text
stringlengths 80
6.25k
| text_len
int64 32
3.12k
| src
stringclasses 7
values |
|---|---|---|
of Cardiology/American Heart Association Task Force on <PERSOON> Hoe dient het beleid rondom bloeddruk te worden ingericht als het gaat om het risico op hart- en vaatziekten? Welke diagnostiek dient te worden gedaan of overwogen bij het starten van bloeddrukmedicatie, bij een zeer sterk verhoogde bloeddruk of een vermoeden van secundaire hypertensie? Welke streefwaarden dienen te worden gehanteerd bij behandeling van verhoogde bloeddruk? Op welke manier moet een verhoogde bloeddruk behandeld worden? Verhoogde bloeddruk is wereldwijd een belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten In ### was een verhoogde bloeddruk verantwoordelijk voor #,# miljoen sterfgevallen en #,#% van de disability-adjusted lifeyears (DALY's) wereldwijd (<PERSOON>, ###) Vergeleken met ### is de invloed toegenomen met â¼#,# miljoen de vrouwen een bloeddruk â¥### mmHg systolisch en/of gebruikt bloeddrukverlagende middelen In de Internationaal worden verschillende termen gebruikt bij de indeling van hoge bloeddruk, zoals onder andere hoog-normaal en hypertensie graad # tot # De werkgroep heeft ervoor gekozen de terminologie te vereenvoudigen en alleen te spreken over verhoogde bloeddruk Indien er als gevolg van een verhoogd risico op hart- en vaatziekten een behandelindicatie is vastgesteld en de bloeddruk is boven de streefwaarde (### mmHg bij de meeste personen) dan wordt aanbevolen deze (al dan niet medicamenteus) te behandelen Een spreekkamerbloeddruk â¥### mmHg systolisch is een sterk verhoogde bloeddruk en in principe altijd indicatie In tegenstelling tot enkele internationale richtlijnen gebruikt deze richtlijn alleen de systolische bloeddruk en niet de diastolische ###) Daarnaast gaat een verhoogde diastolische bloeddruk vrijwel altijd samen met een verhoogde diastolische bloeddruk bij normale systolische bloeddruk) komt zelden voor, terwijl een geïsoleerde verhoogde systolische bloeddruk (verhoogde systolische bloeddruk bij normale diastolische bloeddruk) wel regelmatig voorkomt, vooral bij ouderen (<PERSOON>, ###) Bij jonge patiënten met nierziekten komt een geïsoleerde verhoogde Benetos A, <PERSOON> K, et al Prognostic value of systolic and diastolic blood pressure in treated hypertensive men <PERSOON> in Primary Care <PERSOON> Fam Med ###;##(#) #<DATUM> Doi Daugherty SL, Powers JD, Magid DJ, et al Incidence and prognosis of resistant hypertension in hypertensive patients <PERSOON> CA, <PERSOON> A, <PERSOON> pressure lowering for prevention of cardiovascular disease and death a systematic review and meta-analysis <PERSOON-##> MA, Bakris GL, et al Benazepril plus amlodipine or hydrochlorothiazide for hypertension in high-risk Kannel WB, <PERSOON-##> MJ Systolic versus diastolic blood pressure and risk of coronary heart disease <PERSOON-##> HL, Grobbee DE, <PERSOON-##> ML Trends in cardiovasculaire ziekte en sterfte in <LOCATIE>, ### tot ### Ned Tijdschr Law <PERSOON-##> JK,Wald NJ Use of blood pressure lowering drugs in the prevention of cardiovascular disease metaanalysis of ### randomised trials in the context of expectations from prospective epidemiological studies <PERSOON-##> N, et al.
| 627 | fms |
bloeddruk vrijwel altijd samen met een verhoogde diastolische bloeddruk bij normale systolische bloeddruk) komt zelden voor, terwijl een geïsoleerde verhoogde systolische bloeddruk (verhoogde systolische bloeddruk bij normale diastolische bloeddruk) wel regelmatig voorkomt, vooral bij ouderen (<PERSOON>, ###) Bij jonge patiënten met nierziekten komt een geïsoleerde verhoogde Benetos A, <PERSOON> K, et al Prognostic value of systolic and diastolic blood pressure in treated hypertensive men <PERSOON> in Primary Care <PERSOON> Fam Med ###;##(#) #<DATUM> Doi Daugherty SL, Powers JD, Magid DJ, et al Incidence and prognosis of resistant hypertension in hypertensive patients <PERSOON> CA, <PERSOON> A, <PERSOON> pressure lowering for prevention of cardiovascular disease and death a systematic review and meta-analysis <PERSOON> MA, Bakris GL, et al Benazepril plus amlodipine or hydrochlorothiazide for hypertension in high-risk Kannel WB, <PERSOON> MJ Systolic versus diastolic blood pressure and risk of coronary heart disease <PERSOON-##> HL, Grobbee DE, <PERSOON-##> ML Trends in cardiovasculaire ziekte en sterfte in <LOCATIE>, ### tot ### Ned Tijdschr Law <PERSOON-##> JK,Wald NJ Use of blood pressure lowering drugs in the prevention of cardiovascular disease metaanalysis of ### randomised trials in the context of expectations from prospective epidemiological studies <PERSOON-##> N, et al a metaanalysis of individual data for one million adults in ## prospective studies <PERSOON-##> AD, et al A comparative risk assessment of burden of disease and injury attributable to ## risk factors and risk factor clusters in ## regions, ### tot ### a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study <PERSOON-##> DM, Evans JC, Larson MG, et al Differential impact of systolic and diastolic blood pressure level on JNC-VI staging Joint National Committee on Prevention, Detection, Evaluation, and Treatment of <PERSOON-##> M, et al Long-term risk of mortality associated with selective and combined elevation in <PERSOON-##> M, et al Measurement of blood pressure in the office recognizing the problem and <PERSOON-##> cholesterol, blood pressure, cigarette smoking, and death from coronary heart disease Overall findings and differences by age for ###,### white men <PERSOON-##> G, et al Blood pressure measuring devices recommendations of the European Society of <PERSOON-##> on guidelines focus on isolated systolic hypertension in youth <PERSOON-##> GS, Asmar R, et al European Society of Hypertension guidelines for blood pressure monitoring at home a summary report of the Second International Consensus Conference on Home Blood Pressure Monitoring.
| 589 | fms |
a metaanalysis of individual data for one million adults in ## prospective studies <PERSOON> AD, et al A comparative risk assessment of burden of disease and injury attributable to ## risk factors and risk factor clusters in ## regions, ### tot ### a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study <PERSOON> DM, Evans JC, Larson MG, et al Differential impact of systolic and diastolic blood pressure level on JNC-VI staging Joint National Committee on Prevention, Detection, Evaluation, and Treatment of <PERSOON> M, et al Long-term risk of mortality associated with selective and combined elevation in <PERSOON> M, et al Measurement of blood pressure in the office recognizing the problem and <PERSOON> cholesterol, blood pressure, cigarette smoking, and death from coronary heart disease Overall findings and differences by age for ###,### white men <PERSOON> G, et al Blood pressure measuring devices recommendations of the European Society of <PERSOON> on guidelines focus on isolated systolic hypertension in youth <PERSOON> GS, Asmar R, et al European Society of Hypertension guidelines for blood pressure monitoring at home a summary report of the Second International Consensus Conference on <PERSOON> JA, et al Prognostic value of microalbuminuria during antihypertensive treatment in essential <PERSOON-##> TW, et al Risk prediction is improved by adding markers of subclinical organ damage to SPRINT Research Group A randomized trial of intensive versus standard bloodpressure control <PERSOON-##> JD Blood pressure, systolic and diastolic, and cardiovascular risks US population data Arch Turnbull F, <PERSOON-##> T, et al Effects of different regimens to lower blood pressure on major cardiovascular events <PERSOON-##> PM, Olsen MH, et al Regression of electrocardiographic left ventricular hypertrophy during antihypertensive therapy and reduction in sudden cardiac death the LIFE Study Circulation ###;#<DATUM> ### Wald <PERSOON-##> M, <PERSOON-##> JK, et al Combination therapy versus monotherapy in reducing blood pressure meta-analysis on <PERSOON-##> C, et al A novel approach to office blood pressure measurement ##-minute office <PERSOON-##> JK, Caulfield MJ, Salsbury J, <PERSOON-##> MJ; British Hypertension Societyâs PATHWAY Studies Group Spironolactone versus placebo, bisoprolol, and doxazosin to determine the optimal treatment for drug-resistant hypertension (PATHWAY-#) a the Prevention, Detection, Evaluation, and Management of High Blood Pressure in <PERSOON-##> of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines.
| 555 | fms |
<PERSOON> JA, et al Prognostic value of microalbuminuria during antihypertensive treatment in essential <PERSOON> TW, et al Risk prediction is improved by adding markers of subclinical organ damage to SPRINT Research Group A randomized trial of intensive versus standard bloodpressure control <PERSOON> JD Blood pressure, systolic and diastolic, and cardiovascular risks US population data Arch Turnbull F, <PERSOON> T, et al Effects of different regimens to lower blood pressure on major cardiovascular events <PERSOON> PM, Olsen MH, et al Regression of electrocardiographic left ventricular hypertrophy during antihypertensive therapy and reduction in sudden cardiac death the LIFE Study Circulation ###;#<DATUM> ### Wald <PERSOON> M, <PERSOON> JK, et al Combination therapy versus monotherapy in reducing blood pressure meta-analysis on <PERSOON> C, et al A novel approach to office blood pressure measurement ##-minute office <PERSOON> JK, Caulfield MJ, Salsbury J, <PERSOON-##> MJ; British Hypertension Societyâs PATHWAY Studies Group Spironolactone versus placebo, bisoprolol, and doxazosin to determine the optimal treatment for drug-resistant hypertension (PATHWAY-#) a the Prevention, Detection, Evaluation, and Management of High Blood Pressure in <PERSOON-##> of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines <PERSOON-##> S, Teo KK, Pogue J, et al Telmisartan, ochrane, or both in patients at high risk for vascular events <PERSOON-##> for clinical excellence a critical outlook into the NICE recommendations on hypertension Start bloeddrukverlagende medicijnen bij personen met een systolische bloeddruk â¥### mmHg, ongeacht het Het besluit om te beginnen met antihypertensiva hangt af van de bloeddruk en het risico op hart- en vaatziekten Veranderingen in leefstijl worden aanbevolen voor alle patiënten met een verhoogde bloeddruk <PERSOON-##> beginnen met medicatie wordt aanbevolen bij personen met een sterk verhoogde bloeddruk â¥### mmHg (ongeacht het risico op hart- en vaatziekten (Law, ###)) Bloeddrukverlagende medicatie wordt aanbevolen wanneer het totale risico op hart- en vaatziekten zeer hoog is en moet ook worden overwogen bij een hoog risico (zie de bloeddrukverlagende medicatie kan ook worden overwogen voor patiënten met een verhoogde bloeddruk en een laag tot gematigd risico (ESH/ESC, ###) De NNT voor deze patiëntcategorie is echter heel hoog; patiënten moeten worden geïnformeerd en hun voorkeur moet worden meegewogen Om deze uitgangsvraag met deelvragen te kunnen beantwoorden is gebruik gemaakt van de Europese richtlijn Welke diagnostiek dient te worden gedaan of overwogen bij het starten van bloeddrukmedicatie, bij een zeer een systolische en diastolische bloeddruk )###/### mmHg of een recent gedocumenteerde sterke Herhaal de controle elke drie maanden op indicatie, bijvoorbeeld bij een ernstige nierschade ((## elektrolytenafwijkingen bij gebruik van deze medicatie Overweeg ook controle van eGFR, natrium en kalium in.
| 596 | fms |
S, Teo KK, Pogue J, et al Telmisartan, ochrane, or both in patients at high risk for vascular events <PERSOON> for clinical excellence a critical outlook into the NICE recommendations on hypertension Start bloeddrukverlagende medicijnen bij personen met een systolische bloeddruk â¥### mmHg, ongeacht het Het besluit om te beginnen met antihypertensiva hangt af van de bloeddruk en het risico op hart- en vaatziekten Veranderingen in leefstijl worden aanbevolen voor alle patiënten met een verhoogde bloeddruk <PERSOON> beginnen met medicatie wordt aanbevolen bij personen met een sterk verhoogde bloeddruk â¥### mmHg (ongeacht het risico op hart- en vaatziekten (Law, ###)) Bloeddrukverlagende medicatie wordt aanbevolen wanneer het totale risico op hart- en vaatziekten zeer hoog is en moet ook worden overwogen bij een hoog risico (zie de bloeddrukverlagende medicatie kan ook worden overwogen voor patiënten met een verhoogde bloeddruk en een laag tot gematigd risico (ESH/ESC, ###) De NNT voor deze patiëntcategorie is echter heel hoog; patiënten moeten worden geïnformeerd en hun voorkeur moet worden meegewogen Om deze uitgangsvraag met deelvragen te kunnen beantwoorden is gebruik gemaakt van de Europese richtlijn Welke diagnostiek dient te worden gedaan of overwogen bij het starten van bloeddrukmedicatie, bij een zeer een systolische en diastolische bloeddruk )###/### mmHg of een recent gedocumenteerde sterke Herhaal de controle elke drie maanden op indicatie, bijvoorbeeld bij een ernstige nierschade ((## elektrolytenafwijkingen bij gebruik van deze medicatie Overweeg ook controle van eGFR, natrium en kalium in Antihypertensieve medicatie als diuretica en RAS-remmers hebben effect op de nierfunctie en elektrolyten Om het effect van bloeddrukmedicatie te kunnen beoordelen, dienen de elektrolyten en nierfunctie voor aanvang Het gebruik van een RAS-remmer en/of diuretica kan leiden tot (sterke) afwijkingen in nierfunctiestoornissen en/of elektrolytstoornissen Controleer in principe iedereen bij aanvang van een RAS-remmer of diuretica en daarna jaarlijks op nierfunctie (eGFR), natrium en kalium De controle bij aanvang van de medicatie kan vervallen als de eGFR, het natriumgehalte en kaliumgehalte het afgelopen jaar bepaald is en niet afwijkend was Een zeer sterk verhoogde bloeddruk of symptomatologie kan wijzen op een hypertensief ogen) of secundaire hypertensie Het al of niet aanwezig zijn van acute of progressieve tekenen van orgaanschade is bepalend voor de snelheid van handelen Ernstige hypertensie zonder symptomen of acute eindorgaanschade wordt niet beschouwd als een hypertensief spoedgeval maar als een risicofactor voor harten vaatziekten Spoedonderzoek naar het bestaan van orgaanschade is geïndiceerd bij Voor de diagnostische evaluatie en therapie van een hypertensief spoedgeval wordt naar de Circa # tot ##% van alle patiënten heeft naar schatting een secundaire hypertensie Vaak is hypertensie echter multifactorieel, waarbij er sprake kan zijn van zowel essentiële hypertensie als secundaire factoren De kans neemt onder ander toe bij jongere personen en is afhankelijk van de populatie (#e/#e/#e lijns) Belangrijk is om na te gaan of er klinische aanwijzingen zijn (zie tabel #) (Voor meer informatie zie module Diagnostiek secundaire.
| 588 | fms |
Antihypertensieve medicatie als diuretica en RAS-remmers hebben effect op de nierfunctie en elektrolyten Om het effect van bloeddrukmedicatie te kunnen beoordelen, dienen de elektrolyten en nierfunctie voor aanvang Het gebruik van een RAS-remmer en/of diuretica kan leiden tot (sterke) afwijkingen in nierfunctiestoornissen en/of elektrolytstoornissen Controleer in principe iedereen bij aanvang van een RAS-remmer of diuretica en daarna jaarlijks op nierfunctie (eGFR), natrium en kalium De controle bij aanvang van de medicatie kan vervallen als de eGFR, het natriumgehalte en kaliumgehalte het afgelopen jaar bepaald is en niet afwijkend was Een zeer sterk verhoogde bloeddruk of symptomatologie kan wijzen op een hypertensief ogen) of secundaire hypertensie Het al of niet aanwezig zijn van acute of progressieve tekenen van orgaanschade is bepalend voor de snelheid van handelen Ernstige hypertensie zonder symptomen of acute eindorgaanschade wordt niet beschouwd als een hypertensief spoedgeval maar als een risicofactor voor harten vaatziekten Spoedonderzoek naar het bestaan van orgaanschade is geïndiceerd bij Voor de diagnostische evaluatie en therapie van een hypertensief spoedgeval wordt naar de Circa # tot ##% van alle patiënten heeft naar schatting een secundaire hypertensie Vaak is hypertensie echter multifactorieel, waarbij er sprake kan zijn van zowel essentiële hypertensie als secundaire factoren De kans neemt onder ander toe bij jongere personen en is afhankelijk van de populatie (#e/#e/#e lijns) Belangrijk is om na te gaan of er klinische aanwijzingen zijn (zie tabel #) (Voor meer informatie zie module Diagnostiek secundaire Cardiovascular disease prevention in clinical practice uit ### (Piepoli, ###) en de richtlijn Hypertensie in de Streef naar een lagere systolische bloeddruk (### mmHg, indien de medicatie goed verdragen wordt, met Er zijn maar enkele gerandomiseerde klinische onderzoeken die verschillende behandeldoelen hebben vergeleken Aanbevelingen over doelniveaus zijn dus grotendeels gebaseerd op observationele onderzoeken en post hoc analyses van RCTâs, die over het algemeen verschillende behandelregimes hebben vergeleken en Er zijn voldoende aanwijzingen om aan te bevelen dat de systolische bloeddruk wordt verlaagd tot (### mmHg in alle niet-oudere hypertensieve patiënten Bewijzen ontbreken voor de oudere hypertensieve patiënt, voor wie het voordeel van een verlaging van de systolische bloeddruk naar (### mmHg niet is getest in <PERSOON> hoc analyses van grootschalige onderzoeken (bijvoorbeeld ONTARGET, INVEST en VALUE) worden weliswaar gehinderd door de beperkingen die ontstaan bij het vergelijken van niet-gerandomiseerde groepen, maar wijzen toch uit dat, althans bij hypertensieve patiënten met een hoog risico, het verlagen van het systolische bloeddruk naar (### mmHg geen voordeel biedt, behalve mogelijk voor het risico op een beroerte Een J-curve fenomeen voor behaalde systolische bloeddruk (### mmHg kan niet worden uitgesloten (ESH/ESC, ###), voornamelijk bij patiënten met gevorderde atherosclerotische aandoeningen en/of kwetsbaarheid De publicatie van de primaire resultaten van het Systolic Blood Pressure Intervention Trial (SPRINT), dat het voordeel van behandeling van systolische bloeddruk naar een doel van (### mmHg vergeleek met behandeling naar een doel van (### mmHg, bestreed de hierboven genoemde doelaanbevelingen voor patiënten met een hoog risico zonder diabetes mellitus (SPRINT, ###) Kwetsbare ouderen waren ondervertegenwoordigd in dit onderzoek.
| 622 | fms |
(Piepoli, ###) en de richtlijn Hypertensie in de Streef naar een lagere systolische bloeddruk (### mmHg, indien de medicatie goed verdragen wordt, met Er zijn maar enkele gerandomiseerde klinische onderzoeken die verschillende behandeldoelen hebben vergeleken Aanbevelingen over doelniveaus zijn dus grotendeels gebaseerd op observationele onderzoeken en post hoc analyses van RCTâs, die over het algemeen verschillende behandelregimes hebben vergeleken en Er zijn voldoende aanwijzingen om aan te bevelen dat de systolische bloeddruk wordt verlaagd tot (### mmHg in alle niet-oudere hypertensieve patiënten Bewijzen ontbreken voor de oudere hypertensieve patiënt, voor wie het voordeel van een verlaging van de systolische bloeddruk naar (### mmHg niet is getest in <PERSOON> hoc analyses van grootschalige onderzoeken (bijvoorbeeld ONTARGET, INVEST en VALUE) worden weliswaar gehinderd door de beperkingen die ontstaan bij het vergelijken van niet-gerandomiseerde groepen, maar wijzen toch uit dat, althans bij hypertensieve patiënten met een hoog risico, het verlagen van het systolische bloeddruk naar (### mmHg geen voordeel biedt, behalve mogelijk voor het risico op een beroerte Een J-curve fenomeen voor behaalde systolische bloeddruk (### mmHg kan niet worden uitgesloten (ESH/ESC, ###), voornamelijk bij patiënten met gevorderde atherosclerotische aandoeningen en/of kwetsbaarheid De publicatie van de primaire resultaten van het Systolic Blood Pressure Intervention Trial (SPRINT), dat het voordeel van behandeling van systolische bloeddruk naar een doel van (### mmHg vergeleek met behandeling naar een doel van (### mmHg, bestreed de hierboven genoemde doelaanbevelingen voor patiënten met een hoog risico zonder diabetes mellitus (SPRINT, ###) Kwetsbare ouderen waren ondervertegenwoordigd in dit onderzoek respectievelijk ### mmHg en ### mmHg bij het eerste jaar) leidde tot lagere incidentie van het gecombineerde eindpunt fatale en niet-fatale belangrijke hart- en vaatziekten of overlijden (ongeacht de oorzaak) Voor de groep met intensieve behandeling werd echter een significant hogere incidentie gezien van ernstige bijwerkingen, hypotensie, syncope, elektrolytafwijkingen en acute nierschade of nierfalen, maar niet van ernstige Er zijn richtlijnen (Whelton, ###) die voor iedereen een streefwaarde van systolisch (### mmHg voorstellen Dat is met name gebaseerd op de SPRINT-trial Deze richtlijn kiest voor een trapsgewijze streefwaarde, zoals hieronder beschreven In SPRINT waren personen met diabetes mellitus en een beroerte in de voorgeschiedenis geëxcludeerd Daarnaast waren er in de intensieve groep meer bijwerkingen en waren er weinig kwetsbare ouderen in de studie Bovendien was er ook veel commentaar op de methode waarop de bloeddruk gemeten was Dit gebeurde met een âunattendedâ geautomatiseerde methode, waarbij de bloeddrukwaardes gemiddeld lager uitkomen dan met de normale spreekkamerbloeddruk De vraag was met welke spreekkamerbloeddruk de streefwaarde van ### mmHg te vergelijken was Doordat het onderzoek een open label opzet had met een strategie die dicht in de buurt komt van reguliere zorg met frequente bezoeken, werd de antihypertensieve behandeling waarschijnlijk aangepast als er ernstige bijwerkingen optraden, teneinde het risico op complicaties Gebaseerd op de huidige data is het advies om te streven naar een systolische bloeddruk (### mmHg Indien de medicatie goed verdragen wordt, kan het risico nog extra verlaagd worden door te streven naar een lagere.
| 629 | fms |
mmHg en ### mmHg bij het eerste jaar) leidde tot lagere incidentie van het gecombineerde eindpunt fatale en niet-fatale belangrijke hart- en vaatziekten of overlijden (ongeacht de oorzaak) Voor de groep met intensieve behandeling werd echter een significant hogere incidentie gezien van ernstige bijwerkingen, hypotensie, syncope, elektrolytafwijkingen en acute nierschade of nierfalen, maar niet van ernstige Er zijn richtlijnen (Whelton, ###) die voor iedereen een streefwaarde van systolisch (### mmHg voorstellen Dat is met name gebaseerd op de SPRINT-trial Deze richtlijn kiest voor een trapsgewijze streefwaarde, zoals hieronder beschreven In SPRINT waren personen met diabetes mellitus en een beroerte in de voorgeschiedenis geëxcludeerd Daarnaast waren er in de intensieve groep meer bijwerkingen en waren er weinig kwetsbare ouderen in de studie Bovendien was er ook veel commentaar op de methode waarop de bloeddruk gemeten was Dit gebeurde met een âunattendedâ geautomatiseerde methode, waarbij de bloeddrukwaardes gemiddeld lager uitkomen dan met de normale spreekkamerbloeddruk De vraag was met welke spreekkamerbloeddruk de streefwaarde van ### mmHg te vergelijken was Doordat het onderzoek een open label opzet had met een strategie die dicht in de buurt komt van reguliere zorg met frequente bezoeken, werd de antihypertensieve behandeling waarschijnlijk aangepast als er ernstige bijwerkingen optraden, teneinde het risico op complicaties Gebaseerd op de huidige data is het advies om te streven naar een systolische bloeddruk (### mmHg Indien de medicatie goed verdragen wordt, kan het risico nog extra verlaagd worden door te streven naar een lagere Overweeg dit met name bij personen met een hoger risico door bijvoorbeeld co-morbiditeit zoals diabetes mellitus of chronische nierschade (zie daarvoor de medisch Afhankelijk van leeftijd en kwetsbaarheid kan de streefwaarde ook naar boven worden bijgesteld, zie hiervoor Geef alle personen met een verhoogde bloeddruk leefstijladviezen (zie de module âLeefstijadviezenâ) Bloeddrukverlagende medicatie kan worden overwogen bij personen met een laag â matig risico op hart- en vaatziekten, met een verhoogde bloeddruk, indien leefstijlmaatregelen de bloeddruk onvoldoende doen dalen Starten met combinatietherapie (# middelen) kan worden overwogen bij patiënten met een sterk verhoogde Voor algemene adviezen met betrekking tot leefstijl wordt naar de module âLeefstijadviezenâ en naar de NHGZorgmodules Leefstijl verwezen Voor leefstijladviezen over zoutinnamebeperking bij verhoogde bloeddruk wordt naar de richtlijn Hypertensie in de tweede en derde lijn verwezen Het grote aantal gerandomiseerde onderzoeken naar bloeddrukverlagende behandelingen, zowel die waarin actieve behandeling werd vergeleken met placebo als de onderzoeken die verschillende bloeddrukverlagende is gelegen in het verlagen van de bloeddruk op zich, en dat dit grotendeels los staat van de gebruikte overlijden aan hart- en vaatziekten en morbiditeit kunnen verlagen (Law, ###; Zanchetti, ###) Al deze geneesmiddelen worden dus aanbevolen voor het opstarten en onderhoud van bloeddrukcontrole, als De positie van β-blokkers als bloeddrukverlagend geneesmiddel van de eerste keuze wordt betwijfeld Een β-blokkers bij het voorkomen van beroerte (##% reductie in plaats van ##% reductie met andere middelen), maar een vergelijkbaar effect bij de preventie van ischemische hartklachten en HF, en grotere werking bij.
| 593 | fms |
name bij personen met een hoger risico door bijvoorbeeld co-morbiditeit zoals diabetes mellitus of chronische nierschade (zie daarvoor de medisch Afhankelijk van leeftijd en kwetsbaarheid kan de streefwaarde ook naar boven worden bijgesteld, zie hiervoor Geef alle personen met een verhoogde bloeddruk leefstijladviezen (zie de module âLeefstijadviezenâ) Bloeddrukverlagende medicatie kan worden overwogen bij personen met een laag â matig risico op hart- en vaatziekten, met een verhoogde bloeddruk, indien leefstijlmaatregelen de bloeddruk onvoldoende doen dalen Starten met combinatietherapie (# middelen) kan worden overwogen bij patiënten met een sterk verhoogde Voor algemene adviezen met betrekking tot leefstijl wordt naar de module âLeefstijadviezenâ en naar de NHGZorgmodules Leefstijl verwezen Voor leefstijladviezen over zoutinnamebeperking bij verhoogde bloeddruk wordt naar de richtlijn Hypertensie in de tweede en derde lijn verwezen Het grote aantal gerandomiseerde onderzoeken naar bloeddrukverlagende behandelingen, zowel die waarin actieve behandeling werd vergeleken met placebo als de onderzoeken die verschillende bloeddrukverlagende is gelegen in het verlagen van de bloeddruk op zich, en dat dit grotendeels los staat van de gebruikte overlijden aan hart- en vaatziekten en morbiditeit kunnen verlagen (Law, ###; Zanchetti, ###) Al deze geneesmiddelen worden dus aanbevolen voor het opstarten en onderhoud van bloeddrukcontrole, als De positie van β-blokkers als bloeddrukverlagend geneesmiddel van de eerste keuze wordt betwijfeld Een β-blokkers bij het voorkomen van beroerte (##% reductie in plaats van ##% reductie met andere middelen), maar een vergelijkbaar effect bij de preventie van ischemische hartklachten en HF, en grotere werking bij Deels kan de verklaring zijn dat β-blokkers ten opzichte van andere middelen gemiddeld slechter verdragen worden, met verminderde therapietrouw als gevolg Als β-blokkers echter wel goed verdragen worden en de bloeddruk er goed mee gereguleerd is, is er onvoldoende bewijs ze af te raden Omdat β-blokkers leiden tot gewichtstoename, een ongunstig effect hebben op de lipidenmetabolisme en de incidentie van diabetes mellitus verhogen (vergeleken met andere geneesmiddelen), hebben zij sowieso niet de voorkeur voor hypertensieve patiënten met meerdere metabole risicofactoren en aandoeningen die het risico op nieuwe ernstige diabetes mellitus vergroten (zoals obesitas, verhoogde nuchtere glucose) Dit geldt mogelijk niet voor vasodilaterende βblokkers zoals carvedilol en nebivolol, die weinig of geen dysmetabole werking hebben Bij deze vasodilaterende β-blokkers is de incidentie van nieuwe diabetes mellitus lager dan bij conventionele β-blokkers Thiazidediuretica hebben eveneens een dyslipidemisch en diabetogeen effect, vooral bij gebruik in hoge doses Thiaziden werden vaak toegediend in combinatie met β-blokkers bij onderzoeken waaruit een relatief hoge ACE-Râs en ARBâs zijn vooral effectief bij het verminderen van linkerventrikelhypertrofie, het verminderen van microalbuminurie en proteïnurie, het behouden van de nierfunctie en vertraging van terminaal nierfalen De bewijzen voor voordelen van andere soorten middelen zijn veel beperkter De β-# blokkers, centraal de renineremmer aliskiren verlagen de bloeddruk effectief bij hypertensie, maar er zijn geen gegevens bekend over hun vermogen het risico op hart- en vaatziekten te verbeteren Al deze middelen zijn vaak gebruikt als toegevoegde geneesmiddelen in onderzoeken waarbij de bescherming tegen hart- en vaatziekten werd.
| 584 | fms |
van andere middelen gemiddeld slechter verdragen worden, met verminderde therapietrouw als gevolg Als β-blokkers echter wel goed verdragen worden en de bloeddruk er goed mee gereguleerd is, is er onvoldoende bewijs ze af te raden Omdat β-blokkers leiden tot gewichtstoename, een ongunstig effect hebben op de lipidenmetabolisme en de incidentie van diabetes mellitus verhogen (vergeleken met andere geneesmiddelen), hebben zij sowieso niet de voorkeur voor hypertensieve patiënten met meerdere metabole risicofactoren en aandoeningen die het risico op nieuwe ernstige diabetes mellitus vergroten (zoals obesitas, verhoogde nuchtere glucose) Dit geldt mogelijk niet voor vasodilaterende βblokkers zoals carvedilol en nebivolol, die weinig of geen dysmetabole werking hebben Bij deze vasodilaterende β-blokkers is de incidentie van nieuwe diabetes mellitus lager dan bij conventionele β-blokkers Thiazidediuretica hebben eveneens een dyslipidemisch en diabetogeen effect, vooral bij gebruik in hoge doses Thiaziden werden vaak toegediend in combinatie met β-blokkers bij onderzoeken waaruit een relatief hoge ACE-Râs en ARBâs zijn vooral effectief bij het verminderen van linkerventrikelhypertrofie, het verminderen van microalbuminurie en proteïnurie, het behouden van de nierfunctie en vertraging van terminaal nierfalen De bewijzen voor voordelen van andere soorten middelen zijn veel beperkter De β-# blokkers, centraal de renineremmer aliskiren verlagen de bloeddruk effectief bij hypertensie, maar er zijn geen gegevens bekend over hun vermogen het risico op hart- en vaatziekten te verbeteren Al deze middelen zijn vaak gebruikt als toegevoegde geneesmiddelen in onderzoeken waarbij de bescherming tegen hart- en vaatziekten werd de therapietrouw en effectieve ##-uursbloeddrukcontrole is prognostisch belangrijk Langwerkende middelen geven ook minder variabiliteit van de bloeddruk, wat mogelijk bescherming biedt tegen voortgang van Een algemene rangschikking van algemene, bloeddrukverlagende geneesmiddelen is niet haalbaar en er is geen bewijs beschikbaar dat leeftijd of geslacht een andere keuze rechtvaardigen (behalve dat voorzichtigheid is geboden bij gebruik van ACE-Râs en ARBâs door vrouwen op vruchtbare leeftijd vanwege mogelijke teratogene effecten) (Turnbull, ###) Sommige middelen moeten als voorkeursoptie worden beschouwd bij specifieke aandoeningen omdat ze zijn gebruikt in onderzoeken met patiënten die aan die aandoeningen leden of omdat ze effectiever zijn gebleken bij specifieke vormen van orgaanschade (Tabel #) (ESH/ESC, ###) bespreekt met de patiënt met chronische nierschade of hartfalen het belang van dosisaanpassing bij instrueert de patiënt met chronische nierschade, hartfalen of diabetes mellitus die RAS-remmers, diuretica Eventueel kan het beleid bij dreigende dehydratie met patiënt worden besproken zodat de patiënt zelfstandig tijdelijk medicatie kan verminderen of stoppen in geval van dreigende dehydratie Overweeg bij de kwetsbare patiënt of de patiënt met multimorbiditeit (zoals hartfalen, chronische eGFR ## tot ## milliliter/minuten /#,## m# halveer de dosis en controleer de eGFR na # weken eGFR (## milliliter/minuten /#,## m# stop de RAS-remmer en/of het diureticum en controleer de eGFR Consulteer of verwijs naar een internist-nefroloog bij aanhoudende lage waardes van de eGFR ((## eGFR ## tot ## milliliter/minuten /#,## m# halveer de dosis en controleer de eGFR na # weken eGFR (## milliliter/minuten #,## m# stop de aldosteronantagonist en controleer de eGFR na # weken.
| 635 | fms |
geven ook minder variabiliteit van de bloeddruk, wat mogelijk bescherming biedt tegen voortgang van Een algemene rangschikking van algemene, bloeddrukverlagende geneesmiddelen is niet haalbaar en er is geen bewijs beschikbaar dat leeftijd of geslacht een andere keuze rechtvaardigen (behalve dat voorzichtigheid is geboden bij gebruik van ACE-Râs en ARBâs door vrouwen op vruchtbare leeftijd vanwege mogelijke teratogene effecten) (Turnbull, ###) Sommige middelen moeten als voorkeursoptie worden beschouwd bij specifieke aandoeningen omdat ze zijn gebruikt in onderzoeken met patiënten die aan die aandoeningen leden of omdat ze effectiever zijn gebleken bij specifieke vormen van orgaanschade (Tabel #) (ESH/ESC, ###) bespreekt met de patiënt met chronische nierschade of hartfalen het belang van dosisaanpassing bij instrueert de patiënt met chronische nierschade, hartfalen of diabetes mellitus die RAS-remmers, diuretica Eventueel kan het beleid bij dreigende dehydratie met patiënt worden besproken zodat de patiënt zelfstandig tijdelijk medicatie kan verminderen of stoppen in geval van dreigende dehydratie Overweeg bij de kwetsbare patiënt of de patiënt met multimorbiditeit (zoals hartfalen, chronische eGFR ## tot ## milliliter/minuten /#,## m# halveer de dosis en controleer de eGFR na # weken eGFR (## milliliter/minuten /#,## m# stop de RAS-remmer en/of het diureticum en controleer de eGFR Consulteer of verwijs naar een internist-nefroloog bij aanhoudende lage waardes van de eGFR ((## eGFR ## tot ## milliliter/minuten /#,## m# halveer de dosis en controleer de eGFR na # weken eGFR (## milliliter/minuten #,## m# stop de aldosteronantagonist en controleer de eGFR na # weken halveer de dosis en controleer het serumkalium na # weken het serumkalium na # weken Overleg met internist over de mogelijke oorzaak <PERSOON> de dosering van een eventuele RAS-remmer, en/of voeg een aldosteronantagonist toe en eventueel kalium- en magnesiumsupplementen (hypokaliëmie gaat hand in hand met hypomagnesiëmie Stop thiazide-(achtige) diuretica en overleg met internist of cardioloog voor beleid ten aanzien van overige Bij de meeste patiënten is een combinatiebehandeling nodig om de bloeddruk onder controle te houden Toevoeging van een geneesmiddel uit een andere klasse moet daarom worden beschouwd als een aanbevolen behandelstrategie tenzij het initiële middel moet worden vervangen vanwege bijwerkingen of omdat het niet voldoende bloeddrukverlagend werkt De extra bloeddrukverlaging door het combineren van geneesmiddelen uit verschillende klassen is ongeveer vijf keer hoger dan verdubbeling van de dosis van een geneesmiddel (Wald, ###) en vermindert mogelijk de bijwerkingen van de afzonderlijke middelen De combinatie van twee geneesmiddelen biedt mogelijk ook voordelen voor de start van behandeling, vooral bij patiënten met een (sterk) verhoogd risico bij wie de bloeddruk snel onder controle moet komen Er zijn gegevens uit klinische onderzoeken beschikbaar die wijzen op een verlaging van de kans op hart- en vaatziekten door diabetes mellitus en moet dus worden vermeden tenzij vereist om andere redenen De combinatie ACE-R en ARB wordt niet aangeraden (<PERSOON> voordelen van deze combinatie voor patiënten met chronische nierschade met proteïnurie (vanwege het superieure anti-proteïnurische effect) moeten nog worden.
| 626 | fms |
halveer de dosis en controleer het serumkalium na # weken het serumkalium na # weken Overleg met internist over de mogelijke oorzaak <PERSOON> de dosering van een eventuele RAS-remmer, en/of voeg een aldosteronantagonist toe en eventueel kalium- en magnesiumsupplementen (hypokaliëmie gaat hand in hand met hypomagnesiëmie Stop thiazide-(achtige) diuretica en overleg met internist of cardioloog voor beleid ten aanzien van overige Bij de meeste patiënten is een combinatiebehandeling nodig om de bloeddruk onder controle te houden Toevoeging van een geneesmiddel uit een andere klasse moet daarom worden beschouwd als een aanbevolen behandelstrategie tenzij het initiële middel moet worden vervangen vanwege bijwerkingen of omdat het niet voldoende bloeddrukverlagend werkt De extra bloeddrukverlaging door het combineren van geneesmiddelen uit verschillende klassen is ongeveer vijf keer hoger dan verdubbeling van de dosis van een geneesmiddel (Wald, ###) en vermindert mogelijk de bijwerkingen van de afzonderlijke middelen De combinatie van twee geneesmiddelen biedt mogelijk ook voordelen voor de start van behandeling, vooral bij patiënten met een (sterk) verhoogd risico bij wie de bloeddruk snel onder controle moet komen Er zijn gegevens uit klinische onderzoeken beschikbaar die wijzen op een verlaging van de kans op hart- en vaatziekten door diabetes mellitus en moet dus worden vermeden tenzij vereist om andere redenen De combinatie ACE-R en ARB wordt niet aangeraden (<PERSOON> voordelen van deze combinatie voor patiënten met chronische nierschade met proteïnurie (vanwege het superieure anti-proteïnurische effect) moeten nog worden onder controle te krijgen en een combinatie van drie bloeddrukverlagende geneesmiddelen in een enkel tablet heeft dan mogelijk de voorkeur Hoe minder pillen per dag moeten worden ingenomen, hoe beter de therapietrouw, die bij patiënten met hypertensie toch al laag is De meest rationele combinaties lijken een De definitie van behandelingsresistente hypertensie is het niet behalen van de systolische streefwaarde (### mmHg met een behandelstrategie die bestaat uit toepasselijke leefstijlmaatregelen plus een diureticum en twee andere bloeddrukverlagende geneesmiddelen uit verschillende klassen bij een adequate dosis (maar niet intensiteit van medische screening, ligt de gerapporteerde prevalentie van resistente hypertensie tussen # en ##% van de totale populatie met hypertensie, waarbij (##% waarschijnlijk de ware prevalentie vertegenwoordigt Resistente hypertensie is geassocieerd met een hoog risico op hart- en vaatziekten en chronische nierschade (Daugherty, ###) Voordat een patiënt als behandelingsresistent moet worden beschouwd, moet worden overwogen of er sprake kan zijn van gebrekkige therapietrouw, wittejassensyndroom of hoge zout- of alcoholconsumptie of andere voedingsstoffen (zoals drop), evenals het gebruik van Voeg spironolacton ## tot ## milligram toe wanneer de bloeddrukstreefwaarde niet wordt gehaald na de initiële Wanneer de behandeling met geneesmiddelen niet effectief is (dat wil zeggen resistente hypertensie) moet deze patiënten moet alleen worden overwogen voor degenen met echt resistente hypertensie, met klinische waarden van â¥### mmHg systolische bloeddruk en met een bloeddrukverhoging bevestigd door een ambulante bloedrukmeting zoals een ## uurs meting Voor meer informatie wordt naar de richtlijn Hypertensie in de tweede Bloeddrukverlagende behandeling moet voor onbepaalde tijd gehandhaafd worden Bij stopzetting van de.
