text
stringlengths
80
6.25k
text_len
int64
32
3.12k
src
stringclasses
7 values
evidence laat zien dat vaccinatie bij patiënten met verminderde afweer mogelijk minder effectief is Bij patiënten met een niertransplantatie leek de serologische respons vergelijkbaar met die van de algemene bevolking, al was de titer lager, en het verval van de titer sneller Bij patiënten met het nefrotisch syndroom zijn alleen data over kinderen beschikbaar, waarbij werd gezien dat vaccinatie veilig was en een goede korte termijn serologische respons liet zien, tenzij immuunmodulerende medicatie werd gebruikt Er zijn geen goede data over het effect van pneumococcenvaccinatie op patiëntrelevante uitkomstmaten bij patiënten met eindstadium nierfalen en dialyse Uit retrospectief onderzoek bleek een hazard ratio van #,## voor patiënten met een pneumococcenvaccinatie en van #,## voor combinatie van pneumococcenvaccinatie en influenzavaccinatie wanneer gekeken werd naar overleving gedurende <DATUM> jaar (significantie niet vermeld) Op basis hiervan mag echter geen causale relatie worden verondersteld In andere onderzoeken werd wel een serologische respons gezien na pneumococcenvaccinatie bij patiënten met Remschmidt et al voerden een systematische review uit over het effect van influenzavaccinatie bij waarbij werd gekeken naar bijvoorbeeld mortaliteit, ziekenhuisopnames, IC opnames en cardiovasculaire sterfte De kwaliteit van de review is goed, maar de kwaliteit van de geïncludeerde studies is zeer laag, vanwege het observationele design en bijvoorbeeld problemen met ontbreken van data en confounding De mortaliteit in het het aantal ziekenhuisopnames vanwege influenza of pneumonie gedurende het influenzaseizoen (gecorrigeerde gevaccineerde groep Er waren geen statistisch significante verschillen tussen de gevaccineerde en niet ziekenhuisopnames vanwege sepsis en ziekenhuisopnames vanwege een respiratoire infectie De auteurs concluderen dat de evidence voor effectiviteit van influenzavaccinatie beperkt en van zeer lage kwaliteit is en dat <PERSOON> et al onderzochten in een cohortonderzoek de relatie tussen influenzavaccinatie en het optreden van een acuut coronair syndroom bij patiënten met CNS in Taiwan [<PERSOON>, ###] In dit onderzoek werden patiënten van <LEEFTIJD> jaar en ouder zonder cardiovasculaire aandoeningen geïncludeerd De follow-up varieerde van ## maanden tot <LEEFTIJD> jaar Er werden ### gevaccineerde en ### niet gevaccineerde patiënten geïncludeerd De gevaccineerde groep was gemiddeld ouder en de niet gevaccineerde groep had vaker comorbiditeit, zoals diabetes mellitus en hypertensie Ziekenhuisopname vanwege acuut coronair syndroom was lager in de zoekverantwoording) Dit leverde (ontdubbeld) ### abstracts op Deze abstracts zijn op onderwerp (sluit het <PERSOON> of pneumococcal vaccination in renal diseases <PERSOON> ###; # #<DATUM> <PERSOON> J-C, et al Influenza vaccination is associated with lower risk of acute coronary syndrome in elderly patients with chronic kidney disease Medicine ###; ## e### <PERSOON> health care in chronic kidney disease and end-stage renal disease Nat <PERSOON> AS Epidemiology of acute infections among patients with chronic kidney disease <PERSOON> AE Prophylactic vaccinations in chronic kidney disease current status Hum Vacc Immunother ###; ##.
580
fms
De auteurs concluderen dat de evidence voor effectiviteit van influenzavaccinatie beperkt en van zeer lage kwaliteit is en dat <PERSOON> et al onderzochten in een cohortonderzoek de relatie tussen influenzavaccinatie en het optreden van een acuut coronair syndroom bij patiënten met CNS in Taiwan [<PERSOON>, ###] In dit onderzoek werden patiënten van <LEEFTIJD> jaar en ouder zonder cardiovasculaire aandoeningen geïncludeerd De follow-up varieerde van ## maanden tot <LEEFTIJD> jaar Er werden ### gevaccineerde en ### niet gevaccineerde patiënten geïncludeerd De gevaccineerde groep was gemiddeld ouder en de niet gevaccineerde groep had vaker comorbiditeit, zoals diabetes mellitus en hypertensie Ziekenhuisopname vanwege acuut coronair syndroom was lager in de zoekverantwoording) Dit leverde (ontdubbeld) ### abstracts op Deze abstracts zijn op onderwerp (sluit het <PERSOON> of pneumococcal vaccination in renal diseases <PERSOON> ###; # #<DATUM> <PERSOON> J-C, et al Influenza vaccination is associated with lower risk of acute coronary syndrome in elderly patients with chronic kidney disease Medicine ###; ## e### <PERSOON> health care in chronic kidney disease and end-stage renal disease Nat <PERSOON> AS Epidemiology of acute infections among patients with chronic kidney disease <PERSOON> AE Prophylactic vaccinations in chronic kidney disease current status Hum Vacc Immunother ###; ## Antibody response to pneu-mococcal capsular polysaccharide vaccination in patients with chronic kidney disease <PERSOON> LB Effectiveness of influenza vaccine in patients on hemodialysis ​ a review <PERSOON> LB Immune response to influenza vaccine in hemodialysis patients with chronic <PERSOON-##> R, <PERSOON-##> JS Vaccination issues in patients with chronic kidney disease <PERSOON-##> vaccination in patients with end-stage renal disease <PERSOON-##> vaccination in patients with end-stage renal disease systematic review and assessment of quality of evidence related to vaccine efficacy, effectiveness, and safety BMC Med ###; ## ### Snyder JJ, Collins AJ Association of preventive health care with atherosclerotic heart disease and mortality in <PERSOON-##> in end-stage renal disease opportunity to improve outcomes <PERSOON-##> WE <PERSOON-##> <INSTELLING> of pneumococcal infections and vaccination in <PERSOON-##> I-K, <PERSOON-##> C-L, <PERSOON-##> C-T, et al Effectiveness of influenza vaccination in patients with endstage renal disease receiving hemodialysis a population-based study PLOS One ###; # e### <PERSOON-##> of the immunogenicity of a.
566
fms
pneu-mococcal capsular polysaccharide vaccination in patients with chronic kidney disease <PERSOON> LB Effectiveness of influenza vaccine in patients on hemodialysis ​ a review <PERSOON> LB Immune response to influenza vaccine in hemodialysis patients with chronic <PERSOON> R, <PERSOON> JS Vaccination issues in patients with chronic kidney disease <PERSOON> vaccination in patients with end-stage renal disease <PERSOON> vaccination in patients with end-stage renal disease systematic review and assessment of quality of evidence related to vaccine efficacy, effectiveness, and safety BMC Med ###; ## ### Snyder JJ, Collins AJ Association of preventive health care with atherosclerotic heart disease and mortality in <PERSOON> in end-stage renal disease opportunity to improve outcomes <PERSOON> WE <PERSOON> <INSTELLING> of pneumococcal infections and vaccination in <PERSOON-##> I-K, <PERSOON-##> C-L, <PERSOON-##> C-T, et al Effectiveness of influenza vaccination in patients with endstage renal disease receiving hemodialysis a population-based study PLOS One ###; # e### <PERSOON-##> of the immunogenicity of a Wat is de plaats van de behandeling van slaapapneusyndroom bij patiënten met chronische nierschade? Een behandeling van slaapapneusyndroom bij patiënten met chronische nierschade kan plaatsvinden conform Klinische ervaring van de werkgroep is dat in individuele patiënten behandeling van slaapapneusyndroom tot een verbetering van kwaliteit van leven kan leiden Uit oogpunt van cardiovasculaire bescherming kan detectie en behandeling zinvol zijn, maar dat is in deze populatie niet onderzocht Geconcludeerd kan worden dat het slaapapneusyndroom een hoge prevalentie heeft bij patiënten met chronische nierschade Er zijn aanwijzingen dat het nierfunctieverlies kan versnellen Slaapapneusyndroom is niet de enige oorzaak van slaapproblemen en moeheid overdag De effecten van behandeling van slaapapneusyndroom bij chronische nierschade op het beloop van de nierfunctie en op de kwaliteit van leven zijn Slaapapneusyndroom bij patiënten zonder CNS heeft een sterk negatieve invloed op de kwaliteit van leven en het heeft ongunstige cardiovasculaire gevolgen [<PERSOON-##> met CPAP bleek in een gerandomiseerd onderzoek onder ### patiënten met matig tot ernstige OSAS en coronaire of cerebrovasculaire aandoeningen na een gemiddelde follow-up van #,<LEEFTIJD> jaar geen cardiovasculaire events te voorkomen [McEvoy, ###] In deze studie werd geen informatie gegeven over de mate van chronische nierschade bij de geïncludeerde patiënten Bij patiënten met chronische nierschade komt slaapapneusyndroom veel voor In enkele cross-sectionele studies worden prevalenties van )##% gevonden [Markou, ###; Sakaguchi, ###] In een andere studie werden ## patiënten met eGFR van gemiddeld ##,# ml/min/#,## m# vergeleken met ### controles met normale nierfunctie.
560
fms
de plaats van de behandeling van slaapapneusyndroom bij patiënten met chronische nierschade? Een behandeling van slaapapneusyndroom bij patiënten met chronische nierschade kan plaatsvinden conform Klinische ervaring van de werkgroep is dat in individuele patiënten behandeling van slaapapneusyndroom tot een verbetering van kwaliteit van leven kan leiden Uit oogpunt van cardiovasculaire bescherming kan detectie en behandeling zinvol zijn, maar dat is in deze populatie niet onderzocht Geconcludeerd kan worden dat het slaapapneusyndroom een hoge prevalentie heeft bij patiënten met chronische nierschade Er zijn aanwijzingen dat het nierfunctieverlies kan versnellen Slaapapneusyndroom is niet de enige oorzaak van slaapproblemen en moeheid overdag De effecten van behandeling van slaapapneusyndroom bij chronische nierschade op het beloop van de nierfunctie en op de kwaliteit van leven zijn Slaapapneusyndroom bij patiënten zonder CNS heeft een sterk negatieve invloed op de kwaliteit van leven en het heeft ongunstige cardiovasculaire gevolgen [<PERSOON> met CPAP bleek in een gerandomiseerd onderzoek onder ### patiënten met matig tot ernstige OSAS en coronaire of cerebrovasculaire aandoeningen na een gemiddelde follow-up van #,<LEEFTIJD> jaar geen cardiovasculaire events te voorkomen [McEvoy, ###] In deze studie werd geen informatie gegeven over de mate van chronische nierschade bij de geïncludeerde patiënten Bij patiënten met chronische nierschade komt slaapapneusyndroom veel voor In enkele cross-sectionele studies worden prevalenties van )##% gevonden [Markou, ###; Sakaguchi, ###] In een andere studie werden ## patiënten met eGFR van gemiddeld ##,# ml/min/#,## m# vergeleken met ### controles met normale nierfunctie Er zijn ook aanwijzingen dat slaapapneu de achtergang van nierfunctie kan versnellen <PERSOON> et al bestudeerden ### patiënten die verwezen waren voor onderzoek naar slaapapneusyndroom en van wie opeenvolgende eGFR metingen bekend waren over een periode van ruim <LEEFTIJD> jaar [<PERSOON> analyse toonde een significante relatie tussen nachtelijke hypoxemie en snellere eGFR daling De relatie bleef significant na correctie voor RDI (respiratory disturbance index), leeftijd, BMI, diabetes en hartfalen Sakaguchi et al deelden een groep van ### patiënten met CNS stadium <DATUM> in naar hun ‘oxygen desaturation index’ (ODI) # geen, # licht en # matig tot ernstig [Sakaguchi, ###] De afname van eGFR was # à # maal sneller in de groep met matig tot ernstige nachtelijke hypoxemie in vergelijking met geen of lichte hypoxemie Tot slot zijn er enkele studies bij patiënten met cardiorenaal falen die suggereren dat behandeling d m v nachtelijke Patiënten met chronische nierschade hebben vaak slaapproblemen en last van moeheid overdag [<PERSOON>, ###] Er blijkt echter een veel lagere overeenkomst tussen de mate van klachten en het middels slaaponderzoek (vragenlijst + antropomorfe data) voor obstructieveslaapapneusyndroom blijken in deze populatie een veel minder goede screeningswaarde te hebben dan in de gewone bevolking met vermoeden op Het mechanisme achter de relatie tussen slaapapneusyndroom en (progressie van) chronische nierschade is waarschijnlijk multicausaal Uiteraard zal comorbiditeit als obesitas, hypertensie en diabetes meespelen Er zijn ook aanwijzingen dat door de hypoxemie-episodes er een toename van (intrarenale) RAAS activiteit is In twee.
626
fms
slaapapneu de achtergang van nierfunctie kan versnellen <PERSOON> et al bestudeerden ### patiënten die verwezen waren voor onderzoek naar slaapapneusyndroom en van wie opeenvolgende eGFR metingen bekend waren over een periode van ruim <LEEFTIJD> jaar [<PERSOON> analyse toonde een significante relatie tussen nachtelijke hypoxemie en snellere eGFR daling De relatie bleef significant na correctie voor RDI (respiratory disturbance index), leeftijd, BMI, diabetes en hartfalen Sakaguchi et al deelden een groep van ### patiënten met CNS stadium <DATUM> in naar hun ‘oxygen desaturation index’ (ODI) # geen, # licht en # matig tot ernstig [Sakaguchi, ###] De afname van eGFR was # à # maal sneller in de groep met matig tot ernstige nachtelijke hypoxemie in vergelijking met geen of lichte hypoxemie Tot slot zijn er enkele studies bij patiënten met cardiorenaal falen die suggereren dat behandeling d m v nachtelijke Patiënten met chronische nierschade hebben vaak slaapproblemen en last van moeheid overdag [<PERSOON>, ###] Er blijkt echter een veel lagere overeenkomst tussen de mate van klachten en het middels slaaponderzoek (vragenlijst + antropomorfe data) voor obstructieveslaapapneusyndroom blijken in deze populatie een veel minder goede screeningswaarde te hebben dan in de gewone bevolking met vermoeden op Het mechanisme achter de relatie tussen slaapapneusyndroom en (progressie van) chronische nierschade is waarschijnlijk multicausaal Uiteraard zal comorbiditeit als obesitas, hypertensie en diabetes meespelen Er zijn ook aanwijzingen dat door de hypoxemie-episodes er een toename van (intrarenale) RAAS activiteit is In twee van filtratiefractie en van plasma aldosteron werd gevonden [Kinebuchi, ###; Nicholl, ###] Er zijn geen RCT’s verricht naar de effecten van behandeling van OSAS bij CNS patiënten Om een antwoord te krijgen op deze uitgangsvraag is gebruik gemaakt van de multidisciplinaire richtlijn ‘Diagnostiek en behandeling van het obstructieveslaapapneusyndroom bij volwassenen’ en de concept NfNrichtlijn CNS Daarnaast is een recente randomized controlled trial over behandeling van OSAS met CPAP en <PERSOON> SB, Ronksley PE, Hemmelgarn BR et al Nocturnal hypoxia and loss of kidney function PLoS One ###; # e### <PERSOON> PJ Enhanced chemo-responsiveness in patients with sleep <PERSOON> of sleep apnea in patients with chronic renal failure who undergo nocturnal hemodialysis <PERSOON> WB Sleep apnea syndrome in chronic renal disease <PERSOON> JJ, Satoh M et al Short-term use of continuous positive airway pressure ameliorates glomerular hyperfiltration in patients with obstructive sleep apnoea syndrome Clin Sci (Lond) ###; ### ###-## <PERSOON> S et al Adaptive servo-ventilation improves renal function in patients with heart failure <PERSOON> BW et al Significance of self-reported sleep quality (SQ) in chronic kidney disease (CKD) the <PERSOON-##> P et al.
587
fms
filtratiefractie en van plasma aldosteron werd gevonden [Kinebuchi, ###; Nicholl, ###] Er zijn geen RCT’s verricht naar de effecten van behandeling van OSAS bij CNS patiënten Om een antwoord te krijgen op deze uitgangsvraag is gebruik gemaakt van de multidisciplinaire richtlijn ‘Diagnostiek en behandeling van het obstructieveslaapapneusyndroom bij volwassenen’ en de concept NfNrichtlijn CNS Daarnaast is een recente randomized controlled trial over behandeling van OSAS met CPAP en <PERSOON> SB, Ronksley PE, Hemmelgarn BR et al Nocturnal hypoxia and loss of kidney function PLoS One ###; # e### <PERSOON> PJ Enhanced chemo-responsiveness in patients with sleep <PERSOON> of sleep apnea in patients with chronic renal failure who undergo nocturnal hemodialysis <PERSOON> WB Sleep apnea syndrome in chronic renal disease <PERSOON> JJ, Satoh M et al Short-term use of continuous positive airway pressure ameliorates glomerular hyperfiltration in patients with obstructive sleep apnoea syndrome Clin Sci (Lond) ###; ### ###-## <PERSOON> S et al Adaptive servo-ventilation improves renal function in patients with heart failure <PERSOON> BW et al Significance of self-reported sleep quality (SQ) in chronic kidney disease (CKD) the <PERSOON> P et al McEvoy RD, Antic NA, <PERSOON> X, et al CPAP for prevention of cardiovasculair events in ob-structive Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose Richtlijn Diagnostiek en behandeling van het obstructieveslaapapneusyndroom bij volwassenen <PERSOON-##> G et al Obstructive sleep apnea treatment improves renin angiotensin activity in humans <PERSOON-##> DD, <PERSOON> SB, Loewen AH et al Clinical presentation of obstructive sleep apnea in patients with chronic kidney Nicholl DD, <PERSOON> SB, Loewen AH et al Diagnostic value of screening instruments for identifying obstructive sleep apnea <PERSOON-##> H et al Adaptive servoventilation improves cardiorenal function and prognosis in heart failure patients with chronic kidney disease and sleep-disordered breathing <PERSOON-##> DD Sleep disordered breathing in ESRD acute beneficial effects of treatment with nasal continuous positive airway pressure Kidney Int ###; ## ###<DATUM> Roumelioti ME, <PERSOON-##> MH et al Sleep-disordered breathing and excessive daytime sleepiness in chronic <PERSOON-##> T et al Association of nocturnal hypoxemia with progression of <PERSOON-##> H et al High prevalence of obstructive sleep apnea and its association with renal function among nondialysis chronic kidney disease patients in Japan a cross-sectional study <PERSOON-##> ###; # <PATIENTNUMMER>.
552
fms
<PERSOON> X, et al CPAP for prevention of cardiovasculair events in ob-structive Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose Richtlijn Diagnostiek en behandeling van het obstructieveslaapapneusyndroom bij volwassenen <PERSOON> G et al Obstructive sleep apnea treatment improves renin angiotensin activity in humans <PERSOON> DD, <PERSOON> SB, Loewen AH et al Clinical presentation of obstructive sleep apnea in patients with chronic kidney Nicholl DD, <PERSOON> SB, Loewen AH et al Diagnostic value of screening instruments for identifying obstructive sleep apnea <PERSOON> H et al Adaptive servoventilation improves cardiorenal function and prognosis in heart failure patients with chronic kidney disease and sleep-disordered breathing <PERSOON> DD Sleep disordered breathing in ESRD acute beneficial effects of treatment with nasal continuous positive airway pressure Kidney Int ###; ## ###<DATUM> Roumelioti ME, <PERSOON> MH et al Sleep-disordered breathing and excessive daytime sleepiness in chronic <PERSOON> T et al Association of nocturnal hypoxemia with progression of <PERSOON> H et al High prevalence of obstructive sleep apnea and its association with renal function among nondialysis chronic kidney disease patients in Japan a cross-sectional study <PERSOON-##> consequences of sleep apnea Clin Chest Med ###;## ###-## Stepanski E, <PERSOON-##> disorders in patients on continuous ambulatory peritoneal dialysis <PERSOON-##> NK, Mendelson WB A comparison of sleep-disordered respiration in ESRD patients receiving hemodialysis and <PERSOON-##> hypoxemia predicts incident cardiovascular complications in dialysis patients <PERSOON-##> behandeling wordt in toenemende mate aan (hoog)bejaarden aangeboden in geval van toegevoegde waarde heeft, en wellicht beter gekozen kan worden voor een conservatief traject zonder dialyse? Samenwerking tussen eerste en tweede lijn, met laagdrempelig overleg in geval van twijfel, wordt aanbevolen voor goede besluitvorming, samen met de patiënt, rondom het al dan niet starten van nierfunctievervangende De werkgroep benadrukt de rol van eerste én tweede lijn voor besluitvorming met de patiënt over het al dan niet starten van nierfunctievervangende behandeling De werkgroep vindt het belangrijk bij deze beslissing de expertise van zowel eerste als tweede lijn te benutten, waarbij tijdig en laagdrempelig contact tussen eerste en tweede lijn aangewezen is De expertise van de huisarts bestaat onder andere uit het voeren van ‘end-of-life’ gesprekken bij diverse aandoeningen De huisarts kan zo nodig de expertise inroepen van de nefroloog over specifieke voor- en nadelen van dialyse De nefroloog kan de huisarts consulteren in het voeren van ‘end-of-life’ gesprekken bij de afweging van het wel of niet starten van dialyse Tijdige verwijzing van de patiënt (één tot.
539
fms
Cardiovascular consequences of sleep apnea Clin Chest Med ###;## ###-## Stepanski E, <PERSOON> disorders in patients on continuous ambulatory peritoneal dialysis <PERSOON> NK, Mendelson WB A comparison of sleep-disordered respiration in ESRD patients receiving hemodialysis and <PERSOON> hypoxemia predicts incident cardiovascular complications in dialysis patients <PERSOON> behandeling wordt in toenemende mate aan (hoog)bejaarden aangeboden in geval van toegevoegde waarde heeft, en wellicht beter gekozen kan worden voor een conservatief traject zonder dialyse? Samenwerking tussen eerste en tweede lijn, met laagdrempelig overleg in geval van twijfel, wordt aanbevolen voor goede besluitvorming, samen met de patiënt, rondom het al dan niet starten van nierfunctievervangende De werkgroep benadrukt de rol van eerste én tweede lijn voor besluitvorming met de patiënt over het al dan niet starten van nierfunctievervangende behandeling De werkgroep vindt het belangrijk bij deze beslissing de expertise van zowel eerste als tweede lijn te benutten, waarbij tijdig en laagdrempelig contact tussen eerste en tweede lijn aangewezen is De expertise van de huisarts bestaat onder andere uit het voeren van ‘end-of-life’ gesprekken bij diverse aandoeningen De huisarts kan zo nodig de expertise inroepen van de nefroloog over specifieke voor- en nadelen van dialyse De nefroloog kan de huisarts consulteren in het voeren van ‘end-of-life’ gesprekken bij de afweging van het wel of niet starten van dialyse Tijdige verwijzing van de patiënt (één tot Tijdens het ontwikkelproces van de multidisciplinaire richtlijn Chronische Nierschade, is de richtlijn Bepaling nierfunctie bij ouderen bij wie geen actuele nierfunctie bekend is Welke adviezen moeten gevolgd worden voor het aanpassen van de medicatie op grond van de nierfunctie? Welke specifieke adviezen zijn er t a v gebruik van RAAS-remmers en diuretica bij patiënten met chronische Omtrent het al dan niet aanpassen van RAAS-blokkade of diuretica bij een eGFR ( ## ml/min/#,## m# gelden In algemene zin wordt aangeraden de dosering van de medicatie aan te passen volgens de adviezen in de Het staken van RAAS-blokkade of diuretica bij een eGFR ( ## ml/min/#,## m# wordt niet routinematig Wat betreft het staken van RAAS-blokkade Dit kan in specifieke gevallen leiden tot toename in albuminurie en versnelling van de nierfunctie achteruitgang en daardoor tot eerdere start van Wat betreft diuretica bij een eGFR ( ## ml/min/#,## m# is soms zelfs een hogere dosis diuretica geïndiceerd om vochtretentie te voorkomen Hierbij bestaat er in algemene zin een voorkeur voor Bij een snelle afname van eGFR of aanwijzingen voor dehydratie kunnen RAAS-blokkade gehalveerd en diuretica gestaakt worden onder controle van eGFR en met aandacht voor de hydratietoestand Bij dreigende dehydratie bij patiënten met hartfalen wordt aanbevolen de dosering van diuretica te halveren (en niet te staken) Bij patiënten met chronische nierschade wordt voor medicatieaanpassingsadviezen bij voorkeur verwezen naar de <PERSOON> De KNMP Kennisbank is slechts een van de manieren om de informatie in de <PERSOON> in te zien.
585
fms
richtlijn Chronische Nierschade, is de richtlijn Bepaling nierfunctie bij ouderen bij wie geen actuele nierfunctie bekend is Welke adviezen moeten gevolgd worden voor het aanpassen van de medicatie op grond van de nierfunctie? Welke specifieke adviezen zijn er t a v gebruik van RAAS-remmers en diuretica bij patiënten met chronische Omtrent het al dan niet aanpassen van RAAS-blokkade of diuretica bij een eGFR ( ## ml/min/#,## m# gelden In algemene zin wordt aangeraden de dosering van de medicatie aan te passen volgens de adviezen in de Het staken van RAAS-blokkade of diuretica bij een eGFR ( ## ml/min/#,## m# wordt niet routinematig Wat betreft het staken van RAAS-blokkade Dit kan in specifieke gevallen leiden tot toename in albuminurie en versnelling van de nierfunctie achteruitgang en daardoor tot eerdere start van Wat betreft diuretica bij een eGFR ( ## ml/min/#,## m# is soms zelfs een hogere dosis diuretica geïndiceerd om vochtretentie te voorkomen Hierbij bestaat er in algemene zin een voorkeur voor Bij een snelle afname van eGFR of aanwijzingen voor dehydratie kunnen RAAS-blokkade gehalveerd en diuretica gestaakt worden onder controle van eGFR en met aandacht voor de hydratietoestand Bij dreigende dehydratie bij patiënten met hartfalen wordt aanbevolen de dosering van diuretica te halveren (en niet te staken) Bij patiënten met chronische nierschade wordt voor medicatieaanpassingsadviezen bij voorkeur verwezen naar de <PERSOON> De KNMP Kennisbank is slechts een van de manieren om de informatie in de <PERSOON> in te zien apotheeksystemen in de tweede lijn Daarnaast is het voor iedereen mogelijk om de app NierDosering met de doseeradviezen van geneesmiddelen bij verminderde nierfunctie te downloaden en te gebruiken, zie voor meer vermeld in het Elektronisch Voorschrijfsysteem (EVS) Als alternatief kan gebruik worden gemaakt van het De werkgroep heeft voor de beantwoording van deze uitgangsvragen volstaan met groepsdiscussie, gebaseerd Moet de voorschrijver de nierfunctie bepalen bij ouderen van wie geen actuele nierfunctie bekend is en aan wie hij medicatie voorschrijft waarbij een verminderde nierfunctie van belang is? bij patiënten ouder dan <LEEFTIJD> jaar bij wie de nierfunctie onbekend is of langer dan <LEEFTIJD> jaar geleden bepaald is, medicatie wordt voorgeschreven waarvan bekend is dat die achteruitgang van de nierfunctie kan In de meeste situaties kan hierbij de nierfunctie zonder spoed bepaald worden Bij het voorschrijven van geneesmiddelen aan patiënten met een verminderde nierfunctie die voornamelijk door de nier geklaard worden is minder geneesmiddel nodig om een werkzame spiegel te bereiken of kan door cumulatie ernstige toxiciteit ontstaan Bij een verminderde nierfunctie moet daarom de dosering van een aantal lithium, risperidon) en zijn sommige geneesmiddelen vanwege het risico op cumulatie gecontra-indiceerd Bij geneesmiddelen die toxisch voor de nieren zijn kan een acute verslechtering van de nierfunctie ontstaan De kans op acute nierschade is veel groter bij een verminderde nierfunctie Deze geneesmiddelen dienen daarom niet te worden gegeven (bijvoorbeeld NSAID’s) of alleen onder strikte controle van de nierfunctie (bijvoorbeeld Uit onderzoek blijkt dat er een behoorlijke spreiding is in eGFR, waarbij een deel van de bevolking zonder.
