CPAP (OR, #,##; ##%CI #,## tot #,##, p=#,###) Ook Stierer (###) en Sabers (###) vonden geen significant effect op het aantal heropnames na dagbehandeling bij patiënten met een respectievelijk door een vragenlijst vastgesteld hoog risico op OSA dan wel een door PSG vastgesteld De economische impact van OSA bij klinische patiënten is ook onderzocht In een grote studie van meer dan ## ### patiënten na bariatrische chirurgie hadden patiënten met OSA een ##% hoger risico op een ziekenhuis heropname binnen ## dagen (Dorman, ###) In een studie uit ### met meer dan ### electieve ingrepen liet een multivariate analysis hogere odds zien voor IC opname voor patiënten met OSA (OR, #,#; ##%CI #,# tot Hoewel dit ook in andere studies werd gezien (Stundner, ###; Kaw, ###a) denken sommige auteurs dat dit door lokale praktijkverschillen wordt verklaard Echter volgens een meta-analyse is er, als er gecorrigeerd wordt voor electieve IC-opname wel een hoger risico een risicofactor voor IC opname na heupchirurgie (Kamath) en langere IC opname na hartchirurgie (Kaw, ###) Daarentegen laten andere studies geen significant effect van OSA of de ernst van OSA op het risico op ICopname zien (Mador, ###; Munish, ###) De databasestudie van Memtsoudis (###) suggereert wel meer IC Studies naar electieve orthopedische chirurgie en lumbale wervelkolomchirurgie suggereren ook een langere (###) Zij vonden een afname van de opnameduur voor patiënten met OSA na bariatrische chirurgie Kleinere voor patiënten die preoperatief een hoog risico op OSA hadden (<PERSOON>, ###; Vasu, ###) Verscheidene perioperatieve factoren vergroten het risico op postoperatieve luchtwegobstructie Op basis van observationele en niet gerandomiseerde onderzoeken lijkt OSA geassocieerd te zijn met een Voor deze module is een oriënterende search gedaan in PubMed op <DATUM> Hiervoor zijn de volgende zoektermen gebruikt obstructive sleep apnea of apnoea, hypopnea of hypopnoea, sleep disorderd accuracy, evaluation, assessment, continuous positive airway pressure Studies zijn geselecteerd wanneer zij mogelijk antwoord konden geven op onderstaande vragen, in het <PERSOON> zijn gepubliceerd en patiënten betrof <PERSOON> SL, et al <PERSOON> impact of untreated obstructive sleep apnea on cardiopulmonary <PERSOON> A, <PERSOON> F A systematic review of screening questionnaires for obstructive sleep apnea <PERSOON> J.
| 701 | fms |
(Stundner, ###; Kaw, ###a) denken sommige auteurs dat dit door lokale praktijkverschillen wordt verklaard Echter volgens een meta-analyse is er, als er gecorrigeerd wordt voor electieve IC-opname wel een hoger risico een risicofactor voor IC opname na heupchirurgie (Kamath) en langere IC opname na hartchirurgie (Kaw, ###) Daarentegen laten andere studies geen significant effect van OSA of de ernst van OSA op het risico op ICopname zien (Mador, ###; Munish, ###) De databasestudie van Memtsoudis (###) suggereert wel meer IC Studies naar electieve orthopedische chirurgie en lumbale wervelkolomchirurgie suggereren ook een langere (###) Zij vonden een afname van de opnameduur voor patiënten met OSA na bariatrische chirurgie Kleinere voor patiënten die preoperatief een hoog risico op OSA hadden (<PERSOON>, ###; Vasu, ###) Verscheidene perioperatieve factoren vergroten het risico op postoperatieve luchtwegobstructie Op basis van observationele en niet gerandomiseerde onderzoeken lijkt OSA geassocieerd te zijn met een Voor deze module is een oriënterende search gedaan in PubMed op <DATUM> Hiervoor zijn de volgende zoektermen gebruikt obstructive sleep apnea of apnoea, hypopnea of hypopnoea, sleep disorderd accuracy, evaluation, assessment, continuous positive airway pressure Studies zijn geselecteerd wanneer zij mogelijk antwoord konden geven op onderstaande vragen, in het <PERSOON> zijn gepubliceerd en patiënten betrof <PERSOON> SL, et al <PERSOON> impact of untreated obstructive sleep apnea on cardiopulmonary <PERSOON> A, <PERSOON> F A systematic review of screening questionnaires for obstructive sleep apnea <PERSOON>-administered propofol sedation is safe for patients with obstructive sleep apnea American Society of Anesthesiologists Task Force on Neuraxial Opioids, Horlocker TT, Burton AW, et al Practice guidelines for the prevention, detection, and management of respiratory depression associated with neuraxial opioid <PERSOON> TC, et al <PERSOON> effect of obstructive sleep apnea on amputation site healing <PERSOON> J, <PERSOON> F A systematic review of the effects of sedatives and anesthetics in patients with obstructive <PERSOON-##> ME, et al Association of adverse perinatal outcomes with screening measures of obstructive ASMBS Clinical Issues Committee Peri-operative management of obstructive sleep apnea Surg Obes Relat Dis Association of Clinical Endocrinologists, the Obesity Society, and American Society for <PERSOON-##> in the surgical intensive care unit continuous polygraphic recording of sleep in nine patients <PERSOON-##> J, et al Triazolam in patients with obstructive sleep apnea <PERSOON-##> Med Boese ML, Ransom RK, Roadfuss RJ, et al Utility of the Berlin Questionnaire to screen for obstructive sleep apnea among <PERSOON-##> CE, Auckley D, et al Perioperative complications during use of an obstructive sleep apnea protocol <PERSOON-##> hypoxemia in young children with obstructive sleep apnea is associated with <PERSOON-##> CP, Jee RM, et al Unplanned admission after day surgery.
| 601 | fms |
for patients with obstructive sleep apnea American Society of Anesthesiologists Task Force on Neuraxial Opioids, Horlocker TT, Burton AW, et al Practice guidelines for the prevention, detection, and management of respiratory depression associated with neuraxial opioid <PERSOON> TC, et al <PERSOON> effect of obstructive sleep apnea on amputation site healing <PERSOON> J, <PERSOON> F A systematic review of the effects of sedatives and anesthetics in patients with obstructive <PERSOON> ME, et al Association of adverse perinatal outcomes with screening measures of obstructive ASMBS Clinical Issues Committee Peri-operative management of obstructive sleep apnea Surg Obes Relat Dis Association of Clinical Endocrinologists, the Obesity Society, and American Society for <PERSOON> in the surgical intensive care unit continuous polygraphic recording of sleep in nine patients <PERSOON> J, et al Triazolam in patients with obstructive sleep apnea <PERSOON> Med Boese ML, Ransom RK, Roadfuss RJ, et al Utility of the Berlin Questionnaire to screen for obstructive sleep apnea among <PERSOON> CE, Auckley D, et al Perioperative complications during use of an obstructive sleep apnea protocol <PERSOON-##> hypoxemia in young children with obstructive sleep apnea is associated with <PERSOON-##> CP, Jee RM, et al Unplanned admission after day surgery <PERSOON-##> J, De Veylder J, et al Postoperative residual paralysis in outpatients versus inpatients Anesth Analg Cha JM, Jeun JW, Pack KM, et al Risk of sedation for diagnostic esophagogastroduodenoscopy in obstructive sleep apnea <PERSOON-##> L, et al Obstructive sleep apnoea and its association with gestational <PERSOON-##> JD, et al <PERSOON> association of pre-operative STOP-Bang scores with postoperative critical care <PERSOON-##> SL, et al Management plan to reduce risks in perioperative care of patients with obstructive sleep apnoea averts the need for presurgical polysomnography <PERSOON-##> Med Singapore ###;#<DATUM> # ## <PERSOON> F, <PERSOON-##> HR, Liao P STOP-Bang questionnaire a practical approach to screen for obstructive sleep apnea Chest <PERSOON-##> H, et al Factors associated with postoperative exacerbation of sleep-disordered breathing <PERSOON-##> between the STOPBang score and the severity of obstructive sleep apnea <PERSOON-##> B, et al Postoperative changes in sleep- disordered breathing and sleep architecture in <PERSOON-##> SG, Ramachandran SK, et al Society of Anesthesia and Sleep Medicine Guidelines on Preoperative Screening and Assessment of Adult Patients With Obstructive Sleep Apnea Anesth Analg ###;###(#) ###-## <PERSOON-##> M, et al CPAP in the perioperative setting evidence of support Chest ###;##<DATUM> ###.
| 592 | fms |
<PERSOON> J, De Veylder J, et al Postoperative residual paralysis in outpatients versus inpatients Anesth Analg Cha JM, Jeun JW, Pack KM, et al Risk of sedation for diagnostic esophagogastroduodenoscopy in obstructive sleep apnea <PERSOON> L, et al Obstructive sleep apnoea and its association with gestational <PERSOON> JD, et al <PERSOON> association of pre-operative STOP-Bang scores with postoperative critical care <PERSOON> SL, et al Management plan to reduce risks in perioperative care of patients with obstructive sleep apnoea averts the need for presurgical polysomnography <PERSOON> Med Singapore ###;#<DATUM> # ## <PERSOON> F, <PERSOON> HR, Liao P STOP-Bang questionnaire a practical approach to screen for obstructive sleep apnea Chest <PERSOON> H, et al Factors associated with postoperative exacerbation of sleep-disordered breathing <PERSOON-##> between the STOPBang score and the severity of obstructive sleep apnea <PERSOON-##> B, et al Postoperative changes in sleep- disordered breathing and sleep architecture in <PERSOON-##> SG, Ramachandran SK, et al Society of Anesthesia and Sleep Medicine Guidelines on Preoperative Screening and Assessment of Adult Patients With Obstructive Sleep Apnea Anesth Analg ###;###(#) ###-## <PERSOON-##> M, et al CPAP in the perioperative setting evidence of support Chest ###;##<DATUM> ### High STOP-Bang score indicates a high probability of obstructive sleep apnoea Br <PERSOON> F, <PERSOON-##> R, et al Alternative scoring models of STOP-bang questionnaire improve specificity to detect <PERSOON> F, <PERSOON-##> performance of the STOPBang score for identifying obstructive sleep apnea in obese <PERSOON-##> P, et al STOP questionnaire a tool to screen patients for obstructive sleep apnea <PERSOON-##> P, et al Validation of the Berlin questionnaire and American Society of Anesthesiologists checklist as screening tools for obstructive sleep apnea in surgical patients <PERSOON-##> M, et al Clinical utility of preoperative screening with STOP-Bang questionnaire in elective Coté GA, Hovis CE, Hovis RM, et al A screening instrument for sleep apnea predicts airway maneuvers in patients Crawford <PERSOON-##> CK, et al Extent and localization of changes in upper airway caliber with varying <PERSOON-##> JA Obstructive sleep apnea as a risk factor for postoperative complications after revision joint De Hert <PERSOON-##> J, et al Preoperative evaluation of the adult patient undergoing non-cardiac <PERSOON-##> B, et al <PERSOON> effectiveness of noninvasive positive pressure ventilation to enhance DeMaria EJ, Carmody BJ Perioperative management of special populations obesity Surg Clin North Am ###;##(#) ###, xii Review Dorman RB, Miller CJ, <PERSOON-##> DB, et al.
| 626 | fms |
score indicates a high probability of obstructive sleep apnoea Br <PERSOON> F, <PERSOON> R, et al Alternative scoring models of STOP-bang questionnaire improve specificity to detect <PERSOON> F, <PERSOON> performance of the STOPBang score for identifying obstructive sleep apnea in obese <PERSOON> P, et al STOP questionnaire a tool to screen patients for obstructive sleep apnea <PERSOON> P, et al Validation of the Berlin questionnaire and American Society of Anesthesiologists checklist as screening tools for obstructive sleep apnea in surgical patients <PERSOON> M, et al Clinical utility of preoperative screening with STOP-Bang questionnaire in elective Coté GA, Hovis CE, Hovis RM, et al A screening instrument for sleep apnea predicts airway maneuvers in patients Crawford <PERSOON> CK, et al Extent and localization of changes in upper airway caliber with varying <PERSOON> JA Obstructive sleep apnea as a risk factor for postoperative complications after revision joint De Hert <PERSOON> J, et al Preoperative evaluation of the adult patient undergoing non-cardiac <PERSOON> B, et al <PERSOON-##> effectiveness of noninvasive positive pressure ventilation to enhance DeMaria EJ, Carmody BJ Perioperative management of special populations obesity Surg Clin North Am ###;##(#) ###, xii Review Dorman RB, Miller CJ, <PERSOON-##> DB, et al PLoS One ###;# e### <PERSOON-##> management following rhinosurgery interventions in severe obstructive sleep <PERSOON-##> sleep apnea, pain, and opioid analgesia in the postoperative <PERSOON-##> AG, <PERSOON-##> MF, et al Nocturnal intermittent hypoxia is independently associated with pain in subjects Doufas AG, <PERSOON-##> MF, Warby SC Nocturnal intermittent hypoxia is independently associated with pain in subjects Eastwood PR, Platt PR, Shepherd K, et al Collapsibility of the upper airway at different concentrations of propofol <PERSOON-##> PR, et al Collapsibility of the upper airway during anesthesia with iso urane <PERSOON-##> PR, et al Comparison of upper airway collapse during general anaesthesia and sleep <PERSOON-##> A, et al Unwarranted administration of acetylcholinesterase inhibitors can impair <PERSOON-##> S, et al Ketamine activates breathing and abolishes the coupling between loss <PERSOON-##> P, et al Differential effects of iso urane and propofol on upper airway dilator <PERSOON-##> FM, Herbstreit F, et al <PERSOON-##> predisposition to inspiratory upper airway collapse during partial Evans RG, Crawford <PERSOON-##> MD, et al Effect of increasing depth of propofol anesthesia on upper airway con <PERSOON-##> M, et al.
| 575 | fms |
One ###;# e### <PERSOON> management following rhinosurgery interventions in severe obstructive sleep <PERSOON> sleep apnea, pain, and opioid analgesia in the postoperative <PERSOON> AG, <PERSOON> MF, et al Nocturnal intermittent hypoxia is independently associated with pain in subjects Doufas AG, <PERSOON> MF, Warby SC Nocturnal intermittent hypoxia is independently associated with pain in subjects Eastwood PR, Platt PR, Shepherd K, et al Collapsibility of the upper airway at different concentrations of propofol <PERSOON> PR, et al Collapsibility of the upper airway during anesthesia with iso urane <PERSOON> PR, et al Comparison of upper airway collapse during general anaesthesia and sleep <PERSOON> A, et al Unwarranted administration of acetylcholinesterase inhibitors can impair <PERSOON> S, et al Ketamine activates breathing and abolishes the coupling between loss <PERSOON> P, et al Differential effects of iso urane and propofol on upper airway dilator <PERSOON-##> FM, Herbstreit F, et al <PERSOON-##> predisposition to inspiratory upper airway collapse during partial Evans RG, Crawford <PERSOON-##> MD, et al Effect of increasing depth of propofol anesthesia on upper airway con <PERSOON-##> M, et al <PERSOON-##> PC, et al Development of a pregnancy-specific screening tool for sleep apnea <PERSOON-##> FR Assessment of obstructive sleep apnea-hypopnea syndrome risk at Finkel KJ, Searleman AC, Tymkew H, et al Prevalence of undiagnosed obstructive sleep apnea among adult surgical <PERSOON-##> EA, et al Obstructive sleep apnea and incidence of postoperative delirium after elective knee <PERSOON-##> sleep-related breathing disorders in patients evaluated for bariatric surgery <PERSOON-##> A, <PERSOON-##> T, <PERSOON-##> of nasal obstruction on obstructive <PERSOON-##> FX, Schroeder DR, et al Identification of patients at risk for postoperative respiratory complications using a preoperative obstructive sleep apnea screening tool and postanesthesia care assessment Anesthesiology Gami AS, Friedman PA, <PERSOON-##> MK, et al Therapy Insight interactions between atrial fibrillation and obstructive sleep Gami AS, Olson EJ, Shen WK, et al Obstructive sleep apnea and the risk of sudden cardiac death a longitudinal study of <PERSOON-##> P, et al Safety of conscious sedation in patients with sleep apnea in a veteran population <PERSOON-##> PM, Penugonda LC, et al Significantly reduced hypoxemic events in morbidly obese patients undergoing Gross JB, Apfelbaum JL, Caplan RA, et al Practice guidelines for the perioperative management of patients with obstructive sleep apnea.
| 551 | fms |
a pregnancy-specific screening tool for sleep apnea <PERSOON> FR Assessment of obstructive sleep apnea-hypopnea syndrome risk at Finkel KJ, Searleman AC, Tymkew H, et al Prevalence of undiagnosed obstructive sleep apnea among adult surgical <PERSOON> EA, et al Obstructive sleep apnea and incidence of postoperative delirium after elective knee <PERSOON> sleep-related breathing disorders in patients evaluated for bariatric surgery <PERSOON> A, <PERSOON> T, <PERSOON> of nasal obstruction on obstructive <PERSOON> FX, Schroeder DR, et al Identification of patients at risk for postoperative respiratory complications using a preoperative obstructive sleep apnea screening tool and postanesthesia care assessment Anesthesiology Gami AS, Friedman PA, <PERSOON> MK, et al Therapy Insight interactions between atrial fibrillation and obstructive sleep Gami AS, Olson EJ, Shen WK, et al Obstructive sleep apnea and the risk of sudden cardiac death a longitudinal study of <PERSOON> P, et al Safety of conscious sedation in patients with sleep apnea in a veteran population <PERSOON-##> PM, Penugonda LC, et al Significantly reduced hypoxemic events in morbidly obese patients undergoing Gross JB, Apfelbaum JL, Caplan RA, et al Practice guidelines for the perioperative management of patients with obstructive sleep apnea Gross JB, Bachenberg KL, Benumof JL, et al American Society of Anesthesiologists Task Force on Perioperative Management Practice guidelines for the perioperative management of patients with obstructive sleep apnea a report by the American Society of Anesthesiologists Task Force on Perioperative Management of patients with obstructive sleep <PERSOON-##> JP, Sandberg WS, et al Intermediate acting non-depolarizing neuromuscular blocking agents and risk of postoperative respiratory complications prospective propensity score matched cohort study <PERSOON-##> DM, Mathiason MA, et al Intensive care unit stay not required for patients with obstructive sleep apnea after laparoscopic Rouxen-Y gastric bypass <PERSOON-##> AD, et al Postoperative complications in patients with obstructive sleep apnea syndrome <PERSOON-##> AF Hypoxia-based strategies for angiogenic induction the dawn of a new era for ischemia therapy <PERSOON-##> L, et al Postoperative complications in patients with obstructive sleep apnea a metaanalysis <PERSOON-##> H, et al Opioid receptor mechanisms at the hypoglossal motor pool and effects on tongue Hallowell <PERSOON-##> TA, Schuster M, et al Potentially lifethreatening sleep apnea is unrecognized without aggressive Hang LW, <PERSOON-##> SJ, et al Clinical characteristics and outcomes of patients with obstructive sleep apnoea requiring <PERSOON-##> K, et al Effects of morphine and midazolam on pharyngeal function, airway.
| 532 | fms |
Task Force on Perioperative Management Practice guidelines for the perioperative management of patients with obstructive sleep apnea a report by the American Society of Anesthesiologists Task Force on Perioperative Management of patients with obstructive sleep <PERSOON> JP, Sandberg WS, et al Intermediate acting non-depolarizing neuromuscular blocking agents and risk of postoperative respiratory complications prospective propensity score matched cohort study <PERSOON> DM, Mathiason MA, et al Intensive care unit stay not required for patients with obstructive sleep apnea after laparoscopic Rouxen-Y gastric bypass <PERSOON> AD, et al Postoperative complications in patients with obstructive sleep apnea syndrome <PERSOON> AF Hypoxia-based strategies for angiogenic induction the dawn of a new era for ischemia therapy <PERSOON> L, et al Postoperative complications in patients with obstructive sleep apnea a metaanalysis <PERSOON> H, et al Opioid receptor mechanisms at the hypoglossal motor pool and effects on tongue Hallowell <PERSOON> TA, Schuster M, et al Potentially lifethreatening sleep apnea is unrecognized without aggressive Hang LW, <PERSOON> SJ, et al Clinical characteristics and outcomes of patients with obstructive sleep apnoea requiring <PERSOON> K, et al Effects of morphine and midazolam on pharyngeal function, airway <PERSOON-##> TS, Willoughby TL, Maxfield DM, et al Determinants of the need forvintensive care and prolonged mechanical <PERSOON-##> upper airway integrity by residual neuromuscular blockade increased airway collapsibility and blunted genioglossus muscle activity in response to negative pharyngeal pressure Anesthesiology Hillman <PERSOON-##> JA, Platt PR, et al Obstructive sleep apnoea and anaesthesia <PERSOON-##> and clinical implications of perioperative fluid excess <PERSOON-##> JC, St <PERSOON-##> WM, Bartlett D Jr Respiratory-related hypoglossal nerve activity in uence of anesthetics <PERSOON-##> B, <PERSOON-##> SA, et al Sleep-disordered breathing and daytime napping are associated with <PERSOON-##> T, <PERSOON-##> C, et al Postoperative CPAP and BiPAP use can be safely omitted after laparoscopic Roux-en-<PERSOON-##> M, et al Positional treatment versus continuous positive airway pressure in patients with <PERSOON-##> GP, Ankichetty SP, Gan TJ, et al Society for Ambulatory Anesthesia consensus statement on preoperative selection of adult patients with obstructive sleep apnea scheduled for ambulatory surgery <PERSOON-##> A, et al Elevated body position early after delivery increased airway size during wakefulness, and decreased apnea hypopnea index in a woman with pregnancy related sleep apnea <PERSOON-##> Med Kamath AF, McAuliffe CL, Baldwin KD, et al.
| 540 | fms |
TS, Willoughby TL, Maxfield DM, et al Determinants of the need forvintensive care and prolonged mechanical <PERSOON> upper airway integrity by residual neuromuscular blockade increased airway collapsibility and blunted genioglossus muscle activity in response to negative pharyngeal pressure Anesthesiology Hillman <PERSOON> JA, Platt PR, et al Obstructive sleep apnoea and anaesthesia <PERSOON> and clinical implications of perioperative fluid excess <PERSOON> JC, St <PERSOON> WM, Bartlett D Jr Respiratory-related hypoglossal nerve activity in uence of anesthetics <PERSOON> B, <PERSOON> SA, et al Sleep-disordered breathing and daytime napping are associated with <PERSOON> T, <PERSOON> C, et al Postoperative CPAP and BiPAP use can be safely omitted after laparoscopic Roux-en-<PERSOON-##> M, et al Positional treatment versus continuous positive airway pressure in patients with <PERSOON-##> GP, Ankichetty SP, Gan TJ, et al Society for Ambulatory Anesthesia consensus statement on preoperative selection of adult patients with obstructive sleep apnea scheduled for ambulatory surgery <PERSOON-##> A, et al Elevated body position early after delivery increased airway size during wakefulness, and decreased apnea hypopnea index in a woman with pregnancy related sleep apnea <PERSOON-##> Med Kamath AF, McAuliffe CL, Baldwin KD, et al <PERSOON-##> KP, Redline S, et al Underdiagnosis of sleep apnea syndrome in U S communities <PERSOON-##> P, Paz Y, et al Postoperative Complications in Patients With Unrecognized Obesity Hypoventilation Kaw R, <PERSOON-##> V, et al <PERSOON-##>-analysis of the association between obstructive sleep apnoea and postoperative <PERSOON-##> S, et al Incremental risk of obstructive sleep apnea on cardiac surgical outcomes <PERSOON-##> E, et al Postoperative complications in patients with obstructive sleep apnea <PERSOON-##> R, et al Evaluation of sleep problems in preeclamptic, healthy pregnant and non-pregnant Kheterpal S, <PERSOON-##> AM, et al Prediction and outcomes of impossible mask ventilation a review of ##,### Khiani VS, <PERSOON-##> S, et al Sedation during endoscopy for patients at risk of obstructive sleep apnea <PERSOON-##> GH, <PERSOON-##> SJ, et al Clinical predictors of apnoea-hypopnoea during propofol sedation in patients undergoing <PERSOON-##> JA, <PERSOON-##> JJ Preoperative predictors of difficult intubation in patients with obstructive sleep apnea syndrome <PERSOON-##> RL, Moote CA, Skinner MI, et al Anesthesia with abdominal surgery leads to intense REM sleep during the rst Lalley PM Mu-opioid receptor agonist effects on medullary respiratory neurons in the cat evidence for involvement in certain types of ventilatory disturbances <PERSOON-##>.
| 589 | fms |
<PERSOON> KP, Redline S, et al Underdiagnosis of sleep apnea syndrome in U S communities <PERSOON> P, Paz Y, et al Postoperative Complications in Patients With Unrecognized Obesity Hypoventilation Kaw R, <PERSOON> V, et al <PERSOON>-analysis of the association between obstructive sleep apnoea and postoperative <PERSOON> S, et al Incremental risk of obstructive sleep apnea on cardiac surgical outcomes <PERSOON> E, et al Postoperative complications in patients with obstructive sleep apnea <PERSOON> R, et al Evaluation of sleep problems in preeclamptic, healthy pregnant and non-pregnant Kheterpal S, <PERSOON> AM, et al Prediction and outcomes of impossible mask ventilation a review of ##,### Khiani VS, <PERSOON> S, et al Sedation during endoscopy for patients at risk of obstructive sleep apnea <PERSOON-##> GH, <PERSOON-##> SJ, et al Clinical predictors of apnoea-hypopnoea during propofol sedation in patients undergoing <PERSOON-##> JA, <PERSOON-##> JJ Preoperative predictors of difficult intubation in patients with obstructive sleep apnea syndrome <PERSOON-##> RL, Moote CA, Skinner MI, et al Anesthesia with abdominal surgery leads to intense REM sleep during the rst Lalley PM Mu-opioid receptor agonist effects on medullary respiratory neurons in the cat evidence for involvement in certain types of ventilatory disturbances <PERSOON-##> A, et al Is Perioperative Fluid and Salt Balance a Contributing Factor in <PERSOON-##> C, et al Prediction of difficult mask ventilation <PERSOON-##> preconditioning as a possible explanation for the age decline relative mortality in sleep apnea <PERSOON-##> H, et al Perioperative auto-titrated continuous positive airway pressure treatment in surgical patients <PERSOON-##> S, et al Postoperative complications in patients with obstructive sleep apnea a Lockhart EM, Willingham MD, <PERSOON-##> AB, et al Obstructive sleep apnea screening and postoperative mortality in a large Mador MJ, Abo Khamis M, Nag N, et al <PERSOON-##> sleep apnea increase the risk of cardiorespiratory complications during <PERSOON-##> VA, et al Postoperative complications in obstructive sleep apnea <PERSOON-##> A, et al Do patients at risk of sleep apnea have an increased risk of cardio-respiratory Masoomi H, <PERSOON-##> KM, et al Analysis of factors predictive of gastrointestinal tract leak in laparoscopic and open <PERSOON-##> DB, et al Clinical practice guidelines for the perioperative nutritional, metabolic, and <PERSOON-##> S, et al <PERSOON-##> a validated sleep apnea scoring system predict cardiopulmonary events using propofol sedation for routine EGD or colonoscopy? A prospective cohort study Gastrointest Endosc ###;##.
| 587 | fms |
<PERSOON> A, et al Is Perioperative Fluid and Salt Balance a Contributing Factor in <PERSOON> C, et al Prediction of difficult mask ventilation <PERSOON> preconditioning as a possible explanation for the age decline relative mortality in sleep apnea <PERSOON> H, et al Perioperative auto-titrated continuous positive airway pressure treatment in surgical patients <PERSOON> S, et al Postoperative complications in patients with obstructive sleep apnea a Lockhart EM, Willingham MD, <PERSOON> AB, et al Obstructive sleep apnea screening and postoperative mortality in a large Mador MJ, Abo Khamis M, Nag N, et al <PERSOON> sleep apnea increase the risk of cardiorespiratory complications during <PERSOON> VA, et al Postoperative complications in obstructive sleep apnea <PERSOON> A, et al Do patients at risk of sleep apnea have an increased risk of cardio-respiratory Masoomi H, <PERSOON-##> KM, et al Analysis of factors predictive of gastrointestinal tract leak in laparoscopic and open <PERSOON-##> DB, et al Clinical practice guidelines for the perioperative nutritional, metabolic, and <PERSOON-##> S, et al <PERSOON-##> a validated sleep apnea scoring system predict cardiopulmonary events using propofol sedation for routine EGD or colonoscopy? A prospective cohort study <PERSOON-##> SS, Ma Y, et al Perioperative pulmonary outcomes in patients with sleep apnea after noncardiac Memtsoudis SG, Besculides MC, Mazumdar M A rude awakeningâthe perioperative sleep apnea epidemic <PERSOON-##> R, et al <PERSOON-##> impact of sleep apnea on postoperative utilization of resources and <PERSOON-##> R, et al Sleep apnea and total joint arthroplasty under various types of anesthesia a Meoli AL, Rosen CL, Kristo D, et al Clinical Practice Review Committee; American Academy of Sleep Medicine Upper airway management of the adult patient with obstructive sleep apnea in the perioperative periodâavoiding complications <PERSOON-##> MJ, Bateman BT, Kurth T, et al Neostigmine reversal doesnât improve postoperative respiratory safety BMJ Minai OA, Ricaurte B, Kaw R, et al Frequency and impact of pulmonary hypertension in patients with obstructive sleep <PERSOON-##> MD, Vekhter B, et al Sleep-disordered breathing and postoperative outcomes after bariatric surgery <PERSOON-##> KM, et al <PERSOON-##> use of practice guidelines by the American Society of Anesthesiologists for the identification of surgical patients at high risk of sleep apnea Chron Respir Dis ###;<DATUM> ## Murphy GS, Brull SJ Residual neuromuscular block lessons unlearned Part I definitions, incidence, and adverse <PERSOON-##> M, et al A matched cohort study of postoperative outcomes in obstructive sleep apnea.
| 575 | fms |
<PERSOON> SS, Ma Y, et al Perioperative pulmonary outcomes in patients with sleep apnea after noncardiac Memtsoudis SG, Besculides MC, Mazumdar M A rude awakeningâthe perioperative sleep apnea epidemic <PERSOON> R, et al <PERSOON> impact of sleep apnea on postoperative utilization of resources and <PERSOON> R, et al Sleep apnea and total joint arthroplasty under various types of anesthesia a Meoli AL, Rosen CL, Kristo D, et al Clinical Practice Review Committee; American Academy of Sleep Medicine Upper airway management of the adult patient with obstructive sleep apnea in the perioperative periodâavoiding complications <PERSOON> MJ, Bateman BT, Kurth T, et al Neostigmine reversal doesnât improve postoperative respiratory safety BMJ Minai OA, Ricaurte B, Kaw R, et al Frequency and impact of pulmonary hypertension in patients with obstructive sleep <PERSOON> MD, Vekhter B, et al Sleep-disordered breathing and postoperative outcomes after bariatric surgery <PERSOON> KM, et al <PERSOON> use of practice guidelines by the American Society of Anesthesiologists for the identification of surgical patients at high risk of sleep apnea Chron Respir Dis ###;<DATUM> ## Murphy GS, Brull SJ Residual neuromuscular block lessons unlearned Part I definitions, incidence, and adverse <PERSOON> M, et al A matched cohort study of postoperative outcomes in obstructive sleep apnea Validation of the STOP-Bang questionnaire as a screening tool for obstructive sleep <PERSOON> J, et al <PERSOON> effects of continuous positive airway pressure on postoperative outcomes in obstructive sleep apnea patients undergoing surgery a systematic review and meta-analysis Anesth Analg Norton JR, <PERSOON-##> S, et al Differences between midazolam and propofol sedation on upper airway collapsibility <PERSOON-##> NJ, Genta PR, et al Critical evaluation of screening questionnaires for obstructive sleep apnea in patients undergoing coronary artery bypass grafting and abdominal surgery <PERSOON-##> autotitrating positive airway pressure therapy improve postoperative outcome in patients at risk for obstructive sleep apnea syndrome? A randomized controlled clinical trial Chest Ostermeier AM, Roizen MF, Hautkappe M, et al Three sudden postoperative respiratory arrests associated with epidural <PERSOON-##> M, et al Chronic intermittent hypoxia caused?by obstructive sleep apnea may play an important <PERSOON-##> impact of sleep consultation prior to a diagnostic polysomnogram on <PERSOON-##> PL, Budhiraja R, et al A national survey of the effect of sleep medicine special- ists and American Academy of Sleep Medicine Accreditation on management of obstructive sleep apnea <PERSOON-##> SF A multicenter prospective comparative effectiveness study of the effect of.
| 547 | fms |
Validation of the STOP-Bang questionnaire as a screening tool for obstructive sleep <PERSOON> J, et al <PERSOON> effects of continuous positive airway pressure on postoperative outcomes in obstructive sleep apnea patients undergoing surgery a systematic review and meta-analysis Anesth Analg Norton JR, <PERSOON> S, et al Differences between midazolam and propofol sedation on upper airway collapsibility <PERSOON> NJ, Genta PR, et al Critical evaluation of screening questionnaires for obstructive sleep apnea in patients undergoing coronary artery bypass grafting and abdominal surgery <PERSOON> autotitrating positive airway pressure therapy improve postoperative outcome in patients at risk for obstructive sleep apnea syndrome? A randomized controlled clinical trial Chest Ostermeier AM, Roizen MF, Hautkappe M, et al Three sudden postoperative respiratory arrests associated with epidural <PERSOON> M, et al Chronic intermittent hypoxia caused?by obstructive sleep apnea may play an important <PERSOON> impact of sleep consultation prior to a diagnostic polysomnogram on <PERSOON> PL, Budhiraja R, et al A national survey of the effect of sleep medicine special- ists and American Academy of Sleep Medicine Accreditation on management of obstructive sleep apnea <PERSOON> SF A multicenter prospective comparative effectiveness study of the effect of <PERSOON-##> Med Payne JP, Hughes R, Al <PERSOON-##> blockade by neostigmine in anaesthetized man <PERSOON-##> J, et al Patients with a high risk for obstructive sleep apnea syndrome postoperative Proczko MA, Stepaniak PS, de Quelerij M, et al STOP-Bang and the effect on patient outcome and length of hospital stay <PERSOON-##> F, et al Derivation and validation of a simple perioperative sleep apnea <PERSOON-##> CF, et al Automated notification of suspected obstructive sleep apnea patients to the Ramachandran SK, <PERSOON-##> KK, et al Predictors and clinical outcomes from failed <PERSOON-##> J, <PERSOON-##> BS, et al Impact of pulmonary hypertension on the outcomes of noncardiac surgery <PERSOON-##> BS, Strobel WM, et al <PERSOON> impact of postoperative nasal packing on sleep-disordered breathing and nocturnal oxygen saturation in patients with obstructive sleep apnea syndrome <PERSOON-##> G, et al Nasal continuous positive airway pressure in the perioperative management of <PERSOON-##> R, et al Sleep-disordered breathing is a risk factor for delirium after cardiac <PERSOON-##> MH, et al Late postoperative nocturnal episodic hypoxaemia and associated sleep <PERSOON-##> adherence to positive airway pressure therapy for sleep disordered breathing Semin Respir Crit Care.