| 588 | fms |
geneesmiddelen in een enkel tablet heeft dan mogelijk de voorkeur Hoe minder pillen per dag moeten worden ingenomen, hoe beter de therapietrouw, die bij patiënten met hypertensie toch al laag is De meest rationele combinaties lijken een De definitie van behandelingsresistente hypertensie is het niet behalen van de systolische streefwaarde (### mmHg met een behandelstrategie die bestaat uit toepasselijke leefstijlmaatregelen plus een diureticum en twee andere bloeddrukverlagende geneesmiddelen uit verschillende klassen bij een adequate dosis (maar niet intensiteit van medische screening, ligt de gerapporteerde prevalentie van resistente hypertensie tussen # en ##% van de totale populatie met hypertensie, waarbij (##% waarschijnlijk de ware prevalentie vertegenwoordigt Resistente hypertensie is geassocieerd met een hoog risico op hart- en vaatziekten en chronische nierschade (Daugherty, ###) Voordat een patiënt als behandelingsresistent moet worden beschouwd, moet worden overwogen of er sprake kan zijn van gebrekkige therapietrouw, wittejassensyndroom of hoge zout- of alcoholconsumptie of andere voedingsstoffen (zoals drop), evenals het gebruik van Voeg spironolacton ## tot ## milligram toe wanneer de bloeddrukstreefwaarde niet wordt gehaald na de initiële Wanneer de behandeling met geneesmiddelen niet effectief is (dat wil zeggen resistente hypertensie) moet deze patiënten moet alleen worden overwogen voor degenen met echt resistente hypertensie, met klinische waarden van â¥### mmHg systolische bloeddruk en met een bloeddrukverhoging bevestigd door een ambulante bloedrukmeting zoals een ## uurs meting Voor meer informatie wordt naar de richtlijn Hypertensie in de tweede Bloeddrukverlagende behandeling moet voor onbepaalde tijd gehandhaafd worden Bij stopzetting van de behandeling Voor sommige patiënten, bij wie de behandeling gepaard gaat met een effectieve bloeddrukverlaging gedurende langere tijd, is het mogelijk het aantal en/of dosering van de geneesmiddelen te verlagen Hier is vooral sprake van wanneer de bloeddrukverlaging gepaard gaat met een gezondere leefstijl De medicatie moet geleidelijk worden gereduceerd en de patiënt moet regelmatig worden gecontroleerd omdat de Follow-up van patiënten dient te worden uitgevoerd door een team van zorgverleners, bestaande uit artsen, verpleegkundigen en apothekers Bij een stabiele instelling (streefwaarden zijn bereikt en geen of acceptabele bijwerkingen) kan een frequentie van # tot # maal per jaar een controle voldoende zijn Bij niet goed ingestelde Cardiovascular disease prevention in clinical practice uit ### (Piepoli, ###) en richtlijn Hypertensie in de # e en Welke bloeddrukstreefwaarde dienen te worden gehanteerd bij de behandeling van hypertensie bij Welk type antihypertensivum heeft de voorkeur bij (kwetsbare) ouderen ()<LEEFTIJD> jaar) met hypertensie? Welke bloeddrukstreefwaarde dienen te worden gehanteerd bij de behandeling van hypertensie bij (kwetsbare) # Wat is de effectiviteit van een intensieve behandeling met antihypertensiva bij (kwetsbare) oudere Streef naar de systolische bloeddruk (### mmHg bij vitale ouderen Overweeg bij het verdragen en het niet optreden van bijwerkingen van de medicatie bij vitale ouderen de systolische bloeddruk nog verder te verlagen onder ### mmHg Monitor de bijwerkingen bij iedere controle <PERSOON> de medicatie aan bij het optreden van bijwerkingen bij vitale ouderen door bijvoorbeeld het verlagen van de Streef naar een systolische bloeddruk (### mmHg bij kwetsbare ouderen onder de voorwaarde van voorzichtig.
| 608 | fms |
de behandeling gepaard gaat met een effectieve bloeddrukverlaging gedurende langere tijd, is het mogelijk het aantal en/of dosering van de geneesmiddelen te verlagen Hier is vooral sprake van wanneer de bloeddrukverlaging gepaard gaat met een gezondere leefstijl De medicatie moet geleidelijk worden gereduceerd en de patiënt moet regelmatig worden gecontroleerd omdat de Follow-up van patiënten dient te worden uitgevoerd door een team van zorgverleners, bestaande uit artsen, verpleegkundigen en apothekers Bij een stabiele instelling (streefwaarden zijn bereikt en geen of acceptabele bijwerkingen) kan een frequentie van # tot # maal per jaar een controle voldoende zijn Bij niet goed ingestelde Cardiovascular disease prevention in clinical practice uit ### (Piepoli, ###) en richtlijn Hypertensie in de # e en Welke bloeddrukstreefwaarde dienen te worden gehanteerd bij de behandeling van hypertensie bij Welk type antihypertensivum heeft de voorkeur bij (kwetsbare) ouderen ()<LEEFTIJD> jaar) met hypertensie? Welke bloeddrukstreefwaarde dienen te worden gehanteerd bij de behandeling van hypertensie bij (kwetsbare) # Wat is de effectiviteit van een intensieve behandeling met antihypertensiva bij (kwetsbare) oudere Streef naar de systolische bloeddruk (### mmHg bij vitale ouderen Overweeg bij het verdragen en het niet optreden van bijwerkingen van de medicatie bij vitale ouderen de systolische bloeddruk nog verder te verlagen onder ### mmHg Monitor de bijwerkingen bij iedere controle <PERSOON> de medicatie aan bij het optreden van bijwerkingen bij vitale ouderen door bijvoorbeeld het verlagen van de Streef naar een systolische bloeddruk (### mmHg bij kwetsbare ouderen onder de voorwaarde van voorzichtig vitale als kwetsbare ouderen te starten met antihypertensiva; de vraag is welke bloeddrukstreefwaarde gehanteerd dient te worden Bij het opstellen van de aanbevelingen is de nieuwe ESC-richtlijn leidend geweest Gezien de recente resultaten van de SPRINT-studie, lijkt er een significante reductie op te treden van cardiovasculaire morbiditeit en mortaliteit en mortaliteit in het algemeen bij ouderen van <LEEFTIJD> jaar en ouder die intensieve behandeling met strikte bloeddrukcontrole (SBD â¤### mmHg) kregen in vergelijking met patiënten incidentie van veelvoorkomende bijwerkingen zoals orthostatische hypotensie en vallen in de groep van ouderen Voordat wij een conclusie trekken, moeten wij rekening houden met de specifieke in- en exclusiecriteria van de SPRINT-trial die zeker een invloed zouden kunnen hebben gehad op de resultaten De SPRINT-trial is verricht in een Noord-Amerikaanse populatie De deelnemers aan de studie waren relatief gezond (exclusiecriteria waren diabetes mellitus, CVA, hartfalen, een staande systolische bloeddruk (### mmHg) Tevens waren ouderen met van de resultaten van de SPRINT-trial naar patiëntengroepen met karakteristieken anders dan de deelnemers aan de studie zeer voorzichtig te zijn Kwetsbare ouderen waren echter niet geïncludeerd in deze trial, dus de behandeling van hypertensie bij kwetsbare ouderen met complexe somatisch en/of psychisch comorbiditeit blijft gebaseerd op de inschatting van de individuele patiënt Nieuwe trials die deze categorieen van patienten zullen Het is aangetoond dat een te lage diastolische bloeddruk geassocieerd is met het risico op cardiovasculaire morbiditeit en mortaliteit bij patiënten met hart en vaatziekte van <LEEFTIJD> jaar en ouder Echter, er zijn geen studies.
| 593 | fms |
ouderen te starten met antihypertensiva; de vraag is welke bloeddrukstreefwaarde gehanteerd dient te worden Bij het opstellen van de aanbevelingen is de nieuwe ESC-richtlijn leidend geweest Gezien de recente resultaten van de SPRINT-studie, lijkt er een significante reductie op te treden van cardiovasculaire morbiditeit en mortaliteit en mortaliteit in het algemeen bij ouderen van <LEEFTIJD> jaar en ouder die intensieve behandeling met strikte bloeddrukcontrole (SBD â¤### mmHg) kregen in vergelijking met patiënten incidentie van veelvoorkomende bijwerkingen zoals orthostatische hypotensie en vallen in de groep van ouderen Voordat wij een conclusie trekken, moeten wij rekening houden met de specifieke in- en exclusiecriteria van de SPRINT-trial die zeker een invloed zouden kunnen hebben gehad op de resultaten De SPRINT-trial is verricht in een Noord-Amerikaanse populatie De deelnemers aan de studie waren relatief gezond (exclusiecriteria waren diabetes mellitus, CVA, hartfalen, een staande systolische bloeddruk (### mmHg) Tevens waren ouderen met van de resultaten van de SPRINT-trial naar patiëntengroepen met karakteristieken anders dan de deelnemers aan de studie zeer voorzichtig te zijn Kwetsbare ouderen waren echter niet geïncludeerd in deze trial, dus de behandeling van hypertensie bij kwetsbare ouderen met complexe somatisch en/of psychisch comorbiditeit blijft gebaseerd op de inschatting van de individuele patiënt Nieuwe trials die deze categorieen van patienten zullen Het is aangetoond dat een te lage diastolische bloeddruk geassocieerd is met het risico op cardiovasculaire morbiditeit en mortaliteit bij patiënten met hart en vaatziekte van <LEEFTIJD> jaar en ouder Echter, er zijn geen studies Wel blijkt uit observationele studies bij kwetsbare ouderen dat een lage (diastolische) bloeddruk geassocieerd is met een Sabayan, ###) Verscheidene met name observationele studies hebben laten zien dat een diastolische bloeddruk onder de ## tot ##mmHg is geassocieerd met een hoger mortaliteits risico (<PERSOON>, ###) en een hoger risico op cardiale events (McEvoy, ###; Messerli, ###) Dit is de reden dat bij kwetsbare ouderen we adviseren de bloeddrukverlagende behandeling niet verder te intensiveren als de diastolische bloeddruk In deze observationele studies is vaak sprake van confounding by indication, waardoor mogelijk een hoge mortaliteit wordt geregistreerd In ieder geval zijn gerandomiseerde, gecontroleerde trials nodig om het effect Op basis van de literatuur blijkt behandeling van hypertensie effectief te beschermen tegen hart- en vaatziekten bij ##-plussers Echter, weinig is bekend over het effect van de behandeling van hypertensie bij kwetsbare ouderen Gezien de snelle groei van deze specifieke groep van patiënten met complexe comorbiditeit is het van Oudere patiënten die antihypertensiva gebruiken hebben een verlaagd risico op hart- en Vanwege het ontbreken van data is het niet mogelijk een conclusie te formuleren over het effect van een intensieve behandeling met een strikte bloeddruk op kwaliteit van leven Risico op het optreden van dementie is mogelijk verlaagd bij gebruik van antihypertensiva Het risico op een ernstig ongewenst voorval bij gebruik van antihypertensiva is verlaagd Het risico op overlijden binnen #,<LEEFTIJD> jaar is verlaagd bij gebruik van antihypertensiva vergeleken Het risico op overlijden binnen #,<LEEFTIJD> jaar ten gevolge van hart- en vaatziekten is verlaagd bij.
| 596 | fms |
bij kwetsbare ouderen dat een lage (diastolische) bloeddruk geassocieerd is met een Sabayan, ###) Verscheidene met name observationele studies hebben laten zien dat een diastolische bloeddruk onder de ## tot ##mmHg is geassocieerd met een hoger mortaliteits risico (<PERSOON>, ###) en een hoger risico op cardiale events (McEvoy, ###; Messerli, ###) Dit is de reden dat bij kwetsbare ouderen we adviseren de bloeddrukverlagende behandeling niet verder te intensiveren als de diastolische bloeddruk In deze observationele studies is vaak sprake van confounding by indication, waardoor mogelijk een hoge mortaliteit wordt geregistreerd In ieder geval zijn gerandomiseerde, gecontroleerde trials nodig om het effect Op basis van de literatuur blijkt behandeling van hypertensie effectief te beschermen tegen hart- en vaatziekten bij ##-plussers Echter, weinig is bekend over het effect van de behandeling van hypertensie bij kwetsbare ouderen Gezien de snelle groei van deze specifieke groep van patiënten met complexe comorbiditeit is het van Oudere patiënten die antihypertensiva gebruiken hebben een verlaagd risico op hart- en Vanwege het ontbreken van data is het niet mogelijk een conclusie te formuleren over het effect van een intensieve behandeling met een strikte bloeddruk op kwaliteit van leven Risico op het optreden van dementie is mogelijk verlaagd bij gebruik van antihypertensiva Het risico op een ernstig ongewenst voorval bij gebruik van antihypertensiva is verlaagd Het risico op overlijden binnen #,<LEEFTIJD> jaar is verlaagd bij gebruik van antihypertensiva vergeleken Het risico op overlijden binnen #,<LEEFTIJD> jaar ten gevolge van hart- en vaatziekten is verlaagd bij Oudere patiënten die antihypertensiva krijgen, hebben ten minste een ## mmHg lagere systolische bloeddruk en een # mmHg lagere diastolische bloeddruk vergeleken met Het risico op hart- en vaatziekten is lager bij een intensieve behandeling met strikte Het voorkomen van ernstige ongewenste voorvallen is niet verschillend tussen een intensieve Het risico op overlijden binnen drie jaar is lager bij een intensieve behandeling met een strikte Het is onduidelijk of het risico op overlijden binnen drie jaar ten gevolge van hart- en vaatziekten verschillend is tussen een intensieve behandeling met een strikte Een intensieve behandeling met een strikte bloeddrukcontrole verlaagt de systolische bloeddruk met ten minste # mmHg vergeleken met standaardbehandeling en een matige Beckett (###) ondernam een gerandomiseerd, gecontroleerde trial naar de effectiviteit en veiligheid van antihypertensiva bij patiënten van <LEEFTIJD> jaar of ouder Patiënten met hypertensie, gedefinieerd als een aanhoudende systolische bloeddruk boven ### mmHg, kwamen in aanmerking Voor de start van de trial werden alle patiënten gevraagd om te stoppen met antihypertensiva en een placebo tablet te gaan slikken voor ten minste twee maanden Na randomisatie ontvingen ### patiënten #,# milligram indapamide en ### patiënten een vergelijkbare placebo Patiënten werden in het eerste jaar minste driemaandelijks gezien en daarna elk half jaar Tijdens elk bezoek kon perindopril (# of # mg) worden toegevoegd om de bloeddrukstreefwaarde (onder ###/## mmHg) te halen Bloeddruk werd jaarlijks gemeten De mediaan followup was #,<LEEFTIJD> jaar (bereik # tot #,#) De trial was vroegtijdig gestopt vanwege ethische redenen (een onverwachte.
| 618 | fms |
krijgen, hebben ten minste een ## mmHg lagere systolische bloeddruk en een # mmHg lagere diastolische bloeddruk vergeleken met Het risico op hart- en vaatziekten is lager bij een intensieve behandeling met strikte Het voorkomen van ernstige ongewenste voorvallen is niet verschillend tussen een intensieve Het risico op overlijden binnen drie jaar is lager bij een intensieve behandeling met een strikte Het is onduidelijk of het risico op overlijden binnen drie jaar ten gevolge van hart- en vaatziekten verschillend is tussen een intensieve behandeling met een strikte Een intensieve behandeling met een strikte bloeddrukcontrole verlaagt de systolische bloeddruk met ten minste # mmHg vergeleken met standaardbehandeling en een matige Beckett (###) ondernam een gerandomiseerd, gecontroleerde trial naar de effectiviteit en veiligheid van antihypertensiva bij patiënten van <LEEFTIJD> jaar of ouder Patiënten met hypertensie, gedefinieerd als een aanhoudende systolische bloeddruk boven ### mmHg, kwamen in aanmerking Voor de start van de trial werden alle patiënten gevraagd om te stoppen met antihypertensiva en een placebo tablet te gaan slikken voor ten minste twee maanden Na randomisatie ontvingen ### patiënten #,# milligram indapamide en ### patiënten een vergelijkbare placebo Patiënten werden in het eerste jaar minste driemaandelijks gezien en daarna elk half jaar Tijdens elk bezoek kon perindopril (# of # mg) worden toegevoegd om de bloeddrukstreefwaarde (onder ###/## mmHg) te halen Bloeddruk werd jaarlijks gemeten De mediaan followup was #,<LEEFTIJD> jaar (bereik # tot #,#) De trial was vroegtijdig gestopt vanwege ethische redenen (een onverwachte Data over cognitief functioneren waren Staessen (###) onderzocht de voordelen van antihypertensiva onder oudere patiënten met hypertensie Patiënten kwamen in aanmerking bij een leeftijd van ten minste <LEEFTIJD> jaar en de systolische bloeddruk tussen ### en ### mmHg tijdens het nemen van een placebo voor deelname aan de trial In totaal werden ### patiënten gerandomiseerd met gemiddelde leeftijd van <LEEFTIJD> jaar; ### ontvingen nitrendipine (## tot ## mg/d) en ### een vergelijkbare placebo Indien nodig werd nitrendipine gecombineerd met of vervangen door enalapril (# tot ## Patiënten werden per drie maanden gezien De mediaan follow-up was #,<LEEFTIJD> jaar (bereik van # maand tot ## maanden) De trial was vroegtijdig gestopt vanwege reductie op het risico op een beroerte bij gebruik van antihypertensiva Data over cognitief functioneren waren beschikbaar in een publicatie van Forette (###) Beckett (###) observeerde dat het risico op hart- en vaatziekten gedurende follow-up bij gebruik van antihypertensiva verlaagd was vergeleken met placebo (HR #,## ##%BI #,## tot #,##) ### patiënten onder actieve behandeling kregen hart- en vaatziekten vergeleken met ### patiënten onder de controle behandeling Staessen (###) rapporteerde dat ### patiënten bij gebruik van antihypertensiva hart- en vaatziekten kregen (rate ##,# per ### patiëntjaren) vergeleken met ### patiënten die een placebo kregen (rate ##,# per ### patiëntjaren) Het risico om tijdens follow-up hart- en vaatziekten te kregen was ##% lager bij gebruik van Het gepoolde risico op hart- en vaatziekten tijdens follow-up was ##% lager in het voordeel van antihypertensiva.
| 699 | fms |
functioneren waren Staessen (###) onderzocht de voordelen van antihypertensiva onder oudere patiënten met hypertensie Patiënten kwamen in aanmerking bij een leeftijd van ten minste <LEEFTIJD> jaar en de systolische bloeddruk tussen ### en ### mmHg tijdens het nemen van een placebo voor deelname aan de trial In totaal werden ### patiënten gerandomiseerd met gemiddelde leeftijd van <LEEFTIJD> jaar; ### ontvingen nitrendipine (## tot ## mg/d) en ### een vergelijkbare placebo Indien nodig werd nitrendipine gecombineerd met of vervangen door enalapril (# tot ## Patiënten werden per drie maanden gezien De mediaan follow-up was #,<LEEFTIJD> jaar (bereik van # maand tot ## maanden) De trial was vroegtijdig gestopt vanwege reductie op het risico op een beroerte bij gebruik van antihypertensiva Data over cognitief functioneren waren beschikbaar in een publicatie van Forette (###) Beckett (###) observeerde dat het risico op hart- en vaatziekten gedurende follow-up bij gebruik van antihypertensiva verlaagd was vergeleken met placebo (HR #,## ##%BI #,## tot #,##) ### patiënten onder actieve behandeling kregen hart- en vaatziekten vergeleken met ### patiënten onder de controle behandeling Staessen (###) rapporteerde dat ### patiënten bij gebruik van antihypertensiva hart- en vaatziekten kregen (rate ##,# per ### patiëntjaren) vergeleken met ### patiënten die een placebo kregen (rate ##,# per ### patiëntjaren) Het risico om tijdens follow-up hart- en vaatziekten te kregen was ##% lager bij gebruik van Het gepoolde risico op hart- en vaatziekten tijdens follow-up was ##% lager in het voordeel van antihypertensiva De HYVET-trial (<PERSOON>, ###) observeerde een verbetering in MMSE met #,# punten (SD #,#) ten opzichte van baseline bij gebruik van antihypertensiva vergeleken met een afname met #,# punten (SD #,#) bij een placebo (p=#,##) Het risico op dementie was potentieel ##% verlaagd bij gebruik van antihypertensiva (HR #,## ##%BI Forette (###) rapporteerde in totaal ## personen die gedurende de studie dementia ontwikkelden, waarvan ## in de placebogroep en ## in de antihypertensivagroep Gedurende vijf jaar was de frequentie om dementie te ontwikkelen ##% lager bij gebruik van antihypertensiva vergeleken met placebo (RR #,## ##%BI #,## tot #,##) De resultaten van het risico op dementia was gepoold Het risico op dementie is potentieel ##% verlaagd (RR De resultaten van het risico op dementie zijn gepoold Het risico om dementie te ontwikkelen gedurende studie was potentieel ##% verlaagd bij gebruik van antihypertensiva vergeleken met placebo (RR #,## ##%BI #,## tot Beckett (###) observeerde dat ### (##%) patiënten een ernstig ongewenst voorval kregen tijdens het gebruik van antihypertensiva vergeleken met ### (##%) patiënten tijdens het gebruik van een placebo Dit verschil was statistisch significant bevonden Het is echter onbekend om welke ernstige ongewenste voorvallen het gaat Staessen (###) rapporteerde geen gegevens over mogelijke bijwerkingen of ongewenste voorvallen bij gebruik In de trial van Beckett (###) kwamen ### patiënten onder actieve behandeling te overlijden (rate ## per ### patiëntjaren) vergeleken met ### patiënten die een placebo kregen (rate ## per ### patiëntjaren) Het risico.
| 790 | fms |
observeerde een verbetering in MMSE met #,# punten (SD #,#) ten opzichte van baseline bij gebruik van antihypertensiva vergeleken met een afname met #,# punten (SD #,#) bij een placebo (p=#,##) Het risico op dementie was potentieel ##% verlaagd bij gebruik van antihypertensiva (HR #,## ##%BI Forette (###) rapporteerde in totaal ## personen die gedurende de studie dementia ontwikkelden, waarvan ## in de placebogroep en ## in de antihypertensivagroep Gedurende vijf jaar was de frequentie om dementie te ontwikkelen ##% lager bij gebruik van antihypertensiva vergeleken met placebo (RR #,## ##%BI #,## tot #,##) De resultaten van het risico op dementia was gepoold Het risico op dementie is potentieel ##% verlaagd (RR De resultaten van het risico op dementie zijn gepoold Het risico om dementie te ontwikkelen gedurende studie was potentieel ##% verlaagd bij gebruik van antihypertensiva vergeleken met placebo (RR #,## ##%BI #,## tot Beckett (###) observeerde dat ### (##%) patiënten een ernstig ongewenst voorval kregen tijdens het gebruik van antihypertensiva vergeleken met ### (##%) patiënten tijdens het gebruik van een placebo Dit verschil was statistisch significant bevonden Het is echter onbekend om welke ernstige ongewenste voorvallen het gaat Staessen (###) rapporteerde geen gegevens over mogelijke bijwerkingen of ongewenste voorvallen bij gebruik In de trial van Beckett (###) kwamen ### patiënten onder actieve behandeling te overlijden (rate ## per ### patiëntjaren) vergeleken met ### patiënten die een placebo kregen (rate ## per ### patiëntjaren) Het risico (HR #,## ##%BI #,## tot #,##) Ook het risico om te overlijden ten gevolge van hart- en vaatziekten was Staessen (###) observeerde dat ### patiënten (rate van ##,# per ### patiëntjaren) bij gebruik van antihypertensiva tijdens follow-up kwamen te overlijden vergeleken met ### patiënten (rate ##,# per ### patiëntjaren) Het risico om te overlijden tijdens follow-up was mogelijk ##% lager bij gebruik van antihypertensiva vergeleken met placebo (HR #,## ##%BI #,## tot #,##) Het risico om te overlijden aan hart- en vaatziekten tijdens follow-up is potentieel ##% verlaagd (HR #,## ##%BI #,## tot #,##) In totaal overleden ## patiënten (rate #,# per ### patiëntjaren) die antihypertensiva gebruikten en ## patiënten (rate ##,# per ### De gepoolde hazard ratio voor mortaliteit was #,## (##%BI #,## tot #,##) Het risico om te overlijden tijdens follow-up is ##% lager bij gebruik van antihypertensiva Het gepoolde effect voor mortaliteit ten gevolge van hart- en vaatziekten was #,## (##%BI #,## tot #,##) en daarom ##% lager in het voordeel van antihypertensiva In de trial van Beckett (###) was na twee jaar onder actieve behandeling de systolische bloeddruk gemiddeld gedaald met ##,# mmHg (SD ##,#) ten opzichte van baseline (diastolische bloeddruk met ##,# mmHg (SD #,#)) Patiënten onder placebo behandeling zagen een daling in systolische bloeddruk van ##,# mmHg (SD ##,#) Staessen (###) rapporteerde het effect op systolische en diastolische bloeddruk na de mediaan follow-up (twee jaar) Onder actieve behandeling nam de systolische bloeddruk met gemiddeld ## mmHg af (SD ##) en de.
| 865 | fms |
Ook het risico om te overlijden ten gevolge van hart- en vaatziekten was Staessen (###) observeerde dat ### patiënten (rate van ##,# per ### patiëntjaren) bij gebruik van antihypertensiva tijdens follow-up kwamen te overlijden vergeleken met ### patiënten (rate ##,# per ### patiëntjaren) Het risico om te overlijden tijdens follow-up was mogelijk ##% lager bij gebruik van antihypertensiva vergeleken met placebo (HR #,## ##%BI #,## tot #,##) Het risico om te overlijden aan hart- en vaatziekten tijdens follow-up is potentieel ##% verlaagd (HR #,## ##%BI #,## tot #,##) In totaal overleden ## patiënten (rate #,# per ### patiëntjaren) die antihypertensiva gebruikten en ## patiënten (rate ##,# per ### De gepoolde hazard ratio voor mortaliteit was #,## (##%BI #,## tot #,##) Het risico om te overlijden tijdens follow-up is ##% lager bij gebruik van antihypertensiva Het gepoolde effect voor mortaliteit ten gevolge van hart- en vaatziekten was #,## (##%BI #,## tot #,##) en daarom ##% lager in het voordeel van antihypertensiva In de trial van Beckett (###) was na twee jaar onder actieve behandeling de systolische bloeddruk gemiddeld gedaald met ##,# mmHg (SD ##,#) ten opzichte van baseline (diastolische bloeddruk met ##,# mmHg (SD #,#)) Patiënten onder placebo behandeling zagen een daling in systolische bloeddruk van ##,# mmHg (SD ##,#) Staessen (###) rapporteerde het effect op systolische en diastolische bloeddruk na de mediaan follow-up (twee jaar) Onder actieve behandeling nam de systolische bloeddruk met gemiddeld ## mmHg af (SD ##) en de (SD #) De systolische bloeddruk nam gemiddeld af met ##,# mmHg (##%BI #,# tot ##,#) in het voordeel van Gebruik van antihypertensiva resulteert na twee jaar in een afname in systolische bloeddruk van ##,# mmHg Warwick (###) heeft de studiepopulatie van de HYVET-trial gestratificeerd op basis van de Frailty Index De Frailty Index was berekend aan het begin van de trial en op basis van aan- of afwezigheid van ## condities Het aantal aanwezige stoornissen werd gedeeld door ## om de score van Frailty Index te geven De resultaten voor de uitkomst mortaliteit en hart- en vaatziekten werd gestratificeerd per #,# interval van de Frailty Index Score Het risico om te overlijden of het krijgen van hart- en vaatziekten tijdens follow-up nam af met elke toename in kwetsbaarheid Echter, het aantal deelnemers met een hoge score en daarmee kwetsbaar is relatief klein met als gevolg brede betrouwbaarheidsintervallen Daarnaast is de vraag of deze groep van kwetsbare patiënten een Hart- en vaatziekten De bewijskracht voor de uitkomstmaat hart- en vaatziekten is met één niveau verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias; # trial met bijna ##% lost to follow-up) Kwaliteit van leven Vanwege het ontbreken van gegevens is het niet mogelijk om de bewijskracht te graderen Functioneren De bewijskracht voor de uitkomstmaat cognitie is met twee niveaus verlaagd gezien beperkingen Bijwerkingen De bewijskracht voor de uitkomstmaat bijwerkingen is met twee niveaus verlaagd gezien Mortaliteit.
| 751 | fms |
De systolische bloeddruk nam gemiddeld af met ##,# mmHg (##%BI #,# tot ##,#) in het voordeel van Gebruik van antihypertensiva resulteert na twee jaar in een afname in systolische bloeddruk van ##,# mmHg Warwick (###) heeft de studiepopulatie van de HYVET-trial gestratificeerd op basis van de Frailty Index De Frailty Index was berekend aan het begin van de trial en op basis van aan- of afwezigheid van ## condities Het aantal aanwezige stoornissen werd gedeeld door ## om de score van Frailty Index te geven De resultaten voor de uitkomst mortaliteit en hart- en vaatziekten werd gestratificeerd per #,# interval van de Frailty Index Score Het risico om te overlijden of het krijgen van hart- en vaatziekten tijdens follow-up nam af met elke toename in kwetsbaarheid Echter, het aantal deelnemers met een hoge score en daarmee kwetsbaar is relatief klein met als gevolg brede betrouwbaarheidsintervallen Daarnaast is de vraag of deze groep van kwetsbare patiënten een Hart- en vaatziekten De bewijskracht voor de uitkomstmaat hart- en vaatziekten is met één niveau verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias; # trial met bijna ##% lost to follow-up) Kwaliteit van leven Vanwege het ontbreken van gegevens is het niet mogelijk om de bewijskracht te graderen Functioneren De bewijskracht voor de uitkomstmaat cognitie is met twee niveaus verlaagd gezien beperkingen Bijwerkingen De bewijskracht voor de uitkomstmaat bijwerkingen is met twee niveaus verlaagd gezien Mortaliteit vaatziekten is met één niveau verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias; # trial met bijna Bloeddruk De bewijskracht voor de uitkomstmaat bloeddruk is met één niveau verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias; # trial met bijna ##% lost to follow-up) <PERSOON> (###) onderzocht of een intensieve bloeddrukbehandeling met een streefwaarde van minder dan ### over ## mmHg vergeleken met een behandeling en een streefwaarde van minder dan ### over ## mmHg cardiovasculaire uitkomsten in Chinese hypertensieve patiënten ouder dan <LEEFTIJD> jaar kon verbeteren Patiënten ouder dan <LEEFTIJD> jaar kwamen in aanmerking voor deelname als de systolische bloeddruk gelijk of hoger dan ### mmHg was en de diastolische bloeddruk gelijk of hoger dan ## mmHg was (tweemaal gemeten op verschillende dagen) of patiënten waren al gediagnosticeerd met hypertensie en gebruikte reeds antihypertensiva In totaal deden ### patiënten mee waarvan ### werden gerandomiseerd naar de intensieve behandeling en ### naar de standaardbehandeling Gerandomiseerde patiënten startte met één geneesmiddel (ACE-remmer enalapril ## milligram/ dag, β-blokker bisoprolol #,# tot # milligram of metoprolol ## tot ### milligramg/ dag) Om de bloeddrukstreefwaarde te halen werd stapsgewijs één, twee of drie antihypertensiva toegevoegd Mocht de bloeddrukstreefwaarde niet worden gehaald bij vier middelen, werd het verhogen van de dosering geadviseerd Na het starten van de studie werd bloeddruk na de vierde week, na de derde maand en na de zesde maand gemeten Vervolgens werd elke zes maanden de bloeddruk gemeten Patiënten waren.
| 634 | fms |
onderzoeksopzet (Risk of Bias; # trial met bijna Bloeddruk De bewijskracht voor de uitkomstmaat bloeddruk is met één niveau verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias; # trial met bijna ##% lost to follow-up) <PERSOON> (###) onderzocht of een intensieve bloeddrukbehandeling met een streefwaarde van minder dan ### over ## mmHg vergeleken met een behandeling en een streefwaarde van minder dan ### over ## mmHg cardiovasculaire uitkomsten in Chinese hypertensieve patiënten ouder dan <LEEFTIJD> jaar kon verbeteren Patiënten ouder dan <LEEFTIJD> jaar kwamen in aanmerking voor deelname als de systolische bloeddruk gelijk of hoger dan ### mmHg was en de diastolische bloeddruk gelijk of hoger dan ## mmHg was (tweemaal gemeten op verschillende dagen) of patiënten waren al gediagnosticeerd met hypertensie en gebruikte reeds antihypertensiva In totaal deden ### patiënten mee waarvan ### werden gerandomiseerd naar de intensieve behandeling en ### naar de standaardbehandeling Gerandomiseerde patiënten startte met één geneesmiddel (ACE-remmer enalapril ## milligram/ dag, β-blokker bisoprolol #,# tot # milligram of metoprolol ## tot ### milligramg/ dag) Om de bloeddrukstreefwaarde te halen werd stapsgewijs één, twee of drie antihypertensiva toegevoegd Mocht de bloeddrukstreefwaarde niet worden gehaald bij vier middelen, werd het verhogen van de dosering geadviseerd Na het starten van de studie werd bloeddruk na de vierde week, na de derde maand en na de zesde maand gemeten Vervolgens werd elke zes maanden de bloeddruk gemeten Patiënten waren morbiditeit bij ouderen patiënten met geïsoleerd systolische hypertensie Patiënten van ## tot <LEEFTIJD> jaar met geïsoleerd systolische hypertensie (SBP )### mmHg en DBP (## mmHg) werden gerekruteerd In totaal waren ### patiënten gerandomiseerd naar de strikte bloeddrukcontrole en ### naar matige bloeddrukcontrole In beide groepen had ##% van de patiënten eerder hart- en vaatziekten gehad Patiënten begonnen met een angiotensinereceptorblokkers eenmaal daags Bij het niet behalen van de streefwaarde bloeddruk in een à twee maanden, kon de dosering worden verhoogd of ander typen antihypertensiva worden bijgegeven Bloeddruk werd minimaal elke drie maanden gemeten gedurende twee jaar Uiteindelijk waren patiënten gemiddeld voor SPRINT (###) onderzocht de hypothese dat een lagere systolische bloeddrukstreefwaarde van (### mmHg het risico op klinisch events verlaagt vergeleken met een streefwaarde van (### mmHg Patiënten ten minste <LEEFTIJD> jaar met een systolische bloeddruk tussen ### en ### mmHg en een verhoogd risico op hart- en vaatziekten werden geïncludeerd Gezien de gemiddelde leeftijd van de deelnemers ongeveer <LEEFTIJD> jaar bedroeg, werd voor het uitwerken van deze vraag alleen een subgroep analyse van <LEEFTIJD> jaar en ouder beschreven In totaal kregen ### deelnemers een intensieve behandeling met een streefwaarde van lager dan ### mmHg en ### deelnemers een standaardbehandeling met een streefwaarde van ### mmHg Alle deelnemers werden maandelijks gezien gedurende de eerste drie maanden en daarna elke drie maanden De medicatie van patiënten onder intensieve behandeling werd maandelijks bijgesteld om een streefwaarde van ### mmHg te halen Bij deelnemers onder een standaardbehandeling werd de medicatie bijgesteld om een streefwaarde van.
| 669 | fms |
<LEEFTIJD> jaar met geïsoleerd systolische hypertensie (SBP )### mmHg en DBP (## mmHg) werden gerekruteerd In totaal waren ### patiënten gerandomiseerd naar de strikte bloeddrukcontrole en ### naar matige bloeddrukcontrole In beide groepen had ##% van de patiënten eerder hart- en vaatziekten gehad Patiënten begonnen met een angiotensinereceptorblokkers eenmaal daags Bij het niet behalen van de streefwaarde bloeddruk in een à twee maanden, kon de dosering worden verhoogd of ander typen antihypertensiva worden bijgegeven Bloeddruk werd minimaal elke drie maanden gemeten gedurende twee jaar Uiteindelijk waren patiënten gemiddeld voor SPRINT (###) onderzocht de hypothese dat een lagere systolische bloeddrukstreefwaarde van (### mmHg het risico op klinisch events verlaagt vergeleken met een streefwaarde van (### mmHg Patiënten ten minste <LEEFTIJD> jaar met een systolische bloeddruk tussen ### en ### mmHg en een verhoogd risico op hart- en vaatziekten werden geïncludeerd Gezien de gemiddelde leeftijd van de deelnemers ongeveer <LEEFTIJD> jaar bedroeg, werd voor het uitwerken van deze vraag alleen een subgroep analyse van <LEEFTIJD> jaar en ouder beschreven In totaal kregen ### deelnemers een intensieve behandeling met een streefwaarde van lager dan ### mmHg en ### deelnemers een standaardbehandeling met een streefwaarde van ### mmHg Alle deelnemers werden maandelijks gezien gedurende de eerste drie maanden en daarna elke drie maanden De medicatie van patiënten onder intensieve behandeling werd maandelijks bijgesteld om een streefwaarde van ### mmHg te halen Bij deelnemers onder een standaardbehandeling werd de medicatie bijgesteld om een streefwaarde van Bij een bloeddruk onder ### mmHg tijdens een follow-up moment of onder ### mmHg tijdens twee momenten werd de dosering verlaagd Bloeddruk werd bepaald op basis van drie metingen terwijl de deelnemer zat en na vijf minuten rust De mediaan follow-up was #,<LEEFTIJD> jaar De trial was vroegtijdig gestopt nadat de resultaten voor de primaire uitkomst op twee tijdpunten de monitoring grens overschreven In de trial van <PERSOON> (###) kregen in totaal ### patiënten hart- en vaatziekten gedurende vier jaar, waarvan ## (##%) patiënten onder een intensieve behandeling Het risico op hart- en vaatziekte was ##% lager bij een bloeddrukstreefwaarde van lager dan ### over ## mmHg vergeleken met een streefwaarde van ### over ## SPRINT (###) observeerden dat gedurende #,<LEEFTIJD> jaar ### (#%) deelnemers onder intensieve behandeling harten vaatziekten kregen vergeleken met ### (##%) deelnemers onder standaardbehandeling Daarmee was het risico op hart- en vaatziekten ##% verlaagd bij een bloeddrukstreefwaarde van (### mmHg vergeleken met een <PERSOON> (###) rapporteerden geen data over kwaliteit van leven <PERSOON> (###) rapporteerden geen data over functioneren <PERSOON> (###) rapporteerde geen data over bijwerkingen of ongewenste voorvallen Ogihara (###) rapporteerde dat de frequentie van ernstige ongewenste voorvallen hetzelfde was in beide groepen (#% bij strikte bloeddrukcontrole en #% bij matige bloeddrukcontrole) De meeste voorvallen waren gastro-intestinale symptomen of luchtweg gerelateerd en niet per se gerelateerd aan het gebruik van.
| 675 | fms |
onder ### mmHg tijdens een follow-up moment of onder ### mmHg tijdens twee momenten werd de dosering verlaagd Bloeddruk werd bepaald op basis van drie metingen terwijl de deelnemer zat en na vijf minuten rust De mediaan follow-up was #,<LEEFTIJD> jaar De trial was vroegtijdig gestopt nadat de resultaten voor de primaire uitkomst op twee tijdpunten de monitoring grens overschreven In de trial van <PERSOON> (###) kregen in totaal ### patiënten hart- en vaatziekten gedurende vier jaar, waarvan ## (##%) patiënten onder een intensieve behandeling Het risico op hart- en vaatziekte was ##% lager bij een bloeddrukstreefwaarde van lager dan ### over ## mmHg vergeleken met een streefwaarde van ### over ## SPRINT (###) observeerden dat gedurende #,<LEEFTIJD> jaar ### (#%) deelnemers onder intensieve behandeling harten vaatziekten kregen vergeleken met ### (##%) deelnemers onder standaardbehandeling Daarmee was het risico op hart- en vaatziekten ##% verlaagd bij een bloeddrukstreefwaarde van (### mmHg vergeleken met een <PERSOON> (###) rapporteerden geen data over kwaliteit van leven <PERSOON> (###) rapporteerden geen data over functioneren <PERSOON> (###) rapporteerde geen data over bijwerkingen of ongewenste voorvallen Ogihara (###) rapporteerde dat de frequentie van ernstige ongewenste voorvallen hetzelfde was in beide groepen (#% bij strikte bloeddrukcontrole en #% bij matige bloeddrukcontrole) De meeste voorvallen waren gastro-intestinale symptomen of luchtweg gerelateerd en niet per se gerelateerd aan het gebruik van beoordeeld In totaal hadden ### (##%) deelnemers onder intensieve behandeling een ernstig ongewenst voorval vergeleken met ### (##%) deelnemers onder standaardbehandeling Het risico op een ernstig ongewenst voorval was dus niet verschillend (HR=#,##; p=#,##) Dit hoefde niet per se voorvallen te zijn <PERSOON> (###) observeerde dat ## (##%) patiënten onder intensieve behandeling kwamen te overlijden vergeleken met ## (##%) patiënten onder standaardbehandeling Het risico om te zijn overleden aan het eind van de trial ## (#%) patiënten onder intensieve behandeling overleden ten gevolge van hart- en vaatziekten vergeleken met ## (##%) patiënten onder standaardbehandeling Ook het risico om te overlijden ten gevolge van hart- en vaatziekten was daarmee lager bij een intensieve behandeling vergeleken met een standaardbehandeling (RR In de trial van Ogihara (###) kwamen ## (#%) patiënten uit de strikte bloeddrukcontrole groep te overlijden vergeleken met ## (#%) patiënten uit de matige bloeddrukcontrole groep Het risico om te overlijden gedurende follow-up was mogelijk ##% lager bij een strikte bloeddrukcontrole vergeleken met een matige dyslipidemie, diabetes mellitus en gebruikte antihypertensiva gecorrigeerd Het risico om te overlijden aan harten vaatziekten was niet verschillend (HR #,## ##%BI #,## tot #,##) SPRINT (###) rapporteerde dat ## (#%) deelnemers ouder dan <LEEFTIJD> jaar onder intensieve behandeling en ### (#%) onder standaardbehandeling kwamen te overlijden gedurende follow-up Het risico om te overlijden Gegevens over dood ten gevolge van hart- en vaatziekten werden niet apart gerapporteerd voor <LEEFTIJD>-jarigen en Gezien het verschil waarmee het effect wordt geschat in een studie en de wijze waarop gecorrigeerd is voor.