576
fms
iedereen mogelijk om de app NierDosering met de doseeradviezen van geneesmiddelen bij verminderde nierfunctie te downloaden en te gebruiken, zie voor meer vermeld in het Elektronisch Voorschrijfsysteem (EVS) Als alternatief kan gebruik worden gemaakt van het De werkgroep heeft voor de beantwoording van deze uitgangsvragen volstaan met groepsdiscussie, gebaseerd Moet de voorschrijver de nierfunctie bepalen bij ouderen van wie geen actuele nierfunctie bekend is en aan wie hij medicatie voorschrijft waarbij een verminderde nierfunctie van belang is? bij patiënten ouder dan <LEEFTIJD> jaar bij wie de nierfunctie onbekend is of langer dan <LEEFTIJD> jaar geleden bepaald is, medicatie wordt voorgeschreven waarvan bekend is dat die achteruitgang van de nierfunctie kan In de meeste situaties kan hierbij de nierfunctie zonder spoed bepaald worden Bij het voorschrijven van geneesmiddelen aan patiënten met een verminderde nierfunctie die voornamelijk door de nier geklaard worden is minder geneesmiddel nodig om een werkzame spiegel te bereiken of kan door cumulatie ernstige toxiciteit ontstaan Bij een verminderde nierfunctie moet daarom de dosering van een aantal lithium, risperidon) en zijn sommige geneesmiddelen vanwege het risico op cumulatie gecontra-indiceerd Bij geneesmiddelen die toxisch voor de nieren zijn kan een acute verslechtering van de nierfunctie ontstaan De kans op acute nierschade is veel groter bij een verminderde nierfunctie Deze geneesmiddelen dienen daarom niet te worden gegeven (bijvoorbeeld NSAID’s) of alleen onder strikte controle van de nierfunctie (bijvoorbeeld Uit onderzoek blijkt dat er een behoorlijke spreiding is in eGFR, waarbij een deel van de bevolking zonder medicatie nodig is (zie figuur #; naar <PERSOON>, ###) Bij personen ouder dan <LEEFTIJD> jaar komt een verminderde nierfunctie vaker voor Op basis van consensus is gekozen voor een afkappunt van <LEEFTIJD> jaar voor het De <PERSOON> geeft adviezen over het voorschrijven van medicatie bij een verminderde nierfunctie (eGFR ( ## ml/min/#,##m# ) Het voorschrijven op basis van een actuele nierfunctie draagt bij aan het veilig voorschrijven van geneesmiddelen Op basis van consensus wordt een actuele nierfunctie gedefinieerd als een nierfunctiewaarde die niet langer dan <LEEFTIJD> jaar geleden is bepaald In voorkomende gevallen (bijvoorbeeld bij een bekende snel dalende nierfunctie) kan een recentere waarde van de nierfunctie nodig zijn Veelal is er geen indicatie voor <PERSOON> JA <PERSOON> of the CKD-EPI equation to estimate glomerular filtration rate in a Caucasian population Nephrol Dial Transplant ###; ## ###-## m b t concrete interventies die de extramurale medicatieveiligheid op korte termijn kunnen verbeteren Den Haag, VWS, Hoe moet omgegaan worden met polyfarmacie en chronische nierschade? Bij alle patiënten die vijf of meer geneesmiddelen (ATC-#-niveau) chronisch gebruiken en een eGFR ( ## In de multidisciplinaire richtlijn polyfarmacie bij ouderen uit ### wordt een verminderde nierfunctie als risicofactor genoemd voor complicaties ten gevolge van medicatiegebruik [NHG, ###] Daarbij wordt verminderde nierfunctie gedefinieerd als een eGFR ( ## ml/min/#,## m# Deze grens wordt belangrijk geacht.
588
fms
naar <PERSOON>, ###) Bij personen ouder dan <LEEFTIJD> jaar komt een verminderde nierfunctie vaker voor Op basis van consensus is gekozen voor een afkappunt van <LEEFTIJD> jaar voor het De <PERSOON> geeft adviezen over het voorschrijven van medicatie bij een verminderde nierfunctie (eGFR ( ## ml/min/#,##m# ) Het voorschrijven op basis van een actuele nierfunctie draagt bij aan het veilig voorschrijven van geneesmiddelen Op basis van consensus wordt een actuele nierfunctie gedefinieerd als een nierfunctiewaarde die niet langer dan <LEEFTIJD> jaar geleden is bepaald In voorkomende gevallen (bijvoorbeeld bij een bekende snel dalende nierfunctie) kan een recentere waarde van de nierfunctie nodig zijn Veelal is er geen indicatie voor <PERSOON> JA <PERSOON> of the CKD-EPI equation to estimate glomerular filtration rate in a Caucasian population Nephrol Dial Transplant ###; ## ###-## m b t concrete interventies die de extramurale medicatieveiligheid op korte termijn kunnen verbeteren Den Haag, VWS, Hoe moet omgegaan worden met polyfarmacie en chronische nierschade? Bij alle patiënten die vijf of meer geneesmiddelen (ATC-#-niveau) chronisch gebruiken en een eGFR ( ## In de multidisciplinaire richtlijn polyfarmacie bij ouderen uit ### wordt een verminderde nierfunctie als risicofactor genoemd voor complicaties ten gevolge van medicatiegebruik [NHG, ###] Daarbij wordt verminderde nierfunctie gedefinieerd als een eGFR ( ## ml/min/#,## m# Deze grens wordt belangrijk geacht In de richtlijn polyfarmacie bij ouderen wordt jaarlijkse beoordeling van de medicatie aanbevolen bij patiënten ouder dan <LEEFTIJD> jaar die vijf of meer geneesmiddelen (ATC-#-niveau geneesmiddelen uit een gelijke De werkgroep benadrukt dat er een verschil kan bestaan tussen de afkapwaarde die door behandelaars wordt gehanteerd, bijvoorbeeld met betrekking tot de prognose, en de grens waaronder aanpassing van de medicatie Daarnaast vindt de werkgroep het van belang dat er een actuele nierfunctie bekend is bij patiënten met Op welke manier kan bij patiënten met chronische nierschade additionele nierschade door contrastbelasting De werkgroep verwijst naar de richtlijn ‘Veiligheidsmaatregelen bij gebruik van contrastmiddelen’ De werkgroep heeft besloten na autorisatie een link naar de multidisciplinaire richtlijn ‘Veiligheidsmaatregelen bij Gadolinium Contrastonderzoek met gadolinium bij dialysepatiënten, maar ook bij patiënten met chronische wordt nefrogene systemische fibrose genoemd en wordt vooral waargenomen bij de ‘lineaire’ het komt ook voor bij patiënten met een eGFR ##-## ml/min/#,##m# [Saab, ###] Doordat er momenteel in <LOCATIE> geen ‘lineaire’ maar macrocyclische chelaatpreparaten worden gebruikt is het risico van complicaties voor nierpatiënten zeer klein en in geval van een eGFR )## ml/min/#,## m# mogelijk zelfs afwezig Het advies van de KDIGO richtlijn is dan ook dat bij een eGFR )## ml/min/#,## m# deze middelen zonder problemen gebruikt kunnen worden Bij een eGFR (## ml/min/#,## m# moet het belang van het onderzoek worden afgewogen tegen vóór- en nadelen van een eventueel alternatief Preventief dialyseren van mensen die gadolineum hebben gekregen en een eGFR (## ml/min/#,## m# hebben (maar nog niet in nierfunctie vervangende behandeling zijn) wordt in sommige buitenlandse richtlijnen geadviseerd.
667
fms
medicatie aanbevolen bij patiënten ouder dan <LEEFTIJD> jaar die vijf of meer geneesmiddelen (ATC-#-niveau geneesmiddelen uit een gelijke De werkgroep benadrukt dat er een verschil kan bestaan tussen de afkapwaarde die door behandelaars wordt gehanteerd, bijvoorbeeld met betrekking tot de prognose, en de grens waaronder aanpassing van de medicatie Daarnaast vindt de werkgroep het van belang dat er een actuele nierfunctie bekend is bij patiënten met Op welke manier kan bij patiënten met chronische nierschade additionele nierschade door contrastbelasting De werkgroep verwijst naar de richtlijn ‘Veiligheidsmaatregelen bij gebruik van contrastmiddelen’ De werkgroep heeft besloten na autorisatie een link naar de multidisciplinaire richtlijn ‘Veiligheidsmaatregelen bij Gadolinium Contrastonderzoek met gadolinium bij dialysepatiënten, maar ook bij patiënten met chronische wordt nefrogene systemische fibrose genoemd en wordt vooral waargenomen bij de ‘lineaire’ het komt ook voor bij patiënten met een eGFR ##-## ml/min/#,##m# [Saab, ###] Doordat er momenteel in <LOCATIE> geen ‘lineaire’ maar macrocyclische chelaatpreparaten worden gebruikt is het risico van complicaties voor nierpatiënten zeer klein en in geval van een eGFR )## ml/min/#,## m# mogelijk zelfs afwezig Het advies van de KDIGO richtlijn is dan ook dat bij een eGFR )## ml/min/#,## m# deze middelen zonder problemen gebruikt kunnen worden Bij een eGFR (## ml/min/#,## m# moet het belang van het onderzoek worden afgewogen tegen vóór- en nadelen van een eventueel alternatief Preventief dialyseren van mensen die gadolineum hebben gekregen en een eGFR (## ml/min/#,## m# hebben (maar nog niet in nierfunctie vervangende behandeling zijn) wordt in sommige buitenlandse richtlijnen geadviseerd gepaard gaan met morbiditeit (complicaties gerelateerd aan inbrengen van catheters, infecties etc) Bij dialyse is de totale lichaamsklaring van gadolineum maar matig [Silberzweig, ###] Er is bovendien geen bewijs dat Gezien de bovenvermelde overwegingen is de werkgroep van mening dat er terughoudend gebruik gemaakt moet worden van contrast MRI onderzoek bij patiënten met een eGFR(## ml/min/#,## m# of in dialyse Indien contrast gebruikt wordt, dan wordt dringend geadviseerd circulair gadolineum te gebruiken Als dergelijk contrastmiddel gebruikt is, dan is er geen reden preventieve dialyse te starten na toediening Broome <PERSOON> systemic fibrosis associated with gadolinium based contrast agents A summary of the medical Nederlandse Vereniging voor Radiologie Richtlijn Voorzorgsmaatregelen bij jodiumhoudende contrastmiddelen ### Saab G, <PERSOON> systemic fibrosis a nephrologist's perspective <PERSOON> JI, <PERSOON> of gadolinium by dialysis review of different strategies and techniques <PERSOON> WA, Ranville J et al Cardiac and vascular metal deposition with high mortality in nephrogenic systemic Met internist-nefroloog wordt in dit geval bedoeld internist-nefroloog of internist met een samengesteld profiel Indicaties voor verwijzing bij chronische nierschade met mild tot matig verhoogd risico (geel en Voor patiënten met chronische nierschade wordt verwijzing naar een internist-nefroloog geadviseerd in de de aanwezigheid van ≥##% dysmorfe erytrocyten (bij ten minste ## erytrocyten/µl) en/of de aanwezigheid vermoeden op of een bekende onderliggende nierziekte (een bekende auto-immuunziekte, recidiverende.
639
fms
gaan met morbiditeit (complicaties gerelateerd aan inbrengen van catheters, infecties etc) Bij dialyse is de totale lichaamsklaring van gadolineum maar matig [Silberzweig, ###] Er is bovendien geen bewijs dat Gezien de bovenvermelde overwegingen is de werkgroep van mening dat er terughoudend gebruik gemaakt moet worden van contrast MRI onderzoek bij patiënten met een eGFR(## ml/min/#,## m# of in dialyse Indien contrast gebruikt wordt, dan wordt dringend geadviseerd circulair gadolineum te gebruiken Als dergelijk contrastmiddel gebruikt is, dan is er geen reden preventieve dialyse te starten na toediening Broome <PERSOON> systemic fibrosis associated with gadolinium based contrast agents A summary of the medical Nederlandse Vereniging voor Radiologie Richtlijn Voorzorgsmaatregelen bij jodiumhoudende contrastmiddelen ### Saab G, <PERSOON> systemic fibrosis a nephrologist's perspective <PERSOON> JI, <PERSOON> of gadolinium by dialysis review of different strategies and techniques <PERSOON> WA, Ranville J et al Cardiac and vascular metal deposition with high mortality in nephrogenic systemic Met internist-nefroloog wordt in dit geval bedoeld internist-nefroloog of internist met een samengesteld profiel Indicaties voor verwijzing bij chronische nierschade met mild tot matig verhoogd risico (geel en Voor patiënten met chronische nierschade wordt verwijzing naar een internist-nefroloog geadviseerd in de de aanwezigheid van ≥##% dysmorfe erytrocyten (bij ten minste ## erytrocyten/µl) en/of de aanwezigheid vermoeden op of een bekende onderliggende nierziekte (een bekende auto-immuunziekte, recidiverende daling van de eGFR van ten minste # ml/min/#,## m# /jaar, vastgesteld met ten minste # metingen Voor patiënten met chronische nierschade wordt consultatie van een internist-nefroloog geadviseerd bij twijfel of verwijzing zinvol is en adviezen over de behandeling bij patiënten die in de eerste lijn behandeld willen worden ondanks een verwijsindicatie Dit kan onder andere vragen betreffen over de progressie van de nierschade, therapieresistente hypertensie en afwijkende laboratoriumuitslagen wijzend op metabole complicaties Indicaties voor verwijzing bij chronische nierschade met sterk verhoogd risico (rood in de Het wordt aanbevolen patiënten met een sterk verhoogd risico te verwijzen naar de internist-nefroloog, tenzij er redenen zijn om dit niet te doen (bijvoorbeeld als de patiënt na adequate voorlichting kiest voor behandeling in Tijdige verwijzing van patiënten met progressieve nierschade, waarbij noodzaak tot start nierfunctievervangende behandeling binnen één tot twee jaar te verwachten is, wordt aanbevolen om deze patiënten multidisciplinair voor te bereiden op nierfunctievervangende behandeling middels een gestructureerd programma Conservatieve behandeling is aangewezen voor patiënten die ervoor kiezen af te zien van Indien een patiënt en/of het medisch team niet kiest voor nierfunctievervangende behandeling moet deze patiënt, indien door hem/haar gewenst, multidisciplinair ondersteund worden in eerste en/of tweede lijn, met De internist-nefroloog kan de patiënt, bijvoorbeeld na afronding van specialistische diagnostiek of optimalisatie van medicatie bij een stabiele patiënt, terugverwijzen naar de eerste lijn Hij geeft daarbij aan de huisarts aan welke controles zijn geïndiceerd en bij welke ontwikkelingen hij de patiënt terug wil zien.
581
fms
minste # ml/min/#,## m# /jaar, vastgesteld met ten minste # metingen Voor patiënten met chronische nierschade wordt consultatie van een internist-nefroloog geadviseerd bij twijfel of verwijzing zinvol is en adviezen over de behandeling bij patiënten die in de eerste lijn behandeld willen worden ondanks een verwijsindicatie Dit kan onder andere vragen betreffen over de progressie van de nierschade, therapieresistente hypertensie en afwijkende laboratoriumuitslagen wijzend op metabole complicaties Indicaties voor verwijzing bij chronische nierschade met sterk verhoogd risico (rood in de Het wordt aanbevolen patiënten met een sterk verhoogd risico te verwijzen naar de internist-nefroloog, tenzij er redenen zijn om dit niet te doen (bijvoorbeeld als de patiënt na adequate voorlichting kiest voor behandeling in Tijdige verwijzing van patiënten met progressieve nierschade, waarbij noodzaak tot start nierfunctievervangende behandeling binnen één tot twee jaar te verwachten is, wordt aanbevolen om deze patiënten multidisciplinair voor te bereiden op nierfunctievervangende behandeling middels een gestructureerd programma Conservatieve behandeling is aangewezen voor patiënten die ervoor kiezen af te zien van Indien een patiënt en/of het medisch team niet kiest voor nierfunctievervangende behandeling moet deze patiënt, indien door hem/haar gewenst, multidisciplinair ondersteund worden in eerste en/of tweede lijn, met De internist-nefroloog kan de patiënt, bijvoorbeeld na afronding van specialistische diagnostiek of optimalisatie van medicatie bij een stabiele patiënt, terugverwijzen naar de eerste lijn Hij geeft daarbij aan de huisarts aan welke controles zijn geïndiceerd en bij welke ontwikkelingen hij de patiënt terug wil zien levensverwachting, bijvoorbeeld vanwege hoge leeftijd en/of ernstige comorbiditeit, of indien een patiënt dit Indien de huisarts de patiënt met een verwijsindicatie niet verwijst, dient de huisarts bedacht te zijn op eventuele metabole complicaties, anemie en/of ondervoeding bij sterk verminderde nierfunctie Diagnostiek en behandeling daarvan kan eventueel plaatsvinden met behulp van consultatie van een internist-nefroloog Een verslechtering van de situatie van de patiënt kan in een latere fase aanleiding zijn de patiënt alsnog te Aanbevolen controlef requentie (per jaar) op basis van eGFR en albumine/creatinine ratio † het is aan te bevelen in de eerste lijn controlemomenten met de reguliere controles voor DM of CVRM samen CNS met mild tot matig verhoogd risico (geel en oranje in de stadiëringstabel (<PERSOON> meeste gevallen van CNS met mild tot matig verhoogd risico is het beleid relatief eenvoudig Alle diagnostische en beleidsmaatregelen zijn routine in de huisartspraktijk Er is echter een aantal situaties waarin misschien nog relatief goed is, omdat er bij dergelijke patiënten vaak een onderliggend probleem is dat Verwijzing is bovendien zinvol wanneer er ernstig verhoogde albuminurie () ## mg/mmol) blijkt te zijn omdat in die gevallen sprake kan zijn van een specifieke nierziekte, die mogelijk specifieke therapie vereist, en waarvoor een nierbiopt noodzakelijk kan zijn ter diagnosestelling Hetzelfde geldt in geval van dysmorfe erytrocyturie, zeker als dit gepaard gaat met matig of ernstig verhoogde albuminurie en/of een verminderde nierfunctie Macroscopische hematurie heeft meestal een urologische oorzaak, waarvoor verwijzing naar een uroloog geïndiceerd is In geval van microscopische hematurie dienen echter ook nefrologische oorzaken overwogen te.
584
fms
Indien de huisarts de patiënt met een verwijsindicatie niet verwijst, dient de huisarts bedacht te zijn op eventuele metabole complicaties, anemie en/of ondervoeding bij sterk verminderde nierfunctie Diagnostiek en behandeling daarvan kan eventueel plaatsvinden met behulp van consultatie van een internist-nefroloog Een verslechtering van de situatie van de patiënt kan in een latere fase aanleiding zijn de patiënt alsnog te Aanbevolen controlef requentie (per jaar) op basis van eGFR en albumine/creatinine ratio † het is aan te bevelen in de eerste lijn controlemomenten met de reguliere controles voor DM of CVRM samen CNS met mild tot matig verhoogd risico (geel en oranje in de stadiëringstabel (<PERSOON> meeste gevallen van CNS met mild tot matig verhoogd risico is het beleid relatief eenvoudig Alle diagnostische en beleidsmaatregelen zijn routine in de huisartspraktijk Er is echter een aantal situaties waarin misschien nog relatief goed is, omdat er bij dergelijke patiënten vaak een onderliggend probleem is dat Verwijzing is bovendien zinvol wanneer er ernstig verhoogde albuminurie () ## mg/mmol) blijkt te zijn omdat in die gevallen sprake kan zijn van een specifieke nierziekte, die mogelijk specifieke therapie vereist, en waarvoor een nierbiopt noodzakelijk kan zijn ter diagnosestelling Hetzelfde geldt in geval van dysmorfe erytrocyturie, zeker als dit gepaard gaat met matig of ernstig verhoogde albuminurie en/of een verminderde nierfunctie Macroscopische hematurie heeft meestal een urologische oorzaak, waarvoor verwijzing naar een uroloog geïndiceerd is In geval van microscopische hematurie dienen echter ook nefrologische oorzaken overwogen te Er is helaas geen simpele test om onderscheid te maken tussen nefrologische en urologische oorzaken van hematurie Het onderscheid zal meestal gemaakt moeten worden op basis van patroonherkenning Behulpzaam daarbij zijn het bepalen van nierfunctie, albuminurie en het microscopisch beoordelen van het urine sediment Macroscopische hematurie gaat altijd gepaard met enig urine eiwitverlies, ook als deze van urologische oorsprong is In geval van microscopische hematurie wijst een ernstig verhoogde albuminurie (ofwel ) ### mg/l ofwel ) ## mg/mmol creatinine) vaak op een nefrologische aandoening, zeker als daar ook een gestoorde nierfunctie bij aanwezig is (eGFR ( ## ml/min/#,##m# ) De aanwezigheid van celcilinders is van belang Met name het vinden van erytrocytencilinders is een zeer sterke aanwijzing voor een renale oorzaak van hematurie Patiënten met deze afwijkingen dienen geanalyseerd te Omgekeerd geldt dat nefrologische beoordeling van asymptomatische microscopische hematurie geen toegevoegde waarde heeft indien albuminurie niet verhoogd is en de nierfunctie normaal Een dergelijke bevinding heeft namelijk geen diagnostische of therapeutische consequenties op nefrologisch terrein Wel wordt aanbevolen dat huisartsen deze patiënten volgen op het eventueel optreden van afwijkingen wat betreft albuminurie en nierfunctie, omdat deze nefrologische ziekten progressief kunnen zijn De frequentie van followup is arbitrair en kan de eerste drie jaar jaarlijks zijn en daarna gedurende enige tijd eens per # jaren Bij nierschade en een moeilijk behandelbare hypertensie is nader overleg dan wel verwijzing gewenst De huisarts kan daarnaast de internist-nefroloog consulteren bij patiënten met stabiele nierfunctie indien er.
568
fms
geen simpele test om onderscheid te maken tussen nefrologische en urologische oorzaken van hematurie Het onderscheid zal meestal gemaakt moeten worden op basis van patroonherkenning Behulpzaam daarbij zijn het bepalen van nierfunctie, albuminurie en het microscopisch beoordelen van het urine sediment Macroscopische hematurie gaat altijd gepaard met enig urine eiwitverlies, ook als deze van urologische oorsprong is In geval van microscopische hematurie wijst een ernstig verhoogde albuminurie (ofwel ) ### mg/l ofwel ) ## mg/mmol creatinine) vaak op een nefrologische aandoening, zeker als daar ook een gestoorde nierfunctie bij aanwezig is (eGFR ( ## ml/min/#,##m# ) De aanwezigheid van celcilinders is van belang Met name het vinden van erytrocytencilinders is een zeer sterke aanwijzing voor een renale oorzaak van hematurie Patiënten met deze afwijkingen dienen geanalyseerd te Omgekeerd geldt dat nefrologische beoordeling van asymptomatische microscopische hematurie geen toegevoegde waarde heeft indien albuminurie niet verhoogd is en de nierfunctie normaal Een dergelijke bevinding heeft namelijk geen diagnostische of therapeutische consequenties op nefrologisch terrein Wel wordt aanbevolen dat huisartsen deze patiënten volgen op het eventueel optreden van afwijkingen wat betreft albuminurie en nierfunctie, omdat deze nefrologische ziekten progressief kunnen zijn De frequentie van followup is arbitrair en kan de eerste drie jaar jaarlijks zijn en daarna gedurende enige tijd eens per # jaren Bij nierschade en een moeilijk behandelbare hypertensie is nader overleg dan wel verwijzing gewenst De huisarts kan daarnaast de internist-nefroloog consulteren bij patiënten met stabiele nierfunctie indien er Wanneer de huisarts de internist-nefroloog consulteert doet hij dit aan de hand van de volgende gegevens eGFR, mate van albuminurie, uitslag van sedimentsonderzoek op specifieke afwijkingen (indien Patiënten met een sterk verhoogd risico (rood in de stadiëringstabel) hebben een hoog risico op cardiovasculaire eindpunten, het ontstaan van eindstadium nierfalen en noodzaak tot voorlichting over de keuze conservatieve behandeling)) Uit een aantal onderzoeken is gebleken dat van patiënten bij wie kort ((## dagen) na verwijzing naar een dialysecentrum gestart moet worden met nierfunctievervangende therapie, de morbiditeit en sterfte hoger zijn dan van patiënten die in een vroeger stadium worden verwezen [<PERSOON>, ###; slechter gereguleerde bloeddruk [Eadington, ###], meer gestoord calciumfosfaat metabolisme en daardoor een hoger PTH (parathyreoïd hormoon), en een ernstigere metabole acidose [Eadington, ###] Patiënten die in een laat stadium worden verwezen, worden vaker en langer in het ziekenhuis opgenomen [Arora, ###; Cass, ###] en vaker via een tijdelijke toegang tot de bloedbaan gedialyseerd [<PERSOON>, ###], wat tot meer infectieuze complicaties leidt en tot hogere kosten van behandeling van laat verwezen patiënten Ook blijken laat verwezen patiënten vaker werkloos te worden Er zijn dus vele factoren die er toe bijdragen dat de morbiditeit en mortaliteit van laat verwezen patiënten hoger is dan Denemarken werd in een cohortstudie van )### patiënten aangetoond dat bij degenen die laat ((## weken voor start dialyse) waren verwezen naar een internist-nefroloog, veel minder patiënten de volgens richtlijnen geadviseerde behandeling kregen en dat zij een hogere mortaliteit hadden [<PERSOON>, ###].
624
fms
consulteert doet hij dit aan de hand van de volgende gegevens eGFR, mate van albuminurie, uitslag van sedimentsonderzoek op specifieke afwijkingen (indien Patiënten met een sterk verhoogd risico (rood in de stadiëringstabel) hebben een hoog risico op cardiovasculaire eindpunten, het ontstaan van eindstadium nierfalen en noodzaak tot voorlichting over de keuze conservatieve behandeling)) Uit een aantal onderzoeken is gebleken dat van patiënten bij wie kort ((## dagen) na verwijzing naar een dialysecentrum gestart moet worden met nierfunctievervangende therapie, de morbiditeit en sterfte hoger zijn dan van patiënten die in een vroeger stadium worden verwezen [<PERSOON>, ###; slechter gereguleerde bloeddruk [Eadington, ###], meer gestoord calciumfosfaat metabolisme en daardoor een hoger PTH (parathyreoïd hormoon), en een ernstigere metabole acidose [Eadington, ###] Patiënten die in een laat stadium worden verwezen, worden vaker en langer in het ziekenhuis opgenomen [Arora, ###; Cass, ###] en vaker via een tijdelijke toegang tot de bloedbaan gedialyseerd [<PERSOON>, ###], wat tot meer infectieuze complicaties leidt en tot hogere kosten van behandeling van laat verwezen patiënten Ook blijken laat verwezen patiënten vaker werkloos te worden Er zijn dus vele factoren die er toe bijdragen dat de morbiditeit en mortaliteit van laat verwezen patiënten hoger is dan Denemarken werd in een cohortstudie van )### patiënten aangetoond dat bij degenen die laat ((## weken voor start dialyse) waren verwezen naar een internist-nefroloog, veel minder patiënten de volgens richtlijnen geadviseerde behandeling kregen en dat zij een hogere mortaliteit hadden [<PERSOON>, ###] werden uit Korea gemeld [<PERSOON>, ###] Verder werd in een recente meta-analyse, waarin data van meer dan ## ### patiënten werden geanalyseerd, aangetoond dat patiënten die korter dan # maanden voor start van dialyse waren verwezen naar een specialist op het gebied van nierziekten, een hogere mortaliteit hadden en meer ziekenhuisopnames behoefden [Smart, ###] Dit verschil werd niet verklaard door comorbiditeit of verschillen in serum fosfaat tussen de groepen, maar wel door betere voorbereiding bij degenen die vroeg waren verwezen en tijdige realisatie van toegang tot de bloedbaan (hemodialyse) of buikholte (peritoneale dialyse) Op al deze waarnemingen stoelt het advies om patiënten met een sterk verhoogd risico (rood in de stadiëringstabel) voor verdere behandeling te verwijzen naar een nefroloog, tenzij zij niet in aanmerking (willen) komen vanwege een beperkte levensverwachting of bepaalde vormen van comorbiditeit (bijvoorbeeld dementie Indien er geen klachten bestaan, kunnen patiënten met CNS met sterk verhoogd risico (rood in de stadiëringstabel) eens per drie maanden gecontroleerd worden, waarbij naast de eerder genoemde zaken tevens gelet dient te worden op de voedingstoestand van de patiënt Wanneer ingeschat wordt dat nierfalen binnen één tot twee jaar bereikt zal worden, dient tijdige voorlichting over de juiste vorm van nierfunctievervangende behandeling te starten Daarbij dient waar mogelijk bij patiënten die voor niertransplantatie in aanmerking komen, gestreefd te worden naar een pre-emptieve transplantatie met een nier van een levende donor Het begeleiden van patiënten met nierfalen dient plaats te vinden op een verpleegkundige, maatschappelijk werker, diëtist) vertegenwoordigd zijn.