| 529 | fms |
Clin Sleep Med Payne JP, Hughes R, Al <PERSOON> blockade by neostigmine in anaesthetized man <PERSOON> J, et al Patients with a high risk for obstructive sleep apnea syndrome postoperative Proczko MA, Stepaniak PS, de Quelerij M, et al STOP-Bang and the effect on patient outcome and length of hospital stay <PERSOON> F, et al Derivation and validation of a simple perioperative sleep apnea <PERSOON> CF, et al Automated notification of suspected obstructive sleep apnea patients to the Ramachandran SK, <PERSOON> KK, et al Predictors and clinical outcomes from failed <PERSOON> J, <PERSOON> BS, et al Impact of pulmonary hypertension on the outcomes of noncardiac surgery <PERSOON> BS, Strobel WM, et al <PERSOON> impact of postoperative nasal packing on sleep-disordered breathing and nocturnal oxygen saturation in patients with obstructive sleep apnea syndrome <PERSOON-##> G, et al Nasal continuous positive airway pressure in the perioperative management of <PERSOON-##> R, et al Sleep-disordered breathing is a risk factor for delirium after cardiac <PERSOON-##> MH, et al Late postoperative nocturnal episodic hypoxaemia and associated sleep <PERSOON-##> adherence to positive airway pressure therapy for sleep disordered breathing Semin Respir Crit Care Gastroesophageal reflux in patients with morbid obesity a role of obstructive <PERSOON-##> DJ, Schroeder DR, et al <PERSOON> diagnosis of obstructive sleep apnea as a risk factor for unanticipated <PERSOON-##> MJ, Malviya SA, et al Effects of neostigmine reversal of nondepolarizing neuromuscular blocking agents <PERSOON-##> CM High STOP-Bang questionnaire scores predict intraoperative and early postoperative adverse Seet E, <PERSOON-##> of sleep apnea in adultsâfunctional algorithms for the perioperative period continuing Seet E, <PERSOON-##> TL, <PERSOON-##> to Manage Sleep-Disordered Breathing Sleep Med Clin Shiota S, <PERSOON-##> K, et al Alterations in upper airway cross-sectional area in response to lower body positive Shorten GD Postoperative residual curarisation incidence, aetiology and associated morbidity <PERSOON-##> S, et al Proportion of surgical patients with undiagnosed obstructive sleep apnoea <PERSOON-##> endotracheal intubation in patients with sleep apnea syndrome Anesth Analg College of Cardiology Foundation Scienti c Statement from the American Heart Association Council for High Blood Stierer TL, Wright C, <PERSOON-##> A, et al Risk assessment of obstructive sleep apnea in a population of patients undergoing Stoelting RK Continuous Postoperative Electronic Monitoring and the Will to <PERSOON-##> YL, Sun X, et al.
| 546 | fms |
with morbid obesity a role of obstructive <PERSOON> DJ, Schroeder DR, et al <PERSOON> diagnosis of obstructive sleep apnea as a risk factor for unanticipated <PERSOON> MJ, Malviya SA, et al Effects of neostigmine reversal of nondepolarizing neuromuscular blocking agents <PERSOON> CM High STOP-Bang questionnaire scores predict intraoperative and early postoperative adverse Seet E, <PERSOON> of sleep apnea in adultsâfunctional algorithms for the perioperative period continuing Seet E, <PERSOON> TL, <PERSOON> to Manage Sleep-Disordered Breathing Sleep Med Clin Shiota S, <PERSOON> K, et al Alterations in upper airway cross-sectional area in response to lower body positive Shorten GD Postoperative residual curarisation incidence, aetiology and associated morbidity <PERSOON> S, et al Proportion of surgical patients with undiagnosed obstructive sleep apnoea <PERSOON-##> endotracheal intubation in patients with sleep apnea syndrome Anesth Analg College of Cardiology Foundation Scienti c Statement from the American Heart Association Council for High Blood Stierer TL, Wright C, <PERSOON-##> A, et al Risk assessment of obstructive sleep apnea in a population of patients undergoing Stoelting RK Continuous Postoperative Electronic Monitoring and the Will to <PERSOON-##> YL, Sun X, et al Taenzer AH, <PERSOON-##> JB, McGrath SP, et al Impact of pulse oximetry surveillance on rescue events and intensive care unit <PERSOON-##> P, et al Screening of obstructive sleep apnea during pregnancy differences in <PERSOON-##> JS, et al Effects of continuous positive airway pressure on fatigue and sleepiness in patients with obstructive sleep apnea data from a randomized controlled trial <PERSOON-##> D, et al Effect of preoperative obstructive sleep apnea on the frequency of atrial <PERSOON-##> R, et al Obstructive sleep apnea syndrome and postoperative complications clinical use <PERSOON-##> curarization in the recovery room Anesthesiology ###;##(#) ###â<DATUM> Weingarten TN, Flores AS, McKenzie JA, et al Obstructive sleep apnoea and perioperative complications in bariatric Monitoring Strategies to Detect Clinically Significant Drug-Induced Respiratory Depression in the <PERSOON-##> MA, Gelaye B, Qiu C, et al Habitual snoring and asthma comorbidity among pregnant women <PERSOON-##> AM, et al <PERSOON> we predict sleep-disordered breathing in pregnancy? <PERSOON> clinical utility of <PERSOON-##> WN, et al Obstructive sleep apnea as a risk factor for stroke and death <PERSOON-##> L, <PERSOON-##> L, et al Estimation of the clinically diagnosed proportion of sleep apnea syndrome in middle-aged <PERSOON-##> P, et al.
| 568 | fms |
of pulse oximetry surveillance on rescue events and intensive care unit <PERSOON> P, et al Screening of obstructive sleep apnea during pregnancy differences in <PERSOON> JS, et al Effects of continuous positive airway pressure on fatigue and sleepiness in patients with obstructive sleep apnea data from a randomized controlled trial <PERSOON> D, et al Effect of preoperative obstructive sleep apnea on the frequency of atrial <PERSOON> R, et al Obstructive sleep apnea syndrome and postoperative complications clinical use <PERSOON> curarization in the recovery room Anesthesiology ###;##(#) ###â<DATUM> Weingarten TN, Flores AS, McKenzie JA, et al Obstructive sleep apnoea and perioperative complications in bariatric Monitoring Strategies to Detect Clinically Significant Drug-Induced Respiratory Depression in the <PERSOON> MA, Gelaye B, Qiu C, et al Habitual snoring and asthma comorbidity among pregnant women <PERSOON> AM, et al <PERSOON> we predict sleep-disordered breathing in pregnancy? <PERSOON> clinical utility of <PERSOON-##> WN, et al Obstructive sleep apnea as a risk factor for stroke and death <PERSOON-##> L, <PERSOON-##> L, et al Estimation of the clinically diagnosed proportion of sleep apnea syndrome in middle-aged <PERSOON-##> P, et al a unifying concept for the pathogenesis of <PERSOON-##> S, et al Effects Of CPAP Treatment On Respiratory Function In <PERSOON-##>-Over <PERSOON-##> AM, et al Elevated Upper Body Position Improves Pregnancy-Related OSA Without Impairing Op welke wijze wordt de zorg voor patiënten met OSA georganiseerd en hoe kan dit verbeterd worden? Slaapcentra moeten duidelijk communiceren over hun diagnostische en therapeutische mogelijkheden en deskundigheden, zodat er geen verwarring kan ontstaan ten aanzien van de verwijzing of de verwachtingen Ieder slaapcentrum dat OSA wil diagnosticeren en/of behandelen moet minimaal beschikken over een medisch SVNL of NVALT wordt aanbevolen Bij behandeling met een MRA wordt aangeraden dit door een NVTS De integrale eindverantwoordelijkheid voor het zorgproces ligt bij een in slaap gespecialiseerd arts De verpleegkundig specialist en/of de physician assistant kunnen bepaalde taken onder supervisie uitvoeren De Ieder slaapcentrum beschikt en communiceert over een uitgeschreven zorgpad met een eenduidig Begeleid de patiënt intensief gedurende de eerste # weken na start van behandeling met CPAP, MRA of Het starten van de behandeling, de instelfase en evaluatie van het effect dient te gebeuren onder supervisie van De jaarlijkse controle kan worden overgedragen aan de CPAP-leverancier en patiënt zelf indien er sprake is van De beslissing ten aanzien van het overdragen van de behandeling ligt bij de behandelend arts.
| 525 | fms |
unifying concept for the pathogenesis of <PERSOON> S, et al Effects Of CPAP Treatment On Respiratory Function In <PERSOON>-Over <PERSOON> AM, et al Elevated Upper Body Position Improves Pregnancy-Related OSA Without Impairing Op welke wijze wordt de zorg voor patiënten met OSA georganiseerd en hoe kan dit verbeterd worden? Slaapcentra moeten duidelijk communiceren over hun diagnostische en therapeutische mogelijkheden en deskundigheden, zodat er geen verwarring kan ontstaan ten aanzien van de verwijzing of de verwachtingen Ieder slaapcentrum dat OSA wil diagnosticeren en/of behandelen moet minimaal beschikken over een medisch SVNL of NVALT wordt aanbevolen Bij behandeling met een MRA wordt aangeraden dit door een NVTS De integrale eindverantwoordelijkheid voor het zorgproces ligt bij een in slaap gespecialiseerd arts De verpleegkundig specialist en/of de physician assistant kunnen bepaalde taken onder supervisie uitvoeren De Ieder slaapcentrum beschikt en communiceert over een uitgeschreven zorgpad met een eenduidig Begeleid de patiënt intensief gedurende de eerste # weken na start van behandeling met CPAP, MRA of Het starten van de behandeling, de instelfase en evaluatie van het effect dient te gebeuren onder supervisie van De jaarlijkse controle kan worden overgedragen aan de CPAP-leverancier en patiënt zelf indien er sprake is van De beslissing ten aanzien van het overdragen van de behandeling ligt bij de behandelend arts terugverwijzing naar het slaapcentrum bij onvoldoende therapietrouw, onvoldoende werking of bij OSAklachten; De CPAP-leverancier wijzigt niet de druk zonder overleg met de behandelend arts Het wordt aanbevolen afspraken te maken tussen het slaapcentrum, de professional die de MRA heeft Ook bij andere behandelingen dan bovengenoemde CPAP of MRA wordt het aanbevolen afspraken te maken Met betrekking tot de vervanging van het MRA na enige jaren is een evaluatie door de slaapkliniek gewenst, In deze module zal worden ingegaan op enkele organisatorische basisvoorwaarden voor adequate zorg voor patiënten met OSA De werkgroep doet aanbevelingen ten aanzien van aspecten aangaande de optimalisatie De module is uitgewerkt aan de hand van de volgende onderwerpen In <LOCATIE> waren in ##<DATUM> ### mensen onder behandeling voor OSA Het merendeel (### ###) gebruikte CPAP en een aanzienlijk deel (## ###) gebruikte een mandibulair repositie-apparaat (MRA) De patiënten kunnen terecht bij ## slaapcentra die OSA diagnosticeren De tien grootste slaapcentra nemen de helft van het aantal diagnoses en behandelingen voor hun rekening (GIP database; TNS/ApneuVereniging, ###) In ### In <LOCATIE> geldt geen accreditatieplicht voor slaapcentra Dit was de afgelopen jaren aanleiding voor de oprichting van verschillende zelfstandige centra voor OSA, ook centra die niet verbonden zijn met een ziekenhuis Hoewel zij zichzelf slaapcentrum, of <INSTELLING> voor slaap- en waakstoornissen noemen richten deze centra zich vaak enkel op OSA-zorg De expertise op gebied van OSA-zorg is niet goed op kwaliteit te beoordelen Expertise op het gebied van de algemene slaapgeneeskunde is vaak zeer beperkt De werkgroep.
| 558 | fms |
CPAP-leverancier wijzigt niet de druk zonder overleg met de behandelend arts Het wordt aanbevolen afspraken te maken tussen het slaapcentrum, de professional die de MRA heeft Ook bij andere behandelingen dan bovengenoemde CPAP of MRA wordt het aanbevolen afspraken te maken Met betrekking tot de vervanging van het MRA na enige jaren is een evaluatie door de slaapkliniek gewenst, In deze module zal worden ingegaan op enkele organisatorische basisvoorwaarden voor adequate zorg voor patiënten met OSA De werkgroep doet aanbevelingen ten aanzien van aspecten aangaande de optimalisatie De module is uitgewerkt aan de hand van de volgende onderwerpen In <LOCATIE> waren in ##<DATUM> ### mensen onder behandeling voor OSA Het merendeel (### ###) gebruikte CPAP en een aanzienlijk deel (## ###) gebruikte een mandibulair repositie-apparaat (MRA) De patiënten kunnen terecht bij ## slaapcentra die OSA diagnosticeren De tien grootste slaapcentra nemen de helft van het aantal diagnoses en behandelingen voor hun rekening (GIP database; TNS/ApneuVereniging, ###) In ### In <LOCATIE> geldt geen accreditatieplicht voor slaapcentra Dit was de afgelopen jaren aanleiding voor de oprichting van verschillende zelfstandige centra voor OSA, ook centra die niet verbonden zijn met een ziekenhuis Hoewel zij zichzelf slaapcentrum, of <INSTELLING> voor slaap- en waakstoornissen noemen richten deze centra zich vaak enkel op OSA-zorg De expertise op gebied van OSA-zorg is niet goed op kwaliteit te beoordelen Expertise op het gebied van de algemene slaapgeneeskunde is vaak zeer beperkt De werkgroep zij in huis hebben ten aanzien van OSA-zorg en ten aanzien van algemene slaapgeneeskunde (bijvoorbeeld wel Een slaapcentrum kan er voor kiezen om vrijwillig geaccrediteerd te worden door de Slaapgeneeskunde Vereniging (SVNL, voorheen Federatie algemene Slaap Centra (FSC) Daarnaast is er een groot aantal slaapcentra dat zich wil laten accrediteren voor slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen tijdens de vijfjaarlijkse De SVNL werkt conform de systematiek van de European Sleep Research Society (ESRS) Op deze wijze kan een slaapcentrum aantonen over expertise te beschikken van een breed spectrum van de slaapgeneeskunde Deze geaccrediteerde slaapcentra hanteren een meer uniforme aanpak in de benadering van slaapgerelateerde aandoeningen, waaronder OSA Een belangrijke voorwaarde voor accreditatie is de norm dat er ten minste een werkzaam zijn in het slaapcentrum Dit borgt de kwaliteit van de anamnese en aanwezigheid van expertise op Voor het aanmeten van een MRA geldt een accreditatie door de Nederlandse Vereniging voor Tandheelkundige Slaapgeneeskunde (NVTS) Er zijn begin ### in <LOCATIE> ### door NVTS geaccrediteerde tandartsen, orthodontisten en MKA-chirurgen Helaas wordt een MRA ook aangemeten door niet NVTS geaccrediteerde Naast de vijftien geaccrediteerde algemene slaapcentra zijn er momenteel twee derdelijns expertisecentra voor slaapgeneeskunde Naar deze centra worden patiënten (ten behoeve van een second opinion) verwezen bij meer complexe of co-morbide problematiek rondom de aanpak (zowel diagnose als behandeling) van OSA en andere slaapgerelateerde aandoeningen Een expertisecentrum dient te beschikken over somnologen en somnotechnologen met kennis van diagnostiek en behandeling van alle slaapstoornissen Hoogwaardige aanvullende diagnostiek (onder andere bewaakte video-polysomnografie) en mogelijkheden tot begeleiding van.
| 592 | fms |
en ten aanzien van algemene slaapgeneeskunde (bijvoorbeeld wel Een slaapcentrum kan er voor kiezen om vrijwillig geaccrediteerd te worden door de Slaapgeneeskunde Vereniging (SVNL, voorheen Federatie algemene Slaap Centra (FSC) Daarnaast is er een groot aantal slaapcentra dat zich wil laten accrediteren voor slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen tijdens de vijfjaarlijkse De SVNL werkt conform de systematiek van de European Sleep Research Society (ESRS) Op deze wijze kan een slaapcentrum aantonen over expertise te beschikken van een breed spectrum van de slaapgeneeskunde Deze geaccrediteerde slaapcentra hanteren een meer uniforme aanpak in de benadering van slaapgerelateerde aandoeningen, waaronder OSA Een belangrijke voorwaarde voor accreditatie is de norm dat er ten minste een werkzaam zijn in het slaapcentrum Dit borgt de kwaliteit van de anamnese en aanwezigheid van expertise op Voor het aanmeten van een MRA geldt een accreditatie door de Nederlandse Vereniging voor Tandheelkundige Slaapgeneeskunde (NVTS) Er zijn begin ### in <LOCATIE> ### door NVTS geaccrediteerde tandartsen, orthodontisten en MKA-chirurgen Helaas wordt een MRA ook aangemeten door niet NVTS geaccrediteerde Naast de vijftien geaccrediteerde algemene slaapcentra zijn er momenteel twee derdelijns expertisecentra voor slaapgeneeskunde Naar deze centra worden patiënten (ten behoeve van een second opinion) verwezen bij meer complexe of co-morbide problematiek rondom de aanpak (zowel diagnose als behandeling) van OSA en andere slaapgerelateerde aandoeningen Een expertisecentrum dient te beschikken over somnologen en somnotechnologen met kennis van diagnostiek en behandeling van alle slaapstoornissen Hoogwaardige aanvullende diagnostiek (onder andere bewaakte video-polysomnografie) en mogelijkheden tot begeleiding van ondersteuning of intensieve begeleiding door een verpleegkundig specialist) Verlening van scholing en verrichten van wetenschappelijk onderzoek behoren tot het takenpakket van een expertisecentrum Indien de klachten zijn geduid en behandeling stabiel is, wordt de patiënt terugverwezen naar de tweedelijns zorg De huisarts en bedrijfsarts hebben een belangrijke rol in het herkennen van OSA klachten en het verwijzen van patiënten Conform de NHG-standaard verwijst de huisarts bij verdenking slaapapneu door naar de tweede lijn (NHG, ###) De bedrijfsarts heeft een signalerende taak (NVAB, ###) De huisarts verwijst bij verdenking van slaapapneu veelal naar een specialist in het ziekenhuis (KNO-arts, longarts of neuroloog) die niet regio is bij sommige huisartsen beperkt Daarnaast kan de tandarts een rol spelen in de herkenning van slaapapneu <PERSOON>, veel mensen komen # tot # keer per jaar bij de tandarts en niet jaarlijks bij de huisarts De huisarts speelt in slechts ##% van de gevallen een rol bij de herkenning van OSA-klachten Als aan de patiënt gevraagd wordt door wie er werd gedacht aan de diagnose slaapapneu, antwoordt ##% door de partner, ##% door de medisch specialist, ##% door de huisarts, ##% door familie, vrienden of bekenden, #% via de media (TV, krant, internet etc ) en ##% door andere redenen (TNS/ApneuVereniging, ###) Het zou wenselijk zijn dat de rol van de huisarts hierin toeneemt zodat de klachten worden (h)erkend en de diagnose slaapapneu eerder wordt gesteld Dit voorkomt dat patiënten lang met klachten blijven rondlopen zonder dat de onderliggende.
| 606 | fms |
een verpleegkundig specialist) Verlening van scholing en verrichten van wetenschappelijk onderzoek behoren tot het takenpakket van een expertisecentrum Indien de klachten zijn geduid en behandeling stabiel is, wordt de patiënt terugverwezen naar de tweedelijns zorg De huisarts en bedrijfsarts hebben een belangrijke rol in het herkennen van OSA klachten en het verwijzen van patiënten Conform de NHG-standaard verwijst de huisarts bij verdenking slaapapneu door naar de tweede lijn (NHG, ###) De bedrijfsarts heeft een signalerende taak (NVAB, ###) De huisarts verwijst bij verdenking van slaapapneu veelal naar een specialist in het ziekenhuis (KNO-arts, longarts of neuroloog) die niet regio is bij sommige huisartsen beperkt Daarnaast kan de tandarts een rol spelen in de herkenning van slaapapneu <PERSOON>, veel mensen komen # tot # keer per jaar bij de tandarts en niet jaarlijks bij de huisarts De huisarts speelt in slechts ##% van de gevallen een rol bij de herkenning van OSA-klachten Als aan de patiënt gevraagd wordt door wie er werd gedacht aan de diagnose slaapapneu, antwoordt ##% door de partner, ##% door de medisch specialist, ##% door de huisarts, ##% door familie, vrienden of bekenden, #% via de media (TV, krant, internet etc ) en ##% door andere redenen (TNS/ApneuVereniging, ###) Het zou wenselijk zijn dat de rol van de huisarts hierin toeneemt zodat de klachten worden (h)erkend en de diagnose slaapapneu eerder wordt gesteld Dit voorkomt dat patiënten lang met klachten blijven rondlopen zonder dat de onderliggende dit aan de hand van de vigerende NVAB-richtlijn (###) Anderzijds moet de medisch-specialist als behandelaar alert zijn op de potentiële gevolgen op korte en lange termijn van OSA voor de belastbaarheid in het werk, waarbij naast energetische belastbaarheid en mentaal-perceptieve belastbaarheid (onder andere concentratie) aandacht moet zijn voor veiligheid voor het individu en derden Daarvoor is het betrekken van de bedrijfsarts Het stellen van de diagnose OSA vereist een gedegen somnologische anamnese en lichamelijk onderzoek, inclusief de respiratoire, cardiovasculaire en neurologische tractus Er is bijzondere aandacht voor de mond- en keelholte inclusief de staat van dentitie Het is belangrijk om niet alleen naar OSA gerelateerde symptomen te kijken, daar patiënten zich kunnen presenteren met meer dan één slaapstoornis, of zich kunnen presenteren met atypische slaapapneu symptomen Bovendien dienen medische condities welke geassocieerd zijn met een toegenomen risico voor OSA, zoals hypertensie, neurologische aandoeningen, hypothyreoïdie en hartfalen herkend te worden Dit alles dient te leiden tot een juiste differentiaal diagnose met de daarbij horende aanvullende testen (zie ook module Concept OSA actuele inzichten en AASM, ###) Diagnosticeren van OSA Een multidisciplinaire benadering is nodig voor een goede diagnostiek en behandeling Het multidisciplinaire <INSTELLING> komt tot uitdrukking in multidisciplinair overleg (MDO) In het kader van de multidisciplinaire aanpak kan een patiënt door andere behandelaars gezien, behandeld of begeleid worden De in slaap gespecialiseerd arts Supervisie door een in slaap gespecialiseerd arts zorgt voor juiste interpretatie van de bevindingen en de juiste keuze van het te volgen behandeltraject.
| 613 | fms |
de vigerende NVAB-richtlijn (###) Anderzijds moet de medisch-specialist als behandelaar alert zijn op de potentiële gevolgen op korte en lange termijn van OSA voor de belastbaarheid in het werk, waarbij naast energetische belastbaarheid en mentaal-perceptieve belastbaarheid (onder andere concentratie) aandacht moet zijn voor veiligheid voor het individu en derden Daarvoor is het betrekken van de bedrijfsarts Het stellen van de diagnose OSA vereist een gedegen somnologische anamnese en lichamelijk onderzoek, inclusief de respiratoire, cardiovasculaire en neurologische tractus Er is bijzondere aandacht voor de mond- en keelholte inclusief de staat van dentitie Het is belangrijk om niet alleen naar OSA gerelateerde symptomen te kijken, daar patiënten zich kunnen presenteren met meer dan één slaapstoornis, of zich kunnen presenteren met atypische slaapapneu symptomen Bovendien dienen medische condities welke geassocieerd zijn met een toegenomen risico voor OSA, zoals hypertensie, neurologische aandoeningen, hypothyreoïdie en hartfalen herkend te worden Dit alles dient te leiden tot een juiste differentiaal diagnose met de daarbij horende aanvullende testen (zie ook module Concept OSA actuele inzichten en AASM, ###) Diagnosticeren van OSA Een multidisciplinaire benadering is nodig voor een goede diagnostiek en behandeling Het multidisciplinaire <INSTELLING> komt tot uitdrukking in multidisciplinair overleg (MDO) In het kader van de multidisciplinaire aanpak kan een patiënt door andere behandelaars gezien, behandeld of begeleid worden De in slaap gespecialiseerd arts Supervisie door een in slaap gespecialiseerd arts zorgt voor juiste interpretatie van de bevindingen en de juiste keuze van het te volgen behandeltraject eindverantwoordelijkheid voor het zorgproces ligt bij een in slaap gespecialiseerd arts en dat de verpleegkundig specialist en physician assistant bepaalde taken onder supervisie kan uitvoeren Omdat de praktijk zeer uiteenlopend is en de samenwerking van teams zeer verschillend is, is deze richtlijn algemeen opgesteld De specifieke bevoegdheden van de verpleegkundig specialist en/of physician assistant dient per instelling te worden vastgelegd in lokale schriftelijke werkafspraken en ziekenhuisprotocollen Ten aanzien van de rol van tandtechnici) bij de begeleiding van behandeling met een Mandibulair Repositie Apparaat (MRA) zijn door de Nederlandse Vereniging voor Tandheelkundige Slaapgeneeskunde (NVTS) separate richtlijnen opgesteld In de praktijk blijkt dat de longarts in de meeste slaapcentra een centrale rol speelt bij de diagnose en behandelkeuze, gevolgd door de KNO-arts en in beperkte mate de neuroloog Procedures in de verschillende centra tonen grote verschillen, met name wanneer zij gedomineerd worden door één specialisme Het traject van diagnose tot de keuze van de behandeling is voor de patiënt vaak nog een ondoorzichtig proces Het wordt aanbevolen dat ieder slaapcentrum beschikt en communiceert over een uitgeschreven zorgpad met een eenduidig diagnoseproces waarbij duidelijk wordt wie waarover beslist en op welk moment De diagnosecapaciteit is de laatste jaren sterk toegenomen Deze groei is voornamelijk gerealiseerd door de toename van ambulant slaaponderzoek Door een aantal centra wordt het slaaponderzoek echter uitbesteed aan derde partijen met zeer wisselende kwaliteit De gouden standaard, bewaakte klinische PSG, wordt nog maar beperkt (#% van de registraties) toegepast (TNS/ApneuVereniging, ###) Ondanks de toename van.
| 571 | fms |
bij een in slaap gespecialiseerd arts en dat de verpleegkundig specialist en physician assistant bepaalde taken onder supervisie kan uitvoeren Omdat de praktijk zeer uiteenlopend is en de samenwerking van teams zeer verschillend is, is deze richtlijn algemeen opgesteld De specifieke bevoegdheden van de verpleegkundig specialist en/of physician assistant dient per instelling te worden vastgelegd in lokale schriftelijke werkafspraken en ziekenhuisprotocollen Ten aanzien van de rol van tandtechnici) bij de begeleiding van behandeling met een Mandibulair Repositie Apparaat (MRA) zijn door de Nederlandse Vereniging voor Tandheelkundige Slaapgeneeskunde (NVTS) separate richtlijnen opgesteld In de praktijk blijkt dat de longarts in de meeste slaapcentra een centrale rol speelt bij de diagnose en behandelkeuze, gevolgd door de KNO-arts en in beperkte mate de neuroloog Procedures in de verschillende centra tonen grote verschillen, met name wanneer zij gedomineerd worden door één specialisme Het traject van diagnose tot de keuze van de behandeling is voor de patiënt vaak nog een ondoorzichtig proces Het wordt aanbevolen dat ieder slaapcentrum beschikt en communiceert over een uitgeschreven zorgpad met een eenduidig diagnoseproces waarbij duidelijk wordt wie waarover beslist en op welk moment De diagnosecapaciteit is de laatste jaren sterk toegenomen Deze groei is voornamelijk gerealiseerd door de toename van ambulant slaaponderzoek Door een aantal centra wordt het slaaponderzoek echter uitbesteed aan derde partijen met zeer wisselende kwaliteit De gouden standaard, bewaakte klinische PSG, wordt nog maar beperkt (#% van de registraties) toegepast (TNS/ApneuVereniging, ###) Ondanks de toename van De capaciteit én kwaliteit van de diagnostiek verdient de meest gebruikte methode om de druk vast te stellen In diverse centra neemt de CPAP-leverancier ook de instelperiode (zes weken) op zich soms met behulp van telemonitoring De vorm en kwaliteit van de begeleiding in start- en instelperiode zijn dan ook verschillend in de diverse centra en in zijn algmeenheid kwalitatief niet goed te beoordelen De werkgroep wil hierbij dan ook benadrukken dat het starten van de behandeling, de instelperiode en evaluatie van het effect de dient te gebeuren onder supervisie van een in slaap gespecialiseerd Om de therapietrouw te bevorderen strekt het tot aanbeveling de eerste # weken de patiënt met een CPAP, MRA of slaappositietherapie intensief te begeleiden Dat dient te gebeuren door of onder verantwoordelijkheid van de behandelend arts De controle op de effectiviteit van de behandeling bij KNO-chirurgie en MKA-chirurgie vindt meestal na een langere periode dan # maanden plaats en ligt in handen van de behandelend chirurg gezocht te worden middels anamnese en/of onderzoek Het is van belang dat mogelijke co-morbiditeit in een vroeg stadium wordt besproken met de patiënt Hierbij moet het belang van gezonde leefstijl en mogelijke interventies (conservatieve behandeling) met de patiënt doorgenomen worden Behandeling van eventuele comorbiditeit kan worden overgelaten aan de huisarts of de patiënt kan doorverwezen worden naar een specialist De instelperiode wordt afgesloten met een controleconsult Hierbij wordt geëvalueerd of een hulpmiddel.
| 544 | fms |
van de diagnostiek verdient de meest gebruikte methode om de druk vast te stellen In diverse centra neemt de CPAP-leverancier ook de instelperiode (zes weken) op zich soms met behulp van telemonitoring De vorm en kwaliteit van de begeleiding in start- en instelperiode zijn dan ook verschillend in de diverse centra en in zijn algmeenheid kwalitatief niet goed te beoordelen De werkgroep wil hierbij dan ook benadrukken dat het starten van de behandeling, de instelperiode en evaluatie van het effect de dient te gebeuren onder supervisie van een in slaap gespecialiseerd Om de therapietrouw te bevorderen strekt het tot aanbeveling de eerste # weken de patiënt met een CPAP, MRA of slaappositietherapie intensief te begeleiden Dat dient te gebeuren door of onder verantwoordelijkheid van de behandelend arts De controle op de effectiviteit van de behandeling bij KNO-chirurgie en MKA-chirurgie vindt meestal na een langere periode dan # maanden plaats en ligt in handen van de behandelend chirurg gezocht te worden middels anamnese en/of onderzoek Het is van belang dat mogelijke co-morbiditeit in een vroeg stadium wordt besproken met de patiënt Hierbij moet het belang van gezonde leefstijl en mogelijke interventies (conservatieve behandeling) met de patiënt doorgenomen worden Behandeling van eventuele comorbiditeit kan worden overgelaten aan de huisarts of de patiënt kan doorverwezen worden naar een specialist De instelperiode wordt afgesloten met een controleconsult Hierbij wordt geëvalueerd of een hulpmiddel Chronische behandeling veronderstelt periodieke controle na de instelperiode door de behandeld arts ##% van de patiënten zegt dat zij regelmatig wordt opgeroepen voor controle Drie van de tien (##%) zegt dat zij nooit bij een deel van de slaapcentra gebruikelijk dat CPAP-gebruikers eenmaal per jaar ter controle worden opgeroepen Het controlemoment omvat onder andere anamnese en het uitlezen van het CPAP-apparaat (controle van therapietrouw en AHI) Zoân bezoek vindt plaats bij de behandelend arts, bij een verpleegkundig specialist, bij een physician assistent of OSA-consulent Het lijkt niet haalbaar om in de toekomst deze werkwijze met jaarlijkse controle in de centra te handhaven gezien de druk op de wachttijden en het vol stromen met controle patiënten op de polikliniek Ook zijn er centra die de controle over laten aan de CPAP-leverancier van het toestel, de werkgroep heeft voor deze samenwerking enkele aanbevolen afspraken geformuleerd (zie tabel #) De patiënt kan zelf verantwoordelijk worden voor de follow-up De behandeld arts, verpleegkundig specialist of physician assistant dient in dat geval vooraf in te schatten of de patiënt in staat is de zelfmanagement van zijn Het is bovendien de vraag of het medisch noodzakelijk is om een goed behandelde stabiele patiënt, dat wil zeggen een ongecompliceerde OSA-patiënt met een goede therapietrouw, een goed effect van de therapie op de klachten en een lage AHI bij uitlezing van het CPAP toestel zonder belangrijke bijwerkingen of co-morbiditeit, jaarlijks terug te laten komen naar het behandelcentrum Bij deze patiënten is de toegevoegde waarde waarschijnlijk beperkt Selectieve controle lijkt dan ook gewenst Jaarlijkse controle kan bij ongecompliceerde.
| 568 | fms |
de patiënten zegt dat zij regelmatig wordt opgeroepen voor controle Drie van de tien (##%) zegt dat zij nooit bij een deel van de slaapcentra gebruikelijk dat CPAP-gebruikers eenmaal per jaar ter controle worden opgeroepen Het controlemoment omvat onder andere anamnese en het uitlezen van het CPAP-apparaat (controle van therapietrouw en AHI) Zoân bezoek vindt plaats bij de behandelend arts, bij een verpleegkundig specialist, bij een physician assistent of OSA-consulent Het lijkt niet haalbaar om in de toekomst deze werkwijze met jaarlijkse controle in de centra te handhaven gezien de druk op de wachttijden en het vol stromen met controle patiënten op de polikliniek Ook zijn er centra die de controle over laten aan de CPAP-leverancier van het toestel, de werkgroep heeft voor deze samenwerking enkele aanbevolen afspraken geformuleerd (zie tabel #) De patiënt kan zelf verantwoordelijk worden voor de follow-up De behandeld arts, verpleegkundig specialist of physician assistant dient in dat geval vooraf in te schatten of de patiënt in staat is de zelfmanagement van zijn Het is bovendien de vraag of het medisch noodzakelijk is om een goed behandelde stabiele patiënt, dat wil zeggen een ongecompliceerde OSA-patiënt met een goede therapietrouw, een goed effect van de therapie op de klachten en een lage AHI bij uitlezing van het CPAP toestel zonder belangrijke bijwerkingen of co-morbiditeit, jaarlijks terug te laten komen naar het behandelcentrum Bij deze patiënten is de toegevoegde waarde waarschijnlijk beperkt Selectieve controle lijkt dan ook gewenst Jaarlijkse controle kan bij ongecompliceerde voldoet en op voorwaarde dat er duidelijke afspraken gemaakt worden tussen de behandelend arts en de CPAP-leverancier, alsmede met de patiënt, over wanneer controle in het slaapcentrum aangewezen is Hetzelfde geldt voor andere behandelingen zoals MRA- en positietherapie; bij een ongecompliceerde OSApatiënt met een goede therapietrouw, een goed effect van de therapie op de klachten zonder belangrijke bijwerkingen of co-morbiditeit kan jaarlijkse controle vervangen worden door controle door het slaapcentrum enkel op indicatie Het vervolgen van dentogene bijwerkingen bij MRA-therapie via een tandarts of tandartsspecialist is daarbij wel geïndiceerd De patiënt dient geïnstrueerd te worden dat, bij welke behandeling dan ook, hij/zij terug moet gaan naar het beveelt dan ook aan om onderstaande afspraken te maken ten aanzien van periodieke controle (zie tabel #) Door de behandelend arts zal beoordeeld moeten worden of en wanneer de patiënt voor reguliere controle Tabel # Aanbevolen af spraken ten aanzien van periodieke controle bij stabiele patiënt (zie boven) Terugverwijzing naar het slaapcentrum/ behandeld arts bij onvoldoende therapietrouw, onvoldoende De CPAP-leverancier wijzigt niet de druk zonder overleg met de behandelend arts De CPAP-leverancier geeft geen medisch oordeel op basis van gerapporteerde klachten en CPAP-data Controle van gebitsstatus (dit kan eventueel gebeuren door de eigen tandarts van de patiënt) Nagaan van mogelijke bijwerkingen van MRA behandeling (dit kan eventueel gebeuren door de eigen Naast de CPAP-leverancier heeft ook patiënt zelf en de huisarts een belangrijke rol in het signaleren van problemen tijdens de jaarlijkse controle door de CPAP-leverancier, dient patiënt terug gezien te worden door.