| 743 | fms |
voorval vergeleken met ### (##%) deelnemers onder standaardbehandeling Het risico op een ernstig ongewenst voorval was dus niet verschillend (HR=#,##; p=#,##) Dit hoefde niet per se voorvallen te zijn <PERSOON> (###) observeerde dat ## (##%) patiënten onder intensieve behandeling kwamen te overlijden vergeleken met ## (##%) patiënten onder standaardbehandeling Het risico om te zijn overleden aan het eind van de trial ## (#%) patiënten onder intensieve behandeling overleden ten gevolge van hart- en vaatziekten vergeleken met ## (##%) patiënten onder standaardbehandeling Ook het risico om te overlijden ten gevolge van hart- en vaatziekten was daarmee lager bij een intensieve behandeling vergeleken met een standaardbehandeling (RR In de trial van Ogihara (###) kwamen ## (#%) patiënten uit de strikte bloeddrukcontrole groep te overlijden vergeleken met ## (#%) patiënten uit de matige bloeddrukcontrole groep Het risico om te overlijden gedurende follow-up was mogelijk ##% lager bij een strikte bloeddrukcontrole vergeleken met een matige dyslipidemie, diabetes mellitus en gebruikte antihypertensiva gecorrigeerd Het risico om te overlijden aan harten vaatziekten was niet verschillend (HR #,## ##%BI #,## tot #,##) SPRINT (###) rapporteerde dat ## (#%) deelnemers ouder dan <LEEFTIJD> jaar onder intensieve behandeling en ### (#%) onder standaardbehandeling kwamen te overlijden gedurende follow-up Het risico om te overlijden Gegevens over dood ten gevolge van hart- en vaatziekten werden niet apart gerapporteerd voor <LEEFTIJD>-jarigen en Gezien het verschil waarmee het effect wordt geschat in een studie en de wijze waarop gecorrigeerd is voor <PERSOON> (###) heeft het effect op bloeddruk geëvalueerd door het gemiddelde te berekenen Patiënten onder de intensieve behandeling hadden een gemiddelde systolische bloeddruk van ###,# mmHg (SD #,#) en een diastolische bloeddruk van ##,# mmHg (SD #,#) vergeleken met respectievelijk ###,# mmHg (SD ##,#) en ##,# Ogihara (###) rapporteerde na drie jaar de gemiddelde bloeddruk Na drie jaar hadden patiënten met een strikte bloeddrukcontrole een gemiddeld systolische bloeddruk van ###,# (SD ##,#) vergeleken met ###,# mmHg (SD ##,#) onder patiënten met een matige bloeddrukcontrole Een strikte bloeddrukcontrole resulteerde in afname van #,# mmHg vergeleken met matige bloeddrukcontrole (gemiddeld verschil -#,# mmHg ##%BI -#,# SPRINT (###) heeft alleen de gemiddelde bloeddruk voor alle deelnemers gerapporteerd en niet voor de *Gezien patiënten met alleen een systolische verhoogde bloeddruk werden geïncludeerd, worden Het gepoolde gemiddelde verschil in systolische bloeddruk aan het eind van follow-up was -#,# mmHg (##%BI #,# tot -#,#) In de studie van Ogihara (###) waren deelnemers met alleen een verhoogde systolische bloeddruk geïncludeerd en wordt het resultaat van diastolische bloeddruk niet gepoold Verder dient ook benoemd te worden dat gezien de brede betrouwbaarheidsintervallen een deel van de deelnemers in beide Vanwege het ontbreken van gegevens is het niet mogelijk om de bewijskracht te graderen voor de Bijwerkingen De bewijskracht voor de uitkomstmaat bijwerkingen is met één niveau verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias; te weinig detail over randomisatie of allocation concealment) Mortaliteit De bewijskracht voor de uitkomstmaat all-cause mortaliteit is met één niveaus verlaagd gezien.
| 764 | fms |
door het gemiddelde te berekenen Patiënten onder de intensieve behandeling hadden een gemiddelde systolische bloeddruk van ###,# mmHg (SD #,#) en een diastolische bloeddruk van ##,# mmHg (SD #,#) vergeleken met respectievelijk ###,# mmHg (SD ##,#) en ##,# Ogihara (###) rapporteerde na drie jaar de gemiddelde bloeddruk Na drie jaar hadden patiënten met een strikte bloeddrukcontrole een gemiddeld systolische bloeddruk van ###,# (SD ##,#) vergeleken met ###,# mmHg (SD ##,#) onder patiënten met een matige bloeddrukcontrole Een strikte bloeddrukcontrole resulteerde in afname van #,# mmHg vergeleken met matige bloeddrukcontrole (gemiddeld verschil -#,# mmHg ##%BI -#,# SPRINT (###) heeft alleen de gemiddelde bloeddruk voor alle deelnemers gerapporteerd en niet voor de *Gezien patiënten met alleen een systolische verhoogde bloeddruk werden geïncludeerd, worden Het gepoolde gemiddelde verschil in systolische bloeddruk aan het eind van follow-up was -#,# mmHg (##%BI #,# tot -#,#) In de studie van Ogihara (###) waren deelnemers met alleen een verhoogde systolische bloeddruk geïncludeerd en wordt het resultaat van diastolische bloeddruk niet gepoold Verder dient ook benoemd te worden dat gezien de brede betrouwbaarheidsintervallen een deel van de deelnemers in beide Vanwege het ontbreken van gegevens is het niet mogelijk om de bewijskracht te graderen voor de Bijwerkingen De bewijskracht voor de uitkomstmaat bijwerkingen is met één niveau verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias; te weinig detail over randomisatie of allocation concealment) Mortaliteit De bewijskracht voor de uitkomstmaat all-cause mortaliteit is met één niveaus verlaagd gezien verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias; te weinig detail over randomisatie of gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias; te weinig detail over randomisatie of allocation Bloeddruk De bewijskracht voor de uitkomstmaat systolische bloeddruk is met één niveaus verlaagd gezien Wat is de effectiviteit van een (intensieve) behandeling met antihypertensiva bij ouderen met en zonder hart- en systematische reviews en gerandomiseerd gecontroleerde trials De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd op gerandomiseerde, gecontroleerde trials waarbij of antihypertensiva vergeleken werd met placebo of een patiënten ouder dan <LEEFTIJD> jaar met een verhoogde bloeddruk (of een gemiddelde leeftijd van <LEEFTIJD> jaar of een Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie ### studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de volledige tekst, werden vervolgens ### studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad Verantwoording), en zeven artikelen (vijf studies) definitief geselecteerd Een artikel (Forette, ###) werd gevonden door het doorlopen van referenties van geincludeerde artikelen Vijf onderzoeken zijn opgenomen in de literatuuranalyse De belangrijkste studiekarakteristieken en resultaten <PERSOON> AE, et al Treatment of hypertension in patients ## years of age or older <PERSOON> RG, et al In a population-based prospective study, no association between high <PERSOON> ML, Staessen JA, et al Prevention of dementia in ochrane t double-blind placebo-controlled Systolic McEvoy JW, <PERSOON> A, et al.
| 669 | fms |
onderzoeksopzet (Risk of Bias; te weinig detail over randomisatie of gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias; te weinig detail over randomisatie of allocation Bloeddruk De bewijskracht voor de uitkomstmaat systolische bloeddruk is met één niveaus verlaagd gezien Wat is de effectiviteit van een (intensieve) behandeling met antihypertensiva bij ouderen met en zonder hart- en systematische reviews en gerandomiseerd gecontroleerde trials De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd op gerandomiseerde, gecontroleerde trials waarbij of antihypertensiva vergeleken werd met placebo of een patiënten ouder dan <LEEFTIJD> jaar met een verhoogde bloeddruk (of een gemiddelde leeftijd van <LEEFTIJD> jaar of een Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie ### studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de volledige tekst, werden vervolgens ### studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad Verantwoording), en zeven artikelen (vijf studies) definitief geselecteerd Een artikel (Forette, ###) werd gevonden door het doorlopen van referenties van geincludeerde artikelen Vijf onderzoeken zijn opgenomen in de literatuuranalyse De belangrijkste studiekarakteristieken en resultaten <PERSOON> AE, et al Treatment of hypertension in patients ## years of age or older <PERSOON> RG, et al In a population-based prospective study, no association between high <PERSOON> ML, Staessen JA, et al Prevention of dementia in ochrane t double-blind placebo-controlled Systolic McEvoy JW, <PERSOON> A, et al <PERSOON> CR, et al Dogma disputed can aggressively lowering blood pressure in hypertensive patients with coronary artery disease be dangerous? <PERSOON> PW, et al Treatment of hypertension in the oldest old a critical role for frailty? <PERSOON> HM, Visseren FL, et al; SMART-study group Low blood pressure and antihypertensive treatment are independently associated with physical and mental health status in patients with arterial disease the SMART study <PERSOON> H, et al Target blood pressure for treatment of isolated systolic hypertension in the elderly <PERSOON> F, et al Incident dementia and blood pressure lowering in the Hypertension in the Very Elderly Trial cognitive function assessment (HYVET-COG) a double-blind, placebo controlled trial Lancet neurol ###;#(#) ##<DATUM> <PERSOON-##> YM, Maier AB, et al Relation between blood pressure and mortality risk in an older population role of chronological and biological age <PERSOON-##> Med ###;###(#) ###-## Doi <DATUM> joim ### <PERSOON-##> AM, Maier AB, et al High blood pressure and resilience to physical and cognitive decline in the oldest SPRINT Group SR, Wright JT, Jr , Williamson JD, et al <PERSOON-##> of Intensive versus Standard Blood-Pressure Staessen JA, Fagard R, <PERSOON-##> L, et al.
| 602 | fms |
<PERSOON> CR, et al Dogma disputed can aggressively lowering blood pressure in hypertensive patients with coronary artery disease be dangerous? <PERSOON> PW, et al Treatment of hypertension in the oldest old a critical role for frailty? <PERSOON> HM, Visseren FL, et al; SMART-study group Low blood pressure and antihypertensive treatment are independently associated with physical and mental health status in patients with arterial disease the SMART study <PERSOON> H, et al Target blood pressure for treatment of isolated systolic hypertension in the elderly <PERSOON> F, et al Incident dementia and blood pressure lowering in the Hypertension in the Very Elderly Trial cognitive function assessment (HYVET-COG) a double-blind, placebo controlled trial Lancet neurol ###;#(#) ##<DATUM> <PERSOON> YM, Maier AB, et al Relation between blood pressure and mortality risk in an older population role of chronological and biological age <PERSOON> Med ###;###(#) ###-## Doi <DATUM> joim ### <PERSOON> AM, Maier AB, et al High blood pressure and resilience to physical and cognitive decline in the oldest SPRINT Group SR, Wright JT, Jr , Williamson JD, et al <PERSOON> of Intensive versus Standard Blood-Pressure Staessen JA, Fagard R, <PERSOON-##> L, et al <PERSOON-##> K, et al No evidence that frailty modifies the positive impact of antihypertensive treatment in very elderly people an investigation of the impact of frailty upon treatment effect in the Hypertension in the Very Elderly Trial (HYVET) study, a double-blind, placebo-controlled study of antihypertensives in people with hypertension <PERSOON-##> Y, <PERSOON-##> G, et al Effects of intensive antihypertensive treatment on Chinese hypertensive patients older than ## Kies voor een passend antihypertensivum in relatie tot de comorbiditeit bij een (kwetsbare) oudere Vermijd zo mogelijk het gebruik van alpha- of beta-blokkers voor de enkelvoudige indicatie hypertensie bij (kwetsbare) ouderen wegens frequent optreden van ongewenste bijwerkingen (zoals orthostatische hypotensie) Uit bovenstaande studies komt niet naar voren dat er een voorkeursmiddel is voor ouderen boven de <LEEFTIJD> jaar Er zijn echter weinig studies beschikbaar en er zijn geen gerichte studies gedaan bij kwetsbare ouderen Gezien de afwezigheid van bewijs en de weinige studies bij ouderen boven de <LEEFTIJD> jaar, hebben we nu geen reden om af te wijken van de huidige CVRM-richtlijn Bloeddrukverlaging is het belangrijkste doel en het type middel zal Wel adviseert de werkgroep zoveel mogelijk eenmaal daags te doseren en het aantal middelen te beperken tot bij voorkeur # en maximaal # typen ter bevordering van kwaliteit van leven en therapietrouw Gezien de veranderde fysiologie van (kwetsbare) ouderen is het ook raadzaam om het Start-low-go-slow principe te Wat betreft bijwerkingen adviseren wij alpha- of beta-blokkers zoveel mogelijk te vermijden, mits de.
| 597 | fms |
<PERSOON> K, et al No evidence that frailty modifies the positive impact of antihypertensive treatment in very elderly people an investigation of the impact of frailty upon treatment effect in the Hypertension in the Very Elderly Trial (HYVET) study, a double-blind, placebo-controlled study of antihypertensives in people with hypertension <PERSOON> Y, <PERSOON> G, et al Effects of intensive antihypertensive treatment on Chinese hypertensive patients older than ## Kies voor een passend antihypertensivum in relatie tot de comorbiditeit bij een (kwetsbare) oudere Vermijd zo mogelijk het gebruik van alpha- of beta-blokkers voor de enkelvoudige indicatie hypertensie bij (kwetsbare) ouderen wegens frequent optreden van ongewenste bijwerkingen (zoals orthostatische hypotensie) Uit bovenstaande studies komt niet naar voren dat er een voorkeursmiddel is voor ouderen boven de <LEEFTIJD> jaar Er zijn echter weinig studies beschikbaar en er zijn geen gerichte studies gedaan bij kwetsbare ouderen Gezien de afwezigheid van bewijs en de weinige studies bij ouderen boven de <LEEFTIJD> jaar, hebben we nu geen reden om af te wijken van de huidige CVRM-richtlijn Bloeddrukverlaging is het belangrijkste doel en het type middel zal Wel adviseert de werkgroep zoveel mogelijk eenmaal daags te doseren en het aantal middelen te beperken tot bij voorkeur # en maximaal # typen ter bevordering van kwaliteit van leven en therapietrouw Gezien de veranderde fysiologie van (kwetsbare) ouderen is het ook raadzaam om het Start-low-go-slow principe te Wat betreft bijwerkingen adviseren wij alpha- of beta-blokkers zoveel mogelijk te vermijden, mits de valrisico (Canney, ###) Bij het starten van een thiazide diureticum is het raadzaam om de elektrolyten te In de huidige multidisciplinaire richtlijn CVRM wordt voor alle ##-plussers een gelijk beleid voor hypertensie geadviseerd zonder onderscheid te maken in vitaal en kwetsbaar Daarnaast wordt er opgemerkt dat er mogelijk overwegingen zijn om een gerichte keuze te maken voor ouderen op basis van bijwerkingenpatroon en Het risico op hart- en vaatziekten was niet verlaagd bij gebruik van een calciumantagonist Het risico op hart- en vaatziekten was minimaal verlaagd bij gebruik van een ACE-remmer Het effect op kwaliteit van leven is niet verschillend bij gebruik van een beta-blokker en Vanwege het ontbreken van bewijs is het niet mogelijk een conclusie te formuleren over het Het risico op een ernstige aan de medicatie gerelateerde bijwerking is mogelijk verlaagd bij Het risico op een bijwerking is verhoogd bij gebruik van een beta-blokker tezamen met Het risico op overlijden gedurende de studie was niet noemenswaardig verlaagd bij gebruik Het risico op overlijden gedurende de studie was niet verlaagd bij gebruik van een ACEMatig GRADE remmer vergeleken met een diureticum bij oudere patiënten met hypertensie Het effect op bloeddruk is niet verschillend tussen een calciumantagonist en diureticum bij Het effect op bloeddruk is niet verschillend tussen een ACE-remmer en diureticum bij oudere Er is geen verschil in het effect op kwaliteit van leven bij gebruik van een angiotensine Saruta (###) en Ogihara (###) vergeleken de cardiovasculaire effecten van olmesartan gecombineerd met een trial.
| 568 | fms |
Bij het starten van een thiazide diureticum is het raadzaam om de elektrolyten te In de huidige multidisciplinaire richtlijn CVRM wordt voor alle ##-plussers een gelijk beleid voor hypertensie geadviseerd zonder onderscheid te maken in vitaal en kwetsbaar Daarnaast wordt er opgemerkt dat er mogelijk overwegingen zijn om een gerichte keuze te maken voor ouderen op basis van bijwerkingenpatroon en Het risico op hart- en vaatziekten was niet verlaagd bij gebruik van een calciumantagonist Het risico op hart- en vaatziekten was minimaal verlaagd bij gebruik van een ACE-remmer Het effect op kwaliteit van leven is niet verschillend bij gebruik van een beta-blokker en Vanwege het ontbreken van bewijs is het niet mogelijk een conclusie te formuleren over het Het risico op een ernstige aan de medicatie gerelateerde bijwerking is mogelijk verlaagd bij Het risico op een bijwerking is verhoogd bij gebruik van een beta-blokker tezamen met Het risico op overlijden gedurende de studie was niet noemenswaardig verlaagd bij gebruik Het risico op overlijden gedurende de studie was niet verlaagd bij gebruik van een ACEMatig GRADE remmer vergeleken met een diureticum bij oudere patiënten met hypertensie Het effect op bloeddruk is niet verschillend tussen een calciumantagonist en diureticum bij Het effect op bloeddruk is niet verschillend tussen een ACE-remmer en diureticum bij oudere Er is geen verschil in het effect op kwaliteit van leven bij gebruik van een angiotensine Saruta (###) en Ogihara (###) vergeleken de cardiovasculaire effecten van olmesartan gecombineerd met een trial risicofactoren voor hart- en vaatziekten kwamen in aanmerking wanneer de bloeddruk meer dan ### over ## mmHg was onder behandeling voor hypertensie of een bloeddruk van ### over ### mmHg bij geen behandeling In totaal deden ### patiënten mee aan de trial, waarvan ### olmesartan met een calciumantagonist kregen en ### olmesartan met een diureticum kregen In de eerste groep waren ## (#%) patiënten lost to follow-up en in de tweede groep ## (#%) De redenen voor lost to follow-up waren niet Patiënten met hypertensie in de leeftijd van ## tot <LEEFTIJD> jaar onder behandeling bij een huisartsenpraktijk kwamen in aanmerking wanneer systolische bloeddruk hoger dan ### mmHg was of ten minste een diastolische bloeddruk van ## mmHg en geen hart- en vaatziekten in de laatste zes maanden hadden gehad In totaal kregen ### patiënten een ACE-remmer en ### een diureticum Minder dan #% in beide groepen waren lost to follow-up Redenen voor lost to follow-up zijn echter niet bekend De mediane follow-up was #,<LEEFTIJD> jaar Benetos (###) vergeleek de effectiviteit en veiligheid van bisoprolol/hydrochlorothiazide combinatie met die van een calciumantagonist amlodipine in de initiële behandeling van oudere patiënten met geïsoleerde systolische hypertensie De auteurs ondernamen daar toe een dubbel geblindeerd, gerandomiseerd, multicenter trial Patiënten met hartfalen, beroerte of myocardinfarct in de afgelopen drie maanden kwamen niet in aanmerking naast een reeks van andere exclusiecriteria In totaal werden ### patiënten geïncludeerd, waarvan ## patiënten eenmaal daags in de ochtend #,# mg bisoprolol/ #,## mg hydrochlorothiazide kregen en ##.
| 624 | fms |
bloeddruk meer dan ### over ## mmHg was onder behandeling voor hypertensie of een bloeddruk van ### over ### mmHg bij geen behandeling In totaal deden ### patiënten mee aan de trial, waarvan ### olmesartan met een calciumantagonist kregen en ### olmesartan met een diureticum kregen In de eerste groep waren ## (#%) patiënten lost to follow-up en in de tweede groep ## (#%) De redenen voor lost to follow-up waren niet Patiënten met hypertensie in de leeftijd van ## tot <LEEFTIJD> jaar onder behandeling bij een huisartsenpraktijk kwamen in aanmerking wanneer systolische bloeddruk hoger dan ### mmHg was of ten minste een diastolische bloeddruk van ## mmHg en geen hart- en vaatziekten in de laatste zes maanden hadden gehad In totaal kregen ### patiënten een ACE-remmer en ### een diureticum Minder dan #% in beide groepen waren lost to follow-up Redenen voor lost to follow-up zijn echter niet bekend De mediane follow-up was #,<LEEFTIJD> jaar Benetos (###) vergeleek de effectiviteit en veiligheid van bisoprolol/hydrochlorothiazide combinatie met die van een calciumantagonist amlodipine in de initiële behandeling van oudere patiënten met geïsoleerde systolische hypertensie De auteurs ondernamen daar toe een dubbel geblindeerd, gerandomiseerd, multicenter trial Patiënten met hartfalen, beroerte of myocardinfarct in de afgelopen drie maanden kwamen niet in aanmerking naast een reeks van andere exclusiecriteria In totaal werden ### patiënten geïncludeerd, waarvan ## patiënten eenmaal daags in de ochtend #,# mg bisoprolol/ #,## mg hydrochlorothiazide kregen en ## De behandeling werd voor totaal twaalf weken In de trial van Saruta (###) en Ogihara (###) werd hart- en vaatziekten met een samengesteld eindpunt gemeten van zowel fatale als niet-fatale events In totaal kregen ### (#%) patiënten hart- en vaatziekten bij gebruik van olmesartan met een calciumantagonist vergeleken met ### (#%) patiënten bij gebruik van olmesartan met een diureticum De frequentie om een event te krijgen gedurende de trial was potentieel ##% Ook in de trial van <PERSOON> (###) werd hart- en vaatziekten met een composiet eindpunt van fatale en niet-fatale (##%) patiënten die een diureticum kregen Het risico om gedurende de trial een event te krijgen was daarmee ##% lager bij gebruik van een ACE-remmer vergeleken met een diureticum (HR #,## ##%BI #,## tot #,##) Saruta (###), Ogihara (###) en <PERSOON> (###) rapporteerden geen gegevens over kwaliteit van leven Benetos (###) heeft kwaliteit van leven beoordeeld aan de hand van een vragenlijst met ## vragen De mogelijke score liep uiteen van ## tot maximaal ## waarbij een hogere score een indicatie is voor een beter kwaliteit van leven Resultaten werden alleen in een figuur weergegeven Beide behandelarmen gaven een verbetering in kwaliteit van leven aan Deze toename was echter niet verschillend tussen de gebruikte Saruta (###), Ogihara (###), <PERSOON> (###) rapporteerden geen gegevens over kwaliteit van Saruta (###) en Ogihara (###) rapporteerden ernstige bijwerkingen gerelateerd aan de medicatie Hierbij ging overige bijwerkingen waren de aantallen groter dan vijf Bij gebruik van olmesartan met calciumantagonist.
| 733 | fms |
weken In de trial van Saruta (###) en Ogihara (###) werd hart- en vaatziekten met een samengesteld eindpunt gemeten van zowel fatale als niet-fatale events In totaal kregen ### (#%) patiënten hart- en vaatziekten bij gebruik van olmesartan met een calciumantagonist vergeleken met ### (#%) patiënten bij gebruik van olmesartan met een diureticum De frequentie om een event te krijgen gedurende de trial was potentieel ##% Ook in de trial van <PERSOON> (###) werd hart- en vaatziekten met een composiet eindpunt van fatale en niet-fatale (##%) patiënten die een diureticum kregen Het risico om gedurende de trial een event te krijgen was daarmee ##% lager bij gebruik van een ACE-remmer vergeleken met een diureticum (HR #,## ##%BI #,## tot #,##) Saruta (###), Ogihara (###) en <PERSOON> (###) rapporteerden geen gegevens over kwaliteit van leven Benetos (###) heeft kwaliteit van leven beoordeeld aan de hand van een vragenlijst met ## vragen De mogelijke score liep uiteen van ## tot maximaal ## waarbij een hogere score een indicatie is voor een beter kwaliteit van leven Resultaten werden alleen in een figuur weergegeven Beide behandelarmen gaven een verbetering in kwaliteit van leven aan Deze toename was echter niet verschillend tussen de gebruikte Saruta (###), Ogihara (###), <PERSOON> (###) rapporteerden geen gegevens over kwaliteit van Saruta (###) en Ogihara (###) rapporteerden ernstige bijwerkingen gerelateerd aan de medicatie Hierbij ging overige bijwerkingen waren de aantallen groter dan vijf Bij gebruik van olmesartan met calciumantagonist groep en ## (##%) uit de amlodipine groep Hiermee was het risico op een bijwerking ##% lager bij gebruik van In de trial van Saruta (###) en Ogihara (###) kwamen in totaal ### patiënten te overlijden Tijdens het gebruik van olmesartan met calciumanatagonist overlijden ## (#%) patiënten en tijdens gebruik van olmesartan met diurecticum ## (#%) patiënten De frequentie om te overlijden gedurende de trial was daarmee potentieel ##% lager bij gebruik van olmesartan met calciumantagonist dan bij olmesartan met een diurecticum (HR #,## ##%BI <PERSOON> (###) observeerden gedurende de studie dat ### (#%) patiënten die een ACE-remmer gebruikten kwamen te overlijden en ### (#%) patiënten uit de diurecticum groep Het risico om te overlijden gedurende de trial bij gebruik van een ACE-remmer was potentieel ##% verlaagd vergeleken met een diurecticum (HR #,## Saruta (###) en Ogihara (###) observeerden dat de gemiddelde afname in systolisch en diastolische bloeddruk ten opzichte van baseline niet verschillend waren Het ging hierbij om een systolisch bloeddruk afname van ##,# (SD ##,#) versus ##,# (SD ##,#) en diastolische bloeddruk afname van ##,# (SD ##,#) versus <PERSOON> (###) rapporteerden na een jaar, na drie jaren en na vijf jaren de gemiddeld afname in systolische en diastolische bloeddruk ten opzichte van baseline Op alle drie de tijdspunten was de afname in bloeddruk niet verschillende tussen ACE-remmer en diurecticum Na vijf jaar was in beide groepen de afname in bloeddruk ## Benetos (###) heeft het effect op klinische en ## uurs bloeddruk gemeten ten opzichte van baseline.
| 777 | fms |
en ## (##%) uit de amlodipine groep Hiermee was het risico op een bijwerking ##% lager bij gebruik van In de trial van Saruta (###) en Ogihara (###) kwamen in totaal ### patiënten te overlijden Tijdens het gebruik van olmesartan met calciumanatagonist overlijden ## (#%) patiënten en tijdens gebruik van olmesartan met diurecticum ## (#%) patiënten De frequentie om te overlijden gedurende de trial was daarmee potentieel ##% lager bij gebruik van olmesartan met calciumantagonist dan bij olmesartan met een diurecticum (HR #,## ##%BI <PERSOON> (###) observeerden gedurende de studie dat ### (#%) patiënten die een ACE-remmer gebruikten kwamen te overlijden en ### (#%) patiënten uit de diurecticum groep Het risico om te overlijden gedurende de trial bij gebruik van een ACE-remmer was potentieel ##% verlaagd vergeleken met een diurecticum (HR #,## Saruta (###) en Ogihara (###) observeerden dat de gemiddelde afname in systolisch en diastolische bloeddruk ten opzichte van baseline niet verschillend waren Het ging hierbij om een systolisch bloeddruk afname van ##,# (SD ##,#) versus ##,# (SD ##,#) en diastolische bloeddruk afname van ##,# (SD ##,#) versus <PERSOON> (###) rapporteerden na een jaar, na drie jaren en na vijf jaren de gemiddeld afname in systolische en diastolische bloeddruk ten opzichte van baseline Op alle drie de tijdspunten was de afname in bloeddruk niet verschillende tussen ACE-remmer en diurecticum Na vijf jaar was in beide groepen de afname in bloeddruk ## Benetos (###) heeft het effect op klinische en ## uurs bloeddruk gemeten ten opzichte van baseline resultaten zijn in een tabel # weergegeven Potentieel verlaagt bisoprolol/hydrochlorothiazide de bloeddruk Hart- en vaatziekten De bewijskracht voor de uitkomstmaat hart- en vaatziekten is met twee niveaus verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias; onduidelijkheid over blindering) en het geringe aantal Kwaliteit van leven De bewijskracht voor de uitkomstmaat kwaliteit van leven is met twee niveaus verlaagd Functioneren Vanwege het ontbreken van bewijs is het niet mogelijk om de bewijskracht voor de uitkomstmaat Mortaliteit De bewijskracht voor de uitkomstmaat mortaliteit is met een niveau verlaagd gezien beperkingen in Bloeddruk De bewijskracht voor de uitkomstmaat bloeddruk is met een of twee niveaus verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias, onduidelijkheid over blindering) en het geval van Benetos Cowley (###) onderzocht in een prospectief, gerandomiseerde, dubbel geblindeerde trial kwaliteit van leven bij ouderen met symptomatisch hartfalen die of een angiotensine receptor-blokker (losartan) kregen of een ACEremmer (captopril) In totaal deden ### patiënten uit de Verenigde Staten mee Patiënten kregen eenmaal daags ##,# mg losartan, getritreerd naar ## milligram eenmaal daags of driemaal daags captopril, getriteerd tot ## milligram driemaal daags In totaal kregen ### losartan en ### captopril De trial was gesponsord door de industrie en auteurs waren in dienst bij de sponsor of werden betaald voor consultaties door de sponsor De Kwaliteit van leven werd met twee vragenlijsten onderzocht, de hartfalen ziekte specifieke kwaliteit van leven vragenlijst (LihFE) en een meer algemene vragenlijsten (SIP) Gegevens werden alleen in figuren gerapporteerd (.
| 703 | fms |
resultaten zijn in een tabel # weergegeven Potentieel verlaagt bisoprolol/hydrochlorothiazide de bloeddruk Hart- en vaatziekten De bewijskracht voor de uitkomstmaat hart- en vaatziekten is met twee niveaus verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias; onduidelijkheid over blindering) en het geringe aantal Kwaliteit van leven De bewijskracht voor de uitkomstmaat kwaliteit van leven is met twee niveaus verlaagd Functioneren Vanwege het ontbreken van bewijs is het niet mogelijk om de bewijskracht voor de uitkomstmaat Mortaliteit De bewijskracht voor de uitkomstmaat mortaliteit is met een niveau verlaagd gezien beperkingen in Bloeddruk De bewijskracht voor de uitkomstmaat bloeddruk is met een of twee niveaus verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias, onduidelijkheid over blindering) en het geval van Benetos Cowley (###) onderzocht in een prospectief, gerandomiseerde, dubbel geblindeerde trial kwaliteit van leven bij ouderen met symptomatisch hartfalen die of een angiotensine receptor-blokker (losartan) kregen of een ACEremmer (captopril) In totaal deden ### patiënten uit de Verenigde Staten mee Patiënten kregen eenmaal daags ##,# mg losartan, getritreerd naar ## milligram eenmaal daags of driemaal daags captopril, getriteerd tot ## milligram driemaal daags In totaal kregen ### losartan en ### captopril De trial was gesponsord door de industrie en auteurs waren in dienst bij de sponsor of werden betaald voor consultaties door de sponsor De Kwaliteit van leven werd met twee vragenlijsten onderzocht, de hartfalen ziekte specifieke kwaliteit van leven vragenlijst (LihFE) en een meer algemene vragenlijsten (SIP) Gegevens werden alleen in figuren gerapporteerd ( De bewijskracht voor de uitkomstmaat kwaliteit van leven is met twee niveaus verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias, onduidelijkheid over blindering en verschil in lost to follow-up) Vanwege het ontbreken van bewijs is het niet mogelijk de bewijskracht te graderen voor de uitkomsten hart- en Wat is de effectiviteit van een bepaald type antihypertensiva versus een ander bij ouderen van ## plus met of systematische reviews en gerandomiseerd, gecontroleerde trials De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd op systematische review met een gedetailleerde zoekstrategie, gezocht in ten minste twee databases en gerandomiseerde trials van patiënten met hypertensie ouder dan <LEEFTIJD> jaar, of patiënten met hypertensie en een gemiddelde leeftijd van <LEEFTIJD> jaar of ouder of een subgroepanalyse van patiënten met hypertensie van <LEEFTIJD> jaar of ouder waarbij verschillende types antihypertensiva werden vergeleken Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie ## studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de volledige tekst, werden vervolgens ## studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad Vier onderzoeken zijn opgenomen in de literatuuranalyse In deze trials worden verschillende types antihypertensiva met elkaar vergeleken, waardoor het niet mogelijk was om de data te poolen De belangrijkste <PERSOON> A, et al Efficacy, safety, and effects on quality of life of bisoprolol/hydrochlorothiazide versus amlodipine in elderly patients with systolic hypertension <PERSOON> MD, Murphy CM, et al.
| 589 | fms |
De bewijskracht voor de uitkomstmaat kwaliteit van leven is met twee niveaus verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias, onduidelijkheid over blindering en verschil in lost to follow-up) Vanwege het ontbreken van bewijs is het niet mogelijk de bewijskracht te graderen voor de uitkomsten hart- en Wat is de effectiviteit van een bepaald type antihypertensiva versus een ander bij ouderen van ## plus met of systematische reviews en gerandomiseerd, gecontroleerde trials De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd op systematische review met een gedetailleerde zoekstrategie, gezocht in ten minste twee databases en gerandomiseerde trials van patiënten met hypertensie ouder dan <LEEFTIJD> jaar, of patiënten met hypertensie en een gemiddelde leeftijd van <LEEFTIJD> jaar of ouder of een subgroepanalyse van patiënten met hypertensie van <LEEFTIJD> jaar of ouder waarbij verschillende types antihypertensiva werden vergeleken Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie ## studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de volledige tekst, werden vervolgens ## studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad Vier onderzoeken zijn opgenomen in de literatuuranalyse In deze trials worden verschillende types antihypertensiva met elkaar vergeleken, waardoor het niet mogelijk was om de data te poolen De belangrijkste <PERSOON> A, et al Efficacy, safety, and effects on quality of life of bisoprolol/hydrochlorothiazide versus amlodipine in elderly patients with systolic hypertension <PERSOON> MD, Murphy CM, et al Behaviour in Older Adults Using Beat-to-<PERSOON> on Ageing PloS One Cowley AJ, Wiens BL, Segal R, et al Randomised comparison of losartan vs captopril on quality of life in elderly patients with symptomatic heart failure the losartan heart failure ELITE quality of life substudy <PERSOON> H, et al Combinations of olmesartan and a calcium channel blocker or a diuretic in elderly <PERSOON> I, et al Comparison of olmesartan combined with a calcium channel blocker or a diuretic in <PERSOON> LMH, Reid CM, <PERSOON> P, et al A comparison of outcomes with angiotensin-converting-enzyme inhibitors and diuretics Stop het gebruik van antihypertensiva niet bij vitale ouderen, tenzij er hinderlijke bijwerkingen zijn Voor meer advies over bijwerkingen bij ouderen verwijst de werkgroep naar het Farmaceutisch Kompas Stop laagdrempelig met antihypertensiva bij kwetsbare ouderen bij het optreden van een mogelijke bijwerking Voor kwetsbare ouderen dient een belangrijke plaats ingeruimd te worden voor veiligheidsaspecten van behandeling van hoge bloeddruk Observationele studies maken melding van vaker optreden van onder gevolg van bloeddrukverlagende behandeling Hiermee gepaard gaande functieverlies is bij deze populatie extra belangrijk, aangezien kwaliteit van leven, functiebehoud en behoud van autonomie zwaarder wegen dan het verlies van levensjaren De eventueel te verwachten winst van behandeling met antihypertensiva in de vorm van afname van cardiovasculaire en cerebrovasculaire eindpunten is in kwetsbare ouderen minder duidelijk.
| 540 | fms |
in Older Adults Using Beat-to-<PERSOON> on Ageing PloS One Cowley AJ, Wiens BL, Segal R, et al Randomised comparison of losartan vs captopril on quality of life in elderly patients with symptomatic heart failure the losartan heart failure ELITE quality of life substudy <PERSOON> H, et al Combinations of olmesartan and a calcium channel blocker or a diuretic in elderly <PERSOON> I, et al Comparison of olmesartan combined with a calcium channel blocker or a diuretic in <PERSOON> LMH, Reid CM, <PERSOON> P, et al A comparison of outcomes with angiotensin-converting-enzyme inhibitors and diuretics Stop het gebruik van antihypertensiva niet bij vitale ouderen, tenzij er hinderlijke bijwerkingen zijn Voor meer advies over bijwerkingen bij ouderen verwijst de werkgroep naar het Farmaceutisch Kompas Stop laagdrempelig met antihypertensiva bij kwetsbare ouderen bij het optreden van een mogelijke bijwerking Voor kwetsbare ouderen dient een belangrijke plaats ingeruimd te worden voor veiligheidsaspecten van behandeling van hoge bloeddruk Observationele studies maken melding van vaker optreden van onder gevolg van bloeddrukverlagende behandeling Hiermee gepaard gaande functieverlies is bij deze populatie extra belangrijk, aangezien kwaliteit van leven, functiebehoud en behoud van autonomie zwaarder wegen dan het verlies van levensjaren De eventueel te verwachten winst van behandeling met antihypertensiva in de vorm van afname van cardiovasculaire en cerebrovasculaire eindpunten is in kwetsbare ouderen minder duidelijk Vanwege het ontbreken van bewijs krijgt de voorkeur van de patiënt meer gewicht in behandelbeslissingen Shared decision making is hierbij belangrijk (zie de module âOrganisatie van zorgâ) Eventuele interacties met andere medicamenten dienen goed bewaakt te worden en meegenomen in de beslissing al of niet antihypertensiva te continueren In de DANTE-studie van <PERSOON> (###) werd geen effect gevonden van het staken van antihypertensiva op cognitieve en functionele uitkomstmaten De follow-up duur was echter beperkt (## weken) en het is niet uitgesloten dat dergelijke effecten op een langere termijn of bij een meer kwetsbare populatie wél optreden In deze groep werd niet onderzocht of er door staken van antihypertensiva een afname is van orthostatische hypotensie of vallen Ook kon geen uitspraak gedaan worden over een effect van staken van een specifieke Er is meer gerandomiseerd onderzoek met een langere follow-up nodig om te bepalen of (kwetsbare) ouderen Veel (kwetsbare) ouderen hebben hypertensie en worden hiervoor behandeld met antihypertensiva, met als belangrijkste oogmerk een reductie van vasculaire eindpunten en sterfte Deze patiëntengroep is echter at risk voor het optreden van ongewenste effecten zoals bijwerkingen van de medicatie, hypotensie, vallen of afname van het cognitief functioneren Het lange-termijn doel van preventie van vasculaire complicaties is bij deze groep vaker onduidelijk, door bijvoorbeeld comorbiditeit of beperkte levensverwachting Mogelijk zijn kwetsbare ouderen juist gebaat bij een hogere bloeddruk Wat is bekend over staken van antihypertensiva bij (kwetsbare) van het staken of verminderen van de antihypertensiva vergeleken met het continueren van.
| 548 | fms |
van bewijs krijgt de voorkeur van de patiënt meer gewicht in behandelbeslissingen Shared decision making is hierbij belangrijk (zie de module âOrganisatie van zorgâ) Eventuele interacties met andere medicamenten dienen goed bewaakt te worden en meegenomen in de beslissing al of niet antihypertensiva te continueren In de DANTE-studie van <PERSOON> (###) werd geen effect gevonden van het staken van antihypertensiva op cognitieve en functionele uitkomstmaten De follow-up duur was echter beperkt (## weken) en het is niet uitgesloten dat dergelijke effecten op een langere termijn of bij een meer kwetsbare populatie wél optreden In deze groep werd niet onderzocht of er door staken van antihypertensiva een afname is van orthostatische hypotensie of vallen Ook kon geen uitspraak gedaan worden over een effect van staken van een specifieke Er is meer gerandomiseerd onderzoek met een langere follow-up nodig om te bepalen of (kwetsbare) ouderen Veel (kwetsbare) ouderen hebben hypertensie en worden hiervoor behandeld met antihypertensiva, met als belangrijkste oogmerk een reductie van vasculaire eindpunten en sterfte Deze patiëntengroep is echter at risk voor het optreden van ongewenste effecten zoals bijwerkingen van de medicatie, hypotensie, vallen of afname van het cognitief functioneren Het lange-termijn doel van preventie van vasculaire complicaties is bij deze groep vaker onduidelijk, door bijvoorbeeld comorbiditeit of beperkte levensverwachting Mogelijk zijn kwetsbare ouderen juist gebaat bij een hogere bloeddruk Wat is bekend over staken van antihypertensiva bij (kwetsbare) van het staken of verminderen van de antihypertensiva vergeleken met het continueren van de antihypertensiva geen effect op de kwaliteit van leven op de korte termijn de antihypertensiva geen effect op de functioneren op de korte termijn Het staken of verminderen van de antihypertensiva zorgt ten opzichte van het continueren van antihypertensiva voor een verhoging van systolische en diastolische bloeddruk <PERSOON> (###) onderzocht het effect van stoppen met antihypertensiva op onder andere (cognitief) functioneren (cognition compound score, <LOCATIE> Activity Restriction Scale), kwaliteit van leven (cantril ladder) en verandering in systolische en diastolische bloeddruk bij ouderen ()<LEEFTIJD> jaar; n=###) zonder serieuze cardiovasculaire aandoeningen en een systolische bloeddruk â¤### m Hg, maar met milde cognitieve gerandomiseerd naar de interventiegroep en ### naar de controlegroep De interventie bestond uit het in zes weken verminderen (of helemaal stoppen) van de antihypertensiva tot de systolische bloedruk met ## mmHg was gestegen De arts van de participant bepaalde elke week de bloeddruk totdat een stabiel niveau van de verband met een medische reden (bijvoorbeeld omdat de bloeddruk boven de veiligheidslimiet uit kwam), werden de antihypertensiva niet verminderd De controlegroep bleef gedurende de studieperiode antihypertensiva gebruiken Zestien weken na randomisatie werd het effect van de interventie bepaald <PERSOON> (###) rapporteerde dat zowel in de interventie als in de controlegroep er één participant een sprake van een beroerte Gezien dit kleine aantal patiënten met de uitkomst is het niet mogelijk om het effect <PERSOON> (###) heeft kwaliteit van leven bepaald met behulp van de Cantril Ladder Participanten konden tussen.