644
fms
werden uit Korea gemeld [<PERSOON>, ###] Verder werd in een recente meta-analyse, waarin data van meer dan ## ### patiënten werden geanalyseerd, aangetoond dat patiënten die korter dan # maanden voor start van dialyse waren verwezen naar een specialist op het gebied van nierziekten, een hogere mortaliteit hadden en meer ziekenhuisopnames behoefden [Smart, ###] Dit verschil werd niet verklaard door comorbiditeit of verschillen in serum fosfaat tussen de groepen, maar wel door betere voorbereiding bij degenen die vroeg waren verwezen en tijdige realisatie van toegang tot de bloedbaan (hemodialyse) of buikholte (peritoneale dialyse) Op al deze waarnemingen stoelt het advies om patiënten met een sterk verhoogd risico (rood in de stadiëringstabel) voor verdere behandeling te verwijzen naar een nefroloog, tenzij zij niet in aanmerking (willen) komen vanwege een beperkte levensverwachting of bepaalde vormen van comorbiditeit (bijvoorbeeld dementie Indien er geen klachten bestaan, kunnen patiënten met CNS met sterk verhoogd risico (rood in de stadiëringstabel) eens per drie maanden gecontroleerd worden, waarbij naast de eerder genoemde zaken tevens gelet dient te worden op de voedingstoestand van de patiënt Wanneer ingeschat wordt dat nierfalen binnen één tot twee jaar bereikt zal worden, dient tijdige voorlichting over de juiste vorm van nierfunctievervangende behandeling te starten Daarbij dient waar mogelijk bij patiënten die voor niertransplantatie in aanmerking komen, gestreefd te worden naar een pre-emptieve transplantatie met een nier van een levende donor Het begeleiden van patiënten met nierfalen dient plaats te vinden op een verpleegkundige, maatschappelijk werker, diëtist) vertegenwoordigd zijn met bedrijfsarts en/of Arboarts, er naar gestreefd te worden patiënten zo verantwoord mogelijk aan het werk te Overigens is aangetoond dat vroeg starten met hemodialysebehandeling niet tot betere overleving leidt en zelfs gepaard gaat met verhoogde mortaliteit [Pan, ###] Derhalve wordt tegenwoordig, zeker bij patiënten die weinig klachten hebben, niet gestart met dialysebehandeling bij een eGFR )## ml/min/#,## m# Steeds vaker wordt, in overleg tussen patiënt, familie en medisch team, er in geval van hoge leeftijd en/of ernstige comorbiditeit voor gekozen om niet over te gaan tot dialyse of niertransplantatie, omdat die behandeling als te intensief wordt ervaren In een dergelijk geval zal de begeleiding met dieet en medicatie doorgaan, zoals in de eerdere periode Het accent zal nu logischerwijs ook meer op conservatieve behandeling liggen In de oncologie is aangetoond dat tijdige palliatieve zorg gepaard gaat met een betere kwaliteit van leven, met minder bezoeken aan en opnames in het ziekenhuis, met minder invasieve zorg in een laatste levensfase en, verrassenderwijs, met soms een langere overleving [Temel, ###] Het is waarschijnlijk dat dit ook zal gelden voor vergelijkbare initiatieven in de nefrologie, waarbij passende palliatieve maatregelen zijn ingebouwd De huisarts ziet patiënten bij wie in het kader van het cardiovasculair risicomanagement, diabetes mellitus, de gevonden wordt Bij deze patiënten voert hij een diagnostisch traject uit om na te gaan wat de meest waarschijnlijke oorzaak van de verminderde nierfunctie en/of de verhoogde albuminurie is, en of sprake is van acute dan wel CNS.
608
fms
er naar gestreefd te worden patiënten zo verantwoord mogelijk aan het werk te Overigens is aangetoond dat vroeg starten met hemodialysebehandeling niet tot betere overleving leidt en zelfs gepaard gaat met verhoogde mortaliteit [Pan, ###] Derhalve wordt tegenwoordig, zeker bij patiënten die weinig klachten hebben, niet gestart met dialysebehandeling bij een eGFR )## ml/min/#,## m# Steeds vaker wordt, in overleg tussen patiënt, familie en medisch team, er in geval van hoge leeftijd en/of ernstige comorbiditeit voor gekozen om niet over te gaan tot dialyse of niertransplantatie, omdat die behandeling als te intensief wordt ervaren In een dergelijk geval zal de begeleiding met dieet en medicatie doorgaan, zoals in de eerdere periode Het accent zal nu logischerwijs ook meer op conservatieve behandeling liggen In de oncologie is aangetoond dat tijdige palliatieve zorg gepaard gaat met een betere kwaliteit van leven, met minder bezoeken aan en opnames in het ziekenhuis, met minder invasieve zorg in een laatste levensfase en, verrassenderwijs, met soms een langere overleving [Temel, ###] Het is waarschijnlijk dat dit ook zal gelden voor vergelijkbare initiatieven in de nefrologie, waarbij passende palliatieve maatregelen zijn ingebouwd De huisarts ziet patiënten bij wie in het kader van het cardiovasculair risicomanagement, diabetes mellitus, de gevonden wordt Bij deze patiënten voert hij een diagnostisch traject uit om na te gaan wat de meest waarschijnlijke oorzaak van de verminderde nierfunctie en/of de verhoogde albuminurie is, en of sprake is van acute dan wel CNS Ook bij twijfel aan de oorzaak van de nierschade (onder andere vermoeden van een specifieke nieraandoening) is verwijzing aangewezen De meeste patiënten met CNS begeleidt de huisarts echter zelf Dit zijn vooral patiënten met CNS op basis van een vasculaire oorzaak (diabetes mellitus en hypertensie) De huisarts informeert de patiënt over de mate van nierschade en de praktische (onder andere leefstijl, handverkoop consequenties In overleg wordt de apotheek in kennis gesteld van de verminderde nierfunctie Zo nodig wordt de bestaande medicatie aangepast al dan niet na overleg met de apotheker De bewaking van het beloop van de CNS zal meestal onderdeel zijn van het totale cardiovasculair risicomanagement Hierbij kan de praktijkondersteuner een belangrijke rol vervullen Strikte behandeling van de bloeddruk heeft een centrale rol Zoutbeperking heeft daarbij een belangrijke aanvullende waarde en advies van een diëtist kan nodig zijn Voor patiënten met CNS betekent dit dat de behandeling veelal binnen de geprotocolleerde zorg voor patiënten met diabetes mellitus en/of een verhoogd cardiovasculair risico valt en dat de huisarts in samenspraak met de patiënt de afweging zal maken voor de intensiteit van de behandeling en het al dan niet verwijzen naar de internist-nefroloog Specifieke aandacht dient geschonken te worden aan de systematische behandeling van patiënten die niet onder geprotocolleerde ketenzorg vallen Zo nodig kan de huisarts de internist-nefroloog medicatie, streefwaarden van de bloeddruk, metabole afwijkingen of indien een verwijzing door de patiënt als te Typerend voor de huisarts is dat hij generalistische, persoonsgerichte en continue zorg levert De huisarts.
576
fms
nierschade (onder andere vermoeden van een specifieke nieraandoening) is verwijzing aangewezen De meeste patiënten met CNS begeleidt de huisarts echter zelf Dit zijn vooral patiënten met CNS op basis van een vasculaire oorzaak (diabetes mellitus en hypertensie) De huisarts informeert de patiënt over de mate van nierschade en de praktische (onder andere leefstijl, handverkoop consequenties In overleg wordt de apotheek in kennis gesteld van de verminderde nierfunctie Zo nodig wordt de bestaande medicatie aangepast al dan niet na overleg met de apotheker De bewaking van het beloop van de CNS zal meestal onderdeel zijn van het totale cardiovasculair risicomanagement Hierbij kan de praktijkondersteuner een belangrijke rol vervullen Strikte behandeling van de bloeddruk heeft een centrale rol Zoutbeperking heeft daarbij een belangrijke aanvullende waarde en advies van een diëtist kan nodig zijn Voor patiënten met CNS betekent dit dat de behandeling veelal binnen de geprotocolleerde zorg voor patiënten met diabetes mellitus en/of een verhoogd cardiovasculair risico valt en dat de huisarts in samenspraak met de patiënt de afweging zal maken voor de intensiteit van de behandeling en het al dan niet verwijzen naar de internist-nefroloog Specifieke aandacht dient geschonken te worden aan de systematische behandeling van patiënten die niet onder geprotocolleerde ketenzorg vallen Zo nodig kan de huisarts de internist-nefroloog medicatie, streefwaarden van de bloeddruk, metabole afwijkingen of indien een verwijzing door de patiënt als te Typerend voor de huisarts is dat hij generalistische, persoonsgerichte en continue zorg levert De huisarts van de patiënt in diens leef- en werkomgeving en sociale context Bovendien is de huisarts gedurende langere tijd de constante factor in de medische zorg voor de patiënt De huisarts kan vanuit deze positie een specifieke aanvullende rol hebben in geval van het al dan niet kiezen voor nierfunctievervangende behandeling dan wel Werkzaamheden in de poliklinische setting bij patiënten met CNS bestaan allereerst uit diagnostiek als de oorzaak van nierfalen niet meteen duidelijk is Als er specifieke richtinggevende gegevens zijn, die bijvoorbeeld wijzen op een glomerulaire aandoening of een systeemziekte, wordt de indicatie voor een nierbiopt afgewogen op basis van therapeutische of prognostische consequenties Bovendien wordt informatie gegeven over nierfunctie, nierschade, de effecten van leefstijl en behandeling op progressie van nierschade en de In de therapeutische setting is de bijdrage van de internist-nefroloog sterk afhankelijk van het stadium van CNS, Taken van de internist-nef roloog bij het voorkomen van progressie van nierf alen door medicatiecontrole en advies, bijvoorbeeld m b t het staken van potentieel nefrotoxische het aanpassen van medicatiedosering aan nierfunctie (ter voorkoming van risico’s op zowel over- als adviezen over hoe bepaalde middelen in specifieke situatie gebruikt moeten worden (bijvoorbeeld eventueel tijdelijk staken van ACE-remmers en/of diuretica bij dreigende dehydratie) Patiënten worden geïnformeerd bij welke verschijnselen zij zich tot een arts moeten wenden adviezen over nierfunctie bescherming bij toedienen van jodiumhoudend röntgencontrast (met Op basis van een individueel behandelplan, bijvoorbeeld bij ouderen of bij patiënten met ernstig (perifeer) vaatlijden, kunnen t a v.
557
fms
in diens leef- en werkomgeving en sociale context Bovendien is de huisarts gedurende langere tijd de constante factor in de medische zorg voor de patiënt De huisarts kan vanuit deze positie een specifieke aanvullende rol hebben in geval van het al dan niet kiezen voor nierfunctievervangende behandeling dan wel Werkzaamheden in de poliklinische setting bij patiënten met CNS bestaan allereerst uit diagnostiek als de oorzaak van nierfalen niet meteen duidelijk is Als er specifieke richtinggevende gegevens zijn, die bijvoorbeeld wijzen op een glomerulaire aandoening of een systeemziekte, wordt de indicatie voor een nierbiopt afgewogen op basis van therapeutische of prognostische consequenties Bovendien wordt informatie gegeven over nierfunctie, nierschade, de effecten van leefstijl en behandeling op progressie van nierschade en de In de therapeutische setting is de bijdrage van de internist-nefroloog sterk afhankelijk van het stadium van CNS, Taken van de internist-nef roloog bij het voorkomen van progressie van nierf alen door medicatiecontrole en advies, bijvoorbeeld m b t het staken van potentieel nefrotoxische het aanpassen van medicatiedosering aan nierfunctie (ter voorkoming van risico’s op zowel over- als adviezen over hoe bepaalde middelen in specifieke situatie gebruikt moeten worden (bijvoorbeeld eventueel tijdelijk staken van ACE-remmers en/of diuretica bij dreigende dehydratie) Patiënten worden geïnformeerd bij welke verschijnselen zij zich tot een arts moeten wenden adviezen over nierfunctie bescherming bij toedienen van jodiumhoudend röntgencontrast (met Op basis van een individueel behandelplan, bijvoorbeeld bij ouderen of bij patiënten met ernstig (perifeer) vaatlijden, kunnen t a v T a v albuminurie in de sterk verhoogde range (A#) kunnen aanvullende behandelingen gekozen worden, verwijzing naar een diëtist met aandachtsgebied nierziekten) ter versterking van het renoprotectieve Daarnaast zal bij specifieke nierziekten een indicatie gesteld worden voor een nierbiopsie of de start van immuunmodulerende therapie dan wel innovatieve ziekte specifieke behandeling (bijvoorbeeld V# receptor Taken van de internist-nef roloog bij het voorkomen van cardiovasculaire ziekte door aangepaste er is een categorie patiënten met gecombineerd hart- en nierfalen die intensief gezien worden in verband met een wankele vullingsbalans, waarbij ook periodieke controle door een internist-nefroloog gewenst is Taken van de internist-nef roloog bij behandeling van eventuele metabole en overige complicaties diagnostiek en behandeling van renale anemie; behandeling met ijzersuppletie en erythropoiesis patiënten met CNS en een matig tot sterk verhoogd risico (oranje en rood in de stadiëringstabel) dienen aanvullende informatie van de internist-nefroloog te krijgen over de risicofactoren voor progressie van patiënten kunnen soms gerust gesteld worden als de noodzaak tot starten met nierfunctievervangende therapie onwaarschijnlijk geacht wordt, en dat behandeling zich met name zal richten op het voorkomen van progressieve hart- vaat- en nierschade en correctie van metabole afwijkingen bij patiënten die er voor in aanmerking kunnen komen kan het streven naar een pre-emptieve levende bij kwetsbare patiënten kunnen ook de verwachtingen en (palliatieve) opties in de behandeling zónder Verwijzing van een patiënt met CNS kan twee verschillende doelen dienen bij de patiënt met CNS met een mild (geel in de stadiëringstabel) tot matig (oranje in de stadiëringstabel) verhoogd risico betreft dat meestal een.
574
fms
sterk verhoogde range (A#) kunnen aanvullende behandelingen gekozen worden, verwijzing naar een diëtist met aandachtsgebied nierziekten) ter versterking van het renoprotectieve Daarnaast zal bij specifieke nierziekten een indicatie gesteld worden voor een nierbiopsie of de start van immuunmodulerende therapie dan wel innovatieve ziekte specifieke behandeling (bijvoorbeeld V# receptor Taken van de internist-nef roloog bij het voorkomen van cardiovasculaire ziekte door aangepaste er is een categorie patiënten met gecombineerd hart- en nierfalen die intensief gezien worden in verband met een wankele vullingsbalans, waarbij ook periodieke controle door een internist-nefroloog gewenst is Taken van de internist-nef roloog bij behandeling van eventuele metabole en overige complicaties diagnostiek en behandeling van renale anemie; behandeling met ijzersuppletie en erythropoiesis patiënten met CNS en een matig tot sterk verhoogd risico (oranje en rood in de stadiëringstabel) dienen aanvullende informatie van de internist-nefroloog te krijgen over de risicofactoren voor progressie van patiënten kunnen soms gerust gesteld worden als de noodzaak tot starten met nierfunctievervangende therapie onwaarschijnlijk geacht wordt, en dat behandeling zich met name zal richten op het voorkomen van progressieve hart- vaat- en nierschade en correctie van metabole afwijkingen bij patiënten die er voor in aanmerking kunnen komen kan het streven naar een pre-emptieve levende bij kwetsbare patiënten kunnen ook de verwachtingen en (palliatieve) opties in de behandeling zónder Verwijzing van een patiënt met CNS kan twee verschillende doelen dienen bij de patiënt met CNS met een mild (geel in de stadiëringstabel) tot matig (oranje in de stadiëringstabel) verhoogd risico betreft dat meestal een meestal gaat om specifieke nefrologische therapeutische begeleiding en/of het op termijn voorbereiden op nierfunctievervangende behandeling dialyse of niertransplantatie Deze twee doelgroepen worden daarom Stadiëring van chronische nierschade op basis van eGFR en albumine/creatinine ratio en daaraan Voor afspraken over behandelaarschap en regie wordt verwezen naar de KNMG-Handreiking De werkgroep is uitgegaan van de uitgangspunten in de overige modules en heeft op basis daarvan <PERSOON> GT, Ruthazer R et al Prevalence, predictors, and consequences of late nephrology referral at a tertiary <PERSOON> RL, <PERSOON> E et al Nephrologist care and mortality in patients with chronic renal insufficiency <PERSOON> WC, Bohn RL et al Delayed nephrologist referral and inadequate vascular access in patients with <PERSOON> J, <PERSOON> PC et al Delayed referral to a nephrologist outcomes among patients who survive at least <PERSOON> M, <PERSOON> C et al Survival of elderly patients with stage # CKD comparison of conservative Chesser AM, Baker LR Temporary vascular access for first dialysis is common, undesirable and usually avoidable Clin Davison SN, Murtagh FE, Higginson IJ Methodological considerations for end-of-life research in patients with chronic Davison SN End-of-life care preferences and needs perceptions of patients with chronic kidney disease <PERSOON> De <PERSOON-##> C et al Prolonged conservative treatment for frail elderly patients with end-stage renal <PERSOON-##> KC et al.
569
fms
therapeutische begeleiding en/of het op termijn voorbereiden op nierfunctievervangende behandeling dialyse of niertransplantatie Deze twee doelgroepen worden daarom Stadiëring van chronische nierschade op basis van eGFR en albumine/creatinine ratio en daaraan Voor afspraken over behandelaarschap en regie wordt verwezen naar de KNMG-Handreiking De werkgroep is uitgegaan van de uitgangspunten in de overige modules en heeft op basis daarvan <PERSOON> GT, Ruthazer R et al Prevalence, predictors, and consequences of late nephrology referral at a tertiary <PERSOON> RL, <PERSOON> E et al Nephrologist care and mortality in patients with chronic renal insufficiency <PERSOON> WC, Bohn RL et al Delayed nephrologist referral and inadequate vascular access in patients with <PERSOON> J, <PERSOON> PC et al Delayed referral to a nephrologist outcomes among patients who survive at least <PERSOON> M, <PERSOON> C et al Survival of elderly patients with stage # CKD comparison of conservative Chesser AM, Baker LR Temporary vascular access for first dialysis is common, undesirable and usually avoidable Clin Davison SN, Murtagh FE, Higginson IJ Methodological considerations for end-of-life research in patients with chronic Davison SN End-of-life care preferences and needs perceptions of patients with chronic kidney disease <PERSOON> De <PERSOON-##> C et al Prolonged conservative treatment for frail elderly patients with end-stage renal <PERSOON-##> KC et al <PERSOON-##> HS Late referral of end-stage renal failure <PERSOON-##> V et al Early referral to a nephrologist is associated with better outcomes in type # <PERSOON-##> SN Palliative care in CKD the earlier the better <PERSOON-##> Dis ###;#<DATUM> ## Goncalves EA, Andreoli MC, Watanabe R et al Effect of temporary catheter and late referral on hospitalization and mortality during the first year of hemodialysis treatment <PERSOON-##> AL <PERSOON-##> importance of early referral for the treatmen of chronic kidney disease a <PERSOON-##> EA Excess morbidity in patients starting uremia therapy without prior care by a <PERSOON-##> PA, Burden RP, <PERSOON-##> AG Early deaths on renal replacement therapy the need for early nephrological <PERSOON-##> G et al Late referral to maintenance dialysis detrimental consequences <PERSOON-##> BJ, Kausz AT Late nephrology referral and mortality among patients with endstage renal disease a propensity score analysis <PERSOON-##> of nephrology referral on early and midterm outcomes in ESRD EPidemiologie de l'Insuffisance REnale chronique terminale en <PERSOON-##>) results of a #-year, prospective, <PERSOON-##> SS, <PERSOON-##> JL, Kazmi WH et al.
569
fms
Cairns HS Late referral of end-stage renal failure <PERSOON> V et al Early referral to a nephrologist is associated with better outcomes in type # <PERSOON> SN Palliative care in CKD the earlier the better <PERSOON> Dis ###;#<DATUM> ## Goncalves EA, Andreoli MC, Watanabe R et al Effect of temporary catheter and late referral on hospitalization and mortality during the first year of hemodialysis treatment <PERSOON> AL <PERSOON> importance of early referral for the treatmen of chronic kidney disease a <PERSOON> EA Excess morbidity in patients starting uremia therapy without prior care by a <PERSOON> PA, Burden RP, <PERSOON> AG Early deaths on renal replacement therapy the need for early nephrological <PERSOON> G et al Late referral to maintenance dialysis detrimental consequences <PERSOON-##> BJ, Kausz AT Late nephrology referral and mortality among patients with endstage renal disease a propensity score analysis <PERSOON-##> of nephrology referral on early and midterm outcomes in ESRD EPidemiologie de l'Insuffisance REnale chronique terminale en <PERSOON-##>) results of a #-year, prospective, <PERSOON-##> SS, <PERSOON-##> JL, Kazmi WH et al <PERSOON-##> DH, <PERSOON-##> M, <PERSOON-##> H et al Early referral to a nephrologist improved patient survival prospective cohort study for endP DF aangemaakt op <DATUM> <PERSOON-##> of late referral on patient outcomes Nephrol Dial Transplant ###;## Suppl <DATUM> Pan Y, <PERSOON-##> XD, Guo LL, Cai LL, <PERSOON-##> HM Association of early versus late initiation of dialysis with mortality systematic review <PERSOON-##> S et al Cardiovascular comorbidity and late referral impact arteriovenous fistula survival a <PERSOON-##> N et al Late referral for end-stage renal disease a region-wide survey in the south west of <PERSOON-##> A et al Late referral--a major cause of poor outcome in the very elderly dialysis <PERSOON-##> AG Late diagnosis of chronic renal failure and mortality on maintenance dialysis Nephrol Dial Transplant Smart NA, <PERSOON-##> M, <PERSOON-##> referral to specialist nephrology services for preventing the progression to <PERSOON-##> CN, Newstead CG Specialist follow up of patients before end stage renal failure and its relationship to Temel JS, Greer JA, Muzikansky A et al Early palliative care for patients with metastatic non-smallcell lung cancer <PERSOON-##> J De werkgroep is van mening dat laagdrempelig gestructureerd contact tussen eerste en tweede lijn moet plaatsvinden om het beleid bij chronische nierschade te optimaliseren voor patiënten waarbij het niet opportuun.
582
fms
<PERSOON> H et al Early referral to a nephrologist improved patient survival prospective cohort study for endP DF aangemaakt op <DATUM> <PERSOON> of late referral on patient outcomes Nephrol Dial Transplant ###;## Suppl <DATUM> Pan Y, <PERSOON> XD, Guo LL, Cai LL, <PERSOON> HM Association of early versus late initiation of dialysis with mortality systematic review <PERSOON> S et al Cardiovascular comorbidity and late referral impact arteriovenous fistula survival a <PERSOON> N et al Late referral for end-stage renal disease a region-wide survey in the south west of <PERSOON> A et al Late referral--a major cause of poor outcome in the very elderly dialysis <PERSOON> AG Late diagnosis of chronic renal failure and mortality on maintenance dialysis Nephrol Dial Transplant Smart NA, <PERSOON> M, <PERSOON-##> referral to specialist nephrology services for preventing the progression to <PERSOON-##> CN, Newstead CG Specialist follow up of patients before end stage renal failure and its relationship to Temel JS, Greer JA, Muzikansky A et al Early palliative care for patients with metastatic non-smallcell lung cancer <PERSOON-##> J De werkgroep is van mening dat laagdrempelig gestructureerd contact tussen eerste en tweede lijn moet plaatsvinden om het beleid bij chronische nierschade te optimaliseren voor patiënten waarbij het niet opportuun Dergelijk overleg kan plaatsvinden Hierbij wordt geadviseerd dat de gegevens uit het dossier gezamenlijk worden beoordeeld en afspraken worden vastgelegd, zoals bijvoorbeeld mogelijk is in de vorm van Voordat teleconsultatie wordt uitgevoerd, is toestemming van de patiënt vereist, mede gezien de potentiële De werkgroep is van mening dat gedeelde zorg tussen eerste en tweede lijn kan bijdragen aan tijdige verwijzing van patiënten met verhoogd risico Ook kunnen patiënten voor wie verwijzing niet strikt noodzakelijk is op deze manier profiteren van de tweedelijns expertise Bij telenefrologie (een web-based consultatiesysteem) kunnen huisartsen laagdrempelig een nefroloog consulteren over een patiënt met CNS Hierbij worden patiëntengegevens uitgewisseld op basis waarvan de nefroloog een advies kan formuleren In een Nederlands observationeel prospectief onderzoek is dit geëvalueerd, waarin ### consulten zijn betrokken [Scherpbier, ###] Indien er geen telenefrologie beschikbaar zou zijn, zou de huisarts ##% van deze patiënten verwijzen, terwijl de nefroloog dit maar bij ##% nodig achtte De huisarts zou ##% van de patiënten zelf hebben behandeld, terwijl de nefroloog verwijzing nuttig vond bij #% Een effect op het aantal verwijzingen is echter niet aangetoond [Gelder, ###] Tevredenheid van deelnemende professionals lijkt positief, maar een belangrijke voorwaarde voor implementatie is eenvoudige toepasbaarheid, waarbij ten minste de beschikking bestaat over Ander onderzoek laat zien dat het aanbieden van specifieke tools aan huisartsen en nefrologen om het herkennen van patiënten met CNS, de communicatie en gedeelde zorg te faciliteren, de zorg voor deze groep patiënten kan verbeteren [<PERSOON-##> van de nefroloog gebaseerd op risico lijkt een effectieve.
595
fms
de gegevens uit het dossier gezamenlijk worden beoordeeld en afspraken worden vastgelegd, zoals bijvoorbeeld mogelijk is in de vorm van Voordat teleconsultatie wordt uitgevoerd, is toestemming van de patiënt vereist, mede gezien de potentiële De werkgroep is van mening dat gedeelde zorg tussen eerste en tweede lijn kan bijdragen aan tijdige verwijzing van patiënten met verhoogd risico Ook kunnen patiënten voor wie verwijzing niet strikt noodzakelijk is op deze manier profiteren van de tweedelijns expertise Bij telenefrologie (een web-based consultatiesysteem) kunnen huisartsen laagdrempelig een nefroloog consulteren over een patiënt met CNS Hierbij worden patiëntengegevens uitgewisseld op basis waarvan de nefroloog een advies kan formuleren In een Nederlands observationeel prospectief onderzoek is dit geëvalueerd, waarin ### consulten zijn betrokken [Scherpbier, ###] Indien er geen telenefrologie beschikbaar zou zijn, zou de huisarts ##% van deze patiënten verwijzen, terwijl de nefroloog dit maar bij ##% nodig achtte De huisarts zou ##% van de patiënten zelf hebben behandeld, terwijl de nefroloog verwijzing nuttig vond bij #% Een effect op het aantal verwijzingen is echter niet aangetoond [Gelder, ###] Tevredenheid van deelnemende professionals lijkt positief, maar een belangrijke voorwaarde voor implementatie is eenvoudige toepasbaarheid, waarbij ten minste de beschikking bestaat over Ander onderzoek laat zien dat het aanbieden van specifieke tools aan huisartsen en nefrologen om het herkennen van patiënten met CNS, de communicatie en gedeelde zorg te faciliteren, de zorg voor deze groep patiënten kan verbeteren [<PERSOON> van de nefroloog gebaseerd op risico lijkt een effectieve Het inzetten van telenefrologie gaat gepaard met kosten (bijvoorbeeld voor gestructureerde data-uitwisseling), die het eigen risico van de patiënt belasten De kosten van een verwijzing zijn echter veel hoger en kunnen Er zijn overigens landelijk verschillende initiatieven voor overleg tussen huisarts en nefroloog waarvan Om deze uitgangsvraag te beantwoorden is gebruik gemaakt van inhoudelijke expertise in de richtlijnwerkgroep, <PERSOON> RP, Grauw IS de, Adang EM, et al Web-based consultation between general practitioners and nephrologists a cluster randomized controlled trial Fam Pract ###; doi <PERSOON> WE, Beckrich AL, <PERSOON> P, Rao VM, et al Improving care coordination between nephrology and primary care a quality improvement initiative using the renal physicians association toolkit <PERSOON> Dis ###; ## ##-## <PERSOON> role of specialists in managing the health of populations with chronic illness the example of chronic <PERSOON> JFM, Grauw WJC de Initial implementation Laat urinesediment op dysmorfe erytrocyten of celcilinders bepalen na correcte afname Het wordt aanbevolen voor het schatten van de nierfunctie (met de eGFR op basis van creatinine) de - tot nu toe - gebruikelijke MDRD formule te vervangen door de CKD-EPI formule Het voordeel van de CKD-EPI formule is dat die een meer accurate schatting geeft van de eGFR dan de MDRD formule, en daardoor minder.