| 585 | fms |
en op voorwaarde dat er duidelijke afspraken gemaakt worden tussen de behandelend arts en de CPAP-leverancier, alsmede met de patiënt, over wanneer controle in het slaapcentrum aangewezen is Hetzelfde geldt voor andere behandelingen zoals MRA- en positietherapie; bij een ongecompliceerde OSApatiënt met een goede therapietrouw, een goed effect van de therapie op de klachten zonder belangrijke bijwerkingen of co-morbiditeit kan jaarlijkse controle vervangen worden door controle door het slaapcentrum enkel op indicatie Het vervolgen van dentogene bijwerkingen bij MRA-therapie via een tandarts of tandartsspecialist is daarbij wel geïndiceerd De patiënt dient geïnstrueerd te worden dat, bij welke behandeling dan ook, hij/zij terug moet gaan naar het beveelt dan ook aan om onderstaande afspraken te maken ten aanzien van periodieke controle (zie tabel #) Door de behandelend arts zal beoordeeld moeten worden of en wanneer de patiënt voor reguliere controle Tabel # Aanbevolen af spraken ten aanzien van periodieke controle bij stabiele patiënt (zie boven) Terugverwijzing naar het slaapcentrum/ behandeld arts bij onvoldoende therapietrouw, onvoldoende De CPAP-leverancier wijzigt niet de druk zonder overleg met de behandelend arts De CPAP-leverancier geeft geen medisch oordeel op basis van gerapporteerde klachten en CPAP-data Controle van gebitsstatus (dit kan eventueel gebeuren door de eigen tandarts van de patiënt) Nagaan van mogelijke bijwerkingen van MRA behandeling (dit kan eventueel gebeuren door de eigen Naast de CPAP-leverancier heeft ook patiënt zelf en de huisarts een belangrijke rol in het signaleren van problemen tijdens de jaarlijkse controle door de CPAP-leverancier, dient patiënt terug gezien te worden door Er zijn voor zover bekend geen uitgeschreven protocollen bij welke signalen de CPAP-leverancier verwijst naar de kliniek en wat de communicatie naar de centra en de patiënt kan/moet zijn Dit is echter wel gewenst Met betrekking tot de MRA is het aan de behandelend tandheelkundige te bepalen hoe lang controles noodzakelijk zijn Een (forse) gewichtstoename of toename van klachten kan een reden zijn om voorafgaand aan vervangende MRA verdient het de aanbeveling om een poly(somno)grafische controle te verrichten indien de AHI voor behandeling )## was Een patiënt zou voor vervanging in aanmerking moeten kunnen komen indien er nog steeds sprake is van OSA en indien gebleken is dat de MRA een goede OSA-behandeling is voor deze patiënt Indien er geen gewichtstoename is en geen toename van klachten is het niet strikt noodzakelijk een Gip database verhoogd met jaarproductie uit Diagnose en behandeling van apneu in slaapklinieken ### TNS/ApneuVereniging Diagnose en behandeling van apneu in slaapklinieken ### Ten aanzien van welke aspecten rond OSA zouden patiënten voorgelicht moeten worden? voorlichting over wat de patiënt zelf kan doen om weer optimaal te functioneren Zorg voor goede informatieverstrekking over de symptomen van OSA en de mogelijke samenhang met Zorg voor informatie over aanpak en werkwijze van het slaapcentrum bij de start van het diagnoseproces ten Het moment waarop de diagnose OSA bekend wordt gemaakt, is een sleutelmoment in de communicatie Aanbevolen wordt hier voldoende tijd van specialist en OSA-consulent voor in te ruimen.
| 570 | fms |
Er zijn voor zover bekend geen uitgeschreven protocollen bij welke signalen de CPAP-leverancier verwijst naar de kliniek en wat de communicatie naar de centra en de patiënt kan/moet zijn Dit is echter wel gewenst Met betrekking tot de MRA is het aan de behandelend tandheelkundige te bepalen hoe lang controles noodzakelijk zijn Een (forse) gewichtstoename of toename van klachten kan een reden zijn om voorafgaand aan vervangende MRA verdient het de aanbeveling om een poly(somno)grafische controle te verrichten indien de AHI voor behandeling )## was Een patiënt zou voor vervanging in aanmerking moeten kunnen komen indien er nog steeds sprake is van OSA en indien gebleken is dat de MRA een goede OSA-behandeling is voor deze patiënt Indien er geen gewichtstoename is en geen toename van klachten is het niet strikt noodzakelijk een Gip database verhoogd met jaarproductie uit Diagnose en behandeling van apneu in slaapklinieken ### TNS/ApneuVereniging Diagnose en behandeling van apneu in slaapklinieken ### Ten aanzien van welke aspecten rond OSA zouden patiënten voorgelicht moeten worden? voorlichting over wat de patiënt zelf kan doen om weer optimaal te functioneren Zorg voor goede informatieverstrekking over de symptomen van OSA en de mogelijke samenhang met Zorg voor informatie over aanpak en werkwijze van het slaapcentrum bij de start van het diagnoseproces ten Het moment waarop de diagnose OSA bekend wordt gemaakt, is een sleutelmoment in de communicatie Aanbevolen wordt hier voldoende tijd van specialist en OSA-consulent voor in te ruimen Bespreek het begrip proof of concept met de patiënt (zie de module over het concept OSA) Er moet algemene informatie beschikbaar zijn over de verschillende behandelopties en specifieke informatie Het wordt aanbevolen om mondelinge communicatie te ondersteunen met schriftelijke communicatie Zorg met name de eerste zes weken voor uitgebreide voorlichting en ondersteuning en de mogelijkheid vragen <PERSOON> aandacht aan leefstijladviezen, inclusief slaap-waakhygiëne, zowel tijdens de start van de behandeling Attendeer de patiënt op de acties die hij zelf moet ondernemen om tot een optimale gezondheid te komen Daarbij horen leefstijladvies en afstemming van eventuele co-morbiditeit bij huisarts en/of specialist Patiënten hebben vaak al jaren ervaring met de symptomen van OSA voor zij naar de slaapkliniek verwezen worden met verdenking OSA Als bij de diagnose de symptomen benoemd worden als OSA, constateert ##% dat zij waarschijnlijk al langer dan vier jaar aan OSA geleden moeten hebben (waarvan ##% langer dan acht jaar) (TNS/ApneuVereniging, ###) Er is sprake van patient delay patiënten bagatelliseren de klachten of brengen zij niet in verband met slaapproblemen of slaapapneu Er is ook sprake van doctors delay veel patiënten lopen zo lang door dat zij er co-morbiditeiten bij ontwikkelen, die vaak eerder herkend en behandeld worden Er is in de acht jaar voor de diagnose OSA sprake van sterk verhoogde medische consumptie waarbij verschillende artsen en specialisten bezocht worden (Jennum, ###) Gemiddeld worden de patiënten naar eigen zeggen voor #,# aandoeningen behandeld, naast de diagnose OSA Dit is ook terug te zien in de cijfers voor het.
| 583 | fms |
concept met de patiënt (zie de module over het concept OSA) Er moet algemene informatie beschikbaar zijn over de verschillende behandelopties en specifieke informatie Het wordt aanbevolen om mondelinge communicatie te ondersteunen met schriftelijke communicatie Zorg met name de eerste zes weken voor uitgebreide voorlichting en ondersteuning en de mogelijkheid vragen <PERSOON> aandacht aan leefstijladviezen, inclusief slaap-waakhygiëne, zowel tijdens de start van de behandeling Attendeer de patiënt op de acties die hij zelf moet ondernemen om tot een optimale gezondheid te komen Daarbij horen leefstijladvies en afstemming van eventuele co-morbiditeit bij huisarts en/of specialist Patiënten hebben vaak al jaren ervaring met de symptomen van OSA voor zij naar de slaapkliniek verwezen worden met verdenking OSA Als bij de diagnose de symptomen benoemd worden als OSA, constateert ##% dat zij waarschijnlijk al langer dan vier jaar aan OSA geleden moeten hebben (waarvan ##% langer dan acht jaar) (TNS/ApneuVereniging, ###) Er is sprake van patient delay patiënten bagatelliseren de klachten of brengen zij niet in verband met slaapproblemen of slaapapneu Er is ook sprake van doctors delay veel patiënten lopen zo lang door dat zij er co-morbiditeiten bij ontwikkelen, die vaak eerder herkend en behandeld worden Er is in de acht jaar voor de diagnose OSA sprake van sterk verhoogde medische consumptie waarbij verschillende artsen en specialisten bezocht worden (Jennum, ###) Gemiddeld worden de patiënten naar eigen zeggen voor #,# aandoeningen behandeld, naast de diagnose OSA Dit is ook terug te zien in de cijfers voor het In ### werd bij ## ### patiënten OSA gediagnostiseerd Voor deze patiënten werden in het voorafgaande jaar ruim ### ### DBCâs geopend bij andere specialisten dan betrokken bij de slaapkliniek (Vektis, ###) Binnen drie maanden na de diagnose OSA was er aanleiding om nog ruim <DATUM> DBCâs bij Door de vaak lange tijd die vooraf gaat aan de diagnose, is er bij patiënten vaak niet onmiddellijk de overtuiging dat de voorgestelde chronische behandeling voor OSA de oplossing vormt voor hun problemen Om een goede therapietrouw te bereiken, betekent het dat diagnose en behandeling door het slaapcentrum met enige overtuigingskracht gebracht moet worden Daarbij is aandacht voor co-morbiditeiten, in relatie tot het Diagnose en behandeling van OSA vergen vaak een bezoek aan verschillende specialismen en afdelingen in het ziekenhuis Dit kan verwarrend zijn voor de patiënt Bij de eerste intake is goede informatie over de werkwijze van belang om de perceptie en de verwachtingen van de patiënt te sturen Conform de Wet op de Mondelinge voorlichting bij de intake wordt bij voorkeur ondersteund door schriftelijke informatie in een Het is gezien de voorgeschiedenis van patiënten belangrijk dat de bekendmaking van de diagnose goed onderbouwd wordt meegedeeld aan de patiënt en dat daarbij een verband wordt gelegd naar eerdere klachten en co-morbiditeiten Het wordt aanbevolen om de patiënt het begrip proof of concept uit te leggen er wordt met een behandeling gestart om de diagnose te bevestigen.
| 586 | fms |
In ### werd bij ## ### patiënten OSA gediagnostiseerd Voor deze patiënten werden in het voorafgaande jaar ruim ### ### DBCâs geopend bij andere specialisten dan betrokken bij de slaapkliniek (Vektis, ###) Binnen drie maanden na de diagnose OSA was er aanleiding om nog ruim <DATUM> DBCâs bij Door de vaak lange tijd die vooraf gaat aan de diagnose, is er bij patiënten vaak niet onmiddellijk de overtuiging dat de voorgestelde chronische behandeling voor OSA de oplossing vormt voor hun problemen Om een goede therapietrouw te bereiken, betekent het dat diagnose en behandeling door het slaapcentrum met enige overtuigingskracht gebracht moet worden Daarbij is aandacht voor co-morbiditeiten, in relatie tot het Diagnose en behandeling van OSA vergen vaak een bezoek aan verschillende specialismen en afdelingen in het ziekenhuis Dit kan verwarrend zijn voor de patiënt Bij de eerste intake is goede informatie over de werkwijze van belang om de perceptie en de verwachtingen van de patiënt te sturen Conform de Wet op de Mondelinge voorlichting bij de intake wordt bij voorkeur ondersteund door schriftelijke informatie in een Het is gezien de voorgeschiedenis van patiënten belangrijk dat de bekendmaking van de diagnose goed onderbouwd wordt meegedeeld aan de patiënt en dat daarbij een verband wordt gelegd naar eerdere klachten en co-morbiditeiten Het wordt aanbevolen om de patiënt het begrip proof of concept uit te leggen er wordt met een behandeling gestart om de diagnose te bevestigen Het bespreken van de behandelopties is een beslissend moment in de communicatie met de patiënt ((WEBLINK)) de voorgestelde behandeling is bijna altijd een belasting voor de patiënt en zal dus geaccepteerd moeten worden als de beste oplossing Tijdens het consult worden de verschillende behandelopties met hun voor- en nadelen uitgelegd Tevens wordt aan de patiënt uitgelegd waarom een bepaalde behandeling wordt voorgesteld of worden de keuzemogelijkheden voorgelegd (shared decision making) Hiervoor is een consultkaart in ontwikkeling (een zeer beknopte keuzehulp die is bedoeld om de patiënt te helpen bij het verkrijgen van inzicht in de verschillende behandelmogelijkheden; publicatie in ###) Twee factoren zijn van belang bij het overbrengen van de boodschap autoriteit van de medisch specialist en de tijd de diagnose en legt de keuze(s) voor de behandeling voor De OSA-verpleegkundige kan de vragen over het Omdat er tijdens het gesprek over diagnose en behandeling veel mondelinge informatie wordt overgedragen, nodigen veel slaapcentra de partner uit om bij het gesprek aanwezig te zijn Daarnaast is het ook goed om deze Het in gang zetten van de behandeling is een nieuw traject waarbij verschillende medische en niet-medische (leveranciers) partijen binnen en buiten het slaapcentrum (perifeer werkende tandartsen) een rol kunnen spelen Voor de patiënt is het belangrijk om te weten wat gaat er gebeuren, waar en door wie en bij wie hij terecht kan De meest toegepaste behandelingen voor OSA â CPAP, MRA en positietrainer- zijn levenslange therapieën die de rest van het leven voortaan iedere nacht gedurende de hele nacht gevolgd moeten worden Het risico van het.
| 584 | fms |
de communicatie met de patiënt ((WEBLINK)) de voorgestelde behandeling is bijna altijd een belasting voor de patiënt en zal dus geaccepteerd moeten worden als de beste oplossing Tijdens het consult worden de verschillende behandelopties met hun voor- en nadelen uitgelegd Tevens wordt aan de patiënt uitgelegd waarom een bepaalde behandeling wordt voorgesteld of worden de keuzemogelijkheden voorgelegd (shared decision making) Hiervoor is een consultkaart in ontwikkeling (een zeer beknopte keuzehulp die is bedoeld om de patiënt te helpen bij het verkrijgen van inzicht in de verschillende behandelmogelijkheden; publicatie in ###) Twee factoren zijn van belang bij het overbrengen van de boodschap autoriteit van de medisch specialist en de tijd de diagnose en legt de keuze(s) voor de behandeling voor De OSA-verpleegkundige kan de vragen over het Omdat er tijdens het gesprek over diagnose en behandeling veel mondelinge informatie wordt overgedragen, nodigen veel slaapcentra de partner uit om bij het gesprek aanwezig te zijn Daarnaast is het ook goed om deze Het in gang zetten van de behandeling is een nieuw traject waarbij verschillende medische en niet-medische (leveranciers) partijen binnen en buiten het slaapcentrum (perifeer werkende tandartsen) een rol kunnen spelen Voor de patiënt is het belangrijk om te weten wat gaat er gebeuren, waar en door wie en bij wie hij terecht kan De meest toegepaste behandelingen voor OSA â CPAP, MRA en positietrainer- zijn levenslange therapieën die de rest van het leven voortaan iedere nacht gedurende de hele nacht gevolgd moeten worden Het risico van het Vooral de eerste zes weken zijn van belang (zie ook de module Therapietrouw) De beste motivatie is een goed werkende therapie en hierbij kan praktische informatie en ondersteuning helpen Er moet praktische informatie specifiek voor de voorgeschreven ingreep/behandeling beschikbaar zijn (WGBO) Bij de CPAP wordt informatie verstrekt over onder andere de werking van de therapie, het gebruik van de Bij MRA wordt informatie verstrekt over onder andere het inzetten en schoonhouden van de MRA, eventuele bijwerkingen in het begin van de nacht en de ochtend, hoe de afstelling plaatsvindt Door de ontwikkeld dat aandacht besteedt aan deze specifieke aspecten Het verdient de aanbeveling dat Bij de slaappositietrainer wordt instructie gegeven over het gebruik, de mogelijkheid tot nadere afstelling Bij operatieve ingrepen wordt informatie gegeven over onder andere anesthesie, bijwerkingen, gebruik van Naast de juiste diagnose en de start van een geschikte behandeling, kan de patiënt gewezen worden op leefstijlaanpassingen om een zo groot mogelijk effect op de klachten te sorteren Overgewicht als oorzaak of gevolg van OSA komt veel voor Leefstijladvies (meer bewegen, verstandiger eten) kan helpen bij een gezonder leven ter ondersteuning van de behandeling Verkeerde gewoontes (alcohol om makkelijker in te slapen of veel koffie om overdag wakker te blijven) moeten worden afgeleerd Ook dienen adviezen te worden gegeven over de slaap-waakhygiëne Dit vergt gedragsveranderingen, welke niet altijd makkelijk te bereiken zijn Als ondersteuning voor de patiënt kunnen slaapcentra verwijzen naar een gespecialiseerde afdeling in ziekenhuis, bijvoorbeeld bij overgewicht of psychische klachten.
| 570 | fms |
Vooral de eerste zes weken zijn van belang (zie ook de module Therapietrouw) De beste motivatie is een goed werkende therapie en hierbij kan praktische informatie en ondersteuning helpen Er moet praktische informatie specifiek voor de voorgeschreven ingreep/behandeling beschikbaar zijn (WGBO) Bij de CPAP wordt informatie verstrekt over onder andere de werking van de therapie, het gebruik van de Bij MRA wordt informatie verstrekt over onder andere het inzetten en schoonhouden van de MRA, eventuele bijwerkingen in het begin van de nacht en de ochtend, hoe de afstelling plaatsvindt Door de ontwikkeld dat aandacht besteedt aan deze specifieke aspecten Het verdient de aanbeveling dat Bij de slaappositietrainer wordt instructie gegeven over het gebruik, de mogelijkheid tot nadere afstelling Bij operatieve ingrepen wordt informatie gegeven over onder andere anesthesie, bijwerkingen, gebruik van Naast de juiste diagnose en de start van een geschikte behandeling, kan de patiënt gewezen worden op leefstijlaanpassingen om een zo groot mogelijk effect op de klachten te sorteren Overgewicht als oorzaak of gevolg van OSA komt veel voor Leefstijladvies (meer bewegen, verstandiger eten) kan helpen bij een gezonder leven ter ondersteuning van de behandeling Verkeerde gewoontes (alcohol om makkelijker in te slapen of veel koffie om overdag wakker te blijven) moeten worden afgeleerd Ook dienen adviezen te worden gegeven over de slaap-waakhygiëne Dit vergt gedragsveranderingen, welke niet altijd makkelijk te bereiken zijn Als ondersteuning voor de patiënt kunnen slaapcentra verwijzen naar een gespecialiseerde afdeling in ziekenhuis, bijvoorbeeld bij overgewicht of psychische klachten toegerust om patiënten te helpen bij gedragsveranderingen Bovendien wordt zo de huisarts meer betrokken bij de behandeling van OSA, waardoor de awareness bij huisartsen wordt vergroot Het magazine voor nieuwe patiënten (de Special) van de ApneuVereniging kan door OSA-verpleegkundigen gebruikt worden om patiënten op weg te helpen Daarin staan de verschillende co-morbiditeiten, een checklist en een actieplan over wat de patiënt zelf kan doen om weer optimaal te gaan functioneren Deze kan worden uitgereikt met zo nodig het advies om verder contact op te nemen met huisarts of betreffende specialist Als de behandeling na enkele weken niet brengt wat wordt verwacht, slaat bij veel patiënten de twijfel toe Dit kan invloed hebben op de therapietrouw Veel slaapklinieken bieden daarom naast consulten in de opstartfase bijeenkomsten voor nieuwe patiënten al dan niet in samenwerking met de ApneuVereniging Daarbij krijgt niet alleen het medisch technische aspect de aandacht maar ook de beleving Door de inbreng van het patiëntenperspectief wordt de impact van onbehandelde OSA en de resultaten van behandeling op een Hoewel slaapapneu de laatste jaren geregeld aandacht krijgt in de pers blijft, gezien de onderdiagnose, goede publieksvoorlichting geboden om mensen bewust te maken van de gevaren van OSA Gedetailleerde uitwerking hiervan valt buiten het bestek van een medische richtlijn Slaapcentra kunnen een bijdrage leveren en blijken dat Bijzondere aandacht verdienen verwijzers zoals de huisartsen Het blijkt dat zij niet altijd bekend zijn met de aanwezigheid van slaapcentra en slaappoliâs in hun regio en hun werkwijze.
| 554 | fms |
Deze richtlijn richt zich op wat volgens de huidige maatstaven de beste zorg is voor patiënten met een open De richtlijn is bestemd voor alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met een open been Ulcus cruris venosum is de medische term voor open been Bij een open been zit er een wond op het onderbeen, meestal aan de voorkant De wond geneest langzaam of helemaal niet Een open been komt De differentiaal diagnose van het ulcus cruris is groot Een aantal ziektebeelden komt hierbij veel vaker voor dan anderen Aangezien verschillende diagnosen een totaal verschillende benadering en behandeling hebben, is het noodzakelijk om direct bij presentatie zo snel mogelijk een juiste etiologische diagnose te stellen Een foute of te laat gestelde diagnose kan in een aantal gevallen dramatische gevolgen voor de patiënt hebben [#] Omdat de De differentiaaldiagnose omhelst zowel de onderliggende flebologische syndromen (o a syndroom van infecties als tropische) zoals bijvoorbeeld Buruli ulcus Voor een volledige differentiaaldiagnose wordt verwezen # - Callam MJ, Ruckley CV, <PERSOON> JJ, Harper <PERSOON> of compression treatment of the leg an estimate from Scottish # - Classification and grading of chronic venous disease of the lower limb a consensus statement <PERSOON> RB, Shortell CK, Marston WA, Gillespie D, et al Revision of the venous clinical severity # - <PERSOON> FAK, <PERSOON> IC Modelling the effect of venous disease on quality of # - <PERSOON> RL, Meissner MH, Moneta GL, Myers K, et al Revision of the CEAP classification for chronic venous disorders Consensus statement J vasc Surg ###; ## ###-#<DATUM> - Vasquez MA, Munschauer CE Venous Clinical Severity Score and quality-of-life assessment tools application to vein # - Baker SR, Burnand KG, Sommerville KM, <PERSOON> ML, <PERSOON> NM, Browse NL Comparison of venous reflux assessed by # - <PERSOON> ultrasound in diagnosing venous insufficiency ## - <PERSOON-##> B, et al Preoperative imaging of lower extremity varicose veins color coded Duplex sonography or venography <PERSOON-##> ultrasonography in the diagnosis of incompetent Cockett veins <PERSOON-##> L, et al Definition of venous reflux in lower-extremity veins <PERSOON-##> clinical trial of routine preoperative Duplex imaging before ## - <PERSOON-##> scanning of the leg; range, variability and reproducibility Clin Sci ##.
| 511 | fms |
IC Modelling the effect of venous disease on quality of # - <PERSOON> RL, Meissner MH, Moneta GL, Myers K, et al Revision of the CEAP classification for chronic venous disorders Consensus statement J vasc Surg ###; ## ###-#<DATUM> - Vasquez MA, Munschauer CE Venous Clinical Severity Score and quality-of-life assessment tools application to vein # - Baker SR, Burnand KG, Sommerville KM, <PERSOON> ML, <PERSOON> NM, Browse NL Comparison of venous reflux assessed by # - <PERSOON> ultrasound in diagnosing venous insufficiency ## - <PERSOON> B, et al Preoperative imaging of lower extremity varicose veins color coded Duplex sonography or venography <PERSOON> ultrasonography in the diagnosis of incompetent Cockett veins <PERSOON> L, et al Definition of venous reflux in lower-extremity veins <PERSOON> clinical trial of routine preoperative Duplex imaging before ## - <PERSOON> scanning of the leg; range, variability and reproducibility Clin Sci ## ## - Gohel MS, Barwell JR, <PERSOON-##> M et al Long term results of compression therapy alone versus compression plus surgery ## - Callam MJ, Harper <PERSOON-##> JJ, Ruckley CV Chronic ulcer of the leg clinical history <PERSOON-##> Res <PERSOON-##>) ### <PERSOON-##> CP, Simms MH Peripheral pulse palpation an unreliable physical sign <PERSOON-##> TR, <PERSOON-##> PR, al <PERSOON-##> WB Should we palpate foot pulses? <PERSOON-##> CJ, Oldroyd MI, Greenhalgh, RM, Franks PJ Palpating ankle pulses is insufficient in detecting arterial ## - <PERSOON-##> HE, <PERSOON-##> PE, Kitslaar PJ, Knottnerus JA <PERSOON-##> diagnostic value of the measurement of the ankle-brachial systolic pressure index in primary health care <PERSOON-##> DT Toe blood pressure measurements in patients suspected of leg ischaemia a new laser Doppler device ## - <PERSOON-##> clinical significance of bacterial growth in venous leg ulcers <PERSOON-##> EN, <PERSOON-##> colonization of chronic leg ulcers current results compared with data # years ago in a specialized dermatology department <PERSOON-##> G.
| 519 | fms |
Gohel MS, Barwell JR, <PERSOON> M et al Long term results of compression therapy alone versus compression plus surgery ## - Callam MJ, Harper <PERSOON> JJ, Ruckley CV Chronic ulcer of the leg clinical history <PERSOON> Res <PERSOON>) ### <PERSOON> CP, Simms MH Peripheral pulse palpation an unreliable physical sign <PERSOON> TR, <PERSOON> PR, al <PERSOON> WB Should we palpate foot pulses? <PERSOON> CJ, Oldroyd MI, Greenhalgh, RM, Franks PJ Palpating ankle pulses is insufficient in detecting arterial ## - <PERSOON-##> HE, <PERSOON-##> PE, Kitslaar PJ, Knottnerus JA <PERSOON-##> diagnostic value of the measurement of the ankle-brachial systolic pressure index in primary health care <PERSOON-##> DT Toe blood pressure measurements in patients suspected of leg ischaemia a new laser Doppler device ## - <PERSOON-##> clinical significance of bacterial growth in venous leg ulcers <PERSOON-##> EN, <PERSOON-##> colonization of chronic leg ulcers current results compared with data # years ago in a specialized dermatology department <PERSOON-##> culture using a validated standardised microbiological technique <PERSOON-##> VT Bacterial colonization and healing of venous leg ulcers APMIS ### ## - Margolis DJ, Berlin JA, Strom BL Which venous leg ulcers will heal with limb compression bandages? <PERSOON-##> population of chronic crural ulcers is there a difference ## - <PERSOON-##> JM, <PERSOON-##> CJ, Charlett A, <PERSOON-##> JD Venous leg ulcers a prognostic index to predict time to healing ## - <PERSOON-##> administration of antibiotics in the management of venous ulcers A randomized ## - <PERSOON-##> AS, Krogfelt KA, et al Nonrandom distribution of Pseudomonas aeruginosa and Staphylococcus aureus in chronic wounds <PERSOON-##> ### Dec;##(##) ###<DATUM> - <PERSOON-##> D, <PERSOON-##> A, <PERSOON-##> MC Malignancy in chronic leg ulcers <PERSOON-##> E, <PERSOON-##> P Contact allergy in chronic leg ulcers results of a multicentre study carried out in ### patients and proposal for an updated series of patch tests Contact <PERSOON-##> W Contact sensitization to the allergens of.
| 549 | fms |
microbiological technique <PERSOON> VT Bacterial colonization and healing of venous leg ulcers APMIS ### ## - Margolis DJ, Berlin JA, Strom BL Which venous leg ulcers will heal with limb compression bandages? <PERSOON> population of chronic crural ulcers is there a difference ## - <PERSOON> JM, <PERSOON> CJ, Charlett A, <PERSOON> JD Venous leg ulcers a prognostic index to predict time to healing ## - <PERSOON> administration of antibiotics in the management of venous ulcers A randomized ## - <PERSOON> AS, Krogfelt KA, et al Nonrandom distribution of Pseudomonas aeruginosa and Staphylococcus aureus in chronic wounds <PERSOON> ### Dec;##(##) ###<DATUM> - <PERSOON> D, <PERSOON-##> A, <PERSOON-##> MC Malignancy in chronic leg ulcers <PERSOON-##> E, <PERSOON-##> P Contact allergy in chronic leg ulcers results of a multicentre study carried out in ### patients and proposal for an updated series of patch tests Contact <PERSOON-##> W Contact sensitization to the allergens of Medicina (Kaunas ) ### ;##(#) ###-# ## - Renner R, <PERSOON-##> JC, Treudler R Contact sensitization to modern wound dressings in ## patients with chronic leg ## - <PERSOON-##> E, <PERSOON-##> P Contact allergy in chronic leg ulcers results of a multicentre study carried out in ### patients and proposal for an updated series of patch tests Contact <PERSOON-##> W Contact sensitization to the allergens of European baseline series in patients with chronic leg ulcers Medicina (Kaunas) ### ;##(#) ###-# ## - Fraki JE, <PERSOON-##> VK Allergy to various components of topical preparations in stasis dermatitis and leg ## - <PERSOON-##> A Contact allergens in ## - <PERSOON-##> WB Contact allergic investigations in ### patients with ulcus cruris Dermatologica ## - <PERSOON-##> CL, <PERSOON-##> SM, <PERSOON-##> G, <PERSOON-##> TJ High incidence of contact dermatitis in leg- ulcer patients-implications for management <PERSOON-##> IS, <PERSOON-##> PJ Contact allergy in patients with stasis dermatitis or leg ulcers Results of the Informational Network of the Departments of Dermatology and the German Contact Allergy Group Dermatosen-in-<PERSOON-##> IS, <PERSOON-##> PJ.
| 594 | fms |
) ### ;##(#) ###-# ## - Renner R, <PERSOON> JC, Treudler R Contact sensitization to modern wound dressings in ## patients with chronic leg ## - <PERSOON> E, <PERSOON> P Contact allergy in chronic leg ulcers results of a multicentre study carried out in ### patients and proposal for an updated series of patch tests Contact <PERSOON> W Contact sensitization to the allergens of European baseline series in patients with chronic leg ulcers Medicina (Kaunas) ### ;##(#) ###-# ## - Fraki JE, <PERSOON> VK Allergy to various components of topical preparations in stasis dermatitis and leg ## - <PERSOON> A Contact allergens in ## - <PERSOON> WB Contact allergic investigations in ### patients with ulcus cruris Dermatologica ## - <PERSOON> CL, <PERSOON> SM, <PERSOON-##> G, <PERSOON-##> TJ High incidence of contact dermatitis in leg- ulcer patients-implications for management <PERSOON-##> IS, <PERSOON-##> PJ Contact allergy in patients with stasis dermatitis or leg ulcers Results of the Informational Network of the Departments of Dermatology and the German Contact Allergy Group Dermatosen-in-<PERSOON-##> IS, <PERSOON-##> PJ Results of the De werkgroep beveelt aan dat de medische voorgeschiedenis, familieanamnese en specifieke aspecten aan bod komen tijdens de anamnese (zie bijlage âVoorbeeld anamnese en lichamelijk onderzoek formulierâ) De ervaring uit het veld en consensus binnen de verschillende disciplines geven aan dat zowel de medische voorgeschiedenis als de familieanamnese en de specifieke ulcus aspecten uitgebreid aan bod moeten komen bij de anamnese Naast vasculaire aandoeningen, zou anamnese ook gericht moeten zijn op bijvoorbeeld interne ziekten, aandoeningen waarbij mobiliteit beperkt is en activiteit van patiënten In bijlage âVoorbeeld anamnese aandoeningen die in de anamnese naar voren zouden moeten komen (zie bijlage âVoorbeeld anamnese en Er zijn geen goede studies naar de waarde van specifieke onderwerpen bij anamnese Desondanks is de mening van de werkgroep dat een goede anamnese onmisbaar is Een goede anamnese is onmisbaar Veel patiënten met een ulcus cruris hebben een uitgebreide medische voorgeschiedenis en comorbiditeit <PERSOON-##> studies naar de waarde van specifieke onderwerpen bij de anamnese ontbreken, alhoewel er steeds meer aandacht is voor gebruik van het enkelgewricht, de kuitspierpomp en De werkgroep beveelt daarom aan tijdens het eerste bezoek tenminste de <PERSOON-##>- classificatie vast te leggen, in ieder geval aangevuld met de VCSS-score om de visuele symptomen te kwantificeren In combinatie Tijdens de follow-up (na behandeling) dient bij elk bezoek de dynamische VCSS-score te worden bepaald, en In het geval van ulcus cruris lijkt naast een goede klinische beschrijving het fotografisch vastleggen een.
| 590 | fms |
De werkgroep beveelt aan dat de medische voorgeschiedenis, familieanamnese en specifieke aspecten aan bod komen tijdens de anamnese (zie bijlage âVoorbeeld anamnese en lichamelijk onderzoek formulierâ) De ervaring uit het veld en consensus binnen de verschillende disciplines geven aan dat zowel de medische voorgeschiedenis als de familieanamnese en de specifieke ulcus aspecten uitgebreid aan bod moeten komen bij de anamnese Naast vasculaire aandoeningen, zou anamnese ook gericht moeten zijn op bijvoorbeeld interne ziekten, aandoeningen waarbij mobiliteit beperkt is en activiteit van patiënten In bijlage âVoorbeeld anamnese aandoeningen die in de anamnese naar voren zouden moeten komen (zie bijlage âVoorbeeld anamnese en Er zijn geen goede studies naar de waarde van specifieke onderwerpen bij anamnese Desondanks is de mening van de werkgroep dat een goede anamnese onmisbaar is Een goede anamnese is onmisbaar Veel patiënten met een ulcus cruris hebben een uitgebreide medische voorgeschiedenis en comorbiditeit <PERSOON> studies naar de waarde van specifieke onderwerpen bij de anamnese ontbreken, alhoewel er steeds meer aandacht is voor gebruik van het enkelgewricht, de kuitspierpomp en De werkgroep beveelt daarom aan tijdens het eerste bezoek tenminste de <PERSOON>- classificatie vast te leggen, in ieder geval aangevuld met de VCSS-score om de visuele symptomen te kwantificeren In combinatie Tijdens de follow-up (na behandeling) dient bij elk bezoek de dynamische VCSS-score te worden bepaald, en In het geval van ulcus cruris lijkt naast een goede klinische beschrijving het fotografisch vastleggen een zouden kunnen zien en illustreren dit Om aan te sluiten bij de dagelijkse praktijk is de werkgroep van mening dat het tot aanbeveling strekt om de VCSS als kwantificering van de visuele symptomen toe te passen De VCSS geeft een gedetailleerde en longitudinaal te vervolgen beschrijving en van het klinisch beeld Om tot een correcte diagnose te komen is aanvulling met duplex-onderzoek nog noodzakelijk Voor een volledig beeld van het welzijn van de patiënt is aanvulling met een QoL instrument (voor en na behandeling) gewenst De werkgroep is zich er echter van bewust dat dit erg tijdrovend is en daarom in de dagelijkse praktijk vaak niet uitvoerbaar Het meten van QoL strekt daarom tot aanbeveling indien dit in de dagelijkse praktijk mogelijk is Het lichamelijk onderzoek bestaat uit het adequaat beschrijven van zowel het ulcus, als ook het gehele been Met name dienen ook de locatie en aspect van het ulcus en de mobiliteit van patiënt, alsmede de bewegelijkheid van enkelgewricht aan de orde te komen In de huidige tijd is het digitaal vastleggen door middel van een kleurenfoto bij voorkeur met centimeter van het ulcus een waardevolle aanvulling De beschrijving van veneuze pathologie in bredere zin wordt gestuurd door CEAP classificatie, welke is ontworpen om eenduidigheid te krijgen in beschrijving van patiënten [#] De VCSS (venous clinical severity score) is in ### geïntroduceerd (in ### gereviseerd door een comité van de AVF), en is opgebouwd uit onderdelen van de CEAP classificatie [#].
| 556 | fms |
bij de dagelijkse praktijk is de werkgroep van mening dat het tot aanbeveling strekt om de VCSS als kwantificering van de visuele symptomen toe te passen De VCSS geeft een gedetailleerde en longitudinaal te vervolgen beschrijving en van het klinisch beeld Om tot een correcte diagnose te komen is aanvulling met duplex-onderzoek nog noodzakelijk Voor een volledig beeld van het welzijn van de patiënt is aanvulling met een QoL instrument (voor en na behandeling) gewenst De werkgroep is zich er echter van bewust dat dit erg tijdrovend is en daarom in de dagelijkse praktijk vaak niet uitvoerbaar Het meten van QoL strekt daarom tot aanbeveling indien dit in de dagelijkse praktijk mogelijk is Het lichamelijk onderzoek bestaat uit het adequaat beschrijven van zowel het ulcus, als ook het gehele been Met name dienen ook de locatie en aspect van het ulcus en de mobiliteit van patiënt, alsmede de bewegelijkheid van enkelgewricht aan de orde te komen In de huidige tijd is het digitaal vastleggen door middel van een kleurenfoto bij voorkeur met centimeter van het ulcus een waardevolle aanvulling De beschrijving van veneuze pathologie in bredere zin wordt gestuurd door CEAP classificatie, welke is ontworpen om eenduidigheid te krijgen in beschrijving van patiënten [#] De VCSS (venous clinical severity score) is in ### geïntroduceerd (in ### gereviseerd door een comité van de AVF), en is opgebouwd uit onderdelen van de CEAP classificatie [#] het welzijn van de patiënt, en ziektespecifieke instrumenten die gerichter kijken naar effecten van de ziektelast en van morfologische en functionele abnormaliteiten van het veneuze systeem, van teleangiëctasiën tot veneuze ulcera, te beschrijven [#] Vandaar dat in de eerste richtlijn geadviseerd werd om tenminste C van deze Bovendien is deze classificatie niet geheel statisch, bij elk bezoek van de patiënt dient deze opnieuw relatief statische CEAP-classificatie om seriële beoordeling bij een patiënt mogelijk te maken [#] De VCSS is een dynamisch instrument waarmee men de klinische ziektelast en behandeleffecten van veneuze ziekte longitudinaal en in respons op behandeling kan meten Deze classificatie toont een goede intra- en interobserver betrouwbaarheid, reageert op (ook subtiele) veranderingen in het klinisch beeld en is gemakkelijk te hanteren in de spreekkamer [#,#] De score wordt door de clinicus afgenomen maar ook het oordeel van de patiënt wordt meegewogen Voor een goede indruk van de kwaliteit van leven dient een ander instrument te Met de VCSS is het echter niet mogelijk om groepen patiënten te evalueren en te volgen * Voor de uitgebreide tabel van de revised VCSS en de instructies hoe te scoren wordt verwezen naar de Varices en ulcus cruris hebben een grote negatieve impact op de kwaliteit van leven, in de vergevorderde stadia vergelijkbaar met chronisch hartfalen en COPD [#] Instrumenten om de generieke QoL te meten zijn door de patiënt ervaren Deze uitkomstmaat is in toenemende mate van belang omdat blijkt dat deze niet altijd Duplex onderzoek is de goudstandaard als diagnosticum bij de verdenking op Chronische Veneuze Ziekte.