| 596 | fms |
op de kwaliteit van leven op de korte termijn de antihypertensiva geen effect op de functioneren op de korte termijn Het staken of verminderen van de antihypertensiva zorgt ten opzichte van het continueren van antihypertensiva voor een verhoging van systolische en diastolische bloeddruk <PERSOON> (###) onderzocht het effect van stoppen met antihypertensiva op onder andere (cognitief) functioneren (cognition compound score, <LOCATIE> Activity Restriction Scale), kwaliteit van leven (cantril ladder) en verandering in systolische en diastolische bloeddruk bij ouderen ()<LEEFTIJD> jaar; n=###) zonder serieuze cardiovasculaire aandoeningen en een systolische bloeddruk â¤### m Hg, maar met milde cognitieve gerandomiseerd naar de interventiegroep en ### naar de controlegroep De interventie bestond uit het in zes weken verminderen (of helemaal stoppen) van de antihypertensiva tot de systolische bloedruk met ## mmHg was gestegen De arts van de participant bepaalde elke week de bloeddruk totdat een stabiel niveau van de verband met een medische reden (bijvoorbeeld omdat de bloeddruk boven de veiligheidslimiet uit kwam), werden de antihypertensiva niet verminderd De controlegroep bleef gedurende de studieperiode antihypertensiva gebruiken Zestien weken na randomisatie werd het effect van de interventie bepaald <PERSOON> (###) rapporteerde dat zowel in de interventie als in de controlegroep er één participant een sprake van een beroerte Gezien dit kleine aantal patiënten met de uitkomst is het niet mogelijk om het effect <PERSOON> (###) heeft kwaliteit van leven bepaald met behulp van de Cantril Ladder Participanten konden tussen <PERSOON>, ### rapporteerde dat de groepen ## weken na randomisatie niet van elkaar verschilden in de scores voor de kwaliteit van leven <PERSOON> (###) heeft de scores van # tests (Mini-Mental State Examination score, Trail Making Test parts A and <PERSOON> score of the abbreviated <PERSOON> Color-Word test, Immediate and Delayed Recall performance on the ##-word Verbal Learning Test, Visual Association Test, Letter Digit Substitution Test) gecombineerd om tot één overkoepelende maat voor cognitief functioneren te komen De ruwe scores van elke test werden werden gemiddeld Dagelijks functioneren werd bepaald met <PERSOON> Activity Restriction Scale, op deze schaal kan tussen de ## en ## punten worden gescoord en hogere scores duiden op een slechter functioneren <PERSOON>, ### rapporteerde dat de groepen ## weken na randomisatie niet van elkaar verschilden in cognitief status (<LOCATIE> Activity Restriction Scale) werd er geen verschil tussen de groepen gevonden (gemiddeld <PERSOON> (###) rapporteerde dat in beide groepen één participant tijdens de studie was overleden Het is gezien dit kleine aantal cases gerapporteerd in <PERSOON>, ### niet mogelijk om het effect van discontinueren van de <PERSOON> (###) rapporteerde dat zowel de systolische als diastolische bloeddruk ## weken na randomisatie significant hoger was bij de groep waarin de antihypertensiva werd verminderd (systolische bloeddruk gemiddeld verschil #,## mmHg ##%BI #,## tot ##,##; diastolische bloeddruk gemiddeld verschil #,## mmHg De bewijskracht voor de uitkomstmaten hart- en vaatziekten, mortaliteit en ziektevrije overleving kan niet worden gegradeerd gezien het kleine aantal events of vanwege het ontbreken van data.
| 660 | fms |
van elkaar verschilden in de scores voor de kwaliteit van leven <PERSOON> (###) heeft de scores van # tests (Mini-Mental State Examination score, Trail Making Test parts A and <PERSOON> score of the abbreviated <PERSOON> Color-Word test, Immediate and Delayed Recall performance on the ##-word Verbal Learning Test, Visual Association Test, Letter Digit Substitution Test) gecombineerd om tot één overkoepelende maat voor cognitief functioneren te komen De ruwe scores van elke test werden werden gemiddeld Dagelijks functioneren werd bepaald met <PERSOON> Activity Restriction Scale, op deze schaal kan tussen de ## en ## punten worden gescoord en hogere scores duiden op een slechter functioneren <PERSOON>, ### rapporteerde dat de groepen ## weken na randomisatie niet van elkaar verschilden in cognitief status (<LOCATIE> Activity Restriction Scale) werd er geen verschil tussen de groepen gevonden (gemiddeld <PERSOON> (###) rapporteerde dat in beide groepen één participant tijdens de studie was overleden Het is gezien dit kleine aantal cases gerapporteerd in <PERSOON>, ### niet mogelijk om het effect van discontinueren van de <PERSOON> (###) rapporteerde dat zowel de systolische als diastolische bloeddruk ## weken na randomisatie significant hoger was bij de groep waarin de antihypertensiva werd verminderd (systolische bloeddruk gemiddeld verschil #,## mmHg ##%BI #,## tot ##,##; diastolische bloeddruk gemiddeld verschil #,## mmHg De bewijskracht voor de uitkomstmaten hart- en vaatziekten, mortaliteit en ziektevrije overleving kan niet worden gegradeerd gezien het kleine aantal events of vanwege het ontbreken van data verlaagd gezien de Risk of Bias (patiënten en artsen waren niet geblindeerd), indirectheid (inclusie van patiënten Wat is de effectiviteit van het stoppen vergeleken met het doorgaan van antihypertensiva bij (kwetsbare) P ouderen (ouder dan <LEEFTIJD> jaar) met of zonder hart- en vaatziekten in de voorgeschiedenis die behandeld worden De werkgroep achtte kwaliteit van leven en functioneren voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaten; en harten vaatziekten, totale mortaliteit en ziektevrije overleving voor de besluitvorming belangrijke uitkomstmaten In de databases Medline (OVID) en Embase is met relevante zoektermen gezocht naar systematische reviews, gerandomiseerd gecontroleerde trials en observationeel onderzoek De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd jaar of ouder of een subgroepanalyse van patiënten <LEEFTIJD> jaar of ouder die behandeld werden met antihypertensiva en waarin een vergelijking werd gemaakt tussen stoppen met de antihypertensiva en Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie ## studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de Een onderzoeken is opgenomen in de literatuuranalyse De belangrijkste studiekarakteristieken en resultaten zijn <PERSOON> JE, <PERSOON> W, et al Effect of Discontinuation of Antihypertensive Treatment in Elderly People on Cognitive Functioning--the DANTE Study Leiden <PERSOON> Med ###;###(##) ###-## Het gebruik van trombocytenaggregatieremmers werd onderverdeeld in de volgende drie submodules Geef geen antitrombotische therapie bij personen zonder hart â en vaatziekten met als doel het voorkomen van Een systemische review van zes onderzoeken met ## ### personen zonder hart en vaatziekten onderzocht het effect op ernstige vasculaire incidenten.
| 655 | fms |
indirectheid (inclusie van patiënten Wat is de effectiviteit van het stoppen vergeleken met het doorgaan van antihypertensiva bij (kwetsbare) P ouderen (ouder dan <LEEFTIJD> jaar) met of zonder hart- en vaatziekten in de voorgeschiedenis die behandeld worden De werkgroep achtte kwaliteit van leven en functioneren voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaten; en harten vaatziekten, totale mortaliteit en ziektevrije overleving voor de besluitvorming belangrijke uitkomstmaten In de databases Medline (OVID) en Embase is met relevante zoektermen gezocht naar systematische reviews, gerandomiseerd gecontroleerde trials en observationeel onderzoek De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd jaar of ouder of een subgroepanalyse van patiënten <LEEFTIJD> jaar of ouder die behandeld werden met antihypertensiva en waarin een vergelijking werd gemaakt tussen stoppen met de antihypertensiva en Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie ## studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de Een onderzoeken is opgenomen in de literatuuranalyse De belangrijkste studiekarakteristieken en resultaten zijn <PERSOON> JE, <PERSOON> W, et al Effect of Discontinuation of Antihypertensive Treatment in Elderly People on Cognitive Functioning--the DANTE Study Leiden <PERSOON> Med ###;###(##) ###-## Het gebruik van trombocytenaggregatieremmers werd onderverdeeld in de volgende drie submodules Geef geen antitrombotische therapie bij personen zonder hart â en vaatziekten met als doel het voorkomen van Een systemische review van zes onderzoeken met ## ### personen zonder hart en vaatziekten onderzocht het effect op ernstige vasculaire incidenten ###) Er was geen verschil in vasculaire mortaliteit tussen beide behandelgroepen In een recent Japans gerandomiseerd onderzoek werden patiënten van ## tot <LEEFTIJD> jaar met hypertensie, dyslipidemie of diabetes mellitus behandeld met ### milligram aspirine of placebo (Ikeda, ###) Het cumulatieve primaire eindpunt (overlijden door hart- en vaatziekten) na vijf jaar verschilde niet significant tussen de groepen, maar behandeling met aspirine gaf een significant hoger risico op extracraniale bloedingen die transfusie of ziekenhuisopname vereisten (P = #,###) Bij personen met meerdere risicofactoren op hart â en vaatziekten werd clopidogrel in combinatie met aspirine versus alleen aspirine onderzocht in het Clopidogrel for High Atherothrombotic Risk and Ischemic Stabilisation, Management, and Avoidance (CHARISMA) onderzoek Dit onderzoek toonde geen Bij personen zonder hart- en vaatziekten, maar met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten is de effectiviteit van een antitrombotische behandeling niet duidelijk Bij patiënten met hart- en vaatziekte, zoals bijvoorbeeld een myocardinfarct, een herseninfarct of TIA of perifeer vaatlijden, is antitrombotische therapie effectief in het voorkomen van een recidief Er zijn hiervoor meerdere antitrombotica beschikbaar Deze therapieën staan uitvoerig beschreven in desbetreffende richtlijnen voor de verschillende aandoeningen en worden hier niet verder <PERSOON> R, et al Aspirin in the primary and secondary prevention of vascular disease collaborative <PERSOON> KA, Hacke W, et al Clopidogrel and aspirin versus aspirin alone for the prevention of atherothrombotic <PERSOON> S, et al.
| 597 | fms |
Er was geen verschil in vasculaire mortaliteit tussen beide behandelgroepen In een recent Japans gerandomiseerd onderzoek werden patiënten van ## tot <LEEFTIJD> jaar met hypertensie, dyslipidemie of diabetes mellitus behandeld met ### milligram aspirine of placebo (Ikeda, ###) Het cumulatieve primaire eindpunt (overlijden door hart- en vaatziekten) na vijf jaar verschilde niet significant tussen de groepen, maar behandeling met aspirine gaf een significant hoger risico op extracraniale bloedingen die transfusie of ziekenhuisopname vereisten (P = #,###) Bij personen met meerdere risicofactoren op hart â en vaatziekten werd clopidogrel in combinatie met aspirine versus alleen aspirine onderzocht in het Clopidogrel for High Atherothrombotic Risk and Ischemic Stabilisation, Management, and Avoidance (CHARISMA) onderzoek Dit onderzoek toonde geen Bij personen zonder hart- en vaatziekten, maar met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten is de effectiviteit van een antitrombotische behandeling niet duidelijk Bij patiënten met hart- en vaatziekte, zoals bijvoorbeeld een myocardinfarct, een herseninfarct of TIA of perifeer vaatlijden, is antitrombotische therapie effectief in het voorkomen van een recidief Er zijn hiervoor meerdere antitrombotica beschikbaar Deze therapieën staan uitvoerig beschreven in desbetreffende richtlijnen voor de verschillende aandoeningen en worden hier niet verder <PERSOON> R, et al Aspirin in the primary and secondary prevention of vascular disease collaborative <PERSOON> KA, Hacke W, et al Clopidogrel and aspirin versus aspirin alone for the prevention of atherothrombotic <PERSOON> S, et al <PERSOON> R, et al Dual antiplatelet therapy duration after coronary stenting in clinical practice results of Start niet met trombocytenaggregatieremmers bij (kwetsbare) ouderen ()<LEEFTIJD> jaar) zonder hart- en vaatziekten Start met trombocytenaggregatieremmers bij (kwetsbare) ouderen met hart- en vaatziekten Bepaal de keuze van de trombocytenaggregatieremmer of combinatie van trombocytenaggregatieremmersop basis van indicatie Bij jongere personen zonder hart- en vaatziekten wordt preventieve behandeling met acetylsalicylzuur niet standaard aanbevolen In een grote meta-analyse van meer dan ### ### personen met een gemiddelde leeftijd van <LEEFTIJD> jaar werd er middels behandeling met acetylsalicylzuur jaarlijks bij minder dan # op de ### personen een belangrijk cardiovasculair event voorkomen Tegenover deze geringe winst stond een jaarlijks optreden van grote (hersen-)bloedingen bij # op de ### personen Voor de groep van ##-plussers bestaat er geen subgroep analyse Ook is er geen gerandomiseerde studie gepubliceerd naar het effect van acetylsalicylzuur bij ##plussers zonder hart- en vaatziekten Bij ##-plussers is het risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten groter dan bij jongeren wat een argument zou kunnen zijn om ##-plussers wel preventief te behandelen met acetylsalicylzuur Echter, bij ##-plussers is het risico op het krijgen van bloedingscomplicaties van behandeling met acetylsalicylzuur ook groter dan bij jongeren Hoe deze balans ligt bij ##-plussers is onbekend Gezien het ontbreken van onderzoeksgegevens bij ##-plussers zonder hart- en vaatziekten is het advies om hen niet preventief te behandelen met acetylsalicylzuur Bij kwetsbare ouderen is naar verwacht het risico op bloedingscomplicaties groter dan bij vitale ouderen.
| 603 | fms |
therapy duration after coronary stenting in clinical practice results of Start niet met trombocytenaggregatieremmers bij (kwetsbare) ouderen ()<LEEFTIJD> jaar) zonder hart- en vaatziekten Start met trombocytenaggregatieremmers bij (kwetsbare) ouderen met hart- en vaatziekten Bepaal de keuze van de trombocytenaggregatieremmer of combinatie van trombocytenaggregatieremmersop basis van indicatie Bij jongere personen zonder hart- en vaatziekten wordt preventieve behandeling met acetylsalicylzuur niet standaard aanbevolen In een grote meta-analyse van meer dan ### ### personen met een gemiddelde leeftijd van <LEEFTIJD> jaar werd er middels behandeling met acetylsalicylzuur jaarlijks bij minder dan # op de ### personen een belangrijk cardiovasculair event voorkomen Tegenover deze geringe winst stond een jaarlijks optreden van grote (hersen-)bloedingen bij # op de ### personen Voor de groep van ##-plussers bestaat er geen subgroep analyse Ook is er geen gerandomiseerde studie gepubliceerd naar het effect van acetylsalicylzuur bij ##plussers zonder hart- en vaatziekten Bij ##-plussers is het risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten groter dan bij jongeren wat een argument zou kunnen zijn om ##-plussers wel preventief te behandelen met acetylsalicylzuur Echter, bij ##-plussers is het risico op het krijgen van bloedingscomplicaties van behandeling met acetylsalicylzuur ook groter dan bij jongeren Hoe deze balans ligt bij ##-plussers is onbekend Gezien het ontbreken van onderzoeksgegevens bij ##-plussers zonder hart- en vaatziekten is het advies om hen niet preventief te behandelen met acetylsalicylzuur Bij kwetsbare ouderen is naar verwacht het risico op bloedingscomplicaties groter dan bij vitale ouderen worden Voor het gebruik van maagzuurremmers bij gebruik van acetylsalicylzuur gelden de adviezen van de Bij alle jongere patiënten met hart- en vaatziekten wordt behandeling met acetylsalicylzuur of andere Trombocytenaggregatieremmers worden voorgeschreven ter voorkoming van stolselvorming in het arteriële maar ook in combinatie Bij personen onder de <LEEFTIJD> jaar zonder hart- en vaatziekten bestaat er vrijwel geen indicatie voor trombocytenaggregatieremmers Na bijvoorbeeld een myocardinfarct of HERSENINFARCT bestaat er vrijwel altijd een indicatie (tenzij patiënt met een herseninfarct reeds anticoagulantia gebruikt) De belangrijkste bijwerking van trombocytenaggregatieremmers is het optreden van bloedingen Een belangrijke vraag bij ouderen is of het gunstige effect van trombocytenaggregatieremmers, namelijk het voorkomen van stolselvorming, ook opweegt tegen het ongunstige effect, namelijk het optreden van bloedingen Met het toenemen van de leeftijd neemt niet alleen de kans op hart- en vaatziekten toe, maar neemt ook de kans op van eenmaal daags ### mg acetylsalicylzuur vergeleken met placebo op kwaliteit van leven, Eenmaal daags ### mg acetylsalicylzuur vergeleken met placebo is met een verhoogd risico op symptomen gerelateerd aan bloedingen geassocieerd bij gezonde personen ouder dan Vanwege het ontbreken van data is het niet mogelijk om een conclusie te formuleren over het effect van lage dosering (tweemaal daags ## mg) acetylsalicylzuur op kwaliteit van leven, Het gebruik van lage dosering (tweemaal daags ## mg) acetylsalicylzuur vergeleken met placebo lijkt niet geassocieerd te zijn met een verlaging van het risico op hart- en vaatziekten Silagy (###) heeft een dubbelblind, gerandomiseerd, gecontroleerd onderzoek uitgevoerd naar de effectiviteit.
| 598 | fms |
bij gebruik van acetylsalicylzuur gelden de adviezen van de Bij alle jongere patiënten met hart- en vaatziekten wordt behandeling met acetylsalicylzuur of andere Trombocytenaggregatieremmers worden voorgeschreven ter voorkoming van stolselvorming in het arteriële maar ook in combinatie Bij personen onder de <LEEFTIJD> jaar zonder hart- en vaatziekten bestaat er vrijwel geen indicatie voor trombocytenaggregatieremmers Na bijvoorbeeld een myocardinfarct of HERSENINFARCT bestaat er vrijwel altijd een indicatie (tenzij patiënt met een herseninfarct reeds anticoagulantia gebruikt) De belangrijkste bijwerking van trombocytenaggregatieremmers is het optreden van bloedingen Een belangrijke vraag bij ouderen is of het gunstige effect van trombocytenaggregatieremmers, namelijk het voorkomen van stolselvorming, ook opweegt tegen het ongunstige effect, namelijk het optreden van bloedingen Met het toenemen van de leeftijd neemt niet alleen de kans op hart- en vaatziekten toe, maar neemt ook de kans op van eenmaal daags ### mg acetylsalicylzuur vergeleken met placebo op kwaliteit van leven, Eenmaal daags ### mg acetylsalicylzuur vergeleken met placebo is met een verhoogd risico op symptomen gerelateerd aan bloedingen geassocieerd bij gezonde personen ouder dan Vanwege het ontbreken van data is het niet mogelijk om een conclusie te formuleren over het effect van lage dosering (tweemaal daags ## mg) acetylsalicylzuur op kwaliteit van leven, Het gebruik van lage dosering (tweemaal daags ## mg) acetylsalicylzuur vergeleken met placebo lijkt niet geassocieerd te zijn met een verlaging van het risico op hart- en vaatziekten Silagy (###) heeft een dubbelblind, gerandomiseerd, gecontroleerd onderzoek uitgevoerd naar de effectiviteit Personen van <LEEFTIJD> jaar of ouder zonder een geschiedenis van hart- en vaatziekten kwamen in aanmerking voor inclusie ### personen werden naar eenmaal daags ###mg acetylsalicylzuur (n=###) of naar een aan acetylsalicylzuur gelijkende placebo (n=###) gerandomiseerd Acetylsalicylzuur of placebo werden voor ## maanden gegeven Het aantal hart- en vaatziekten werd niet door Silagy (###) per behandelarm gerapporteerd vanwege het lage aantal events Als gevolg is het niet mogelijk om een conclusie te trekken over het effect van eenmaal daags Silagy (###) heeft bloedingen gerapporteerd als alle symptomen gerelateerd aan bloedingen ## (##%) deelnemers die dagelijks acetylsalicylzuur slikten, kregen symptomen gerelateerd aan bloedingen vergeleken met ## (##%) deelnemers die een placebo slikten Het risico op een symptoom gerelateerd aan een bloeding was ##% verhoogd bij gebruik van een acetylsalicylzuur eenmaal daags voor ## maanden vergeleken met een berekend Het ânumber needed to harmâ (NNH) was ## Een deelnemer met een bloeding die acetylsalicylzuur kreeg, moest opgenomen worden voor een spoedoperatie en een bloedtransfusie Deze deelnemer bleek een Silagy (###) heeft ook het aantal gastro-intestinale bloedingen bekeken Zes (#%) van acetylsalicylzuur gebruikers kregen een gastro-intestinale bloeding vergeleken met nul placebo gebruikers Gezien het lage aantal Vanwege het lage aantal events heeft Silagy (###) het aantal doden niet per behandelarm gerapporteerd, maar een event frequentie over de gehele trialpopulatie gerapporteerd Als gevolg hiervan is het niet mogelijk om een conclusie te trekken over het effect van eenmaal daags ### milligram acetylsalicylzuur op mortaliteit ziektevrije overleving kan niet worden gegradeerd vanwege het ontbreken van data.
| 634 | fms |
van hart- en vaatziekten kwamen in aanmerking voor inclusie ### personen werden naar eenmaal daags ###mg acetylsalicylzuur (n=###) of naar een aan acetylsalicylzuur gelijkende placebo (n=###) gerandomiseerd Acetylsalicylzuur of placebo werden voor ## maanden gegeven Het aantal hart- en vaatziekten werd niet door Silagy (###) per behandelarm gerapporteerd vanwege het lage aantal events Als gevolg is het niet mogelijk om een conclusie te trekken over het effect van eenmaal daags Silagy (###) heeft bloedingen gerapporteerd als alle symptomen gerelateerd aan bloedingen ## (##%) deelnemers die dagelijks acetylsalicylzuur slikten, kregen symptomen gerelateerd aan bloedingen vergeleken met ## (##%) deelnemers die een placebo slikten Het risico op een symptoom gerelateerd aan een bloeding was ##% verhoogd bij gebruik van een acetylsalicylzuur eenmaal daags voor ## maanden vergeleken met een berekend Het ânumber needed to harmâ (NNH) was ## Een deelnemer met een bloeding die acetylsalicylzuur kreeg, moest opgenomen worden voor een spoedoperatie en een bloedtransfusie Deze deelnemer bleek een Silagy (###) heeft ook het aantal gastro-intestinale bloedingen bekeken Zes (#%) van acetylsalicylzuur gebruikers kregen een gastro-intestinale bloeding vergeleken met nul placebo gebruikers Gezien het lage aantal Vanwege het lage aantal events heeft Silagy (###) het aantal doden niet per behandelarm gerapporteerd, maar een event frequentie over de gehele trialpopulatie gerapporteerd Als gevolg hiervan is het niet mogelijk om een conclusie te trekken over het effect van eenmaal daags ### milligram acetylsalicylzuur op mortaliteit ziektevrije overleving kan niet worden gegradeerd vanwege het ontbreken van data De bewijskracht voor de uitkomstmaat bijwerkingen (bloedingen) is met drie niveaus verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias), extrapoleerbaarheid (bias ten gevolge van indirectheid; uitkomst betrof symptomen gerelateerd aan een bloeding) en het geringe aantal patiënten met een Sivenius (###) heeft een gerandomiseerd, placebogecontroleerd trial ondernomen om de effectiviteit van lage dosis acetylsalicylzuur te evalueren Naast de effectiviteit van acetylsalicylzuur werd ook de effectiviteit van dipyridamol alleen en in combinatie met acetylsalicylzuur beoordeeld In totaal werden ### patiënten met recentelijk (minder dan drie maanden geleden) beroerte of TIA uit ## landen gerekruteerd ### patiënten kregen tweemaal daags ## mg acetylsalicylzuur, ### patiënten tweemaal daags ### milligram dipyridamol, ### patiënten tweemaal daags een combinatiepreparaat van acetylsalicylzuur en dipyridamol en ### patiënten een placebo Patiënten werden gedurende twee jaar gevolgd De resultaten werden gestratificeerd op leeftijd weergegeven Voor het beantwoorden van de uitgangsvraag wordt alleen het resultaat van de subgroep Sivenius (###) heeft dit eindpunt als het volgende gedefinieerd vasculaire dood, niet-fatale beroerte, nietfataal myocardinfarct of een andere niet-fataal vasculair event Onder <LEEFTIJD>-jarigen of ouder kregen ### patiënten een cardiovasculaire ziekte uit ### patiënten die acetylsalicylzuur kregen vergeleken met ### patiënten van ### uit de placebogroep Het corresponderende relatief risico op hart- en vaatziekten was mogelijk ##% verlaagd bij Sivenius (###) heeft geen data over mogelijke bijwerkingen of specifiek bloedingen gerapporteerd Aangezien de data in een samengesteld eindpunt van beroerte en/of dood werden gerapporteerd, was het niet.
| 672 | fms |
De bewijskracht voor de uitkomstmaat bijwerkingen (bloedingen) is met drie niveaus verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias), extrapoleerbaarheid (bias ten gevolge van indirectheid; uitkomst betrof symptomen gerelateerd aan een bloeding) en het geringe aantal patiënten met een Sivenius (###) heeft een gerandomiseerd, placebogecontroleerd trial ondernomen om de effectiviteit van lage dosis acetylsalicylzuur te evalueren Naast de effectiviteit van acetylsalicylzuur werd ook de effectiviteit van dipyridamol alleen en in combinatie met acetylsalicylzuur beoordeeld In totaal werden ### patiënten met recentelijk (minder dan drie maanden geleden) beroerte of TIA uit ## landen gerekruteerd ### patiënten kregen tweemaal daags ## mg acetylsalicylzuur, ### patiënten tweemaal daags ### milligram dipyridamol, ### patiënten tweemaal daags een combinatiepreparaat van acetylsalicylzuur en dipyridamol en ### patiënten een placebo Patiënten werden gedurende twee jaar gevolgd De resultaten werden gestratificeerd op leeftijd weergegeven Voor het beantwoorden van de uitgangsvraag wordt alleen het resultaat van de subgroep Sivenius (###) heeft dit eindpunt als het volgende gedefinieerd vasculaire dood, niet-fatale beroerte, nietfataal myocardinfarct of een andere niet-fataal vasculair event Onder <LEEFTIJD>-jarigen of ouder kregen ### patiënten een cardiovasculaire ziekte uit ### patiënten die acetylsalicylzuur kregen vergeleken met ### patiënten van ### uit de placebogroep Het corresponderende relatief risico op hart- en vaatziekten was mogelijk ##% verlaagd bij Sivenius (###) heeft geen data over mogelijke bijwerkingen of specifiek bloedingen gerapporteerd Aangezien de data in een samengesteld eindpunt van beroerte en/of dood werden gerapporteerd, was het niet gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (Risk of Bias; randomisatie niet gestratificeerd op leeftijd) Wat is de effectiviteit van trombocytenaggregatieremmers bij ouderen (ouder dan <LEEFTIJD> jaar) vergeleken met een De werkgroep achtte events (hart- en vaatziekten, bloedingen), kwaliteit van leven en functioneren voor de In de databases Medline (OVID) en Embase is met relevante zoektermen gezocht naar systematische reviews en gerandomiseerd gecontroleerde trials De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd op grond van de jaar of een subgroepanalyse van patiënten van <LEEFTIJD> jaar of ouder die een trombocytenaggregatieremmer volledige tekst, werden vervolgens ## studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad Silagy CA, McNeil JJ, Donnan GA, et al Adverse effects of low-dose aspirin in a healthy elderly population <PERSOON> HC, Foet al Second European Stroke Prevention Study antiplatelet therapy is effective Overweeg tijdelijk te stoppen bij vitale ouderen met hart- en vaatziekten in geval van (spontane) Overweeg te stoppen bij kwetsbare ouderen met hart- en vaatziekten in geval van (spontane) Er zijn geen studies gepubliceerd over het stoppen van trombocytenaggregatieremmers bij personen zonder hart- en vaatziekten of patiënten met hart- en vaatziekten, ongeacht hun leeftijdscategorie Aangezien bij personen zonder hart- en vaatziekten er in principe geen indicatie bestaat voor behandeling met worden, te meer in het geval van bloedingscomplicaties Dit advies geldt voor zowel kwetsbare als nietkwetsbare ouderen De meeste patiënten met hart- en vaatziekten worden behandeld met acetylsalicylzuur of een andere.
| 632 | fms |
randomisatie niet gestratificeerd op leeftijd) Wat is de effectiviteit van trombocytenaggregatieremmers bij ouderen (ouder dan <LEEFTIJD> jaar) vergeleken met een De werkgroep achtte events (hart- en vaatziekten, bloedingen), kwaliteit van leven en functioneren voor de In de databases Medline (OVID) en Embase is met relevante zoektermen gezocht naar systematische reviews en gerandomiseerd gecontroleerde trials De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd op grond van de jaar of een subgroepanalyse van patiënten van <LEEFTIJD> jaar of ouder die een trombocytenaggregatieremmer volledige tekst, werden vervolgens ## studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad Silagy CA, McNeil JJ, Donnan GA, et al Adverse effects of low-dose aspirin in a healthy elderly population <PERSOON> HC, Foet al Second European Stroke Prevention Study antiplatelet therapy is effective Overweeg tijdelijk te stoppen bij vitale ouderen met hart- en vaatziekten in geval van (spontane) Overweeg te stoppen bij kwetsbare ouderen met hart- en vaatziekten in geval van (spontane) Er zijn geen studies gepubliceerd over het stoppen van trombocytenaggregatieremmers bij personen zonder hart- en vaatziekten of patiënten met hart- en vaatziekten, ongeacht hun leeftijdscategorie Aangezien bij personen zonder hart- en vaatziekten er in principe geen indicatie bestaat voor behandeling met worden, te meer in het geval van bloedingscomplicaties Dit advies geldt voor zowel kwetsbare als nietkwetsbare ouderen De meeste patiënten met hart- en vaatziekten worden behandeld met acetylsalicylzuur of een andere Stoppen met acetylsalicylzuur dient overwogen te worden bij bloedingscomplicaties De voor- en nadelen van (tijdelijk) stoppen dienen dan tegen elkaar afgewogen te worden Bij gebruik van meerdere trombocytenaggregatieremmers tegelijkertijd is in het geval van bloedingscomplicaties en na ## maanden gecombineerd gebruik overleg met de oorspronkelijke combinatie in de regel levenslang wordt voorgeschreven Dit advies geldt voor zowel kwetsbare als nietkwetsbare ouderen Het beoogde doel van het voorschrijven van TAR is het voorkomen van stolselvorming in het arteriële vaatbed De belangrijkste bijwerking is het optreden van bloedingen Wanneer het beoogde voordeel niet opweegt tegen Er is geen conclusie op basis van de literatuursamenvatting mogelijk aangezien er geen enkele studie voldeed Wat is de effectiviteit van stoppen met plaatsjesremmers bij ouderen (ouder dan <LEEFTIJD> jaar) vergeleken met De werkgroep achtte kwaliteit van leven en functioneren voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaten; en bijwerkingen, mortaliteit, events (HVZ, bloedingen) en ziektevrije overleving voor de besluitvorming belangrijke In de databases Medline (OVID), Embase is met relevante zoektermen gezocht naar systematische reviews en gerandomiseerde gecontroleerde trials De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd op grond van de jaar of een subgroep analyse van patiënten <LEEFTIJD> jaar of meer die stopte met een nemen van Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie één studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de Hoe kan het beste therapietrouw bij medicamenteuze behandeling, met als doel het risico op hart- en Geef heldere informatie over de voordelen van medicatie.
| 578 | fms |
te worden bij bloedingscomplicaties De voor- en nadelen van (tijdelijk) stoppen dienen dan tegen elkaar afgewogen te worden Bij gebruik van meerdere trombocytenaggregatieremmers tegelijkertijd is in het geval van bloedingscomplicaties en na ## maanden gecombineerd gebruik overleg met de oorspronkelijke combinatie in de regel levenslang wordt voorgeschreven Dit advies geldt voor zowel kwetsbare als nietkwetsbare ouderen Het beoogde doel van het voorschrijven van TAR is het voorkomen van stolselvorming in het arteriële vaatbed De belangrijkste bijwerking is het optreden van bloedingen Wanneer het beoogde voordeel niet opweegt tegen Er is geen conclusie op basis van de literatuursamenvatting mogelijk aangezien er geen enkele studie voldeed Wat is de effectiviteit van stoppen met plaatsjesremmers bij ouderen (ouder dan <LEEFTIJD> jaar) vergeleken met De werkgroep achtte kwaliteit van leven en functioneren voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaten; en bijwerkingen, mortaliteit, events (HVZ, bloedingen) en ziektevrije overleving voor de besluitvorming belangrijke In de databases Medline (OVID), Embase is met relevante zoektermen gezocht naar systematische reviews en gerandomiseerde gecontroleerde trials De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd op grond van de jaar of een subgroep analyse van patiënten <LEEFTIJD> jaar of meer die stopte met een nemen van Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie één studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de Hoe kan het beste therapietrouw bij medicamenteuze behandeling, met als doel het risico op hart- en Geef heldere informatie over de voordelen van medicatie Maak duidelijk waarom de voordelen opwegen tegen eventuele nadelen Bespreek eventuele negatieve Bevorder de therapietrouw door het laagste aantal acceptabele innamemomenten en aantal tabletten aan de Bevorder de therapietrouw door feedback aan de patiënt over het bereikte behandelresultaat te geven Besteed aandacht aan therapietrouw bij de follow-up en achterhaal de oorzaken voor therapie-ontrouw om In het algemeen is medicatietrouw onder personen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten en bij patiënten met hart- en vaatziekten slecht, wat leidt tot slechtere resultaten en hogere zorgkosten (Simpson, ###) Een maand na AMI, bijvoorbeeld, stoppen ## tot ##% van de patiënten met ten minste één geneesmiddel en in de loop van de tijd neemt dit verder af Na <LEEFTIJD> jaar meldde slechts ##% van patiënten Zorgsysteem Slechte arts-patiënt relatie; weinig kennis over het geneesmiddel en/of geringe mate van Aandoening Asymptomatische chronische ziekte (zonder fysieke klachten); psychische comorbiditeit Fysieke beperkingen (bijvoorbeeld visusproblemen of motorische beperkingen), cognitieve Amerikaanse veteranen nam bijvoorbeeld de trouw aan lipidenverlagende medicatie af naarmate hun eigen bijdrage steeg (Doshi, ###) Depressie verdubbelt ook onafhankelijk het risico op slechte medicatietrouw (Gehi, ###) De redenen voor slechte medicatietrouw hopen zich vaak op; ingewikkelde medicatieregimes kunnen vaak belangrijk zijn voor personen met chronische aandoeningen of meerdere risicofactoren Dit vereist dat zorgverleners duidelijke adviezen moeten geven en voortdurende zorg (Osterberg, ###) Artsen slagen er vaak niet in belangrijke aspecten van geneesmiddelengebruik duidelijk te maken (bijvoorbeeld mogelijke bijwerkingen, hoe lang de geneesmiddelen moeten worden gebruikt of de frequentie of het tijdstip van innemen) (Tarn,.
| 606 | fms |
waarom de voordelen opwegen tegen eventuele nadelen Bespreek eventuele negatieve Bevorder de therapietrouw door het laagste aantal acceptabele innamemomenten en aantal tabletten aan de Bevorder de therapietrouw door feedback aan de patiënt over het bereikte behandelresultaat te geven Besteed aandacht aan therapietrouw bij de follow-up en achterhaal de oorzaken voor therapie-ontrouw om In het algemeen is medicatietrouw onder personen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten en bij patiënten met hart- en vaatziekten slecht, wat leidt tot slechtere resultaten en hogere zorgkosten (Simpson, ###) Een maand na AMI, bijvoorbeeld, stoppen ## tot ##% van de patiënten met ten minste één geneesmiddel en in de loop van de tijd neemt dit verder af Na <LEEFTIJD> jaar meldde slechts ##% van patiënten Zorgsysteem Slechte arts-patiënt relatie; weinig kennis over het geneesmiddel en/of geringe mate van Aandoening Asymptomatische chronische ziekte (zonder fysieke klachten); psychische comorbiditeit Fysieke beperkingen (bijvoorbeeld visusproblemen of motorische beperkingen), cognitieve Amerikaanse veteranen nam bijvoorbeeld de trouw aan lipidenverlagende medicatie af naarmate hun eigen bijdrage steeg (Doshi, ###) Depressie verdubbelt ook onafhankelijk het risico op slechte medicatietrouw (Gehi, ###) De redenen voor slechte medicatietrouw hopen zich vaak op; ingewikkelde medicatieregimes kunnen vaak belangrijk zijn voor personen met chronische aandoeningen of meerdere risicofactoren Dit vereist dat zorgverleners duidelijke adviezen moeten geven en voortdurende zorg (Osterberg, ###) Artsen slagen er vaak niet in belangrijke aspecten van geneesmiddelengebruik duidelijk te maken (bijvoorbeeld mogelijke bijwerkingen, hoe lang de geneesmiddelen moeten worden gebruikt of de frequentie of het tijdstip van innemen) (Tarn, Er bestaat dus een behoefte om artsen te trainen zodat ze risicofactoren voor slechte therapietrouw kunnen identificeren en therapietrouw kunnen bevorderen Personen die hun medicatie ervaren als noodzaak blijken de beste therapietrouw te hebben, terwijl personen die inname van medicijnen associëren met negatieve dingen het minst therapietrouw zijn (Para)medici spelen hierbij een belangrijke rol; bij het voorschrijven van een geneesmiddel besteedt een arts vaak meer tijd aan de uitleg van eventuele bijwerkingen dan aan de gunstige effecten ervan Zo kan een negatief beeld over de therapie ontstaan (<PERSOON>, ###), met een verminderde Een aantal interventies kunnen effectief zijn bij het verbeteren van therapietrouw bij chronische aandoeningen (Kripalani, ###) Alleen de doseringseisen verlagen had een sterk effect, maar andere interventies, zoals herhaaldelijk toezicht en feedback, informatieoverdracht tijdens meerdere afspraken, gecombineerde gedragsinterventies hadden een effect dat varieerde van klein tot sterk (Kripalani, ###) Samenwerking met apotheken of apotheker-geleide zorg was beter dan standaardzorg met betrekking tot bloeddruk, In de klinische praktijk moeten artsen een schatting maken van de medicatietrouw, redenen identificeren waarom er mogelijk sprake zou kunnen zijn van slechte medicatietrouw en medicatietrouw bevorderen volgens de Geef duidelijk advies over de voordelen en mogelijke nadelen van de medicatie, de duur en het tijdstip van Vraag patiënten (zonder te oordelen) wat zij van de medicatie vinden en bespreek eventuele redenen voor Biedt bij voortdurende slechte therapietrouw meerdere sessies of gecombineerde gedragsinterventies aan Therapietrouw beïnvloedt in grote mate de effectiviteit van medicamenteuze interventies om het risico op harten vaatziekten te verlagen.
| 612 | fms |
Er bestaat dus een behoefte om artsen te trainen zodat ze risicofactoren voor slechte therapietrouw kunnen identificeren en therapietrouw kunnen bevorderen Personen die hun medicatie ervaren als noodzaak blijken de beste therapietrouw te hebben, terwijl personen die inname van medicijnen associëren met negatieve dingen het minst therapietrouw zijn (Para)medici spelen hierbij een belangrijke rol; bij het voorschrijven van een geneesmiddel besteedt een arts vaak meer tijd aan de uitleg van eventuele bijwerkingen dan aan de gunstige effecten ervan Zo kan een negatief beeld over de therapie ontstaan (<PERSOON>, ###), met een verminderde Een aantal interventies kunnen effectief zijn bij het verbeteren van therapietrouw bij chronische aandoeningen (Kripalani, ###) Alleen de doseringseisen verlagen had een sterk effect, maar andere interventies, zoals herhaaldelijk toezicht en feedback, informatieoverdracht tijdens meerdere afspraken, gecombineerde gedragsinterventies hadden een effect dat varieerde van klein tot sterk (Kripalani, ###) Samenwerking met apotheken of apotheker-geleide zorg was beter dan standaardzorg met betrekking tot bloeddruk, In de klinische praktijk moeten artsen een schatting maken van de medicatietrouw, redenen identificeren waarom er mogelijk sprake zou kunnen zijn van slechte medicatietrouw en medicatietrouw bevorderen volgens de Geef duidelijk advies over de voordelen en mogelijke nadelen van de medicatie, de duur en het tijdstip van Vraag patiënten (zonder te oordelen) wat zij van de medicatie vinden en bespreek eventuele redenen voor Biedt bij voortdurende slechte therapietrouw meerdere sessies of gecombineerde gedragsinterventies aan Therapietrouw beïnvloedt in grote mate de effectiviteit van medicamenteuze interventies om het risico op harten vaatziekten te verlagen van een (zeer) hoog risico op hart- en vaatziekten het beste kan worden bevorderd <PERSOON> JL, et al A polypill strategy to improve adherence results from the FOCUS project <PERSOON> AN, Farr <PERSOON> N, et al Fixed-dose combination therapy for the prevention of cardiovascular disease Doshi JA, <PERSOON> J, <PERSOON> BY, et al Impact of a prescription copayment increase on lipid-lowering medication adherence in <PERSOON> S, et al Depression and medication adherence in outpatients with coronary heart disease findings <PERSOON> PM, Bryson CL, Rumsfeld JS Medication adherence its importance in cardiovascular outcomes <PERSOON> J, et al 'A necessary evil' associations with taking medication and their relationship with <PERSOON-##> RB Interventions to enhance medication adherence in chronic medical conditions a systematic <PERSOON-##> J, Teo KK, et al <PERSOON-##> polypill in the prevention of cardiovascular diseases key concepts, current status, <PERSOON-##> B, et al Impact of pharmacist care in the management of cardiovascular disease risk Simpson SH, Eurich DT, Majumdar SR, et al A meta-analysis of the association between adherence to drug therapy and <PERSOON-##> DA, et al Physician communication when prescribing new medications Arch Intern Med Wald NJ, Law <PERSOON-##> strategy to reduce cardiovascular disease by more than ##% BMJ ###;### ###.