575
fms
telenefrologie gaat gepaard met kosten (bijvoorbeeld voor gestructureerde data-uitwisseling), die het eigen risico van de patiënt belasten De kosten van een verwijzing zijn echter veel hoger en kunnen Er zijn overigens landelijk verschillende initiatieven voor overleg tussen huisarts en nefroloog waarvan Om deze uitgangsvraag te beantwoorden is gebruik gemaakt van inhoudelijke expertise in de richtlijnwerkgroep, <PERSOON> RP, Grauw IS de, Adang EM, et al Web-based consultation between general practitioners and nephrologists a cluster randomized controlled trial Fam Pract ###; doi <PERSOON> WE, Beckrich AL, <PERSOON> P, Rao VM, et al Improving care coordination between nephrology and primary care a quality improvement initiative using the renal physicians association toolkit <PERSOON> Dis ###; ## ##-## <PERSOON> role of specialists in managing the health of populations with chronic illness the example of chronic <PERSOON> JFM, Grauw WJC de Initial implementation Laat urinesediment op dysmorfe erytrocyten of celcilinders bepalen na correcte afname Het wordt aanbevolen voor het schatten van de nierfunctie (met de eGFR op basis van creatinine) de - tot nu toe - gebruikelijke MDRD formule te vervangen door de CKD-EPI formule Het voordeel van de CKD-EPI formule is dat die een meer accurate schatting geeft van de eGFR dan de MDRD formule, en daardoor minder Voor de eGFR berekend met de MDRD formule werden in het algemeen geen exacte waarden gerapporteerd boven ## ml/min/#,## m# De eGFR berekend Bij een eGFR tot ## ml/min/#,##m# , kan er enkele ml/min/#,##m# verschil liggen tussen de uitslagen berekend met de CKD-EPI formule en die met de MDRD formule De uitslag berekend met de CKD-EPI formule wordt Schatting van de nierf unctie aan de hand van de serum cystatine C concentratie Bij patiënten met een op basis van creatinine geschatte eGFR tussen ## en ## ml/min/#,## m# en zonder andere tekenen van CNS, diabetes mellitus of hypertensie, waarbij de diagnose CNS consequenties heeft voor het beleid, kan de huisarts een schatting van de nierfunctie op basis van serum cystatine C overwegen <PERSOON> ### zijn er in <LOCATIE> slechts enkele laboratoria die de cystatine C bepaling uitvoeren De overige laboratoria kunnen wel de bepaling door één van deze laboratoria laten uitvoeren In dit geval kan het enkele weken duren De CKD-EPI formule, die gebruik maakt van cystatine C, is in principe gelijkwaardig aan de CKD-EPI formule gebruik maakt van zowel creatinine als cystatine C, is accurater dan de aparte formules Verdere verbetering van de GFR schattingsformules is een wens voor de toekomst; deze vereist onder meer een statistische vergelijking Verhoogde albuminurie wordt bij voorkeur vastgesteld door bepaling van de albumine/creatinine ratio (ACR) in (eerste) ochtendurine Een deel van de laboratoria kan op grond van interne afspraken alleen de ACR rapporteren in combinatie met zowel de urine albumine concentratie als de urine creatinine concentratie.
593
fms
formule werden in het algemeen geen exacte waarden gerapporteerd boven ## ml/min/#,## m# De eGFR berekend Bij een eGFR tot ## ml/min/#,##m# , kan er enkele ml/min/#,##m# verschil liggen tussen de uitslagen berekend met de CKD-EPI formule en die met de MDRD formule De uitslag berekend met de CKD-EPI formule wordt Schatting van de nierf unctie aan de hand van de serum cystatine C concentratie Bij patiënten met een op basis van creatinine geschatte eGFR tussen ## en ## ml/min/#,## m# en zonder andere tekenen van CNS, diabetes mellitus of hypertensie, waarbij de diagnose CNS consequenties heeft voor het beleid, kan de huisarts een schatting van de nierfunctie op basis van serum cystatine C overwegen <PERSOON> ### zijn er in <LOCATIE> slechts enkele laboratoria die de cystatine C bepaling uitvoeren De overige laboratoria kunnen wel de bepaling door één van deze laboratoria laten uitvoeren In dit geval kan het enkele weken duren De CKD-EPI formule, die gebruik maakt van cystatine C, is in principe gelijkwaardig aan de CKD-EPI formule gebruik maakt van zowel creatinine als cystatine C, is accurater dan de aparte formules Verdere verbetering van de GFR schattingsformules is een wens voor de toekomst; deze vereist onder meer een statistische vergelijking Verhoogde albuminurie wordt bij voorkeur vastgesteld door bepaling van de albumine/creatinine ratio (ACR) in (eerste) ochtendurine Een deel van de laboratoria kan op grond van interne afspraken alleen de ACR rapporteren in combinatie met zowel de urine albumine concentratie als de urine creatinine concentratie geval is de ACR leidend Incidenteel is de creatinine concentratie in de urine zo sterk afwijkend (bijvoorbeeld wanneer de patiënt extreem weinig spiermassa heeft) dat dit consequenties heeft voor de interpretatie van de ACR De laboratoria wordt geadviseerd in elk geval een alarmering mee te sturen, indien de creatinine Maak regionaal afspraken welke bepalingen het laboratorium uitvoert, en (met name bij het rapporteren van de ACR én de onderliggende concentraties) hoe de communicatie naar de huisarts is bij sterk afwijkende urine Sommige laboratoria kennen een vast stramien, waarbij een ACR automatisch kan worden vervangen door een eiwit/creatinine ratio (EKR, eiwit/kreatinine ratio oftewel PCR, protein/creatinine ratio) of vice versa Er zijn situaties, waarin de eiwit/creatinine ratio even informatief is als de veelal duurdere ACR In de Chronic Renal Insufficiency Cohort studie (met ### deelnemers met overwegend milde chronische nierziekten) waren albumine, PTH, fosfaat en kalium in serum (als maat voor veel voorkomende complicaties van CNS) [Fisher, ###] Met name in de tweede lijn wordt vaak zowel de ACR als de eiwit/creatinine ratio bepaald, terwijl zeker bij bestaande ernstig verhoogde albuminurie kan worden volstaan met alleen de eiwit/creatinine ratio Maak Voor het beoordelen van het urinesediment op (dysmorfe) erytrocyten en/of celcilinders dient de urine zo snel mogelijk na productie (en bij voorkeur binnen een uur) onderzocht te worden [Hooijkaas, ###] Dit is op perifere locaties niet altijd zonder meer mogelijk Maak afspraken met de lokale laboratoria over de te hanteren Fisher H, Hsu CY, Vittinghoff E, <PERSOON> N.
625
fms
de ACR leidend Incidenteel is de creatinine concentratie in de urine zo sterk afwijkend (bijvoorbeeld wanneer de patiënt extreem weinig spiermassa heeft) dat dit consequenties heeft voor de interpretatie van de ACR De laboratoria wordt geadviseerd in elk geval een alarmering mee te sturen, indien de creatinine Maak regionaal afspraken welke bepalingen het laboratorium uitvoert, en (met name bij het rapporteren van de ACR én de onderliggende concentraties) hoe de communicatie naar de huisarts is bij sterk afwijkende urine Sommige laboratoria kennen een vast stramien, waarbij een ACR automatisch kan worden vervangen door een eiwit/creatinine ratio (EKR, eiwit/kreatinine ratio oftewel PCR, protein/creatinine ratio) of vice versa Er zijn situaties, waarin de eiwit/creatinine ratio even informatief is als de veelal duurdere ACR In de Chronic Renal Insufficiency Cohort studie (met ### deelnemers met overwegend milde chronische nierziekten) waren albumine, PTH, fosfaat en kalium in serum (als maat voor veel voorkomende complicaties van CNS) [Fisher, ###] Met name in de tweede lijn wordt vaak zowel de ACR als de eiwit/creatinine ratio bepaald, terwijl zeker bij bestaande ernstig verhoogde albuminurie kan worden volstaan met alleen de eiwit/creatinine ratio Maak Voor het beoordelen van het urinesediment op (dysmorfe) erytrocyten en/of celcilinders dient de urine zo snel mogelijk na productie (en bij voorkeur binnen een uur) onderzocht te worden [Hooijkaas, ###] Dit is op perifere locaties niet altijd zonder meer mogelijk Maak afspraken met de lokale laboratoria over de te hanteren Fisher H, Hsu CY, Vittinghoff E, <PERSOON> N a cross-sectional analysis <PERSOON> Dis ###;#<DATUM> # Levey AS, Inker LA, Coresh J GFR estimation from physiology to public health <PERSOON> Dis ###; ## ###–### Wat is de betrouwbaarheid van een point-of-care creatinine bepaling? Wat is er bekend over de toegevoegde Vanwege de beperkte diagnostische accuratesse wordt point-of-care creatinine bepaling, met als doel afwijkende nierfuncties op te sporen waarbij de medicatie moet worden aangepast, niet aanbevolen Indien in uitzonderingssituaties toch gebruik wordt gemaakt van point-of-care creatinine bepaling, dient zo snel mogelijk confirmatie van de nierfunctie via de voorschrijver op de gebruikelijke wijze plaats te vinden Er is weinig goed onderzoek naar de diagnostische accuratesse van point-of-care creatinine bepalingen voor het opsporen van CNS bij patiënten met onbekende nierfunctie, teneinde patiënten te identificeren bij wie de Point-of-care bepalingen kunnen bijvoorbeeld nuttig zijn als spoed vereist is en de voorschrijver niet bereikbaar is voor overleg Indien in een dergelijke uitzonderingssituatie toch gebruik wordt gemaakt van point-of-care testing, dient zo snel mogelijk conformatie van de nierfunctie via de voorschrijver op de gebruikelijke wijze plaats Vooralsnog is onvoldoende bekend, in hoeverre de creatinine uitslagen verkregen met de momenteel Het is van belang dat de eGFR zodanig betrouwbaar wordt bepaald, dat met voldoende zekerheid wordt vastgesteld of de voorgeschreven medicatie in een gegeven dosering veilig kan worden verstrekt aan een patiënt met een verlaagde nierfunctie Het is zinvol om de prestaties van point-of-care apparatuur systematisch.
600
fms
cross-sectional analysis <PERSOON> Dis ###;#<DATUM> # Levey AS, Inker LA, Coresh J GFR estimation from physiology to public health <PERSOON> Dis ###; ## ###–### Wat is de betrouwbaarheid van een point-of-care creatinine bepaling? Wat is er bekend over de toegevoegde Vanwege de beperkte diagnostische accuratesse wordt point-of-care creatinine bepaling, met als doel afwijkende nierfuncties op te sporen waarbij de medicatie moet worden aangepast, niet aanbevolen Indien in uitzonderingssituaties toch gebruik wordt gemaakt van point-of-care creatinine bepaling, dient zo snel mogelijk confirmatie van de nierfunctie via de voorschrijver op de gebruikelijke wijze plaats te vinden Er is weinig goed onderzoek naar de diagnostische accuratesse van point-of-care creatinine bepalingen voor het opsporen van CNS bij patiënten met onbekende nierfunctie, teneinde patiënten te identificeren bij wie de Point-of-care bepalingen kunnen bijvoorbeeld nuttig zijn als spoed vereist is en de voorschrijver niet bereikbaar is voor overleg Indien in een dergelijke uitzonderingssituatie toch gebruik wordt gemaakt van point-of-care testing, dient zo snel mogelijk conformatie van de nierfunctie via de voorschrijver op de gebruikelijke wijze plaats Vooralsnog is onvoldoende bekend, in hoeverre de creatinine uitslagen verkregen met de momenteel Het is van belang dat de eGFR zodanig betrouwbaar wordt bepaald, dat met voldoende zekerheid wordt vastgesteld of de voorgeschreven medicatie in een gegeven dosering veilig kan worden verstrekt aan een patiënt met een verlaagde nierfunctie Het is zinvol om de prestaties van point-of-care apparatuur systematisch Voor achtergrondinformatie wordt verwezen naar de richtlijn Point of Care Testing (POCT) in de huisartsenzorg De huidige point-of-care creatininebepalingen halen niet de diagnostische accuratesse, die nodig is voor het <PERSOON> et al onderzochten de haalbaarheid van point-of-care creatinine testen in openbare apotheken om de medicamenteuze behandeling van ambulante oudere patiënten te controleren [<PERSOON>, ###] In dit onderzoek werden # openbare apotheken en # huisartsenpraktijken in # Nederlandse steden geïncludeerd Alle patiënten ≥<LEEFTIJD> jaar die medicatie voor diabetes mellitus en/of cardiovasculaire aandoeningen gebruikten die door de nieren geklaard worden, werden geïdentificeerd Patiënten bij wie de nierfunctie niet bekend was, konden geïncludeerd worden in de studie Creatininemeting werd gedaan in bloed dat via een vingerprik was verkregen, met i-STAT apparatuur De GFR werd geschat middels de MDRD formule Als de eGFR binnen ##% van de aanpassingsdrempelwaarde voor een bepaald medicament was, werd de patiënt gevraagd na een week opnieuw een bepaling te laten doen De medicatie werd beoordeeld in relatie tot de bepaalde nierfunctie, waarbij er een alertmelding volgde als de eGFR onder de medicatiespecifieke drempelwaarde kwam Dit werd beoordeeld door de apotheker en zo nodig werd het behandelplan in overleg met de huisarts aangepast Patiënten, huisartsen en apothekers beoordeelden de haalbaarheid van het onderzoek met behulp van een vragenlijst Aan het onderzoek namen ## patiënten deel (uit een totale groep van ### patiënten) Van deze groep kwamen ## patiënten in aanmerking voor medicatie-aanpassing vanwege de gevonden verminderde nierfunctie Bij # patiënten was een hertest na een week nodig Patiënten, huisartsen en apothekers bleken over.
622
fms
huisartsenzorg De huidige point-of-care creatininebepalingen halen niet de diagnostische accuratesse, die nodig is voor het <PERSOON> et al onderzochten de haalbaarheid van point-of-care creatinine testen in openbare apotheken om de medicamenteuze behandeling van ambulante oudere patiënten te controleren [<PERSOON>, ###] In dit onderzoek werden # openbare apotheken en # huisartsenpraktijken in # Nederlandse steden geïncludeerd Alle patiënten ≥<LEEFTIJD> jaar die medicatie voor diabetes mellitus en/of cardiovasculaire aandoeningen gebruikten die door de nieren geklaard worden, werden geïdentificeerd Patiënten bij wie de nierfunctie niet bekend was, konden geïncludeerd worden in de studie Creatininemeting werd gedaan in bloed dat via een vingerprik was verkregen, met i-STAT apparatuur De GFR werd geschat middels de MDRD formule Als de eGFR binnen ##% van de aanpassingsdrempelwaarde voor een bepaald medicament was, werd de patiënt gevraagd na een week opnieuw een bepaling te laten doen De medicatie werd beoordeeld in relatie tot de bepaalde nierfunctie, waarbij er een alertmelding volgde als de eGFR onder de medicatiespecifieke drempelwaarde kwam Dit werd beoordeeld door de apotheker en zo nodig werd het behandelplan in overleg met de huisarts aangepast Patiënten, huisartsen en apothekers beoordeelden de haalbaarheid van het onderzoek met behulp van een vragenlijst Aan het onderzoek namen ## patiënten deel (uit een totale groep van ### patiënten) Van deze groep kwamen ## patiënten in aanmerking voor medicatie-aanpassing vanwege de gevonden verminderde nierfunctie Bij # patiënten was een hertest na een week nodig Patiënten, huisartsen en apothekers bleken over De auteurs concluderen dat point-of-care testing bij oudere patiënten in openbare apotheken haalbaar en acceptabel is, maar dat voor goede diagnostiek goed getraind personeel en supervisie van een klinisch voor de screening op CNS, waarbij werd vergeleken met een enzymatische creatininebepaling [Shephard, ###] In dit onderzoek werden ## patiënten die een nierkliniek of dialysecentrum bezochten en ## gezonde vrijwilligers geïncludeerd De point-of-care bepaling werd gedaan in #,# µl capillair bloed, waarbij een tweevoudige bepaling waarden bepaald met de point-of-care test lagen gemiddeld genomen lager (gemiddeld verschil ##,# µmol/l) Bij # van de ## patiënten die met de referentietest een eGFR (## ml/min hadden, werd die als fout-negatief (dus )## ml/min) getest met de point-of-care test Er waren geen fout-positieve resultaten De beide point-ofcare bepalingen bleken relatief veel te variëren (-## tot ## µmol/l) De auteurs concluderen dat verbetering van Kosack et al voerden een prospectieve patiënt-controle evaluatie uit van de diagnostische accuratesse van een point-of-care creatinine test (<PERSOON>) vergeleken met een labtest in een klinisch chemisch opgenomen, zodat interpretatie van de verkregen data niet goed mogelijk is De auteurs vinden goede overeenkomsten tussen de point-of-care test en de referentietest, behalve bij hoge creatininewaarden De Avila et al onderzochten diverse eigenschappen van een microchip voor eenmalig gebruik als point-of-care creatininebepaling voor de diagnose van nierziekten [Avila, ###] Hierbij werden samples van poliklinische patiënten, medewerkers en dialysepatiënten bestudeerd In dit onderzoek is echter niet de diagnostische Lomakin et al.
648
fms
auteurs concluderen dat point-of-care testing bij oudere patiënten in openbare apotheken haalbaar en acceptabel is, maar dat voor goede diagnostiek goed getraind personeel en supervisie van een klinisch voor de screening op CNS, waarbij werd vergeleken met een enzymatische creatininebepaling [Shephard, ###] In dit onderzoek werden ## patiënten die een nierkliniek of dialysecentrum bezochten en ## gezonde vrijwilligers geïncludeerd De point-of-care bepaling werd gedaan in #,# µl capillair bloed, waarbij een tweevoudige bepaling waarden bepaald met de point-of-care test lagen gemiddeld genomen lager (gemiddeld verschil ##,# µmol/l) Bij # van de ## patiënten die met de referentietest een eGFR (## ml/min hadden, werd die als fout-negatief (dus )## ml/min) getest met de point-of-care test Er waren geen fout-positieve resultaten De beide point-ofcare bepalingen bleken relatief veel te variëren (-## tot ## µmol/l) De auteurs concluderen dat verbetering van Kosack et al voerden een prospectieve patiënt-controle evaluatie uit van de diagnostische accuratesse van een point-of-care creatinine test (<PERSOON>) vergeleken met een labtest in een klinisch chemisch opgenomen, zodat interpretatie van de verkregen data niet goed mogelijk is De auteurs vinden goede overeenkomsten tussen de point-of-care test en de referentietest, behalve bij hoge creatininewaarden De Avila et al onderzochten diverse eigenschappen van een microchip voor eenmalig gebruik als point-of-care creatininebepaling voor de diagnose van nierziekten [Avila, ###] Hierbij werden samples van poliklinische patiënten, medewerkers en dialysepatiënten bestudeerd In dit onderzoek is echter niet de diagnostische Lomakin et al creatininebepaling om patiënten at risk voor contrastnefropathie te herkennen [Lomakin, ###] In deze review werden ## studies opgenomen met in totaal <DATUM> patiënten Bij de meeste van deze studies was de uiteindelijke prevalentie van nierschade (eGFR ( ## ml/min/#,## m# ) niet vermeld Vanwege heterogeniteit was er geen pooling van de gevonden data De sensitiviteit en specificiteit konden in slechts # studies bepaald worden De sensitiviteit varieerde tussen ##% en ##%; de specificiteit tussen ##% en ###% De correlatie tussen point-of-care metingen en referentiestandaarden was slechter bij lagere nierfunctie De studies van Haneder et al en Morita et al waren geïncludeerd in de review van Lomakin en worden derhalve hier niet nader besproken [Haneder, ###; Morita, ###] Voor wat betreft de interpretatie van deze studies moet aangegeven worden dat deze studies bij een andere populatie gedaan zijn (bijv patiënten met verdenking maligniteit) dan de patiënten die voor deze richtlijn relevant zijn De testeigenschappen kunnen daardoor variëren Om een antwoord te vinden op deze uitgangsvraag is op <DATUM> gezocht naar literatuur in PubMed Dit leverde ## abstracts op, die niet goed bleken aan te sluiten bij de uitgangsvraag Daarom is de search verbreed en is op <DATUM> opnieuw gezocht in PubMed (zie de zoekverantwoording) Dit leverde ### abstracts op Deze abstracts zijn geselecteerd op onderwerp (sluit het artikel aan bij de uitgangsvraag en komt de onderzoekspopulatie enigszins overeen met de doelgroep van deze richtlijn) en research design (geen narratief.
662
fms
contrastnefropathie te herkennen [Lomakin, ###] In deze review werden ## studies opgenomen met in totaal <DATUM> patiënten Bij de meeste van deze studies was de uiteindelijke prevalentie van nierschade (eGFR ( ## ml/min/#,## m# ) niet vermeld Vanwege heterogeniteit was er geen pooling van de gevonden data De sensitiviteit en specificiteit konden in slechts # studies bepaald worden De sensitiviteit varieerde tussen ##% en ##%; de specificiteit tussen ##% en ###% De correlatie tussen point-of-care metingen en referentiestandaarden was slechter bij lagere nierfunctie De studies van Haneder et al en Morita et al waren geïncludeerd in de review van Lomakin en worden derhalve hier niet nader besproken [Haneder, ###; Morita, ###] Voor wat betreft de interpretatie van deze studies moet aangegeven worden dat deze studies bij een andere populatie gedaan zijn (bijv patiënten met verdenking maligniteit) dan de patiënten die voor deze richtlijn relevant zijn De testeigenschappen kunnen daardoor variëren Om een antwoord te vinden op deze uitgangsvraag is op <DATUM> gezocht naar literatuur in PubMed Dit leverde ## abstracts op, die niet goed bleken aan te sluiten bij de uitgangsvraag Daarom is de search verbreed en is op <DATUM> opnieuw gezocht in PubMed (zie de zoekverantwoording) Dit leverde ### abstracts op Deze abstracts zijn geselecteerd op onderwerp (sluit het artikel aan bij de uitgangsvraag en komt de onderzoekspopulatie enigszins overeen met de doelgroep van deze richtlijn) en research design (geen narratief Point of care creatinine measurement for diagnosis of renal <PERSOON> FHP de, Vooght KMK de, <PERSOON> ACG, Smet PAGM de, Solinge WW van Feasibility of point-of-care creatinine testing in community pharmacy to monitor drug therapy in ambulatory elderly patients <PERSOON> SO, et al Evaluation of a handheld creatinine measurement device for real-time determination of serum creatinine in radiology departments <PERSOON> AL Evaluation of the <PERSOON> creatinine point-ofcare handheld analyser PLOS One ###; ## e<PATIENTNUMMER> <PERSOON> of point-of-care serum creatinine devices for detecting patients at risk of contrast-induced <PERSOON> renal function with a rapid, handy, point-of-care whole blood creatinine <PERSOON> B, et al Assessment of the <PERSOON> whole blood point-of-care creatinine analyzer for the measurement of kidney function in screening for chronic kidney disease De werkgroep adviseert om de Zorgmodule Voeding te volgen bij het verwijzen naar een diëtist voor De totale voedingszorg (alle zorg op het gebied van het aanleren van gezond of aangepast voedingsgedrag bij preventie en behandeling van chronische ziekten) is beschreven in de Zorgmodule Voeding Er worden hierbij.
554
fms
of care creatinine measurement for diagnosis of renal <PERSOON> FHP de, Vooght KMK de, <PERSOON> ACG, Smet PAGM de, Solinge WW van Feasibility of point-of-care creatinine testing in community pharmacy to monitor drug therapy in ambulatory elderly patients <PERSOON> SO, et al Evaluation of a handheld creatinine measurement device for real-time determination of serum creatinine in radiology departments <PERSOON> AL Evaluation of the <PERSOON> creatinine point-ofcare handheld analyser PLOS One ###; ## e<PATIENTNUMMER> <PERSOON> of point-of-care serum creatinine devices for detecting patients at risk of contrast-induced <PERSOON> renal function with a rapid, handy, point-of-care whole blood creatinine <PERSOON> B, et al Assessment of the <PERSOON> whole blood point-of-care creatinine analyzer for the measurement of kidney function in screening for chronic kidney disease De werkgroep adviseert om de Zorgmodule Voeding te volgen bij het verwijzen naar een diëtist voor De totale voedingszorg (alle zorg op het gebied van het aanleren van gezond of aangepast voedingsgedrag bij preventie en behandeling van chronische ziekten) is beschreven in de Zorgmodule Voeding Er worden hierbij beperken, dan kan de patiënt aan de slag met een gezonde leefstijl (Zorgprofiel #, uitsluitend zelfmanagement) Heeft de patiënt hulp nodig bij het in de praktijk toepassen van het gebruik van een goede voeding en leefstijl, dan is individuele zorg met een algemeen voedingsadvies aangewezen Dit advies kan worden gegeven door Als de acties beschreven bij zorgprofiel # en # niet hebben geresulteerd in het adequaat beperken van de met voeding en gedrag samenhangende risicofactoren, dan wordt geadviseerd de patiënt te verwijzen naar de diëtist voor individuele dieetbehandeling Voorbeelden zijn het niet behalen van de streef bloeddruk of niet Het stadium van CNS (volgens de KDIGO classificatie) bepaalt in grote mate welke voedingszorg is geïndiceerd In dit stadium volstaat het gebruik van alleen een goede voeding vaak niet meer Overweeg patiënten te verwijzen naar de diëtist voor een individuele dieetbehandeling veelal gericht op zoutbeperking, Is de patiënt vanwege complicaties, zoals metabole stoornissen, verwezen naar de nefroloog, dan is verwijzing naar een diëtist nierziekten voor een gespecialiseerde dieetbehandeling geïndiceerd (Zorgprofiel #), indien andere maatregelen niet tot het gewenste resultaat hebben geleid Gespecialiseerde dieetbehandeling is gericht behandeling van complicaties (o a behandeling van renale acidose en uitstellen van uremische klachten middels het realiseren van adequate eiwit- en voldoende calorieënintake, regulering van de kaliumbalans Het is voor de behandeling essentieel dat laboratoriumwaarden beschikbaar zijn Naast bloedonderzoek is onderzoek van de ##-uurs urine op ureum, creatinine, natrium en totaal eiwit voor de diëtistische evaluatie Met behulp van de Maroni formule wordt inzicht verkregen in de eiwitinname Eiwitinname in g/## uur ## +.
544
fms
zelfmanagement) Heeft de patiënt hulp nodig bij het in de praktijk toepassen van het gebruik van een goede voeding en leefstijl, dan is individuele zorg met een algemeen voedingsadvies aangewezen Dit advies kan worden gegeven door Als de acties beschreven bij zorgprofiel # en # niet hebben geresulteerd in het adequaat beperken van de met voeding en gedrag samenhangende risicofactoren, dan wordt geadviseerd de patiënt te verwijzen naar de diëtist voor individuele dieetbehandeling Voorbeelden zijn het niet behalen van de streef bloeddruk of niet Het stadium van CNS (volgens de KDIGO classificatie) bepaalt in grote mate welke voedingszorg is geïndiceerd In dit stadium volstaat het gebruik van alleen een goede voeding vaak niet meer Overweeg patiënten te verwijzen naar de diëtist voor een individuele dieetbehandeling veelal gericht op zoutbeperking, Is de patiënt vanwege complicaties, zoals metabole stoornissen, verwezen naar de nefroloog, dan is verwijzing naar een diëtist nierziekten voor een gespecialiseerde dieetbehandeling geïndiceerd (Zorgprofiel #), indien andere maatregelen niet tot het gewenste resultaat hebben geleid Gespecialiseerde dieetbehandeling is gericht behandeling van complicaties (o a behandeling van renale acidose en uitstellen van uremische klachten middels het realiseren van adequate eiwit- en voldoende calorieënintake, regulering van de kaliumbalans Het is voor de behandeling essentieel dat laboratoriumwaarden beschikbaar zijn Naast bloedonderzoek is onderzoek van de ##-uurs urine op ureum, creatinine, natrium en totaal eiwit voor de diëtistische evaluatie Met behulp van de Maroni formule wordt inzicht verkregen in de eiwitinname Eiwitinname in g/## uur ## + De natriumuitscheiding is een betrouwbare maat voor de natriuminname via (keuken)zout in de voeding en natrium uit andere bronnen, zoals medicatie Natriuminname in mg/## uur (## x natriumuitscheiding met de Vanuit de eerste lijn wordt doorgaans niet verwezen naar een gespecialiseerde diëtist, tenzij het zorgprofiel Het wordt aangeraden de patiënt te verwijzen naar een diëtist nierziekten voor een gespecialiseerde Hoe kunnen voorschrijvers en apothekers het beste samenwerken ten aanzien van de medicatiebewaking bij Wat zijn goede adviezen voor communicatie tussen voorschrijvers en apothekers omtrent patiënten met Een bekende verminderde nierfunctie (( ## ml/min/#,## m# ) moet door de voorschrijver worden doorgegeven Voor communicatie van de nierfunctie door de voorschrijver naar de apotheker is er bij voorkeur een koppeling tussen het informatiesysteem van de voorschrijvend arts en de apotheker Indien dat niet geldt, wordt de De voorschrijver geeft op het recept de eGFR door zoals deze verschaft wordt door het laboratorium Als de voorschrijver of de apotheker oordeelt dat de eGFR geen correcte nierfunctie voor de betreffende patiënt weerspiegelt, dan kan de voorschrijver of apotheker (in overleg met de voorschrijver) een correctie recept dat deze waarde afwijkt van de door het laboratorium gegeven eGFR waarde Huisarts en apotheker hanteren de adviezen van de KNMP-werkgroep Verminderde nierfunctie zoals vastgelegd De voorschrijver bepaalt de nierfunctie bij patiënten ouder dan <LEEFTIJD> jaar bij wie de nierfunctie onbekend is of langer dan <LEEFTIJD> jaar geleden bepaald is, en bij wie hij medicatie voorschrijft waarbij de nierfunctie van belang kan.