| 572 | fms |
effecten van de ziektelast en van morfologische en functionele abnormaliteiten van het veneuze systeem, van teleangiëctasiën tot veneuze ulcera, te beschrijven [#] Vandaar dat in de eerste richtlijn geadviseerd werd om tenminste C van deze Bovendien is deze classificatie niet geheel statisch, bij elk bezoek van de patiënt dient deze opnieuw relatief statische CEAP-classificatie om seriële beoordeling bij een patiënt mogelijk te maken [#] De VCSS is een dynamisch instrument waarmee men de klinische ziektelast en behandeleffecten van veneuze ziekte longitudinaal en in respons op behandeling kan meten Deze classificatie toont een goede intra- en interobserver betrouwbaarheid, reageert op (ook subtiele) veranderingen in het klinisch beeld en is gemakkelijk te hanteren in de spreekkamer [#,#] De score wordt door de clinicus afgenomen maar ook het oordeel van de patiënt wordt meegewogen Voor een goede indruk van de kwaliteit van leven dient een ander instrument te Met de VCSS is het echter niet mogelijk om groepen patiënten te evalueren en te volgen * Voor de uitgebreide tabel van de revised VCSS en de instructies hoe te scoren wordt verwezen naar de Varices en ulcus cruris hebben een grote negatieve impact op de kwaliteit van leven, in de vergevorderde stadia vergelijkbaar met chronisch hartfalen en COPD [#] Instrumenten om de generieke QoL te meten zijn door de patiënt ervaren Deze uitkomstmaat is in toenemende mate van belang omdat blijkt dat deze niet altijd Duplex onderzoek is de goudstandaard als diagnosticum bij de verdenking op Chronische Veneuze Ziekte Bij elke patiënt met een ulcus cruris dient een Duplex onderzoek te worden verricht om de etiologie van het ulcus te definiëren Hierbij dient men idealiter een beeld te verkrijgen van de afvloed van het been in het iliacale traject om een onderscheid te maken in de eventuele aanwezigheid van oppervlakkige danwel diepe veneuze Alleen indien Duplex onderzoek moeilijk uitvoerbaar is (bijvoorbeeld bij ernstige zieke patiënten of andere praktische redenen) en een patiënt niet in staat is tot het ondergaan van een interventie kan van Duplex Duplex onderzoek voor Chronische Veneuze Ziekte (CVD) dient uit drie componenten te bestaan, te weten Bij patiënten met een ulcus cruris is een goede onderbouwing van de diagnose (veneus/arterieel/diabetisch/e a ) van groot belang om de juiste therapie in te kunnen zetten Bij veel van de ulcus cruris patiënten is er sprake van onderliggend veneus lijden Als deze patiënten in staat zijn een interventie te ondergaan kan hiermee bestaande oppervlakkige veneuze insufficiëntie worden gesaneerd, hetgeen ongeveer een halvering geeft van de recidiefkans op een ulcus cruris venosum [##] Er zijn aanwijzingen uit de praktijk dat een vergelijkbaar effect geldt voor de behandeling van diepe veneuze ziekte, maar vooralsnog kan dit niet met literatuur worden Het is daarom van belang deze behandelbare groep patiënten te identificeren Dit kan betrouwbaar door middel van Duplex onderzoek Idealiter zou hierbij ook het diepe systeem in beeld moeten worden gebracht Met de introductie van Duplex onderzoek zijn ook non-invasieve technieken zoals Doppler en plethysmografie (routinematige) evaluatie van chronische veneuze ziekte (CVD).
| 575 | fms |
een ulcus cruris dient een Duplex onderzoek te worden verricht om de etiologie van het ulcus te definiëren Hierbij dient men idealiter een beeld te verkrijgen van de afvloed van het been in het iliacale traject om een onderscheid te maken in de eventuele aanwezigheid van oppervlakkige danwel diepe veneuze Alleen indien Duplex onderzoek moeilijk uitvoerbaar is (bijvoorbeeld bij ernstige zieke patiënten of andere praktische redenen) en een patiënt niet in staat is tot het ondergaan van een interventie kan van Duplex Duplex onderzoek voor Chronische Veneuze Ziekte (CVD) dient uit drie componenten te bestaan, te weten Bij patiënten met een ulcus cruris is een goede onderbouwing van de diagnose (veneus/arterieel/diabetisch/e a ) van groot belang om de juiste therapie in te kunnen zetten Bij veel van de ulcus cruris patiënten is er sprake van onderliggend veneus lijden Als deze patiënten in staat zijn een interventie te ondergaan kan hiermee bestaande oppervlakkige veneuze insufficiëntie worden gesaneerd, hetgeen ongeveer een halvering geeft van de recidiefkans op een ulcus cruris venosum [##] Er zijn aanwijzingen uit de praktijk dat een vergelijkbaar effect geldt voor de behandeling van diepe veneuze ziekte, maar vooralsnog kan dit niet met literatuur worden Het is daarom van belang deze behandelbare groep patiënten te identificeren Dit kan betrouwbaar door middel van Duplex onderzoek Idealiter zou hierbij ook het diepe systeem in beeld moeten worden gebracht Met de introductie van Duplex onderzoek zijn ook non-invasieve technieken zoals Doppler en plethysmografie (routinematige) evaluatie van chronische veneuze ziekte (CVD) patiënten zijn bij wie de techniek vanwege mobiliteitsproblemen moeizaam uitvoerbaar kan zijn De drie componenten die een compleet Duplex onderzoek zou moeten omvatten zijn visualisatie van veneuze Bij chronische veneuze ziekte kan met Duplex onderzoek het veneuze systeem anatomisch In het infra-inguinale traject is Duplex onderzoek zeer geschikt voor de evaluatie Het Duplex onderzoek is een combinatie van echografie en pulsed Doppler, waarmee informatie kan worden Zowel anatomie, klepinsufficiëntie als obstructie zijn goed in kaart te brengen met behulp van Duplex onderzoek [<DATUM> Met Duplex onderzoek is ook het diepe veneuze systeem goed in beeld te brengen [##] Naast de goede reproduceerbaarheid is het niet-invasieve <INSTELLING> van Duplex onderzoek een groot voordeel [##] Daarmee is Duplex onderzoek de goudstandaard bij de diagnostiek van veneuze insufficiëntie Het verdient aanbeveling om patiënten met een ulcus cruris aanvullend door middel van een enkel/arm index Een belangrijk deel van de patiënten met een ulcus cruris heeft ook arteriële insufficiëntie Het palperen Niveau aanwijzing (behoudens patiënten met mediasclerose zoals bij diabetes mellitus) Meerdere studies tonen aan dat tot ##% van het totale aantal patiënten met een ulcus cruris perifeer arterieel vaatlijden heeft De ulcera kunnen hierbij een gevolg zijn van dit perifeer arterieel vaatlijden alleen, of gecombineerd zijn met veneuze insufficiëntie Lokalisatie van het ulcus kan een aanwijzing zijn voor perifeer arterieel vaatlijden Zo is de kans hierop bij ulceratie aan de voet aanzienlijk hoger dan indien er sprake is van.
| 568 | fms |
zijn bij wie de techniek vanwege mobiliteitsproblemen moeizaam uitvoerbaar kan zijn De drie componenten die een compleet Duplex onderzoek zou moeten omvatten zijn visualisatie van veneuze Bij chronische veneuze ziekte kan met Duplex onderzoek het veneuze systeem anatomisch In het infra-inguinale traject is Duplex onderzoek zeer geschikt voor de evaluatie Het Duplex onderzoek is een combinatie van echografie en pulsed Doppler, waarmee informatie kan worden Zowel anatomie, klepinsufficiëntie als obstructie zijn goed in kaart te brengen met behulp van Duplex onderzoek [<DATUM> Met Duplex onderzoek is ook het diepe veneuze systeem goed in beeld te brengen [##] Naast de goede reproduceerbaarheid is het niet-invasieve <INSTELLING> van Duplex onderzoek een groot voordeel [##] Daarmee is Duplex onderzoek de goudstandaard bij de diagnostiek van veneuze insufficiëntie Het verdient aanbeveling om patiënten met een ulcus cruris aanvullend door middel van een enkel/arm index Een belangrijk deel van de patiënten met een ulcus cruris heeft ook arteriële insufficiëntie Het palperen Niveau aanwijzing (behoudens patiënten met mediasclerose zoals bij diabetes mellitus) Meerdere studies tonen aan dat tot ##% van het totale aantal patiënten met een ulcus cruris perifeer arterieel vaatlijden heeft De ulcera kunnen hierbij een gevolg zijn van dit perifeer arterieel vaatlijden alleen, of gecombineerd zijn met veneuze insufficiëntie Lokalisatie van het ulcus kan een aanwijzing zijn voor perifeer arterieel vaatlijden Zo is de kans hierop bij ulceratie aan de voet aanzienlijk hoger dan indien er sprake is van anamnese en het lichamelijk onderzoek niet en is aanvullend vaatfunctie onderzoek nodig voor de juiste sensitief gebleken, zelfs in ervaren handen, en sluit arterieel lijden dus niet uit [##-##] Het meten van de enkel/arm index geeft wel een betrouwbare aanwijzing voor de aanwezigheid van arteriële insufficiëntie Voorwaarde is dan wel dat er op een gestandaardiseerde wijze wordt gemeten [##] Indien er sprake is van een enkel/arm index ) #,# sluit dit arteriële afwijkingen bij een arteriogram voor het grootste gedeelte uit (kans ) ##%) Bij patiënten met diabetes mellitus is het meten van de enkel/arm index niet altijd betrouwbaar wegens het niet samendrukbaar zijn van de arteriën (mediasclerose) Zie ook de CBO Consensus diagnostiek en Bij patiënten met arteriële insufficiëntie kan een teendrukmeting verdere objectieve informatie over het niveau en de ernst van de ziekte geven Bij het onderzoek wordt de teendruk vergeleken met de druk van de arteria brachialis De normale teendruk index is #,#-#,# Bij een index waarde van #,# of minder (teendruk ## mmHg of Het afnemen van een kweek van het ulcus cruris venosum is geïndiceerd bij tekenen van infectie in of in de omgeving van de wond Dan wordt ook behandeling met orale antibiotica overwogen Dit kan ook overwogen Het routinematig afnemen van een kweek van het ulcus cruris venosum lijkt niet zinvol Kweken en eventueel voorschrijven van orale antibiotica is geïndiceerd bij tekenen van infectie van/ rondom de De meeste ulcera cruris zijn na verloop van tijd gecontamineerd of gekoloniseerd met bacteriën en gisten.
| 596 | fms |
onderzoek nodig voor de juiste sensitief gebleken, zelfs in ervaren handen, en sluit arterieel lijden dus niet uit [##-##] Het meten van de enkel/arm index geeft wel een betrouwbare aanwijzing voor de aanwezigheid van arteriële insufficiëntie Voorwaarde is dan wel dat er op een gestandaardiseerde wijze wordt gemeten [##] Indien er sprake is van een enkel/arm index ) #,# sluit dit arteriële afwijkingen bij een arteriogram voor het grootste gedeelte uit (kans ) ##%) Bij patiënten met diabetes mellitus is het meten van de enkel/arm index niet altijd betrouwbaar wegens het niet samendrukbaar zijn van de arteriën (mediasclerose) Zie ook de CBO Consensus diagnostiek en Bij patiënten met arteriële insufficiëntie kan een teendrukmeting verdere objectieve informatie over het niveau en de ernst van de ziekte geven Bij het onderzoek wordt de teendruk vergeleken met de druk van de arteria brachialis De normale teendruk index is #,#-#,# Bij een index waarde van #,# of minder (teendruk ## mmHg of Het afnemen van een kweek van het ulcus cruris venosum is geïndiceerd bij tekenen van infectie in of in de omgeving van de wond Dan wordt ook behandeling met orale antibiotica overwogen Dit kan ook overwogen Het routinematig afnemen van een kweek van het ulcus cruris venosum lijkt niet zinvol Kweken en eventueel voorschrijven van orale antibiotica is geïndiceerd bij tekenen van infectie van/ rondom de De meeste ulcera cruris zijn na verloop van tijd gecontamineerd of gekoloniseerd met bacteriën en gisten Er is een duidelijke relatie tussen de grootte van het ulcus, de duur van het ulcus en de leeftijd van de patiënt De meeste kweken laten groei zien van Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa en Proteus mirabilis Een Duitse retrospectieve studie laat zien dat na <LEEFTIJD> jaar het spectrum van bacteriële kolonisatie niet veranderd is, maar wel een verandering optreedt van gram positief naar gram negatief [##] Een andere studie toont het voorkomen van anaërobe bacteriën tot ##% van de gevallen [##] Tenslotte worden in ## tot ##% van de ulcera een Candida albicans aangetroffen Er zijn meerdere studies die aantonen dat er geen relatie bestaat tussen een positieve kweekuitslag met welke er geen reden is om routinematig een ulcus cruris venosum te kweken Als er duidelijk tekenen van infectie, zowel in als rondom de wond, moeten kweken worden afgenomen Er is een gerandomiseerde studie waarin het effect is onderzocht van antibiotica bij de behandeling van klinisch niet-geïnfecteerde ulcera [##] Er is echter geen statistisch significant verschil tussen de wel en niet met antibiotica behandelde groepen Wel laat recent onderzoek zien dat Pseudomonas infectie zich veel dieper in het ulcus bevindt en daardoor bij routine kweken niet gevonden wordt, maar mogelijk wel degelijk een rol speelt in vertraagde wondgenezing [##] Bij onvoldoende reactie op therapie of bij een atypisch aspect adviseert de werkgroep het nemen van een Bij onvoldoende reactie op therapie of bij atypisch aspect van het ulcus cruris venosum kan een biopt.
| 599 | fms |
duidelijke relatie tussen de grootte van het ulcus, de duur van het ulcus en de leeftijd van de patiënt De meeste kweken laten groei zien van Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa en Proteus mirabilis Een Duitse retrospectieve studie laat zien dat na <LEEFTIJD> jaar het spectrum van bacteriële kolonisatie niet veranderd is, maar wel een verandering optreedt van gram positief naar gram negatief [##] Een andere studie toont het voorkomen van anaërobe bacteriën tot ##% van de gevallen [##] Tenslotte worden in ## tot ##% van de ulcera een Candida albicans aangetroffen Er zijn meerdere studies die aantonen dat er geen relatie bestaat tussen een positieve kweekuitslag met welke er geen reden is om routinematig een ulcus cruris venosum te kweken Als er duidelijk tekenen van infectie, zowel in als rondom de wond, moeten kweken worden afgenomen Er is een gerandomiseerde studie waarin het effect is onderzocht van antibiotica bij de behandeling van klinisch niet-geïnfecteerde ulcera [##] Er is echter geen statistisch significant verschil tussen de wel en niet met antibiotica behandelde groepen Wel laat recent onderzoek zien dat Pseudomonas infectie zich veel dieper in het ulcus bevindt en daardoor bij routine kweken niet gevonden wordt, maar mogelijk wel degelijk een rol speelt in vertraagde wondgenezing [##] Bij onvoldoende reactie op therapie of bij een atypisch aspect adviseert de werkgroep het nemen van een Bij onvoldoende reactie op therapie of bij atypisch aspect van het ulcus cruris venosum kan een biopt een andere diagnose zoals maligniteit of maligne ontaarding te worden overwogen en is een huidbiopt geïndiceerd [##] Voor het maken van adequate differentiaal diagnose is uitgebreide dermatologische kennis van de huid noodzakelijk Voor een uitgebreide differentiaal diagnose zie inleiding (<PERSOON>, HAM Handboek Bij verdenking op contactallergie wordt aanbevolen om naast de Europese standaardreeks een additionele reeks van allergenen te gebruiken, voorkomend in wondbehandelingsproducten, wondbedekkers en TEK of elastische Het ontstaan van contactallergieën kan mogelijk afnemen door het vermijden van die allergenen, waarvan bekend is dat ze een hoog risico op sensibilisatie kennen Als er aanwijzingen zijn voor een vertraagde wondgenezing dient men altijd te denken aan de mogelijkheid van een contactallergie Dit uit zich vaak in de combinatie met een vorm van eczeem Een contactallergie kan worden aangetoond door contact allergologisch Bij patiënten met langer bestaande of recidiverende ulcera komt vaak een contactallergie voor <PERSOON> bij veneuze ulcera komt veel voor en wordt regelmatig ten onrechte gediagnostiseerd als cellulitis of erysipelas Bij het ontstaan van eczeem rond het ulcus cruris speelt contact allergie vaker een rol dan verwacht Bij patiënten met een lange voorgeschiedenis van recidiverende ulcera moet altijd de mogelijkheid van een contactallergie worden overwogen Contactallergieën kunnen met name genezing van het ulcus cruris vertragen, maar ook de oorzaak zijn van een ulcus cruris Omdat het gebruik van zalven en wondbedekkers de afgelopen.
| 544 | fms |
maligne ontaarding te worden overwogen en is een huidbiopt geïndiceerd [##] Voor het maken van adequate differentiaal diagnose is uitgebreide dermatologische kennis van de huid noodzakelijk Voor een uitgebreide differentiaal diagnose zie inleiding (<PERSOON>, HAM Handboek Bij verdenking op contactallergie wordt aanbevolen om naast de Europese standaardreeks een additionele reeks van allergenen te gebruiken, voorkomend in wondbehandelingsproducten, wondbedekkers en TEK of elastische Het ontstaan van contactallergieën kan mogelijk afnemen door het vermijden van die allergenen, waarvan bekend is dat ze een hoog risico op sensibilisatie kennen Als er aanwijzingen zijn voor een vertraagde wondgenezing dient men altijd te denken aan de mogelijkheid van een contactallergie Dit uit zich vaak in de combinatie met een vorm van eczeem Een contactallergie kan worden aangetoond door contact allergologisch Bij patiënten met langer bestaande of recidiverende ulcera komt vaak een contactallergie voor <PERSOON> bij veneuze ulcera komt veel voor en wordt regelmatig ten onrechte gediagnostiseerd als cellulitis of erysipelas Bij het ontstaan van eczeem rond het ulcus cruris speelt contact allergie vaker een rol dan verwacht Bij patiënten met een lange voorgeschiedenis van recidiverende ulcera moet altijd de mogelijkheid van een contactallergie worden overwogen Contactallergieën kunnen met name genezing van het ulcus cruris vertragen, maar ook de oorzaak zijn van een ulcus cruris Omdat het gebruik van zalven en wondbedekkers de afgelopen Diverse studies tonen aan dat bij deze contactallergieën er regelmatig sprake is van meerdere contactallergische [##-##] Allergieën zijn beschreven voor bestanddelen van (wond)zalven zoals perubalsem en zwachtels, therapeutische elastische kousen, hydrocolloïden, corticosteroiden en lokale aneasthetica, waarbij er een duidelijke relatie is tussen de duur van de ulcera en het ontstaan van contactallergieën [##-##] De meest voorkomende allergieën zijn beschreven voor perubalsem, lanoline, antibiotica en antiseptica Allergieën voor Allergieën voor nieuwe producten nemen toe, onder andere voor zilverionen worden vaker allergieën Behandeling van het primair lijden, te weten de verhoogde veneuze druk vormt de basis van de behandeling van het ulcus cruris venosum In de praktijk kan afname van de veneuze druk bereikt worden door sanering van insufficiëntie venen en met behulp van compressietherapie, afhankelijk van de gecompliceerdheid (ernst en duur) van het ulcus Uiteraard vormt (ernstige) arteriële insufficiëntie een contra-indicatie voor het toepassen van Voor een uitgebreide beschrijving compressietherapie in de behandeling van chronische veneuze ziekte (CVD) Zodra een ulcus cruris venosum genezen is, dient een levenslange onderhoudsbehandeling met therapeutisch elastische kousen te worden gegeven ter voorkoming van een nieuw ulcus cruris venosum Een mogelijke strategie zou kunnen zijn om een kous met een drukklasse # voor te schrijven In geval van een sterke oedeemneiging is ook een hoge stiffness wenselijk Mochten deze kousen niet verdragen worden, dan Start altijd met de meest optimale therapie en motiveer uw patiënt hiervoor Het is belangrijk dat de ingezette Gezien het geringe bewijs voor de meerwaarde van hogere drukklassen bij varices, vormen functionele.
| 557 | fms |
meerdere contactallergische [##-##] Allergieën zijn beschreven voor bestanddelen van (wond)zalven zoals perubalsem en zwachtels, therapeutische elastische kousen, hydrocolloïden, corticosteroiden en lokale aneasthetica, waarbij er een duidelijke relatie is tussen de duur van de ulcera en het ontstaan van contactallergieën [##-##] De meest voorkomende allergieën zijn beschreven voor perubalsem, lanoline, antibiotica en antiseptica Allergieën voor Allergieën voor nieuwe producten nemen toe, onder andere voor zilverionen worden vaker allergieën Behandeling van het primair lijden, te weten de verhoogde veneuze druk vormt de basis van de behandeling van het ulcus cruris venosum In de praktijk kan afname van de veneuze druk bereikt worden door sanering van insufficiëntie venen en met behulp van compressietherapie, afhankelijk van de gecompliceerdheid (ernst en duur) van het ulcus Uiteraard vormt (ernstige) arteriële insufficiëntie een contra-indicatie voor het toepassen van Voor een uitgebreide beschrijving compressietherapie in de behandeling van chronische veneuze ziekte (CVD) Zodra een ulcus cruris venosum genezen is, dient een levenslange onderhoudsbehandeling met therapeutisch elastische kousen te worden gegeven ter voorkoming van een nieuw ulcus cruris venosum Een mogelijke strategie zou kunnen zijn om een kous met een drukklasse # voor te schrijven In geval van een sterke oedeemneiging is ook een hoge stiffness wenselijk Mochten deze kousen niet verdragen worden, dan Start altijd met de meest optimale therapie en motiveer uw patiënt hiervoor Het is belangrijk dat de ingezette Gezien het geringe bewijs voor de meerwaarde van hogere drukklassen bij varices, vormen functionele behandel keuze Ook de drukgradient van de TEK van de enkel naar de boord vd kous speelt een belangrijke rol, zeker bij afwijkende beenvormen Hiervoor zou een Pico-drukmetertje kunnen worden gebruikt Uiteraard is druk niet de enige belangrijke karakteristiek van compressietherapie Ook de stiffness is van belang voor de effectiviteit van compressietherapie We zullen deze karakteristiek steeds vaker gaan tegenkomen in de literatuur over compressietherapie, echter in de hierboven gemelde artikelen wordt her nog niets over vermeld Compressie met hogere druk lijkt effectiever in het verminderen van recidieven van veneuze ulcera dan Er is enig bewijs dat compressie met TEKâs van een hogere drukklasse (klasse #) effectiever zijn dan TEKâs van een lagere drukklasse (klasse #) in het voorkómen van recidief ulcera op een termijn van drie jaar Minder duidelijk is het effect op langere termijn (<LEEFTIJD> jaar) De compliance is lager bij patiënten die Er is onvoldoende bewijs om een onderscheid en keuze te maken voor een type kous dat de voorkeur In een recente review van # onderzoeken werd het effect van CT op de preventie van recidief ulcera beschreven [#] De voorgeschiedenis van deze patiënten, met name met betrekking tot eerdere (chirurgische) ingrepen en comorbiditeit was in deze studies slecht beschreven Eén studie vergeleek de behandeling met en zonder compressie en vond een significante afname van het aantal recidief ulcera in de compressie groep Twee onderzoeken vergeleken de mate van compressie waarbij het ene onderzoek geen verschil in beide groepen liet.
| 576 | fms |
de enkel naar de boord vd kous speelt een belangrijke rol, zeker bij afwijkende beenvormen Hiervoor zou een Pico-drukmetertje kunnen worden gebruikt Uiteraard is druk niet de enige belangrijke karakteristiek van compressietherapie Ook de stiffness is van belang voor de effectiviteit van compressietherapie We zullen deze karakteristiek steeds vaker gaan tegenkomen in de literatuur over compressietherapie, echter in de hierboven gemelde artikelen wordt her nog niets over vermeld Compressie met hogere druk lijkt effectiever in het verminderen van recidieven van veneuze ulcera dan Er is enig bewijs dat compressie met TEKâs van een hogere drukklasse (klasse #) effectiever zijn dan TEKâs van een lagere drukklasse (klasse #) in het voorkómen van recidief ulcera op een termijn van drie jaar Minder duidelijk is het effect op langere termijn (<LEEFTIJD> jaar) De compliance is lager bij patiënten die Er is onvoldoende bewijs om een onderscheid en keuze te maken voor een type kous dat de voorkeur In een recente review van # onderzoeken werd het effect van CT op de preventie van recidief ulcera beschreven [#] De voorgeschiedenis van deze patiënten, met name met betrekking tot eerdere (chirurgische) ingrepen en comorbiditeit was in deze studies slecht beschreven Eén studie vergeleek de behandeling met en zonder compressie en vond een significante afname van het aantal recidief ulcera in de compressie groep Twee onderzoeken vergeleken de mate van compressie waarbij het ene onderzoek geen verschil in beide groepen liet Vergelijking van twee typen TEKâs uit eenzelfde drukklasse liet geen verschil in het aantal recidieven zien # - <PERSOON> AJ, Dalsing MC et al <PERSOON> care of patients with varicose veins and associated chronic venous diseases clinical practice guidelines of the Society for Vascular Surgery and the <PERSOON> based compression therapy VASA ###; ## suppl #<DATUM> - Schul <PERSOON> versus sclerotherapy for patients with isolated refluxing reticular veins and telangiectasia a randomized trial comparing quality-of-life outcomes Phlebology # - Palfreyman SJ, Michaels JA A systematic review of compression hosiery for uncomplicated varicose veins <PERSOON> L, et al Compression stockings for the initial treatment of varicose veins in patients without venous ulceration Cochrane Database of <PERSOON> therapy for occupational leg symptoms and chronic venous disorders a metaanalysis of randomized controlled trials <PERSOON> ###;#<DATUM> ## # - <PERSOON> SEM Compression for preventing recurrence of venous ulcers <PERSOON> N, <PERSOON-##> TA A systematic review of compression treatment for venous leg ulcers <PERSOON-##> NA, <PERSOON-##> EA Compression for venous leg ulcers.
| 526 | fms |
in het aantal recidieven zien # - <PERSOON> AJ, Dalsing MC et al <PERSOON> care of patients with varicose veins and associated chronic venous diseases clinical practice guidelines of the Society for Vascular Surgery and the <PERSOON> based compression therapy VASA ###; ## suppl #<DATUM> - Schul <PERSOON> versus sclerotherapy for patients with isolated refluxing reticular veins and telangiectasia a randomized trial comparing quality-of-life outcomes Phlebology # - Palfreyman SJ, Michaels JA A systematic review of compression hosiery for uncomplicated varicose veins <PERSOON> L, et al Compression stockings for the initial treatment of varicose veins in patients without venous ulceration Cochrane Database of <PERSOON> therapy for occupational leg symptoms and chronic venous disorders a metaanalysis of randomized controlled trials <PERSOON> ###;#<DATUM> ## # - <PERSOON> SEM Compression for preventing recurrence of venous ulcers <PERSOON> N, <PERSOON-##> TA A systematic review of compression treatment for venous leg ulcers <PERSOON-##> NA, <PERSOON-##> EA Compression for venous leg ulcers CD### De werkgroep adviseert IPC niet als standaardtherapie in te zetten maar enkel wanneer standaard compressie therapie onvoldoende effectief blijkt of ontoepasbaar Wanneer IPC wordt ingezet verdient het snelle in-/deflatie Nadelen van deze compressie methode zijn de inzetbaarheid en kosten Daarbij biedt IPC mogelijk geen bijdrage aan het comfort van de patiënt In uitzonderlijke gevallen wanneer standaard compressie therapie niet goed toepasbaar is, bijvoorbeeld bij afwijkende beenvormen of grote hoeveelheden oedeem, of wanneer Er is bewijs dat IPC de genezing van veneuze ulcera bevordert in vergelijking met geen compressie therapie Er echter geen bewijs voor een toegevoegde waarde van IPC op het effect van compressie Mogelijk kan IPC effectief zijn wanneer standaard compressietherapie geen of onvoldoende effect Er is bewijs dat snelle IPC effectiever zou zijn dan langzame IPC voor de genezing van veneuze ulcera Er is matig bewijs dat IPC een mogelijk gunstig effect kan hebben op subjectieve CVD symptomen bij Intermitterende pneumatische compressietherapie (IPC) is een techniek waarbij compressie op het been wordt uitgeoefend met behulp van een manchet die aangesloten is op een pomp Deze pomp blaast volgens een intermitterend frequentieschema lucht in en uit, waardoor de druk op de extremiteit afwisselend wordt op- en Er zijn twee reviews over de effectiviteit van IPC als behandelmethode van veneuze ulcera De eerste review van goede kwaliteit includeerde # RCTs (### patiënten in totaal) [#] Ãén RCT (## patiënten) liet zien dat meer ulcera genazen met IPC in vergelijking met het enkel toepassen van standaard dressings zonder compressie therapie.
| 528 | fms |
De werkgroep adviseert IPC niet als standaardtherapie in te zetten maar enkel wanneer standaard compressie therapie onvoldoende effectief blijkt of ontoepasbaar Wanneer IPC wordt ingezet verdient het snelle in-/deflatie Nadelen van deze compressie methode zijn de inzetbaarheid en kosten Daarbij biedt IPC mogelijk geen bijdrage aan het comfort van de patiënt In uitzonderlijke gevallen wanneer standaard compressie therapie niet goed toepasbaar is, bijvoorbeeld bij afwijkende beenvormen of grote hoeveelheden oedeem, of wanneer Er is bewijs dat IPC de genezing van veneuze ulcera bevordert in vergelijking met geen compressie therapie Er echter geen bewijs voor een toegevoegde waarde van IPC op het effect van compressie Mogelijk kan IPC effectief zijn wanneer standaard compressietherapie geen of onvoldoende effect Er is bewijs dat snelle IPC effectiever zou zijn dan langzame IPC voor de genezing van veneuze ulcera Er is matig bewijs dat IPC een mogelijk gunstig effect kan hebben op subjectieve CVD symptomen bij Intermitterende pneumatische compressietherapie (IPC) is een techniek waarbij compressie op het been wordt uitgeoefend met behulp van een manchet die aangesloten is op een pomp Deze pomp blaast volgens een intermitterend frequentieschema lucht in en uit, waardoor de druk op de extremiteit afwisselend wordt op- en Er zijn twee reviews over de effectiviteit van IPC als behandelmethode van veneuze ulcera De eerste review van goede kwaliteit includeerde # RCTs (### patiënten in totaal) [#] Ãén RCT (## patiënten) liet zien dat meer ulcera genazen met IPC in vergelijking met het enkel toepassen van standaard dressings zonder compressie therapie ###) Vier RCTs evalueerden de toevoeging van IPC aan het standaard behandel regime met continue compressie en standaard dressings Er werden verschillende typen apparaten en variabele piekdruk en inflatie schemaâs gebruikt Drie RCTs konden worden gepoold (### patiënten in totaal) en vonden geen bewijs IPC met langzame IPC Bij snelle IPC duurden de inflatietijd, plateaufase en deflatietijd van het manchet seconden Patiënten met snelle IPC vertoonden in deze trial een groter percentage complete genezing dan Een andere systematische review van matige kwaliteit [#] includeerde # studies waarin het effect van IPC op de genezing van chronische veneuze ulcera wordt onderzocht Dit zijn # RCTs (# in overlap met het andere review waarvan # meegenomen in de pooling) en # observationele studies Samenvattend werden er gemixte Berliner et al includeren ook # studies (# RCT, # observationeel) naar het effect van IPC op de symptomen van CVD bij patiënten zonder ulcera De resultaten suggereren een mogelijk gunstig effect van IPC op subjectieve # - <PERSOON> EA, Mani R, <PERSOON> pneumatic compression for treating venous leg ulcers Update in # - <PERSOON> DA A systematic review of pneumatic compression for treatment of chronic venous insufficiency and venous ulcers <PERSOON> ### Mar;##(#) ###-## De werkgroep kan geen uitspraak doen over een eventuele meerwaarde van MLD op de genezing van multifactoriële ulcera.
| 575 | fms |
###) Vier RCTs evalueerden de toevoeging van IPC aan het standaard behandel regime met continue compressie en standaard dressings Er werden verschillende typen apparaten en variabele piekdruk en inflatie schemaâs gebruikt Drie RCTs konden worden gepoold (### patiënten in totaal) en vonden geen bewijs IPC met langzame IPC Bij snelle IPC duurden de inflatietijd, plateaufase en deflatietijd van het manchet seconden Patiënten met snelle IPC vertoonden in deze trial een groter percentage complete genezing dan Een andere systematische review van matige kwaliteit [#] includeerde # studies waarin het effect van IPC op de genezing van chronische veneuze ulcera wordt onderzocht Dit zijn # RCTs (# in overlap met het andere review waarvan # meegenomen in de pooling) en # observationele studies Samenvattend werden er gemixte Berliner et al includeren ook # studies (# RCT, # observationeel) naar het effect van IPC op de symptomen van CVD bij patiënten zonder ulcera De resultaten suggereren een mogelijk gunstig effect van IPC op subjectieve # - <PERSOON> EA, Mani R, <PERSOON> pneumatic compression for treating venous leg ulcers Update in # - <PERSOON> DA A systematic review of pneumatic compression for treatment of chronic venous insufficiency and venous ulcers <PERSOON> ### Mar;##(#) ###-## De werkgroep kan geen uitspraak doen over een eventuele meerwaarde van MLD op de genezing van multifactoriële ulcera MLD kan belastend zijn voor de patiënt Vanuit professioneel oogpunt speelt MLD geen primaire rol in de behandeling van veneuze ulcera MLD kan eventueel overwogen worden wanneer andere therapieën om oedeem reductie bij multifactoriële ulcera te bewerkstelligen niet of onvoldoende effect hebben Er is geen bewijs voor een effect van MLD op de genezing van veneuze ulcera Manuele lymfedrainage is een massagetechniek die wordt toegepast bij de behandeling van patiënten met lymfoedeem Het doel van MLD is om de lymfevasomotoriek te stimuleren en om een betere reabsorptie van het interstitieel vocht te bewerkstelligen Deze behandeling wordt soms ingezet bij patiënten met veneuze ulcera Een uitgebreide systematische search (zie zoekstrategie) leverde geen vergelijkende of observationele studies op over het effect van MLD op de genezing of preventie van ulcus cruris venosum De werkgroep is van mening dat in geval van ulcus cruris venosum, behoudens adequate behandeling van het onderliggend lijden, de mate van exsudatie de belangrijkste parameter is in het verdere beleid Zij stelt hiervoor Alhoewel veel onderzoek gedaan wordt naar verschillende wondbedekkers en verschillende soorten ulcera blijkt toch dat er zeer weinig bekend is over de effectiviteit van wondbedekkers tijdens de verschillende stadia van de wondgenezing Wel zijn er steeds meer resultaten van dierexperimenteel onderzoek naar de rol van De oorzaak van de slechte genezing van veneuze ulcera wordt gezocht in lokale afwijkingen in en rondom het ulcus, zuurstoftekort, ophoping van granulocyten en T-lymfocyten en een verstoord evenwicht van cytokinen en groeifactoren.