| 604 | fms |
hoog risico op hart- en vaatziekten het beste kan worden bevorderd <PERSOON> JL, et al A polypill strategy to improve adherence results from the FOCUS project <PERSOON> AN, Farr <PERSOON> N, et al Fixed-dose combination therapy for the prevention of cardiovascular disease Doshi JA, <PERSOON> J, <PERSOON> BY, et al Impact of a prescription copayment increase on lipid-lowering medication adherence in <PERSOON> S, et al Depression and medication adherence in outpatients with coronary heart disease findings <PERSOON> PM, Bryson CL, Rumsfeld JS Medication adherence its importance in cardiovascular outcomes <PERSOON> J, et al 'A necessary evil' associations with taking medication and their relationship with <PERSOON> RB Interventions to enhance medication adherence in chronic medical conditions a systematic <PERSOON-##> J, Teo KK, et al <PERSOON-##> polypill in the prevention of cardiovascular diseases key concepts, current status, <PERSOON-##> B, et al Impact of pharmacist care in the management of cardiovascular disease risk Simpson SH, Eurich DT, Majumdar SR, et al A meta-analysis of the association between adherence to drug therapy and <PERSOON-##> DA, et al Physician communication when prescribing new medications Arch Intern Med Wald NJ, Law <PERSOON-##> strategy to reduce cardiovascular disease by more than ##% BMJ ###;### ### Hoe kan bij patiënten met atriumfibrilleren (AF) het cardiovasculaire risico worden verlaagd? Behandel de cardiovasculaire risicofactoren (zoals roken, lichamelijke inactiviteit, verhoogde bloeddruk en LDLcholesterol) volgens de ESC-richtlijn atriumfibrilleren Bepaal bij atriumfibrilleren het risico op een beroerte met de CHA#<PERSOON-##> score en bepaal met behulp van AF is de meest voorkomende vorm van aritmie, met een geschat cumulatief levenslang risico van ##% AF wordt geassocieerd met een verhoogd risico op overlijden, beroerte, hartfalen (HF), trombo-embolie, cognitieve dysfunctie, hospitalisatie en verminderde kwaliteit van leven (Stewart, ###) AF wordt geassocieerd met een ongeveer twee keer verhoogd risico op AMI Twintig procent van alle beroertes worden veroorzaakt door AF en het risico op een beroerte is â##% hoger voor vrouwen dan voor mannen Toch kunnen patiënten met AF niet per definitie ingedeeld worden in de zeer-hoog risico categorie, zoals bijvoorbeeld patiënten met een doorgemaakt hartinfarct of CVA en het beleid wat betreft lipiden of bloeddrukverlaging is dan ook anders Veel klassieke risicofactoren voor hart- en vaatziekten zijn ook risicofactoren voor AF, in het bijzonder leeftijd, roken, zittende leefstijl, obesitas, hypertensie en diabetes mellitus (Nyrnes, ###) Hypertensie en AF gaan vaak samen en leiden bij patiënten met AF tot een verdubbeling van alle complicaties en mortaliteit door hart- en Obesitas en diabetes mellitus bij patiënten met AF verhogen het risico op hart- en vaatziekten doordat het leidt tot trombofilie Diabetes mellitus is opgenomen in de score voor de risicobeoordeling voor beroertes, maar.
| 610 | fms |
Hoe kan bij patiënten met atriumfibrilleren (AF) het cardiovasculaire risico worden verlaagd? Behandel de cardiovasculaire risicofactoren (zoals roken, lichamelijke inactiviteit, verhoogde bloeddruk en LDLcholesterol) volgens de ESC-richtlijn atriumfibrilleren Bepaal bij atriumfibrilleren het risico op een beroerte met de CHA#<PERSOON> score en bepaal met behulp van AF is de meest voorkomende vorm van aritmie, met een geschat cumulatief levenslang risico van ##% AF wordt geassocieerd met een verhoogd risico op overlijden, beroerte, hartfalen (HF), trombo-embolie, cognitieve dysfunctie, hospitalisatie en verminderde kwaliteit van leven (Stewart, ###) AF wordt geassocieerd met een ongeveer twee keer verhoogd risico op AMI Twintig procent van alle beroertes worden veroorzaakt door AF en het risico op een beroerte is â##% hoger voor vrouwen dan voor mannen Toch kunnen patiënten met AF niet per definitie ingedeeld worden in de zeer-hoog risico categorie, zoals bijvoorbeeld patiënten met een doorgemaakt hartinfarct of CVA en het beleid wat betreft lipiden of bloeddrukverlaging is dan ook anders Veel klassieke risicofactoren voor hart- en vaatziekten zijn ook risicofactoren voor AF, in het bijzonder leeftijd, roken, zittende leefstijl, obesitas, hypertensie en diabetes mellitus (Nyrnes, ###) Hypertensie en AF gaan vaak samen en leiden bij patiënten met AF tot een verdubbeling van alle complicaties en mortaliteit door hart- en Obesitas en diabetes mellitus bij patiënten met AF verhogen het risico op hart- en vaatziekten doordat het leidt tot trombofilie Diabetes mellitus is opgenomen in de score voor de risicobeoordeling voor beroertes, maar vaatziekten die worden geassocieerd met AF en is gebaseerd op antitrombotische therapie met vitamine Kantagonisten of niet-vitamine K-antagonist orale anticoagulantia Wat betreft het onder controle houden van hartslag en hartritme bij AF-patiënten verwijzen wij naar de NHG-standaard Atriumfibrilleren en de ESC-richtlijn Er komt steeds meer bewijs dat atriumfibrilleren eigenlijk meer een uiting is van een vergevorderd stadium van vaatziekten lijkt dus ook zinvol (<PERSOON>, ###) Trials hebben een effect van lichamelijke activiteit bij AF- patiënten aangetoond op lichamelijke conditie en kwaliteit van leven, maar onderzoek naar het effect op de kans Aanbevelingen voor antitrombotische therapie zijn gebaseerd op risicofactoren voor beroerte wat met de risico op bloedingen bij het gebruik van antistolling met de patiënt te bespreken Een hoge HAS-BLED score moet echter niet worden gebruikt om af te zien van het voorschrijven antistolling omdat bij een hoge CHA#<PERSOON> score de voordelen van antistolling in het algemeen opwegen tegen de nadelen Een overblijvend hoog risico op overlijden in AF-patiënten met anticoagulantia blijft een probleem bij preventie van hart- en Er is minder bewijs beschikbaar voor het effect van statines op belangrijke hart- en vaatziektenuitkomsten bij AFpatiënten Deze patiënten moeten worden behandeld volgens de SCORE-aanbevelingen en niet alleen maar Bloeddrukmeting van AF-patiënten worden bij voorkeur uitgevoerd met een standaard auscultatiebloeddrukmeter, omdat de meeste automatische bloeddrukmonitoren de bloeddruk van AF-patiënten antitrombotische therapie vereisen, wordt AF niet geassocieerd met een verhoogd risico op beroerte of overlijden en wordt antistollingstherapie niet aanbevolen <PERSOON> AF is een diagnose van uitsluiting Het risico op.
| 596 | fms |
therapie met vitamine Kantagonisten of niet-vitamine K-antagonist orale anticoagulantia Wat betreft het onder controle houden van hartslag en hartritme bij AF-patiënten verwijzen wij naar de NHG-standaard Atriumfibrilleren en de ESC-richtlijn Er komt steeds meer bewijs dat atriumfibrilleren eigenlijk meer een uiting is van een vergevorderd stadium van vaatziekten lijkt dus ook zinvol (<PERSOON>, ###) Trials hebben een effect van lichamelijke activiteit bij AF- patiënten aangetoond op lichamelijke conditie en kwaliteit van leven, maar onderzoek naar het effect op de kans Aanbevelingen voor antitrombotische therapie zijn gebaseerd op risicofactoren voor beroerte wat met de risico op bloedingen bij het gebruik van antistolling met de patiënt te bespreken Een hoge HAS-BLED score moet echter niet worden gebruikt om af te zien van het voorschrijven antistolling omdat bij een hoge CHA#<PERSOON> score de voordelen van antistolling in het algemeen opwegen tegen de nadelen Een overblijvend hoog risico op overlijden in AF-patiënten met anticoagulantia blijft een probleem bij preventie van hart- en Er is minder bewijs beschikbaar voor het effect van statines op belangrijke hart- en vaatziektenuitkomsten bij AFpatiënten Deze patiënten moeten worden behandeld volgens de SCORE-aanbevelingen en niet alleen maar Bloeddrukmeting van AF-patiënten worden bij voorkeur uitgevoerd met een standaard auscultatiebloeddrukmeter, omdat de meeste automatische bloeddrukmonitoren de bloeddruk van AF-patiënten antitrombotische therapie vereisen, wordt AF niet geassocieerd met een verhoogd risico op beroerte of overlijden en wordt antistollingstherapie niet aanbevolen <PERSOON> AF is een diagnose van uitsluiting Het risico op risico op het ontstaan van AF Het grootste risico bij AF is een cardiale embolie, wat kan leiden tot een herseninfarct Het beleid is dan ook gericht op het voorkomen van trombo-embolische complicaties door het voorschrijven van antistollingen op behandeling van de cardiovasculaire risicofactoren Voor een uitvoerige <LOCATIE>P et al ESC Guidelines for the management of atrial fibrillation developed in collaboration with EACTS European Heart Journal, Volume ##, Issue ##, # October ###, Pages ###â<DATUM> https //doi org/<DATUM> eurheartj/ehw### ### <PERSOON> SB, et al Lifestyle risk reduction interventions in atrial fibrillation a systematic review Eur Manolis AJ, Rosei EA, Coca A, et al Hypertension and atrial fibrillation diagnostic approach, prevention and treatment Position paper of the Working Group âHypertension Arrhythmias and Thrombosisâ of the European Society of <PERSOON> EB, Njolstad I, et al Palpitations are predictive of future atrial fibrillation <PERSOON> ##-year follow-up of <PERSOON> AH, Alings M, et al Targeted therapy of underlying conditions improves sinus rhythm maintenance in patients with persistent atrial fibrillation results of the RACE # trial Eur Heart J ### Feb # Stewart S, Hart CL, Hole DJ, et al Population prevalence, incidence, and predictors of atrial fibrillation in the Hoe kan bij patiënten met een coronaire hartziekte het cardiovasculaire risico worden verlaagd? Beschouw patiënten met een doorgemaakte coronaire hartziekte als individuen met een zeer hoog risico op.
| 602 | fms |
AF is een cardiale embolie, wat kan leiden tot een herseninfarct Het beleid is dan ook gericht op het voorkomen van trombo-embolische complicaties door het voorschrijven van antistollingen op behandeling van de cardiovasculaire risicofactoren Voor een uitvoerige <LOCATIE>P et al ESC Guidelines for the management of atrial fibrillation developed in collaboration with EACTS European Heart Journal, Volume ##, Issue ##, # October ###, Pages ###â<DATUM> https //doi org/<DATUM> eurheartj/ehw### ### <PERSOON> SB, et al Lifestyle risk reduction interventions in atrial fibrillation a systematic review Eur Manolis AJ, Rosei EA, Coca A, et al Hypertension and atrial fibrillation diagnostic approach, prevention and treatment Position paper of the Working Group âHypertension Arrhythmias and Thrombosisâ of the European Society of <PERSOON> EB, Njolstad I, et al Palpitations are predictive of future atrial fibrillation <PERSOON> ##-year follow-up of <PERSOON> AH, Alings M, et al Targeted therapy of underlying conditions improves sinus rhythm maintenance in patients with persistent atrial fibrillation results of the RACE # trial Eur Heart J ### Feb # Stewart S, Hart CL, Hole DJ, et al Population prevalence, incidence, and predictors of atrial fibrillation in the Hoe kan bij patiënten met een coronaire hartziekte het cardiovasculaire risico worden verlaagd? Beschouw patiënten met een doorgemaakte coronaire hartziekte als individuen met een zeer hoog risico op de adviezen voor personen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten die worden beschreven in de personen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten die worden beschreven in de betreffende modules Geef patiënten met coronaire hartziekten antitrombotica conform de adviezen van de desbetreffende Patiënten na een doorgemaakt coronair event hebben een zeer hoog risico op een nieuwe hart- en vaatziekte Een uitgebreide, professionele interventie in leefstijl gebaseerd op gedragsmodellen voor verandering wordt aangeraden, met verschillende strategieën, van de meer basale, op het gezin gebaseerde tot de meer gestructureerde en complexe modaliteiten, op basis van risicobeoordeling voor hart- en vaatziekten en wordt gekeken naar effectieve beheersing van risicofactoren, advies over lichaamsbeweging, psychosociale steun en gepast voorschrijven en trouw aan geneesmiddelen die het hart beschermen zijn essentieel om patiënten te helpen weer een zo compleet mogelijk leven te leiden (Eckel, ###; Pogosova, ###; Corra, ###; ischemische hartklachten hebben een sterk verhoogd risico en preventieve maatregelen zijn essentieel Het voorschrijven van en opvolgen van aanbevelingen voor gedragsveranderingen bij directe nazorg van patiënten met ischemische hartklachten moet een even hoge prioriteit hebben als andere preventieve maatregelen en invasieve strategieën, en rechtvaardigt de investering in het opzetten van programma's die veranderingen in leefstijl en preventie systematisch versterken In een groot cohort met patiënten met ischemische hartklachten in verschillende landen die deelnamen aan het gerandomiseerde onderzoek Organization to Assess Strategies in Acute Ischemic Syndromes (OASIS) # (<PERSOON>, ###), werd opvolgen van gedragsadvies (voeding, lichaamsbeweging en stoppen met roken) na een acute uiting van ischemische hartklachten geassocieerd met een aanzienlijk lager risico op herhaling.
| 624 | fms |
hart- en vaatziekten die worden beschreven in de personen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten die worden beschreven in de betreffende modules Geef patiënten met coronaire hartziekten antitrombotica conform de adviezen van de desbetreffende Patiënten na een doorgemaakt coronair event hebben een zeer hoog risico op een nieuwe hart- en vaatziekte Een uitgebreide, professionele interventie in leefstijl gebaseerd op gedragsmodellen voor verandering wordt aangeraden, met verschillende strategieën, van de meer basale, op het gezin gebaseerde tot de meer gestructureerde en complexe modaliteiten, op basis van risicobeoordeling voor hart- en vaatziekten en wordt gekeken naar effectieve beheersing van risicofactoren, advies over lichaamsbeweging, psychosociale steun en gepast voorschrijven en trouw aan geneesmiddelen die het hart beschermen zijn essentieel om patiënten te helpen weer een zo compleet mogelijk leven te leiden (Eckel, ###; Pogosova, ###; Corra, ###; ischemische hartklachten hebben een sterk verhoogd risico en preventieve maatregelen zijn essentieel Het voorschrijven van en opvolgen van aanbevelingen voor gedragsveranderingen bij directe nazorg van patiënten met ischemische hartklachten moet een even hoge prioriteit hebben als andere preventieve maatregelen en invasieve strategieën, en rechtvaardigt de investering in het opzetten van programma's die veranderingen in leefstijl en preventie systematisch versterken In een groot cohort met patiënten met ischemische hartklachten in verschillende landen die deelnamen aan het gerandomiseerde onderzoek Organization to Assess Strategies in Acute Ischemic Syndromes (OASIS) # (<PERSOON>, ###), werd opvolgen van gedragsadvies (voeding, lichaamsbeweging en stoppen met roken) na een acute uiting van ischemische hartklachten geassocieerd met een aanzienlijk lager risico op herhaling maanden), en elke gedragsverandering was cumulatief Een klinische analyse, beheersing van risicofactoren en beleid ten aanzien van gedrag moeten in de acute situatie zo snel mogelijk worden opgestart Helaas bereiken Behandel de bloeddruk en lipiden volgens de aanbeveling voor personen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten in de respectievelijke modules in deze richtlijn Acetylsalicylzuur ## mg/dag is de hoeksteen van antithrombotische behandeling bij ischemische hartziekten Voor meer informatie over antitrombotica bij ischemische hartziekten verwijzen we naar de ESC-richtlijn Management of stable coronary heart disease Acute uitingen van ischemische hartklachten, de bijbehorende complicaties en het beleid en de controle na gestructureerde steun om hun kwaliteit van leven te herstellen of in stand te houden en hun functionele <PERSOON> E, et al Adherence of heart failure patients to exercise barriers and possible solutions a position statement of the Study Group on Exercise Training in Heart Failure of the Heart Failure Association of <PERSOON> MF, Carre F, et al Secondary prevention through cardiac rehabilitation physical activity counselling and exercise training key components of the position paper from the Cardiac Rehabilitation Section of the European European Society of Cardiology (ESC); European Heart Rhythm Association (EHRA), <PERSOON> V, <PERSOON> CW, Leclercq C, <PERSOON> PE ### ESC guidelines on cardiac pacing and cardiac resynchronization therapy.
| 564 | fms |
elke gedragsverandering was cumulatief Een klinische analyse, beheersing van risicofactoren en beleid ten aanzien van gedrag moeten in de acute situatie zo snel mogelijk worden opgestart Helaas bereiken Behandel de bloeddruk en lipiden volgens de aanbeveling voor personen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten in de respectievelijke modules in deze richtlijn Acetylsalicylzuur ## mg/dag is de hoeksteen van antithrombotische behandeling bij ischemische hartziekten Voor meer informatie over antitrombotica bij ischemische hartziekten verwijzen we naar de ESC-richtlijn Management of stable coronary heart disease Acute uitingen van ischemische hartklachten, de bijbehorende complicaties en het beleid en de controle na gestructureerde steun om hun kwaliteit van leven te herstellen of in stand te houden en hun functionele <PERSOON> E, et al Adherence of heart failure patients to exercise barriers and possible solutions a position statement of the Study Group on Exercise Training in Heart Failure of the Heart Failure Association of <PERSOON> MF, Carre F, et al Secondary prevention through cardiac rehabilitation physical activity counselling and exercise training key components of the position paper from the Cardiac Rehabilitation Section of the European European Society of Cardiology (ESC); European Heart Rhythm Association (EHRA), <PERSOON> V, <PERSOON> CW, Leclercq C, <PERSOON> PE ### ESC guidelines on cardiac pacing and cardiac resynchronization therapy Cardiology (ESC) Developed in collaboration with the European Heart Rhythm Association (EHRA) <PERSOON> D; ESC Committee for Practice Guidelines ESC Guidelines for the management of acute coronary syndromes in patients presenting without persistent ST-segment elevation <PERSOON> Task Force for the management of acute coronary syndromes (ACS) in patients presenting without persistent ST-segment elevation of the European Society of Cardiology (ESC) Eur Heart J ### Dec;##(##) ###-### doi <DATUM> eurheartj/ehr### <PERSOON> C, et al <PERSOON>-analysis of aerobic interval training on exercise capacity and systolic <PERSOON-##> MV, Coleman EA Rehospitalizations among patients in the Medicare fee-for-service program <PERSOON-##> AF, et al Markers of decongestion, dyspnea relief, and clinical outcomes among <PERSOON-##> S, <PERSOON-##> of Cardiology Committee for <PERSOON-##> JJ, Bueno H, <PERSOON-##> C, <PERSOON-##> D,.
| 481 | fms |
(ESC) Developed in collaboration with the European Heart Rhythm Association (EHRA) <PERSOON> D; ESC Committee for Practice Guidelines ESC Guidelines for the management of acute coronary syndromes in patients presenting without persistent ST-segment elevation <PERSOON> Task Force for the management of acute coronary syndromes (ACS) in patients presenting without persistent ST-segment elevation of the European Society of Cardiology (ESC) Eur Heart J ### Dec;##(##) ###-### doi <DATUM> eurheartj/ehr### <PERSOON> C, et al <PERSOON>-analysis of aerobic interval training on exercise capacity and systolic <PERSOON> MV, Coleman EA Rehospitalizations among patients in the Medicare fee-for-service program <PERSOON> AF, et al Markers of decongestion, dyspnea relief, and clinical outcomes among <PERSOON> S, <PERSOON> of Cardiology Committee for <PERSOON> JJ, Bueno H, <PERSOON-##> C, <PERSOON-##> N, De <PERSOON-##>P, Luckraz H, Mahrholdt H, Montalescot G, Paparella D, Rastan AJ, Sanmartin M, Sergeant P, Silber S, Tamargo J, ten Berg J, Thiele H, van Geuns RJ, Wagner HO, Wassmann S, Wendler O, Zamorano> JL; Task Force on Myocardial Revascularization of the European Society of Cardiology and the ### ESC/EACTS Guidelines on myocardial revascularization the Task Force on Myocardial Revascularization of the European Society of Cardiology (ESC) and the European Association for Cardio-Thoracic Surgery (EACTS) Developed with the special contribution of the European Association of Percutaneous Cardiovascular Interventions (EAPCI) Eur J failure ### <PERSOON> Task Force for the Diagnosis and Treatment of Acute and Chronic Heart Failure ### of the <PERSOON-##> AM, et al Aerobic exercise intensity assessment and prescription in cardiac rehabilitation a joint position statement of the European Association for Cardiovascular Prevention and Rehabilitation, the American Association of Cardiovascular and Pulmonary Rehabilitation and the Canadian Association of <PERSOON-##> R,.
| 425 | fms |
<PERSOON> N, De <PERSOON>P, Luckraz H, Mahrholdt H, Montalescot G, Paparella D, Rastan AJ, Sanmartin M, Sergeant P, Silber S, Tamargo J, ten Berg J, Thiele H, van Geuns RJ, Wagner HO, Wassmann S, Wendler O, Zamorano> JL; Task Force on Myocardial Revascularization of the European Society of Cardiology and the ### ESC/EACTS Guidelines on myocardial revascularization the Task Force on Myocardial Revascularization of the European Society of Cardiology (ESC) and the European Association for Cardio-Thoracic Surgery (EACTS) Developed with the special contribution of the European Association of Percutaneous Cardiovascular Interventions (EAPCI) Eur J failure ### <PERSOON> Task Force for the Diagnosis and Treatment of Acute and Chronic Heart Failure ### of the <PERSOON> AM, et al Aerobic exercise intensity assessment and prescription in cardiac rehabilitation a joint position statement of the European Association for Cardiovascular Prevention and Rehabilitation, the American Association of Cardiovascular and Pulmonary Rehabilitation and the Canadian Association of <PERSOON> JJ, Bueno H, <PERSOON> C, <PERSOON>P, Knuuti J, Kolh P, Lancellotti P, Linhart A, Nihoyannopoulos P, Piepoli MF, Ponikowski P, Sirnes PA, Tamargo JL, Tendera M, Torbicki A, Wijns W, Windecker S; Document Reviewers, Knuuti J, Valgimigli M, Bueno H, Claeys> MJ, Donner-Banzhoff N, <PERSOON> C, <PERSOON> S, <PERSOON-##> AP, Piepoli MF, Pries AR, <PERSOON-##> JL ### ESC guidelines on the management of stable coronary artery disease the Task Force on the management of stable coronary artery disease of the European Society of O?<PERSOON-##> CM, Whellan DJ, <PERSOON-##> KL, et al Efficacy and safety of exercise training in patients with chronic heart failure HFACTION randomized controlled trial JAMA ###;### ###?### Piepoli MF, Davos C, <PERSOON-##> DP, et al Exercise training meta-analysis of trials in patients with chronic heart failure <PERSOON-##> G, et al Exercise intolerance in chronic heart failure mechanisms and therapies <PERSOON-##> G, et al Exercise intolerance in chronic heart failure mechanisms and therapies <PERSOON-##> U, et al Exercise training in heart failure from theory to practice.
| 499 | fms |
<PERSOON> C, <PERSOON>P, Knuuti J, Kolh P, Lancellotti P, Linhart A, Nihoyannopoulos P, Piepoli MF, Ponikowski P, Sirnes PA, Tamargo JL, Tendera M, Torbicki A, Wijns W, Windecker S; Document Reviewers, Knuuti J, Valgimigli M, Bueno H, Claeys> MJ, Donner-Banzhoff N, <PERSOON> C, <PERSOON> S, <PERSOON> AP, Piepoli MF, Pries AR, <PERSOON> JL ### ESC guidelines on the management of stable coronary artery disease the Task Force on the management of stable coronary artery disease of the European Society of O?<PERSOON> CM, Whellan DJ, <PERSOON> KL, et al Efficacy and safety of exercise training in patients with chronic heart failure HFACTION randomized controlled trial JAMA ###;### ###?### Piepoli MF, Davos C, <PERSOON> DP, et al Exercise training meta-analysis of trials in patients with chronic heart failure <PERSOON-##> G, et al Exercise intolerance in chronic heart failure mechanisms and therapies <PERSOON-##> G, et al Exercise intolerance in chronic heart failure mechanisms and therapies <PERSOON-##> U, et al Exercise training in heart failure from theory to practice the Heart Failure Association and the European Association for Cardiovascular Prevention and <PERSOON-##> <INSTELLING>, Anker SD, et al ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure <PERSOON-##> Task Force for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure of the European Society of Cardiology (ESC)Developed with the special contribution of the Heart Failure Association (HFA) of the ESC Eur Heart J ###;##(##) ##<DATUM> doi <DATUM> eurheartj/ehw### Epub ### <PERSOON-##> ## No abstract available Erratum in <PERSOON-##> RF, Windecker S; ESC Scientific Document Group ### ESC Guidelines for the management of acute coronary syndromes in patients presenting without persistent ST-segment elevation Task Force for the Management of Acute Coronary Syndromes in Patients Presenting without Persistent ST-Segment Elevation of the European Society of Cardiology (ESC) Eur Heart J ### <PERSOON-##> ##;##(#) ### doi <DATUM> eurheartj/ehv### Epub ### Aug ## PubMed PMID <PATIENTNUMMER># Senni M, <PERSOON-##> WJ, Gavazzi A, et al New strategies for heart failure with preserved ejection fraction the importance of Task Force on the management of ST-segment elevation acute myocardial infarction of the European Society of Cardiology.
| 583 | fms |
the Heart Failure Association and the European Association for Cardiovascular Prevention and <PERSOON> <INSTELLING>, Anker SD, et al ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure <PERSOON> Task Force for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure of the European Society of Cardiology (ESC)Developed with the special contribution of the Heart Failure Association (HFA) of the ESC Eur Heart J ###;##(##) ##<DATUM> doi <DATUM> eurheartj/ehw### Epub ### <PERSOON> ## No abstract available Erratum in <PERSOON> RF, Windecker S; ESC Scientific Document Group ### ESC Guidelines for the management of acute coronary syndromes in patients presenting without persistent ST-segment elevation Task Force for the Management of Acute Coronary Syndromes in Patients Presenting without Persistent ST-Segment Elevation of the European Society of Cardiology (ESC) Eur Heart J ### <PERSOON> ##;##(#) ### doi <DATUM> eurheartj/ehv### Epub ### Aug ## PubMed PMID <PATIENTNUMMER># Senni M, <PERSOON> WJ, Gavazzi A, et al New strategies for heart failure with preserved ejection fraction the importance of Task Force on the management of ST-segment elevation acute myocardial infarction of the European Society of <PERSOON> K, Juni <PERSOON> D ESC Guidelines for the management of acute myocardial infarction in <PERSOON> DP, van der Wall EE, Vrints CJ; ESC Committee for <PERSOON-##> JJ, Bueno H, <PERSOON-##> C, <PERSOON-##>P, Knuuti J, Kolh P, Lancellotti P, Linhart A, Nihoyannopoulos P, Piepoli MF, Ponikowski P, Sirnes PA, Tamargo JL, Tendera M, Torbicki A, Wijns W, Windecker S; Document Reviewers, Knuuti J, Valgimigli M, Bueno H, Claeys> MJ, DonnerBanzhoff N, <PERSOON-##> C, <PERSOON-##> S, <PERSOON-##> AP, Piepoli MF, Pries AR, <PERSOON-##> JL ### ESC guidelines on the management of stable coronary artery disease the Task Force on the management of stable coronary artery disease of the European Society of Cardiology Eur Heart J ### Oct;##(##) ###-### doi <DATUM> eurheartj/eht###.
| 521 | fms |
<PERSOON> K, Juni <PERSOON> D ESC Guidelines for the management of acute myocardial infarction in <PERSOON> DP, van der Wall EE, Vrints CJ; ESC Committee for <PERSOON> JJ, Bueno H, <PERSOON> C, <PERSOON>P, Knuuti J, Kolh P, Lancellotti P, Linhart A, Nihoyannopoulos P, Piepoli MF, Ponikowski P, Sirnes PA, Tamargo JL, Tendera M, Torbicki A, Wijns W, Windecker S; Document Reviewers, Knuuti J, Valgimigli M, Bueno H, Claeys> MJ, DonnerBanzhoff N, <PERSOON> C, <PERSOON> S, <PERSOON> AP, Piepoli MF, Pries AR, <PERSOON-##> JL ### ESC guidelines on the management of stable coronary artery disease the Task Force on the management of stable coronary artery disease of the European Society of Cardiology Eur Heart J ### Oct;##(##) ###-### doi <DATUM> eurheartj/eht### Aug ## Erratum in <PERSOON-##> <PATIENTNUMMER># <PERSOON-##> RS, <PERSOON-##> EJ, et al Exercise-based rehabilitation for heart failure Cochrane Database Syst Rev Udelson JE Heart failure with preserved ejection fraction Circulation ###;### e###?e### <PERSOON-##> CD, et al Interventions to improve adherence to self-administered medications for chronic <PERSOON-##> JP, et al Superior cardiovascular effect of aerobic interval training versus moderate <PERSOON-##> B, et al ACCF/AHA guideline for the management of heart failure a report of the American College of Cardiology Foundation/American Heart Association Task Force on practice guidelines <PERSOON-##> AJ, Myerburg RJ, Priori SG, Quinones MA, <LOCATIE> DM, Silka MJ, <PERSOON-##> JJ, Budaj A, <PERSOON-##> CD, Antman EM, <PERSOON-##> of Cardiology/American Heart Association Task Force; European Society of Cardiology Committee for Practice Guidelines; European Heart Rhythm Association and the Heart Rhythm Society ACC/AHA/ESC ### guidelines for management of patients with ventricular arrhythmias and the prevention of sudden cardiac death--executive summary A report of the.
| 480 | fms |
## Erratum in <PERSOON> <PATIENTNUMMER># <PERSOON> RS, <PERSOON> EJ, et al Exercise-based rehabilitation for heart failure Cochrane Database Syst Rev Udelson JE Heart failure with preserved ejection fraction Circulation ###;### e###?e### <PERSOON> CD, et al Interventions to improve adherence to self-administered medications for chronic <PERSOON> JP, et al Superior cardiovascular effect of aerobic interval training versus moderate <PERSOON> B, et al ACCF/AHA guideline for the management of heart failure a report of the American College of Cardiology Foundation/American Heart Association Task Force on practice guidelines <PERSOON> AJ, Myerburg RJ, Priori SG, Quinones MA, <LOCATIE> DM, Silka MJ, <PERSOON> JJ, Budaj A, <PERSOON> CD, Antman EM, <PERSOON-##> of Cardiology/American Heart Association Task Force; European Society of Cardiology Committee for Practice Guidelines; European Heart Rhythm Association and the Heart Rhythm Society ACC/AHA/ESC ### guidelines for management of patients with ventricular arrhythmias and the prevention of sudden cardiac death--executive summary A report of the Committee for Practice Guidelines (Writing Committee to Develop Guidelines for Management of Patients with Ventricular Arrhythmias and the Prevention of Sudden Cardiac Death) Developed in collaboration with the European Heart Rhythm Association and the <PERSOON-##> <PATIENTNUMMER># Hoe kan bij patiënten met chronisch hartfalen het risico op hart- en vaatziekten worden verlaagd? Beschouw patiënten met hartfalen als individuen met een zeer hoog risico op nieuwe hart- en vaatziekten Geef aan elke patiënt met chronisch hartfalen beweegadvies conform de adviezen van de Gezondheidsraad Behandel de bloeddruk conform de adviezen voor personen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten Start niet met lipidenverlagende medicatie of antitrombotica vanwege hartfalen Patiënten met hartfalen kunnen wel andere aandoeningen hebben met een indicatie voor deze middelen HF is een veelvoorkomende, invaliderende en dodelijke aandoening die leidt tot frequente ziekenhuisopnames door hart- en vaatziekten (Jencks, ###) HF-patiënten hebben een zeer hoog risico voor een nieuwe hart- en vaatziekte en verdienen extra aandacht gedurende een veelzijdige en multidisciplinaire interventie, die zo snel Preventie van hart- en vaatziekten moet ook advies omvatten over lichaamsbeweging, psychologische steun en heropname bij exacerbaties van HF ten minste deels kunnen worden toegeschreven aan slechte zelfzorg, slechte medicatietrouw, niet opvolgen van voedingsadviezen en niet reageren op escalerende symptomen, is effectieve Fitnesstraining moet worden voorgeschreven aan ambulante patiënten als fundamentele preventieve maatregel bij stabiel HF (Piepoli, ###; Oâ<PERSOON-##>, ###) Omdat HF-patiënten door meerdere maladaptieve.
| 537 | fms |
Committee for Practice Guidelines (Writing Committee to Develop Guidelines for Management of Patients with Ventricular Arrhythmias and the Prevention of Sudden Cardiac Death) Developed in collaboration with the European Heart Rhythm Association and the <PERSOON> <PATIENTNUMMER># Hoe kan bij patiënten met chronisch hartfalen het risico op hart- en vaatziekten worden verlaagd? Beschouw patiënten met hartfalen als individuen met een zeer hoog risico op nieuwe hart- en vaatziekten Geef aan elke patiënt met chronisch hartfalen beweegadvies conform de adviezen van de Gezondheidsraad Behandel de bloeddruk conform de adviezen voor personen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten Start niet met lipidenverlagende medicatie of antitrombotica vanwege hartfalen Patiënten met hartfalen kunnen wel andere aandoeningen hebben met een indicatie voor deze middelen HF is een veelvoorkomende, invaliderende en dodelijke aandoening die leidt tot frequente ziekenhuisopnames door hart- en vaatziekten (Jencks, ###) HF-patiënten hebben een zeer hoog risico voor een nieuwe hart- en vaatziekte en verdienen extra aandacht gedurende een veelzijdige en multidisciplinaire interventie, die zo snel Preventie van hart- en vaatziekten moet ook advies omvatten over lichaamsbeweging, psychologische steun en heropname bij exacerbaties van HF ten minste deels kunnen worden toegeschreven aan slechte zelfzorg, slechte medicatietrouw, niet opvolgen van voedingsadviezen en niet reageren op escalerende symptomen, is effectieve Fitnesstraining moet worden voorgeschreven aan ambulante patiënten als fundamentele preventieve maatregel bij stabiel HF (Piepoli, ###; Oâ<PERSOON>, ###) Omdat HF-patiënten door meerdere maladaptieve ###a; Piepoli, ###b), kan fitnesstraining helpen de symptomen te verminderen en het eindresultaat beïnvloeden Uit het onderzoek <PERSOON> of Exercise Training (HF-ACTION) toonde een #% vermindering van mortaliteit en ziekenhuisopname door alle oorzaken aan, zelfs na correctie voor vooraf vastgestelde voorspellers van mortaliteit (Oâ<PERSOON>, ###) Een goede naleving is echter van cruciaal belang (Conraads, ###) en bij de trainingsintensiteit moet een balans bestaan tussen werkzaamheid en veiligheid (Mezzani, ###) De protocollen voor fitnesstraining verschillen in de meeste onderzoeken (zie ook module âSedentaire leefstijl en lichamelijke activiteitâ), maar oefeningen met een gematigde tot krachtige intensiteit (## tot ##% peak VË O#) worden veel toegepast, met een verbetering van de maximale zuurstofopname van gemiddeld ##% als resultaat (Haykowsky, ###) Bij sommige, stabiele patiënten kan high-intensity intervaltraining zelfs tot nog grotere verbeteringen van piek VË O# leiden (Wislof, ###) Voordat wordt begonnen aan enig trainingsprogramma, moet worden gekeken naar klinische stabiliteit, moet er HF-patiënten komen in aanmerking voor hartrevalidatie Er dient in samenspraak met een cardioloog geëvalueerd te worden of hartrevalidatie geïndiceerd is Wat betreft andere leefstijladviezen (bijvoorbeeld voeding en stoppen met roken) zijn de adviezen conform de adviezen van een individu met een zeer hoog risico Hartfalen alleen is geen indicatie voor lipidenverlaging omdat uit trials is gebleken dat statines de kans op harten vaatziekten en sterfte niet verminderen Indien er andere indicaties zijn voor statines bij patiënten met reden om bij patiënten die terecht een statines gebruiken en vervolgens hartfalen ontwikkelen te stoppen met.
| 629 | fms |
helpen de symptomen te verminderen en het eindresultaat beïnvloeden Uit het onderzoek <PERSOON> of Exercise Training (HF-ACTION) toonde een #% vermindering van mortaliteit en ziekenhuisopname door alle oorzaken aan, zelfs na correctie voor vooraf vastgestelde voorspellers van mortaliteit (Oâ<PERSOON>, ###) Een goede naleving is echter van cruciaal belang (Conraads, ###) en bij de trainingsintensiteit moet een balans bestaan tussen werkzaamheid en veiligheid (Mezzani, ###) De protocollen voor fitnesstraining verschillen in de meeste onderzoeken (zie ook module âSedentaire leefstijl en lichamelijke activiteitâ), maar oefeningen met een gematigde tot krachtige intensiteit (## tot ##% peak VË O#) worden veel toegepast, met een verbetering van de maximale zuurstofopname van gemiddeld ##% als resultaat (Haykowsky, ###) Bij sommige, stabiele patiënten kan high-intensity intervaltraining zelfs tot nog grotere verbeteringen van piek VË O# leiden (Wislof, ###) Voordat wordt begonnen aan enig trainingsprogramma, moet worden gekeken naar klinische stabiliteit, moet er HF-patiënten komen in aanmerking voor hartrevalidatie Er dient in samenspraak met een cardioloog geëvalueerd te worden of hartrevalidatie geïndiceerd is Wat betreft andere leefstijladviezen (bijvoorbeeld voeding en stoppen met roken) zijn de adviezen conform de adviezen van een individu met een zeer hoog risico Hartfalen alleen is geen indicatie voor lipidenverlaging omdat uit trials is gebleken dat statines de kans op harten vaatziekten en sterfte niet verminderen Indien er andere indicaties zijn voor statines bij patiënten met reden om bij patiënten die terecht een statines gebruiken en vervolgens hartfalen ontwikkelen te stoppen met worden beschouwd als individuen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten Er wordt gestreefd naar een Voor antitrombotische therapie geldt hetzelfde als voor statines hartfalen alleen is geen indicatie voor antitrombotica, maar als er een andere indicatie is voor antitrombotische therapie wordt aanbevolen deze voor Het klinische stadium kan van invloed zijn op aanbevelingen over preventieve maatregelen, want gevorderd HF kan worden geassocieerd met lage bloeddruk en laag lipidenprofiel, concomitante hart- en vaatziekten en andere aandoeningen (zoals AF, ventriculaire aritmie, ischemische hartklachten waarbij revascularisatie niet mogelijk is, eerdere beroerte/transient ischemisch attack (TIA), diabetes mellitus, anemie, ijzertekort, chronische In deze module wordt alleen ingegaan op maatregelen om een nieuwe hart- en vaatziekte te voorkomen (dat wil zeggen het cardiovasculair risicomanagement) bij patiënten met chronisch hartfalen Voor de behandeling van hartfalen (bijvoorbeeld met medicamenten en devices) wordt verwezen naar de ESC-richtlijn Hartfalen Society of Cardiology Developed in collaboration with the Heart Failure Association (HFA) of the ESC Eur Heart J ###;## Oâ<PERSOON> CM, Whellan DJ, <PERSOON> KL, et al Efficacy and safety of exercise training in patients with chronic heart failure HFACTION randomized controlled trial JAMA ###;### ###â<DATUM> Udelson JE Heart failure with preserved ejection fraction Circulation ###;### e###âe ### continuous training in heart failure patients a randomized study Circulation ###;### ###â### College of Cardiology Foundation/American Heart Association Task Force on practice guidelines Circulation ###;###.
| 663 | fms |
individuen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten Er wordt gestreefd naar een Voor antitrombotische therapie geldt hetzelfde als voor statines hartfalen alleen is geen indicatie voor antitrombotica, maar als er een andere indicatie is voor antitrombotische therapie wordt aanbevolen deze voor Het klinische stadium kan van invloed zijn op aanbevelingen over preventieve maatregelen, want gevorderd HF kan worden geassocieerd met lage bloeddruk en laag lipidenprofiel, concomitante hart- en vaatziekten en andere aandoeningen (zoals AF, ventriculaire aritmie, ischemische hartklachten waarbij revascularisatie niet mogelijk is, eerdere beroerte/transient ischemisch attack (TIA), diabetes mellitus, anemie, ijzertekort, chronische In deze module wordt alleen ingegaan op maatregelen om een nieuwe hart- en vaatziekte te voorkomen (dat wil zeggen het cardiovasculair risicomanagement) bij patiënten met chronisch hartfalen Voor de behandeling van hartfalen (bijvoorbeeld met medicamenten en devices) wordt verwezen naar de ESC-richtlijn Hartfalen Society of Cardiology Developed in collaboration with the Heart Failure Association (HFA) of the ESC Eur Heart J ###;## Oâ<PERSOON> CM, Whellan DJ, <PERSOON> KL, et al Efficacy and safety of exercise training in patients with chronic heart failure HFACTION randomized controlled trial JAMA ###;### ###â<DATUM> Udelson JE Heart failure with preserved ejection fraction Circulation ###;### e###âe ### continuous training in heart failure patients a randomized study Circulation ###;### ###â### College of Cardiology Foundation/American Heart Association Task Force on practice guidelines Circulation ###;### Adviseer de leefstijladviezen voor de patiënten met een zeer hoog risico uit de module leefstijl voor patiënten na Behandel patiënten na een TIA of herseninfarct met bloeddrukverlagende therapie conform beschreven voor alle personen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten in de module bloeddruk Behandel patiënten na een TIA of herseninfarct met cholesterolverlagende therapie tenzij er een uitsluitend cardio-embolische of zeldzame, andere oorzaak, zoals een dissectie is Hanteer bij behandeling een streefwaarde van het LDL-C conform beschreven voor alle personen met een doorgemaakte hart- en vaatziekte Behandel patiënten met een herseninfarct of TIA zonder cardiale emboliebron als oorzaak (met antitrombotica) Patiënten met een doorgemaakte TIA of herseninfarct hebben zeer hoog risico op een nieuwe hart- en vaatziekte Patiënten met een herseninfarct hebben een ##% verhoogd risico op een nieuwe hart- en vaatziekte of op overlijden Dit risico is vergelijkbaar met patiënten die een coronaire hartziekte hebben doorgemaakt (<PERSOON> meest recente systematische onderzoek was het <LEEFTIJD>-jaars risico op een recidief beroerte ##,#% (##% respectievelijk vijf jaar in de loop van de jaren af te nemen (<PERSOON>, ###) Dit laatste zou wijzen op een afname door betere secundaire preventie in de laatste jaren Nederlands onderzoek suggereerde echter dat tot <LEEFTIJD> jaar na een TIA of licht herseninfarct het risico constant blijft (<PERSOON>, ###) Na een TIA is de incidentie van een herseninfarct binnen ## dagen gemiddeld tussen de # en ##% Het relatieve risico blijkt groter bij een leeftijd.