583
fms
is een betrouwbare maat voor de natriuminname via (keuken)zout in de voeding en natrium uit andere bronnen, zoals medicatie Natriuminname in mg/## uur (## x natriumuitscheiding met de Vanuit de eerste lijn wordt doorgaans niet verwezen naar een gespecialiseerde diëtist, tenzij het zorgprofiel Het wordt aangeraden de patiënt te verwijzen naar een diëtist nierziekten voor een gespecialiseerde Hoe kunnen voorschrijvers en apothekers het beste samenwerken ten aanzien van de medicatiebewaking bij Wat zijn goede adviezen voor communicatie tussen voorschrijvers en apothekers omtrent patiënten met Een bekende verminderde nierfunctie (( ## ml/min/#,## m# ) moet door de voorschrijver worden doorgegeven Voor communicatie van de nierfunctie door de voorschrijver naar de apotheker is er bij voorkeur een koppeling tussen het informatiesysteem van de voorschrijvend arts en de apotheker Indien dat niet geldt, wordt de De voorschrijver geeft op het recept de eGFR door zoals deze verschaft wordt door het laboratorium Als de voorschrijver of de apotheker oordeelt dat de eGFR geen correcte nierfunctie voor de betreffende patiënt weerspiegelt, dan kan de voorschrijver of apotheker (in overleg met de voorschrijver) een correctie recept dat deze waarde afwijkt van de door het laboratorium gegeven eGFR waarde Huisarts en apotheker hanteren de adviezen van de KNMP-werkgroep Verminderde nierfunctie zoals vastgelegd De voorschrijver bepaalt de nierfunctie bij patiënten ouder dan <LEEFTIJD> jaar bij wie de nierfunctie onbekend is of langer dan <LEEFTIJD> jaar geleden bepaald is, en bij wie hij medicatie voorschrijft waarbij de nierfunctie van belang kan wie de nierfunctie bij de apotheker niet bekend is of langer dan <LEEFTIJD> jaar geleden bepaald is Voorschrijvers en apothekers maken (op lokaal niveau) samenwerkingsafspraken hoe dit in de praktijk praktisch Naast onderstaande overwegingen en aanbevelingen zijn andere richtlijnen op dit gebied van toepassing Het gaat om de richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten en de richtlijn Informatie-uitwisseling tussen Sinds <DATUM> zijn voorschrijvers wettelijk verplicht om een bekende afwijkende nierfunctiewaarde (i c eGFR ( ## ml/min/#,## m# ) door te geven aan de apotheker van de patiënt De apotheker dient deze gegevens De KNMP-werkgroep verminderde nierfunctie geeft adviezen over het voorschrijven van geneesmiddelen bij een Bij medicatieadviezen wordt uitgegaan van een afwijkende nierfunctie die op grond van onder meer In geval van patiënten welke een beduidend groter dan wel kleiner lichaamsoppervlak hebben dan normaal, wordt de nierfunctie, die met de CKD-EPI formule is geschat, respectievelijk te laag en te hoog ingeschat Om doseringsfouten te voorkomen kan bij sterk afwijkend postuur een correctie (bijvoorbeeld met de formules van DuBois & DuBois of Mosteller) worden toegepast Dit zal in de praktijk met name van belang zijn bij gemeten langer dan <LEEFTIJD> jaar geleden bepaald is, en bij wie hij geneesmiddelen voorschrijft waarbij de nierfunctie van belang Bij voorkeur start de patiënt pas met de medicatie nadat de nierfunctie bepaald is In de alledaagse praktijk, met name bij acute aandoeningen, is dit niet altijd mogelijk In deze situaties moet de voorschrijver het risico van.
572
fms
Recidief diverticulitis en/of persisterende klachten preventie middels dieet en leefstijlfactoren Recidief diverticulitis en/of persisterende klachten preventie middels medicatie en probiotica Deze richtlijn richt zich op wat volgens de huidige maatstaven de beste diagnostiek en behandeling is bij patiënten met een acute diverticulitis van de dikke darm Er zijn verschillende behandelstrategieën beschreven in Deze richtlijn is bestemd voor alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met diverticulitis Diverticulitis van het colon betekent letterlijk ontsteking van uitstulpingen van de dikke darm Als de darm uitstulpingen (divertikels) heeft, noemt men dit diverticulose Dit komt vaak voor en hoeft geen klachten te geven Als zo’n uitstulping ontstoken raakt noemt men dit diverticulitis Diverticulitis kan veel problemen en pijn geven Er is nog geen duidelijkheid over de precieze oorzaak van diverticulitis De kans op het krijgen van diverticulose is afhankelijk van de leeftijd Geschat wordt dat ongeveer #% tot #% van de mensen met Daarnaast is informatie te vinden op de website van de Maag Lever Darm Stichting in ### opgesteld door een multidisciplinaire commissie met vertegenwoordigers vanuit de internisten, chirurgen, maag-darm-leverartsen en radiologen In ### is het merendeel van de modules herzien, behalve voor de modules waarvan de aanbevelingen nog steeds aansluiten bij de huidige wetenschappelijke inzichten Voor deze herziening werd in samenwerking met de Patiëntenfederatie een focusgroep georganiseerd De De definities die in deze richtlijn gebruikt zijn, worden toegelicht bij de aanverwante items, onder “Achtergrond Kan de diagnose diverticulitis gesteld worden op basis van kliniek en laboratoriumonderzoek? Overweeg af te zien van beeldvorming voor het bevestigen van een klinisch vermoeden op ongecompliceerde acute diverticulitis (zonder sepsis criteria), die voldoen aan de criteria drukpijn links onderin de buik, afwezigheid Acute diverticulitis appears to be a difficult clinical diagnosis since only ##% to ##% of patients suspected of ###; Toorenvliet, ###) Although individual clinical and/or laboratory parameters (that is CRP, leucocytes or body temperature) may differ between patients with acute diverticulitis and patients with other diagnoses such as nonspecific abdominal pain, their discriminating capacity is insufficient to diagnose acute diverticulitis more positive or negative predictive values of ##% or higher Consequently, imaging is currently required to establish an acute diverticulitis diagnosis with acceptable reliability To increase the accuracy of a clinical diagnosis, two prediction models for an acute diverticulitis diagnosis were developed If the accuracy of one of these tools or both could be near the accuracy level of imaging, it becomes possible to minimise unnecessary imaging to diagnose diverticulitis and thereby reduce patients burden and healthcare utilisation <PERSOON> aim of a diverticulitis diagnosis prediction model at the emergency department is to correctly identify diverticulitis patients as often as possible when they have a positive prediction model outcome Ideally, a positive test would have no false positives and diagnostic imaging could be omitted correctly in all cases One would like to prevent omitting imaging in patients that actually did not have acute diverticulitis and would have required imaging.
575
fms
worden op basis van kliniek en laboratoriumonderzoek? Overweeg af te zien van beeldvorming voor het bevestigen van een klinisch vermoeden op ongecompliceerde acute diverticulitis (zonder sepsis criteria), die voldoen aan de criteria drukpijn links onderin de buik, afwezigheid Acute diverticulitis appears to be a difficult clinical diagnosis since only ##% to ##% of patients suspected of ###; Toorenvliet, ###) Although individual clinical and/or laboratory parameters (that is CRP, leucocytes or body temperature) may differ between patients with acute diverticulitis and patients with other diagnoses such as nonspecific abdominal pain, their discriminating capacity is insufficient to diagnose acute diverticulitis more positive or negative predictive values of ##% or higher Consequently, imaging is currently required to establish an acute diverticulitis diagnosis with acceptable reliability To increase the accuracy of a clinical diagnosis, two prediction models for an acute diverticulitis diagnosis were developed If the accuracy of one of these tools or both could be near the accuracy level of imaging, it becomes possible to minimise unnecessary imaging to diagnose diverticulitis and thereby reduce patients burden and healthcare utilisation <PERSOON> aim of a diverticulitis diagnosis prediction model at the emergency department is to correctly identify diverticulitis patients as often as possible when they have a positive prediction model outcome Ideally, a positive test would have no false positives and diagnostic imaging could be omitted correctly in all cases One would like to prevent omitting imaging in patients that actually did not have acute diverticulitis and would have required imaging of acute diverticulitis instead of another diagnosis) of the prediction model is the most important outcome Furthermore, the prediction model should be positive in a substantial part of the suspected patients A model with a high positive predictive value that could only identify #% of diverticulitis patients would be useless at an emergency department Two prediction models for the diagnosis of acute diverticulitis have been developed and externally validated subsequently in each other’s cohorts and in a third independent cohort <PERSOON> externally validated model of <PERSOON> included age, left tenderness, CRP, location of symptoms, aggravation of pain on movement and absence of vomiting from which a total score was calculated and a score corresponding with a diverticulitis probability of # ## or higher was considered a positive test This model had a PPV of ##% in the derivation cohort and ##% to ##% in validation cohorts However, this model only identified #% of acute diverticulitis patients in the derivation cohort and #% to ##% in the validation cohorts <PERSOON> model of Lameris et al included left lower quadrant tenderness, absence of vomiting and CRP above ##mg/<PERSOON> outcome of the model was considered positive when all three items were met This model had a PPV of ##% in the derivation derivation cohort and ##% to ##% in the validation cohorts Although the number of patients identified by the Lameris et al.
580
fms
instead of another diagnosis) of the prediction model is the most important outcome Furthermore, the prediction model should be positive in a substantial part of the suspected patients A model with a high positive predictive value that could only identify #% of diverticulitis patients would be useless at an emergency department Two prediction models for the diagnosis of acute diverticulitis have been developed and externally validated subsequently in each other’s cohorts and in a third independent cohort <PERSOON> externally validated model of <PERSOON> included age, left tenderness, CRP, location of symptoms, aggravation of pain on movement and absence of vomiting from which a total score was calculated and a score corresponding with a diverticulitis probability of # ## or higher was considered a positive test This model had a PPV of ##% in the derivation cohort and ##% to ##% in validation cohorts However, this model only identified #% of acute diverticulitis patients in the derivation cohort and #% to ##% in the validation cohorts <PERSOON> model of Lameris et al included left lower quadrant tenderness, absence of vomiting and CRP above ##mg/<PERSOON> outcome of the model was considered positive when all three items were met This model had a PPV of ##% in the derivation derivation cohort and ##% to ##% in the validation cohorts Although the number of patients identified by the Lameris et al cohorts (##%) This could however be caused by the different nature of patients in these studies Lameris included all patients at the emergency department whereas <PERSOON> included only patients admitted to the hospital, thereby excluding mild patients that were discharged home from the emergency department This is reflected by the ##% rate of complicated diverticulitis in the <PERSOON> cohort versus #% complicated diverticulitis in the Lameris cohort Most likely, the Lameris cohort and the independent cohort are most comparable to the group of patients this prediction model would be used in; emergency department patients Furthermore, the Lameris model only required three items and no score needed to be calculated like in the <PERSOON> model, facilitating easier application It should be noted that the prediction models were developed and validated in patients clinically suspected of acute diverticulitis Therefore, they should be considered an extension to a clinical suspicion rather than a triage tool in all patients with abdominal pain <PERSOON> models could increase the diagnostic accuracy of a clinical diagnosis to levels near diagnostic imaging and omitting imaging in model positive patients may be justified However, when considering to omit imaging, all patients should be reviewed for signs of complicated diverticulitis <PERSOON> models can establish an acute diverticulitis diagnosis but do not make a distinction between uncomplicated and complicated diverticulitis Therefore, patients with signs of complications (such as body temperature )##°C and one or more sepsis criteria) or conditions possibly masking this assessment (as in immunocompromised patients) should undergo diagnostic imaging nevertheless Target group of patients.
594
fms
Lameris included all patients at the emergency department whereas <PERSOON> included only patients admitted to the hospital, thereby excluding mild patients that were discharged home from the emergency department This is reflected by the ##% rate of complicated diverticulitis in the <PERSOON> cohort versus #% complicated diverticulitis in the Lameris cohort Most likely, the Lameris cohort and the independent cohort are most comparable to the group of patients this prediction model would be used in; emergency department patients Furthermore, the Lameris model only required three items and no score needed to be calculated like in the <PERSOON> model, facilitating easier application It should be noted that the prediction models were developed and validated in patients clinically suspected of acute diverticulitis Therefore, they should be considered an extension to a clinical suspicion rather than a triage tool in all patients with abdominal pain <PERSOON> models could increase the diagnostic accuracy of a clinical diagnosis to levels near diagnostic imaging and omitting imaging in model positive patients may be justified However, when considering to omit imaging, all patients should be reviewed for signs of complicated diverticulitis <PERSOON> models can establish an acute diverticulitis diagnosis but do not make a distinction between uncomplicated and complicated diverticulitis Therefore, patients with signs of complications (such as body temperature )##°C and one or more sepsis criteria) or conditions possibly masking this assessment (as in immunocompromised patients) should undergo diagnostic imaging nevertheless Target group of patients Diagnostic imaging may be omitted if the diagnosis uncomplicated acute diverticulitis could be established reliably based on clinical and/or laboratory parameters Currently, most acute diverticulitis diagnoses are established by imaging (ultrasonography or computed tomography) since the accuracy of a clinical diagnosis has been proven to be insufficient (##% till ##%) Since individual clinical or laboratory parameters have also been proven insufficient to diagnose acute diverticulitis reliably, prediction models consisting of several parameters were assessed for their diagnostic accuracy A reliable prediction model could spare additional imaging in selected patients, reduce healthcare utilisation and provide an opportunity to diagnose acute De positief voorspellende waarde van predictiemodellen voor het stellen van de diagnose acute De negatief voorspellende waarde van predictiemodellen voor het stellen van de diagnose acute diverticulitis varieert tussen de ##% en ##% in het oorspronkelijke cohort en tussen de De diagnostische accuratesse van predictiemodellen voor het stellen van de diagnose acute Three studies assessing the diagnostic accuracy of prediction models consisting of several clinical and/or prediction model which were externally validated in the third study (<PERSOON>, ###) <PERSOON> developed their prediction model in a retrospective cohort of patients admitted with acute abdominal pain, not requiring immediate surgery, and clinically suspect for acute diverticulitis Clinical and laboratory parameters were assessed for an association with a final diagnosis of acute diverticulitis This final diagnosis was established by computed tomography in conservatively treated patients and by surgery or pathology for operatively treated patients during a follow-up duration of # months.
571
fms
the diagnosis uncomplicated acute diverticulitis could be established reliably based on clinical and/or laboratory parameters Currently, most acute diverticulitis diagnoses are established by imaging (ultrasonography or computed tomography) since the accuracy of a clinical diagnosis has been proven to be insufficient (##% till ##%) Since individual clinical or laboratory parameters have also been proven insufficient to diagnose acute diverticulitis reliably, prediction models consisting of several parameters were assessed for their diagnostic accuracy A reliable prediction model could spare additional imaging in selected patients, reduce healthcare utilisation and provide an opportunity to diagnose acute De positief voorspellende waarde van predictiemodellen voor het stellen van de diagnose acute De negatief voorspellende waarde van predictiemodellen voor het stellen van de diagnose acute diverticulitis varieert tussen de ##% en ##% in het oorspronkelijke cohort en tussen de De diagnostische accuratesse van predictiemodellen voor het stellen van de diagnose acute Three studies assessing the diagnostic accuracy of prediction models consisting of several clinical and/or prediction model which were externally validated in the third study (<PERSOON>, ###) <PERSOON> developed their prediction model in a retrospective cohort of patients admitted with acute abdominal pain, not requiring immediate surgery, and clinically suspect for acute diverticulitis Clinical and laboratory parameters were assessed for an association with a final diagnosis of acute diverticulitis This final diagnosis was established by computed tomography in conservatively treated patients and by surgery or pathology for operatively treated patients during a follow-up duration of # months based on the strength of their association A nomogram was developed that yielded a total score for an individual <PERSOON> individual patient score could then be converted to a probability score for acute diverticulitis Since individual scores were used and no cut-off was created to estimate the probability for a group of patients, no positive or negative predictive value could be calculated for the prediction model Only the summary ROC curve and the optimal sensitivity/specificity were calculated Lameris developed another prediction model in a prospective cohort study of patients with acute abdominal pain at the emergency department Clinical and laboratory parameters were assessed for an association with a final diagnosis of acute diverticulitis which was established by an expert panel formed by two gastrointestinal surgeons and an abdominal radiologist All available data from at least # months of follow-up, including imaging in all patients and surgery or pathology, was used to establish this final diagnosis <PERSOON> most predictive independent predictors were included in a prediction model Rather than using individual scores for each patient to estimate the probability of acute diverticulitis like the study of <PERSOON> and Lameris estimated the probability of having acute diverticulitis for patients fulfilling all items of the prediction model This approach enabled the calculation of positive and negative predictive values, besides sensitivity and specificity Following these two studies (<PERSOON>, ###; Lameris, ###), a third study was performed to externally validate the two previous prediction models.
562
fms
nomogram was developed that yielded a total score for an individual <PERSOON> individual patient score could then be converted to a probability score for acute diverticulitis Since individual scores were used and no cut-off was created to estimate the probability for a group of patients, no positive or negative predictive value could be calculated for the prediction model Only the summary ROC curve and the optimal sensitivity/specificity were calculated Lameris developed another prediction model in a prospective cohort study of patients with acute abdominal pain at the emergency department Clinical and laboratory parameters were assessed for an association with a final diagnosis of acute diverticulitis which was established by an expert panel formed by two gastrointestinal surgeons and an abdominal radiologist All available data from at least # months of follow-up, including imaging in all patients and surgery or pathology, was used to establish this final diagnosis <PERSOON> most predictive independent predictors were included in a prediction model Rather than using individual scores for each patient to estimate the probability of acute diverticulitis like the study of <PERSOON> and Lameris estimated the probability of having acute diverticulitis for patients fulfilling all items of the prediction model This approach enabled the calculation of positive and negative predictive values, besides sensitivity and specificity Following these two studies (<PERSOON>, ###; Lameris, ###), a third study was performed to externally validate the two previous prediction models <PERSOON> prediction model of <PERSOON> was adapted in two ways First, the item ‘history of diverticulitis’ was excluded from the model since no data for this item were recorded in the cohort of Lameris Second, a cut-off for the total score from the model was determined to enable calculation of positive and negative predictive values and thereby comparison between the models A cut-off was chosen to provide high positive predictive values, like in the model of Lameris Additionally, both prediction models were externally validated in a third and independent cohort This prospective Swedish cohort included patients with acute abdominal pain admitted to the hospital <PERSOON> final diagnosis in this cohort was established using all available clinical information from at least one year of follow-up including barium enema and colonoscopy, but without ultrasonography or computed tomography <PERSOON> cohort included ### acute diverticulitis patients and ### non-diverticulitis patients, the Lameris cohort included ## diverticulitis patients and ## non-diverticulitis patients and the independent cohort included For the external validation in the study of <PERSOON> history of diverticulitis was excluded and the total score cut-off was set at a probability of # # corresponding with a positive predictive value of ##%, creating the adapted <PERSOON> prediction model <PERSOON> prediction model of Lameris included three items <PERSOON> original prediction model of <PERSOON> showed a ##% diagnostic accuracy (##% CI ##% to ##%) in the derivation cohort <PERSOON> diagnostic accuracy of the adapted version of this model was only slightly lower with ##% (##% CI ##% to ##%).
614
fms
the item ‘history of diverticulitis’ was excluded from the model since no data for this item were recorded in the cohort of Lameris Second, a cut-off for the total score from the model was determined to enable calculation of positive and negative predictive values and thereby comparison between the models A cut-off was chosen to provide high positive predictive values, like in the model of Lameris Additionally, both prediction models were externally validated in a third and independent cohort This prospective Swedish cohort included patients with acute abdominal pain admitted to the hospital <PERSOON> final diagnosis in this cohort was established using all available clinical information from at least one year of follow-up including barium enema and colonoscopy, but without ultrasonography or computed tomography <PERSOON> cohort included ### acute diverticulitis patients and ### non-diverticulitis patients, the Lameris cohort included ## diverticulitis patients and ## non-diverticulitis patients and the independent cohort included For the external validation in the study of <PERSOON> history of diverticulitis was excluded and the total score cut-off was set at a probability of # # corresponding with a positive predictive value of ##%, creating the adapted <PERSOON> prediction model <PERSOON> prediction model of Lameris included three items <PERSOON> original prediction model of <PERSOON> showed a ##% diagnostic accuracy (##% CI ##% to ##%) in the derivation cohort <PERSOON> diagnostic accuracy of the adapted version of this model was only slightly lower with ##% (##% CI ##% to ##%) De bewijskracht voor de uitkomstmaat positief voorspellende waarde begon op ‘hoog’ aangezien de uitgangsvraag zich richt op de accuratesse van een diagnostische test Vervolgens is de bewijskracht met # De bewijskracht voor de uitkomstmaat negatief voorspellende waarde begon op ‘hoog’ aangezien de De bewijskracht voor de uitkomstmaat diagnostische accuratesse begon op ‘hoog’ aangezien de uitgangsvraag zich richt op de accuratesse van een diagnostische test Vervolgens is de bewijskracht met # niveau verlaagd Hoe nauwkeurig zijn predictiemodellen om de diagnose acute diverticulitis te stellen? Outcome diagnostische accuratesse Positief voorspellende waarde (PVW), negatief voorspellende waarde De werkgroep achtte ‘positief voorspellende waarde’ voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaten; en In de databases Medline (OVID), EMBASE en de Cochrane Library (Wiley) is met relevante zoektermen gezocht naar gerandomiseerde klinische onderzoeken De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd op grond van de volgende volledige tekst, werden vervolgens ## studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad <PERSOON>CS, Knobben L, Hendriks> JCM, et al How to diagnose acute left-sided colonic diverticulitis Proposal for a clinical <PERSOON> CS, Laurell H, et al External validation of two tools for the clinical diagnosis of acute diverticulitis <PERSOON> TM, et al A clinical decision rule to establish the diagnosis of acute diverticulitis at the <PERSOON> diverticulitis--clinical presentation and differential diagnostics Colorectal disease the official journal of the Association of Coloproctology of Great Britain and Ireland.
626
fms
positief voorspellende waarde begon op ‘hoog’ aangezien de uitgangsvraag zich richt op de accuratesse van een diagnostische test Vervolgens is de bewijskracht met # De bewijskracht voor de uitkomstmaat negatief voorspellende waarde begon op ‘hoog’ aangezien de De bewijskracht voor de uitkomstmaat diagnostische accuratesse begon op ‘hoog’ aangezien de uitgangsvraag zich richt op de accuratesse van een diagnostische test Vervolgens is de bewijskracht met # niveau verlaagd Hoe nauwkeurig zijn predictiemodellen om de diagnose acute diverticulitis te stellen? Outcome diagnostische accuratesse Positief voorspellende waarde (PVW), negatief voorspellende waarde De werkgroep achtte ‘positief voorspellende waarde’ voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaten; en In de databases Medline (OVID), EMBASE en de Cochrane Library (Wiley) is met relevante zoektermen gezocht naar gerandomiseerde klinische onderzoeken De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd op grond van de volgende volledige tekst, werden vervolgens ## studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad <PERSOON>CS, Knobben L, Hendriks> JCM, et al How to diagnose acute left-sided colonic diverticulitis Proposal for a clinical <PERSOON> CS, Laurell H, et al External validation of two tools for the clinical diagnosis of acute diverticulitis <PERSOON> TM, et al A clinical decision rule to establish the diagnosis of acute diverticulitis at the <PERSOON> diverticulitis--clinical presentation and differential diagnostics Colorectal disease the official journal of the Association of Coloproctology of Great Britain and Ireland ##<DATUM> discussion <PERSOON> RF, Breslau PJ, et al Colonic diverticulitis a prospective analysis of diagnostic accuracy and clinical decision-making Colorectal disease the official journal of the Association of Coloproctology of Great Britain and Ireland Indien geïndiceerd, welke beeldvormende techniek is het meest geschikt om diverticulitis te diagnosticeren? Indien beeldvorming is geïndiceerd bij de diagnostiek van patiënten met klinische verdenking op acute diverticulitis, dan is echografie het onderzoek van eerste keuze Bij een negatieve of inconclusieve echografie is Bij ernstig zieke patiënten en bij patiënten met de verdenking op een gecompliceerde diverticulitis is een CT In de meta-analyse van Laméris et al (###) werden geen verschillen gevonden in de diagnostische accuratesse van echografie met compressie en CT in het diagnosticeren van acute diverticulitis Ondanks het feit dat de sensitiviteit, specificiteit, positieve- en negatieve likelihoodratios voor CT hoger waren, verschilden deze niet significant van die van echografie Betekent dit nu dat bij iedere patiënt met de verdenking op een diverticulitis werden verschillende diagnostische strategieën getoetst bij patiënten die zich presenteren op de SEH met acute buikklachten Van de ### geïncludeerde patiënten hadden ### patiënten een diverticulitis Het verrichten van een CT na een negatieve of niet conclusieve echografie had een hogere sensitiviteit dan de klinische diagnose zonder beeldvorming (##% vs ##%, p(# ###) Deze conditionele strategie leidde tot een significante maar een lagere specificiteit (P(# ###) De strategie van het verrichten van een CT scan na een negatieve of.
610
fms
##<DATUM> discussion <PERSOON> RF, Breslau PJ, et al Colonic diverticulitis a prospective analysis of diagnostic accuracy and clinical decision-making Colorectal disease the official journal of the Association of Coloproctology of Great Britain and Ireland Indien geïndiceerd, welke beeldvormende techniek is het meest geschikt om diverticulitis te diagnosticeren? Indien beeldvorming is geïndiceerd bij de diagnostiek van patiënten met klinische verdenking op acute diverticulitis, dan is echografie het onderzoek van eerste keuze Bij een negatieve of inconclusieve echografie is Bij ernstig zieke patiënten en bij patiënten met de verdenking op een gecompliceerde diverticulitis is een CT In de meta-analyse van Laméris et al (###) werden geen verschillen gevonden in de diagnostische accuratesse van echografie met compressie en CT in het diagnosticeren van acute diverticulitis Ondanks het feit dat de sensitiviteit, specificiteit, positieve- en negatieve likelihoodratios voor CT hoger waren, verschilden deze niet significant van die van echografie Betekent dit nu dat bij iedere patiënt met de verdenking op een diverticulitis werden verschillende diagnostische strategieën getoetst bij patiënten die zich presenteren op de SEH met acute buikklachten Van de ### geïncludeerde patiënten hadden ### patiënten een diverticulitis Het verrichten van een CT na een negatieve of niet conclusieve echografie had een hogere sensitiviteit dan de klinische diagnose zonder beeldvorming (##% vs ##%, p(# ###) Deze conditionele strategie leidde tot een significante maar een lagere specificiteit (P(# ###) De strategie van het verrichten van een CT scan na een negatieve of Een groep patiënten die apart genoemd moet worden is de kritiek zieke patiënten Bij ernstig zieke patiënten of patiënten met de verdenking op een gecompliceerde diverticulitis, zal echografie geen aanvullende waarde hebben en resulteren in onnodig tijdsverlies Omdat de opmerking kritiek zieke patiënt impliceert dat deze groep patiënten eenduidig te herkennen is, dringt de vraag zich op over welke groep patiënten dit in de praktijk gaat In het artikel van Bone et al (###) over sepsis en orgaanfalen, wordt het begrip sepsis gedefinieerd Belangrijk hierin is dat sepsis en de gevolgen hiervan verschillende stadia van dezelfde ziekte vertegenwoordigen Onder kritiek zieke patiënten in deze richtlijn worden alle patiënten verstaan met tekenen van sepsis, ernstige sepsis, septische shock, orgaan falen en sepsis geïnduceerde hypotensie, zoals beschreven Op basis van de gegevens uit de literatuur lijkt een step up approach voor het diagnosticeren van acute diverticulitis dus het beste Bij de klinische verdenking diverticulitis wordt een echografie gemaakt Indien er sprake is van een negatieve of inconclusieve echografie wordt een CT scan gemaakt Bij een kritiek zieke patiënt vervalt de indicatie voor een echografie en wordt een CT scan gemaakt, zo nodig na resuscitatie op de Intensive Care Voor het gebruik van MRI (inclusief MR-colografie) is nog weinig onderbouwing Daarnaast zijn op dit moment de beschikbaarheid en met name de ervaring te beperkt om dit onderzoek in de algemene praktijk aan Van oudsher wordt de diagnose acute linkszijdige diverticulitis gesteld op basis van het klinisch beeld en.