| 557 | fms |
professioneel oogpunt speelt MLD geen primaire rol in de behandeling van veneuze ulcera MLD kan eventueel overwogen worden wanneer andere therapieën om oedeem reductie bij multifactoriële ulcera te bewerkstelligen niet of onvoldoende effect hebben Er is geen bewijs voor een effect van MLD op de genezing van veneuze ulcera Manuele lymfedrainage is een massagetechniek die wordt toegepast bij de behandeling van patiënten met lymfoedeem Het doel van MLD is om de lymfevasomotoriek te stimuleren en om een betere reabsorptie van het interstitieel vocht te bewerkstelligen Deze behandeling wordt soms ingezet bij patiënten met veneuze ulcera Een uitgebreide systematische search (zie zoekstrategie) leverde geen vergelijkende of observationele studies op over het effect van MLD op de genezing of preventie van ulcus cruris venosum De werkgroep is van mening dat in geval van ulcus cruris venosum, behoudens adequate behandeling van het onderliggend lijden, de mate van exsudatie de belangrijkste parameter is in het verdere beleid Zij stelt hiervoor Alhoewel veel onderzoek gedaan wordt naar verschillende wondbedekkers en verschillende soorten ulcera blijkt toch dat er zeer weinig bekend is over de effectiviteit van wondbedekkers tijdens de verschillende stadia van de wondgenezing Wel zijn er steeds meer resultaten van dierexperimenteel onderzoek naar de rol van De oorzaak van de slechte genezing van veneuze ulcera wordt gezocht in lokale afwijkingen in en rondom het ulcus, zuurstoftekort, ophoping van granulocyten en T-lymfocyten en een verstoord evenwicht van cytokinen en groeifactoren de verhoogde veneuze druk De nadruk in de behandeling ligt dan ook op behandeling van de primaire oorzaak, In het algemeen kan gesteld worden dat het doel van de wondbedekker is een soort ideale wondomgeving te creëren, waarbij een vochtig wondmilieu het belangrijkste aspect vormt Droge ulcera moeten vochtig gehouden worden en bij lekkende ulcera is adequate opvang belangrijk om maceratie te voorkomen Bij de beschrijving van wondbehandeling maakt de werkgroep geen gebruik van het schema van de Woundcare Consultant Society (WCS),omdat dit schema niet is toegespitst op de beoordeling (en dus keuze van wondbehandeling) van veneuze ulcera en daardoor minder effectief is De werkgroep geeft de voorkeur aan het TIME model Tissue, Inflammatie, Moisture en Edge (zie tabel) Bij de beschrijving van het weefsel (<PERSOON>), Tekenen van infectie in en rondom wond, maar ook foetor, rubor, calor en dolor # - <PERSOON> N, <PERSOON> debridement of chronic wounds A systemic review <PERSOON> KG Effect of sharp debridement using curette on recalcitrant nonhealing venous leg ulcers a concurrently controlled, prospective cohort study Wound Repair Regen ##<DATUM> - <PERSOON> DE, <PERSOON> C, et al Serial surgical debridement a retrospective study on clinical outcomes in chronic lower extremity wounds Wound Repair Regen ### <PERSOON> KD, Engst R.
| 523 | fms |
op behandeling van de primaire oorzaak, In het algemeen kan gesteld worden dat het doel van de wondbedekker is een soort ideale wondomgeving te creëren, waarbij een vochtig wondmilieu het belangrijkste aspect vormt Droge ulcera moeten vochtig gehouden worden en bij lekkende ulcera is adequate opvang belangrijk om maceratie te voorkomen Bij de beschrijving van wondbehandeling maakt de werkgroep geen gebruik van het schema van de Woundcare Consultant Society (WCS),omdat dit schema niet is toegespitst op de beoordeling (en dus keuze van wondbehandeling) van veneuze ulcera en daardoor minder effectief is De werkgroep geeft de voorkeur aan het TIME model Tissue, Inflammatie, Moisture en Edge (zie tabel) Bij de beschrijving van het weefsel (<PERSOON>), Tekenen van infectie in en rondom wond, maar ook foetor, rubor, calor en dolor # - <PERSOON> N, <PERSOON> debridement of chronic wounds A systemic review <PERSOON> KG Effect of sharp debridement using curette on recalcitrant nonhealing venous leg ulcers a concurrently controlled, prospective cohort study Wound Repair Regen ##<DATUM> - <PERSOON> DE, <PERSOON> C, et al Serial surgical debridement a retrospective study on clinical outcomes in chronic lower extremity wounds Wound Repair Regen ### <PERSOON> KD, Engst R wounds hydroactive wound dressings in combination with enzymatic ointment versus gauze dressings in patients with pressure ulcer and venous leg ulcer in <PERSOON> wound debridement <PERSOON> (a) AF, <PERSOON-##> safety and efficacy of a proteolytic ointment in the treatment of chronic ulcers of the lower extremity <PERSOON-##> Dermatol ### Nov;##(# Pt #) ###-## (fallabella b ) # - Mekkes JR Debridement of venous leg ulcers (proefschrift) <PERSOON-##> Universiteit van Amsterdam; ### # - Bahr S, Mustafi N, Hattig P, Piatkowski A, Mosti G, Reimann> K, et al Clinical efficacy of a new monofilament fibrecontaining wound debridement product <PERSOON-##> H, <PERSOON-##> wound debrider a new monofilament fibre technology <PERSOON-##> between sterile saline and tapwater for cleansing of acute ## - <PERSOON-##> MB Behandeling ulcus cruris, inclusief wondverzorging en chirurgische technieken In ## - <PERSOON-##> HR, <PERSOON-##> WR, Oey HB [Transplantation of skin punch grafts as an aid in the ## - <PERSOON-##> HA, de <PERSOON-##> AM, Cormane RH Treatment of ulcers on legs from venous hypertension by.
| 551 | fms |
with enzymatic ointment versus gauze dressings in patients with pressure ulcer and venous leg ulcer in <PERSOON> wound debridement <PERSOON> (a) AF, <PERSOON> safety and efficacy of a proteolytic ointment in the treatment of chronic ulcers of the lower extremity <PERSOON> Dermatol ### Nov;##(# Pt #) ###-## (fallabella b ) # - Mekkes JR Debridement of venous leg ulcers (proefschrift) <PERSOON> Universiteit van Amsterdam; ### # - Bahr S, Mustafi N, Hattig P, Piatkowski A, Mosti G, Reimann> K, et al Clinical efficacy of a new monofilament fibrecontaining wound debridement product <PERSOON> H, <PERSOON> wound debrider a new monofilament fibre technology <PERSOON> between sterile saline and tapwater for cleansing of acute ## - <PERSOON> MB Behandeling ulcus cruris, inclusief wondverzorging en chirurgische technieken In ## - <PERSOON-##> HR, <PERSOON-##> WR, Oey HB [Transplantation of skin punch grafts as an aid in the ## - <PERSOON-##> HA, de <PERSOON-##> AM, Cormane RH Treatment of ulcers on legs from venous hypertension by State-of-the-art treatment of chronic leg ulcers A randomized controlled trial comparing vacuum-assisted closure (V A C ) with modern wound dressings <PERSOON-##> removal of ulcer and lipodermatosclerosis followed by split-skin grafting (shave therapy) yields good long-term results in "non-healing" venous leg ulcers Acta Derm Venereol ### Jul;##(#) ###-## ## - Palfreyman SJ, <PERSOON-##> JA Dressings for healing venous leg ulcers <PERSOON-##> JM Efficacy of modern dressings in the treatment of leg ulcers a systematic review Wound ## - Carter MJ, Tingley-<PERSOON-##> RA, III <PERSOON-##> treatments and silver-impregnated dressings for the healing of leg ## - <PERSOON-##> JC, Cullum N <PERSOON-##> treatments for leg ulcers a systematic review Wound Repair Regen ### ## - <PERSOON-##> prepare pilot RCT of home-based progressive resistance exercises for venous leg ulcers <PERSOON-##> S, Al-<PERSOON-##> LG Antibiotics and antiseptics for venous leg ulcers Cochrane Database ## - Kaye ET Topical antibacterial agents Infect Dis Clin North Am ### <PERSOON-##>;##(#) ###-## ## - <PERSOON-##> SM, Cullum NA, <PERSOON-##> M, <PERSOON-##> TA Systemic review of antimicrobial agents used for chronic wounds Br J.
| 611 | fms |
A randomized controlled trial comparing vacuum-assisted closure (V A C ) with modern wound dressings <PERSOON> removal of ulcer and lipodermatosclerosis followed by split-skin grafting (shave therapy) yields good long-term results in "non-healing" venous leg ulcers Acta Derm Venereol ### Jul;##(#) ###-## ## - Palfreyman SJ, <PERSOON> JA Dressings for healing venous leg ulcers <PERSOON> JM Efficacy of modern dressings in the treatment of leg ulcers a systematic review Wound ## - Carter MJ, Tingley-<PERSOON> RA, III <PERSOON> treatments and silver-impregnated dressings for the healing of leg ## - <PERSOON> JC, Cullum N <PERSOON> treatments for leg ulcers a systematic review Wound Repair Regen ### ## - <PERSOON> prepare pilot RCT of home-based progressive resistance exercises for venous leg ulcers <PERSOON> S, Al-<PERSOON> LG Antibiotics and antiseptics for venous leg ulcers Cochrane Database ## - Kaye ET Topical antibacterial agents Infect Dis Clin North Am ### <PERSOON-##>;##(#) ###-## ## - <PERSOON-##> SM, Cullum NA, <PERSOON-##> M, <PERSOON-##> TA Systemic review of antimicrobial agents used for chronic wounds <PERSOON-##> stimulation by growth-arrested human ## - Kirsner RS, Marston WA, Snyder RJ, <PERSOON-##> TD, Cargill DI, Slade HB Spray-applied cell therapy with human allogeneic fibroblasts and keratinocytes for the treatment of chronic venous leg ulcers a phase #, multicentre, double-blind, ## - <PERSOON-##> CD, Spiekstra SW, Breetveld M, et al Autologous fullthickness skin substitute for healing chronic wounds <PERSOON-##> R, et al Treatment of recalcitrant venous leg ulcers with autologous keratinocytes in fibrin sealant a multinational randomized controlled clinical trial Wound Repair Regen ### ## - <PERSOON-##> H, et al <PERSOON-##> autologous epidermal equivalent tissueengineered from follicular outer root sheath keratinocytes is as effective as split- thickness skin autograft in recalcitrant ## - Cherubino M, <PERSOON-##> KG Adipose-derived stem cells for wound healing ## - Falanga V Stem cells in tissue repair and regeneration <PERSOON-##> ### <PERSOON-##>;###(#) ###- ## ## - <PERSOON-##> JE, <PERSOON-##> EA, Al-<PERSOON-##> grafting for venous leg ulcers <PERSOON-##> K, et al Influence of bioengineered skin substitutes on diabetic foot ulcer and venous leg ulcer outcomes <PERSOON-##> ### Dec;##(##) ###-##.
| 637 | fms |
TD, Cargill DI, Slade HB Spray-applied cell therapy with human allogeneic fibroblasts and keratinocytes for the treatment of chronic venous leg ulcers a phase #, multicentre, double-blind, ## - <PERSOON> CD, Spiekstra SW, Breetveld M, et al Autologous fullthickness skin substitute for healing chronic wounds <PERSOON> R, et al Treatment of recalcitrant venous leg ulcers with autologous keratinocytes in fibrin sealant a multinational randomized controlled clinical trial Wound Repair Regen ### ## - <PERSOON> H, et al <PERSOON> autologous epidermal equivalent tissueengineered from follicular outer root sheath keratinocytes is as effective as split- thickness skin autograft in recalcitrant ## - Cherubino M, <PERSOON> KG Adipose-derived stem cells for wound healing ## - Falanga V Stem cells in tissue repair and regeneration <PERSOON> ### <PERSOON>;###(#) ###- ## ## - <PERSOON> JE, <PERSOON> EA, Al-<PERSOON-##> grafting for venous leg ulcers <PERSOON-##> K, et al Influence of bioengineered skin substitutes on diabetic foot ulcer and venous leg ulcer outcomes <PERSOON-##> ### Dec;##(##) ###-## Topical negative pressure for treating chronic wounds ## - <PERSOON-##> assisted closure device improves the take of mesh grafts in ## - <PERSOON-##> Ii JC Complex lower extremity wounds treated with skin grafts and NPWT a ## - <PERSOON-##> X, Sun H, <PERSOON-##> C, <PERSOON-##> X, <PERSOON-##> applied rhGM-CSF for the wound healing a systematic review Burns ## - Wiemann TJ Efficacy and safety of recombinant human platelet-derived growth factor-BB (Becaplermin) in patients with ## - <PERSOON-##> factor used in healing venous ulcers <PERSOON-##> C, <PERSOON-##> treatment of hypertensive leg ulcers with platelet-derived growth factor-BB a randomized controlled trial Arch Dermatol ### Aug;###(#) ###-## ## - <PERSOON-##> MC, Mata SD, Trengove NJ, Mather CA Randomised double-blind placebo controlled trial of topical autologous platelet lysate in venous ulcer healing <PERSOON-##> DJ, Parish LC, Jensen JL, et al Randomized trial of topically applied repifermin (recombinant human keratinocyte growth factor-#) to accelerate wound healing in venous ulcers <PERSOON-##> A, et al Efficacy and safety of the freeze-dried cultured human keratinocyte lysate, LyphoDerm #.
| 588 | fms |
- <PERSOON> assisted closure device improves the take of mesh grafts in ## - <PERSOON> Ii JC Complex lower extremity wounds treated with skin grafts and NPWT a ## - <PERSOON> X, Sun H, <PERSOON> C, <PERSOON> X, <PERSOON> applied rhGM-CSF for the wound healing a systematic review Burns ## - Wiemann TJ Efficacy and safety of recombinant human platelet-derived growth factor-BB (Becaplermin) in patients with ## - <PERSOON> factor used in healing venous ulcers <PERSOON> C, <PERSOON> treatment of hypertensive leg ulcers with platelet-derived growth factor-BB a randomized controlled trial Arch Dermatol ### Aug;###(#) ###-## ## - <PERSOON-##> MC, Mata SD, Trengove NJ, Mather CA Randomised double-blind placebo controlled trial of topical autologous platelet lysate in venous ulcer healing <PERSOON-##> DJ, Parish LC, Jensen JL, et al Randomized trial of topically applied repifermin (recombinant human keratinocyte growth factor-#) to accelerate wound healing in venous ulcers <PERSOON-##> A, et al Efficacy and safety of the freeze-dried cultured human keratinocyte lysate, LyphoDerm # Wound Repair Regen ## - Briggs M, <PERSOON-##> EA, <PERSOON-##>-St JM Topical agents or dressings for pain in venous leg ulcers <PERSOON-##> S, et al Clinically relevant pain relief with an ibuprofen-releasing foam dressing results from a randomized, controlled, double- blind clinical trial in exuding, painful ## - Romanelli M, <PERSOON-##> slow-release foam dressing reduces wound pain in painful exuding wounds preliminary findings from an international real-life study <PERSOON-##> M, Woo K A pilot (real-life) randomised clinical evaluation of a pain-relieving foam dressing (Ibuprofen-foam versus local best practice) <PERSOON-##> RG A randomized crossover investigation of pain at dressing change ## - White, R A multinational survey of the assessment of pain when removing dressings <PERSOON-##> IS, <PERSOON-##> PJ Contact allergy in patients with stasis dermatitis or leg ulcers Results of the De werkgroep is van mening dat bij reiniging van het ulcus de volgende aspecten van belang zijn start zo Necrotisch weefsel kan scherp en/of chirurgisch worden verwijderd of worden behandeld met een enzymatische wondreiniger.
| 523 | fms |
## - Briggs M, <PERSOON> EA, <PERSOON>-St JM Topical agents or dressings for pain in venous leg ulcers <PERSOON> S, et al Clinically relevant pain relief with an ibuprofen-releasing foam dressing results from a randomized, controlled, double- blind clinical trial in exuding, painful ## - Romanelli M, <PERSOON> slow-release foam dressing reduces wound pain in painful exuding wounds preliminary findings from an international real-life study <PERSOON> M, Woo K A pilot (real-life) randomised clinical evaluation of a pain-relieving foam dressing (Ibuprofen-foam versus local best practice) <PERSOON> RG A randomized crossover investigation of pain at dressing change ## - White, R A multinational survey of the assessment of pain when removing dressings <PERSOON> IS, <PERSOON> PJ Contact allergy in patients with stasis dermatitis or leg ulcers Results of the De werkgroep is van mening dat bij reiniging van het ulcus de volgende aspecten van belang zijn start zo Necrotisch weefsel kan scherp en/of chirurgisch worden verwijderd of worden behandeld met een enzymatische wondreiniger Onder debridement van een wond wordt verstaan het verwijderen van necrose, fibrinebeslag of overig wonddebris Zoals eerder vermeld (zie hoofdstuk diagnostiek) zijn chronische wonden vaak gekoloniseerd met bacteriën, die een goede voedingsbodem hebben aan necrotisch weefsel Als start van een behandeling bij veneuze ulcera lijkt verwijdering van de necrose maar ook debris en fibrine essentieel, aangezien het verwijderen tevens leidt tot stimulatie van de vorming van granulatieweefsel en verlaging van het risico op een infectie [#,#] Bij een patiënt met een ulcus cruris met necrotisch beslag dient op indicatie debridement verricht te worden, bij voorkeur chirurgisch of, indien dit niet wordt verdragen, middels een andere methode zoals enzymatische Chirurgische necrotectomie kan verricht worden in de poliklinische setting Het is een snelle en relatief goedkope methode De behandeling kan wel gepaard gaan met pijn en vindt daarom in veel gevallen tenminste onder lokale verdoving plaats De lokale verdoving kan door middel van lokale applicatie (bijvoorbeeld EMLA), lokale infiltratie anesthesie of door gebruik van opiaat analoga Indien na chirurgische necrotectomie de grootte van het ulcus toeneemt, is het raadzaam kritisch naar de gestelde diagnose te kijken Chirurgische necrotectomie is een efficiënte, effectieve behandeling, welke op indicatie herhaald kan Chirurgische necrotectomie, verwijdering van necrotisch beslag, is een efficiënte en effectieve behandeling [#] Dit omhelst meer dan het oppervlakkig curetteren van een wond Deze behandeling dient bij voorkeur verricht te worden door een ervaren arts ter voorkoming van beschadiging van gezond weefsel Er is matig observationeel bewijs dat herhaald chirurgisch wondtoilet de genezing lijkt te versnellen [#].
| 522 | fms |
overig wonddebris Zoals eerder vermeld (zie hoofdstuk diagnostiek) zijn chronische wonden vaak gekoloniseerd met bacteriën, die een goede voedingsbodem hebben aan necrotisch weefsel Als start van een behandeling bij veneuze ulcera lijkt verwijdering van de necrose maar ook debris en fibrine essentieel, aangezien het verwijderen tevens leidt tot stimulatie van de vorming van granulatieweefsel en verlaging van het risico op een infectie [#,#] Bij een patiënt met een ulcus cruris met necrotisch beslag dient op indicatie debridement verricht te worden, bij voorkeur chirurgisch of, indien dit niet wordt verdragen, middels een andere methode zoals enzymatische Chirurgische necrotectomie kan verricht worden in de poliklinische setting Het is een snelle en relatief goedkope methode De behandeling kan wel gepaard gaan met pijn en vindt daarom in veel gevallen tenminste onder lokale verdoving plaats De lokale verdoving kan door middel van lokale applicatie (bijvoorbeeld EMLA), lokale infiltratie anesthesie of door gebruik van opiaat analoga Indien na chirurgische necrotectomie de grootte van het ulcus toeneemt, is het raadzaam kritisch naar de gestelde diagnose te kijken Chirurgische necrotectomie is een efficiënte, effectieve behandeling, welke op indicatie herhaald kan Chirurgische necrotectomie, verwijdering van necrotisch beslag, is een efficiënte en effectieve behandeling [#] Dit omhelst meer dan het oppervlakkig curetteren van een wond Deze behandeling dient bij voorkeur verricht te worden door een ervaren arts ter voorkoming van beschadiging van gezond weefsel Er is matig observationeel bewijs dat herhaald chirurgisch wondtoilet de genezing lijkt te versnellen [#] Bij een patiënt met therapieresistent ulcus cruris met necrotisch beslag kan mechanisch debridement overwogen Hoewel de bewijsvoering voor het gebruik van enzymatisch debridement beperkt zijn, is er toch een plaats indien een chirurgisch debridement niet mogelijk is Nadeel is dat de behandeling dagelijks dient te geschieden waardoor gebruik van enzymatische kostenverhogend kan werken Goed onderzoek naar de kosten zijn helaas niet beschikbaar Bij het gebruik van collagenase moet ook rekening gehouden worden met de mogelijkheid op Versnelling van debridement is wenselijk gezien het feit dat debris aanleiding geeft tot de ondersteuning van de totstandkoming van biofilms Deze vertragen de wondgenezing en zouden zelfs kunnen leiden tot stagnatie Verdere studies moeten worden verricht om de plaats hiervan in de toekomst te bepalen Er zijn # methoden die in aanmerking komen op basis van wetenschappelijke onderbouwing enzymatisch Er zijn aanwijzingen dat van de enzymatische middelen alleen collagenase het debridement versnelt Er is onvoldoende bewijs dat enzymatische middelen effect hebben op de snelheid van autolyse en Er zijn aanwijzingen dat monofilamenten in een fiber pad een snelle, veilige en gebruiksvriendelijke Voor een enzymatische behandeling is momenteel nog maar # product in <LOCATIE> in de handel collagenase Van collagenase zijn twee reviews die een positief effect aantonen ten opzichte van placebo middelen op de verwijdering van necrose [#,#] Ramundo et al rapporteerden ook # studies die een vermindering van wondinfectie aantonen Slechts enkele trials van beperkte kwaliteit rapporteren over de effectiviteit van overige enzymatische debridement middelen op wond genezing.
| 556 | fms |
met therapieresistent ulcus cruris met necrotisch beslag kan mechanisch debridement overwogen Hoewel de bewijsvoering voor het gebruik van enzymatisch debridement beperkt zijn, is er toch een plaats indien een chirurgisch debridement niet mogelijk is Nadeel is dat de behandeling dagelijks dient te geschieden waardoor gebruik van enzymatische kostenverhogend kan werken Goed onderzoek naar de kosten zijn helaas niet beschikbaar Bij het gebruik van collagenase moet ook rekening gehouden worden met de mogelijkheid op Versnelling van debridement is wenselijk gezien het feit dat debris aanleiding geeft tot de ondersteuning van de totstandkoming van biofilms Deze vertragen de wondgenezing en zouden zelfs kunnen leiden tot stagnatie Verdere studies moeten worden verricht om de plaats hiervan in de toekomst te bepalen Er zijn # methoden die in aanmerking komen op basis van wetenschappelijke onderbouwing enzymatisch Er zijn aanwijzingen dat van de enzymatische middelen alleen collagenase het debridement versnelt Er is onvoldoende bewijs dat enzymatische middelen effect hebben op de snelheid van autolyse en Er zijn aanwijzingen dat monofilamenten in een fiber pad een snelle, veilige en gebruiksvriendelijke Voor een enzymatische behandeling is momenteel nog maar # product in <LOCATIE> in de handel collagenase Van collagenase zijn twee reviews die een positief effect aantonen ten opzichte van placebo middelen op de verwijdering van necrose [#,#] Ramundo et al rapporteerden ook # studies die een vermindering van wondinfectie aantonen Slechts enkele trials van beperkte kwaliteit rapporteren over de effectiviteit van overige enzymatische debridement middelen op wond genezing dergelijke producten op deze uitkomstmaat niet effectiever zijn dan placebo [#,#] Elase is in <LOCATIE> niet meer verkrijgbaar, het effect hiervan werd ook al jaren in twijfel getrokken [#,#] Het gebruik van moderne wondbedekkers zou ook een positief effect hebben op de snelheid van autolyse Uit diverse studies is hiervoor Eusol (natrium hypochloriet) wordt in de praktijk ook gebruikt Voor beschrijving van de toepassing van dit Er zijn meerdere mogelijkheden voor een mechanisch debridement zoals de wet to dry techniek, inzet van paraffine tules, natte gazen en monofilamenten Van de eerste # methodes zijn alleen casuïstische beschrijvingen beschikbaar Van de recent ontwikkelde methode met monofilamenten in een fiber pad (debrisoft) is een aantal kleinere en redelijk grote prospectieve studies beschreven met als conclusie een goed debridement na eenmalig gebruik op wonddebris en wondbeslag Tevens wordt hyperkeratose effectief Reiniging van ulcus cruris venosum gebeurt bij voorkeur met lauw kraanwater Het reinigen van wonden met lauw kraanwater heeft een zelfde resultaat als fysiologisch zout [##] Er zijn geen studies bekend over het nut van badjes (soda of wasmiddelen) Door het vocht onttrekkend effect van zeepmiddelen zou dit resulteren in een negatief effect op de wond en haar directe omgeving Sinds de eerste wereldoorlog is de behandeling met maden bekend Maden zijn uitstekende necrofagen In de literatuur zijn wel casuïstisch positieve effecten beschreven, maar gebruik van maden lijkt niet geïndiceerd voor de routinematige Wanneer er tot huidtransplantatie wordt overgegaan kan toepassing van systemische antibiotica worden.
| 554 | fms |
producten op deze uitkomstmaat niet effectiever zijn dan placebo [#,#] Elase is in <LOCATIE> niet meer verkrijgbaar, het effect hiervan werd ook al jaren in twijfel getrokken [#,#] Het gebruik van moderne wondbedekkers zou ook een positief effect hebben op de snelheid van autolyse Uit diverse studies is hiervoor Eusol (natrium hypochloriet) wordt in de praktijk ook gebruikt Voor beschrijving van de toepassing van dit Er zijn meerdere mogelijkheden voor een mechanisch debridement zoals de wet to dry techniek, inzet van paraffine tules, natte gazen en monofilamenten Van de eerste # methodes zijn alleen casuïstische beschrijvingen beschikbaar Van de recent ontwikkelde methode met monofilamenten in een fiber pad (debrisoft) is een aantal kleinere en redelijk grote prospectieve studies beschreven met als conclusie een goed debridement na eenmalig gebruik op wonddebris en wondbeslag Tevens wordt hyperkeratose effectief Reiniging van ulcus cruris venosum gebeurt bij voorkeur met lauw kraanwater Het reinigen van wonden met lauw kraanwater heeft een zelfde resultaat als fysiologisch zout [##] Er zijn geen studies bekend over het nut van badjes (soda of wasmiddelen) Door het vocht onttrekkend effect van zeepmiddelen zou dit resulteren in een negatief effect op de wond en haar directe omgeving Sinds de eerste wereldoorlog is de behandeling met maden bekend Maden zijn uitstekende necrofagen In de literatuur zijn wel casuïstisch positieve effecten beschreven, maar gebruik van maden lijkt niet geïndiceerd voor de routinematige Wanneer er tot huidtransplantatie wordt overgegaan kan toepassing van systemische antibiotica worden geëvalueerd De ervaring leert dat wonden hier toch vaak mee genezen Voor kleinere transplantaties in het gelaat is aangetoond dat de kans dat het transplantaat aanslaat vergroot is onder het gebruik van systemische antibiotica [##] Voor transplantaties op de beenulcera is dit ook aannemelijk, maar nog nooit wetenschappelijk Huidtransplantatietechnieken kunnen op indicatie bij veneuze ulceraties worden toegepast (weg Niveau wanneer adequate compressietherapie tot onvoldoende genezing heeft geleid) Huidtransplantatietechnieken kunnen bij veneuze ulceraties worden toegepast wanneer adequate compressietherapie tot onvoldoende genezing heeft geleid Om de kans op succes bij transplantatie te vergroten is goede oedeemreductie en granulatie van de wondbodem een belangrijke basis Er bestaan diverse is meestal de eerste stap, waarbij onder lokale anesthesie met een biopteur kleine stukjes huid van elders worden afgenomen (bijvoorbeeld van het bovenbeen) en in de wond worden gelegd [##,##] Als tweede stap kan een schaafhuidtransplantaat worden toegepast wat zowel onder lokale infiltratie anesthesie, tumescent anesthesie of onder algehele anesthesie kan worden uitgevoerd [##] Voor beide methodes geldt dat het wondbed optimaal geconditioneerd moet zijn voordat de transplantatie kan plaatsvinden Een snellere conditionering van het wondbed kan bewerkstelligd worden door het toepassen van negatieve druk systemen Als derde stap kan bij resistente ulcera door <PERSOON> beschreven vorm van chirurgisch debridement met transplantatie plaatsvinden, welke veel ingrijpender is Bij deze methode vindt, door middel van shaving met een dermatoom, een excisie van het gehele ulcusgebied en al alle omliggende sclerotische weefsel tot op gezond weefsel plaats.
| 564 | fms |
De ervaring leert dat wonden hier toch vaak mee genezen Voor kleinere transplantaties in het gelaat is aangetoond dat de kans dat het transplantaat aanslaat vergroot is onder het gebruik van systemische antibiotica [##] Voor transplantaties op de beenulcera is dit ook aannemelijk, maar nog nooit wetenschappelijk Huidtransplantatietechnieken kunnen op indicatie bij veneuze ulceraties worden toegepast (weg Niveau wanneer adequate compressietherapie tot onvoldoende genezing heeft geleid) Huidtransplantatietechnieken kunnen bij veneuze ulceraties worden toegepast wanneer adequate compressietherapie tot onvoldoende genezing heeft geleid Om de kans op succes bij transplantatie te vergroten is goede oedeemreductie en granulatie van de wondbodem een belangrijke basis Er bestaan diverse is meestal de eerste stap, waarbij onder lokale anesthesie met een biopteur kleine stukjes huid van elders worden afgenomen (bijvoorbeeld van het bovenbeen) en in de wond worden gelegd [##,##] Als tweede stap kan een schaafhuidtransplantaat worden toegepast wat zowel onder lokale infiltratie anesthesie, tumescent anesthesie of onder algehele anesthesie kan worden uitgevoerd [##] Voor beide methodes geldt dat het wondbed optimaal geconditioneerd moet zijn voordat de transplantatie kan plaatsvinden Een snellere conditionering van het wondbed kan bewerkstelligd worden door het toepassen van negatieve druk systemen Als derde stap kan bij resistente ulcera door <PERSOON> beschreven vorm van chirurgisch debridement met transplantatie plaatsvinden, welke veel ingrijpender is Bij deze methode vindt, door middel van shaving met een dermatoom, een excisie van het gehele ulcusgebied en al alle omliggende sclerotische weefsel tot op gezond weefsel plaats graftâ Bij ### benen met een ulcus met een gemiddelde bestaansduur van <LEEFTIJD> jaar en follow-up van ## maanden werd een ##% genezingspercentage gezien Deze procedure kan niet worden uitgevoerd onder lokale Bij alle vormen van operatieve huidtransplantatie geldt dat kortdurende immobilisatie na therapie in Trendelenburgstand, al dan niet met toepassing van een gipsverband, verschuiving van het huidtransplantaat Bij de behandeling van een ulcus curis kan in principe met een (traditionele) non- adhesieve wondbedekker De keuze voor een specifieke dressing is afhankelijk van eigenschappen van de wond-bedekker en de wond De wondzorg (en daarmee tevens de keuze voor een bepaald verbandmiddel) dient kosteneffectief ingericht te Bij de applicatie van dressings dient op juist gebruik gelet te worden, waarbij het combineren en frequent Wellicht mede door het veelvuldige gebruik van actieve controlebehandelingen, laten de meeste onderzoeken geen significante verschillen op de eindpunten genezingspercentage en absolute of relatieve reductie van ulcusgrootte zien, waarbij het gebruik van uiteenlopende controlegroepen de interpretatie extra bemoeilijkt In de praktijk kan in principe met een goedkope non-adhesieve wondbedekker worden volstaan Keuzes moeten gebaseerd worden op basis van overwegingen inzake het aspect (mate van excudatie) van de wond (TIME), de invloed van de diverse wondbedekkers op de vochtigheid van de wond, gebruiksgemak (minder frequente wisseling), alsmede ook bijkomende factoren zoals allergieën en pijn Ook het kostenperspectief van de Hydrogels, hydrocolloïden en transparante folies zonder extra applicatie dienen te worden gebruikt bij wonden die geen of weinig wondvocht produceren aangezien anders de kans op maceratie van de wondranden erg.
| 570 | fms |
een ulcus met een gemiddelde bestaansduur van <LEEFTIJD> jaar en follow-up van ## maanden werd een ##% genezingspercentage gezien Deze procedure kan niet worden uitgevoerd onder lokale Bij alle vormen van operatieve huidtransplantatie geldt dat kortdurende immobilisatie na therapie in Trendelenburgstand, al dan niet met toepassing van een gipsverband, verschuiving van het huidtransplantaat Bij de behandeling van een ulcus curis kan in principe met een (traditionele) non- adhesieve wondbedekker De keuze voor een specifieke dressing is afhankelijk van eigenschappen van de wond-bedekker en de wond De wondzorg (en daarmee tevens de keuze voor een bepaald verbandmiddel) dient kosteneffectief ingericht te Bij de applicatie van dressings dient op juist gebruik gelet te worden, waarbij het combineren en frequent Wellicht mede door het veelvuldige gebruik van actieve controlebehandelingen, laten de meeste onderzoeken geen significante verschillen op de eindpunten genezingspercentage en absolute of relatieve reductie van ulcusgrootte zien, waarbij het gebruik van uiteenlopende controlegroepen de interpretatie extra bemoeilijkt In de praktijk kan in principe met een goedkope non-adhesieve wondbedekker worden volstaan Keuzes moeten gebaseerd worden op basis van overwegingen inzake het aspect (mate van excudatie) van de wond (TIME), de invloed van de diverse wondbedekkers op de vochtigheid van de wond, gebruiksgemak (minder frequente wisseling), alsmede ook bijkomende factoren zoals allergieën en pijn Ook het kostenperspectief van de Hydrogels, hydrocolloïden en transparante folies zonder extra applicatie dienen te worden gebruikt bij wonden die geen of weinig wondvocht produceren aangezien anders de kans op maceratie van de wondranden erg Het is daarom De meerwaarde van specifieke wondbehandelcentra buiten het ziekenhuis of zelfstandig behandelcentrum is niet aangetoond De behandeling van het ulcus cruris venosum moet primar gericht zijn op het onderliggend lijden, hetgeen tot de taak van de behandelend specialist behoort Voor de juiste keuze in wondbedekkers en Over de optimale organisatie van zorg wordt in deze richtlijn nog geen uitspraak gedaan Conform de NHG standaard ulcus cruris venosum luidt het advies om met een aantal wondbedekkers ervaring op te doen en over de keus ervan regionale afspraken te maken met degenen die de behandeling uitvoeren en de apothekers (NHG Al sinds begin ##-er jaren is bekend dat een vochtig wondmilieu goed is voor wondgenezing Conventionele ânatte gazenâ veroorzaken relatief veel nadelen met betrekking tot pijn en beschadiging van granulatieweefsel bij verbandwissel Producten die een vochtig wondklimaat realiseren hebben dan ook de voorkeur Moderne wondbedekkers kunnen ingedeeld worden in absorberende, regulerende of reinigende wondbedekkers en wondbedekkers die medicamenten bevatten Bij de keuze voor een wondbedekker dient als primair uitgangspunt het aspect van de wond, met name de exudatie (TIME) Daarnaast is aandacht voor de kosten van de verschilldende verbandmiddelen belangrijk, met het oog op de organisatie van zorg en arbeidskosten waarbij Meerwaarde van moderne wondbedekkers ten opzichte van traditionele wondbehandeling is niet Niveau Op basis van effectiviteitonderzoek kan geen voorkeur worden uitgesproken voor één van de Een Cochrane review van goede kwaliteit gaat in op de effectiviteit van wondbedekkers die kunnen worden gebruikt onder compressief verband [##].