| 644 | fms |
de module leefstijl voor patiënten na Behandel patiënten na een TIA of herseninfarct met bloeddrukverlagende therapie conform beschreven voor alle personen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten in de module bloeddruk Behandel patiënten na een TIA of herseninfarct met cholesterolverlagende therapie tenzij er een uitsluitend cardio-embolische of zeldzame, andere oorzaak, zoals een dissectie is Hanteer bij behandeling een streefwaarde van het LDL-C conform beschreven voor alle personen met een doorgemaakte hart- en vaatziekte Behandel patiënten met een herseninfarct of TIA zonder cardiale emboliebron als oorzaak (met antitrombotica) Patiënten met een doorgemaakte TIA of herseninfarct hebben zeer hoog risico op een nieuwe hart- en vaatziekte Patiënten met een herseninfarct hebben een ##% verhoogd risico op een nieuwe hart- en vaatziekte of op overlijden Dit risico is vergelijkbaar met patiënten die een coronaire hartziekte hebben doorgemaakt (<PERSOON> meest recente systematische onderzoek was het <LEEFTIJD>-jaars risico op een recidief beroerte ##,#% (##% respectievelijk vijf jaar in de loop van de jaren af te nemen (<PERSOON>, ###) Dit laatste zou wijzen op een afname door betere secundaire preventie in de laatste jaren Nederlands onderzoek suggereerde echter dat tot <LEEFTIJD> jaar na een TIA of licht herseninfarct het risico constant blijft (<PERSOON>, ###) Na een TIA is de incidentie van een herseninfarct binnen ## dagen gemiddeld tussen de # en ##% Het relatieve risico blijkt groter bij een leeftijd voor ieder van deze drie factoren is het ##% BI ongeveer #,# tot #,# (Johnston, ###) Deze cijfers suggereren dat het terugdringen van modificeerbare risicofactoren het recidiefrisico op een herseninfarct kan verlagen Voor beroertepatiënten zijn onvoldoende gegevens beschikbaar over de effecten van veranderingen in leefstijl (<PERSOON>, ###) De aanbevelingen in de richtlijn zijn gebaseerd op geëxtrapoleerde gegevens uit epidemiologisch onderzoek of hartrevalidatie Veranderingen in leefstijl zijn niet geïntegreerd in beroerterevalidatie Voor leefstijladviezen wordt dan ook verwezen naar de adviezen elders beschreven in deze Er is maar één RCT verricht specifiek gericht op de effectiviteit van statines na TIA of herseninfarct Bij patiënten met een TIA of herseninfarct die waren opgenomen in de gerandomiseerde Heart Protection Study of het onderzoek Stroke Prevention by Aggressive Reduction in <PERSOON>), verminderde ## milligram simvastatine of ## mg atorvastatine het lange termijnrisico op grote hart- en vaatziekten, alleen atorvastatine verminderde het risico op een beroerte (Collins, ###; Amarenco ###) Ondanks eerdere verhoogd risico op een intracerebrale bloeding (Hackam, ###) De NNT om in vijf jaar een herseninfarct te voorkomen was ## en voor een belangrijke cardiovasculaire gebeurtenis ## Er zijn onvoldoende gegevens beschikbaar over de effecten van andere statines of andere cholesterolverlagende middelen bij patiënten met een TIA of beroerte, en er zijn evenmin relevante gegevens die het nut ondersteunen van het nastreven van een Bij patiënten met een herseninfarct of TIA die langer dan # week eerder had plaatsgevonden vermindert het herseninfarct (Law, ###) Het optimale geneesmiddelenregime voor de bloeddruk is onduidelijk, omdat er slechts enkele strategieën in voldoende grote onderzoeken zijn getest.
| 636 | fms |
Deze cijfers suggereren dat het terugdringen van modificeerbare risicofactoren het recidiefrisico op een herseninfarct kan verlagen Voor beroertepatiënten zijn onvoldoende gegevens beschikbaar over de effecten van veranderingen in leefstijl (<PERSOON>, ###) De aanbevelingen in de richtlijn zijn gebaseerd op geëxtrapoleerde gegevens uit epidemiologisch onderzoek of hartrevalidatie Veranderingen in leefstijl zijn niet geïntegreerd in beroerterevalidatie Voor leefstijladviezen wordt dan ook verwezen naar de adviezen elders beschreven in deze Er is maar één RCT verricht specifiek gericht op de effectiviteit van statines na TIA of herseninfarct Bij patiënten met een TIA of herseninfarct die waren opgenomen in de gerandomiseerde Heart Protection Study of het onderzoek Stroke Prevention by Aggressive Reduction in <PERSOON>), verminderde ## milligram simvastatine of ## mg atorvastatine het lange termijnrisico op grote hart- en vaatziekten, alleen atorvastatine verminderde het risico op een beroerte (Collins, ###; Amarenco ###) Ondanks eerdere verhoogd risico op een intracerebrale bloeding (Hackam, ###) De NNT om in vijf jaar een herseninfarct te voorkomen was ## en voor een belangrijke cardiovasculaire gebeurtenis ## Er zijn onvoldoende gegevens beschikbaar over de effecten van andere statines of andere cholesterolverlagende middelen bij patiënten met een TIA of beroerte, en er zijn evenmin relevante gegevens die het nut ondersteunen van het nastreven van een Bij patiënten met een herseninfarct of TIA die langer dan # week eerder had plaatsgevonden vermindert het herseninfarct (Law, ###) Het optimale geneesmiddelenregime voor de bloeddruk is onduidelijk, omdat er slechts enkele strategieën in voldoende grote onderzoeken zijn getest voor diuretica of diuretica in combinatie met een ACE-remmer (Kernan, ###; Progress, ###) In de Perindopril Protection Against Recurrent Stroke Study (PROGRESS) stond de relatieve verlaging van het risico op een terugkerende herseninfarct bij de combinatie indapamide en perindopril los van de baseline bloeddruk en was de risicovermindering groter naarmate de systolische bloeddruk meer verlaagd was (Arima, ###; Arima, ###) Er zijn echter slechts beperkte gegevens beschikbaar en de bewijzen zijn niet afdoende Het lijkt daarom redelijk de keuze voor een specifiek geneesmiddel en bloeddrukdoel te baseren op de individuele kenmerken van een Bij patiënten met TIA of herseninfarct met atherosclerose als vermoedelijke oorzaak, wordt de combinatie van aspirine ## tot ### milligram eenmaal daags en dipyridamol ### milligram tweemaal daags geassocieerd met een grotere vermindering van het risico op een grote hart- en vaatziekte dan alleen aspirine (Espirit, ###) Clopidogrel ## milligram eenmaal daags is even effectief als de combinatie van aspirine en dipyridamol en wordt geassocieerd met minder bijwerkingen (Sacco, ###) De richtlijn CVRM verwijst voor de exacte invulling van deze behandeling naar de richtlijn Herseninfarct en hersenbloeding en de NHG-standaard Beroerte Patiënten met een doorgemaakte herseninfarct of -bloeding hebben zeer hoog risico op een recidief of andere hart- en vaatziekte De aanbevelingen om een nieuwe hart- en vaatziekte te voorkomen bij personen met een zeer hoog risico gelden in principe ook voor herseninfarct of -bloeding patiënten De behandeling kan echter verschillen afhankelijk van het type beroerte (herseninfarct of intracerebrale bloeding,) en oorzaken (bijvoorbeeld.
| 625 | fms |
diuretica of diuretica in combinatie met een ACE-remmer (Kernan, ###; Progress, ###) In de Perindopril Protection Against Recurrent Stroke Study (PROGRESS) stond de relatieve verlaging van het risico op een terugkerende herseninfarct bij de combinatie indapamide en perindopril los van de baseline bloeddruk en was de risicovermindering groter naarmate de systolische bloeddruk meer verlaagd was (Arima, ###; Arima, ###) Er zijn echter slechts beperkte gegevens beschikbaar en de bewijzen zijn niet afdoende Het lijkt daarom redelijk de keuze voor een specifiek geneesmiddel en bloeddrukdoel te baseren op de individuele kenmerken van een Bij patiënten met TIA of herseninfarct met atherosclerose als vermoedelijke oorzaak, wordt de combinatie van aspirine ## tot ### milligram eenmaal daags en dipyridamol ### milligram tweemaal daags geassocieerd met een grotere vermindering van het risico op een grote hart- en vaatziekte dan alleen aspirine (Espirit, ###) Clopidogrel ## milligram eenmaal daags is even effectief als de combinatie van aspirine en dipyridamol en wordt geassocieerd met minder bijwerkingen (Sacco, ###) De richtlijn CVRM verwijst voor de exacte invulling van deze behandeling naar de richtlijn Herseninfarct en hersenbloeding en de NHG-standaard Beroerte Patiënten met een doorgemaakte herseninfarct of -bloeding hebben zeer hoog risico op een recidief of andere hart- en vaatziekte De aanbevelingen om een nieuwe hart- en vaatziekte te voorkomen bij personen met een zeer hoog risico gelden in principe ook voor herseninfarct of -bloeding patiënten De behandeling kan echter verschillen afhankelijk van het type beroerte (herseninfarct of intracerebrale bloeding,) en oorzaken (bijvoorbeeld Details over de behandeling van herseninfarct of -bloeding patiënten zijn te vinden in recente praktijkrichtlijnen zoals de richtlijn Herseninfarct en hersenbloeding en de NHG-standaard beroerte Deze paragraaf bespreekt enkele aspecten die specifiek zijn voor patiënten met TIA of herseninfarct in het voorkomen van recidief hart- en vaatziekte Om de uitgangsvraag te kunnen beantwoorden, is gebruik gemaakt van de Europese richtlijn Cardiovascular disease prevention in clinical practice uit ### (Piepoli, ###), de richtlijn Herseninfarct en hersenbloeding en de <PERSOON> A #rd, et al High-dose atorvastatin after stroke or transient ischemic attack <PERSOON> H, <PERSOON> T, et al Degree of blood pressure reduction and recurrent stroke the PROGRESS trial <PERSOON> M, et al Lower target blood pressures are safe and effective for the prevention of <PERSOON> S, et al Heart Protection Study Collaborative Group Effects of cholesterol-lowering with simvastatin on stroke and other major vascular events in ### people with cerebrovascular disease or other high risk <PERSOON> J, et al Aspirin plus dipyridamole versus aspirin alone after cerebral ischaemia of <PERSOON> LK, et al Statins and intracerebral hemorrhage collaborative systematic review and <PERSOON> MN, et al Validation and refinement of scores to predict very early stroke risk <PERSOON> HR, et al.
| 579 | fms |
de behandeling van herseninfarct of -bloeding patiënten zijn te vinden in recente praktijkrichtlijnen zoals de richtlijn Herseninfarct en hersenbloeding en de NHG-standaard beroerte Deze paragraaf bespreekt enkele aspecten die specifiek zijn voor patiënten met TIA of herseninfarct in het voorkomen van recidief hart- en vaatziekte Om de uitgangsvraag te kunnen beantwoorden, is gebruik gemaakt van de Europese richtlijn Cardiovascular disease prevention in clinical practice uit ### (Piepoli, ###), de richtlijn Herseninfarct en hersenbloeding en de <PERSOON> A #rd, et al High-dose atorvastatin after stroke or transient ischemic attack <PERSOON> H, <PERSOON> T, et al Degree of blood pressure reduction and recurrent stroke the PROGRESS trial <PERSOON> M, et al Lower target blood pressures are safe and effective for the prevention of <PERSOON> S, et al Heart Protection Study Collaborative Group Effects of cholesterol-lowering with simvastatin on stroke and other major vascular events in ### people with cerebrovascular disease or other high risk <PERSOON> J, et al Aspirin plus dipyridamole versus aspirin alone after cerebral ischaemia of <PERSOON> LK, et al Statins and intracerebral hemorrhage collaborative systematic review and <PERSOON> MN, et al Validation and refinement of scores to predict very early stroke risk <PERSOON> HR, et al ischemic attack a guideline for healthcare professionals from the American Heart Association/American Stroke <PERSOON-##> K, et al Lifestyle interventions for secondary disease prevention in stroke and transient <PERSOON-##> KM, Wolfe CD, Rudd AG, et al Risk and cumulative risk of stroke recurrence a systematic review and meta-analysis individuals with previous stroke or transient ischaemic attack Lancet ###;##<DATUM> # ### Sacco RL, Diener HC, <PERSOON-##> S, et al Aspirin and extended-release dipyridamole versus clopidogrel for recurrent stroke <PERSOON-##> LJ, van <PERSOON-##> PJ, et al Long-term survival and vascular event risk after transient ischaemic Hoe kan bij patiënten met perifeer arterieel vaatlijden (PAV) het risico op hart- en vaatziekten worden verlaagd? Beschouw patiënten met PAV als individuen met een zeer hoog risico op nieuwe hart- en vaatziekten Geef leefstijladviezen conform de adviezen voor personen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten die Adviseer iedere patiënt met PAV lichamelijk actief te zijn, bij voorkeur in een begeleid beweeg-programma Geef patiënten met PAV antitrombotica conform de adviezen van de Nederlandse PAV-richtlijnen (NHGstandaard Perifeer arterieel vaatlijden; medisch specialistische richtlijn Perifeer Arterieel vaatlijden) Patiënten met perifeer arterieel vaatlijden worden geclassificeerd als zeer-hoog risicopatiënten vanwege het feit In principe zijn de leefstijladviezen bij PAV vergelijkbaar met die voor andere personen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten De symptomen zelf kunnen conservatief of invasief worden behandeld Bij patiënten met PAV is bewegingstherapie effectief bij het verbeteren van symptomen en het vergroten van de.
| 588 | fms |
American Heart Association/American Stroke <PERSOON> K, et al Lifestyle interventions for secondary disease prevention in stroke and transient <PERSOON> KM, Wolfe CD, Rudd AG, et al Risk and cumulative risk of stroke recurrence a systematic review and meta-analysis individuals with previous stroke or transient ischaemic attack Lancet ###;##<DATUM> # ### Sacco RL, Diener HC, <PERSOON> S, et al Aspirin and extended-release dipyridamole versus clopidogrel for recurrent stroke <PERSOON> LJ, van <PERSOON> PJ, et al Long-term survival and vascular event risk after transient ischaemic Hoe kan bij patiënten met perifeer arterieel vaatlijden (PAV) het risico op hart- en vaatziekten worden verlaagd? Beschouw patiënten met PAV als individuen met een zeer hoog risico op nieuwe hart- en vaatziekten Geef leefstijladviezen conform de adviezen voor personen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten die Adviseer iedere patiënt met PAV lichamelijk actief te zijn, bij voorkeur in een begeleid beweeg-programma Geef patiënten met PAV antitrombotica conform de adviezen van de Nederlandse PAV-richtlijnen (NHGstandaard Perifeer arterieel vaatlijden; medisch specialistische richtlijn Perifeer Arterieel vaatlijden) Patiënten met perifeer arterieel vaatlijden worden geclassificeerd als zeer-hoog risicopatiënten vanwege het feit In principe zijn de leefstijladviezen bij PAV vergelijkbaar met die voor andere personen met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten De symptomen zelf kunnen conservatief of invasief worden behandeld Bij patiënten met PAV is bewegingstherapie effectief bij het verbeteren van symptomen en het vergroten van de ledematen, meestal onder supervisie, ten minste twee keer per week Bij patiënten met PAV is stoppen met Statines verminderen het risico op mortaliteit, hart- en vaatziekten en beroerte bij patiënten met PAV met en Van behandeling met ACE-remmers is aangetoond dat het bij groepen met een sterk verhoogd cardiovasculair risico een gunstig effect heeft in aanvulling op een daling van de bloeddruk In het Heart Outcomes Prevention Evaluation (HOPE) onderzoek leidde ramipril bij patiënten met symptomatische PAV zonder bekende lage ejectiefractie of HF tot een significante ##% daling van het risico op cardiovasculaire gebeurtenissen (Emerging Risk Factors Collaboration, ###) Het ONTARGET-onderzoek toonde aan dat telmisartan bij deze patiënten gerandomiseerde, gecontroleerde onderzoeken bij patiënten met milde tot gematigde PAV toonde aan dat βblokkers geen negatieve invloed hadden op de loopcapaciteit of de symptomen van claudicatio intermittens gerandomiseerde onderzoeken onder ### patiënten met claudatio intermittens en/of perifere arteriële bypass clopidogrel vergeleken met aspirine werd onderzocht in het gerandomiseerde onderzoek Clopidogrel versus Aspirin in Patiënten at Risk for Ischemisch Events (CAPRIE), met daarin een subgroep van ### patiënten met PAV (CAPRIE Steering Committee, ###) Na #,<LEEFTIJD> jaar follow-up bedroeg de jaarlijkse gecombineerde incidentie van vasculaire sterfte, niet-fatale MI en niet-fatale beroerte voor patiënten met PAV #,#% in de clopidogrelgroep en #,#% in de aspirinegroep, met een significante ##% daling voor clopidogrel en geen grote verschillen wat betreft veiligheid Voor de keuze van antitrombotica wordt verwezen naar de PAV-richtlijnen (NHG-standaard Perifeer arterieel vaatlijden; medisch specialistische richtlijn Perifeer Arterieel vaatlijden).
| 622 | fms |
onder supervisie, ten minste twee keer per week Bij patiënten met PAV is stoppen met Statines verminderen het risico op mortaliteit, hart- en vaatziekten en beroerte bij patiënten met PAV met en Van behandeling met ACE-remmers is aangetoond dat het bij groepen met een sterk verhoogd cardiovasculair risico een gunstig effect heeft in aanvulling op een daling van de bloeddruk In het Heart Outcomes Prevention Evaluation (HOPE) onderzoek leidde ramipril bij patiënten met symptomatische PAV zonder bekende lage ejectiefractie of HF tot een significante ##% daling van het risico op cardiovasculaire gebeurtenissen (Emerging Risk Factors Collaboration, ###) Het ONTARGET-onderzoek toonde aan dat telmisartan bij deze patiënten gerandomiseerde, gecontroleerde onderzoeken bij patiënten met milde tot gematigde PAV toonde aan dat βblokkers geen negatieve invloed hadden op de loopcapaciteit of de symptomen van claudicatio intermittens gerandomiseerde onderzoeken onder ### patiënten met claudatio intermittens en/of perifere arteriële bypass clopidogrel vergeleken met aspirine werd onderzocht in het gerandomiseerde onderzoek Clopidogrel versus Aspirin in Patiënten at Risk for Ischemisch Events (CAPRIE), met daarin een subgroep van ### patiënten met PAV (CAPRIE Steering Committee, ###) Na #,<LEEFTIJD> jaar follow-up bedroeg de jaarlijkse gecombineerde incidentie van vasculaire sterfte, niet-fatale MI en niet-fatale beroerte voor patiënten met PAV #,#% in de clopidogrelgroep en #,#% in de aspirinegroep, met een significante ##% daling voor clopidogrel en geen grote verschillen wat betreft veiligheid Voor de keuze van antitrombotica wordt verwezen naar de PAV-richtlijnen (NHG-standaard Perifeer arterieel vaatlijden; medisch specialistische richtlijn Perifeer Arterieel vaatlijden) een nieuwe hart- en vaatziekte Wat betreft leefstijl zijn het stoppen met roken en lichamelijke activiteit cruciaal Er is voor deze specifieke groep slechts beperkt bewijs voor cardiovasculaire preventieve medicatie uit gerandomiseerde klinische trials beschikbaar In principe is het cardiovasculair risicomanagement in deze groep gelijk aan de groep met andere hart- en vaatziekten, zoals coronair of cerebrovasculair lijden Aboyans V, <PERSOON> MEL, et al ### ESC Guidelines on the Diagnosis and Treatment of Peripheral Arterial Diseases, in collaboration with the European Society for Vascular Surgery (ESVS) Rev Esp Cardiol (Engl <PERSOON>) ### CAPRIE Steering Committee A randomised, blinded, trial of clopidogrel versus aspirin in patients at risk of ischaemic <PERSOON> N, et al Major ipids, apolipoproteins, and risk of vascular Ioannidis JP Prediction of cardiovascular disease outcomes and established cardiovascular risk factors by genome-wide <PERSOON> PW, Pencina M, <PERSOON> P, et al C-reactive protein and reclassification of cardiovascular risk in the Framingham World Health Organisation WHO Global Health Repository Cardiovascular diseases, deaths per ### ### Data by country Welke kenmerken van CVRM-aanbod zijn er en wat is bekend over de implementatie en effectiviteit, en hoe # Hoe dient CVRM bij patiënten met (een verhoogd risico op) hart- en vaatziekten optimaal georganiseerd Bied als huisarts een cardiovasculair risicomanagementprogramma aan vanuit de eerste lijn bij personen met een hoog of zeer hoog risico op hart- en vaatziekten Betrek hierbij andere zorgverleners uit de eerste lijn indien.
| 621 | fms |
betreft leefstijl zijn het stoppen met roken en lichamelijke activiteit cruciaal Er is voor deze specifieke groep slechts beperkt bewijs voor cardiovasculaire preventieve medicatie uit gerandomiseerde klinische trials beschikbaar In principe is het cardiovasculair risicomanagement in deze groep gelijk aan de groep met andere hart- en vaatziekten, zoals coronair of cerebrovasculair lijden Aboyans V, <PERSOON> MEL, et al ### ESC Guidelines on the Diagnosis and Treatment of Peripheral Arterial Diseases, in collaboration with the European Society for Vascular Surgery (ESVS) Rev Esp Cardiol (Engl <PERSOON>) ### CAPRIE Steering Committee A randomised, blinded, trial of clopidogrel versus aspirin in patients at risk of ischaemic <PERSOON> N, et al Major ipids, apolipoproteins, and risk of vascular Ioannidis JP Prediction of cardiovascular disease outcomes and established cardiovascular risk factors by genome-wide <PERSOON> PW, Pencina M, <PERSOON> P, et al C-reactive protein and reclassification of cardiovascular risk in the Framingham World Health Organisation WHO Global Health Repository Cardiovascular diseases, deaths per ### ### Data by country Welke kenmerken van CVRM-aanbod zijn er en wat is bekend over de implementatie en effectiviteit, en hoe # Hoe dient CVRM bij patiënten met (een verhoogd risico op) hart- en vaatziekten optimaal georganiseerd Bied als huisarts een cardiovasculair risicomanagementprogramma aan vanuit de eerste lijn bij personen met een hoog of zeer hoog risico op hart- en vaatziekten Betrek hierbij andere zorgverleners uit de eerste lijn indien Start als zorgverlener betrokken bij een opname na een acute manifestatie van hart- of vaatziekte direct met cardiovasculair risicomanagement voordat de patiënt uit het ziekenhuis wordt ontslagen om het risico op ziekte en sterfte te verminderen Zorg voor een goede overdracht naar de huisarts, revalidatieteam en verwijs naar de Bied als zorgverlener cardiovasculair risicomanagement aan binnen een revalidatieprogramma of Maak in gedeelde besluitvorming met de patiënt afspraken over de cardiovasculaire preventie Overweeg samen met de patiënt of en hoe het individueel zorgplan ingezet kan worden om deze afspraken te expliciteren Het individueel zorgplan is zo eenvoudig als mogelijk en zo uitgebreid als nodig Hoe en wanneer verwijzen, terugverwijzen of consulteren (ook overdracht over doelen, ingezette acties en evaluatie - individueel zorgplan); overdracht bij gedeelde zorg Bij de overgang van de tweede naar de eerste lijn dienen patiënten actief te worden opgeroepen door de eerste lijn Voorlichting wie geeft welke voorlichting (uniforme boodschappen!), welke materialen, eHealth et cetera Niet-medicamenteuze interventies afstemming met betrekking tot aanbod interventies, sociale kaart, Medicamenteuze interventies overleg met apotheker, beleid met betrekking tot overzetten op andere Hoe zelfmanagement te bevorderen individueel zorgplan, consultvoorbereiding door de patiënt, wijze van Patiënten dienen geïnformeerd te worden over de organisatie van zorg hoe ziet gemiddeld het (transmurale) zorgpad eruit dat aansluit bij hun aandoening of cardiovasculair risico # Welke kenmerken van CVRM aanbod (instelling, zorgverlener) zijn er en hoe goed is dit aanbod.
| 574 | fms |
betrokken bij een opname na een acute manifestatie van hart- of vaatziekte direct met cardiovasculair risicomanagement voordat de patiënt uit het ziekenhuis wordt ontslagen om het risico op ziekte en sterfte te verminderen Zorg voor een goede overdracht naar de huisarts, revalidatieteam en verwijs naar de Bied als zorgverlener cardiovasculair risicomanagement aan binnen een revalidatieprogramma of Maak in gedeelde besluitvorming met de patiënt afspraken over de cardiovasculaire preventie Overweeg samen met de patiënt of en hoe het individueel zorgplan ingezet kan worden om deze afspraken te expliciteren Het individueel zorgplan is zo eenvoudig als mogelijk en zo uitgebreid als nodig Hoe en wanneer verwijzen, terugverwijzen of consulteren (ook overdracht over doelen, ingezette acties en evaluatie - individueel zorgplan); overdracht bij gedeelde zorg Bij de overgang van de tweede naar de eerste lijn dienen patiënten actief te worden opgeroepen door de eerste lijn Voorlichting wie geeft welke voorlichting (uniforme boodschappen!), welke materialen, eHealth et cetera Niet-medicamenteuze interventies afstemming met betrekking tot aanbod interventies, sociale kaart, Medicamenteuze interventies overleg met apotheker, beleid met betrekking tot overzetten op andere Hoe zelfmanagement te bevorderen individueel zorgplan, consultvoorbereiding door de patiënt, wijze van Patiënten dienen geïnformeerd te worden over de organisatie van zorg hoe ziet gemiddeld het (transmurale) zorgpad eruit dat aansluit bij hun aandoening of cardiovasculair risico # Welke kenmerken van CVRM aanbod (instelling, zorgverlener) zijn er en hoe goed is dit aanbod termijn bij de preventie van hart- en vaatziekten In de meeste landen doen huisartsen meer dan ##% van de consulten en bieden de meeste vormen van publieke zorg, waaronder preventieve zorg en controle van chronische ziekten In het geval van CVRM hebben zij een unieke rol omdat ze personen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten kunnen identificeren en kunnen beoordelen of zij in aanmerking komen voor interventie De CVRM ketenzorg wordt jaarlijks gemonitord, waarna er aanbevelingen worden gedaan hoe de spreekuurcontroles en therapietrouw verder geoptimaliseerd kunnen worden, vooral onder degenen met een Intensieve en gestructureerde interventie in de huisartsenpraktijk draagt bij aan de preventie van terugkerende hart- en vaatziekten en vermindert het aantal ziekenhuisopnames van patiënten met ischemische hartklachten (Murphy, ###) Een systematische benadering van risicobeoordeling wordt daarom aanbevolen, waarbij prioriteit wordt gegeven aan personen met een a priori hoger risico (zoals familiaire voorgeschiedenis van jaar zonder risicofactoren voor hart- en vaatziekten niet wordt aanbevolen (zie de module âSchatten van risico op De succesvolle invoering van de CVRM-richtlijn is voor een groot deel afhankelijk van de mate waarin huisartsen Ketenzorg ### beschrijft de programmatische ketenzorg in ### in <LOCATIE> op basis van de gegevens van zorggroepen voor de zorgprogrammaâs diabetes mellitus type #, COPD, Astma en cardiovasculair Van de patiënten met HVZ is ##% voor cardiovasculair risicomanagement onder controle in de tweede lijn Het rapport vermeldt dat er in de afgelopen jaren geen substitutie van de tweede naar de eerste lijn heeft plaats gevonden De scores op procesindicatoren (rookstatus, eGFR, lichaamsbeweging) verbeteren licht, al blijven.
| 584 | fms |
doen huisartsen meer dan ##% van de consulten en bieden de meeste vormen van publieke zorg, waaronder preventieve zorg en controle van chronische ziekten In het geval van CVRM hebben zij een unieke rol omdat ze personen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten kunnen identificeren en kunnen beoordelen of zij in aanmerking komen voor interventie De CVRM ketenzorg wordt jaarlijks gemonitord, waarna er aanbevelingen worden gedaan hoe de spreekuurcontroles en therapietrouw verder geoptimaliseerd kunnen worden, vooral onder degenen met een Intensieve en gestructureerde interventie in de huisartsenpraktijk draagt bij aan de preventie van terugkerende hart- en vaatziekten en vermindert het aantal ziekenhuisopnames van patiënten met ischemische hartklachten (Murphy, ###) Een systematische benadering van risicobeoordeling wordt daarom aanbevolen, waarbij prioriteit wordt gegeven aan personen met een a priori hoger risico (zoals familiaire voorgeschiedenis van jaar zonder risicofactoren voor hart- en vaatziekten niet wordt aanbevolen (zie de module âSchatten van risico op De succesvolle invoering van de CVRM-richtlijn is voor een groot deel afhankelijk van de mate waarin huisartsen Ketenzorg ### beschrijft de programmatische ketenzorg in ### in <LOCATIE> op basis van de gegevens van zorggroepen voor de zorgprogrammaâs diabetes mellitus type #, COPD, Astma en cardiovasculair Van de patiënten met HVZ is ##% voor cardiovasculair risicomanagement onder controle in de tweede lijn Het rapport vermeldt dat er in de afgelopen jaren geen substitutie van de tweede naar de eerste lijn heeft plaats gevonden De scores op procesindicatoren (rookstatus, eGFR, lichaamsbeweging) verbeteren licht, al blijven Qua uitkomsten heeft ruim ##% van de patiënten een systolische bloeddruk op streefwaarde De uitkomstindicator LDL-C â¤#,# mmol/l wordt bij ##% van de patiënten behaald en is over vijf jaren geleidelijk verbeterd ##% van deze groep rookt nog Dat is een mooi percentage vergeleken bij rokers in de algemene bevolking (## %) Van de patiënten met diabetes mellitus type # is ##% in beeld en ##% onder behandeling in de eerste lijn Van deze patiënten haalt ##% de streefwaarde voor LDL-C (#,# mmol/l haalt (##% in ###), rookt ##% (##% in ###) ten opzichte ##% rokers in Van de patiënten zonder hart- en vaatziekten met een verhoogd risicoprofiel neemt ##% deel aan een zorgprogramma CVRM Alle procesindicatoren scoren hoger vergeleken met ### Het registreren van lichaamsbeweging biedt de meeste ruimte tot verbetering Wat betreft uitkomstindicatoren behaalt ##% <PERSOON> practice zorggroepen laten zien dat cardiovasculair risicomanagement nog beter kan meer substitutie van de tweede naar de eerste lijn, betere resultaten wat betreft proces en uitkomsten en meer persoonsgerichte zorg (InEen, ###) Om meer inzicht te krijgen in de effectiviteit van programmatische zorg heeft InEen de Onlinebronnen, mobiele apps, richtlijnen in pocketformaat en overzichtskaarten zijn beschikbaar voor de Er is bewijs dat verpleegkundigen een effectieve rol kunnen spelen bij CVRM in de eerste lijn In een RCT van zes Europese landen werden door verpleegkundigen gecoördineerde cardiologieprogramma's voor primaire patiënten In de door een verpleegkundige gecoördineerde arm behaalden meer patiënten met een verhoogd.
| 639 | fms |
de patiënten een systolische bloeddruk op streefwaarde De uitkomstindicator LDL-C â¤#,# mmol/l wordt bij ##% van de patiënten behaald en is over vijf jaren geleidelijk verbeterd ##% van deze groep rookt nog Dat is een mooi percentage vergeleken bij rokers in de algemene bevolking (## %) Van de patiënten met diabetes mellitus type # is ##% in beeld en ##% onder behandeling in de eerste lijn Van deze patiënten haalt ##% de streefwaarde voor LDL-C (#,# mmol/l haalt (##% in ###), rookt ##% (##% in ###) ten opzichte ##% rokers in Van de patiënten zonder hart- en vaatziekten met een verhoogd risicoprofiel neemt ##% deel aan een zorgprogramma CVRM Alle procesindicatoren scoren hoger vergeleken met ### Het registreren van lichaamsbeweging biedt de meeste ruimte tot verbetering Wat betreft uitkomstindicatoren behaalt ##% <PERSOON> practice zorggroepen laten zien dat cardiovasculair risicomanagement nog beter kan meer substitutie van de tweede naar de eerste lijn, betere resultaten wat betreft proces en uitkomsten en meer persoonsgerichte zorg (InEen, ###) Om meer inzicht te krijgen in de effectiviteit van programmatische zorg heeft InEen de Onlinebronnen, mobiele apps, richtlijnen in pocketformaat en overzichtskaarten zijn beschikbaar voor de Er is bewijs dat verpleegkundigen een effectieve rol kunnen spelen bij CVRM in de eerste lijn In een RCT van zes Europese landen werden door verpleegkundigen gecoördineerde cardiologieprogramma's voor primaire patiënten In de door een verpleegkundige gecoördineerde arm behaalden meer patiënten met een verhoogd In ### toonde een Nederlandse RCT naar CVRM aan dat praktijkondersteuners huisartsenzorg dezelfde resultaten na <LEEFTIJD> jaar follow-up behaalden als huisartsen (<PERSOON>, ###) Een klinisch onderzoek (n= ###) in de VS toonde ook aan dat praktijkondersteuners die samenwerkten met gezondheidswerkers een significante verbetering van risicofactoren voor hart- en vaatziekten (bloeddruk, cholesterol, diabetes mellitus) kunnen bereiken in populaties van achterstandswijken ten opzichte van de gebruikelijke zorg, en dat dit kosteneffectief De fysiotherapeut geeft individuele begeleiding en soms groepsbegeleiding en biedt speciale Diëtisten verlenen voor individuele begeleiding en in meer dan de helft van de gevallen worden patiënten verwezen voor (ernstig) overgewicht (<PERSOON>, ###) In ### heeft het Netherlands institute for health research (Niped) een onderzoek gehouden onder diëtisten, waaruit bleek dat ##% aangeeft in hun praktijk of organisatie leefstijlinterventies aan te bieden Van deze groep geeft bijna elke diëtist (##%) aan tijdens de begeleiding ook te letten op bewegen (##%), alcoholgebruik (##%) en roken (##%) (<PERSOON>, ###) Het kan niet genoeg worden benadrukt hoe belangrijk het is met preventieve behandeling te beginnen vóór ontslag van de patiënt uit het ziekenhuis Preventieve behandelingen na een ziekenhuisopname nemen namelijk meestal eerder af dan toe, het aandeel patiënten dat adequate behandeling ontvangt neemt in de loop van de Zorgverleners die betrokken zijn bij de ziekenhuisopname moeten het belang van preventieve maatregelen aan de patiënt benadrukken Wanneer dit niet gebeurd, zou dat de indruk kunnen wekken dat deze maatregelen niet van belang zijn Een goede overdracht naar de huisarts, het hartrevalidatie team en (indien van toepassing) de.
| 682 | fms |
aan dat praktijkondersteuners huisartsenzorg dezelfde resultaten na <LEEFTIJD> jaar follow-up behaalden als huisartsen (<PERSOON>, ###) Een klinisch onderzoek (n= ###) in de VS toonde ook aan dat praktijkondersteuners die samenwerkten met gezondheidswerkers een significante verbetering van risicofactoren voor hart- en vaatziekten (bloeddruk, cholesterol, diabetes mellitus) kunnen bereiken in populaties van achterstandswijken ten opzichte van de gebruikelijke zorg, en dat dit kosteneffectief De fysiotherapeut geeft individuele begeleiding en soms groepsbegeleiding en biedt speciale Diëtisten verlenen voor individuele begeleiding en in meer dan de helft van de gevallen worden patiënten verwezen voor (ernstig) overgewicht (<PERSOON>, ###) In ### heeft het Netherlands institute for health research (Niped) een onderzoek gehouden onder diëtisten, waaruit bleek dat ##% aangeeft in hun praktijk of organisatie leefstijlinterventies aan te bieden Van deze groep geeft bijna elke diëtist (##%) aan tijdens de begeleiding ook te letten op bewegen (##%), alcoholgebruik (##%) en roken (##%) (<PERSOON>, ###) Het kan niet genoeg worden benadrukt hoe belangrijk het is met preventieve behandeling te beginnen vóór ontslag van de patiënt uit het ziekenhuis Preventieve behandelingen na een ziekenhuisopname nemen namelijk meestal eerder af dan toe, het aandeel patiënten dat adequate behandeling ontvangt neemt in de loop van de Zorgverleners die betrokken zijn bij de ziekenhuisopname moeten het belang van preventieve maatregelen aan de patiënt benadrukken Wanneer dit niet gebeurd, zou dat de indruk kunnen wekken dat deze maatregelen niet van belang zijn Een goede overdracht naar de huisarts, het hartrevalidatie team en (indien van toepassing) de perifere apotheek is essentieel om ervoor te zorgen dat de preventieve behandelingen die tijdens het ziekenhuisverblijf zijn opgestart, worden doorgezet en ondersteund na opname, thuis en op het werk Gespecialiseerde preventie voor patiënten met hart- en vaatziekten in de tweede lijn voor patiënten met hart- en vaatziekten of een verhoogd risico op hart- en vaatziekten De onderdelen en doelen van hartrevalidatie zijn gestandaardiseerd, maar de opbouw, duur en het type programma verschilt enorm van land tot land, afhankelijk van nationale richtlijnen en normen, wetgeving en vergoeding (Piepoli, ###; voorlichting en psychologische hulpverlening Een overzicht van zes Cochrane reviews van hartrevalidatie (### RCTâs met ## ### proefpersonen) concludeerde dat voor patiënten met een laag tot matig verhoogd risico met verbeterde kwaliteit van leven wat betreft gezondheid (HRQoL) vergeleken met gebruikelijke zorg, en mogelijk de mortaliteit op de langere termijn verlaagt (<PERSOON>, ###) Een nadeel van deze reviews is dat deze ook onderzoeken includeerde uit de periode voor de moderne behandelingen, met afwijkende patiëntgroepen en Een aantal recente gecontroleerde onderzoeken hebben een overlevingsvoordeel aangetoond voor patiënten die hartrevalidatie ondergingen vergeleken met patiënten zonder hartrevalidatie Een nog niet gepubliceerde meta-analyse met meer recent onderzoek naar hartrevalidatie zal mogelijk meer definitieve conclusies opleveren Op dit moment lijkt het voordeel van hartrevalidatie te liggen in de rechtstreekse fysiologische gevolgen van fitnesstraining en door de resultaten van behandeling van risicofactoren, gedrag en stemming (<PERSOON> biedt ook een gelegenheid voor sociale hulpverlening en om patiënten te screenen op.
| 634 | fms |
ervoor te zorgen dat de preventieve behandelingen die tijdens het ziekenhuisverblijf zijn opgestart, worden doorgezet en ondersteund na opname, thuis en op het werk Gespecialiseerde preventie voor patiënten met hart- en vaatziekten in de tweede lijn voor patiënten met hart- en vaatziekten of een verhoogd risico op hart- en vaatziekten De onderdelen en doelen van hartrevalidatie zijn gestandaardiseerd, maar de opbouw, duur en het type programma verschilt enorm van land tot land, afhankelijk van nationale richtlijnen en normen, wetgeving en vergoeding (Piepoli, ###; voorlichting en psychologische hulpverlening Een overzicht van zes Cochrane reviews van hartrevalidatie (### RCTâs met ## ### proefpersonen) concludeerde dat voor patiënten met een laag tot matig verhoogd risico met verbeterde kwaliteit van leven wat betreft gezondheid (HRQoL) vergeleken met gebruikelijke zorg, en mogelijk de mortaliteit op de langere termijn verlaagt (<PERSOON>, ###) Een nadeel van deze reviews is dat deze ook onderzoeken includeerde uit de periode voor de moderne behandelingen, met afwijkende patiëntgroepen en Een aantal recente gecontroleerde onderzoeken hebben een overlevingsvoordeel aangetoond voor patiënten die hartrevalidatie ondergingen vergeleken met patiënten zonder hartrevalidatie Een nog niet gepubliceerde meta-analyse met meer recent onderzoek naar hartrevalidatie zal mogelijk meer definitieve conclusies opleveren Op dit moment lijkt het voordeel van hartrevalidatie te liggen in de rechtstreekse fysiologische gevolgen van fitnesstraining en door de resultaten van behandeling van risicofactoren, gedrag en stemming (<PERSOON> biedt ook een gelegenheid voor sociale hulpverlening en om patiënten te screenen op veel hartrevalidatieprogramma's nemen geen onstabiele patiënten aan of patiënten met HF, medische hulpmiddelen of PAV, en de verwijzing en deelname van vrouwen en oudere patiënten met een verhoogd risico blijft met behulp van elektronische herinneringen of automatische verwijzingen Deelname door patiënten kan worden Het EUROACTION-onderzoek gebruikte een ## weken durende benadering waarbij het gezin centraal stond en leidde tot gezondere leefstijlveranderingen wat betreft lichamelijk activiteit, voeding en een effectievere controle van risicofactoren bij patiënten en hun partners vergeleken met gebruikelijke zorg (Wood, ###) Het onderzoek Randomised Evaluation of Secondary Prevention by Outpatiënt Nurse Specialists (RESPONSE) randomiseerde patiënten na ACS naar gebruikelijke zorg of door verpleegkundigen gecoördineerde preventie-interventie van poliklinische bezoeken gedurende # maanden na <LEEFTIJD> jaar hadden patiënten in de interventiegroep de risicofactoren beter onder controle, minder heropnames gehad of bezoeken aan de eerste hulp en een voorspelde RR voor mortaliteit (met gebruik van SCORE) die ##% lager lag dan bij de controlegroep (Jorstad, Hartrevalidatie is voornamelijk geïmplementeerd in ziekenhuizen of wijkcentra met getraind personeel Programma's voor thuisrevalidatie kunnen de patiëntparticipatie vergroten doordat ze meer flexibiliteit bieden en meer mogelijkheden voor activiteiten Een systematische review van ## onderzoeken (met ### patiënten) naar revalidatie vanuit huis of vanuit een <INSTELLING> vond geen verschillen in resultaten, trouw of kosten tussen de twee programmaâs op korte termijn en tot ## maanden na inclusie (<PERSOON>, ###) De meeste onderzoeken hadden patiënten met een laag risico op HVZ en voornamelijk mannen geïncludeerd De oefeningen werden zelfstandig uitgevoerd met periodieke ondersteuning, meestal via de telefoon Thuisrevalidatie kan dus voor.