599
fms
groep patiënten die apart genoemd moet worden is de kritiek zieke patiënten Bij ernstig zieke patiënten of patiënten met de verdenking op een gecompliceerde diverticulitis, zal echografie geen aanvullende waarde hebben en resulteren in onnodig tijdsverlies Omdat de opmerking kritiek zieke patiënt impliceert dat deze groep patiënten eenduidig te herkennen is, dringt de vraag zich op over welke groep patiënten dit in de praktijk gaat In het artikel van Bone et al (###) over sepsis en orgaanfalen, wordt het begrip sepsis gedefinieerd Belangrijk hierin is dat sepsis en de gevolgen hiervan verschillende stadia van dezelfde ziekte vertegenwoordigen Onder kritiek zieke patiënten in deze richtlijn worden alle patiënten verstaan met tekenen van sepsis, ernstige sepsis, septische shock, orgaan falen en sepsis geïnduceerde hypotensie, zoals beschreven Op basis van de gegevens uit de literatuur lijkt een step up approach voor het diagnosticeren van acute diverticulitis dus het beste Bij de klinische verdenking diverticulitis wordt een echografie gemaakt Indien er sprake is van een negatieve of inconclusieve echografie wordt een CT scan gemaakt Bij een kritiek zieke patiënt vervalt de indicatie voor een echografie en wordt een CT scan gemaakt, zo nodig na resuscitatie op de Intensive Care Voor het gebruik van MRI (inclusief MR-colografie) is nog weinig onderbouwing Daarnaast zijn op dit moment de beschikbaarheid en met name de ervaring te beperkt om dit onderzoek in de algemene praktijk aan Van oudsher wordt de diagnose acute linkszijdige diverticulitis gesteld op basis van het klinisch beeld en & Dailey, ###; Bordeianou & Hodin, ###) Een terugkerend probleem bij het diagnosticeren van patiënten met acute diverticulitis op basis van klinische verdenking alleen is het percentage foutieve diagnosen Studies uit de jaren ‘## rapporteren in ##% en ##% van de gevallen een andere diagnose bij patiënten die geopereerd werden vanwege de verdenking diverticulitis (Morson, ###; Dawson et al, ###) De oorzaak hiervan is gelegen in het Een juiste diagnose is essentieel voor het instellen van de juiste behandeling In het verleden werden patiënten na een op klinische gronden vastgestelde diverticulitis geopereerd met morbiditeit en mortaliteit tot gevolg Vanwege de discrepantie tussen de perioperatieve en klinische bevindingen ontstond de vraag naar betere Tegenwoordig is de algemene opvatting dat beeldvormend onderzoek onontbeerlijk is bij het stellen van de diagnose acute diverticulitis (Balfe et al, ###; Schechter et al, ###; Munikrishnan et al, ###) De belangrijkste reden voor beeldvorming is het onderscheiden van patiënten met diverticulitis van patiënten met een andere abdominale aandoening Tevens kunnen met behulp van beeldvorming de uitgebreidheid en complicaties van de diverticulitis worden vastgesteld en bieden echografie en CT de mogelijkheid tot therapeutische interventies zoals abcesdrainage De vraag is met welke vorm van beeldvormende diagnostiek de diagnose acute diverticulitis het best gesteld kan worden bij patiënten die op klinische gronden verdacht worden van een acute Gepoolde sensitiviteit en specificiteit van echografie voor het diagnosticeren van acute Gepoolde sensitiviteit en specificiteit van CT voor het diagnosticeren van acute diverticulitis zijn.
587
fms
###; Bordeianou & Hodin, ###) Een terugkerend probleem bij het diagnosticeren van patiënten met acute diverticulitis op basis van klinische verdenking alleen is het percentage foutieve diagnosen Studies uit de jaren ‘## rapporteren in ##% en ##% van de gevallen een andere diagnose bij patiënten die geopereerd werden vanwege de verdenking diverticulitis (Morson, ###; Dawson et al, ###) De oorzaak hiervan is gelegen in het Een juiste diagnose is essentieel voor het instellen van de juiste behandeling In het verleden werden patiënten na een op klinische gronden vastgestelde diverticulitis geopereerd met morbiditeit en mortaliteit tot gevolg Vanwege de discrepantie tussen de perioperatieve en klinische bevindingen ontstond de vraag naar betere Tegenwoordig is de algemene opvatting dat beeldvormend onderzoek onontbeerlijk is bij het stellen van de diagnose acute diverticulitis (Balfe et al, ###; Schechter et al, ###; Munikrishnan et al, ###) De belangrijkste reden voor beeldvorming is het onderscheiden van patiënten met diverticulitis van patiënten met een andere abdominale aandoening Tevens kunnen met behulp van beeldvorming de uitgebreidheid en complicaties van de diverticulitis worden vastgesteld en bieden echografie en CT de mogelijkheid tot therapeutische interventies zoals abcesdrainage De vraag is met welke vorm van beeldvormende diagnostiek de diagnose acute diverticulitis het best gesteld kan worden bij patiënten die op klinische gronden verdacht worden van een acute Gepoolde sensitiviteit en specificiteit van echografie voor het diagnosticeren van acute Gepoolde sensitiviteit en specificiteit van CT voor het diagnosticeren van acute diverticulitis zijn De sensitiviteit voor het vinden van alternatieve diagnoses varieert voor echografie tussen de ##% en ##% en voor CT tussen de ## en ###% De diagnostische accuratesse voor het vinden van alternatieve diagnoses en complicaties van diverticulitis is hoger voor CT dan voor Een coloninloop foto voor het diagnosticeren van acute diverticulitis is niet geïndiceerd Op basis van kleine aantallen patiënten lijken sensitiviteit en specificiteit van MRI voor het Onder conventionele röntgenopnames worden de thoraxfoto (X-thorax) en de buikoverzichtfoto (X-BOZ) verstaan De X-thorax en X-BOZ hebben geen waarde bij het stellen van de diagnose acute diverticulitis; ook wanneer complicaties zoals een perforatie of een obstructie worden vermoed, geeft conventionele beeldvorming niet of nauwelijks informatie (Balfe et al, ###; <PERSOON> et al ###; Laméris et al, ###) In het verleden was een colon-inloop foto met barium contrastmiddel het standaard onderzoek Verschillende studies hebben aangetoond dat een enkel contrast foto (barium of waterig contrastmiddel) of een dubbel contrast foto (barium of waterig contrastmiddel en luchtinsufflatie) veilig uitgevoerd kunnen worden tijdens een episode van acute diverticulitis, mits er geen tekenen zijn van perforatie (Balthazar et al, ###; Cho et al, ###; Hulnick et al, ###; <PERSOON> et al, ###) Een coloninloop foto met barium contrastmiddel werd meestal pas na twee weken gemaakt, om zo de kans op een barium peritonitis door perforatie van een divertikel zo klein mogelijk te maken (Greif et al, ###; Almy & Howell, ###; <PERSOON>, ###) Een nadeel hiervan is dat nauwkeurige beoordeling van de uitgebreidheid van de diverticulitis minder goed mogelijk is.
655
fms
voor echografie tussen de ##% en ##% en voor CT tussen de ## en ###% De diagnostische accuratesse voor het vinden van alternatieve diagnoses en complicaties van diverticulitis is hoger voor CT dan voor Een coloninloop foto voor het diagnosticeren van acute diverticulitis is niet geïndiceerd Op basis van kleine aantallen patiënten lijken sensitiviteit en specificiteit van MRI voor het Onder conventionele röntgenopnames worden de thoraxfoto (X-thorax) en de buikoverzichtfoto (X-BOZ) verstaan De X-thorax en X-BOZ hebben geen waarde bij het stellen van de diagnose acute diverticulitis; ook wanneer complicaties zoals een perforatie of een obstructie worden vermoed, geeft conventionele beeldvorming niet of nauwelijks informatie (Balfe et al, ###; <PERSOON> et al ###; Laméris et al, ###) In het verleden was een colon-inloop foto met barium contrastmiddel het standaard onderzoek Verschillende studies hebben aangetoond dat een enkel contrast foto (barium of waterig contrastmiddel) of een dubbel contrast foto (barium of waterig contrastmiddel en luchtinsufflatie) veilig uitgevoerd kunnen worden tijdens een episode van acute diverticulitis, mits er geen tekenen zijn van perforatie (Balthazar et al, ###; Cho et al, ###; Hulnick et al, ###; <PERSOON> et al, ###) Een coloninloop foto met barium contrastmiddel werd meestal pas na twee weken gemaakt, om zo de kans op een barium peritonitis door perforatie van een divertikel zo klein mogelijk te maken (Greif et al, ###; Almy & Howell, ###; <PERSOON>, ###) Een nadeel hiervan is dat nauwkeurige beoordeling van de uitgebreidheid van de diverticulitis minder goed mogelijk is contrastmiddel vergelijken met CT, varieert dit delay tussen # tot ## dagen (Balthazat et al, ###; Cho et al, ###; <PERSOON> et al, ###) Het gebruik van barium als contrast middel kan de interpretatie van andere noodzakelijke beeldvorming bemoeilijken Vanwege het risico op lekkage van barium contrastmiddel in de buikholte wordt door sommigen geadviseerd alleen wateroplosbaar contrastmiddel te gebruiken (Wexner & Dailey, ###; Hiltunen et al, ###) De sensitiviteit van een coloninloop foto voor de diagnose diverticulitis van het sigmoid varieert tussen de ##% en ##% (Cho et al, ###; <PERSOON> et al, ###; Ambrosetti et al, ###; <PERSOON> et al, ###; <PERSOON> et al, ###; Shrier et al, ###) In drie vergelijkende studies (Cho et al, ###; Ambrosetti et al, ###; Stefansson et al, ###) is aangetoond dat CT superieur is ten opzichte van een coloninloop foto voor het diagnosticeren van acute diverticulitis De beperking van een coloninloop foto is gelegen in het feit dat een diverticulitis voornamelijk een extramuraal proces is Met een coloninloop foto zijn alleen de secundaire effecten van de extramucosale ontsteking zichtbaar waardoor een goede inschatting van de uitgebreidheid van de ziekte moeilijk te maken is (Kircher et al, ###) Vanwege deze beperkingen wordt de coloninloop foto voor het Sinds het midden van de jaren ’## is het stellen van de diagnose diverticulitis met behulp van echografie sterk verbeterd, door de komst van betere transducers en echografie met compressie techniek Vooral door de.
696
fms
varieert dit delay tussen # tot ## dagen (Balthazat et al, ###; Cho et al, ###; <PERSOON> et al, ###) Het gebruik van barium als contrast middel kan de interpretatie van andere noodzakelijke beeldvorming bemoeilijken Vanwege het risico op lekkage van barium contrastmiddel in de buikholte wordt door sommigen geadviseerd alleen wateroplosbaar contrastmiddel te gebruiken (Wexner & Dailey, ###; Hiltunen et al, ###) De sensitiviteit van een coloninloop foto voor de diagnose diverticulitis van het sigmoid varieert tussen de ##% en ##% (Cho et al, ###; <PERSOON> et al, ###; Ambrosetti et al, ###; <PERSOON> et al, ###; <PERSOON> et al, ###; Shrier et al, ###) In drie vergelijkende studies (Cho et al, ###; Ambrosetti et al, ###; Stefansson et al, ###) is aangetoond dat CT superieur is ten opzichte van een coloninloop foto voor het diagnosticeren van acute diverticulitis De beperking van een coloninloop foto is gelegen in het feit dat een diverticulitis voornamelijk een extramuraal proces is Met een coloninloop foto zijn alleen de secundaire effecten van de extramucosale ontsteking zichtbaar waardoor een goede inschatting van de uitgebreidheid van de ziekte moeilijk te maken is (Kircher et al, ###) Vanwege deze beperkingen wordt de coloninloop foto voor het Sinds het midden van de jaren ’## is het stellen van de diagnose diverticulitis met behulp van echografie sterk verbeterd, door de komst van betere transducers en echografie met compressie techniek Vooral door de echografie werd verricht en een sensitiviteit en specificiteit van ##% werd behaald, heeft de echografie aan populariteit gewonnen Algemeen bekende voordelen van echografie zijn beschikbaarheid, lage kosten en het niet-invasieve <INSTELLING> van het onderzoek Een veel beschreven nadeel van echografie is dat ervaring van de echografist een grote rol speelt in het stellen van de juiste diagnose Daarnaast zijn echobeelden niet reproduceerbaar en interpreteerbaar voor andere specialisten en kan obesitas een beperking zijn Studies die de rol van echografie bij het diagnosticeren van diverticulitis bestuderen, komen alleen uit Europa In twee surveys (Schechter et al, ###; Munikrishnan, ###) gehouden onder chirurgen in <PERSOON> Brittannië (GB) en de Verenigde Staten (VS), werden de verschillende keuzes in initiële diagnostiek bij patiënten met de verdenking diverticulitis chirurgen voor echografie en ##% voor CT In de VS koos het merendeel van de chirurgen voor CT en slechts #% voor echografie Dit heeft vooral te maken met het feit dat in de VS echografie wordt verricht door een “Ultrasound Technician” en niet door een radioloog of radioloog in opleiding Deze geografische verschillen zijn bepalend voor de diagnostische work-up van de patiënt met de verdenking diverticulitis De richtlijn van de American College of Radiology (ACR) appropriateness criteria (Balfe et al, ###) waarin CT van het abdomen en kleine bekken gesteld wordt als het onderzoek van keus bij patiënten met pijn links onder in de buik en een In de Europese literatuur varieert de sensitiviteit van echografie met compressie voor de diagnose diverticulitis Hollerweger et al, ###; Zielke et al, ###; Verbanck et al, ###).
679
fms
echografie aan populariteit gewonnen Algemeen bekende voordelen van echografie zijn beschikbaarheid, lage kosten en het niet-invasieve <INSTELLING> van het onderzoek Een veel beschreven nadeel van echografie is dat ervaring van de echografist een grote rol speelt in het stellen van de juiste diagnose Daarnaast zijn echobeelden niet reproduceerbaar en interpreteerbaar voor andere specialisten en kan obesitas een beperking zijn Studies die de rol van echografie bij het diagnosticeren van diverticulitis bestuderen, komen alleen uit Europa In twee surveys (Schechter et al, ###; Munikrishnan, ###) gehouden onder chirurgen in <PERSOON> Brittannië (GB) en de Verenigde Staten (VS), werden de verschillende keuzes in initiële diagnostiek bij patiënten met de verdenking diverticulitis chirurgen voor echografie en ##% voor CT In de VS koos het merendeel van de chirurgen voor CT en slechts #% voor echografie Dit heeft vooral te maken met het feit dat in de VS echografie wordt verricht door een “Ultrasound Technician” en niet door een radioloog of radioloog in opleiding Deze geografische verschillen zijn bepalend voor de diagnostische work-up van de patiënt met de verdenking diverticulitis De richtlijn van de American College of Radiology (ACR) appropriateness criteria (Balfe et al, ###) waarin CT van het abdomen en kleine bekken gesteld wordt als het onderzoek van keus bij patiënten met pijn links onder in de buik en een In de Europese literatuur varieert de sensitiviteit van echografie met compressie voor de diagnose diverticulitis Hollerweger et al, ###; Zielke et al, ###; Verbanck et al, ###) echografische diagnose diverticulitis zijn verdikking van de colonwand (≥# mm), infiltratieve veranderingen van het pericolische vet (toegenomen echogeniteit van het pericolische vet en vermindering van de mogelijkheid tot compressie) en de aanwezigheid van divertikels rondom het geinfiltreerde gebied (echogene uitstulpingen van de colonwand) Fout-positieve bevindingen worden vooral veroorzaakt door het niet specifieke <INSTELLING> van segmentale wandverdikking van het colon en infiltratieve veranderingen van het pericolische vet Wanneer diverticulitis wordt gediagnosticeerd op basis van deze afwijkingen moet dit onderscheiden worden van aandoeningen die een zelfde soort echografisch beeld kunnen geven, bijvoorbeeld de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa, infectieuze colitis, ischemische colitis, coloncarcinoom en lymfomen (Hollerweger et al, ###; Yacoe & <PERSOON>, ###) In een studie van Hollerweger et al (###) werd gekeken naar de voorspellende waarde van echografische bevindingen in het diagnosticeren van acute diverticulitis De aanwezigheid van ontsteking van een bij wie deze bevinding niet werd gevonden, bleken een gecompliceerde diverticulitis te hebben In geval van abcesvorming en kunnen niet altijd als aparte entiteit echografisch worden waargenomen Wanneer alleen gekeken werd naar de aanwezigheid van inflammatie van een divertikel bij patiënten met een ongecompliceerde Hollerweger, ###; Zielke et al, ###; Verbanck et al, ###; Pradel et al, ###; Farag et al, ###) Foutnegatieve bevindingen kunnen ontstaan doordat het aangedane segment zich laag in het kleine bekken bevindt en lastig middels transabdominale echografie in beeld gebracht kan worden Hollerweger et al (###) beschrijven daarom transrectale echografie voor het diagnosticeren van linkszijdige diverticulitis als aanvulling op transabdominale echografie.
639
fms
zijn verdikking van de colonwand (≥# mm), infiltratieve veranderingen van het pericolische vet (toegenomen echogeniteit van het pericolische vet en vermindering van de mogelijkheid tot compressie) en de aanwezigheid van divertikels rondom het geinfiltreerde gebied (echogene uitstulpingen van de colonwand) Fout-positieve bevindingen worden vooral veroorzaakt door het niet specifieke <INSTELLING> van segmentale wandverdikking van het colon en infiltratieve veranderingen van het pericolische vet Wanneer diverticulitis wordt gediagnosticeerd op basis van deze afwijkingen moet dit onderscheiden worden van aandoeningen die een zelfde soort echografisch beeld kunnen geven, bijvoorbeeld de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa, infectieuze colitis, ischemische colitis, coloncarcinoom en lymfomen (Hollerweger et al, ###; Yacoe & <PERSOON>, ###) In een studie van Hollerweger et al (###) werd gekeken naar de voorspellende waarde van echografische bevindingen in het diagnosticeren van acute diverticulitis De aanwezigheid van ontsteking van een bij wie deze bevinding niet werd gevonden, bleken een gecompliceerde diverticulitis te hebben In geval van abcesvorming en kunnen niet altijd als aparte entiteit echografisch worden waargenomen Wanneer alleen gekeken werd naar de aanwezigheid van inflammatie van een divertikel bij patiënten met een ongecompliceerde Hollerweger, ###; Zielke et al, ###; Verbanck et al, ###; Pradel et al, ###; Farag et al, ###) Foutnegatieve bevindingen kunnen ontstaan doordat het aangedane segment zich laag in het kleine bekken bevindt en lastig middels transabdominale echografie in beeld gebracht kan worden Hollerweger et al (###) beschrijven daarom transrectale echografie voor het diagnosticeren van linkszijdige diverticulitis als aanvulling op transabdominale echografie van respectievelijk ##% en ##% De gevonden sensitiviteit en specificiteit worden over het algemeen overschat in studieverband omdat echografie geprotocolleerd wordt uitgevoerd en veelal door ervaren echografisten Ripollès et al (###) beoordeelden retrospectief de statussen van ### patiënten met een spoed echografie en de klinische verdenking diverticulitis en vonden een sensitiviteit van ##% Indien alleen gekeken werd naar de uitgevoerd door echografisten met wisselende ervaring en zijn daarom een reële weergave van de situatie op de werkvloer In de studie van Zielke et al (###) werden soortgelijke resultaten gevonden bij een groep chirurgen in opleiding met een beperkte training in echografie De sensitiviteit en specificiteit in deze studie waren Begin jaren ’## deed de CT scan zijn intrede en werden de mogelijkheden van CT voor het diagnosticeren van acute diverticulitis onderzocht In de wetenschappelijke literatuur werden de eerste studies gepubliceerd die CT met de tot dan toe geldende standaard, coloninloop foto met barium of waterig contrastmiddel, vergeleken Hulnick et al (###) vergeleken ## CT scans met ## colon inloop foto’s van dezelfde patiënten De meest voorkomende CT bevindingen waren pericolische inflammatie (##%), divertikels (##%), verdikking van de colonwand (##%) en abcesvorming (##%) De detectie van divertikels verschilde niet tussen de coloninloopfoto en CT (##%), echter in ##% van de gevallen werd de ernst van de diverticulitis onderschat op de coloninloopfoto Zij adviseerden CT als diagnosticum van eerste keus vanwege de betere mogelijkheden die CT biedt voor het beoordelen van de uitgebreidheid van het extramurale ziekteproces Cho et al (###).
661
fms
De gevonden sensitiviteit en specificiteit worden over het algemeen overschat in studieverband omdat echografie geprotocolleerd wordt uitgevoerd en veelal door ervaren echografisten Ripollès et al (###) beoordeelden retrospectief de statussen van ### patiënten met een spoed echografie en de klinische verdenking diverticulitis en vonden een sensitiviteit van ##% Indien alleen gekeken werd naar de uitgevoerd door echografisten met wisselende ervaring en zijn daarom een reële weergave van de situatie op de werkvloer In de studie van Zielke et al (###) werden soortgelijke resultaten gevonden bij een groep chirurgen in opleiding met een beperkte training in echografie De sensitiviteit en specificiteit in deze studie waren Begin jaren ’## deed de CT scan zijn intrede en werden de mogelijkheden van CT voor het diagnosticeren van acute diverticulitis onderzocht In de wetenschappelijke literatuur werden de eerste studies gepubliceerd die CT met de tot dan toe geldende standaard, coloninloop foto met barium of waterig contrastmiddel, vergeleken Hulnick et al (###) vergeleken ## CT scans met ## colon inloop foto’s van dezelfde patiënten De meest voorkomende CT bevindingen waren pericolische inflammatie (##%), divertikels (##%), verdikking van de colonwand (##%) en abcesvorming (##%) De detectie van divertikels verschilde niet tussen de coloninloopfoto en CT (##%), echter in ##% van de gevallen werd de ernst van de diverticulitis onderschat op de coloninloopfoto Zij adviseerden CT als diagnosticum van eerste keus vanwege de betere mogelijkheden die CT biedt voor het beoordelen van de uitgebreidheid van het extramurale ziekteproces Cho et al (###) Tevens werd bij ## patiënten die geen diverticulitis hadden met behulp van CT de definitieve diagnose gesteld, terwijl met een coloninloop dit bij slechts # patiënten het geval was Zij concludeerden dat CT het onderzoek van eerste keus was vanwege de goede sensitiviteit, specificiteit en het Door de studie van Ambrosetti et al (###) werd, met behulp van verbeterde CT techniek (spiraal CT) definitief aangetoond dat CT, wat betreft sensitiviteit superieur was ten opzichte van een coloninloop foto (sensitiviteit de patiënten Een bijkomend voordeel is dat deze veelal direct behandeld konden worden met behulp van percutane drainage In een andere studie waarin spiraal-CT, coloninloop en laparoscopie met elkaar werden vergeleken had CT een sensitiviteit van ##% en een specificiteit van ###% Het grote voordeel van CT in deze studie was het ontbreken van fout-positieve uitslagen en de mogelijkheid tot het beoordelen van de et al, ###) In ### bestudeerden Rao et al ### patiënten met de klinische verdenking diverticulitis die een CT diagnostische accuratesse van ##% Twee andere studies (<PERSOON> et al, ###; Tack et al, ###) waar ook gebruik werd gemaakt van spiraal CT vonden een vergelijkbare specificiteit en sensitiviteit Er zijn twee studies (Pradel et al, ###; Farag et al, ###) waarin echografie en CT met elkaar vergeleken werden In deze studies waren de beoordelaars geblindeerd voor de testuitslag van het andere onderzoek en werden echo en CT binnen ## uur na elkaar verricht Pradel et al (###) bestudeerden ## patiënten met minder.
662
fms
Tevens werd bij ## patiënten die geen diverticulitis hadden met behulp van CT de definitieve diagnose gesteld, terwijl met een coloninloop dit bij slechts # patiënten het geval was Zij concludeerden dat CT het onderzoek van eerste keus was vanwege de goede sensitiviteit, specificiteit en het Door de studie van Ambrosetti et al (###) werd, met behulp van verbeterde CT techniek (spiraal CT) definitief aangetoond dat CT, wat betreft sensitiviteit superieur was ten opzichte van een coloninloop foto (sensitiviteit de patiënten Een bijkomend voordeel is dat deze veelal direct behandeld konden worden met behulp van percutane drainage In een andere studie waarin spiraal-CT, coloninloop en laparoscopie met elkaar werden vergeleken had CT een sensitiviteit van ##% en een specificiteit van ###% Het grote voordeel van CT in deze studie was het ontbreken van fout-positieve uitslagen en de mogelijkheid tot het beoordelen van de et al, ###) In ### bestudeerden Rao et al ### patiënten met de klinische verdenking diverticulitis die een CT diagnostische accuratesse van ##% Twee andere studies (<PERSOON> et al, ###; Tack et al, ###) waar ook gebruik werd gemaakt van spiraal CT vonden een vergelijkbare specificiteit en sensitiviteit Er zijn twee studies (Pradel et al, ###; Farag et al, ###) waarin echografie en CT met elkaar vergeleken werden In deze studies waren de beoordelaars geblindeerd voor de testuitslag van het andere onderzoek en werden echo en CT binnen ## uur na elkaar verricht Pradel et al (###) bestudeerden ## patiënten met minder Sensitiviteit en specificiteit voor CT in deze studie waren respectievelijk ##% en ##%, en verschilden niet significant met de sensitiviteit en specificiteit van echografie (respectievelijk ## % en ##%) In de studie van Farag et al (###) waren de sensitiviteit en specificiteit voor CT ##% en ###% en waren zowel de sensitiviteit als de specificiteit voor echografie ###% Beide studies hanteerden dezelfde criteria voor de diagnose diverticulitis Ondanks het feit dat beide studies verschillende waardes van sensitiviteit en specificiteit vonden voor echografie en CT, concludeerden beiden dat de diagnostische accuratesse van echografie en CT niet significant verschilden Een mogelijke verklaring voor de betere sensitiviteit en specificiteit die gevonden werden in de studie van Farag et al (###), is het verschil in inclusiecriteria tussen beide studies Farag et al (###) includeerde alleen patiënten die werden opgenomen terwijl in de studie van Pradel et al (###) iedereen met de verdenking op een diverticulitis werd geïncludeerd De sensitiviteit en specificiteit van CT voor het diagnosticeren van diverticulitis variëren in de literatuur tussen ###; Pradel et al, ###; Farag et al, ###; Rao et al, ###; <PERSOON> et al, ###; Tack et al, ###; Doringer & Ferner, ###; Hachigian et al, ###) CT technieken zijn de afgelopen jaren sterk verbeterd, met als gevolg dat de meest recente studies niet goed te vergelijken zijn met de studies die gebruik maken van de verouderde CT techniek Door middel van verbeterde technieken zijn kleinere afwijkingen die kunnen passen bij het begin.
684
fms
Sensitiviteit en specificiteit voor CT in deze studie waren respectievelijk ##% en ##%, en verschilden niet significant met de sensitiviteit en specificiteit van echografie (respectievelijk ## % en ##%) In de studie van Farag et al (###) waren de sensitiviteit en specificiteit voor CT ##% en ###% en waren zowel de sensitiviteit als de specificiteit voor echografie ###% Beide studies hanteerden dezelfde criteria voor de diagnose diverticulitis Ondanks het feit dat beide studies verschillende waardes van sensitiviteit en specificiteit vonden voor echografie en CT, concludeerden beiden dat de diagnostische accuratesse van echografie en CT niet significant verschilden Een mogelijke verklaring voor de betere sensitiviteit en specificiteit die gevonden werden in de studie van Farag et al (###), is het verschil in inclusiecriteria tussen beide studies Farag et al (###) includeerde alleen patiënten die werden opgenomen terwijl in de studie van Pradel et al (###) iedereen met de verdenking op een diverticulitis werd geïncludeerd De sensitiviteit en specificiteit van CT voor het diagnosticeren van diverticulitis variëren in de literatuur tussen ###; Pradel et al, ###; Farag et al, ###; Rao et al, ###; <PERSOON> et al, ###; Tack et al, ###; Doringer & Ferner, ###; Hachigian et al, ###) CT technieken zijn de afgelopen jaren sterk verbeterd, met als gevolg dat de meest recente studies niet goed te vergelijken zijn met de studies die gebruik maken van de verouderde CT techniek Door middel van verbeterde technieken zijn kleinere afwijkingen die kunnen passen bij het begin Moderne CT techniek biedt de mogelijkheid om op een hoge resolutie afbeeldingen te verkrijgen met een onderzoeksduur van minder dan ## minuten Een groot nadeel van CT is uiteraard de stralenbelasting Patiënten met diverticulitis hebben ongeveer ##% kans op een recidief waardoor de kans op het ondergaan van meerdere CT scans aanwezig is Gezien het toenemende gebruik van CT scans bij de verdenking diverticulitis is stralenbelasting en het ontstaan van radiatie Om optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden van CT wordt het gebruik van contrastmiddelen geadviseerd (Balfe et al, ###) Er wordt in verschillende studies wisselend gebruik gemaakt van oraal, rectaal en intraveneus contrast of een combinatie In de studie van Rao et al (###) werd alleen gebruik gemaakt van rectaal contrast en was de CT ##% sensitief en ###% specifiek Deze techniek bleek veilig en patiënten werden niet blootgesteld aan de risico’s van intraveneus contrastmiddel en de ongemakken van het drinken van oraal contrastmiddel In de acute setting wordt over het algemeen alleen gebruik gemaakt van oraal en intraveneus contrastmiddel Een CT met intraveneus en oraal contrastmiddel is ##% sensitief en ###% specifiek (Cho et al, ###) Voor het diagnosticeren van acute appendicitis heeft de spiraal CT inmiddels bewezen te kunnen volstaan zonder oraal of intraveneus contrastmiddel (Lane et al, ###) Of dit voor acute diverticulitis ook geldt, is nog niet beschreven In een studie <PERSOON> et al (###) werd bij ### patiënten met acute buikklachten,.