| 560 | fms |
van specifieke wondbehandelcentra buiten het ziekenhuis of zelfstandig behandelcentrum is niet aangetoond De behandeling van het ulcus cruris venosum moet primar gericht zijn op het onderliggend lijden, hetgeen tot de taak van de behandelend specialist behoort Voor de juiste keuze in wondbedekkers en Over de optimale organisatie van zorg wordt in deze richtlijn nog geen uitspraak gedaan Conform de NHG standaard ulcus cruris venosum luidt het advies om met een aantal wondbedekkers ervaring op te doen en over de keus ervan regionale afspraken te maken met degenen die de behandeling uitvoeren en de apothekers (NHG Al sinds begin ##-er jaren is bekend dat een vochtig wondmilieu goed is voor wondgenezing Conventionele ânatte gazenâ veroorzaken relatief veel nadelen met betrekking tot pijn en beschadiging van granulatieweefsel bij verbandwissel Producten die een vochtig wondklimaat realiseren hebben dan ook de voorkeur Moderne wondbedekkers kunnen ingedeeld worden in absorberende, regulerende of reinigende wondbedekkers en wondbedekkers die medicamenten bevatten Bij de keuze voor een wondbedekker dient als primair uitgangspunt het aspect van de wond, met name de exudatie (TIME) Daarnaast is aandacht voor de kosten van de verschilldende verbandmiddelen belangrijk, met het oog op de organisatie van zorg en arbeidskosten waarbij Meerwaarde van moderne wondbedekkers ten opzichte van traditionele wondbehandeling is niet Niveau Op basis van effectiviteitonderzoek kan geen voorkeur worden uitgesproken voor één van de Een Cochrane review van goede kwaliteit gaat in op de effectiviteit van wondbedekkers die kunnen worden gebruikt onder compressief verband [##] verband) onderzochten Enkele andere trials vergeleken schuimverband met een simpel non-adhesief verband, of schuimverbanden onderling Tenslotte waren er enkele die hydrogel met non-adhesieve wondbedekkers vergeleken Eindpunt was genezing van het ulcus, meestal na circa ## weken De meeste trials hadden minder dan ### deelnemers, waarvan de helft minder dan ## De kwaliteit van de studies was in het algemeen matig een simpel non- adhesieve wondbedekker) respectievelijk schuimverband vergeleken met ander schuimverband of een simpele non-ahhesieve wondbedekker en hydrogel vergeleken met een simpele non-adhesieve Een meta-analyse van iets eerdere datum komt tot vergelijkbare bevindingen [##] De review vat de bevindingen van ## onderzoeken samen ## onderzoeken includeerden patiënten betreffen met veneuze ulcera In de andere # werden ook andersoortige ulcera tot het onderzoek toegelaten Vergelijking van de effectiviteit van andere moderne wondbedekkers laten bij meta-analyse geen van alle significante verschillen zien In de evidence tabel zijn de resultaten van een tiental latere trials met wondbedekkers weergegeven De meeste daarvan laten eveneens geen verschillen tussen de diverse soorten wondbedekkers zien De toepassing van lokale antibacteriële middelen kan overwogen worden bij ulcera waarbij de wondgenezing stagneert, mogelijk door bacteriële overload Voor de orale behandeling van geïnfecteerde ulcera verwijzen we naar het hoofdstuk (orale medicatie) Innovatieve behadelingen zoals fotodynamische therapie en laser als Van de lokale middelen met antiseptische werking is de effectiviteit van cadoxomer jodine, zilver, drietal systematische reviews van goede kwaliteit beschreven [##-##] Cadexomer jodine, zilver en honing zijn zowel in crème/zalf als reeds verwerkt in verbandmiddelen verkrijgbaar.
| 581 | fms |
vergeleken schuimverband met een simpel non-adhesief verband, of schuimverbanden onderling Tenslotte waren er enkele die hydrogel met non-adhesieve wondbedekkers vergeleken Eindpunt was genezing van het ulcus, meestal na circa ## weken De meeste trials hadden minder dan ### deelnemers, waarvan de helft minder dan ## De kwaliteit van de studies was in het algemeen matig een simpel non- adhesieve wondbedekker) respectievelijk schuimverband vergeleken met ander schuimverband of een simpele non-ahhesieve wondbedekker en hydrogel vergeleken met een simpele non-adhesieve Een meta-analyse van iets eerdere datum komt tot vergelijkbare bevindingen [##] De review vat de bevindingen van ## onderzoeken samen ## onderzoeken includeerden patiënten betreffen met veneuze ulcera In de andere # werden ook andersoortige ulcera tot het onderzoek toegelaten Vergelijking van de effectiviteit van andere moderne wondbedekkers laten bij meta-analyse geen van alle significante verschillen zien In de evidence tabel zijn de resultaten van een tiental latere trials met wondbedekkers weergegeven De meeste daarvan laten eveneens geen verschillen tussen de diverse soorten wondbedekkers zien De toepassing van lokale antibacteriële middelen kan overwogen worden bij ulcera waarbij de wondgenezing stagneert, mogelijk door bacteriële overload Voor de orale behandeling van geïnfecteerde ulcera verwijzen we naar het hoofdstuk (orale medicatie) Innovatieve behadelingen zoals fotodynamische therapie en laser als Van de lokale middelen met antiseptische werking is de effectiviteit van cadoxomer jodine, zilver, drietal systematische reviews van goede kwaliteit beschreven [##-##] Cadexomer jodine, zilver en honing zijn zowel in crème/zalf als reeds verwerkt in verbandmiddelen verkrijgbaar praktijk meestal geen eenduidig onderscheid gemaakt wordt stellen we de werking van deze producten aan Cadexomer jodine is een keuzemogelijkheid wanneer toepassing van een middel met antibacteriële werking Bij langdurig gebruik dient er gelet te worden op hypothyreïodie, met name bij riscicogroepen (zoals schildklierpatiënten, zwangeren, patiënten die litihium gebruiken) Ook bestaat het risico op jodium allergie bij Het is aannemelijk dat toepassing van cadexomer jodine enige toegevoegde waarde heeft bij de Van de lokaal toe te passen antiseptica blijkt cadoxomer jodine (lodosorb/Betadinejodium), in ## trials te zijn onderzocht [##] Alle onderzoeken zijn klein (doorgaans enkele tientallen patiënten) en vertonen gebreken in de Drie onderzoeken vergeleken de effectiviteit van cadoxomer jodine met standaardzorg waarbij alle patiënten tevens werden behandeld met compressie, waarvan twee rapporteren over genezing na # tot # weken Het ln vier onderzoeken werd de effectiviteit van dagelijkse applicatie van het middel vergeleken met âstandaardzorgâ (zonder compressie) Een onderzoek liet een statistisch significant voordeel zien van de cadoxomer jodine onderzoeken waren de gevonden verschillen echter niet significant De resultaten werden vanwege verschillen tussen de behandelgroepen in de review niet gepoold Het vierde onderzoek bevatte geen gegevens over een eindpunt als de wondgenezing Van de resterende drie trials evalueerden twee het effect van cadoxomer jodine in vergelijking met dextranomer De laatste bevatte drie armen met hydrocolloid en paraffinegazen als controlegroepen De verschillen op het eindpunt wondgenezing zijn niet significant Als wordt gekeken naar minder harde uitkomstmaten zoals absolute (in cm#) of relatieve (in procenten) vermindering van.
| 597 | fms |
praktijk meestal geen eenduidig onderscheid gemaakt wordt stellen we de werking van deze producten aan Cadexomer jodine is een keuzemogelijkheid wanneer toepassing van een middel met antibacteriële werking Bij langdurig gebruik dient er gelet te worden op hypothyreïodie, met name bij riscicogroepen (zoals schildklierpatiënten, zwangeren, patiënten die litihium gebruiken) Ook bestaat het risico op jodium allergie bij Het is aannemelijk dat toepassing van cadexomer jodine enige toegevoegde waarde heeft bij de Van de lokaal toe te passen antiseptica blijkt cadoxomer jodine (lodosorb/Betadinejodium), in ## trials te zijn onderzocht [##] Alle onderzoeken zijn klein (doorgaans enkele tientallen patiënten) en vertonen gebreken in de Drie onderzoeken vergeleken de effectiviteit van cadoxomer jodine met standaardzorg waarbij alle patiënten tevens werden behandeld met compressie, waarvan twee rapporteren over genezing na # tot # weken Het ln vier onderzoeken werd de effectiviteit van dagelijkse applicatie van het middel vergeleken met âstandaardzorgâ (zonder compressie) Een onderzoek liet een statistisch significant voordeel zien van de cadoxomer jodine onderzoeken waren de gevonden verschillen echter niet significant De resultaten werden vanwege verschillen tussen de behandelgroepen in de review niet gepoold Het vierde onderzoek bevatte geen gegevens over een eindpunt als de wondgenezing Van de resterende drie trials evalueerden twee het effect van cadoxomer jodine in vergelijking met dextranomer De laatste bevatte drie armen met hydrocolloid en paraffinegazen als controlegroepen De verschillen op het eindpunt wondgenezing zijn niet significant Als wordt gekeken naar minder harde uitkomstmaten zoals absolute (in cm#) of relatieve (in procenten) vermindering van Een deel van de onderzoeken liet enig effect ten Zilver wordt niet aanbevolen als middelen van keuze wanneer toepassing van een middel met antibacteriële Er is geen bewijs dat zilver toegevoegde waarde heeft bij de behandeling van het ulcus cruris Een systematische review van goede kwaliteit beschrijft de effecten van met zilver geïmpregneerde verbandmiddelen en zilver bevattende crèmes bij patiënten met ulcus cruris [##] Men includeerde in totaal ## verband danwel een hydrocolloïd als controle behandeling Geen van de trials met zilversulfadiazinecrème lieten consistente significante verschillen zien op de genezing De resultaten van deze trials werden in de systematische review niet gepoold De # trials die zilververbandmiddelen vergeleken met uiteenlopende controlebehandelingen lieten gepoold een # procent grotere kans op volledige genezing zien ten gunste van de Een eerdere systematische review komt (op basis van grotendeels dezelfde onderzoeken) tot gelijksoortige <PERSOON> wordt afgeraden als lokaal antibacterieel middel bij de behandeling van het ulcus cruris <PERSOON> kan opdrogen na aanbrengen op de huid en heeft een sterk osmotische werking welke naar De effectiviteit van behandeling met honing (in cremes/dressings) bij patiënten met ulcus cruris is niet Een Cochrane review beschrijft de resultaten van twee trials die de effectiviteit van honing bij het ulcus cruris onderzoeken [##] Eén trial includeerde ### patiënten die ofwel een behandeling met honing geïmpregneerd calciumalginaat verband kregen, ofwel standaard behandeling met diverse andere actieve bestanddelen kregen De andere trial includeerde ### patiënten die ofwel honingverband dan wel hydrogelverband kregen In beide.
| 587 | fms |
Een deel van de onderzoeken liet enig effect ten Zilver wordt niet aanbevolen als middelen van keuze wanneer toepassing van een middel met antibacteriële Er is geen bewijs dat zilver toegevoegde waarde heeft bij de behandeling van het ulcus cruris Een systematische review van goede kwaliteit beschrijft de effecten van met zilver geïmpregneerde verbandmiddelen en zilver bevattende crèmes bij patiënten met ulcus cruris [##] Men includeerde in totaal ## verband danwel een hydrocolloïd als controle behandeling Geen van de trials met zilversulfadiazinecrème lieten consistente significante verschillen zien op de genezing De resultaten van deze trials werden in de systematische review niet gepoold De # trials die zilververbandmiddelen vergeleken met uiteenlopende controlebehandelingen lieten gepoold een # procent grotere kans op volledige genezing zien ten gunste van de Een eerdere systematische review komt (op basis van grotendeels dezelfde onderzoeken) tot gelijksoortige <PERSOON> wordt afgeraden als lokaal antibacterieel middel bij de behandeling van het ulcus cruris <PERSOON> kan opdrogen na aanbrengen op de huid en heeft een sterk osmotische werking welke naar De effectiviteit van behandeling met honing (in cremes/dressings) bij patiënten met ulcus cruris is niet Een Cochrane review beschrijft de resultaten van twee trials die de effectiviteit van honing bij het ulcus cruris onderzoeken [##] Eén trial includeerde ### patiënten die ofwel een behandeling met honing geïmpregneerd calciumalginaat verband kregen, ofwel standaard behandeling met diverse andere actieve bestanddelen kregen De andere trial includeerde ### patiënten die ofwel honingverband dan wel hydrogelverband kregen In beide Na pooling werd geen effect van honing op de genezing aanbevolen als middelen van keuze wanneer toepassing van een middel met antibacteriële werking wordt Lokale antiseptica zoals natrium-hypochloriet/paraffine worden niet aanbevolen voor routine matig lokaal Bij gebruik van middelen met een antibacteriële werking bestaat het risico op sensibilisatie Er is maar beperkte indicactie voor het gebruik van deze middelen Ook ontwikkeling van resistentie is een bijkomend nadeel van deze producten, het gebruik van bijvoorbeeld muporicine moet ook door het belang van resistentie zo min Het frequente gebruik van natrium-hypocloriet in ons land berust op eigen ervaring en mond tot mond reclame Azijnzuur wordt van oudsher toegepast bij ulcera met pseudomonasinfectie Hierbij wordt verondersteld dat een pseudomonasinfectie een negatieve invloed op de wondgenezing heeft Deze zienswijze wordt gedeeld door een breed dermatologisch expertteam maar wetenschappelijk bewijs hiervoor ontbreekt Als nadeel wordt de pijnlijkheid van de behandeling door de patiënt ervaren Ook polyhexanide (PHMB) wordt in de dagelijkse praktijk regelmatig gebruikt bij het reinigen van wonden Wetenschappelijk bewijs voor de effectiviteit van dit middel bij ulcera cruris venosa ontbreekt echter Incidenteel wordt ook terug gegrepen op oudere middelen zoals gentiaanviolet en kaliumpermanganaat Hier bestaat weinig wetenschappelijk bewijs voor, maar lijkt in de praktijk een toegevoegde waarde te kunnen hebben Algemeen dient te worden opgemerkt dat (langdurig) gebruik van antimicrobiële middelen resistentie en ontwikkeling van allergieën in de hand kan werken Er is geen bewijs dat povidonjodium en peroxiden toegevoegde waarde hebben bij de behandeling.
| 561 | fms |
werd geen effect van honing op de genezing aanbevolen als middelen van keuze wanneer toepassing van een middel met antibacteriële werking wordt Lokale antiseptica zoals natrium-hypochloriet/paraffine worden niet aanbevolen voor routine matig lokaal Bij gebruik van middelen met een antibacteriële werking bestaat het risico op sensibilisatie Er is maar beperkte indicactie voor het gebruik van deze middelen Ook ontwikkeling van resistentie is een bijkomend nadeel van deze producten, het gebruik van bijvoorbeeld muporicine moet ook door het belang van resistentie zo min Het frequente gebruik van natrium-hypocloriet in ons land berust op eigen ervaring en mond tot mond reclame Azijnzuur wordt van oudsher toegepast bij ulcera met pseudomonasinfectie Hierbij wordt verondersteld dat een pseudomonasinfectie een negatieve invloed op de wondgenezing heeft Deze zienswijze wordt gedeeld door een breed dermatologisch expertteam maar wetenschappelijk bewijs hiervoor ontbreekt Als nadeel wordt de pijnlijkheid van de behandeling door de patiënt ervaren Ook polyhexanide (PHMB) wordt in de dagelijkse praktijk regelmatig gebruikt bij het reinigen van wonden Wetenschappelijk bewijs voor de effectiviteit van dit middel bij ulcera cruris venosa ontbreekt echter Incidenteel wordt ook terug gegrepen op oudere middelen zoals gentiaanviolet en kaliumpermanganaat Hier bestaat weinig wetenschappelijk bewijs voor, maar lijkt in de praktijk een toegevoegde waarde te kunnen hebben Algemeen dient te worden opgemerkt dat (langdurig) gebruik van antimicrobiële middelen resistentie en ontwikkeling van allergieën in de hand kan werken Er is geen bewijs dat povidonjodium en peroxiden toegevoegde waarde hebben bij de behandeling Lokale antiseptica, zoals natrium-hypochloriet/paraffine zijn cytotoxisch in vitro en in de literatuur is Over povidonjodium zijn vijf trials met in totaal ### patiënten beschreven [##] Zowel dextranomeren als hydrocolloiden worden vergeleken met povidonjodium Geen van de studies laat verschil in Drie trials met in totaal ## patiënten keken naar het effect van peroxiden [##] De trials bevatten geen gegevens over genezingspercentages Wel rapporteren enkele van deze onderzoeken een iets grotere reductie van het Ãén trial rapporteert over ethacridinelactaat met compressie versus standaardzorg met compressie [##] Er zijn geen gegevens over genezingspercentages Wel is in de ethacridinegroep het aantal patiënten waarbij de Ãén onderzoek vergelijkt het effect van mupirocine # procent met controlebehandeling waarbij de patiënten alleen het vehiculum krijgen [##] Het onderzoek laat geen significante verschillen zien Ãén onderzoek vergelijkt chloorhexidine met compressie versus hydrocolloid met compressie [##] De trial laat Fucidine wordt nog regelmatig voorgeschreven Hiervoor is in de literatuur echter geen onderbouwing te vinden Het gebruik van lokale antibiotica wordt in het algemeen vanwege de ontwikkeling van resistentie en contactallergie (zie aldaar) afgeraden Allergieën zijn in het verleden met name aangetoond voor sofra-, gentaen neomycine [##], maar ook voor andere producten zijn allergische reacties beschreven Natrium-hypochloriet/paraffine (Eusol) worden in de praktijk nog gebruikt als lokale antibacteriële middelen Uit een systematische review van alle studies naar deze middelen blijkt dat er geen conclusie is te trekken die behandeling met deze in principe in vitro cytotoxische stoffen rechtvaardigt [##] Huidvervangingsproducten zijn in te delen naar herkomst #.
| 586 | fms |
cytotoxisch in vitro en in de literatuur is Over povidonjodium zijn vijf trials met in totaal ### patiënten beschreven [##] Zowel dextranomeren als hydrocolloiden worden vergeleken met povidonjodium Geen van de studies laat verschil in Drie trials met in totaal ## patiënten keken naar het effect van peroxiden [##] De trials bevatten geen gegevens over genezingspercentages Wel rapporteren enkele van deze onderzoeken een iets grotere reductie van het Ãén trial rapporteert over ethacridinelactaat met compressie versus standaardzorg met compressie [##] Er zijn geen gegevens over genezingspercentages Wel is in de ethacridinegroep het aantal patiënten waarbij de Ãén onderzoek vergelijkt het effect van mupirocine # procent met controlebehandeling waarbij de patiënten alleen het vehiculum krijgen [##] Het onderzoek laat geen significante verschillen zien Ãén onderzoek vergelijkt chloorhexidine met compressie versus hydrocolloid met compressie [##] De trial laat Fucidine wordt nog regelmatig voorgeschreven Hiervoor is in de literatuur echter geen onderbouwing te vinden Het gebruik van lokale antibiotica wordt in het algemeen vanwege de ontwikkeling van resistentie en contactallergie (zie aldaar) afgeraden Allergieën zijn in het verleden met name aangetoond voor sofra-, gentaen neomycine [##], maar ook voor andere producten zijn allergische reacties beschreven Natrium-hypochloriet/paraffine (Eusol) worden in de praktijk nog gebruikt als lokale antibacteriële middelen Uit een systematische review van alle studies naar deze middelen blijkt dat er geen conclusie is te trekken die behandeling met deze in principe in vitro cytotoxische stoffen rechtvaardigt [##] Huidvervangingsproducten zijn in te delen naar herkomst # patiënt zelf); # Allogeen (huid of cellen van een andere persoon); # Xenogeen (huid of cellen van een ander equivalents genoemd Geen van al deze producten is momenteel geregistreerd voor gebruik in Europa Wel Bij patiënten met therapie resistente veneuze ulcera kan deze therapie naar de mening van de werkgroep wel Om overtuigend bewijs te verzamelen pleiten we ervoor om NDT meer in onderzoeksverband toe te passen Mogelijke nadelen van NDT zijn de huidirritatie, pijn als gevolg van de verbandwisselingen en het bloedingrisico bij anticoagulantiagebruik Onduidelijk is nog het effect van NDT op infectie, sterfte en kosten Sinds kort is het mogelijk te kiezen uit een verscheidenheid van commerciële NDT apparaten Zeer belangrijk is te benadrukken dat er nog maar weinig bekend is over de meest optimale instellingen van het vacuüm-apparaat (intensiteit van Er zijn enige aanwijzingen van matige bewijskracht dat negatieve druk therapie de genezing van Negatieve drukbehandeling, of vacuümtherapie, wordt de afgelopen <LEEFTIJD> jaar in gezet bij patiënten met ulcera inclusief veneuze ulcera - die slecht genezen [##] Er is slechts # RCT verricht bij patiënten met veneuze danwel Stimulatie van de wondgenezing is gebaseerd op versnelling van angiogenese en granulatie en op verlaging van de bacteriële contaminatiegraad door het constant afzuigen van wondvocht Klinische of poliklinische negatievedruktherapie wordt in de dagelijkse praktijk regelmatig ingezet Bijvoorbeeld als voorbereiding van het wondbed op een huidtransplantaat [##] of postoperatief om een graft te fixeren en wondvocht te draineren [##,##] In een.
| 605 | fms |
zelf); # Allogeen (huid of cellen van een andere persoon); # Xenogeen (huid of cellen van een ander equivalents genoemd Geen van al deze producten is momenteel geregistreerd voor gebruik in Europa Wel Bij patiënten met therapie resistente veneuze ulcera kan deze therapie naar de mening van de werkgroep wel Om overtuigend bewijs te verzamelen pleiten we ervoor om NDT meer in onderzoeksverband toe te passen Mogelijke nadelen van NDT zijn de huidirritatie, pijn als gevolg van de verbandwisselingen en het bloedingrisico bij anticoagulantiagebruik Onduidelijk is nog het effect van NDT op infectie, sterfte en kosten Sinds kort is het mogelijk te kiezen uit een verscheidenheid van commerciële NDT apparaten Zeer belangrijk is te benadrukken dat er nog maar weinig bekend is over de meest optimale instellingen van het vacuüm-apparaat (intensiteit van Er zijn enige aanwijzingen van matige bewijskracht dat negatieve druk therapie de genezing van Negatieve drukbehandeling, of vacuümtherapie, wordt de afgelopen <LEEFTIJD> jaar in gezet bij patiënten met ulcera inclusief veneuze ulcera - die slecht genezen [##] Er is slechts # RCT verricht bij patiënten met veneuze danwel Stimulatie van de wondgenezing is gebaseerd op versnelling van angiogenese en granulatie en op verlaging van de bacteriële contaminatiegraad door het constant afzuigen van wondvocht Klinische of poliklinische negatievedruktherapie wordt in de dagelijkse praktijk regelmatig ingezet Bijvoorbeeld als voorbereiding van het wondbed op een huidtransplantaat [##] of postoperatief om een graft te fixeren en wondvocht te draineren [##,##] In een veneuze of arterioveneuze ulcera met een duur van # maanden behandeld met negatieve druk therapie of standaard wondbehandeling [##] De duur tot complete genezing was ## dagen (##% CI, <DATUM> - #<DATUM> in de negatieve druk therapie groep in vergelijking met ## dagen (##% CI, #<DATUM> - #<DATUM> in de controle groep (<PERSOON> duurde de voorbereiding van het wondbed op het leggen van punch grafts significant korter met # dagen (##% CI <DATUM> - <DATUM> in vergelijking met ## dagen bij standaard wond behandeling (##% CI, ## to ##, P = # ###) In een retrospectieve studie bij ## patiënten met chronische ulcera (waarvan #<DATUM> van veneuze origine) die ## split skin grafts kregen bleek de complete genezing van een skin graft #<DATUM> % bij postoperatieve zijn ook lichtere en makkelijker te dragen apparaten voor in de thuissituatie <PERSOON> RCTs suggereren enig effect van rhGM-CSF bij patiënten met ulcus cruris Een systematische review van matige kwaliteit beschrijft de verdiensten van recombinant granulocytmacrofaag-kolonie-stimulerende factor (rhGM-CSF) op wondgenezing [##] Dit review omvat twee randomized controlled trials met respectievelijk ## en ## patiënten met ulcus cruris waarin de effectiviteit van dit middel wordt vergeleken met placeboinjecties Het rhGM-CSF wordt in een dosering van ### of ### microgram per subcutane injectie nabij het ulcus toegediend; in de ene trial eenmalig, in de andere wekelijks gedurende maximaal vier weken.
| 630 | fms |
met een duur van # maanden behandeld met negatieve druk therapie of standaard wondbehandeling [##] De duur tot complete genezing was ## dagen (##% CI, <DATUM> - #<DATUM> in de negatieve druk therapie groep in vergelijking met ## dagen (##% CI, #<DATUM> - #<DATUM> in de controle groep (<PERSOON> duurde de voorbereiding van het wondbed op het leggen van punch grafts significant korter met # dagen (##% CI <DATUM> - <DATUM> in vergelijking met ## dagen bij standaard wond behandeling (##% CI, ## to ##, P = # ###) In een retrospectieve studie bij ## patiënten met chronische ulcera (waarvan #<DATUM> van veneuze origine) die ## split skin grafts kregen bleek de complete genezing van een skin graft #<DATUM> % bij postoperatieve zijn ook lichtere en makkelijker te dragen apparaten voor in de thuissituatie <PERSOON> RCTs suggereren enig effect van rhGM-CSF bij patiënten met ulcus cruris Een systematische review van matige kwaliteit beschrijft de verdiensten van recombinant granulocytmacrofaag-kolonie-stimulerende factor (rhGM-CSF) op wondgenezing [##] Dit review omvat twee randomized controlled trials met respectievelijk ## en ## patiënten met ulcus cruris waarin de effectiviteit van dit middel wordt vergeleken met placeboinjecties Het rhGM-CSF wordt in een dosering van ### of ### microgram per subcutane injectie nabij het ulcus toegediend; in de ene trial eenmalig, in de andere wekelijks gedurende maximaal vier weken # weken werd een effect ten gunste van rhGM-CSF waargenomen (OR #,##; ## % BI #,## - ##,##) Bij toevoeging van de resultaten van trials bij patiënten met andere chronische ulcera (door Leishmaniasis en door druk) was er nog steeds een verschil ten faveure van de rhGM-CSF-groepen, maar dit was niet langer Groeifactoren verkregen uit bloedplaatjes lijken geen significante verbetering van wondgenezing op te leveren bij wonden op basis van chronische veneuze insufficiëntie Mogelijk hebben deze wel enige Niveau toegevoegde waarde bij langer bestaande en grote ulcera Verdere studies zijn nodig om hier een <PERSOON> ###, <PERSOON> ### Een RCT van redelijke kwaliteit [##] laat geen significant verschil in wondgenezing zien ten bate van Becaplermingel ten opzichte van placebogel Wel lijkt Becaplermin gel de genezingsduur van grote en langer Een RCTvan matige kwaliteit [##] vergelijkt Platelet-Derived Growth Factor (PDGF) (N= ##) met traditionele behandelingen zonder placebo (zoals antiseptica, lokale antibiotica, hydrocolloïden en occlusieve verbanden) bij patiënten met veneuze ulcera (N=#) Er werd geen significant verschil aangetoond tussen beide groepen wat betreft tijd tot genezing Wel werd een significant verschil gevonden in de tijd tot genezing bij langer bestaande Senet et al [##] vergelijken in een RCT van goede kwaliteit het lokale gebruik van ingevroren autologe bloedplaatjes (FAP) bij chronische veneuze ulcera met placebo gedurende ## weken (N=##) Er wordt geen Een RCT van <PERSOON> et al, (###) [##] vergelijkt het gebruik van groeifactoren uit bloedplaatjes (platelet lysate, PL) bij veneuze ulcera met placebo (n = ##) Na negen maanden werd geen significant verschil gezien in snelheid.
| 700 | fms |
##,##) Bij toevoeging van de resultaten van trials bij patiënten met andere chronische ulcera (door Leishmaniasis en door druk) was er nog steeds een verschil ten faveure van de rhGM-CSF-groepen, maar dit was niet langer Groeifactoren verkregen uit bloedplaatjes lijken geen significante verbetering van wondgenezing op te leveren bij wonden op basis van chronische veneuze insufficiëntie Mogelijk hebben deze wel enige Niveau toegevoegde waarde bij langer bestaande en grote ulcera Verdere studies zijn nodig om hier een <PERSOON> ###, <PERSOON> ### Een RCT van redelijke kwaliteit [##] laat geen significant verschil in wondgenezing zien ten bate van Becaplermingel ten opzichte van placebogel Wel lijkt Becaplermin gel de genezingsduur van grote en langer Een RCTvan matige kwaliteit [##] vergelijkt Platelet-Derived Growth Factor (PDGF) (N= ##) met traditionele behandelingen zonder placebo (zoals antiseptica, lokale antibiotica, hydrocolloïden en occlusieve verbanden) bij patiënten met veneuze ulcera (N=#) Er werd geen significant verschil aangetoond tussen beide groepen wat betreft tijd tot genezing Wel werd een significant verschil gevonden in de tijd tot genezing bij langer bestaande Senet et al [##] vergelijken in een RCT van goede kwaliteit het lokale gebruik van ingevroren autologe bloedplaatjes (FAP) bij chronische veneuze ulcera met placebo gedurende ## weken (N=##) Er wordt geen Een RCT van <PERSOON> et al, (###) [##] vergelijkt het gebruik van groeifactoren uit bloedplaatjes (platelet lysate, PL) bij veneuze ulcera met placebo (n = ##) Na negen maanden werd geen significant verschil gezien in snelheid Subcutane injectie rondom het ulcus is erg pijnlijk (zeker bij aanwezigheid van lipodermatosclerose) Daarbij zijn deze therapieën erg kostbaar Deze resultaten betreffende deze middelen behoeven bevestiging in Keratinocyten groeifactor heeft mogelijk een versnellend effect op de wondgenezing van veneuze ulcera Gezien tegenstrijdige uitkomsten in onderzoek is voor een definitieve conclusie meer Ãén randomised placebo-controlled trial van redelijke kwaliteit [##] Deze studie onderzocht het effect van behandeling van veneuze ulcera gedurende ## weken (<PERSOON> groep werd een duidelijke versnelling van de wondgenezing gezien ten opzichte van placebo, met name bij ulcera (## cm# of )## Ãén randomised controlled trial [##] onderzoekt de toegevoegde waarde van LyphoDerm TM (een keratinocyten groeifactor in en hydrofiele gel) aan standaard compressietherapie (met of zonder placebo vehicle) bij patiënten met therapie resistente veneuze ulcera (<PERSOON> TM aan de standaard significant snellere genezing gezien bij patiënten met grote ulcera Als pijnstilling gewenst is kan worden gekozen voor orale pijnstilling Ibuprofen bevattende dressings zijn een Het middel is niet bruikbaar bij ulcera met weinig tot zeer weinig exsudaat Beschikbare literatuur laat enigszins Veneuze ulcera kunnen pijnlijk zijn, en dit komt frequenter voor dan algemeen wordt aangenomen De meeste moderne wondbedekkers claimen een vermindering van de pijn Pijnklachten kunnen behandeld worden met orale medicatie Ook kan er voor een wondbehandelingsproduct met een pijnreducerend effect gekozen Ibuprofenschuimverband leidt bij een deel van de patiënten met continu pijnlijke ulcera tot klinisch.
| 614 | fms |
rondom het ulcus is erg pijnlijk (zeker bij aanwezigheid van lipodermatosclerose) Daarbij zijn deze therapieën erg kostbaar Deze resultaten betreffende deze middelen behoeven bevestiging in Keratinocyten groeifactor heeft mogelijk een versnellend effect op de wondgenezing van veneuze ulcera Gezien tegenstrijdige uitkomsten in onderzoek is voor een definitieve conclusie meer Ãén randomised placebo-controlled trial van redelijke kwaliteit [##] Deze studie onderzocht het effect van behandeling van veneuze ulcera gedurende ## weken (<PERSOON> groep werd een duidelijke versnelling van de wondgenezing gezien ten opzichte van placebo, met name bij ulcera (## cm# of )## Ãén randomised controlled trial [##] onderzoekt de toegevoegde waarde van LyphoDerm TM (een keratinocyten groeifactor in en hydrofiele gel) aan standaard compressietherapie (met of zonder placebo vehicle) bij patiënten met therapie resistente veneuze ulcera (<PERSOON> TM aan de standaard significant snellere genezing gezien bij patiënten met grote ulcera Als pijnstilling gewenst is kan worden gekozen voor orale pijnstilling Ibuprofen bevattende dressings zijn een Het middel is niet bruikbaar bij ulcera met weinig tot zeer weinig exsudaat Beschikbare literatuur laat enigszins Veneuze ulcera kunnen pijnlijk zijn, en dit komt frequenter voor dan algemeen wordt aangenomen De meeste moderne wondbedekkers claimen een vermindering van de pijn Pijnklachten kunnen behandeld worden met orale medicatie Ook kan er voor een wondbehandelingsproduct met een pijnreducerend effect gekozen Ibuprofenschuimverband leidt bij een deel van de patiënten met continu pijnlijke ulcera tot klinisch wondvocht afgeven De effectiviteit van het ibuprofenschuimverband werd onderzocht in een systematische review van goede kwaliteit [##] Op basis van de combinatie van twee trials schatten de reviewers de number needed to treat op # (## %BI # - ##), dat wil zeggen dat het percentage patiënten dat tenminste ## procent pijnreductie ervaart in de behandelgroepen circa ## procent groter is Zij menen dat dit verschil van klinische In aanvulling op de review van Briggs e a werden nog drie trials met ibuprofen schuimverband geïdentificeerd die de gunstige effecten op de pijn bij patiënten met pijnlijke ulcera ondersteunen [##-##] In de studie van Romanelli wordt expliciet beschreven dat de ibuprofen niet systemisch kon worden aangetoond Bij specifieke pijnklachten van ulcus cruris venosum tijdens verbandwissel zouden siliconen verbanden overwogen kunnen worden, ook kan paracetamol worden voorgeschreven om pijn bij verbandwissel te Als er sprake is van duidelijk pijn bij verbandwissel moet eerst gekeken worden of er een goede keuze gemaakt is voor de wondbedekker Als aanvullende maatregel om pijn bij verbandwissel te reduceren kan patiënten Voor patiënten met ulcus cruris venosum kan het verwisselen van wondbedekkers pijnlijk zijn Dit kan optreden als de wond van nature al pijnlijk is, door verkeerd gebruik van wondproducten, of doordat gering exsudaat kan Er zijn aanwijzingen dat siliconenverband een gunstig effect heeft op pijnbeleving bij verbandwissel Er zijn slechts enkele klinische studies gepubliceerd die gericht hebben gekeken naar de invloed van type wondbedekker op pijn en trauma door verbandwissel bij patiënten met ulcus cruris venosum [##,##].
| 582 | fms |
in een systematische review van goede kwaliteit [##] Op basis van de combinatie van twee trials schatten de reviewers de number needed to treat op # (## %BI # - ##), dat wil zeggen dat het percentage patiënten dat tenminste ## procent pijnreductie ervaart in de behandelgroepen circa ## procent groter is Zij menen dat dit verschil van klinische In aanvulling op de review van Briggs e a werden nog drie trials met ibuprofen schuimverband geïdentificeerd die de gunstige effecten op de pijn bij patiënten met pijnlijke ulcera ondersteunen [##-##] In de studie van Romanelli wordt expliciet beschreven dat de ibuprofen niet systemisch kon worden aangetoond Bij specifieke pijnklachten van ulcus cruris venosum tijdens verbandwissel zouden siliconen verbanden overwogen kunnen worden, ook kan paracetamol worden voorgeschreven om pijn bij verbandwissel te Als er sprake is van duidelijk pijn bij verbandwissel moet eerst gekeken worden of er een goede keuze gemaakt is voor de wondbedekker Als aanvullende maatregel om pijn bij verbandwissel te reduceren kan patiënten Voor patiënten met ulcus cruris venosum kan het verwisselen van wondbedekkers pijnlijk zijn Dit kan optreden als de wond van nature al pijnlijk is, door verkeerd gebruik van wondproducten, of doordat gering exsudaat kan Er zijn aanwijzingen dat siliconenverband een gunstig effect heeft op pijnbeleving bij verbandwissel Er zijn slechts enkele klinische studies gepubliceerd die gericht hebben gekeken naar de invloed van type wondbedekker op pijn en trauma door verbandwissel bij patiënten met ulcus cruris venosum [##,##] beschadiging van de wond(randen) na verbandwissel tussen twee typen verbanden Er werden ### patiënten geïncludeerd met verschillende wondtypen, waarvan ##% veneuze ulcera Alle patiënten werden eerst behandeld met een traditioneel adhesief wondverband en erna met een siliconenverband (âSafetacâ technologie) Patiënten bleken bij behandeling met siliconenverband significant minder pijn te ervaren (p=# ##) en er was een trend naar minder beschadiging van wond en wondranden bij wondbehandeling (niet significant) In een cross-over studie [##] van matige kwaliteit werd bij ## patiënten met een beenulcus (## #% veneus) het effect van twee typen verbandmiddelen onderzocht op pijnbeleving en wondkarakteristieken Na randomisatie werd bij de ene groep het ulcus tweemaal met een siliconen foam verband verbonden (âSafetacâ technologie) gevolgd door tweemaal verbinden met een adhesief foam verband, bij de andere groep was de volgorde omgekeerd Patiënten gaven tijdens behandeling met het siliconenverband minder pijn (VAS-score) aan dan met het adhesief foamverband, zowel voor als tijdens verbandwissel Tevens was er significant minder maceratie van de wondranden bij het gebruik van siliconen foam (p=# ###) en was de algehele patiënttevredenheid hoger (o a comfort, gemak van verwijderen) Patiënten kregen beide behandelingen, de studie is alleen gerandomiseerd Beide studies zijn van matige kwaliteit, met een gedegen risico op bias (niet gerandomiseerd, geen blindering, Het gebruik van orale medicatie bij de behandeling van ulcus cruris kan om diverse redenen ingezet worden Orale antibiotica worden gebruikt om infectie te bestrijden, andere middelen worden ingezet om genezing te bespoedigen of omdat ze positieve werken hebben op pathogenese van onderliggend lijden.