| 622 | fms |
HF, medische hulpmiddelen of PAV, en de verwijzing en deelname van vrouwen en oudere patiënten met een verhoogd risico blijft met behulp van elektronische herinneringen of automatische verwijzingen Deelname door patiënten kan worden Het EUROACTION-onderzoek gebruikte een ## weken durende benadering waarbij het gezin centraal stond en leidde tot gezondere leefstijlveranderingen wat betreft lichamelijk activiteit, voeding en een effectievere controle van risicofactoren bij patiënten en hun partners vergeleken met gebruikelijke zorg (Wood, ###) Het onderzoek Randomised Evaluation of Secondary Prevention by Outpatiënt Nurse Specialists (RESPONSE) randomiseerde patiënten na ACS naar gebruikelijke zorg of door verpleegkundigen gecoördineerde preventie-interventie van poliklinische bezoeken gedurende # maanden na <LEEFTIJD> jaar hadden patiënten in de interventiegroep de risicofactoren beter onder controle, minder heropnames gehad of bezoeken aan de eerste hulp en een voorspelde RR voor mortaliteit (met gebruik van SCORE) die ##% lager lag dan bij de controlegroep (Jorstad, Hartrevalidatie is voornamelijk geïmplementeerd in ziekenhuizen of wijkcentra met getraind personeel Programma's voor thuisrevalidatie kunnen de patiëntparticipatie vergroten doordat ze meer flexibiliteit bieden en meer mogelijkheden voor activiteiten Een systematische review van ## onderzoeken (met ### patiënten) naar revalidatie vanuit huis of vanuit een <INSTELLING> vond geen verschillen in resultaten, trouw of kosten tussen de twee programmaâs op korte termijn en tot ## maanden na inclusie (<PERSOON>, ###) De meeste onderzoeken hadden patiënten met een laag risico op HVZ en voornamelijk mannen geïncludeerd De oefeningen werden zelfstandig uitgevoerd met periodieke ondersteuning, meestal via de telefoon Thuisrevalidatie kan dus voor Van telerevalidatie, dat wil zeggen het gebruik van elektronische communicatie en informatietechnologieën om op afstand klinische zorg te bieden en te ondersteunen na een acute gebeurtenis, is aangetoond dat het effectiever is dan gebruikelijke zorg wanneer het gaat om bereiken van gedragsveranderingen, en even effectief telefonische overdracht van ECG's bij patiënten met hart- en vaatziekten, is veilig gebleken en acceptabel voor patiënten, en leidt tot verbeterde fysieke capaciteit (Piotrowicz, ###) Recente onderzoeken maken ook gebruik van smartphone-applicaties voor controle en de overdracht van inhoud en steun, wat er onder jongere patiënten toe leidt dat meer personen aan de revalidatie beginnen, het volhouden en afmaken (Varnfield, ###) Telerevalidatie zou dus kunnen worden uitgebreid naar een grotere groep patiënten en zo hulp kunnen bieden bij controle en meer geïndividualiseerde gedragsondersteuning, maar grootschalige gerandomiseerde Cardiovasculair risicomanagement is aan de orde bij uiteenlopende groepen van personen met een licht verhoogd risico op hart- en vaatziekten tot patiënten met een manifeste hart- en vaatziekte en co- of leefstijlbegeleiding en behandeling met medicijnen De rol van de patiënt is hierin cruciaal hij/zij dient, vaak levenslang, een meer gezonde leefstijl te bereiken en vast te houden en medicijnen in te nemen De patiënt centraal stellen bij CVRM is een voorwaarde voor succes De laatste tijd wordt hiervoor de term âpersoonsgerichte zorgâ gebruikt De patiënt staat centraal in het zorgproces en wordt ondersteund in het nemen van de regie (zelfmanagement) over zijn eigen gezondheid, ziekte en behandeling Patiënt en zorgverlener gaan een gelijkwaardige samenwerkingsrelatie aan.
| 618 | fms |
het gebruik van elektronische communicatie en informatietechnologieën om op afstand klinische zorg te bieden en te ondersteunen na een acute gebeurtenis, is aangetoond dat het effectiever is dan gebruikelijke zorg wanneer het gaat om bereiken van gedragsveranderingen, en even effectief telefonische overdracht van ECG's bij patiënten met hart- en vaatziekten, is veilig gebleken en acceptabel voor patiënten, en leidt tot verbeterde fysieke capaciteit (Piotrowicz, ###) Recente onderzoeken maken ook gebruik van smartphone-applicaties voor controle en de overdracht van inhoud en steun, wat er onder jongere patiënten toe leidt dat meer personen aan de revalidatie beginnen, het volhouden en afmaken (Varnfield, ###) Telerevalidatie zou dus kunnen worden uitgebreid naar een grotere groep patiënten en zo hulp kunnen bieden bij controle en meer geïndividualiseerde gedragsondersteuning, maar grootschalige gerandomiseerde Cardiovasculair risicomanagement is aan de orde bij uiteenlopende groepen van personen met een licht verhoogd risico op hart- en vaatziekten tot patiënten met een manifeste hart- en vaatziekte en co- of leefstijlbegeleiding en behandeling met medicijnen De rol van de patiënt is hierin cruciaal hij/zij dient, vaak levenslang, een meer gezonde leefstijl te bereiken en vast te houden en medicijnen in te nemen De patiënt centraal stellen bij CVRM is een voorwaarde voor succes De laatste tijd wordt hiervoor de term âpersoonsgerichte zorgâ gebruikt De patiënt staat centraal in het zorgproces en wordt ondersteund in het nemen van de regie (zelfmanagement) over zijn eigen gezondheid, ziekte en behandeling Patiënt en zorgverlener gaan een gelijkwaardige samenwerkingsrelatie aan die van de zorgverlener als kenner van de ziekte en die van de patiënt als kenner van zijn leven Voorwaarde is dat beiden worden toegerust om deze samenwerking tot een succes te maken Onder meer is een goede In een proces van gedeelde besluitvorming stellen zorgverlener en patiënt gezamenlijk doelen en acties op haalbare doelen en acties waarbij duidelijk is wat het aandeel van de patiënt is en wat het aandeel is van de Genootschap) De doelen en acties zijn gebaseerd op de landelijk vastgestelde richtlijnen en streefwaarden en afgestemd op de voorkeuren, mogelijkheden en behoeften van de patiënt De afspraken over doelen en acties worden beschreven in een individueel zorgplan (zie <PERSOON> #) (NHG-Preventieconsult, ###; Coördinatie platform Het individueel zorgplan bevat de afspraken over welke doelen nagestreefd worden, hoe deze bereikt gaan worden en welke taken de patiënt en de zorgverlener op zich zullen nemen # In een individueel zorgplan worden alle onderdelen vastgelegd die van belang zijn in de behandeling voor # Het gaat dan om de beschrijving van de volgende elementen, die in samenspraak met de patiënt de zorgbehoefte en de doelen van de patiënt (halen van streefwaarden versus relevante verlaging van de behandeling(en) ook dus aan welke leefstijladviezen gewerkt wordt en welke zorgverleners hierbij de taken van de patiënt en de zorgverlener, ook ten aanzien van zelfmanagement (ondersteuning) het controleschema, wijze van contact (eHealth, telefonisch of praktijkbezoek), de evaluatiemomenten en Overgenomen uit Zorgstandaard Cardiovasculair risicomanagement voor zorgverleners (Platform Vitale Vaten,.
| 594 | fms |
als kenner van de ziekte en die van de patiënt als kenner van zijn leven Voorwaarde is dat beiden worden toegerust om deze samenwerking tot een succes te maken Onder meer is een goede In een proces van gedeelde besluitvorming stellen zorgverlener en patiënt gezamenlijk doelen en acties op haalbare doelen en acties waarbij duidelijk is wat het aandeel van de patiënt is en wat het aandeel is van de Genootschap) De doelen en acties zijn gebaseerd op de landelijk vastgestelde richtlijnen en streefwaarden en afgestemd op de voorkeuren, mogelijkheden en behoeften van de patiënt De afspraken over doelen en acties worden beschreven in een individueel zorgplan (zie <PERSOON> #) (NHG-Preventieconsult, ###; Coördinatie platform Het individueel zorgplan bevat de afspraken over welke doelen nagestreefd worden, hoe deze bereikt gaan worden en welke taken de patiënt en de zorgverlener op zich zullen nemen # In een individueel zorgplan worden alle onderdelen vastgelegd die van belang zijn in de behandeling voor # Het gaat dan om de beschrijving van de volgende elementen, die in samenspraak met de patiënt de zorgbehoefte en de doelen van de patiënt (halen van streefwaarden versus relevante verlaging van de behandeling(en) ook dus aan welke leefstijladviezen gewerkt wordt en welke zorgverleners hierbij de taken van de patiënt en de zorgverlener, ook ten aanzien van zelfmanagement (ondersteuning) het controleschema, wijze van contact (eHealth, telefonisch of praktijkbezoek), de evaluatiemomenten en Overgenomen uit Zorgstandaard Cardiovasculair risicomanagement voor zorgverleners (Platform Vitale Vaten, wordt CVRM aangeboden Afhankelijk van de aandoening van de patiënt en de hoogte van het cardiovasculaire risico, kunnen patiënten hier (achtereenvolgens) mee te maken krijgen Een cardiovasculair risicomanagementprogramma is qua insteek multidisciplinair en transmuraal en beschrijft de gestructureerde en goede CVRM-zorg te leveren en continuïteit van zorg te waarborgen (<PERSOON>, ###) vervolgens vasthouden, van een gezonde leefstijl en indien van toepassing levenslang gebruiken van medicijnen Start al met CVRM in de acute fase van een hart- of vaatziekte met een goede overdracht naar de eerste lijn zodat die CVRM kan vervolgen De tweede lijn vermeldt (onder meer) in de overdracht aan de eerste lijn aan welke doelen reeds is gewerkt en in welke mate deze behaald zijn Verwijzing naar de bedrijfs- en arboarts is van Cardiovasculair risicomanagement is onderdeel van hartrevalidatie, revalidatie na een beroerte en van gesuperviseerde looptraining bij perifeer arterieel vaatlijden (Richtlijn Hartrevalidatie, ###; Richtlijn Beroerte, In veel ziekenhuizen zijn er aparte spreekuren of speciale poliâs voor cardiovasculair risicomanagement als onderdeel van de medisch-specialistische behandeling Deze zorg wordt over het algemeen geboden door verpleegkundig specialisten, physician assistants of gespecialiseerde verpleegkundigen Van belang bij deze gespecialiseerde preventie is een goede samenwerking en afstemming binnen ziekenhuizen tussen verschillende Deze module bestaat uit twee delen Het eerste deel bevat de tekst van de European Society of Cardiology (ESC)-richtlijn en gaat in op de effectiviteit van het verschillende aanbod van cardiovasculaire risicomanagement De Nederlandse situatie is echter uniek in Europa, met de huisartsenpraktijk als poortwachter voor de # e lijn en.
| 586 | fms |
de aandoening van de patiënt en de hoogte van het cardiovasculaire risico, kunnen patiënten hier (achtereenvolgens) mee te maken krijgen Een cardiovasculair risicomanagementprogramma is qua insteek multidisciplinair en transmuraal en beschrijft de gestructureerde en goede CVRM-zorg te leveren en continuïteit van zorg te waarborgen (<PERSOON>, ###) vervolgens vasthouden, van een gezonde leefstijl en indien van toepassing levenslang gebruiken van medicijnen Start al met CVRM in de acute fase van een hart- of vaatziekte met een goede overdracht naar de eerste lijn zodat die CVRM kan vervolgen De tweede lijn vermeldt (onder meer) in de overdracht aan de eerste lijn aan welke doelen reeds is gewerkt en in welke mate deze behaald zijn Verwijzing naar de bedrijfs- en arboarts is van Cardiovasculair risicomanagement is onderdeel van hartrevalidatie, revalidatie na een beroerte en van gesuperviseerde looptraining bij perifeer arterieel vaatlijden (Richtlijn Hartrevalidatie, ###; Richtlijn Beroerte, In veel ziekenhuizen zijn er aparte spreekuren of speciale poliâs voor cardiovasculair risicomanagement als onderdeel van de medisch-specialistische behandeling Deze zorg wordt over het algemeen geboden door verpleegkundig specialisten, physician assistants of gespecialiseerde verpleegkundigen Van belang bij deze gespecialiseerde preventie is een goede samenwerking en afstemming binnen ziekenhuizen tussen verschillende Deze module bestaat uit twee delen Het eerste deel bevat de tekst van de European Society of Cardiology (ESC)-richtlijn en gaat in op de effectiviteit van het verschillende aanbod van cardiovasculaire risicomanagement De Nederlandse situatie is echter uniek in Europa, met de huisartsenpraktijk als poortwachter voor de # e lijn en Het tweede deel formuleert aanbevelingen voor de invulling van de organisatie van deze zorg en de samenwerking Deze tekst is voor een groot deel gebaseerd op de Landelijke Transmurale Afspraken (LTA) voor Cardiovasculair Risicomanagement disease prevention in clinical practice uit ### en de Landelijke Transmurale Afspraken (LTA) voor Cardiovasculair Risicomanagement uit ### (<PERSOON>, ###) Er is voor het beantwoorden van randomized, controlled trial of nurse practitioner/community health worker cardiovascular disease risk reduction in urban <PERSOON> L, <PERSOON> RS Cardiac rehabilitation for people with heart disease an overview of Cochrane systematic reviews <PERSOON> N, et al Short-term outcome and attainment of secondary prevention goals in patients with <PERSOON> AD, et al Cardiac rehabilitation in Europe results from the <PERSOON> LJ, Van de Vijver PP, Lanphen JMG, et al Landelijk Transmurale Afspraak <PERSOON> JM, Royo-Bordonada MA, et al Implementation of Spanish adaptation of the European guidelines on Byrne D, Oâ<PERSOON> S, et al A survey of GPs awareness and use of risk assessment tools and cardiovascular <PERSOON-##> V, et al Alternative models of cardiac rehabilitation a systematic review <PERSOON-##> JR, Tubach F, et al Survey of physiciansâ practices in the control of cardiovascular risk factors the <PERSOON-##> C Vijf jaar cardiovasculair risicomanagement in <LOCATIE> the state of the art.
| 586 | fms |
aanbevelingen voor de invulling van de organisatie van deze zorg en de samenwerking Deze tekst is voor een groot deel gebaseerd op de Landelijke Transmurale Afspraken (LTA) voor Cardiovasculair Risicomanagement disease prevention in clinical practice uit ### en de Landelijke Transmurale Afspraken (LTA) voor Cardiovasculair Risicomanagement uit ### (<PERSOON>, ###) Er is voor het beantwoorden van randomized, controlled trial of nurse practitioner/community health worker cardiovascular disease risk reduction in urban <PERSOON> L, <PERSOON> RS Cardiac rehabilitation for people with heart disease an overview of Cochrane systematic reviews <PERSOON> N, et al Short-term outcome and attainment of secondary prevention goals in patients with <PERSOON> AD, et al Cardiac rehabilitation in Europe results from the <PERSOON> LJ, Van de Vijver PP, Lanphen JMG, et al Landelijk Transmurale Afspraak <PERSOON> JM, Royo-Bordonada MA, et al Implementation of Spanish adaptation of the European guidelines on Byrne D, Oâ<PERSOON> S, et al A survey of GPs awareness and use of risk assessment tools and cardiovascular <PERSOON> V, et al Alternative models of cardiac rehabilitation a systematic review <PERSOON-##> JR, Tubach F, et al Survey of physiciansâ practices in the control of cardiovascular risk factors the <PERSOON-##> C Vijf jaar cardiovasculair risicomanagement in <LOCATIE> the state of the art <PERSOON-##> PL, Marchioli R, et al Global secondary prevention strategies to limit event recurrence after myocardial infarction results of the GOSPEL study, a multicenter, randomized controlled trial from the <PERSOON-##> YW, Nariani R, et al Effects of cardiac rehabilitation referral strategies on referral and enrollment Jorstad HT, von <PERSOON-##> AM, et al Effect of a nurse-coordinated prevention programme on Joint ESC Guidelines Page ## of ## Downloaded from (WEBLINK) by guest on <PERSOON-##> ##, ### cardiovascular risk after an <PERSOON-##> P, <PERSOON> F, et al Promoting patient uptake and adherence in cardiac rehabilitation Cochrane Database de zorg <LOCATIE>, NIVEL, ###, ## p <PERSOON-##> G, et al EUROASPIRE III a survey on the lifestyle, risk factors and use of cardioprotective drug therapies in coronary patients from ## European countries <PERSOON-##> G, et al Management of cardiovascular risk factors in asymptomatic high-risk patients in <PERSOON-##> G, et al Use and effects of cardiac rehabilitation in patients with coronary heart disease Multidisciplinaire richtlijn Hartrevalidatie Revalidatiecommissie van de Nederlandse Vereniging Voor Cardiologie/Nederlandse Hartstichting (Richtlijn Hartrevalidatie ###), Projectgroep PAAHR (gedeeltelijke herziening Murphy AW, Cupples ME, <PERSOON-##> SM, et al Effect of tailored practice and patient care plans on secondary prevention of heart disease in general practice cluster randomised controlled trial BMJ ###;### b###.
| 624 | fms |
<PERSOON> PL, Marchioli R, et al Global secondary prevention strategies to limit event recurrence after myocardial infarction results of the GOSPEL study, a multicenter, randomized controlled trial from the <PERSOON> YW, Nariani R, et al Effects of cardiac rehabilitation referral strategies on referral and enrollment Jorstad HT, von <PERSOON> AM, et al Effect of a nurse-coordinated prevention programme on Joint ESC Guidelines Page ## of ## Downloaded from (WEBLINK) by guest on <PERSOON> ##, ### cardiovascular risk after an <PERSOON> P, <PERSOON> F, et al Promoting patient uptake and adherence in cardiac rehabilitation Cochrane Database de zorg <LOCATIE>, NIVEL, ###, ## p <PERSOON> G, et al EUROASPIRE III a survey on the lifestyle, risk factors and use of cardioprotective drug therapies in coronary patients from ## European countries <PERSOON> G, et al Management of cardiovascular risk factors in asymptomatic high-risk patients in <PERSOON> G, et al Use and effects of cardiac rehabilitation in patients with coronary heart disease Multidisciplinaire richtlijn Hartrevalidatie Revalidatiecommissie van de Nederlandse Vereniging Voor Cardiologie/Nederlandse Hartstichting (Richtlijn Hartrevalidatie ###), Projectgroep PAAHR (gedeeltelijke herziening Murphy AW, Cupples ME, <PERSOON> SM, et al Effect of tailored practice and patient care plans on secondary prevention of heart disease in general practice cluster randomised controlled trial BMJ ###;### b### Telehealth interventions for the secondary prevention of coronary heart disease <PERSOON-##> S, et al Secondary prevention in the clinical management of patients with cardiovascular diseases Core components, standards and outcome measures for referral and delivery a policy statement from the cardiac rehabilitation section of the European Association for Cardiovascular Prevention & Rehabilitation Endorsed by the Committee for Practice Guidelines of the European Society of <PERSOON-##> A, et al Feasibility of home-based cardiac telerehabilitation results of <PERSOON-##>â perception, knowledge and awareness of cardiovascular risk factors and Richtlijn Perifeer Arterieel Vaatlijden, Nederlanse Vereniging voor Heelkunde, ### <PERSOON> RS, <PERSOON-##> K, et al Home-based versus centre-based cardiac rehabilitation <PERSOON-##> M, <PERSOON-##> CK, et al Smartphone-based home care model improved use of cardiac rehabilitation in <PERSOON-##> HR, Beusmans GH, Gorgels AP, et al Effectiveness of nurse-delivered cardiovascular risk management in prevention programme (EUROACTION) for patients with coronary heart disease and asymptomatic individuals at high risk Onder Organisatie van zorg wordt verstaan alle aspecten die randvoorwaardelijk zijn voor het verlenen van zorg de primaire behandelaar (meestal specialist tweedelijn), van de huisarts en zijn praktijkondersteuners, alsmede de rol van de specialist ouderengeneeskunde en de apotheker wordt nader toegelicht Reden voor een aanvulling op de multidisciplinaire richtlijn CVRM is met name gebaseerd op de vragen uit het werkveld.
| 602 | fms |
Telehealth interventions for the secondary prevention of coronary heart disease <PERSOON> S, et al Secondary prevention in the clinical management of patients with cardiovascular diseases Core components, standards and outcome measures for referral and delivery a policy statement from the cardiac rehabilitation section of the European Association for Cardiovascular Prevention & Rehabilitation Endorsed by the Committee for Practice Guidelines of the European Society of <PERSOON> A, et al Feasibility of home-based cardiac telerehabilitation results of <PERSOON>â perception, knowledge and awareness of cardiovascular risk factors and Richtlijn Perifeer Arterieel Vaatlijden, Nederlanse Vereniging voor Heelkunde, ### <PERSOON> RS, <PERSOON> K, et al Home-based versus centre-based cardiac rehabilitation <PERSOON> M, <PERSOON> CK, et al Smartphone-based home care model improved use of cardiac rehabilitation in <PERSOON> HR, Beusmans GH, Gorgels AP, et al Effectiveness of nurse-delivered cardiovascular risk management in prevention programme (EUROACTION) for patients with coronary heart disease and asymptomatic individuals at high risk Onder Organisatie van zorg wordt verstaan alle aspecten die randvoorwaardelijk zijn voor het verlenen van zorg de primaire behandelaar (meestal specialist tweedelijn), van de huisarts en zijn praktijkondersteuners, alsmede de rol van de specialist ouderengeneeskunde en de apotheker wordt nader toegelicht Reden voor een aanvulling op de multidisciplinaire richtlijn CVRM is met name gebaseerd op de vragen uit het werkveld Op basis van een consensus based methodiek na het houden van een invitational conference zijn door de Formuleer advies ten aanzien van shared decision making Wat is de wens van de patiënt? Wat dient besproken te worden? Zijn er handvatten te geven voor het overwegen en afwegen per patiënt? Wanneer is verwijzing naar # d e lijn aan de orde, naar welk specialisme dient patiënt te worden verwezen Hoe dient om gegaan te worden met CVRM-medicatie bij transitie van zorg en is speciale aandacht nodig <PERSOON> LJ, Van de Vijver PP, Lanphen JMG, et al Landelijke Transmurale Afspraak Cardiovasculair Risicomanagement <PERSOON-##>-making in the physician-patient encounter revisiting the shared treatment decisionmaking model Social Science & Medicine ###;##(#) ##<DATUM> <PERSOON-##> T, et al Cultural influences on the physician-patient encounter <PERSOON-##> case of shared treatment <PERSOON-##> in Health Care Achieving evidence-based patient choice <PERSOON-##> R, et al Shared Decision Making A Model for Clinical Practice J Gen Intern Med <PERSOON-##> EJ, <PERSOON-##> LL Proxy decision making for incompetent patients <PERSOON-##> ethical and empirical analysis <PERSOON-##> voor stap samen beslissen Medisch Contact ###; <PERSOON-##> M, et al Shared Decision Making.
| 568 | fms |
Op basis van een consensus based methodiek na het houden van een invitational conference zijn door de Formuleer advies ten aanzien van shared decision making Wat is de wens van de patiënt? Wat dient besproken te worden? Zijn er handvatten te geven voor het overwegen en afwegen per patiënt? Wanneer is verwijzing naar # d e lijn aan de orde, naar welk specialisme dient patiënt te worden verwezen Hoe dient om gegaan te worden met CVRM-medicatie bij transitie van zorg en is speciale aandacht nodig <PERSOON> LJ, Van de Vijver PP, Lanphen JMG, et al Landelijke Transmurale Afspraak Cardiovasculair Risicomanagement <PERSOON>-making in the physician-patient encounter revisiting the shared treatment decisionmaking model Social Science & Medicine ###;##(#) ##<DATUM> <PERSOON> T, et al Cultural influences on the physician-patient encounter <PERSOON> case of shared treatment <PERSOON> in Health Care Achieving evidence-based patient choice <PERSOON> R, et al Shared Decision Making A Model for Clinical Practice J Gen Intern Med <PERSOON> EJ, <PERSOON> LL Proxy decision making for incompetent patients <PERSOON> ethical and empirical analysis <PERSOON> voor stap samen beslissen Medisch Contact ###; <PERSOON-##> M, et al Shared Decision Making Wanneer samen beslissen niet meer van zelf spreekt <INSTELLING> voor ethiek en gezondheid, ### Overleg met actuele medebehandelaars aangaande de te formuleren adviezen voorafgaand aan proces van shared decision making Dit is met name van toepassing bij het switchen of stoppen van medicatie Gebruik een stappenplan bestaande uit een voorbereidende fase, keuzefase en besluitfase, zoals hierboven De algemeen aanvaarde richtlijnen voor de behandeling van enkelvoudige chronische ziekten zijn veelal niet van toepassing op oudere patiënten met multimorbiditeit en polyfarmacie, omdat deze patiënten niet of nauwelijks in de wetenschappelijke onderzoeken zijn geïncludeerd Daarnaast blijken de algemeen geaccepteerde primaire uitkomsten waaraan de effectiviteit van therapie wordt afgemeten bij ouderen hun waarde te verliezen bijvoorbeeld het voorkómen van mortaliteit is voor veel ouderen een veel minder belangrijk behandeldoel dan behoud van kwaliteit van leven of van zelfstandig functioneren Behandelbeslissingen zijn daarom veel meer afhankelijk van de individuele situatie van de patiënt Shared decision making is daarom zeker bij kwetsbare Shared decision making is een proces, waarin arts en patiënt (of zijn of haar vertegenwoordiger) gezamenlijk overleggen over te verrichten diagnostiek, beslissen over het te volgen behandelbeleid en afspraken maken over # Uitwisseling van informatie, waarbij de arts alle noodzakelijke medische informatie verstrekt en de patiënt informatie verstrekt over zichzelf en over wat voor hem of haar belangrijk is # Overleg over de verschillende behandelopties, inclusief hun voordelen en nadelen, en over de voorkeuren van zowel de patiënt als de arts (mede gebaseerd op hun persoonlijke waarden) #.
| 554 | fms |
spreekt <INSTELLING> voor ethiek en gezondheid, ### Overleg met actuele medebehandelaars aangaande de te formuleren adviezen voorafgaand aan proces van shared decision making Dit is met name van toepassing bij het switchen of stoppen van medicatie Gebruik een stappenplan bestaande uit een voorbereidende fase, keuzefase en besluitfase, zoals hierboven De algemeen aanvaarde richtlijnen voor de behandeling van enkelvoudige chronische ziekten zijn veelal niet van toepassing op oudere patiënten met multimorbiditeit en polyfarmacie, omdat deze patiënten niet of nauwelijks in de wetenschappelijke onderzoeken zijn geïncludeerd Daarnaast blijken de algemeen geaccepteerde primaire uitkomsten waaraan de effectiviteit van therapie wordt afgemeten bij ouderen hun waarde te verliezen bijvoorbeeld het voorkómen van mortaliteit is voor veel ouderen een veel minder belangrijk behandeldoel dan behoud van kwaliteit van leven of van zelfstandig functioneren Behandelbeslissingen zijn daarom veel meer afhankelijk van de individuele situatie van de patiënt Shared decision making is daarom zeker bij kwetsbare Shared decision making is een proces, waarin arts en patiënt (of zijn of haar vertegenwoordiger) gezamenlijk overleggen over te verrichten diagnostiek, beslissen over het te volgen behandelbeleid en afspraken maken over # Uitwisseling van informatie, waarbij de arts alle noodzakelijke medische informatie verstrekt en de patiënt informatie verstrekt over zichzelf en over wat voor hem of haar belangrijk is # Overleg over de verschillende behandelopties, inclusief hun voordelen en nadelen, en over de voorkeuren van zowel de patiënt als de arts (mede gebaseerd op hun persoonlijke waarden) # Shared decision making kan bemoeilijkt worden door een eventuele cognitieve achteruitgang, die regelmatig bij kwetsbare ouderen voorkomt Actief deelnemen aan besluitvorming van een cognitief goede partner en/of een kind is dan noodzakelijk Tevens dient uitwisseling van mogelijke adviezen door alle behandelaars te geschieden alvorens in overleg te gaan met patiënt/patiëntsysteem, zodat vanuit alle gezichtspunten een juist advies geformuleerd kan worden Conform de richtlijn Polyfarmacie wordt in de voorbereidende fase ook overleg gepleegd tussen de hoofdbehandelaar en de apotheker, liefst in samenspraak met de patiënt Bij het overleg tussen patiënt (en/of naasten) en de behandelaar dienen de persoonlijke voorkeuren en belangrijke rol te spelen, dit gezien het feit dat er geen betrouwbare data over numbers to treat/harm Een praktisch instrument is het veelgebruikte model van gezamenlijke besluitvorming van Elwyn (###) waarin eveneens de drie fasen, zoals hierboven beschreven, worden onderscheiden in de besluitvorming De drie fasen zijn Choice talk (voorbereiding) waarin het uitwisselen van informatie en aanbieden van keuzemogelijkheden plaatsvindt, Option talk (keuze fase) waarin beschrijven en overwegen van alle opties met voor- en nadelen plaats vind en Decision talk (besluitfase) waarin, patiënt en dokter gezamenlijk komen, eventueel met behulp van Wij adviseren om gebruik te maken van het stappenplan van Elwyn (###), aangepast door <PERSOON> heeft de patiënt eerder al iets besproken of vastgelegd over een behandeling in het algemeen, of # Voorwerk voor gesprek door de hulpverlener zijn alle problemen voldoende in kaart gebracht? Hoe # Definieer tijdens het gesprek uw gesprekspartner en eventuele toehoorders.
| 580 | fms |
een eventuele cognitieve achteruitgang, die regelmatig bij kwetsbare ouderen voorkomt Actief deelnemen aan besluitvorming van een cognitief goede partner en/of een kind is dan noodzakelijk Tevens dient uitwisseling van mogelijke adviezen door alle behandelaars te geschieden alvorens in overleg te gaan met patiënt/patiëntsysteem, zodat vanuit alle gezichtspunten een juist advies geformuleerd kan worden Conform de richtlijn Polyfarmacie wordt in de voorbereidende fase ook overleg gepleegd tussen de hoofdbehandelaar en de apotheker, liefst in samenspraak met de patiënt Bij het overleg tussen patiënt (en/of naasten) en de behandelaar dienen de persoonlijke voorkeuren en belangrijke rol te spelen, dit gezien het feit dat er geen betrouwbare data over numbers to treat/harm Een praktisch instrument is het veelgebruikte model van gezamenlijke besluitvorming van Elwyn (###) waarin eveneens de drie fasen, zoals hierboven beschreven, worden onderscheiden in de besluitvorming De drie fasen zijn Choice talk (voorbereiding) waarin het uitwisselen van informatie en aanbieden van keuzemogelijkheden plaatsvindt, Option talk (keuze fase) waarin beschrijven en overwegen van alle opties met voor- en nadelen plaats vind en Decision talk (besluitfase) waarin, patiënt en dokter gezamenlijk komen, eventueel met behulp van Wij adviseren om gebruik te maken van het stappenplan van Elwyn (###), aangepast door <PERSOON> heeft de patiënt eerder al iets besproken of vastgelegd over een behandeling in het algemeen, of # Voorwerk voor gesprek door de hulpverlener zijn alle problemen voldoende in kaart gebracht? Hoe # Definieer tijdens het gesprek uw gesprekspartner en eventuele toehoorders # Bepaal levensvisie en beleving kwaliteit van leven, levensovertuiging of geloof, beleving (wat doet het met # Identificeer behandeldoelen niet strikt medisch (onafhankelijkheid, wonen, zorg gerelateerde doelen), # Uitleg en uitwisselen van informatie Hierbij kan worden overwogen om gebruik te maken van de drie goede vragen ((WEBLINK)) Tevens is het van belang om op een heldere manier kansen <PERSOON> een zorgplan op met behulp van stap # tot en met # Bij deze uitgangsvraag is geen systematisch literatuuronderzoek verricht omdat er verwacht werd geen studies te vinden die antwoord geven op de vraag, specifiek voor de Nederlandse situatie Er worden dan ook geen conclusies vermeld De aanbevelingen zijn uitsluitend gebaseerd op overwegingen die zijn opgesteld door de werkgroepleden op basis van kennis uit de praktijk en waar mogelijk onderbouwd door niet systematisch literatuuronderzoek Als er geen positief bewijs is aangaande de meerwaarde van CVRM bij ouderen zonder en <PERSOON> voor stap samen beslissen Medisch Contact ### Wanneer is verwijzing naar tweedelijn aan de orde, naar welk specialisme dient patiënt te worden verwezen en <PERSOON> (kwetsbare) ouderen zo spoedig mogelijk terug naar de huisarts of naar specialist ouderengeneeskunde Meestal worden preventieve maatregelen/behandelingen voor het cardiovasculaire risicoprofiel gestart in de tweedelijn door orgaanspecialisten, aansluitend aan een event (bijvoorbeeld myocardinfarct of CVA) Een tweede groep wordt beoordeeld door de huisarts en valt vaak in bepaalde doelgroepen (bijvoorbeeld diabeteszorg of hartfalen) die begeleid worden vanuit de huisartsenpraktijk.
| 580 | fms |
Bepaal levensvisie en beleving kwaliteit van leven, levensovertuiging of geloof, beleving (wat doet het met # Identificeer behandeldoelen niet strikt medisch (onafhankelijkheid, wonen, zorg gerelateerde doelen), # Uitleg en uitwisselen van informatie Hierbij kan worden overwogen om gebruik te maken van de drie goede vragen ((WEBLINK)) Tevens is het van belang om op een heldere manier kansen <PERSOON> een zorgplan op met behulp van stap # tot en met # Bij deze uitgangsvraag is geen systematisch literatuuronderzoek verricht omdat er verwacht werd geen studies te vinden die antwoord geven op de vraag, specifiek voor de Nederlandse situatie Er worden dan ook geen conclusies vermeld De aanbevelingen zijn uitsluitend gebaseerd op overwegingen die zijn opgesteld door de werkgroepleden op basis van kennis uit de praktijk en waar mogelijk onderbouwd door niet systematisch literatuuronderzoek Als er geen positief bewijs is aangaande de meerwaarde van CVRM bij ouderen zonder en <PERSOON> voor stap samen beslissen Medisch Contact ### Wanneer is verwijzing naar tweedelijn aan de orde, naar welk specialisme dient patiënt te worden verwezen en <PERSOON> (kwetsbare) ouderen zo spoedig mogelijk terug naar de huisarts of naar specialist ouderengeneeskunde Meestal worden preventieve maatregelen/behandelingen voor het cardiovasculaire risicoprofiel gestart in de tweedelijn door orgaanspecialisten, aansluitend aan een event (bijvoorbeeld myocardinfarct of CVA) Een tweede groep wordt beoordeeld door de huisarts en valt vaak in bepaalde doelgroepen (bijvoorbeeld diabeteszorg of hartfalen) die begeleid worden vanuit de huisartsenpraktijk van continuering van CVRM-maatregelen meestal geschieden bij de behandelaar die dit beleid initieerde Vaak is nu ook de specialist ouderengeneeskunde medebehandelaar bij kwetsbare ouderen, waarbij de huisarts zorgdraagt voor acute problematiek en de specialist ouderengeneeskunde behandelingen of juist het achterwegen laten van behandelingen in het kader van CVRM initieert Bij kwetsbare ouderen is regelmatig bezoek aan één of meerdere specialisten in een ziekenhuis een forse belasting De werkgroep is dan ook van mening dat bij kwetsbare ouderen er altijd terugverwijzing aangaande CVRM dient plaats te vinden naar de huisarts en/of specialist ouderengeneeskunde na overleg tussen patiënt, Bij bezoek aan het ziekenhuis, hetzij klinisch hetzij poliklinisch, dient daarom altijd de vraag op te komen of overdracht naar de huisarts gewenst is Bij voorkeur overlegt de betrokken specialist met de huisarts/specialist ouderengeneeskunde, teneinde te voorkomen dat de zorg niet op een verantwoorde manier wordt overgedragen Ter voorkoming van een onvolledige overdracht aan patiëntgegevens is inzage in de dossiers van specialist en huisarts een gewenste, maar helaas nog niet overal geregelde mogelijkheid Het is ook mogelijk dat verwijzing van #s te naar # d e lijn aan de orde is Indien er specifieke diagnostiek noodzakelijk is, die niet in de #s te lijn te regelen is, kan verwijzing met een gerichte vraag aan de orde zijn Het is vaak de vraag naar welke specialist (een meer generalistische zoals klinisch geriater/internistouderengeneeskunde of een orgaanspecialist) de gewenste is Bij vitale ouderen, met een solitair probleem kan.
| 555 | fms |
van continuering van CVRM-maatregelen meestal geschieden bij de behandelaar die dit beleid initieerde Vaak is nu ook de specialist ouderengeneeskunde medebehandelaar bij kwetsbare ouderen, waarbij de huisarts zorgdraagt voor acute problematiek en de specialist ouderengeneeskunde behandelingen of juist het achterwegen laten van behandelingen in het kader van CVRM initieert Bij kwetsbare ouderen is regelmatig bezoek aan één of meerdere specialisten in een ziekenhuis een forse belasting De werkgroep is dan ook van mening dat bij kwetsbare ouderen er altijd terugverwijzing aangaande CVRM dient plaats te vinden naar de huisarts en/of specialist ouderengeneeskunde na overleg tussen patiënt, Bij bezoek aan het ziekenhuis, hetzij klinisch hetzij poliklinisch, dient daarom altijd de vraag op te komen of overdracht naar de huisarts gewenst is Bij voorkeur overlegt de betrokken specialist met de huisarts/specialist ouderengeneeskunde, teneinde te voorkomen dat de zorg niet op een verantwoorde manier wordt overgedragen Ter voorkoming van een onvolledige overdracht aan patiëntgegevens is inzage in de dossiers van specialist en huisarts een gewenste, maar helaas nog niet overal geregelde mogelijkheid Het is ook mogelijk dat verwijzing van #s te naar # d e lijn aan de orde is Indien er specifieke diagnostiek noodzakelijk is, die niet in de #s te lijn te regelen is, kan verwijzing met een gerichte vraag aan de orde zijn Het is vaak de vraag naar welke specialist (een meer generalistische zoals klinisch geriater/internistouderengeneeskunde of een orgaanspecialist) de gewenste is Bij vitale ouderen, met een solitair probleem kan vaak een holistische aanpak gewenst is Landelijke transmurale afspraken (LTAâs) zijn er op meerdere gebieden Bij de besluitvorming hierover is het voor de kwetsbare oudere patiënt van belang dat er een goede hoofdbehandelaar wordt voorgesteld Bij goede communicatie is het zelfs mogelijk dat de huisarts in de meeste gevallen deze rol blijft spelen, gezien de grote kans op een latere terugverwijzing naar de huisarts en Wanneer samen beslissen niet meer van zelf spreekt <INSTELLING> voor ethiek en gezondheid ### Hoe dient om gegaan te worden met CVRM-medicatie bij transitie van zorg en is speciale aandacht nodig voor Draag zorg voor regionale afspraken aangaande medicatieoverdracht en continuïteit van zorg Bij overdracht van zorg dient de hoofdbehandelaar altijd de benodigde informatie aan te leveren conform de Zorgstandaard CVRM en de LTA CVRM, zijnde een up-to-date medicatielijst (inclusief eventueel bekende voorgeschiedenis, in kader van advanced care planning gemaakte lijst met afspraken (bijvoorbeeld reanimeren, overdracht is de dan behandelend eindverantwoordelijk arts verantwoordelijk voor de volledige, soms tijdelijke, behandeling/preventie Tevens dient men te beoordelen in welke vorm medicatie aangeleverd dient te worden rekening te houden met de lichamelijke en psychische beperkingen van een (kwetsbare) oudere ten aanzien van de wijze waarop medicatie wordt aangeleverd Teneinde een zo verantwoord mogelijke overdracht te realiseren is het maken van regionale afspraken tussen # d e lijn, huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde zeer Welke interventies op populatieniveau zijn effectief in het beïnvloeden van leefstijl? # Welke interventies op populatieniveau ten aanzien van het bevorderen van gezonde voeding zijn effectief? #.
| 564 | fms |
Landelijke transmurale afspraken (LTAâs) zijn er op meerdere gebieden Bij de besluitvorming hierover is het voor de kwetsbare oudere patiënt van belang dat er een goede hoofdbehandelaar wordt voorgesteld Bij goede communicatie is het zelfs mogelijk dat de huisarts in de meeste gevallen deze rol blijft spelen, gezien de grote kans op een latere terugverwijzing naar de huisarts en Wanneer samen beslissen niet meer van zelf spreekt <INSTELLING> voor ethiek en gezondheid ### Hoe dient om gegaan te worden met CVRM-medicatie bij transitie van zorg en is speciale aandacht nodig voor Draag zorg voor regionale afspraken aangaande medicatieoverdracht en continuïteit van zorg Bij overdracht van zorg dient de hoofdbehandelaar altijd de benodigde informatie aan te leveren conform de Zorgstandaard CVRM en de LTA CVRM, zijnde een up-to-date medicatielijst (inclusief eventueel bekende voorgeschiedenis, in kader van advanced care planning gemaakte lijst met afspraken (bijvoorbeeld reanimeren, overdracht is de dan behandelend eindverantwoordelijk arts verantwoordelijk voor de volledige, soms tijdelijke, behandeling/preventie Tevens dient men te beoordelen in welke vorm medicatie aangeleverd dient te worden rekening te houden met de lichamelijke en psychische beperkingen van een (kwetsbare) oudere ten aanzien van de wijze waarop medicatie wordt aangeleverd Teneinde een zo verantwoord mogelijke overdracht te realiseren is het maken van regionale afspraken tussen # d e lijn, huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde zeer Welke interventies op populatieniveau zijn effectief in het beïnvloeden van leefstijl? # Welke interventies op populatieniveau ten aanzien van het bevorderen van gezonde voeding zijn effectief? <DATUM> Welke interventies op populatieniveau ten aanzien van roken en ander tabaksgebruik zijn effectief om # Welke interventies op populatieniveau zijn effectief om personen te beschermen tegen alcoholmisbruik? # Welke interventies op populatieniveau zijn effectief in het bevorderen en beschermen van een gezonde # Maatregelen op populatieniveau om gezonde voeding te bevorderen Maak wetgeving over de samenstelling van voedingsmiddelen om het zout, verzadigd vet en suikergehalte van voedingsmiddelen en dranken te verminderen en om portiegroottes (minder calorieën) te beperken Blijf actief de voortgang van het Akkoord Product Herformulering monitoren Bevorder een geïntegreerd en samenhangend beleid en activiteiten van lokale overheden, nietgouvernementele organisaties, de voedingsindustrie, de detailhandel, catering, scholen, werkplekken en andere belanghebbenden om een gezond voedingspatroon te bevorderen en overgewicht te voorkomen; Maak wetgeving die kindermarketing beperkt tot voedingsmiddelen uit de <PERSOON> Overweeg educatieve voorlichtingscampagnes en/of tools (b v apps) over de samenstelling van Overweeg kleurcodering per voedingsstof op de voorkant van de verpakking van voedingsmiddelen Overweeg strategieën voor prijzen om ongezondere keuzes voor eten en drinken te ontmoedigen en Hef belastingen op voedingsmiddelen en dranken die rijk zijn aan suiker, verzadigd vet of zout en belasting Voer een samenhangend, integraal en allesomvattend beleid op alle scholen, kleuterscholen en kinderdagverblijven om een gezond voedingspatroon te bevorderen; breidt het project Gezonde School Vergroot de beschikbaarheid van vers drinkwater en gezond eten op scholen en in verkoopautomaten Voer een samenhangend en integraal gezondheidsbeleid en stimuleer voedingseducatie bij alle bedrijven.