661
fms
Moderne CT techniek biedt de mogelijkheid om op een hoge resolutie afbeeldingen te verkrijgen met een onderzoeksduur van minder dan ## minuten Een groot nadeel van CT is uiteraard de stralenbelasting Patiënten met diverticulitis hebben ongeveer ##% kans op een recidief waardoor de kans op het ondergaan van meerdere CT scans aanwezig is Gezien het toenemende gebruik van CT scans bij de verdenking diverticulitis is stralenbelasting en het ontstaan van radiatie Om optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden van CT wordt het gebruik van contrastmiddelen geadviseerd (Balfe et al, ###) Er wordt in verschillende studies wisselend gebruik gemaakt van oraal, rectaal en intraveneus contrast of een combinatie In de studie van Rao et al (###) werd alleen gebruik gemaakt van rectaal contrast en was de CT ##% sensitief en ###% specifiek Deze techniek bleek veilig en patiënten werden niet blootgesteld aan de risico’s van intraveneus contrastmiddel en de ongemakken van het drinken van oraal contrastmiddel In de acute setting wordt over het algemeen alleen gebruik gemaakt van oraal en intraveneus contrastmiddel Een CT met intraveneus en oraal contrastmiddel is ##% sensitief en ###% specifiek (Cho et al, ###) Voor het diagnosticeren van acute appendicitis heeft de spiraal CT inmiddels bewezen te kunnen volstaan zonder oraal of intraveneus contrastmiddel (Lane et al, ###) Of dit voor acute diverticulitis ook geldt, is nog niet beschreven In een studie <PERSOON> et al (###) werd bij ### patiënten met acute buikklachten, In deze studie was bij ##% overeenstemming tussen de scanuitslagen en bleek het merendeel van het gebrek aan overeenstemming toe te schrijven aan beoordelaar afhankelijke verschillen Vanuit praktisch oogpunt en minder belasting voor de patiënt, lijkt het dan ook haalbaar om alleen gebruik te maken van intraveneus contrast In de OPTIMA studie werd, bij ruim # ### patiënten, een scanprotocol met alleen intraveneus contrast gebruikt zonder dat dit afbreuk Een terugkerende zwakte van alle bovengenoemde studies is de referentietest In de studies wordt wisselend gebruik gemaakt van operatieve bevindingen en histologie, coloscopie, colon inloop foto en het klinisch beloop In principe is de referentie standaard voor het wel of niet hebben van een diverticulitis, een operatieve ingreep met histologische bevestiging of een coloscopie met biopten In alle studies is een groot deel van de diagnose diverticulitis gebaseerd op het klinische beloop, wat een subjectieve interpretatie is en de kans op overschatting van de aandoening geeft Dit kan lijden tot een onderschatting van het aantal fout-positieve uitslagen en daarmee het overschatten van het diagnostische onderscheidingsvermogen van de test Tevens is er sprake van incorporatie bias omdat de uiteindelijke diagnose is gebaseerd op informatie uit de indextest Een ander probleem is het gebrek aan uniformiteit in de definitie van het wel of niet aanwezig zijn van een diverticulitis In vier studies (Cho et al, ###; Pradel et al, ###; Farag et al, ###, Tack et al, ###) was verdikking van de colonwand met pericolische vetinfiltratie diagnostisch voor het hebben van acute diverticulitis,.
610
fms
##% overeenstemming tussen de scanuitslagen en bleek het merendeel van het gebrek aan overeenstemming toe te schrijven aan beoordelaar afhankelijke verschillen Vanuit praktisch oogpunt en minder belasting voor de patiënt, lijkt het dan ook haalbaar om alleen gebruik te maken van intraveneus contrast In de OPTIMA studie werd, bij ruim # ### patiënten, een scanprotocol met alleen intraveneus contrast gebruikt zonder dat dit afbreuk Een terugkerende zwakte van alle bovengenoemde studies is de referentietest In de studies wordt wisselend gebruik gemaakt van operatieve bevindingen en histologie, coloscopie, colon inloop foto en het klinisch beloop In principe is de referentie standaard voor het wel of niet hebben van een diverticulitis, een operatieve ingreep met histologische bevestiging of een coloscopie met biopten In alle studies is een groot deel van de diagnose diverticulitis gebaseerd op het klinische beloop, wat een subjectieve interpretatie is en de kans op overschatting van de aandoening geeft Dit kan lijden tot een onderschatting van het aantal fout-positieve uitslagen en daarmee het overschatten van het diagnostische onderscheidingsvermogen van de test Tevens is er sprake van incorporatie bias omdat de uiteindelijke diagnose is gebaseerd op informatie uit de indextest Een ander probleem is het gebrek aan uniformiteit in de definitie van het wel of niet aanwezig zijn van een diverticulitis In vier studies (Cho et al, ###; Pradel et al, ###; Farag et al, ###, Tack et al, ###) was verdikking van de colonwand met pericolische vetinfiltratie diagnostisch voor het hebben van acute diverticulitis, ###) deze bevindingen alleen als diagnostisch werden beschouwd wanneer een divertikel in het geïnfiltreerde vet zichtbaar was Een recent verschenen meta-analyse (Laméris, ###) die echografie met compressie vergelijkt met CT voor het diagnosticeren van acute diverticulitis komt tot de volgende conclusies Er werd geen significant verschil gevonden tussen het diagnostische onderscheidingsvermogen van echo en CT Sensitiviteit en specificiteit voor CT waren hoger dan voor echografie met compressie, maar het verschil was niet significant Gepoolde sensitiviteit voor echografie was ##% (##% betrouwbaarheidsinterval (BI) ##%-##%) en voor CT ##% BI ##%-###%) Een belangrijk voordeel van CT was het vinden van alternatieve diagnoses ten opzichte van echografie met compressie Voor het vinden van alternatieve diagnoses varieerde de sensitiviteit voor echografie tussen de ##% en ##% en voor CT tussen de ##% en ###% De resultaten van de twee artikelen (Pradel et al, ###; Farag et al, ###) die echografie met compressie en CT direct met elkaar vergelijken, en die ongeveer ##% van de studiepopulatie vormen, ondersteunen deze conclusie Er was sprake van heterogeniteit van de studiegroepen maar dit beïnvloedde de resultaten niet Een systematische review van Liljegren et al (###) beschrijft de verschillende modaliteiten voor het diagnosticeren van acute diverticulitis Zij concluderen dat er weinig studies van methodologische goede kwaliteit zijn en daarom werd een meta-analyse achterwege gelaten Ook zij concluderen dat wanneer alleen de methodologisch beste studies (van level #b-#b bewijs op basis van de Centre for Evidence-Based Medicine criteria) beoordeeld worden, er geen duidelijk verschil.
636
fms
bevindingen alleen als diagnostisch werden beschouwd wanneer een divertikel in het geïnfiltreerde vet zichtbaar was Een recent verschenen meta-analyse (Laméris, ###) die echografie met compressie vergelijkt met CT voor het diagnosticeren van acute diverticulitis komt tot de volgende conclusies Er werd geen significant verschil gevonden tussen het diagnostische onderscheidingsvermogen van echo en CT Sensitiviteit en specificiteit voor CT waren hoger dan voor echografie met compressie, maar het verschil was niet significant Gepoolde sensitiviteit voor echografie was ##% (##% betrouwbaarheidsinterval (BI) ##%-##%) en voor CT ##% BI ##%-###%) Een belangrijk voordeel van CT was het vinden van alternatieve diagnoses ten opzichte van echografie met compressie Voor het vinden van alternatieve diagnoses varieerde de sensitiviteit voor echografie tussen de ##% en ##% en voor CT tussen de ##% en ###% De resultaten van de twee artikelen (Pradel et al, ###; Farag et al, ###) die echografie met compressie en CT direct met elkaar vergelijken, en die ongeveer ##% van de studiepopulatie vormen, ondersteunen deze conclusie Er was sprake van heterogeniteit van de studiegroepen maar dit beïnvloedde de resultaten niet Een systematische review van Liljegren et al (###) beschrijft de verschillende modaliteiten voor het diagnosticeren van acute diverticulitis Zij concluderen dat er weinig studies van methodologische goede kwaliteit zijn en daarom werd een meta-analyse achterwege gelaten Ook zij concluderen dat wanneer alleen de methodologisch beste studies (van level #b-#b bewijs op basis van de Centre for Evidence-Based Medicine criteria) beoordeeld worden, er geen duidelijk verschil ###%) (Incesu et al, ###), werden de eerste resultaten van MRI voor het diagnosticeren van diverticulitis gepubliceerd MRI heeft een beter wekedelen contrast dan CT en heeft als voordeel dat er geen gebruik wordt gemaakt van ioniserende straling of intraveneus contrastmiddel Criteria voor het diagnosticeren van diverticulitis op MRI zijn beschreven door Heverhagen et al (###), te weten aanwezigheid van divertikels, pericolische inflammatie en oedeem en wandverdikking van het colon De bevindingen segmentele vernauwing en ascites ondersteunen de diagnose diverticulitis Er zijn twee artikelen die de sensitiviteit en specificiteit van MRI onderzochten in patiënten met de klinische verdenking diverticulitis Heverhagen et al (###) maakten bij ## werden door twee radiologen beoordeeld die blind waren voor de uitslagen van klinische parameters en andere beeldvorming, maar wel op de hoogte waren van het studieprotocol De sensitiviteit in deze studie varieerde tussen de ##% en ##% en de specificiteit was ##% voor beide beoordelaars MRI bleek in deze serie niet beoordelaar afhankelijk te zijn met een kappa van # ## Halpenny et al (###) verrichtten eveneens een prospectief vergelijkend onderzoek bij ## patiënten en vonden MRI ###% sensitief en specifiek Zij concluderen dat met behulp van MRI de diagnose diverticulitis adequaat kan worden gesteld en dat MRI als alternatief voor Ondanks de duidelijke voordelen van MRI, speelt het gebruik ervan nog geen belangrijke rol in de diagnostiek van patiënten met diverticulitis Dit is vooral toe te schrijven aan de hogere kosten en de relatief beperkte beschikbaarheid.
644
fms
al, ###), werden de eerste resultaten van MRI voor het diagnosticeren van diverticulitis gepubliceerd MRI heeft een beter wekedelen contrast dan CT en heeft als voordeel dat er geen gebruik wordt gemaakt van ioniserende straling of intraveneus contrastmiddel Criteria voor het diagnosticeren van diverticulitis op MRI zijn beschreven door Heverhagen et al (###), te weten aanwezigheid van divertikels, pericolische inflammatie en oedeem en wandverdikking van het colon De bevindingen segmentele vernauwing en ascites ondersteunen de diagnose diverticulitis Er zijn twee artikelen die de sensitiviteit en specificiteit van MRI onderzochten in patiënten met de klinische verdenking diverticulitis Heverhagen et al (###) maakten bij ## werden door twee radiologen beoordeeld die blind waren voor de uitslagen van klinische parameters en andere beeldvorming, maar wel op de hoogte waren van het studieprotocol De sensitiviteit in deze studie varieerde tussen de ##% en ##% en de specificiteit was ##% voor beide beoordelaars MRI bleek in deze serie niet beoordelaar afhankelijk te zijn met een kappa van # ## Halpenny et al (###) verrichtten eveneens een prospectief vergelijkend onderzoek bij ## patiënten en vonden MRI ###% sensitief en specifiek Zij concluderen dat met behulp van MRI de diagnose diverticulitis adequaat kan worden gesteld en dat MRI als alternatief voor Ondanks de duidelijke voordelen van MRI, speelt het gebruik ervan nog geen belangrijke rol in de diagnostiek van patiënten met diverticulitis Dit is vooral toe te schrijven aan de hogere kosten en de relatief beperkte beschikbaarheid het beeld kunnen beïnvloeden en echte contra-indicaties zoals een pacemaker Het beperkte bewijs dat nu beschikbaar is geeft aan dat de mogelijkheden van MRI voor het diagnosticeren van een acute diverticulitis MR-colografie (virtuele coloscopie) is een techniek die voornamelijk in opkomst is geraakt voor de detectie van (voorlopers van) colorectaal carcinoom Er zijn twee artikelen (Ajaj et al, ###; Schreyer et al, ###) die het gebruik van MR-colografie beschrijven in het diagnosticeren van patiënten met diverticulitis De studie van CT In deze studie werd gebruik gemaakt van intraveneus, oraal en rectaal contrast De studie van Ajaj et al (###) vergelijkt MR-colografie met conventionele coloscopie Zij beschrijven ## patiënten met de klinische verdenking diverticulitis die binnen ## uur na de MR-colografie een coloscopie ondergingen Sensitiviteit en of computed tomography and water-soluble contrast enema prospective evaluation of ### patients <PERSOON> for sepsis and organ failure <PERSOON> in the surgical management of sigmoid diverticulitis <PERSOON> treatment of perforated diverticulitis of the sigmoid colon Dis Colon magnetic resonance imaging in suspected acute sigmoid diverticulitis Dis Colon Rectum;##(#), ##<DATUM> Diverticulitis on Thin-Section Helical CT with Colonic Contrast Material Experience with ### Cases Am J for detection of urgent conditions in patients with acute abdominal pain.
574
fms
contra-indicaties zoals een pacemaker Het beperkte bewijs dat nu beschikbaar is geeft aan dat de mogelijkheden van MRI voor het diagnosticeren van een acute diverticulitis MR-colografie (virtuele coloscopie) is een techniek die voornamelijk in opkomst is geraakt voor de detectie van (voorlopers van) colorectaal carcinoom Er zijn twee artikelen (Ajaj et al, ###; Schreyer et al, ###) die het gebruik van MR-colografie beschrijven in het diagnosticeren van patiënten met diverticulitis De studie van CT In deze studie werd gebruik gemaakt van intraveneus, oraal en rectaal contrast De studie van Ajaj et al (###) vergelijkt MR-colografie met conventionele coloscopie Zij beschrijven ## patiënten met de klinische verdenking diverticulitis die binnen ## uur na de MR-colografie een coloscopie ondergingen Sensitiviteit en of computed tomography and water-soluble contrast enema prospective evaluation of ### patients <PERSOON> for sepsis and organ failure <PERSOON> in the surgical management of sigmoid diverticulitis <PERSOON> treatment of perforated diverticulitis of the sigmoid colon Dis Colon magnetic resonance imaging in suspected acute sigmoid diverticulitis Dis Colon Rectum;##(#), ##<DATUM> Diverticulitis on Thin-Section Helical CT with Colonic Contrast Material Experience with ### Cases Am J for detection of urgent conditions in patients with acute abdominal pain BMJ;### b### the abdomen and pelvis without and with oral contrast in assessing acute abdominal pain in adult Emergency Department value of ultrasound (Conventional B-mode in combination with hydrocolonsonography and colour flow Doppler) in comparison to the well-established modalities like contrast enema and helical computertomography Zentralbl Chir;###(#), diagnosis, management and evolutive prognosis of acute left-sided colonic diverticulitis a review of ### patients Eur colonography for diagnosis and assessment of diverticulosis and diverticulitis <PERSOON> Dis;##(#), ##<DATUM> colonic diverticulitis in patients with acute intestinal inflammation? A prospective study <PERSOON> initial management of left lower quadrant peritonitis Dis Colon Rectum;##(##), Yacoe, M E & <PERSOON>, R B Jr (###) Sonography of appendicitis and diverticulitis Radiol Clin North Am;##(#), ##<DATUM> Dient het dieet aangepast te worden bij de behandeling van acute diverticulitis? Leg geen dieetrestricties op aan patiënten met diverticulitis in de acute fase, tenzij dit noodzakelijk is voor het Er dient vroegtijdig een voedingsplan gemaakt te worden om ondervoeding te voorkomen Traditionally, dietary restrictions as part of the treatment of acute diverticulitis were imposed routinely Evidence for this strategy has always been lacking Recently, two studies showed that an unrestricted diet as part of the treatment of uncomplicated diverticulitis is not associated with an increase in the development of diverticulitis related complications.
570
fms
BMJ;### b### the abdomen and pelvis without and with oral contrast in assessing acute abdominal pain in adult Emergency Department value of ultrasound (Conventional B-mode in combination with hydrocolonsonography and colour flow Doppler) in comparison to the well-established modalities like contrast enema and helical computertomography Zentralbl Chir;###(#), diagnosis, management and evolutive prognosis of acute left-sided colonic diverticulitis a review of ### patients Eur colonography for diagnosis and assessment of diverticulosis and diverticulitis <PERSOON> Dis;##(#), ##<DATUM> colonic diverticulitis in patients with acute intestinal inflammation? A prospective study <PERSOON> initial management of left lower quadrant peritonitis Dis Colon Rectum;##(##), Yacoe, M E & <PERSOON>, R B Jr (###) Sonography of appendicitis and diverticulitis Radiol Clin North Am;##(#), ##<DATUM> Dient het dieet aangepast te worden bij de behandeling van acute diverticulitis? Leg geen dieetrestricties op aan patiënten met diverticulitis in de acute fase, tenzij dit noodzakelijk is voor het Er dient vroegtijdig een voedingsplan gemaakt te worden om ondervoeding te voorkomen Traditionally, dietary restrictions as part of the treatment of acute diverticulitis were imposed routinely Evidence for this strategy has always been lacking Recently, two studies showed that an unrestricted diet as part of the treatment of uncomplicated diverticulitis is not associated with an increase in the development of diverticulitis related complications solid food diet compared to several types of diet restriction A prospective study found a <DATUM> complication rate up to # months after diagnosis which is comparable with the available literature on uncomplicated diverticulitis Although, the quality of this evidence is very low One study was limited by the retrospective design in which the types of dietary restriction that were imposed, were biased by patient characteristics at presentation such as diverticulitis severity and comorbidity (<PERSOON> results were not corrected for these confounders <PERSOON> other study was mainly biased by the lack of a control group (<PERSOON>, ###) Results from a group of patients with an unrestricted diet could only be compared with available rates in literature Furthermore, a considerable number of patients (## out of ### consecutive patients with uncomplicated diverticulitis) were excluded for various reasons which might have introduced selection bias On the other hand, there is no evidence at all in favour of any dietary restriction There is increasing attention for incorporated this in the national quality indicators by demanding an adequate energy- and protein intake at day # of any hospital admission Every day without sufficient intake might increase the risk of malnutrition Also, one should take into account that an unrestricted diet does not implicate a complete diet at day one <PERSOON> unrestricted diet means a diet without withholding patients intake that they are capable of consuming Moreover, these.
582
fms
A prospective study found a <DATUM> complication rate up to # months after diagnosis which is comparable with the available literature on uncomplicated diverticulitis Although, the quality of this evidence is very low One study was limited by the retrospective design in which the types of dietary restriction that were imposed, were biased by patient characteristics at presentation such as diverticulitis severity and comorbidity (<PERSOON> results were not corrected for these confounders <PERSOON> other study was mainly biased by the lack of a control group (<PERSOON>, ###) Results from a group of patients with an unrestricted diet could only be compared with available rates in literature Furthermore, a considerable number of patients (## out of ### consecutive patients with uncomplicated diverticulitis) were excluded for various reasons which might have introduced selection bias On the other hand, there is no evidence at all in favour of any dietary restriction There is increasing attention for incorporated this in the national quality indicators by demanding an adequate energy- and protein intake at day # of any hospital admission Every day without sufficient intake might increase the risk of malnutrition Also, one should take into account that an unrestricted diet does not implicate a complete diet at day one <PERSOON> unrestricted diet means a diet without withholding patients intake that they are capable of consuming Moreover, these are scheduled for any invasive procedures that demand fasting Patients that took part in the diverticulitis focus group meeting mentioned the variety and vagueness of dietary instructions in daily practice This emphasizes the importance of explaining the meaning of a diet without restrictions Concluding, the available evidence suggests that there are no repercussions of an unrestricted diet in the treatment of uncomplicated diverticulitis Although, the quality of this evidence is very low, there is no evidence for dietary restrictions at all Moreover, the risk of negative consequences from malnutrition seems to be a factor to take into account Therefore, the working group thinks that despite the low quality of evidence, a strong recommendation for an unrestricted diet in the treatment of acute diverticulitis is justified Despite the lack of evidence, dietary restrictions (nil-per-mouth, liquid diet, low fibre diet etcetera) were imposed as part of the treatment of acute diverticulitis routinely This strategy has been questioned for several years, although evidence in favour of an unrestricted diet has also been lacking <PERSOON> unrestricted diet could increase Een dieet zonder restricties, als onderdeel van de behandeling van acute ongecompliceerde Two observational cohort studies were included <PERSOON> studies were performed in the Netherlands and published recently A retrospective cohort study included ### CT-proven modified Hinchey #a and #b acute diverticulitis patients that were hospitalized with initial conservative treatment (Van der Wall, ###) Patients’ diets, imposed by the treating physician at presentation, were divided in four types; nil-per-os (n=##), clear liquid diet (n=##), liquid diet (n=##) and solid food diet (n=##).
600
fms
diverticulitis focus group meeting mentioned the variety and vagueness of dietary instructions in daily practice This emphasizes the importance of explaining the meaning of a diet without restrictions Concluding, the available evidence suggests that there are no repercussions of an unrestricted diet in the treatment of uncomplicated diverticulitis Although, the quality of this evidence is very low, there is no evidence for dietary restrictions at all Moreover, the risk of negative consequences from malnutrition seems to be a factor to take into account Therefore, the working group thinks that despite the low quality of evidence, a strong recommendation for an unrestricted diet in the treatment of acute diverticulitis is justified Despite the lack of evidence, dietary restrictions (nil-per-mouth, liquid diet, low fibre diet etcetera) were imposed as part of the treatment of acute diverticulitis routinely This strategy has been questioned for several years, although evidence in favour of an unrestricted diet has also been lacking <PERSOON> unrestricted diet could increase Een dieet zonder restricties, als onderdeel van de behandeling van acute ongecompliceerde Two observational cohort studies were included <PERSOON> studies were performed in the Netherlands and published recently A retrospective cohort study included ### CT-proven modified Hinchey #a and #b acute diverticulitis patients that were hospitalized with initial conservative treatment (Van der Wall, ###) Patients’ diets, imposed by the treating physician at presentation, were divided in four types; nil-per-os (n=##), clear liquid diet (n=##), liquid diet (n=##) and solid food diet (n=##) diverticulitis was more severe or when patients had higher comorbidity rates A prospective cohort study reported outcomes in a single group of sonography or CT-proven modified Hinchey #a and #b acute diverticulitis patients All ## patients were assigned to an unrestricted diet Since the national guideline recommended this unrestricted diet, no control group could be analyzed Patients that needed antibiotics or an invasive procedure, that were not able to tolerate any diet, treated with antibiotics, immunosuppressed, had possible underlying inflammatory bowel disease or malignancy were excluded Most patients (##%) were Hinchey stage #a A food diary was used to assess the true food intake after the instruction to eat whatever they wanted Of the patients that returned the food diary, ##% was eating a normal diet on the same day as the attendance at the emergency department (ED), ##% started a normal diet the day after the ED visit and #% In the retrospective study, only complications during hospitalization were reported (Van der Wall, ###) There were no complications in the solid foods group One patient (<DATUM> ) in the liquid diet group developed a complication (treated conservatively), # patients (<DATUM> ) in the clear liquid diet group (# treated operatively and # treated conservatively), and # patients (# #%) in the nil-per-os group developed complications (# treated operatively and # treated conservatively) In the prospective study, # patients (<DATUM> ) experienced # complications # patients (<DATUM> ) underwent surgery within # months after diagnosis.
648
fms
severe or when patients had higher comorbidity rates A prospective cohort study reported outcomes in a single group of sonography or CT-proven modified Hinchey #a and #b acute diverticulitis patients All ## patients were assigned to an unrestricted diet Since the national guideline recommended this unrestricted diet, no control group could be analyzed Patients that needed antibiotics or an invasive procedure, that were not able to tolerate any diet, treated with antibiotics, immunosuppressed, had possible underlying inflammatory bowel disease or malignancy were excluded Most patients (##%) were Hinchey stage #a A food diary was used to assess the true food intake after the instruction to eat whatever they wanted Of the patients that returned the food diary, ##% was eating a normal diet on the same day as the attendance at the emergency department (ED), ##% started a normal diet the day after the ED visit and #% In the retrospective study, only complications during hospitalization were reported (Van der Wall, ###) There were no complications in the solid foods group One patient (<DATUM> ) in the liquid diet group developed a complication (treated conservatively), # patients (<DATUM> ) in the clear liquid diet group (# treated operatively and # treated conservatively), and # patients (# #%) in the nil-per-os group developed complications (# treated operatively and # treated conservatively) In the prospective study, # patients (<DATUM> ) experienced # complications # patients (<DATUM> ) underwent surgery within # months after diagnosis developed free perforation # days after diagnosis and two other patients underwent surgery because of ongoing complaints Four other patients were re-admitted for persistent pain or recurrent diverticulitis Only the prospective study reported rates of recurrent diverticulitis and persistent complaints (<PERSOON>, ###) Four patients (<DATUM> ) developed recurrent disease within # months of follow-up and ## patients (<DATUM> ) experiences ongoing symptoms at # months after diagnosis of the initial episode De bewijskracht voor de uitkomstmaat complicaties begon op ‘laag’, aangezien het bewijs afkomstig is uit observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht met één niveau verlaagd gezien beperkingen in de Wat zijn de (on)gunstige effecten van geen dieetrestrictie ten opzichte van enige vorm van dieetrestricties bij Outcome Optreden van complicaties tijdens de initiële diverticulitis episode gerelateerd aan diverticulitis De werkgroep achtte het optreden van complicaties (abces, perforatie of invasieve interventie) tijdens de initiële diverticulitis episode een voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaat; en het optreden van recidief diverticulitis De werkgroep definieerde elke stijging van het aantal complicaties als gevolg van de interventie (geen In de databases Medline (OVID), Embase en de Cochrane Library (Wiley) is met relevante zoektermen gezocht naar systematische reviews, gerandomiseerde klinische onderzoeken en observationele onderzoeken De Minimaal één type dieet beschreven (vorm van restrictie dan wel volledig dieet) Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie ## studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de volledige tekst, werden vervolgens ## studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad.
637
fms
# days after diagnosis and two other patients underwent surgery because of ongoing complaints Four other patients were re-admitted for persistent pain or recurrent diverticulitis Only the prospective study reported rates of recurrent diverticulitis and persistent complaints (<PERSOON>, ###) Four patients (<DATUM> ) developed recurrent disease within # months of follow-up and ## patients (<DATUM> ) experiences ongoing symptoms at # months after diagnosis of the initial episode De bewijskracht voor de uitkomstmaat complicaties begon op ‘laag’, aangezien het bewijs afkomstig is uit observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht met één niveau verlaagd gezien beperkingen in de Wat zijn de (on)gunstige effecten van geen dieetrestrictie ten opzichte van enige vorm van dieetrestricties bij Outcome Optreden van complicaties tijdens de initiële diverticulitis episode gerelateerd aan diverticulitis De werkgroep achtte het optreden van complicaties (abces, perforatie of invasieve interventie) tijdens de initiële diverticulitis episode een voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaat; en het optreden van recidief diverticulitis De werkgroep definieerde elke stijging van het aantal complicaties als gevolg van de interventie (geen In de databases Medline (OVID), Embase en de Cochrane Library (Wiley) is met relevante zoektermen gezocht naar systematische reviews, gerandomiseerde klinische onderzoeken en observationele onderzoeken De Minimaal één type dieet beschreven (vorm van restrictie dan wel volledig dieet) Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie ## studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de volledige tekst, werden vervolgens ## studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad Dietary restrictions for acute diverticulitis evidence-based or expert <PERSOON> WA, van de Wall BJ, et al <PERSOON> unrestricted diet for uncomplicated diverticulitis is safe Results of the prospective diverticulitis diet study Colorectal Dis ###;# doi <DATUM> codi ### [Epub ahead of print] PubMed PMID Heeft bedrust een effect op het beloop van een acute diverticulitis coli? De werkgroep is van mening dat er geen aanwijzingen zijn om bedrust te adviseren bij een acute, Bedrust wordt veelal gepropageerd bij een diverticulitis Bij de ernstige zieke patiënt gebeurt dit vanzelf, over het mildere beloop is echter weinig bekend Omdat bedrust nog vaak uit maakt van de behandeling van patiënten Er is geen onderzoek naar de waarde van bedrust bij de behandeling van een acute diverticulitis Er is geen literatuur gevonden over de invloed van bedrust op het beloop van (milde) diverticulitis Behandel patiënten met ongecompliceerde acute diverticulitis (Hinchey #) niet routinematig met antibiotica Introduction and studies Routine antibiotic treatment of uncomplicated acute diverticulitis is still standard practice in many countries However, benefit of antibiotics has never been proven in these patients Furthermore, antibiotics are associated with several drawbacks such as antibiotic related adverse events (<DATUM> of antibiotic patients in the DIABOLO trial) and antimicrobial resistance In recent years, two randomised clinical trials compared antibiotic treatment with observational treatment in CT-proven uncomplicated acute diverticulitis Results and considerations <PERSOON> AVOD trial found comparable rates of complicated diverticulitis, emergency surgery and recurrent diverticulitis at #-year follow-up.