| 627 | fms |
verbandwissel tussen twee typen verbanden Er werden ### patiënten geïncludeerd met verschillende wondtypen, waarvan ##% veneuze ulcera Alle patiënten werden eerst behandeld met een traditioneel adhesief wondverband en erna met een siliconenverband (âSafetacâ technologie) Patiënten bleken bij behandeling met siliconenverband significant minder pijn te ervaren (p=# ##) en er was een trend naar minder beschadiging van wond en wondranden bij wondbehandeling (niet significant) In een cross-over studie [##] van matige kwaliteit werd bij ## patiënten met een beenulcus (## #% veneus) het effect van twee typen verbandmiddelen onderzocht op pijnbeleving en wondkarakteristieken Na randomisatie werd bij de ene groep het ulcus tweemaal met een siliconen foam verband verbonden (âSafetacâ technologie) gevolgd door tweemaal verbinden met een adhesief foam verband, bij de andere groep was de volgorde omgekeerd Patiënten gaven tijdens behandeling met het siliconenverband minder pijn (VAS-score) aan dan met het adhesief foamverband, zowel voor als tijdens verbandwissel Tevens was er significant minder maceratie van de wondranden bij het gebruik van siliconen foam (p=# ###) en was de algehele patiënttevredenheid hoger (o a comfort, gemak van verwijderen) Patiënten kregen beide behandelingen, de studie is alleen gerandomiseerd Beide studies zijn van matige kwaliteit, met een gedegen risico op bias (niet gerandomiseerd, geen blindering, Het gebruik van orale medicatie bij de behandeling van ulcus cruris kan om diverse redenen ingezet worden Orale antibiotica worden gebruikt om infectie te bestrijden, andere middelen worden ingezet om genezing te bespoedigen of omdat ze positieve werken hebben op pathogenese van onderliggend lijden middelen betreffen behalve antibiotica onder andere pentoxifylline, aspirine, zink, flavonoïden en sulodexide De werkzaamheid van deze middelen is doorgaans onderzocht terwijl patiënten tevens werden behandeld met compressietherapie en dikwijls ook met een vorm van lokale behandeling (wondbedekkers of anderszins) Over de genoemde middelen verscheen een systematische review behalve over aspirine en paardenkastanje extract De veno-actieve medicamenten kunnen grofweg in # groepen worden ingedeeld te weten benzopyronen, saponinen, andere planten extracten en (semi)synthetische geneesmiddelen Flavonoiden behoren tot de eerste groep, en bevatten onder meer de rutosiden en diosmine Paardekastanje-extracten zijn afgeleid van de saponinen Overige medicamenten hebben vooral invloed op (anti)stolling en vervormbaarheid van trombocyten De bevindingen uit de literatuur zijn hieronder samengevat Alhoewel niet alle middelen regulier in <LOCATIE> te koop zijn, zijn uitgebreidere studies wel meegenomen, omdat via internet gebruik deze middelen soms toch makkelijk beschikbaar zijn Orale medicatie met het doel pijn te reduceren werden in deze richtlijn niet # - <PERSOON> S, Al-<PERSOON> LG Antibiotics and antiseptics for venous leg ulcers <PERSOON> for treating venous leg ulcers Cochrane Database Syst Rev ### Dec # - del <PERSOON> ML, <PERSOON> PC Influence of aspirin therapy in the ulcer associated with chronic # - <PERSOON> JA, <PERSOON> effect of aspirin on haemostatic activity in the treatment of.
| 596 | fms |
middelen betreffen behalve antibiotica onder andere pentoxifylline, aspirine, zink, flavonoïden en sulodexide De werkzaamheid van deze middelen is doorgaans onderzocht terwijl patiënten tevens werden behandeld met compressietherapie en dikwijls ook met een vorm van lokale behandeling (wondbedekkers of anderszins) Over de genoemde middelen verscheen een systematische review behalve over aspirine en paardenkastanje extract De veno-actieve medicamenten kunnen grofweg in # groepen worden ingedeeld te weten benzopyronen, saponinen, andere planten extracten en (semi)synthetische geneesmiddelen Flavonoiden behoren tot de eerste groep, en bevatten onder meer de rutosiden en diosmine Paardekastanje-extracten zijn afgeleid van de saponinen Overige medicamenten hebben vooral invloed op (anti)stolling en vervormbaarheid van trombocyten De bevindingen uit de literatuur zijn hieronder samengevat Alhoewel niet alle middelen regulier in <LOCATIE> te koop zijn, zijn uitgebreidere studies wel meegenomen, omdat via internet gebruik deze middelen soms toch makkelijk beschikbaar zijn Orale medicatie met het doel pijn te reduceren werden in deze richtlijn niet # - <PERSOON> S, Al-<PERSOON> LG Antibiotics and antiseptics for venous leg ulcers <PERSOON> for treating venous leg ulcers Cochrane Database Syst Rev ### Dec # - del <PERSOON> ML, <PERSOON> PC Influence of aspirin therapy in the ulcer associated with chronic # - <PERSOON> JA, <PERSOON> effect of aspirin on haemostatic activity in the treatment of Randomised trial of oral aspirin for chronic venous leg ulcers <PERSOON> oral zinc aid the healing of chronic leg ulcers? A systematic literature review <PERSOON> P, <PERSOON-##> <INSTELLING> Venous leg ulcer a meta-analysis of adjunctive therapy with micronized purified # - Andreozzi GM Sulodexide in the treatment of chronic venous disease <PERSOON-##> ### Apr #;##(#) ##-## # - Pittler MH, <PERSOON-##> chestnut seed extract for chronic venous insufficiency <PERSOON-##> efficacy of horsechestnut seed extract in the treatment of venous ulceration De werkgroep raadt routinematig gebruik van systemische antibiotica af Bij duidelijke klinische tekenen van infectie of om andere redenen kan het gebruik van systemische antibiotica overwogen worden De beschikbare literatuur bespreekt niet-geïnfecteerde ulcera Indien er klinisch duidelijke tekenen zijn van infectie is toediening van systemische antibiotica wel zinvol Incidenteel is er een meerwaarde van orale De effectiviteit van routinematige toepassing van systemische antibiotica bij ulcus cruris is niet Een Cochrane review van goede kwaliteit beschrijft het onderzoek naar de effectiviteit van orale antibiotica en lokaal toegepaste antiseptica [#] Vijf trials evalueren het gebruik van orale middelen waarvan er # geen effect op de wondgenezing laten zien Er is geen bewijs dat routinematige toepassing van orale antibiotica bijdraagt aan Pentoxifylline valt te overwegen als adjuvans bij compressietherapie.
| 548 | fms |
for chronic venous leg ulcers <PERSOON> oral zinc aid the healing of chronic leg ulcers? A systematic literature review <PERSOON> P, <PERSOON> <INSTELLING> Venous leg ulcer a meta-analysis of adjunctive therapy with micronized purified # - Andreozzi GM Sulodexide in the treatment of chronic venous disease <PERSOON> ### Apr #;##(#) ##-## # - Pittler MH, <PERSOON> chestnut seed extract for chronic venous insufficiency <PERSOON> efficacy of horsechestnut seed extract in the treatment of venous ulceration De werkgroep raadt routinematig gebruik van systemische antibiotica af Bij duidelijke klinische tekenen van infectie of om andere redenen kan het gebruik van systemische antibiotica overwogen worden De beschikbare literatuur bespreekt niet-geïnfecteerde ulcera Indien er klinisch duidelijke tekenen zijn van infectie is toediening van systemische antibiotica wel zinvol Incidenteel is er een meerwaarde van orale De effectiviteit van routinematige toepassing van systemische antibiotica bij ulcus cruris is niet Een Cochrane review van goede kwaliteit beschrijft het onderzoek naar de effectiviteit van orale antibiotica en lokaal toegepaste antiseptica [#] Vijf trials evalueren het gebruik van orale middelen waarvan er # geen effect op de wondgenezing laten zien Er is geen bewijs dat routinematige toepassing van orale antibiotica bijdraagt aan Pentoxifylline valt te overwegen als adjuvans bij compressietherapie De behandeling van patiënten die geen compressie kunnen verdragen is ingewikkeld Pentoxifylline lijkt ook bij afwezigheid van compressie effectief te zijn en kan daarmee een alternatief zijn bij patiënten die geen compressietherapie kunnen verdragen Pentoxifylline kan tevens worden overwogen bij een therapieresistent Pentoxifylline is effectief als adjuvante behandeling naast compressie en lijkt ook effectief bij Niveau afwezigheid van compressie Het middel heeft echter wel relatief veel bijwerkingen Pentoxifylline bevordert de oxygenatie van weefsels door vermindering van standstills in de microcirculatie door het verlagen van de bloedviscositeit Het exacte werkingsmechanisme is niet bekend Over de effecten van pentoxifylline bij patiënten met een veneus ulcus cruris verscheen een kwalitatief goede systematische review [#] De review beschrijft de resultaten van randomized controlled trials met pentoxifylline (oxpentifylline of Trental auteurs includeerden ## onderzoeken van wisselende kwaliteit met in totaal ### patiënten Elf daarvan vergeleken pentoxifylline met placebo of geen behandeling, de laatste trial vergeleek pentoxifylline met pentoxifylline beter dan placebo of geen orale behandeling (RR #,##; ## % BI #,<DATUM> ##) Een vergelijkbaar resultaat op dit gecombineerde eindpunt wordt gezien als alleen onderzoeken met compressie in de analyse worden meegenomen (RR #,##; ## BI #,<DATUM> ##) Als alleen wordt gekeken naar het eindpunt genezing (zonder het eindpunt verbetering) bedraagt het relatieve risico op basis van alle trials samen #,## (##% BI #,#<DATUM> ##) en dat op basis van alleen de trials die tevens werken met compressie #,## (##% BI #,<DATUM> ##) ten gunste van de pentoxifyllinegroep De # trials zonder compressie berekenen eveneens een effect ten gunste van de.
| 605 | fms |
compressie kunnen verdragen is ingewikkeld Pentoxifylline lijkt ook bij afwezigheid van compressie effectief te zijn en kan daarmee een alternatief zijn bij patiënten die geen compressietherapie kunnen verdragen Pentoxifylline kan tevens worden overwogen bij een therapieresistent Pentoxifylline is effectief als adjuvante behandeling naast compressie en lijkt ook effectief bij Niveau afwezigheid van compressie Het middel heeft echter wel relatief veel bijwerkingen Pentoxifylline bevordert de oxygenatie van weefsels door vermindering van standstills in de microcirculatie door het verlagen van de bloedviscositeit Het exacte werkingsmechanisme is niet bekend Over de effecten van pentoxifylline bij patiënten met een veneus ulcus cruris verscheen een kwalitatief goede systematische review [#] De review beschrijft de resultaten van randomized controlled trials met pentoxifylline (oxpentifylline of Trental auteurs includeerden ## onderzoeken van wisselende kwaliteit met in totaal ### patiënten Elf daarvan vergeleken pentoxifylline met placebo of geen behandeling, de laatste trial vergeleek pentoxifylline met pentoxifylline beter dan placebo of geen orale behandeling (RR #,##; ## % BI #,<DATUM> ##) Een vergelijkbaar resultaat op dit gecombineerde eindpunt wordt gezien als alleen onderzoeken met compressie in de analyse worden meegenomen (RR #,##; ## BI #,<DATUM> ##) Als alleen wordt gekeken naar het eindpunt genezing (zonder het eindpunt verbetering) bedraagt het relatieve risico op basis van alle trials samen #,## (##% BI #,#<DATUM> ##) en dat op basis van alleen de trials die tevens werken met compressie #,## (##% BI #,<DATUM> ##) ten gunste van de pentoxifyllinegroep De # trials zonder compressie berekenen eveneens een effect ten gunste van de als routinematige behandeling, maar kan overwogen worden bij therapieresistente ulcera Deze aanwijzingen behoeven bevestiging in een groter onderzoek met een deugdelijk design Theoretisch zou acetylsalicylzuur in het bijzonder ingezet kunnen worden waar microtrombi zijn aangetoond, zoals bij het gebruik van acetylsalicylzuur bij het ulcus cruris een positief effect hebben op doorbloeding in de microcirculatie en daardoor de genezing In de loop van de jaren verschijnen iedere keer weer artikelen en case-reports over het Er zijn aanwijzingen dat acetylsalicylzuur de genezing van het ulcus cruris bespoedigt Over de effectiviteit van acetylsalicylzuur op de genezingduur van het ulcus cruris verschenen drie trials van geringe omvang en matige kwaliteit [<DATUM> De resultaten daarvan zijn weergegeven in de evidence tabel Gebruik van zinkpreparaten wordt niet aanbevolen in de behandeling van ulcus cruris Het gebruik van zink is eeuwenoud en heeft de naam van een beproefd middel te zijn in de behandeling van ulcus cruris Dit is mogelijk terug te voeren op onder andere het feit dat metabole stoornissen en/of niet Van zinksulfaten zijn geen gunstige effecten bij de behandeling van ulcus cruris aangetoond Over de verdiensten van zink verscheen een sytematische review [#] De auteurs beschrijven de uitkomsten van een zestal kleine trials (enkele tientallen patiënten), waarvan # uitgevoerd bij patiënten met veneuze ulcera doorgaans placebo (in één onderzoek krijgen ze geen medicatie) Het eindpunt is doorgaans genezing van het ulcus Geen van de studies laat significante verschillen tussen interventiegroep en controlegroep zien De.
| 614 | fms |
routinematige behandeling, maar kan overwogen worden bij therapieresistente ulcera Deze aanwijzingen behoeven bevestiging in een groter onderzoek met een deugdelijk design Theoretisch zou acetylsalicylzuur in het bijzonder ingezet kunnen worden waar microtrombi zijn aangetoond, zoals bij het gebruik van acetylsalicylzuur bij het ulcus cruris een positief effect hebben op doorbloeding in de microcirculatie en daardoor de genezing In de loop van de jaren verschijnen iedere keer weer artikelen en case-reports over het Er zijn aanwijzingen dat acetylsalicylzuur de genezing van het ulcus cruris bespoedigt Over de effectiviteit van acetylsalicylzuur op de genezingduur van het ulcus cruris verschenen drie trials van geringe omvang en matige kwaliteit [<DATUM> De resultaten daarvan zijn weergegeven in de evidence tabel Gebruik van zinkpreparaten wordt niet aanbevolen in de behandeling van ulcus cruris Het gebruik van zink is eeuwenoud en heeft de naam van een beproefd middel te zijn in de behandeling van ulcus cruris Dit is mogelijk terug te voeren op onder andere het feit dat metabole stoornissen en/of niet Van zinksulfaten zijn geen gunstige effecten bij de behandeling van ulcus cruris aangetoond Over de verdiensten van zink verscheen een sytematische review [#] De auteurs beschrijven de uitkomsten van een zestal kleine trials (enkele tientallen patiënten), waarvan # uitgevoerd bij patiënten met veneuze ulcera doorgaans placebo (in één onderzoek krijgen ze geen medicatie) Het eindpunt is doorgaans genezing van het ulcus Geen van de studies laat significante verschillen tussen interventiegroep en controlegroep zien De Flavonoïden geven enige versnelling van de genezing van veneuze ulcera, de klinische relevantie van deze versnelling valt te betwijfelen (# weken sneller op ## maanden genezing) De effectiviteit van Flavonoïden (rutosiden en diosmine) worden gewonnen uit kleine onrijpe sinaasappels en hebben een remmend De effecten van flavonoïden als adjuvante behandeling bij patiënten met ulcus cruris zijn beschreven in een meta-analyse [#] De reviewers vonden vijf gerandomiseerde en gecontroleerde onderzoeken waarbij het gebruik van flavonoïden (DaflonR bestaande uit ## % diosmine en ## % hesparidin) in een dosering van # dd ### mg vergeleken werd met of zonder placebo Alle vijf onderzoeken includeerden ten minste ### patiënten Na # maanden bleken ##,# % van de patiënten met flavonoïd genezen versus ##,# % (RR ## % (## % BI #-## %) Het verschil in genezingspercentage bleek al significant na # maanden en was geassocieerd met een kortere De werkgroep raadt Sulodexide af als standaard behandeling van ulcus cruris Het middel valt eventueel te overwegen als aanvulling op compressietherapie bij langer bestaande therapie resistente ulcera In de beschikbare literatuur wordt sulodexide eerst intramusculair en vervolgens oraal toegediend Deze toedieningswijze is niet patiëntvriendelijk Het middel is niet verkrijgbaar in <LOCATIE> Er zijn enige aanwijzingen van zeer matige bewijskracht dat sulodexide de genezing van ulcera zou Sulodexide is een combinatie van laag moleculair heparine (glycosamineglycan) en dermatan sulfaat (polysacchariden) Het heeft antitrombotische en fibrinolytische eigenschappen en is geschikt voor oraal gebruik Over de merites van sulodexide verscheen een overzichtsartikel van matige kwaliteit [#].
| 606 | fms |
versnelling van de genezing van veneuze ulcera, de klinische relevantie van deze versnelling valt te betwijfelen (# weken sneller op ## maanden genezing) De effectiviteit van Flavonoïden (rutosiden en diosmine) worden gewonnen uit kleine onrijpe sinaasappels en hebben een remmend De effecten van flavonoïden als adjuvante behandeling bij patiënten met ulcus cruris zijn beschreven in een meta-analyse [#] De reviewers vonden vijf gerandomiseerde en gecontroleerde onderzoeken waarbij het gebruik van flavonoïden (DaflonR bestaande uit ## % diosmine en ## % hesparidin) in een dosering van # dd ### mg vergeleken werd met of zonder placebo Alle vijf onderzoeken includeerden ten minste ### patiënten Na # maanden bleken ##,# % van de patiënten met flavonoïd genezen versus ##,# % (RR ## % (## % BI #-## %) Het verschil in genezingspercentage bleek al significant na # maanden en was geassocieerd met een kortere De werkgroep raadt Sulodexide af als standaard behandeling van ulcus cruris Het middel valt eventueel te overwegen als aanvulling op compressietherapie bij langer bestaande therapie resistente ulcera In de beschikbare literatuur wordt sulodexide eerst intramusculair en vervolgens oraal toegediend Deze toedieningswijze is niet patiëntvriendelijk Het middel is niet verkrijgbaar in <LOCATIE> Er zijn enige aanwijzingen van zeer matige bewijskracht dat sulodexide de genezing van ulcera zou Sulodexide is een combinatie van laag moleculair heparine (glycosamineglycan) en dermatan sulfaat (polysacchariden) Het heeft antitrombotische en fibrinolytische eigenschappen en is geschikt voor oraal gebruik Over de merites van sulodexide verscheen een overzichtsartikel van matige kwaliteit [#] van de onderzoeken zoals inclusiecriteria en duur van de follow-up verschaft de review weinig details De werkgroep raadt gebruik van paardenkastanje extract niet aan in de behandeling van veneuze ulcera Paardenkastanje extract lijkt geen effect te hebben op de genezing van veneuze ulcera Paardenkastanje extract (saponinen, Horse chestnut seed extract (HCSE) (Aesculus hippocastanum L )) is een aescine nog onbegrepen is heeft het een enzymremmende werking en voorkomt het mogelijk leukocytenactivatie Reviews van goede kwaliteit hebben een rol van HCSE laten zien in de vermindering van symptomen van CVI zoals beenvolume, pijn en oedeem [#] Deze reviews keken niet naar de preventie of genezing van veneuze ulcera als specifieke uitkomst Slechts één RCT van goede kwaliteit vond geen effect van paardenkastanje extract vergeleken met placebo op het gebied van wondgenezingssnelheid, totale In het geval van geisoleerde significante oppervlakkige veneuze insufficientie bij een ulcus cruris venosum waardoor de veneuze terugvloed verstoord is, beveelt de werkgroep chirurgische sanering van het oppervlakkige systeem aan in combinatie met ambulante compressietherapie, om recidief te voorkomen In de praktijk lijkt behandeling van het oppervlakkige veneuze systeem bij het ulcus cruris, met behulp recidiefkans te verminderen Omdat ook diverse studies aantonen dat incidentie van het ulcus cruris op basis van uitsluitend veneuze insufficiëntie lijkt te stagneren dan wel af te nemen, ten gevolge van het tijdig behandelen van veneuze insufficiëntie van (stam)varices, adviseert de werkgroep om patiënten met veneuze insufficiëntie vroegtijdig te behandelen om kans op het ontwikkelen van een ulcus cruris te beperken.
| 609 | fms |
van de onderzoeken zoals inclusiecriteria en duur van de follow-up verschaft de review weinig details De werkgroep raadt gebruik van paardenkastanje extract niet aan in de behandeling van veneuze ulcera Paardenkastanje extract lijkt geen effect te hebben op de genezing van veneuze ulcera Paardenkastanje extract (saponinen, Horse chestnut seed extract (HCSE) (Aesculus hippocastanum L )) is een aescine nog onbegrepen is heeft het een enzymremmende werking en voorkomt het mogelijk leukocytenactivatie Reviews van goede kwaliteit hebben een rol van HCSE laten zien in de vermindering van symptomen van CVI zoals beenvolume, pijn en oedeem [#] Deze reviews keken niet naar de preventie of genezing van veneuze ulcera als specifieke uitkomst Slechts één RCT van goede kwaliteit vond geen effect van paardenkastanje extract vergeleken met placebo op het gebied van wondgenezingssnelheid, totale In het geval van geisoleerde significante oppervlakkige veneuze insufficientie bij een ulcus cruris venosum waardoor de veneuze terugvloed verstoord is, beveelt de werkgroep chirurgische sanering van het oppervlakkige systeem aan in combinatie met ambulante compressietherapie, om recidief te voorkomen In de praktijk lijkt behandeling van het oppervlakkige veneuze systeem bij het ulcus cruris, met behulp recidiefkans te verminderen Omdat ook diverse studies aantonen dat incidentie van het ulcus cruris op basis van uitsluitend veneuze insufficiëntie lijkt te stagneren dan wel af te nemen, ten gevolge van het tijdig behandelen van veneuze insufficiëntie van (stam)varices, adviseert de werkgroep om patiënten met veneuze insufficiëntie vroegtijdig te behandelen om kans op het ontwikkelen van een ulcus cruris te beperken contra-indicaties zijn kan de behandeling plaats vinden als het ulcus nog open is Het belangrijkste bij het voorkomen van veneuze ulcera is de opheffing van de onderliggende veneuze pathologie Het is aangetoond dat behandeling van oppervlakkige veneuze insufficiëntie de recidiefkans vermindert De waarde van sanering van het veneuze systeem als maatregeling ter preventie van (recidiveren van) veneuze ulcera zal in dit hoofdstuk worden besproken Niet bij alle patiënten is behandeling mogelijk of noodzakelijk, de functie van onder andere het diepe systeem speelt hierbij een rol Bij deze patiëntengroep, of wanneer het veneuze systeem onvoldoende kan worden gesaneerd of gesaneerd is, is toepassing van compressie noodzakelijk Voor een uitgebreide beschrijving compressietherapie in de behandeling van chronische veneuze ziekte (CVD) wordt verwezen naar de module compressietherapie Deze module beperkt zich tot aanbevelingen over sanering van het oppervlakkige veneuze systeem bij patiënten met veneuze ulcera Het is aannemelijk dat behandeling van oppervlakkige veneuze insufficiëntie het recidiefpercentage van Er is een aantal gerandomiseerde studies, die het effect op recidiefkans van behandeling van oppervlakkige veneuze insufficiëntie bij een ulcus cruris met geïsoleerde veneuze insufficiëntie bestuderen In een systematisch review [#] werden tussen ### en ##<DATUM> RCTâs beschreven, waarvan er # van voldoende kwaliteit waren om te includeren Recidief percentages in de diverse artikelen variëren van # tot ##% [#] De grootste studie betrof de ESCHAR trial [#] De gezamenlijke resultaten na chirurgische behandeling van het oppervlakkige veneuze systeem bij patiënten met chronische ulcera lieten een vermindering in recidivering van.
| 581 | fms |
zijn kan de behandeling plaats vinden als het ulcus nog open is Het belangrijkste bij het voorkomen van veneuze ulcera is de opheffing van de onderliggende veneuze pathologie Het is aangetoond dat behandeling van oppervlakkige veneuze insufficiëntie de recidiefkans vermindert De waarde van sanering van het veneuze systeem als maatregeling ter preventie van (recidiveren van) veneuze ulcera zal in dit hoofdstuk worden besproken Niet bij alle patiënten is behandeling mogelijk of noodzakelijk, de functie van onder andere het diepe systeem speelt hierbij een rol Bij deze patiëntengroep, of wanneer het veneuze systeem onvoldoende kan worden gesaneerd of gesaneerd is, is toepassing van compressie noodzakelijk Voor een uitgebreide beschrijving compressietherapie in de behandeling van chronische veneuze ziekte (CVD) wordt verwezen naar de module compressietherapie Deze module beperkt zich tot aanbevelingen over sanering van het oppervlakkige veneuze systeem bij patiënten met veneuze ulcera Het is aannemelijk dat behandeling van oppervlakkige veneuze insufficiëntie het recidiefpercentage van Er is een aantal gerandomiseerde studies, die het effect op recidiefkans van behandeling van oppervlakkige veneuze insufficiëntie bij een ulcus cruris met geïsoleerde veneuze insufficiëntie bestuderen In een systematisch review [#] werden tussen ### en ##<DATUM> RCTâs beschreven, waarvan er # van voldoende kwaliteit waren om te includeren Recidief percentages in de diverse artikelen variëren van # tot ##% [#] De grootste studie betrof de ESCHAR trial [#] De gezamenlijke resultaten na chirurgische behandeling van het oppervlakkige veneuze systeem bij patiënten met chronische ulcera lieten een vermindering in recidivering van Het effect van sanering van het oppervlakkige veneuze systeem bij patienten met ook diepe veneuze insufficiëntie (DVI) op wondgenezing is niet duidelijk, maar subgroep analyse in de ESCHAR trial [#] laat zien dat sanering ook bij deze patienten een verminderde kans op recidivering geeft, waarschijnlijkvanwege de hemodynamische en klinische voordelen die hieruit resulteren Deze RCT laat ook zien dat een deel van de patiënten met veneuze ulcera niet in aanmerking komt voor sanering Zeker bij de groep patiënten met oppervlakkige en diepe veneuze insufficiëntie is het continueren van compressietherapie wel noodzakelijk Een recenter systematische review [#] includeerde naast chirurgische behandeling van het oppervlakkige systeem ook studies naar endoveneuze therapieën Deze leverde geen extra bewijs op ten opzichte van de # - <PERSOON> DP, <PERSOON> role of superficial venous surgery in the management of venous ulcers a systematic review <PERSOON> ### Oct;##(#) ###-## # - Gohel MS, Barwell JR, <PERSOON> JJ, et al Long term results of compression therapy alone versus compression plus surgery in chronic venous ulceration (ESCHAR) randomised controlled trial <PERSOON> ulcer review Clin Cosmet Investig Dermatol ###;<DATUM> De werkgroep is van mening dat het geven van voorlichting en adviezen met betrekking tot leefstijl bij de Aan de volgende aandachtspunten moet ten minste aandacht worden gegeven.
| 573 | fms |
effect van sanering van het oppervlakkige veneuze systeem bij patienten met ook diepe veneuze insufficiëntie (DVI) op wondgenezing is niet duidelijk, maar subgroep analyse in de ESCHAR trial [#] laat zien dat sanering ook bij deze patienten een verminderde kans op recidivering geeft, waarschijnlijkvanwege de hemodynamische en klinische voordelen die hieruit resulteren Deze RCT laat ook zien dat een deel van de patiënten met veneuze ulcera niet in aanmerking komt voor sanering Zeker bij de groep patiënten met oppervlakkige en diepe veneuze insufficiëntie is het continueren van compressietherapie wel noodzakelijk Een recenter systematische review [#] includeerde naast chirurgische behandeling van het oppervlakkige systeem ook studies naar endoveneuze therapieën Deze leverde geen extra bewijs op ten opzichte van de # - <PERSOON> DP, <PERSOON> role of superficial venous surgery in the management of venous ulcers a systematic review <PERSOON> ### Oct;##(#) ###-## # - Gohel MS, Barwell JR, <PERSOON> JJ, et al Long term results of compression therapy alone versus compression plus surgery in chronic venous ulceration (ESCHAR) randomised controlled trial <PERSOON> ulcer review Clin Cosmet Investig Dermatol ###;<DATUM> De werkgroep is van mening dat het geven van voorlichting en adviezen met betrekking tot leefstijl bij de Aan de volgende aandachtspunten moet ten minste aandacht worden gegeven Alhoewel er geen direct bewijs is dat actieve ondersteuning en advisering effect heeft op preventie, genezing en therapietrouw, blijft dit een punt van aandacht Aandacht voor de onderliggende oorzaak van therapieontrouw (intentioneel of non-intentioneel) en motivatie tot een gezonde leefstijl behoren tot de verantwoordelijkheid van de behandelaar Er moet aandacht zijn voor adviezen en therapietrouw in de reguliere behandelsetting Het lijkt niet zinvol te De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor het belang van de algehele conditie van de patiënt Onder andere met betrekking tot preventieve maatregelen, maar zeker ook in het kader van het bevorderen van wondgenezing, algemeen klinisch beeld en kwaliteit van leven In dit hoofdstuk wordt ingegaan op het belang van adviezen met betrekking tot de leefstijl van patiënten tijdens de behandeling en in de nazorgfase van ulcus Onder de voor ulcus cruris relevant geachte leefstijl factoren vallen in deze richtlijn oefeningen ter verbetering van de kuitspierpompfunctie, been elevatie en gezonde voeding Daarnaast behoren ondersteunende interventies gericht op het vergroten van kennis en therapietrouw en psychosociale ondersteuning van patiënten tot dit domein Het uiteindelijke effect van verandering van leefstijl interventies is niet makkelijk meetbaar Daarbij zijn internationale studies niet altijd eenvoudig toepasbaar op de Nederlandse situatie Geen enkele studie toont een directe relatie tussen snelheid in wondgenezing en oefeningen, gezonde <PERSOON> ### b <PERSOON> ### Er wordt in enkele studies een indirect bewijs geleverd dat leefstijl interventies een positieve bijdrage.
| 544 | fms |
bewijs is dat actieve ondersteuning en advisering effect heeft op preventie, genezing en therapietrouw, blijft dit een punt van aandacht Aandacht voor de onderliggende oorzaak van therapieontrouw (intentioneel of non-intentioneel) en motivatie tot een gezonde leefstijl behoren tot de verantwoordelijkheid van de behandelaar Er moet aandacht zijn voor adviezen en therapietrouw in de reguliere behandelsetting Het lijkt niet zinvol te De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor het belang van de algehele conditie van de patiënt Onder andere met betrekking tot preventieve maatregelen, maar zeker ook in het kader van het bevorderen van wondgenezing, algemeen klinisch beeld en kwaliteit van leven In dit hoofdstuk wordt ingegaan op het belang van adviezen met betrekking tot de leefstijl van patiënten tijdens de behandeling en in de nazorgfase van ulcus Onder de voor ulcus cruris relevant geachte leefstijl factoren vallen in deze richtlijn oefeningen ter verbetering van de kuitspierpompfunctie, been elevatie en gezonde voeding Daarnaast behoren ondersteunende interventies gericht op het vergroten van kennis en therapietrouw en psychosociale ondersteuning van patiënten tot dit domein Het uiteindelijke effect van verandering van leefstijl interventies is niet makkelijk meetbaar Daarbij zijn internationale studies niet altijd eenvoudig toepasbaar op de Nederlandse situatie Geen enkele studie toont een directe relatie tussen snelheid in wondgenezing en oefeningen, gezonde <PERSOON> ### b <PERSOON> ### Er wordt in enkele studies een indirect bewijs geleverd dat leefstijl interventies een positieve bijdrage Geen enkele studie toont een directe relatie tussen snelheid in wondgenezing en ondersteunende/ Er is geen bewijs dat actieve leefstijl begeleidende interventies de therapietrouw op Ondanks diverse studies is er in de literatuur weinig bewijs te vinden voor de invloed van leefstijl factoren op de preventie en de genezing van ulcus cruris Een systematische review van matige kwaliteit [#] onderzocht het effect van voeding, beenstand (m n elevatie) en oefeningen op de genezing van veneuze ulcera Wat betreft voeding was er slechts één pilot studie die het effect van een individueel voedingsprogramma beschreef op de genezing van chronische veneuze ulcera waarbij # patiënten gedurende <LEEFTIJD> jaar werden vervolgd Deze studie suggereerde dat voedingsondersteuning een positief effect op de genezing kan hebben Verder werden # observationele studies besproken die de voedingsstatus van patiënten met veneuze ulcera evalueerden Veel patiënten bleken een vitamine A, C, zink en caroteen tekort te hebben Metabole deficiëntie (inname van te weinig calorieën) komt veelvuldig voor Daarnaast is in veel gevallen sprake van sprake van obesitas Deze onderzoeken leverden geen direct bewijs voor een verband tussen voeding, gebruik van In # studies werd het effect van beenoefeningen (voornamelijk door middel van voetheffingen) besproken In beide studies werd een verbeterde kuitspierpompfunctie, uithoudingsvermogen, kracht en efficiëntie Deze resultaten worden bevestigd door de resultaten van een recentere observationele studie [#] waarin gegevens over voeding, fysieke activiteit, psychosociale factoren en preventieve activiteiten bij ## patiënten met een genezen ulcus retrospectief werden onderzocht Deze studie toonde aan dat patiënten die tenminste # uur.
| 566 | fms |
in wondgenezing en ondersteunende/ Er is geen bewijs dat actieve leefstijl begeleidende interventies de therapietrouw op Ondanks diverse studies is er in de literatuur weinig bewijs te vinden voor de invloed van leefstijl factoren op de preventie en de genezing van ulcus cruris Een systematische review van matige kwaliteit [#] onderzocht het effect van voeding, beenstand (m n elevatie) en oefeningen op de genezing van veneuze ulcera Wat betreft voeding was er slechts één pilot studie die het effect van een individueel voedingsprogramma beschreef op de genezing van chronische veneuze ulcera waarbij # patiënten gedurende <LEEFTIJD> jaar werden vervolgd Deze studie suggereerde dat voedingsondersteuning een positief effect op de genezing kan hebben Verder werden # observationele studies besproken die de voedingsstatus van patiënten met veneuze ulcera evalueerden Veel patiënten bleken een vitamine A, C, zink en caroteen tekort te hebben Metabole deficiëntie (inname van te weinig calorieën) komt veelvuldig voor Daarnaast is in veel gevallen sprake van sprake van obesitas Deze onderzoeken leverden geen direct bewijs voor een verband tussen voeding, gebruik van In # studies werd het effect van beenoefeningen (voornamelijk door middel van voetheffingen) besproken In beide studies werd een verbeterde kuitspierpompfunctie, uithoudingsvermogen, kracht en efficiëntie Deze resultaten worden bevestigd door de resultaten van een recentere observationele studie [#] waarin gegevens over voeding, fysieke activiteit, psychosociale factoren en preventieve activiteiten bij ## patiënten met een genezen ulcus retrospectief werden onderzocht Deze studie toonde aan dat patiënten die tenminste # uur Tot slot beschreven <PERSOON> e a nog in # observationele studies over het effect van beenstand (met name elevatie) besproken Samengevat kunnen de volgende conclusies getrokken worden Compressie heeft in staande positie een positief effect op de TcPO# van de onderbenen Zonder compressie geeft rugligging met rechte benen de hoogste TcPO# in vergelijking met beenheffing, zitten of staan Dit verschil in TcPO# wordt echter alleen gevonden bij patiënten die extra zuurstof toegediend krijgen Been elevatie had daarentegen wel een positief effect op de microcirculatoire stroomsnelheid in liposclerotische Aanvullend werden nog # artikelen op het gebied van leefstijl interventies en begeleiding gevonden, waarvan # RCTs Eén RCT [#] onderzocht bij ## CVI patiënten (CEAP <DATUM> een # maanden durend trainingsprogramma op kuitspierkracht en veneuze hemodynamica Zij namen hierbij aan dat verslechtering van de kuitspierfunctie gepaard gaat met verergering van de veneuze insufficiëntie De kuitspierfunctie en hemodynamische waarden (gemeten met lucht plethysmografie) verbeteren significant door de oefeningen De kwaliteit van leven en het klinisch beeld (VCSS) verbeteren echter niet in deze groep Een recentere pilot RCT (## patiënten) [#] toonde net als <PERSOON> e a aan dat de kuitspierfunctie, gemeten met lucht plethysmografie, verbeterde door het volgen van een thuistrainingsprogramma met simpele oefeningen met steeds zwaardere gewichten Echter, het effect op wondgenezing (complete genezing, oppervlakte en duur tot genezing) leek in deze studie eerder in het voordeel van de standaard behandelde controle groep Een.