| 558 | fms |
op populatieniveau ten aanzien van roken en ander tabaksgebruik zijn effectief om # Welke interventies op populatieniveau zijn effectief om personen te beschermen tegen alcoholmisbruik? # Welke interventies op populatieniveau zijn effectief in het bevorderen en beschermen van een gezonde # Maatregelen op populatieniveau om gezonde voeding te bevorderen Maak wetgeving over de samenstelling van voedingsmiddelen om het zout, verzadigd vet en suikergehalte van voedingsmiddelen en dranken te verminderen en om portiegroottes (minder calorieën) te beperken Blijf actief de voortgang van het Akkoord Product Herformulering monitoren Bevorder een geïntegreerd en samenhangend beleid en activiteiten van lokale overheden, nietgouvernementele organisaties, de voedingsindustrie, de detailhandel, catering, scholen, werkplekken en andere belanghebbenden om een gezond voedingspatroon te bevorderen en overgewicht te voorkomen; Maak wetgeving die kindermarketing beperkt tot voedingsmiddelen uit de <PERSOON> Overweeg educatieve voorlichtingscampagnes en/of tools (b v apps) over de samenstelling van Overweeg kleurcodering per voedingsstof op de voorkant van de verpakking van voedingsmiddelen Overweeg strategieën voor prijzen om ongezondere keuzes voor eten en drinken te ontmoedigen en Hef belastingen op voedingsmiddelen en dranken die rijk zijn aan suiker, verzadigd vet of zout en belasting Voer een samenhangend, integraal en allesomvattend beleid op alle scholen, kleuterscholen en kinderdagverblijven om een gezond voedingspatroon te bevorderen; breidt het project Gezonde School Vergroot de beschikbaarheid van vers drinkwater en gezond eten op scholen en in verkoopautomaten Voer een samenhangend en integraal gezondheidsbeleid en stimuleer voedingseducatie bij alle bedrijven Creëer ruimte voor lichamelijke activiteiten en sport bij het inrichten en plannen van nieuwe landschappen, Maak wetgeving dat iedere basisschoolleerling iedere week # uur beweegonderwijs krijgt, gegeven door Overweeg doorlopende en gerichte voorlichtingscampagnes, waarbij gebruik wordt gemaakt van Overweeg om aanduidingen te gebruiken waarbij meer bewegen wordt aangemoedigd, zoals het gebruik van Overweeg fiscale prikkels voor het aanschaffen van beweegapparaten of lidmaatschap van een sport- of <PERSOON> een integraal beleidsplan op voor het bevorderen van een gezonde leefstijl, waar meer bewegen Creëer schoolpleinen die uitnodigen tot meer bewegen en ruimten met beweegapparaten voor Overweeg het stimuleren van actief vervoer naar school door veilige en eventueel bewaakte looproutes Overweeg leefstijlprogramma's op de werkplek ten aanzien van voeding, lichaamsbeweging en stoppen Overweeg om de toegang tot trappen en de aantrekkelijkheid hiervan te verbeteren, eventueel in Overweeg als zorgverleners om bij elk consult naar beweeggedrag te vragen en dit aan het medisch dossier toe te voegen en zo nodig te stimuleren tot meer lichaamsbeweging Verbeter de toegankelijkheid van recreatie- en sportruimten en voorzieningen (bijvoorbeeld het bouwen van parken en speelplaatsen, het verruimen van de openingstijden, het gebruik van schoolfaciliteiten Verbod op tabaksverkoop, in ieder geval aan adolescenten, wordt aanbevolen Beperk het aantal Beperk het aantal plekken waar gerookt mag worden nog meer (b v schoolpleinen, in en om sportvelden Verlaag de dichtheid van verkooppunten voor tabak in woonwijken, scholen, sportclubs en ziekenhuizen Maak verkoop aan de grens en belastingvrije verkoop van alle tabaksproducten uniform Overweeg beperkingen op reclame, marketing en verkoop van elektronische sigaretten.
| 552 | fms |
plannen van nieuwe landschappen, Maak wetgeving dat iedere basisschoolleerling iedere week # uur beweegonderwijs krijgt, gegeven door Overweeg doorlopende en gerichte voorlichtingscampagnes, waarbij gebruik wordt gemaakt van Overweeg om aanduidingen te gebruiken waarbij meer bewegen wordt aangemoedigd, zoals het gebruik van Overweeg fiscale prikkels voor het aanschaffen van beweegapparaten of lidmaatschap van een sport- of <PERSOON> een integraal beleidsplan op voor het bevorderen van een gezonde leefstijl, waar meer bewegen Creëer schoolpleinen die uitnodigen tot meer bewegen en ruimten met beweegapparaten voor Overweeg het stimuleren van actief vervoer naar school door veilige en eventueel bewaakte looproutes Overweeg leefstijlprogramma's op de werkplek ten aanzien van voeding, lichaamsbeweging en stoppen Overweeg om de toegang tot trappen en de aantrekkelijkheid hiervan te verbeteren, eventueel in Overweeg als zorgverleners om bij elk consult naar beweeggedrag te vragen en dit aan het medisch dossier toe te voegen en zo nodig te stimuleren tot meer lichaamsbeweging Verbeter de toegankelijkheid van recreatie- en sportruimten en voorzieningen (bijvoorbeeld het bouwen van parken en speelplaatsen, het verruimen van de openingstijden, het gebruik van schoolfaciliteiten Verbod op tabaksverkoop, in ieder geval aan adolescenten, wordt aanbevolen Beperk het aantal Beperk het aantal plekken waar gerookt mag worden nog meer (b v schoolpleinen, in en om sportvelden Verlaag de dichtheid van verkooppunten voor tabak in woonwijken, scholen, sportclubs en ziekenhuizen Maak verkoop aan de grens en belastingvrije verkoop van alle tabaksproducten uniform Overweeg beperkingen op reclame, marketing en verkoop van elektronische sigaretten stoppen met roken, het verminderen van passief roken en het gebruik van rookloze tabak Steun het initiatief Verplicht standaard of neutrale verpakking van rookwaren (geen merkbeeld, logo of handelsmerk) Overweeg het promoten en onderwijzen van een gezonde levensstijl inclusief een rookvrije omgeving op Stimuleer de totstandkoming van de rookvrije generatie en sluit aan bij de Alliantie <LOCATIE> Rookvrij Gezondheidswerkers, zorgverleners en schoolpersoneel zouden een voorbeeld kunnen stellen door niet te Reguleer de verkrijgbaarheid van alcoholische dranken, inclusief de minimale wettelijke verkoopleeftijd, beperkingen voor de dichtheid van winkels, tijd en plaats van verkoop Creëer maatregelen om alcoholgebruik te ontmoedigen, zoals verlaagde limieten voor alcoholpromillage Overweeg voorlichtingscampagnes om bewustzijn te creëren over de gevaarlijke effecten van alcohol Overweeg alcohol te voorzien van etiketten met informatie over calorische inhoud en <PERSOON> de accijns op alcoholische dranken om het matigen van alcohol te bevorderen Overweeg op elke school, dagopvang en sportclubs voorlichting te geven om alcoholmisbruik te Maak leefstijlbeleid en biedt voorlichting aan over gezonde voeding en beperking van overmatige Beperk het aantal verkooppunten en verkooptijden van alcohol om overmatig alcoholgebruik te Om de uitstoot van stikstofdioxide en fijnstof te beperken zijn landelijke maatregelen op terrein van Ook behoud van natuur, en meer groen en minder geluidsoverlast in verstedelijkte gebieden kan meer Maatregelen op populatieniveau ter bevordering van een gezonde leefwijze kunnen onder andere gericht zijn op het bevorderen van een gezonde voeding, meer bewegen, niet roken, minder alcohol en een gezonde lucht Hierdoor wordt een gezonde leefomgeving en gezond aanbod gecreëerd Daarnaast hebben maatregelen om.
| 552 | fms |
gebruik van rookloze tabak Steun het initiatief Verplicht standaard of neutrale verpakking van rookwaren (geen merkbeeld, logo of handelsmerk) Overweeg het promoten en onderwijzen van een gezonde levensstijl inclusief een rookvrije omgeving op Stimuleer de totstandkoming van de rookvrije generatie en sluit aan bij de Alliantie <LOCATIE> Rookvrij Gezondheidswerkers, zorgverleners en schoolpersoneel zouden een voorbeeld kunnen stellen door niet te Reguleer de verkrijgbaarheid van alcoholische dranken, inclusief de minimale wettelijke verkoopleeftijd, beperkingen voor de dichtheid van winkels, tijd en plaats van verkoop Creëer maatregelen om alcoholgebruik te ontmoedigen, zoals verlaagde limieten voor alcoholpromillage Overweeg voorlichtingscampagnes om bewustzijn te creëren over de gevaarlijke effecten van alcohol Overweeg alcohol te voorzien van etiketten met informatie over calorische inhoud en <PERSOON> de accijns op alcoholische dranken om het matigen van alcohol te bevorderen Overweeg op elke school, dagopvang en sportclubs voorlichting te geven om alcoholmisbruik te Maak leefstijlbeleid en biedt voorlichting aan over gezonde voeding en beperking van overmatige Beperk het aantal verkooppunten en verkooptijden van alcohol om overmatig alcoholgebruik te Om de uitstoot van stikstofdioxide en fijnstof te beperken zijn landelijke maatregelen op terrein van Ook behoud van natuur, en meer groen en minder geluidsoverlast in verstedelijkte gebieden kan meer Maatregelen op populatieniveau ter bevordering van een gezonde leefwijze kunnen onder andere gericht zijn op het bevorderen van een gezonde voeding, meer bewegen, niet roken, minder alcohol en een gezonde lucht Hierdoor wordt een gezonde leefomgeving en gezond aanbod gecreëerd Daarnaast hebben maatregelen om subsidies (bijvoorbeeld op groenten en fruit) een aangetoond effect op aankoopgedrag Tevens is goed inzicht in de samenstelling van producten wenselijk, alsmede een begrijpelijk logo op de voorkant van voedingsmiddelen dat aangeeft of het gehalte van een voedingsstof hoog, gemiddeld of laag is Het is een gezamenlijke inspanning en verantwoordelijkheid van stakeholders om te komen tot preventieve interventies Op internationaal en Europees niveau spelen organisaties als de World Health Federation (WHF), World Health Organisation (WHO), European Union (EU) en koepels van artsen en specialisten (bijvoorbeeld de World Organization of National Colleges, Academies and Academic Associations of General Practitioners/Family Physicians (WONCA), European Society of Cardiology (ESC), Early Childhood Development Agency (ECDA), <PERSOON> Standing Committee of European Doctors (CPME)), organisaties van consumenten (zoals Bureau Européen des Unions de Consommateurs (BEUC)) of hartpatiënten (bijvoorbeeld European Heart Network) een belangrijke rol Veel wet- en regelgeving komt heden ten dage op Europees niveau tot stand Op nationaal en lokaal niveau spelen â afhankelijk van het thema - overheden, gezondheidsautoriteiten, gezondheidsbevorderende-, consumenten- en patiëntenorganisaties, gezondheidsfondsen, de levensmiddelenen tabaksindustrie en aanbieders van voeding, tabakswaren, alcoholische dranken, sportfaciliteiten et cetera een toonaangevende rol Ook medische beroepsorganisaties van artsen en paramedici kunnen een belangrijke rol De interventies op populatieniveau zullen per deelvraag (voeding, bewegen, roken, alcohol en gezonde lucht) Met betrekking tot bovenstaande punten spelen de beschikbaarheid (van nodige financiën, personen en Het voedingspatroon is een belangrijke determinant van een hoge bloeddruk, een hoog cholesterolgehalte, benaderingen op populatieniveau en kunnen helpen een gezond voedingspatroon en een gezonde.
| 588 | fms |
aangetoond effect op aankoopgedrag Tevens is goed inzicht in de samenstelling van producten wenselijk, alsmede een begrijpelijk logo op de voorkant van voedingsmiddelen dat aangeeft of het gehalte van een voedingsstof hoog, gemiddeld of laag is Het is een gezamenlijke inspanning en verantwoordelijkheid van stakeholders om te komen tot preventieve interventies Op internationaal en Europees niveau spelen organisaties als de World Health Federation (WHF), World Health Organisation (WHO), European Union (EU) en koepels van artsen en specialisten (bijvoorbeeld de World Organization of National Colleges, Academies and Academic Associations of General Practitioners/Family Physicians (WONCA), European Society of Cardiology (ESC), Early Childhood Development Agency (ECDA), <PERSOON> Standing Committee of European Doctors (CPME)), organisaties van consumenten (zoals Bureau Européen des Unions de Consommateurs (BEUC)) of hartpatiënten (bijvoorbeeld European Heart Network) een belangrijke rol Veel wet- en regelgeving komt heden ten dage op Europees niveau tot stand Op nationaal en lokaal niveau spelen â afhankelijk van het thema - overheden, gezondheidsautoriteiten, gezondheidsbevorderende-, consumenten- en patiëntenorganisaties, gezondheidsfondsen, de levensmiddelenen tabaksindustrie en aanbieders van voeding, tabakswaren, alcoholische dranken, sportfaciliteiten et cetera een toonaangevende rol Ook medische beroepsorganisaties van artsen en paramedici kunnen een belangrijke rol De interventies op populatieniveau zullen per deelvraag (voeding, bewegen, roken, alcohol en gezonde lucht) Met betrekking tot bovenstaande punten spelen de beschikbaarheid (van nodige financiën, personen en Het voedingspatroon is een belangrijke determinant van een hoge bloeddruk, een hoog cholesterolgehalte, benaderingen op populatieniveau en kunnen helpen een gezond voedingspatroon en een gezonde dranken voordelen heeft voor de gezondheid, evenals het vervangen van trans- en verzadigde vetten door and health, ###) Dit heeft in sommige landen geleid tot een succesvolle vermindering van transvetten en zout (Bureau Europeén des Unions de Consommateurs, ###; Jorgensen, ###; He, ###) In <LOCATIE> is helaas nog geen daling in zoutinname aangetoond (<PERSOON>, ###) De aankondiging van een suikertaks op frisdranken in <PERSOON>-Brittannië leidde reeds tot gunstige productaanpassingen nog voor de start van de taks Verplichte bovengrenzen van voedingsstoffen in de hele EU zullen ervoor zorgen dat alle consumenten in de EU even goed beschermd zijn (EU-platform on diet, physical activity and health, ###) Overheden kunnen landelijke Januari ### heeft het ministerie van VWS het Akkoord Verbetering Productsamenstelling gesloten met de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI), het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), ###) Dit betreft een vorm van zelf-regulering De onafhankelijke Wetenschappelijke Adviescommissie heeft de voorstellen van de voedingsmiddelenindustrie tot nu toe beoordeeld als zwak, gering of matig ambitieus Nierstichting, Diabetes Fonds en beroepsverenigingen zoals KNMG en de Nederlandse Hypertensie Vereniging vinden dat productverbetering intensiever en in een groter tempo aangepakt moet worden om de doelstellingen van het Akkoord eind ### te kunnen bereiken Een verscherping van de eerder gemaakte afspraken ten opzichte van het volledig naleven van de eerder gemaakte afspraken zou volgens het <INSTELLING> kunnen leiden tot een vermindering van de dagelijkse zoutinname met #,# in plaats van #,# gram (nu gemiddelde inname #,# gram; norm is # gram) en van de suikerinname met # in plaats van # gram (nu gemiddelde inname ### gram),.
| 663 | fms |
van trans- en verzadigde vetten door and health, ###) Dit heeft in sommige landen geleid tot een succesvolle vermindering van transvetten en zout (Bureau Europeén des Unions de Consommateurs, ###; Jorgensen, ###; He, ###) In <LOCATIE> is helaas nog geen daling in zoutinname aangetoond (<PERSOON>, ###) De aankondiging van een suikertaks op frisdranken in <PERSOON>-Brittannië leidde reeds tot gunstige productaanpassingen nog voor de start van de taks Verplichte bovengrenzen van voedingsstoffen in de hele EU zullen ervoor zorgen dat alle consumenten in de EU even goed beschermd zijn (EU-platform on diet, physical activity and health, ###) Overheden kunnen landelijke Januari ### heeft het ministerie van VWS het Akkoord Verbetering Productsamenstelling gesloten met de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI), het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), ###) Dit betreft een vorm van zelf-regulering De onafhankelijke Wetenschappelijke Adviescommissie heeft de voorstellen van de voedingsmiddelenindustrie tot nu toe beoordeeld als zwak, gering of matig ambitieus Nierstichting, Diabetes Fonds en beroepsverenigingen zoals KNMG en de Nederlandse Hypertensie Vereniging vinden dat productverbetering intensiever en in een groter tempo aangepakt moet worden om de doelstellingen van het Akkoord eind ### te kunnen bereiken Een verscherping van de eerder gemaakte afspraken ten opzichte van het volledig naleven van de eerder gemaakte afspraken zou volgens het <INSTELLING> kunnen leiden tot een vermindering van de dagelijkse zoutinname met #,# in plaats van #,# gram (nu gemiddelde inname #,# gram; norm is # gram) en van de suikerinname met # in plaats van # gram (nu gemiddelde inname ### gram), voedingsmiddelen de dagelijkse zoutinname met bijna # gram zou kunnen laten dalen (<PERSOON>, ###) Als de doelen van het Akkoord eind ### niet behaald worden, zal strengere regelgeving vanuit de overheid hiervoor moeten zorgen De KNMG en deze richtlijncommissie CVRM pleiten voor wetgeving Aanvullend op nationaal beleid, zijn gelijke eisen aan voedingsmiddelenproducenten op Europees niveau nodig De hoeveelheid transvetten in de Nederlandse voeding is wel succesvol gedaald naar onder de # energie% (Van moment zijn van nature in zuivel voorkomende transvetzuren de belangrijkste <INSTELLING> van transvet geworden, hoewel het gehalte daarin laag is Dit pleit voor magere zuivel Transvetten in zuivel hebben in grote Na intensieve samenwerking door vele partijen in het kader van het convenant Overgewicht respectievelijk Gezond gewicht wordt nu sterk ingezet op de lokale JOGG-aanpak JOngeren op Gezond Gewicht Een derde van de Nederlandse gemeenten gebruikt de JOGG-aanpak, waarbij lokale samenwerkingen tussen private en publieke partijen zich in zetten voor een gezonder gewicht onder jongeren Over het algemeen worden gezonder drinkgedrag en een toename van beweeggedrag geconstateerd, op eetgedrag zijn de resultaten niet eenduidig Wat betreft overgewicht wordt over het algemeen een daling van overgewicht gerapporteerd Educatieve hulpmiddelen en mediacampagnes leiden mogelijk tot een vermindering van het aantal gevallen van obesitas bij kinderen (bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat kinderen minder worden blootgesteld aan reclame ### publiceerde het European Heart Network een rapport waarin de recente ontwikkelingen op het gebied van marketing van ongezonde voeding gericht op kinderen werden samengevat (Hawkes, ###).
| 635 | fms |
voedingsmiddelen de dagelijkse zoutinname met bijna # gram zou kunnen laten dalen (<PERSOON>, ###) Als de doelen van het Akkoord eind ### niet behaald worden, zal strengere regelgeving vanuit de overheid hiervoor moeten zorgen De KNMG en deze richtlijncommissie CVRM pleiten voor wetgeving Aanvullend op nationaal beleid, zijn gelijke eisen aan voedingsmiddelenproducenten op Europees niveau nodig De hoeveelheid transvetten in de Nederlandse voeding is wel succesvol gedaald naar onder de # energie% (Van moment zijn van nature in zuivel voorkomende transvetzuren de belangrijkste <INSTELLING> van transvet geworden, hoewel het gehalte daarin laag is Dit pleit voor magere zuivel Transvetten in zuivel hebben in grote Na intensieve samenwerking door vele partijen in het kader van het convenant Overgewicht respectievelijk Gezond gewicht wordt nu sterk ingezet op de lokale JOGG-aanpak JOngeren op Gezond Gewicht Een derde van de Nederlandse gemeenten gebruikt de JOGG-aanpak, waarbij lokale samenwerkingen tussen private en publieke partijen zich in zetten voor een gezonder gewicht onder jongeren Over het algemeen worden gezonder drinkgedrag en een toename van beweeggedrag geconstateerd, op eetgedrag zijn de resultaten niet eenduidig Wat betreft overgewicht wordt over het algemeen een daling van overgewicht gerapporteerd Educatieve hulpmiddelen en mediacampagnes leiden mogelijk tot een vermindering van het aantal gevallen van obesitas bij kinderen (bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat kinderen minder worden blootgesteld aan reclame ### publiceerde het European Heart Network een rapport waarin de recente ontwikkelingen op het gebied van marketing van ongezonde voeding gericht op kinderen werden samengevat (Hawkes, ###) de Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding in <LOCATIE> opgericht Dit betreft een breed De Alliantie pleit voor een beperking van kindermarketing tot voedingsmiddelen die passen binnen de â<PERSOON> campagnes voor een groter consumentenbewustzijn van gezonde voeding en voedingswaardeetikettering kunnen effectief zijn (Wakefield, ###) Consumenten begrijpen verschillende etiketteringssystemen, maar of het gebruik hiervan bijdraagt aan een gezondere keuze is niet aangetoond (Grunert, ###; <PERSOON>-van kleurencodesysteem op de voorkant van de verpakking dat aangeeft of de voedingswaarde hoog, gemiddeld of laag is (European Heart Network, ###; Jorgensen, ###) Dit systeem kan worden toegepast op alle levensmiddelen en kan worden uitgebreid naar bepaalde restaurants (European Heart Network, ###) Etikettering stimuleert bovendien de herformulering van voedingsmiddelen en biedt dus de mogelijkheid de voedselinname te verbeteren en zo de incidentie van aan voeding gerelateerde chronische aandoeningen te In <LOCATIE> zijn er naast het Akkoord Verbetering Productsamenstelling, het Vinkje op verpakkingen (dat op dit moment wordt uitgefaseerd) en de <PERSOON> Omdat deze systemen weinig samenhang kennen, ze gebruiken verschillende productgroepen, voedingsstoffen en criteria, pleit de Commissie Criteria Productverbetering van het <INSTELLING> voor de introductie van een integraal systeem voor productverbetering Een integraal systeem stelt minimale eisen voor productverbetering (ten aanzien van zout, verzadigd vet, suiker, calorieën en vezel) per productgroep, waardoor deze eisen voor alle producten in die groep gelden De producten die volgens aparte criteria de beste resultaten behalen worden gedefinieerd als koploper In opdracht.
| 589 | fms |
de Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding in <LOCATIE> opgericht Dit betreft een breed De Alliantie pleit voor een beperking van kindermarketing tot voedingsmiddelen die passen binnen de â<PERSOON> campagnes voor een groter consumentenbewustzijn van gezonde voeding en voedingswaardeetikettering kunnen effectief zijn (Wakefield, ###) Consumenten begrijpen verschillende etiketteringssystemen, maar of het gebruik hiervan bijdraagt aan een gezondere keuze is niet aangetoond (Grunert, ###; <PERSOON>-van kleurencodesysteem op de voorkant van de verpakking dat aangeeft of de voedingswaarde hoog, gemiddeld of laag is (European Heart Network, ###; Jorgensen, ###) Dit systeem kan worden toegepast op alle levensmiddelen en kan worden uitgebreid naar bepaalde restaurants (European Heart Network, ###) Etikettering stimuleert bovendien de herformulering van voedingsmiddelen en biedt dus de mogelijkheid de voedselinname te verbeteren en zo de incidentie van aan voeding gerelateerde chronische aandoeningen te In <LOCATIE> zijn er naast het Akkoord Verbetering Productsamenstelling, het Vinkje op verpakkingen (dat op dit moment wordt uitgefaseerd) en de <PERSOON> Omdat deze systemen weinig samenhang kennen, ze gebruiken verschillende productgroepen, voedingsstoffen en criteria, pleit de Commissie Criteria Productverbetering van het <INSTELLING> voor de introductie van een integraal systeem voor productverbetering Een integraal systeem stelt minimale eisen voor productverbetering (ten aanzien van zout, verzadigd vet, suiker, calorieën en vezel) per productgroep, waardoor deze eisen voor alle producten in die groep gelden De producten die volgens aparte criteria de beste resultaten behalen worden gedefinieerd als koploper In opdracht consument de samenstelling van voedingsmiddelen kan inzien en producten kan vergelijken De Hartstichting en Consumentenbond zien naast de app, ook graag een kleurcodering per ### gram voedingsstof op de voorkant van voedingsmiddelen (multiple traffic light) Onderzoek van de Consumentenbond wijst uit dat consumenten In Frankrijk is er vanuit de overheid een verdrag ondertekend voor het vrijwillig gebruik van een voedingslogo op de verpakking van voedingsmiddelen Het gaat hier om een kleurscore systeem waarbij er # kleuren worden gebruikt die lopen van donkergroen (hoge voedingswaarde) tot rood (lagere voedingswaarde) Hoewel de kleurscore een reële afspiegeling zou zijn van de voedingswaarde van individuele producten en goed begrepen wordt door de consument hebben weinig supermarktketens en fabrikanten zich er vooralsnog aan Prijsstrategieën kunnen leiden tot een dalende verkoop van ongezonde voeding en een toenemende verkoop van groente en fruit Modelleringsstudies hebben aangetoond dat belasting op voeding de inname van Powell, ###) Echter, het blijft onzeker of prijsstrategieën naast het beïnvloeden van aankoopgedrag ook aanzetten tot het kopen en consumeren van gezonde voeding Een toenemend aantal landen heeft belastingen geïntroduceerd op ongezonde voeding en dranken (bijvoorbeeld de vetbelasting in Denemarken (leidde tot een vermindering van ## tot ##% in consumptie; inmiddels teruggeroepen) en de belasting op junkfood in Hongarije (verkoop daalde met ##%)) (Hawkes, ###) Tot op heden zijn in <LOCATIE> geen daadwerkelijke initiatieven genomen voor bijvoorbeeld een vet-, suiker- of zouttaks De overheid is voor zelfregulering In het buitenland zijn meerdere voorbeelden van geslaagde interventies, die van invloed waren op het aankoopgedrag of Evenwichtige economische prikkels moeten worden overwogen.
| 614 | fms |
en Consumentenbond zien naast de app, ook graag een kleurcodering per ### gram voedingsstof op de voorkant van voedingsmiddelen (multiple traffic light) Onderzoek van de Consumentenbond wijst uit dat consumenten In Frankrijk is er vanuit de overheid een verdrag ondertekend voor het vrijwillig gebruik van een voedingslogo op de verpakking van voedingsmiddelen Het gaat hier om een kleurscore systeem waarbij er # kleuren worden gebruikt die lopen van donkergroen (hoge voedingswaarde) tot rood (lagere voedingswaarde) Hoewel de kleurscore een reële afspiegeling zou zijn van de voedingswaarde van individuele producten en goed begrepen wordt door de consument hebben weinig supermarktketens en fabrikanten zich er vooralsnog aan Prijsstrategieën kunnen leiden tot een dalende verkoop van ongezonde voeding en een toenemende verkoop van groente en fruit Modelleringsstudies hebben aangetoond dat belasting op voeding de inname van Powell, ###) Echter, het blijft onzeker of prijsstrategieën naast het beïnvloeden van aankoopgedrag ook aanzetten tot het kopen en consumeren van gezonde voeding Een toenemend aantal landen heeft belastingen geïntroduceerd op ongezonde voeding en dranken (bijvoorbeeld de vetbelasting in Denemarken (leidde tot een vermindering van ## tot ##% in consumptie; inmiddels teruggeroepen) en de belasting op junkfood in Hongarije (verkoop daalde met ##%)) (Hawkes, ###) Tot op heden zijn in <LOCATIE> geen daadwerkelijke initiatieven genomen voor bijvoorbeeld een vet-, suiker- of zouttaks De overheid is voor zelfregulering In het buitenland zijn meerdere voorbeelden van geslaagde interventies, die van invloed waren op het aankoopgedrag of Evenwichtige economische prikkels moeten worden overwogen Om obesitas aan te pakken zou elke school en werkplek een beleid moeten hebben ter bevordering van een Vele landelijke en lokale partners waaronder GGDâen steunen in <LOCATIE> het project Gezonde School om gezondheid te bevorderen in het primair en voortgezet onderwijs en in het middelbaar beroepsonderwijs (<PERSOON>, ###) Een Gezonde School zet zich structureel en op een samenhangende wijze in voor de gezondheid van leerlingen en leerkrachten Eind ### hebben # ### scholen een vignet Gezonde School behaald De themacertificaten Bewegen en Voeding worden het meeste aangevraagd Onderdeel van het thema Voeding is een kantine die voldoet aan de Richtlijnen Gezondere Kantines van het Voedingscentrum eten en drinken en de uitstraling van de kantine te verbeteren Ook lessen gezonde voeding zijn onderdeel van de aanpak Gezonde School Een en ander kan leiden tot het behalen van het vignet Gezonde School, themacertificaat Voeding Streven is om eind ##<DATUM> ### scholen dit themacertificaat Voeding te laten behalen Interventies waarbij alleen het voedselaanbod op de werkplek werd aangepast of in combinatie met voorlichting over voedsel en veranderingen in de leefomgeving, hebben geleid tot een verbetering in de consumptie van groenten en fruit en/of vetten (Geaney, ###) Cateraars hebben zich aangesloten bij het Akkoord Product In de samenleving is het noodzakelijk de lokatie en dichtheid van fastfoodketens te plannen, evenals goede gepubliceerd onderzoek in Nederlandse woongebieden liet een relatie zien tussen een hogere dichtheid (â¥#) van.
| 587 | fms |
pakken zou elke school en werkplek een beleid moeten hebben ter bevordering van een Vele landelijke en lokale partners waaronder GGDâen steunen in <LOCATIE> het project Gezonde School om gezondheid te bevorderen in het primair en voortgezet onderwijs en in het middelbaar beroepsonderwijs (<PERSOON>, ###) Een Gezonde School zet zich structureel en op een samenhangende wijze in voor de gezondheid van leerlingen en leerkrachten Eind ### hebben # ### scholen een vignet Gezonde School behaald De themacertificaten Bewegen en Voeding worden het meeste aangevraagd Onderdeel van het thema Voeding is een kantine die voldoet aan de Richtlijnen Gezondere Kantines van het Voedingscentrum eten en drinken en de uitstraling van de kantine te verbeteren Ook lessen gezonde voeding zijn onderdeel van de aanpak Gezonde School Een en ander kan leiden tot het behalen van het vignet Gezonde School, themacertificaat Voeding Streven is om eind ##<DATUM> ### scholen dit themacertificaat Voeding te laten behalen Interventies waarbij alleen het voedselaanbod op de werkplek werd aangepast of in combinatie met voorlichting over voedsel en veranderingen in de leefomgeving, hebben geleid tot een verbetering in de consumptie van groenten en fruit en/of vetten (Geaney, ###) Cateraars hebben zich aangesloten bij het Akkoord Product In de samenleving is het noodzakelijk de lokatie en dichtheid van fastfoodketens te plannen, evenals goede gepubliceerd onderzoek in Nederlandse woongebieden liet een relatie zien tussen een hogere dichtheid (â¥#) van In de meeste landen haalt de meerderheid van de volwassenen en kinderen niet het minimale inspanningsniveau dat wordt aanbevolen door gezondheidsorganisaties (Lollgen, ###; American College for Sports Medicine, ###) Het nieuwe advies Gezondheidsraad luidt om minimaal ### minuten per week over verschillende dagen matig intensief te bewegen Daarnaast adviseert <PERSOON> om spier- en botversterkende oefeningen te doen, zoals traplopen, springen of tuinieren Verder geldt zowel voor volwassenen, ouderen en kinderen; voorkom veel zitten Voorbeelden van oefeningen biedt het Kenniscentrum Sport op de website (WEBLINK) In ### voldeed ##% van de Nederlandse mannen en ##% van de vrouwen niet aan de Nederlandse Norm Gezond bewegen (Gezondheidsenquête CBS, ###) Bij preventie op populatiebasis geeft het motto 'zeven beste investeringen' het meest universele en uitgebreide advies om lichaamsbeweging te bevorderen (Global De Rijksoverheid stimuleert personen om meer te sporten en bewegen om zo de kans op gezondheidsklachten te verminderen (Rijksoverheid, ###) Binnen het Nationaal Programma Preventie (NPP) is er aandacht om voldoende beweging te stimuleren De sportsector kan hieraan bijdragen door een goed sport- en beweegaanbod te bieden Naast de sportsector werkt <PERSOON> samen met gemeenten, bedrijven, zorgpartijen en maatschappelijke organisaties Het NPP is gestart in februari ### Programmaâs die het gezondheidsbeleid stimuleren zijn bijvoorbeeld de Gezonde School, Sport en Bewegen in de buurt, en Jongeren op Gezond Gewicht, zie paragraaf <DATUM> # (Gezonde School, ###) Er zijn ook programmaâs voor specifieke doelgroep zoals voor personen met een beperking het programma Grenzeloos Actief; een programma wat sporten en bewegen.
| 613 | fms |
inspanningsniveau dat wordt aanbevolen door gezondheidsorganisaties (Lollgen, ###; American College for Sports Medicine, ###) Het nieuwe advies Gezondheidsraad luidt om minimaal ### minuten per week over verschillende dagen matig intensief te bewegen Daarnaast adviseert <PERSOON> om spier- en botversterkende oefeningen te doen, zoals traplopen, springen of tuinieren Verder geldt zowel voor volwassenen, ouderen en kinderen; voorkom veel zitten Voorbeelden van oefeningen biedt het Kenniscentrum Sport op de website (WEBLINK) In ### voldeed ##% van de Nederlandse mannen en ##% van de vrouwen niet aan de Nederlandse Norm Gezond bewegen (Gezondheidsenquête CBS, ###) Bij preventie op populatiebasis geeft het motto 'zeven beste investeringen' het meest universele en uitgebreide advies om lichaamsbeweging te bevorderen (Global De Rijksoverheid stimuleert personen om meer te sporten en bewegen om zo de kans op gezondheidsklachten te verminderen (Rijksoverheid, ###) Binnen het Nationaal Programma Preventie (NPP) is er aandacht om voldoende beweging te stimuleren De sportsector kan hieraan bijdragen door een goed sport- en beweegaanbod te bieden Naast de sportsector werkt <PERSOON> samen met gemeenten, bedrijven, zorgpartijen en maatschappelijke organisaties Het NPP is gestart in februari ### Programmaâs die het gezondheidsbeleid stimuleren zijn bijvoorbeeld de Gezonde School, Sport en Bewegen in de buurt, en Jongeren op Gezond Gewicht, zie paragraaf <DATUM> # (Gezonde School, ###) Er zijn ook programmaâs voor specifieke doelgroep zoals voor personen met een beperking het programma Grenzeloos Actief; een programma wat sporten en bewegen maken waar personen met een beperking extra ondersteuning kunnen of coaching kunnen krijgen Hieronder Het ministerie van VWS faciliteert het sluiten van preventiecoalities, met als doel het realiseren van meer door gemeenten en zorgverzekeraars gezamenlijk gedragen plannen voor effectieve preventie activiteiten voor risicogroepen Hiervoor wil zij samenwerking tussen gemeenten en zorgverzekeraars stimuleren en waar nodig faciliteren De coalities zijn bedoeld om te komen tot een structurele borging van effectieve preventie activiteiten, gefinancierd vanuit de reguliere financiële middelen van gemeenten en zorgverzekeraars Er moet overeenstemming zijn tussen de verzekeraar en de gemeente over de te behalen doelen Hun gezamenlijk opgestelde plannen omvatten een mix van activiteiten die in samenhang worden uitgevoerd in kaart brengen van gezondheidsrisicoâs en bijbehorende risicogroepen, ontwikkeling en organisatie van samenhangende interventies voor de hele risicogroep (voorlichting, omgevingsinterventies, aansluiting met andere domeinen zoals onderwijs, sport, welzijn) en individuen daarbinnen, tijdig opsporen van individuen met een verhoogd risico Hierover maken gemeenten en verzekeraars, vanuit ieders eigen wettelijke taken en verantwoordelijkheden, Gerichte media- en voorlichtingscampagnes kunnen aanzetten tot lichaamsbeweging (Huhman, ###) Recente campagnes door organisaties voor sportgeneeskunde waren erop gericht dat huisartsen vaker moeten worden beoordeeld De gecombineerde leefstijlinverventie of beweegkuur is een combinatie van ondersteuning om meer te bewegen en gezonder te eten door kleine veranderingen in gewoonten en gedrag Onder professionele begeleiding vanuit de huisartsenpraktijk wordt dan aan een gezondere en actievere leefstijl Via campagnes die door <PERSOON> gesteund zijn is de Nederlandse Norm Gezond Bewegen, die aangeeft hoeveel je moet bewegen voor een goede gezondheid, bekend gemaakt.
| 604 | fms |
kunnen krijgen Hieronder Het ministerie van VWS faciliteert het sluiten van preventiecoalities, met als doel het realiseren van meer door gemeenten en zorgverzekeraars gezamenlijk gedragen plannen voor effectieve preventie activiteiten voor risicogroepen Hiervoor wil zij samenwerking tussen gemeenten en zorgverzekeraars stimuleren en waar nodig faciliteren De coalities zijn bedoeld om te komen tot een structurele borging van effectieve preventie activiteiten, gefinancierd vanuit de reguliere financiële middelen van gemeenten en zorgverzekeraars Er moet overeenstemming zijn tussen de verzekeraar en de gemeente over de te behalen doelen Hun gezamenlijk opgestelde plannen omvatten een mix van activiteiten die in samenhang worden uitgevoerd in kaart brengen van gezondheidsrisicoâs en bijbehorende risicogroepen, ontwikkeling en organisatie van samenhangende interventies voor de hele risicogroep (voorlichting, omgevingsinterventies, aansluiting met andere domeinen zoals onderwijs, sport, welzijn) en individuen daarbinnen, tijdig opsporen van individuen met een verhoogd risico Hierover maken gemeenten en verzekeraars, vanuit ieders eigen wettelijke taken en verantwoordelijkheden, Gerichte media- en voorlichtingscampagnes kunnen aanzetten tot lichaamsbeweging (Huhman, ###) Recente campagnes door organisaties voor sportgeneeskunde waren erop gericht dat huisartsen vaker moeten worden beoordeeld De gecombineerde leefstijlinverventie of beweegkuur is een combinatie van ondersteuning om meer te bewegen en gezonder te eten door kleine veranderingen in gewoonten en gedrag Onder professionele begeleiding vanuit de huisartsenpraktijk wordt dan aan een gezondere en actievere leefstijl Via campagnes die door <PERSOON> gesteund zijn is de Nederlandse Norm Gezond Bewegen, die aangeeft hoeveel je moet bewegen voor een goede gezondheid, bekend gemaakt minimaal # dagen per week een half uur bewegen Dit kan door te sporten, maar ook door te wandelen, fietsen Een eenvoudige strategie om de dagelijkse hoeveelheid beweging te vergroten is het gebruik van trap in plaats van lift of roltrap aan te moedigen, evenals bordjes die personen naar de trappen verwijzen en voorlichtingsmateriaal waarin de positieve effecten van traplopen worden benadrukt (Kerr, ###) Meer suggesties zijn te vinden op de website van organisaties zoals de Hartstichting en het Nederlands Instituut voor Een verhoging van brandstofprijzen kan het autogebruik terugbrengen en actief forenzen verhogen voor degenen die op loop- of fietsafstand wonen, met uitzondering van gehandicapten en zieken (Mozaffarian, Lichamelijke opvoeding moet een verplicht onderdeel worden op peuter- en kleuteronderwijs, evenals op alle niveaus van primair en secundair onderwijs In het onderwijs moet een interventie met meerdere componenten gericht zijn op het stimuleren van levenslange lichaamsbeweging door getrainde docenten Tijdens schooluren moet ten minste # uur per week en bij voorkeur ## minuten per dag aan sport of lichaamsbeweging worden Colcombe, ###) Dit bewegen kan worden aangevuld met actief verplaatsen naar school en het zorgen voor looproutes met toezicht van en naar school, om zo de afhankelijkheid van bussen te verkleinen (Mendoza, Binnen het thema Werken aan Bewegen en Sport van de Gezonde school gaat het om stimuleren van een actieve leefstijl onder leerlingen, bijvoorbeeld door het geven van kwalitatief goede lessen Lichamelijke Opvoeding en extra aandacht voor inactieve leerlingen (Richtlijnen voor bewegingsonderwijs van basisschool tot mbo, ###).
| 564 | fms |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.