| 586 | fms |
<PERSOON> e a nog in # observationele studies over het effect van beenstand (met name elevatie) besproken Samengevat kunnen de volgende conclusies getrokken worden Compressie heeft in staande positie een positief effect op de TcPO# van de onderbenen Zonder compressie geeft rugligging met rechte benen de hoogste TcPO# in vergelijking met beenheffing, zitten of staan Dit verschil in TcPO# wordt echter alleen gevonden bij patiënten die extra zuurstof toegediend krijgen Been elevatie had daarentegen wel een positief effect op de microcirculatoire stroomsnelheid in liposclerotische Aanvullend werden nog # artikelen op het gebied van leefstijl interventies en begeleiding gevonden, waarvan # RCTs Eén RCT [#] onderzocht bij ## CVI patiënten (CEAP <DATUM> een # maanden durend trainingsprogramma op kuitspierkracht en veneuze hemodynamica Zij namen hierbij aan dat verslechtering van de kuitspierfunctie gepaard gaat met verergering van de veneuze insufficiëntie De kuitspierfunctie en hemodynamische waarden (gemeten met lucht plethysmografie) verbeteren significant door de oefeningen De kwaliteit van leven en het klinisch beeld (VCSS) verbeteren echter niet in deze groep Een recentere pilot RCT (## patiënten) [#] toonde net als <PERSOON> e a aan dat de kuitspierfunctie, gemeten met lucht plethysmografie, verbeterde door het volgen van een thuistrainingsprogramma met simpele oefeningen met steeds zwaardere gewichten Echter, het effect op wondgenezing (complete genezing, oppervlakte en duur tot genezing) leek in deze studie eerder in het voordeel van de standaard behandelde controle groep Een Om de algehele conditie te bevorderen, is het stimuleren van dagelijkse beweging belangrijk Deze begeleiding kan onder andere geboden worden door een fysiotherapeut en/of andere ondersteunende zorgverleners Een RCT (n=##) [#] vergeleek het effect van een begeleid versus een onbegeleid trainingsprogramma op de mobiliteit van het enkelgewricht bij patiënten met veneuze ulcera Bij beide groepen verbeterde de groep die trainde onder supervisie van een verpleegkundige verbeterde de mobiliteit significant meer Wondoppervlak, mate van lipodermatosclerose en klinische ernst bleken in deze studie significant gerelateerd Een goed opgezette RCT (n=###) [#] onderzocht het effect van een speciaal ontworpen leefstijlinformatievoorzieningsprogramma (lively legs program) op therapietrouw bij patiënten met een (eventueel pas genezen) veneus ulcus Secundair werd de totale wondduur en duur tot een recidief ulcus bekeken De interventiegroep kreeg naast de standaard behandeling leefstijl begeleiding, bestaande uit onder andere gezondheidseducatie, demonstratie van oefeningen en motiveringsgesprekken Het gedrag van de patiënt omtrent fysieke activiteit, beenoefeningen, trouw aan compressie therapie en wondstatus werden gedurende ## maanden elke # maanden vervolgd De interventiegroep deed het significant beter op het gebied van echter geen significant verschil tussen de groepen in therapietrouw voor het dragen van elastische kousen en in # - <PERSOON> MM, van AT, op <PERSOON> PC, de LE Venous leg ulcer patients a review of the literature on # - <PERSOON> H, <PERSOON> between preventive activities, psychosocial factors and recurrence # - <PERSOON> FT, Jr , Johnston MV, Sisto SA Structured exercise improves calf muscle pump function in chronic venous.
| 605 | fms |
De z e ric htlijn is to t stand ge ko me n o p initiatie f van Ne de rlandse Ve re niging vo o r Radio the rapie e n Onc o lo gie Deze richtlijn richt zich op wat volgens de huidige maatstaven de beste zorg is voor overlevers van hodgkinlymfoom, die een verhoogd risico op cardiovasculaire schade hebben als gevolg van de behandeling In Het risico op hartschade bij <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van hodgkinlymfoom en de verschillende factoren die hodgkinlymfoom vroeg op te sporen en de effecten hiervan op gezondheid en sterfte Deze richtlijn is bestemd voor alle zorgverleners die betrokken zijn bij de (na)zorg voor overlevers van Hodgkinlymfoom is vorm van lymfklierkanker Het is een zeldzame aandoening Elk jaar komen er in <LOCATIE> ongeveer ### nieuwe patiënten bij Door de verbeterde behandelmogelijkheden genezen steeds meer mensen van een hodgkinlymfoom Deze behandelingen kunnen echter door hun schadelijke bijwerkingen op de lange termijn (maanden tot jaren later) gezondheidsproblemen veroorzaken Dit worden ook wel de late effecten van de behandeling genoemd Zo kan bestraling en chemotherapie voor hodgkinlymfoom onder andere schade aan het hart en de bloedvaten veroorzaken, oftewel cardiovasculaire schade Op latere leeftijd kan dit leiden tot een Meer informatie over hodgkinlymfoom en de late effecten is te vinden bij aanverwante informatie Het initiatief voor deze richtlijn is afkomstig van de Nederlandse Vereniging voor Radiotherapie en Oncologie (NVRO) De richtlijn is opgesteld door een multidisciplinaire commissie met vertegenwoordigers vanuit de aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door de inbreng van afgevaardigden van de Hoe hoog is het risico op cardiovasculaire schade bij <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van hodgkinlymfoom en wat zijn de Hoe hoog is het risico op radiatie-gerelateerde hartschade bij <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van hodgkinlymfoom en Hoe hoog is het risico op cardiale schade bij <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van hodgkinlymfoom behandeld met Hoe hoog is het risico op cardiale schade bij andere patiënten dan <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van hodgkinlymfoom Wat is de invloed van traditionele risicofactoren voor hart- en vaatziekten op het risico op cardiale schade Hoe hoog is het risico op TIA en CVA bij <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van hodgkinlymfoom en wat zijn de Radiotherapie op (een deel van) het mediastinum in combinatie met anthracyclines (doxorubicine, Dosis doxorubicine per kuur MOPP-ABV hybride - ## mg/m# ; ABVD â ## mg/m# ; BEACOPPesc - ## mg/m# ; CHOP ## mg/m# ; EBVP â epirubicine per kuur ## mg/m# Overlevers van (non-)hodgkinlymfoom die zijn bestraald op (een deel van) de hals hebben een licht verhoogd risico op het ontwikkelen van een TIA of een CVA Specifieke screening voor deze aandoeningen wordt niet aanbevolen Bij mensen die om andere redenen voor screening worden gezien, gelden algemene adviezen ter De werkgroep BETER-richtlijn Cardiovasculaire schade na hodgkinlymfoom is voor het formuleren van haar aanbevelingen uitgegaan van zowel gegevens bij volwassen overlevers van maligne lymfoom als van gegevens die betrekking hebben op de behandeling van kinderkankeroverlevers en op gegevens, die betrekking hebben op screening en behandeling van hartziekten onder de algemene bevolking Hierbij heeft de werkgroep ernaar.
| 590 | fms |
patiëntenperspectief door de inbreng van afgevaardigden van de Hoe hoog is het risico op cardiovasculaire schade bij <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van hodgkinlymfoom en wat zijn de Hoe hoog is het risico op radiatie-gerelateerde hartschade bij <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van hodgkinlymfoom en Hoe hoog is het risico op cardiale schade bij <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van hodgkinlymfoom behandeld met Hoe hoog is het risico op cardiale schade bij andere patiënten dan <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van hodgkinlymfoom Wat is de invloed van traditionele risicofactoren voor hart- en vaatziekten op het risico op cardiale schade Hoe hoog is het risico op TIA en CVA bij <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van hodgkinlymfoom en wat zijn de Radiotherapie op (een deel van) het mediastinum in combinatie met anthracyclines (doxorubicine, Dosis doxorubicine per kuur MOPP-ABV hybride - ## mg/m# ; ABVD â ## mg/m# ; BEACOPPesc - ## mg/m# ; CHOP ## mg/m# ; EBVP â epirubicine per kuur ## mg/m# Overlevers van (non-)hodgkinlymfoom die zijn bestraald op (een deel van) de hals hebben een licht verhoogd risico op het ontwikkelen van een TIA of een CVA Specifieke screening voor deze aandoeningen wordt niet aanbevolen Bij mensen die om andere redenen voor screening worden gezien, gelden algemene adviezen ter De werkgroep BETER-richtlijn Cardiovasculaire schade na hodgkinlymfoom is voor het formuleren van haar aanbevelingen uitgegaan van zowel gegevens bij volwassen overlevers van maligne lymfoom als van gegevens die betrekking hebben op de behandeling van kinderkankeroverlevers en op gegevens, die betrekking hebben op screening en behandeling van hartziekten onder de algemene bevolking Hierbij heeft de werkgroep ernaar kinderkankeroverlevers (LATER-richtlijn voor hart- en vaatziekten) #,# Een belangrijk verschil tussen de LATERrichtlijn en de nu voorliggende BETER-richtlijn is dat in de huidige doelgroep naast de chemotherapiegeïnduceerde cardiotoxiciteit, de radiatie-gerelateerde ischemische hartziekten een belangrijke rol spelen, belangrijker dan bij kinderkankeroverlevers bij wie met name het risico op hartfalen na cardiotoxische Uit de literatuur is gebleken dat voor het voorkomen van bestralingsgerelateerde ischemische hartziekten, behandeling van de traditionele risicofactoren voor hart- en vaatziekten van groot belang is Ook voor mensen behandeld voor hodgkinlymfoom met chemotherapie is er een verhoogd risico op (asymptomatische) linkerventrikeldysfunctie Er zijn geen redenen gevonden om aan te nemen dat er voor deze mensen andere uitgangspunten gelden dan voor mensen in de algemene bevolking of kinderkankeroverlevers Aangezien tijdig opsporen en behandelen van (asymptomatische) linkerventrikeldysfunctie kan leiden tot verlaging van morbiditeit en mortaliteit aan hartfalen is screening van (non-)hodgkinlymfoom-overlevers ook De in dit document geformuleerde richtlijnen zijn bedoeld voor mensen behandeld voor hodgkinlymfoom en voor patiënten behandeld voor een diffuus grootcellig B-cel non-hodgkinlymfoom middels vergelijkbare van deze behandelingen, gegeven in het kader van behandeling voor (non-)hodgkinlymfoom, kunnen op termijn leiden tot verhoogde risicoâs op morbiditeit en mortaliteit aan harten vaatziekten (zie literatuuronderbouwing) De mate van risicoverhoging hangt af van zowel patiënt- als behandelings-gerelateerde factoren (geslacht, leeftijd ten tijde van behandeling, algemene risicofactoren voor hart- en vaatziekten, gebruikte chemotherapeutica en de dosis hiervan, mate van blootstelling van hart en Niveau # Het is aangetoond dat het risico op sterfte aan hartziekten verhoogd is na blootstelling van het.
| 613 | fms |
hart- en vaatziekten) #,# Een belangrijk verschil tussen de LATERrichtlijn en de nu voorliggende BETER-richtlijn is dat in de huidige doelgroep naast de chemotherapiegeïnduceerde cardiotoxiciteit, de radiatie-gerelateerde ischemische hartziekten een belangrijke rol spelen, belangrijker dan bij kinderkankeroverlevers bij wie met name het risico op hartfalen na cardiotoxische Uit de literatuur is gebleken dat voor het voorkomen van bestralingsgerelateerde ischemische hartziekten, behandeling van de traditionele risicofactoren voor hart- en vaatziekten van groot belang is Ook voor mensen behandeld voor hodgkinlymfoom met chemotherapie is er een verhoogd risico op (asymptomatische) linkerventrikeldysfunctie Er zijn geen redenen gevonden om aan te nemen dat er voor deze mensen andere uitgangspunten gelden dan voor mensen in de algemene bevolking of kinderkankeroverlevers Aangezien tijdig opsporen en behandelen van (asymptomatische) linkerventrikeldysfunctie kan leiden tot verlaging van morbiditeit en mortaliteit aan hartfalen is screening van (non-)hodgkinlymfoom-overlevers ook De in dit document geformuleerde richtlijnen zijn bedoeld voor mensen behandeld voor hodgkinlymfoom en voor patiënten behandeld voor een diffuus grootcellig B-cel non-hodgkinlymfoom middels vergelijkbare van deze behandelingen, gegeven in het kader van behandeling voor (non-)hodgkinlymfoom, kunnen op termijn leiden tot verhoogde risicoâs op morbiditeit en mortaliteit aan harten vaatziekten (zie literatuuronderbouwing) De mate van risicoverhoging hangt af van zowel patiënt- als behandelings-gerelateerde factoren (geslacht, leeftijd ten tijde van behandeling, algemene risicofactoren voor hart- en vaatziekten, gebruikte chemotherapeutica en de dosis hiervan, mate van blootstelling van hart en Niveau # Het is aangetoond dat het risico op sterfte aan hartziekten verhoogd is na blootstelling van het [<PERSOON> # Het is aangetoond dat het risico op klinische manifestaties van ischemische hartziekten verhoogd is bij overlevers van hodgkinlymfoom na blootstelling van het hart aan bestraling [<PERSOON> # Het is aangetoond dat het verhoogde risico op hartziekten na hodgkinlymfoom tenminste <LEEFTIJD> jaar blijft bestaan [<PERSOON> # Het is aangetoond dat het verhoogde risico op hartziekten na hodgkinlymfoom gerelateerd is aan de leeftijd bij behandeling, waarbij de jongsten relatief de hoogste risicoâs lopen [<PERSOON> verhoogd is na blootstelling van het hart aan bestraling [<PERSOON> # Het is aannemelijk dat het risico op hartfalen verhoogd is onder hodgkinlymfoom-overlevers na Niveau # Op basis van gegevens van andere vormen van kanker is het aannemelijk dat er een relatie bestaat tussen de gemiddelde bestralingsdosis op het hart en het risico op hartziekten na behandeling voor Niveau # Het is aannemelijk dat het risico op sterfte aan een myocardinfarct verhoogd is na behandeling Niveau # Het is aannemelijk dat het risico op klinisch hartfalen verhoogd is bij overlevers van hodgkinlymfoom na behandeling met anthracyclinehoudende chemotherapie [<PERSOON> # Het is aannemelijk dat het al door bestraling verhoogde risico op hartziekten na.
| 518 | fms |
##, <PERSOON> # Het is aangetoond dat het risico op klinische manifestaties van ischemische hartziekten verhoogd is bij overlevers van hodgkinlymfoom na blootstelling van het hart aan bestraling [<PERSOON> # Het is aangetoond dat het verhoogde risico op hartziekten na hodgkinlymfoom tenminste <LEEFTIJD> jaar blijft bestaan [<PERSOON> # Het is aangetoond dat het verhoogde risico op hartziekten na hodgkinlymfoom gerelateerd is aan de leeftijd bij behandeling, waarbij de jongsten relatief de hoogste risicoâs lopen [<PERSOON> verhoogd is na blootstelling van het hart aan bestraling [<PERSOON> # Het is aannemelijk dat het risico op hartfalen verhoogd is onder hodgkinlymfoom-overlevers na Niveau # Op basis van gegevens van andere vormen van kanker is het aannemelijk dat er een relatie bestaat tussen de gemiddelde bestralingsdosis op het hart en het risico op hartziekten na behandeling voor Niveau # Het is aannemelijk dat het risico op sterfte aan een myocardinfarct verhoogd is na behandeling Niveau # Het is aannemelijk dat het risico op klinisch hartfalen verhoogd is bij overlevers van hodgkinlymfoom na behandeling met anthracyclinehoudende chemotherapie [<PERSOON> # Het is aannemelijk dat het al door bestraling verhoogde risico op hartziekten na [<PERSOON> aan bewijs Er is gebrek aan bewijs dat de behandeling voor hodgkinlymfoom een (meer dan) additief effect heeft op verhoging van het risico op hart- en vaatziekten door traditionele risicofactoren [Glanzmann ### , Bowers ### , Moser ### ##, Hooning ### ] Verhoogde risicoâs op cardiovasculaire schade als een late bijwerking van de behandeling van (non)hodgkinlymfoom worden gezien na radiotherapie op het mediastinum of (hals)vaten, chemotherapie of de combinatie van deze behandelingen #-## Zie voor een overzicht de onderstaande tabellen en de uitgebreide Tabel # Risicoâs op sterfte aan hartziekten na behandeling voor hodgkinlymfoom naar follow-upinterval (t o v Afko rting en AER a bs o luut extra ris ico per ## ### pers o o ns ja ren; BNLI Britis h Na tio na l Lympho ma Inves tig a tio n; CCSS Child ho o d Tabel # Risicoâs op cardiale morbiditeit na behandeling voor hodgkinlymfoom (t o v algemene bevolking) Afko rting en AER a bs o luut extra ris ico per ## ### pers o o ns ja ren; CABG co ro na ry a rtery bypa s s g ra ft; CHF co ng es tief ha rtfa len; MI myo ca rd infa rct; PTCA percuta ne tra ns lumina le co ro na ir a ng io pla s tiek; RR rela tief ris ico Ioniserende straling kan leiden tot beschadiging van alle onderdelen van het hart #,##,## Epidemiologische.
| 557 | fms |
aan bewijs dat de behandeling voor hodgkinlymfoom een (meer dan) additief effect heeft op verhoging van het risico op hart- en vaatziekten door traditionele risicofactoren [Glanzmann ### , Bowers ### , Moser ### ##, Hooning ### ] Verhoogde risicoâs op cardiovasculaire schade als een late bijwerking van de behandeling van (non)hodgkinlymfoom worden gezien na radiotherapie op het mediastinum of (hals)vaten, chemotherapie of de combinatie van deze behandelingen #-## Zie voor een overzicht de onderstaande tabellen en de uitgebreide Tabel # Risicoâs op sterfte aan hartziekten na behandeling voor hodgkinlymfoom naar follow-upinterval (t o v Afko rting en AER a bs o luut extra ris ico per ## ### pers o o ns ja ren; BNLI Britis h Na tio na l Lympho ma Inves tig a tio n; CCSS Child ho o d Tabel # Risicoâs op cardiale morbiditeit na behandeling voor hodgkinlymfoom (t o v algemene bevolking) Afko rting en AER a bs o luut extra ris ico per ## ### pers o o ns ja ren; CABG co ro na ry a rtery bypa s s g ra ft; CHF co ng es tief ha rtfa len; MI myo ca rd infa rct; PTCA percuta ne tra ns lumina le co ro na ir a ng io pla s tiek; RR rela tief ris ico Ioniserende straling kan leiden tot beschadiging van alle onderdelen van het hart #,##,## Epidemiologische van een cardiale oorzaak zien en een # tot # keer verhoogd risico op het voorkomen van een aantal hart- en vaatziekten #-## Gerapporteerde aantallen extra sterfgevallen aan hartziekten variëren tussen # en ## per ## ### persoonsjaren, onder andere afhankelijk van de samenstelling van de onderzoekspopulatie en de duur Een prospectieve screeningsstudie onder patiënten behandeld voor hodgkinlymfoom op jonge leeftijd (n=##; mediane leeftijd ##,<LEEFTIJD> jaar (#,#-##,<LEEFTIJD> jaar) ten tijde van behandeling; mediane follow-up ##,<LEEFTIJD> jaar) heeft laten zien dat klinisch significante cardiovasculaire afwijkingen zoals klepafwijkingen (##%), ritme- en geleidingsstoornissen Radiatie-gerelateerde aandoeningen van belang na behandeling van hodgkinlymfoom kunnen voor wat betreft het hart in vier aandoeningen worden verdeeld coronairlijden, cardiomyopathie en hartfalen, klepgebreken en Blootstelling van het hart aan bestraling kan leiden tot een verhoogd risico op sterfte en morbiditeit door coronairlijden In een Nederlandse studie onder patiënten behandeld voor hodgkinlymfoom voor hun ##e levensjaar werd ten opzichte van de algemene populatie een # tot # keer verhoogd risico op ischemisch hartlijden gezien ## Dit verhoogde risico ging gepaard met ## tot ## extra gevallen van ischemisch hartlijden per ## ### personen per jaar Na bypassoperaties hebben patiënten die bestraald zijn voor hodgkinlymfoom een verhoogd risico een revascularisatieprocedure te moeten ondergaan # Verder zijn er aanwijzingen voor een verhoogd risico op restenose na plaatsing van stents in coronairarteriën ## In dit verband is het belangrijk, dat gerapporteerd is dat dood ten gevolge van hartinfarct bij mediastinaal bestraalde patiënten vaak plaatsvindt De hartspier kan beschadigd worden door directe effecten van bestraling, maar ook secundair aan andere.
| 659 | fms |
een # tot # keer verhoogd risico op het voorkomen van een aantal hart- en vaatziekten #-## Gerapporteerde aantallen extra sterfgevallen aan hartziekten variëren tussen # en ## per ## ### persoonsjaren, onder andere afhankelijk van de samenstelling van de onderzoekspopulatie en de duur Een prospectieve screeningsstudie onder patiënten behandeld voor hodgkinlymfoom op jonge leeftijd (n=##; mediane leeftijd ##,<LEEFTIJD> jaar (#,#-##,<LEEFTIJD> jaar) ten tijde van behandeling; mediane follow-up ##,<LEEFTIJD> jaar) heeft laten zien dat klinisch significante cardiovasculaire afwijkingen zoals klepafwijkingen (##%), ritme- en geleidingsstoornissen Radiatie-gerelateerde aandoeningen van belang na behandeling van hodgkinlymfoom kunnen voor wat betreft het hart in vier aandoeningen worden verdeeld coronairlijden, cardiomyopathie en hartfalen, klepgebreken en Blootstelling van het hart aan bestraling kan leiden tot een verhoogd risico op sterfte en morbiditeit door coronairlijden In een Nederlandse studie onder patiënten behandeld voor hodgkinlymfoom voor hun ##e levensjaar werd ten opzichte van de algemene populatie een # tot # keer verhoogd risico op ischemisch hartlijden gezien ## Dit verhoogde risico ging gepaard met ## tot ## extra gevallen van ischemisch hartlijden per ## ### personen per jaar Na bypassoperaties hebben patiënten die bestraald zijn voor hodgkinlymfoom een verhoogd risico een revascularisatieprocedure te moeten ondergaan # Verder zijn er aanwijzingen voor een verhoogd risico op restenose na plaatsing van stents in coronairarteriën ## In dit verband is het belangrijk, dat gerapporteerd is dat dood ten gevolge van hartinfarct bij mediastinaal bestraalde patiënten vaak plaatsvindt De hartspier kan beschadigd worden door directe effecten van bestraling, maar ook secundair aan andere verhoogd risico gezien op hartfalen; dit leidde tot ## extra gevallen van hartfalen per ## ### personen per jaar ## Chemotherapie heeft een belangrijk direct cardiotoxisch effect, zie paragraaf over anthracyclines hodgkinlymfoom en na radiotherapie in combinatie met anthracyclines #,##,##,## Vergelijkingen met de algemene bevolking zijn niet mogelijk vanwege het ontbreken van referentiecijfers voor kleplijden Referentiecijfers voor operatieve behandelingen zijn wel beperkt beschikbaar Zo hebben overlevers van hodgkinlymfoom ## tot <LEEFTIJD> jaar na bestraling op het mediastinum ten opzichte van de algemene bevolking een circa # keer verhoogd risico In het verleden, toen grote volumes van het hart werden blootgesteld aan bestraling tot een dosis van ## Gy of meer (in fracties van # Gy), was pericarditis een relatief frequent voorkomend probleem ## Acute pericarditis gepaard gaande met pericardvocht kan enkele maanden tot een jaar na bestraling gezien worden Dit fenomeen Medicamenteuze behandeling van deze aandoening is soms mogelijk maar vaak is operatief ingrijpen noodzakelijk Tegenwoordig wordt pericarditis bij overlevers van hodgkinlymfoom nog maar zelden gezien, Wat zijn de risicof actoren voor radiatie-gerelateerde cardiale schade bij <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van Er zijn zowel bij blootstelling aan relatief lage doseringen straling als bij therapeutische doseringen steeds meer aanwijzingen dat een hogere (gemiddelde) dosis op het hart gepaard gaat met een hoger risico op radiatiegerelateerde hartziekten, hoewel er zeker bij de relatief lage doses nog veel onzekerheden zijn ##,##,##-## In een recente studie onder Europese vrouwen behandeld voor mammacarcinoom (n=<DATUM> bleek er sprake van een.
| 641 | fms |
op hartfalen; dit leidde tot ## extra gevallen van hartfalen per ## ### personen per jaar ## Chemotherapie heeft een belangrijk direct cardiotoxisch effect, zie paragraaf over anthracyclines hodgkinlymfoom en na radiotherapie in combinatie met anthracyclines #,##,##,## Vergelijkingen met de algemene bevolking zijn niet mogelijk vanwege het ontbreken van referentiecijfers voor kleplijden Referentiecijfers voor operatieve behandelingen zijn wel beperkt beschikbaar Zo hebben overlevers van hodgkinlymfoom ## tot <LEEFTIJD> jaar na bestraling op het mediastinum ten opzichte van de algemene bevolking een circa # keer verhoogd risico In het verleden, toen grote volumes van het hart werden blootgesteld aan bestraling tot een dosis van ## Gy of meer (in fracties van # Gy), was pericarditis een relatief frequent voorkomend probleem ## Acute pericarditis gepaard gaande met pericardvocht kan enkele maanden tot een jaar na bestraling gezien worden Dit fenomeen Medicamenteuze behandeling van deze aandoening is soms mogelijk maar vaak is operatief ingrijpen noodzakelijk Tegenwoordig wordt pericarditis bij overlevers van hodgkinlymfoom nog maar zelden gezien, Wat zijn de risicof actoren voor radiatie-gerelateerde cardiale schade bij <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van Er zijn zowel bij blootstelling aan relatief lage doseringen straling als bij therapeutische doseringen steeds meer aanwijzingen dat een hogere (gemiddelde) dosis op het hart gepaard gaat met een hoger risico op radiatiegerelateerde hartziekten, hoewel er zeker bij de relatief lage doses nog veel onzekerheden zijn ##,##,##-## In een recente studie onder Europese vrouwen behandeld voor mammacarcinoom (n=<DATUM> bleek er sprake van een gedefinieerd als myocardinfarct, coronaire revascularisatie of dood door ischemische hartziekte) ## Uiteraard is voorzichtigheid geboden met betrekking tot extrapolatie van deze data over vrouwen behandeld voor mammacarcinoom naar overlevers van hodgkinlymfoom gezien de verschillen in geslacht, leeftijd ten tijd van behandeling, mate van blootstelling van het hart aan straling etc Studies naar mogelijke dosis-effectrelaties Bestraling voor maligne lymfomen, met name voor hodgkinlymfoom, is in de loop der decennia sterk gewijzigd Door toepassing van gecombineerde radio-chemotherapie, juist in stadium I-II (beperkte ziekte), zijn de indicaties voor bestraling van hodgkinlymfoompatiënten beperkter, is de dosis veelal lager en de volumina van Het is aannemelijk dat niet alleen totale dosis en bestraald volume van belang zijn, maar ook welk deel van het hart in het bestralingsgebied ligt Deze veronderstelling wordt gesteund door o a de bevinding van Hancock et al dat het inkorten van het mediastinale bestralingsveld tot juist caudaal van de carina middels het plaatsen van een zogenaamd carinablok, niet leidde tot afname aan sterfte ten gevolge van een myocardinfarct maar wel tot afname van sterfte ten gevolge van andere hartziekten # Vermoedelijk zijn niet alle onderdelen van het hart even Bestraling van één van beide nieren (zoals bij bestraling van de milt) kan leiden tot hypertensie en daardoor tot De hoogste risicoâs op radiatie-gerelateerde cardiotoxiciteit worden gezien na blootstelling aan bestraling op jonge leeftijd ##,##,##-##,## Een niet of nauwelijks verhoogd risico op sterfte aan myocardinfarct werd gerapporteerd na blootstelling op de leeftijd van <LEEFTIJD> jaar of ouder in een grote Engelse studie naar de sterfte.
| 605 | fms |
is voorzichtigheid geboden met betrekking tot extrapolatie van deze data over vrouwen behandeld voor mammacarcinoom naar overlevers van hodgkinlymfoom gezien de verschillen in geslacht, leeftijd ten tijd van behandeling, mate van blootstelling van het hart aan straling etc Studies naar mogelijke dosis-effectrelaties Bestraling voor maligne lymfomen, met name voor hodgkinlymfoom, is in de loop der decennia sterk gewijzigd Door toepassing van gecombineerde radio-chemotherapie, juist in stadium I-II (beperkte ziekte), zijn de indicaties voor bestraling van hodgkinlymfoompatiënten beperkter, is de dosis veelal lager en de volumina van Het is aannemelijk dat niet alleen totale dosis en bestraald volume van belang zijn, maar ook welk deel van het hart in het bestralingsgebied ligt Deze veronderstelling wordt gesteund door o a de bevinding van Hancock et al dat het inkorten van het mediastinale bestralingsveld tot juist caudaal van de carina middels het plaatsen van een zogenaamd carinablok, niet leidde tot afname aan sterfte ten gevolge van een myocardinfarct maar wel tot afname van sterfte ten gevolge van andere hartziekten # Vermoedelijk zijn niet alle onderdelen van het hart even Bestraling van één van beide nieren (zoals bij bestraling van de milt) kan leiden tot hypertensie en daardoor tot De hoogste risicoâs op radiatie-gerelateerde cardiotoxiciteit worden gezien na blootstelling aan bestraling op jonge leeftijd ##,##,##-##,## Een niet of nauwelijks verhoogd risico op sterfte aan myocardinfarct werd gerapporteerd na blootstelling op de leeftijd van <LEEFTIJD> jaar of ouder in een grote Engelse studie naar de sterfte jaar na blootstelling aan bestraling, hoewel niet-symptomatische afwijkingen al eerder gezien kunnen worden ## Zo heeft een prospectieve screeningsstudie onder ## patiënten behandeld voor hodgkinlymfoom op jonge leeftijd (mediane leeftijd ##,<LEEFTIJD> jaar (#,#-##,<LEEFTIJD> jaar) ten tijde van behandeling; mediastinale dosis ## Gy) laten zien dat klinisch significante cardiovasculaire afwijkingen zoals verminderd volume van het linkerventrikel, Verschillende studies laten ook na een follow-up van meer dan <LEEFTIJD> jaar nog een verhoogd risico op hart- en vaatziekten zien #,##,##,##-## Dit persisterende verhoogde risico is van belang, omdat dit leidt tot een toename van het absolute extra risico op hart- en vaatziekten gezien de toename van het risico op hart- en vaatziekten gebruikt, zoals anthracyclines, vinca-alkaloïden, cyclophosphamide en bleomycine, zijn de anthracyclines (doxorubicine) het best bestudeerd Anthracyclines vormen een belangrijke component in de behandeling van hodgkinlymfoompatiënten en zullen naar verwachting worden blijven toegepast in de behandeling van de meeste patiënten Cardiotoxiciteit na hodgkinlymfoombehandeling zal dus ook van belang blijven voor toekomstige patiënten Anthracyclines kunnen leiden tot cardiomyopathie door directe toxische effecten op de hartspiercellen Deze effecten kunnen vroeg (enkele maanden) maar ook zeer laat (##-<LEEFTIJD> jaar) na de behandeling optreden en uiten zich in hartfalen (congestive heart failure, CHF) Schade aan het myocard is sterk gecorreleerd Er is een relatie tussen vroege cardiomyopathie en late hartschade CHF komt bij jonge mensen minder vaak voor dan bij ouderen en een verhoogd relatief risico is daarom in een populatie van overlevers van hodgkinlymfoom goed meetbaar In een grote Engelse studie is gekeken naar de sterfte aan een myocardinfarct (### gevallen onder #.
| 628 | fms |
gezien kunnen worden ## Zo heeft een prospectieve screeningsstudie onder ## patiënten behandeld voor hodgkinlymfoom op jonge leeftijd (mediane leeftijd ##,<LEEFTIJD> jaar (#,#-##,<LEEFTIJD> jaar) ten tijde van behandeling; mediastinale dosis ## Gy) laten zien dat klinisch significante cardiovasculaire afwijkingen zoals verminderd volume van het linkerventrikel, Verschillende studies laten ook na een follow-up van meer dan <LEEFTIJD> jaar nog een verhoogd risico op hart- en vaatziekten zien #,##,##,##-## Dit persisterende verhoogde risico is van belang, omdat dit leidt tot een toename van het absolute extra risico op hart- en vaatziekten gezien de toename van het risico op hart- en vaatziekten gebruikt, zoals anthracyclines, vinca-alkaloïden, cyclophosphamide en bleomycine, zijn de anthracyclines (doxorubicine) het best bestudeerd Anthracyclines vormen een belangrijke component in de behandeling van hodgkinlymfoompatiënten en zullen naar verwachting worden blijven toegepast in de behandeling van de meeste patiënten Cardiotoxiciteit na hodgkinlymfoombehandeling zal dus ook van belang blijven voor toekomstige patiënten Anthracyclines kunnen leiden tot cardiomyopathie door directe toxische effecten op de hartspiercellen Deze effecten kunnen vroeg (enkele maanden) maar ook zeer laat (##-<LEEFTIJD> jaar) na de behandeling optreden en uiten zich in hartfalen (congestive heart failure, CHF) Schade aan het myocard is sterk gecorreleerd Er is een relatie tussen vroege cardiomyopathie en late hartschade CHF komt bij jonge mensen minder vaak voor dan bij ouderen en een verhoogd relatief risico is daarom in een populatie van overlevers van hodgkinlymfoom goed meetbaar In een grote Engelse studie is gekeken naar de sterfte aan een myocardinfarct (### gevallen onder # bestraling) ## Het statistisch verhoogde risico op sterfte aan een myocardinfarct werd gezien na zowel In een Mexicaanse drie-armige gerandomiseerde studie werden verschillen in cardiotoxiciteit van verschillende ##,<LEEFTIJD> jaar werden ## patiënten met congestief hartfalen en ## met een hartinfarct gevonden In totaal overleden ## patiënten ten gevolge van een hartinfarct en # patiënt aan congestief hartfalen De gestandaardiseerde sterfte door een cardiale oorzaak was ##,# na ABVD en ##,# na EBVP (epirubicine, bleomycine, vinblastine en Er zijn weinig gegevens over subklinische hartschade bij overlevers van hodgkinlymfoom behandeld met alleen Hoe hoog is het risico op cardiale schade bij <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van hodgkinlymf oom behandeld met Het risico op hartziekten is hoger na een combinatie van bestraling met anthracyclines dan na een van beide behandelingen afzonderlijk Myrehaug et al lieten zien dat voor mannen, behandeld voor hun ## e jaar met alleen was (SIR=#,##) ## Voor de combinatie van mediastinale bestraling met anthracyclines was dit ##,#% (SIR=#,##) Aleman et al vonden dat bij de combinatie van mediastinale radiotherapie en anthracyclines de risicoâs op zowel congestief hartfalen als klepafwijkingen significant verhoogd waren ten opzichte van bestraling alleen (hazard ratios respectievely #,# en #,#) ## Het is echter niet duidelijk of de gecombineerde effecten additief zijn of synergistisch ##,## De toevoeging van anthracyclines aan mediastinale radiotherapie gaf geen verhoogd risico op Hoe hoog is het risico op cardiale schade bij andere patiënten dan <LEEFTIJD>-jaarsoverlevers van Bij kinderen behandeld voor leukemie en lymfomen is uitgebreid onderzoek gedaan naar late effecten van anthracyclines.
| 663 | fms |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.