610
fms
<PERSOON> WA, van de Wall BJ, et al <PERSOON> unrestricted diet for uncomplicated diverticulitis is safe Results of the prospective diverticulitis diet study Colorectal Dis ###;# doi <DATUM> codi ### [Epub ahead of print] PubMed PMID Heeft bedrust een effect op het beloop van een acute diverticulitis coli? De werkgroep is van mening dat er geen aanwijzingen zijn om bedrust te adviseren bij een acute, Bedrust wordt veelal gepropageerd bij een diverticulitis Bij de ernstige zieke patiënt gebeurt dit vanzelf, over het mildere beloop is echter weinig bekend Omdat bedrust nog vaak uit maakt van de behandeling van patiënten Er is geen onderzoek naar de waarde van bedrust bij de behandeling van een acute diverticulitis Er is geen literatuur gevonden over de invloed van bedrust op het beloop van (milde) diverticulitis Behandel patiënten met ongecompliceerde acute diverticulitis (Hinchey #) niet routinematig met antibiotica Introduction and studies Routine antibiotic treatment of uncomplicated acute diverticulitis is still standard practice in many countries However, benefit of antibiotics has never been proven in these patients Furthermore, antibiotics are associated with several drawbacks such as antibiotic related adverse events (<DATUM> of antibiotic patients in the DIABOLO trial) and antimicrobial resistance In recent years, two randomised clinical trials compared antibiotic treatment with observational treatment in CT-proven uncomplicated acute diverticulitis Results and considerations <PERSOON> AVOD trial found comparable rates of complicated diverticulitis, emergency surgery and recurrent diverticulitis at #-year follow-up took patients to recover from their initial acute diverticulitis episode, rates of complicated diverticulitis, significant benefits were found for antibiotic treatment of uncomplicated diverticulitis <PERSOON> trials treated patients with broad-spectrum antibiotics according to local guidelines ensuring an antibiotic strategy suitable for local antimicrobial resistance patterns <PERSOON> trials were pragmatic, were not placebo controlled and had an open-label design, meaning that both the patient as the doctor were aware of the treatment allocation This probably has not caused bias for objective outcomes as complicated diverticulitis and emergency surgery, but it may have introduced some bias for a patient-reported outcome as recovery Although, since the intervention in the DIABOLO trial was omitting treatment instead of performing an additional intervention, this potential bias would probably benefit the antibiotic group, making the observed non-inferiority of observational treatment more reliable rather than less reliable <PERSOON> proportion of patients that developed complicated diverticulitis was not significantly different in both RCTs, but the absolute number of complicated diverticulitis cases was very low and the trials were not powered on this outcome However, no clinically relevant difference in rates of complicated diverticulitis were found in more than ### randomized patients in # RCTs Patient selection It should be noted when interpreting the results of these trials to use in daily practice First, immunocompromised patients were excluded in both trials, hence results can only be generalised to immunocompetent patients Given the reported higher risk of complicated diverticulitis, antibiotic treatment of.
575
fms
to recover from their initial acute diverticulitis episode, rates of complicated diverticulitis, significant benefits were found for antibiotic treatment of uncomplicated diverticulitis <PERSOON> trials treated patients with broad-spectrum antibiotics according to local guidelines ensuring an antibiotic strategy suitable for local antimicrobial resistance patterns <PERSOON> trials were pragmatic, were not placebo controlled and had an open-label design, meaning that both the patient as the doctor were aware of the treatment allocation This probably has not caused bias for objective outcomes as complicated diverticulitis and emergency surgery, but it may have introduced some bias for a patient-reported outcome as recovery Although, since the intervention in the DIABOLO trial was omitting treatment instead of performing an additional intervention, this potential bias would probably benefit the antibiotic group, making the observed non-inferiority of observational treatment more reliable rather than less reliable <PERSOON> proportion of patients that developed complicated diverticulitis was not significantly different in both RCTs, but the absolute number of complicated diverticulitis cases was very low and the trials were not powered on this outcome However, no clinically relevant difference in rates of complicated diverticulitis were found in more than ### randomized patients in # RCTs Patient selection It should be noted when interpreting the results of these trials to use in daily practice First, immunocompromised patients were excluded in both trials, hence results can only be generalised to immunocompetent patients Given the reported higher risk of complicated diverticulitis, antibiotic treatment of Furthermore, the AVOD trial only included Hinchey #a patients whereas the DIABOLO trial included both Hinchey #a and Hinchey #b patients Although, since only ## Hinchey #b patients were included, no firm conclusions can be drawn about the effect of omitting antibiotics in these patients with small abscesses Nevertheless, omitting antibiotics in patients Routine antibiotic treatment of uncomplicated acute diverticulitis has been, and in many countries still is, standard practice However, benefit of antibiotics has never been proven in these patients, and in some countries not part of regular treatment Furthermore, antibiotics are associated with several drawbacks such as antibiotic related adverse events (allergy, toxicity), selection of antimicrobial resistant bacteria and costs If omitting antibiotics would not delay recovery or increase the rate of complications in these patients, antibiotic Het behandelen van ongecompliceerde acute diverticulitis zonder antibiotica leidt niet tot een Two open-label, randomised clinical trials were included <PERSOON> Scandinavian AVOD trial included ### CT-proven recurrent diverticulitis, while the DIABOLO trial only included primary episodes of diverticulitis <PERSOON> trials excluded, among others, immunocompromised patients and patients in whom septic shock or bacteraemia was suspected In both trials observational treatment consisted of supportive care only <PERSOON> trials treated antibiotic patients with broad-spectrum antibiotics according to local guidelines <PERSOON> DIABOLO trial treated all antibiotic patients with intravenous antibiotics for at least ## hours, antibiotic patients in the AVOD trial were treated with intravenous or oral antibiotics All patients in the AVOD trial were admitted to the hospital, whereas patients in.
580
fms
Hinchey #a patients whereas the DIABOLO trial included both Hinchey #a and Hinchey #b patients Although, since only ## Hinchey #b patients were included, no firm conclusions can be drawn about the effect of omitting antibiotics in these patients with small abscesses Nevertheless, omitting antibiotics in patients Routine antibiotic treatment of uncomplicated acute diverticulitis has been, and in many countries still is, standard practice However, benefit of antibiotics has never been proven in these patients, and in some countries not part of regular treatment Furthermore, antibiotics are associated with several drawbacks such as antibiotic related adverse events (allergy, toxicity), selection of antimicrobial resistant bacteria and costs If omitting antibiotics would not delay recovery or increase the rate of complications in these patients, antibiotic Het behandelen van ongecompliceerde acute diverticulitis zonder antibiotica leidt niet tot een Two open-label, randomised clinical trials were included <PERSOON> Scandinavian AVOD trial included ### CT-proven recurrent diverticulitis, while the DIABOLO trial only included primary episodes of diverticulitis <PERSOON> trials excluded, among others, immunocompromised patients and patients in whom septic shock or bacteraemia was suspected In both trials observational treatment consisted of supportive care only <PERSOON> trials treated antibiotic patients with broad-spectrum antibiotics according to local guidelines <PERSOON> DIABOLO trial treated all antibiotic patients with intravenous antibiotics for at least ## hours, antibiotic patients in the AVOD trial were treated with intravenous or oral antibiotics All patients in the AVOD trial were admitted to the hospital, whereas patients in outpatient treatment were met <PERSOON> AVOD trial reported outcomes up to ## months, the DIABOLO trial <PERSOON> DIABOLO trial reported the time to full recovery which was defined by meeting the following criteria discharge from hospital, normal diet, temperature less than ##°C, VAS pain score below # (with no use of daily pain medication), and resumption of pre-illness working activities as assessed by a daily patient diary No difference was found among groups; observation median ## days (IQR #-##) versus antibiotics median ## days In both trials, no differences in rates of complicated diverticulitis were found <PERSOON> AVOD trial reported perforated diverticulitis and abscesses as complicated diverticulitis and found rates of <DATUM> (<DATUM> in the observational arm versus # #% (<DATUM> in the antibiotic arm; p=# ### <PERSOON> DIABOLO trial defined complicated observational arm versus <DATUM> (<DATUM> in the antibiotic arm; p=# ### <PERSOON> comparable rates of complicated diverticulitis are also reflected in the comparable rates of emergency surgery; observation # #% (<DATUM> versus DIABOLO trial only, were comparable; observation <DATUM> (#<DATUM> versus antibiotics <DATUM> (#<DATUM> ; p=# ### <PERSOON> AVOD trial reported diagnosed recurrent diverticulitis rates at ## months and the DIABOLO trial at # months <PERSOON> trials found no clinically relevant differences In the AVOD trial, <DATUM> (#<DATUM-##> of observational patients developed a recurrent episode within ## months versus <DATUM-##> (#<DATUM-##> of antibiotic patients; p=# ### In the DIABOLO trial, <DATUM-##> (<DATUM> in the observational group versus #.
699
fms
met <PERSOON> AVOD trial reported outcomes up to ## months, the DIABOLO trial <PERSOON> DIABOLO trial reported the time to full recovery which was defined by meeting the following criteria discharge from hospital, normal diet, temperature less than ##°C, VAS pain score below # (with no use of daily pain medication), and resumption of pre-illness working activities as assessed by a daily patient diary No difference was found among groups; observation median ## days (IQR #-##) versus antibiotics median ## days In both trials, no differences in rates of complicated diverticulitis were found <PERSOON> AVOD trial reported perforated diverticulitis and abscesses as complicated diverticulitis and found rates of <DATUM> (<DATUM> in the observational arm versus # #% (<DATUM> in the antibiotic arm; p=# ### <PERSOON> DIABOLO trial defined complicated observational arm versus <DATUM> (<DATUM> in the antibiotic arm; p=# ### <PERSOON> comparable rates of complicated diverticulitis are also reflected in the comparable rates of emergency surgery; observation # #% (<DATUM> versus DIABOLO trial only, were comparable; observation <DATUM> (#<DATUM> versus antibiotics <DATUM> (#<DATUM> ; p=# ### <PERSOON> AVOD trial reported diagnosed recurrent diverticulitis rates at ## months and the DIABOLO trial at # months <PERSOON> trials found no clinically relevant differences In the AVOD trial, <DATUM> (#<DATUM-##> of observational patients developed a recurrent episode within ## months versus <DATUM-##> (#<DATUM-##> of antibiotic patients; p=# ### In the DIABOLO trial, <DATUM-##> (<DATUM> in the observational group versus # De bewijskracht voor de uitkomstmaat herstel begon op ‘hoog’ aangezien het bewijs afkomstig is uit De bewijskracht voor de uitkomstmaat complicaties begon op ‘hoog’ aangezien het bewijs afkomstig is uit gerandomiseerde klinische onderzoeken Vervolgens is de bewijskracht niet verlaagd aangezien er, bij een weliswaar relatief gering aantal complicaties, geen klinisch relevant verschil werd gezien De bewijskracht voor de uitkomstmaat recidief diverticulitis begon op ‘hoog’ aangezien het bewijs afkomstig is Leidt het afzien van antibiotische behandeling bij ongecompliceerde diverticulitis tot een langer herstel of meer De werkgroep achtte herstel en complicaties voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaten; en recidief Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd op grond van de Gerandomiseerde klinische onderzoeken die behandeling met en zonder/placebo vergeleken bij patiënten Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie # studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de volledige tekst, werden vervolgens # van deze # studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad <PERSOON> F, et al Randomized clinical trial of antibiotics in acute uncomplicated diverticulitis <PERSOON> N, et al Randomized clinical trial of observational versus antibiotic treatment for a first episode Wat is de optimale keuze en duur van de antimicrobiële behandeling bij de behandeling van ongecompliceerde *dose depending on the available cepaholosporin ((WEBLINK)), cefuroxime and cetriaxon are most often Generally, in the situation of diverticulitis, two different aims of administration of antibiotics can be identified.
679
fms
de uitkomstmaat herstel begon op ‘hoog’ aangezien het bewijs afkomstig is uit De bewijskracht voor de uitkomstmaat complicaties begon op ‘hoog’ aangezien het bewijs afkomstig is uit gerandomiseerde klinische onderzoeken Vervolgens is de bewijskracht niet verlaagd aangezien er, bij een weliswaar relatief gering aantal complicaties, geen klinisch relevant verschil werd gezien De bewijskracht voor de uitkomstmaat recidief diverticulitis begon op ‘hoog’ aangezien het bewijs afkomstig is Leidt het afzien van antibiotische behandeling bij ongecompliceerde diverticulitis tot een langer herstel of meer De werkgroep achtte herstel en complicaties voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaten; en recidief Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd op grond van de Gerandomiseerde klinische onderzoeken die behandeling met en zonder/placebo vergeleken bij patiënten Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie # studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de volledige tekst, werden vervolgens # van deze # studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad <PERSOON> F, et al Randomized clinical trial of antibiotics in acute uncomplicated diverticulitis <PERSOON> N, et al Randomized clinical trial of observational versus antibiotic treatment for a first episode Wat is de optimale keuze en duur van de antimicrobiële behandeling bij de behandeling van ongecompliceerde *dose depending on the available cepaholosporin ((WEBLINK)), cefuroxime and cetriaxon are most often Generally, in the situation of diverticulitis, two different aims of administration of antibiotics can be identified other vulnerable patients, aims to prevent a complicated course By killing the common micro-organisms mentioned above at the location of the infected diverticulum, it is assumed that they contribute to recovery and prevent complications There are no randomized studies that clearly demonstrate a beneficial effect of antibiotics in this target group (see designated chapter in this guideline) <PERSOON> diverticulitis stage and the aim of antimicrobial treatment have an effect on the duration (shorter) and dosage of the antimicrobial treatment (no Secondly, in the situation of complicated diverticulitis the target of antimicrobial treatment is to treat (undrained) abscesses or local peritonitis These indications warrant a longer duration of treatment and sometimes higher dosing to achieve appropriate concentrations of the antibiotics at the site of infection Thus, in the setting of a complicated treatment, the final treatment depends on the precise type of complication and, if possible, At present, empiric treatment can be aimed at sensitive strains of E coli and anaerobic micro-organisms However, to identify less expected pathogens and resistant E coli strains any aspirated material should be sent to the microbiological laboratory for bacterial culture Several antimicrobial treatment options are available, depending on the ability of the patient to take oral medication (Aanbevelingen) In all situations, individual patient characteristics, for example reported allergy, kidney function, colonisation with a resistant strain of E coli, among others, should be taken into account when selecting an appropriate antimicrobial regimen Based In uncomplicated diverticulitis the clinical course is most often benign and bacterial cultures are not obtained.
571
fms
killing the common micro-organisms mentioned above at the location of the infected diverticulum, it is assumed that they contribute to recovery and prevent complications There are no randomized studies that clearly demonstrate a beneficial effect of antibiotics in this target group (see designated chapter in this guideline) <PERSOON> diverticulitis stage and the aim of antimicrobial treatment have an effect on the duration (shorter) and dosage of the antimicrobial treatment (no Secondly, in the situation of complicated diverticulitis the target of antimicrobial treatment is to treat (undrained) abscesses or local peritonitis These indications warrant a longer duration of treatment and sometimes higher dosing to achieve appropriate concentrations of the antibiotics at the site of infection Thus, in the setting of a complicated treatment, the final treatment depends on the precise type of complication and, if possible, At present, empiric treatment can be aimed at sensitive strains of E coli and anaerobic micro-organisms However, to identify less expected pathogens and resistant E coli strains any aspirated material should be sent to the microbiological laboratory for bacterial culture Several antimicrobial treatment options are available, depending on the ability of the patient to take oral medication (Aanbevelingen) In all situations, individual patient characteristics, for example reported allergy, kidney function, colonisation with a resistant strain of E coli, among others, should be taken into account when selecting an appropriate antimicrobial regimen Based In uncomplicated diverticulitis the clinical course is most often benign and bacterial cultures are not obtained also treat cephalosporin resistant E coli and a broader spectrum of enterobactereacea is only warranted in case of suspected bacteraemia or sepsis This advice is different than that for complicated diverticulitis Of note, most formularia (for example SWAB-ID) only provide a treatment advice for antimicrobial therapy in the setting In studies in which cultures were taken in situations of complicated diverticulitis, E coli and anaerobic bacteria (mainly Bacteroides spp ) were most frequently found present Hence, in case there is an indication for antimicrobial treatment, the spectrum of the antibiotic regimen should be chosen such that these microorganisms are appropriately treated Although other micro-organisms that can normally be found in the gut (for example Enterococci) are sometimes cultured from diverticular abscesses, these are not regarded to play a pivotal role in the development of the disease Attempting to empirically treat all potentially involved microorganisms is virtually impossible and would cause overtreatment (id est unnecessary use of broad spectrum antibiotics), with the consequence of increased costs, side effects and selection of resistance Wat zijn de (on)gunstige effecten van verschillende antibiotica en verschillende duur van de antibiotica bij de diverticulitis voor de besluitvorming belangrijke uitkomstmaten De werkgroep definieerde niet a priori de In de databases Medline (via OVID) en Embase (via Embase com) is op <DATUM> met relevante zoektermen gezocht naar systematische reviews van vergelijkend onderzoek en vergelijkend onderzoek (RCT’s en CCT’s) De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ## treffers op.
572
fms
treat cephalosporin resistant E coli and a broader spectrum of enterobactereacea is only warranted in case of suspected bacteraemia or sepsis This advice is different than that for complicated diverticulitis Of note, most formularia (for example SWAB-ID) only provide a treatment advice for antimicrobial therapy in the setting In studies in which cultures were taken in situations of complicated diverticulitis, E coli and anaerobic bacteria (mainly Bacteroides spp ) were most frequently found present Hence, in case there is an indication for antimicrobial treatment, the spectrum of the antibiotic regimen should be chosen such that these microorganisms are appropriately treated Although other micro-organisms that can normally be found in the gut (for example Enterococci) are sometimes cultured from diverticular abscesses, these are not regarded to play a pivotal role in the development of the disease Attempting to empirically treat all potentially involved microorganisms is virtually impossible and would cause overtreatment (id est unnecessary use of broad spectrum antibiotics), with the consequence of increased costs, side effects and selection of resistance Wat zijn de (on)gunstige effecten van verschillende antibiotica en verschillende duur van de antibiotica bij de diverticulitis voor de besluitvorming belangrijke uitkomstmaten De werkgroep definieerde niet a priori de In de databases Medline (via OVID) en Embase (via Embase com) is op <DATUM> met relevante zoektermen gezocht naar systematische reviews van vergelijkend onderzoek en vergelijkend onderzoek (RCT’s en CCT’s) De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ## treffers op patiënten met ongecompliceerde diverticulitis die gerandomiseerd zijn naar verschillende antibiotica Studies die antibiotica onderzochten welke in <LOCATIE> niet geïndiceerd is bij diverticulitis werden geëxcludeerd Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie # studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de volledige tekst, werden vervolgens alle studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad Verantwoording) Di <PERSOON> G, <PERSOON> G, et al Efficacy of mesalazine in the treatment of symptomatic diverticular disease Kellum JM, Sugerman HJ, Coppa GF, et al Randomized, prospective comparison of cefoxitin and gentamicin-clindamycin in <PERSOON> F, et al Prospective randomized clinical trial assessing the efficacy of a short course of intravenously administered amoxicillin plus clavulanic acid followed by oral antibiotic in patients with uncomplicated acute Scarpa CR, Buchs NC, Poncet A, et al Short-term intravenous antibiotic treatment in uncomplicated diverticulitis does not Patiënten die voldoen aan de volgende criteria kunnen ambulant behandeld worden Traditionally, routine intravenous antibiotic treatment of uncomplicated diverticulitis made inpatient treatment inevitable Meanwhile, intravenous antibiotic treatment has been replaced by oral antibiotic treatment and lately by treatment without antibiotics Therefore this inevitable reason for admission has disappeared A total of ## studies reported readmission rates, diverticulitis related complication rates, and costs of outpatient treatment Of ## studies that included a control group, in # studies this control group consisted of patients that were admitted because of the presence of one or more exclusion criteria for outpatient treatment or because of.
578
fms
patiënten met ongecompliceerde diverticulitis die gerandomiseerd zijn naar verschillende antibiotica Studies die antibiotica onderzochten welke in <LOCATIE> niet geïndiceerd is bij diverticulitis werden geëxcludeerd Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie # studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de volledige tekst, werden vervolgens alle studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad Verantwoording) Di <PERSOON> G, <PERSOON> G, et al Efficacy of mesalazine in the treatment of symptomatic diverticular disease Kellum JM, Sugerman HJ, Coppa GF, et al Randomized, prospective comparison of cefoxitin and gentamicin-clindamycin in <PERSOON> F, et al Prospective randomized clinical trial assessing the efficacy of a short course of intravenously administered amoxicillin plus clavulanic acid followed by oral antibiotic in patients with uncomplicated acute Scarpa CR, Buchs NC, Poncet A, et al Short-term intravenous antibiotic treatment in uncomplicated diverticulitis does not Patiënten die voldoen aan de volgende criteria kunnen ambulant behandeld worden Traditionally, routine intravenous antibiotic treatment of uncomplicated diverticulitis made inpatient treatment inevitable Meanwhile, intravenous antibiotic treatment has been replaced by oral antibiotic treatment and lately by treatment without antibiotics Therefore this inevitable reason for admission has disappeared A total of ## studies reported readmission rates, diverticulitis related complication rates, and costs of outpatient treatment Of ## studies that included a control group, in # studies this control group consisted of patients that were admitted because of the presence of one or more exclusion criteria for outpatient treatment or because of Therefore, no reliable comparison of the treatment groups could be made in these # studies Only # studies, one randomized clinical trial and one prospective cohort study selecting patients based on the time period they were treated in, made (reliable?) comparison between outpatient and inpatient treatment groups possible These studies reported similar rates of readmission (combined rate of <DATUM> (#/##) in the outpatient group versus <DATUM> (<DATUM> in the inpatient group), and no diverticulitis related interventions (surgery or radiological abscess drainage) in each <PERSOON> pooled readmission rate in the outpatient group of all ## studies was low; #% (##% CI #% to #%) Most readmissions were because of persistent pain or vomiting; # out of a combined total of ### patients needed emergency surgery, and # out of ### patients needed percutaneous abscess drainage <PERSOON> cost of outpatient treatment was ##% to ##% cheaper than inpatient treatment, although selection bias (more severe cases were more likely to be admitted) might also have played a role here Although outpatient treatment of acute diverticulitis seems to be safe based on these results, the selection of patients should be noted Almost all studies applied selection criteria for outpatient treatment <PERSOON> most frequently used criteria were patient characteristics (absence of comorbidities or immunosuppressed state), clinical condition (uncomplicated diverticulitis and ability to tolerate oral intake) and patients’ social environment (adequate family and social network) Therefore, results from the literature and subsequent conclusions only.
617
fms
Therefore, no reliable comparison of the treatment groups could be made in these # studies Only # studies, one randomized clinical trial and one prospective cohort study selecting patients based on the time period they were treated in, made (reliable?) comparison between outpatient and inpatient treatment groups possible These studies reported similar rates of readmission (combined rate of <DATUM> (#/##) in the outpatient group versus <DATUM> (<DATUM> in the inpatient group), and no diverticulitis related interventions (surgery or radiological abscess drainage) in each <PERSOON> pooled readmission rate in the outpatient group of all ## studies was low; #% (##% CI #% to #%) Most readmissions were because of persistent pain or vomiting; # out of a combined total of ### patients needed emergency surgery, and # out of ### patients needed percutaneous abscess drainage <PERSOON> cost of outpatient treatment was ##% to ##% cheaper than inpatient treatment, although selection bias (more severe cases were more likely to be admitted) might also have played a role here Although outpatient treatment of acute diverticulitis seems to be safe based on these results, the selection of patients should be noted Almost all studies applied selection criteria for outpatient treatment <PERSOON> most frequently used criteria were patient characteristics (absence of comorbidities or immunosuppressed state), clinical condition (uncomplicated diverticulitis and ability to tolerate oral intake) and patients’ social environment (adequate family and social network) Therefore, results from the literature and subsequent conclusions only oral antibiotics or no antibiotics at all This opened the way for outpatient instead of inpatient treatment which may reduce the burden on healthcare utilisation and increase patients’ comfort However, the safety of this outpatient treatment has only been studied thoroughly in recent years orale intake mogelijk, adequaat sociaal netwerk) lijkt te leiden tot een acceptabel laag orale intake mogelijk, adequaat sociaal netwerk) lijkt niet geassocieerd met het vaker Het ambulant behandelen van geselecteerde patiënten met acute diverticulitis patiënten lijkt A total of ## studies was included, # randomized clinical trial, and ## prospective and # retrospective cohort studies Most studies (n = ##) were performed in Spain, the other in Finland, Sweden, the Netherlands and the USA, respectively All but one study used computed tomography (CT) to confirm the diagnosis diverticulitis; a Dutch study (Unlu, ###) used either CT or sonography Although all studies included patients that received outpatient treatment, different treatment protocols were employed In most studies, outpatient treatment consisted of ambulatory treatment at home with oral antibiotics and a liquid diet during the first couple of days followed by outpatient clinic visits after # to # days Some studies did not define the outpatient treatment protocol Three studies specifically stated that all patients were treated without antibiotics (Estrada, ###; Isacson, ###; Mali, ###) Most studies selected candidates for outpatient treatment based on patient diverticulitis and ability to tolerate oral intake) and patients’ social environment (adequate family and social network).
639
fms
This opened the way for outpatient instead of inpatient treatment which may reduce the burden on healthcare utilisation and increase patients’ comfort However, the safety of this outpatient treatment has only been studied thoroughly in recent years orale intake mogelijk, adequaat sociaal netwerk) lijkt te leiden tot een acceptabel laag orale intake mogelijk, adequaat sociaal netwerk) lijkt niet geassocieerd met het vaker Het ambulant behandelen van geselecteerde patiënten met acute diverticulitis patiënten lijkt A total of ## studies was included, # randomized clinical trial, and ## prospective and # retrospective cohort studies Most studies (n = ##) were performed in Spain, the other in Finland, Sweden, the Netherlands and the USA, respectively All but one study used computed tomography (CT) to confirm the diagnosis diverticulitis; a Dutch study (Unlu, ###) used either CT or sonography Although all studies included patients that received outpatient treatment, different treatment protocols were employed In most studies, outpatient treatment consisted of ambulatory treatment at home with oral antibiotics and a liquid diet during the first couple of days followed by outpatient clinic visits after # to # days Some studies did not define the outpatient treatment protocol Three studies specifically stated that all patients were treated without antibiotics (Estrada, ###; Isacson, ###; Mali, ###) Most studies selected candidates for outpatient treatment based on patient diverticulitis and ability to tolerate oral intake) and patients’ social environment (adequate family and social network) (Etzioni, ###; <PERSOON> majority of studies used outpatient treatment protocols feasible in most hospitals (ambulatory treatment at home with an outpatient clinic visit after # to # days) # studies treated patients in a hospital at home (<PERSOON>, ###; <PERSOON>, ###) or home care unit (<PERSOON> patients in the hospital at home setting were treated at home, with intravenous antibiotics, with daily visits by a nurse and visits by the treating physician two to three times per week In case of the home care unit study, no detailed description of the treatment strategy was provided However routine intravenous antibiotic treatment suggests a protocol similar to the hospital at home setting <PERSOON> two hospital at home studies also included a different type of patient from other included studies, as they included patients with present comorbidity (<PERSOON>, ###) or only patients older than ## years (<PERSOON>, ###) Ten studies compared results from the outpatient treatment group with a reference group of admitted patients However, in # out of these ## studies these patients were admitted because of one or more exclusion criteria for outpatient treatment or because of a decision of the physician based on the clinical condition of the <PERSOON>, the control groups in these # studies were seriously suspected of selection bias Only in one randomized clinical trial (randomizing between in- or outpatient treatment of uncomplicated diverticulitis patients) and one prospective.
611
fms
###) <PERSOON> majority of studies used outpatient treatment protocols feasible in most hospitals (ambulatory treatment at home with an outpatient clinic visit after # to # days) # studies treated patients in a hospital at home (<PERSOON>, ###; <PERSOON>, ###) or home care unit (<PERSOON> patients in the hospital at home setting were treated at home, with intravenous antibiotics, with daily visits by a nurse and visits by the treating physician two to three times per week In case of the home care unit study, no detailed description of the treatment strategy was provided However routine intravenous antibiotic treatment suggests a protocol similar to the hospital at home setting <PERSOON> two hospital at home studies also included a different type of patient from other included studies, as they included patients with present comorbidity (<PERSOON>, ###) or only patients older than ## years (<PERSOON>, ###) Ten studies compared results from the outpatient treatment group with a reference group of admitted patients However, in # out of these ## studies these patients were admitted because of one or more exclusion criteria for outpatient treatment or because of a decision of the physician based on the clinical condition of the <PERSOON>, the control groups in these # studies were seriously suspected of selection bias Only in one randomized clinical trial (randomizing between in- or outpatient treatment of uncomplicated diverticulitis patients) and one prospective All ## studies reported rates of readmission Although, one retrospective cohort study (Etzioni, ###) reported a combined endpoint of non-elective readmission or emergency department evaluation instead of readmission separately <PERSOON> two studies with a representative control group found <DATUM> (#/##) readmission rate in the outpatient group versus <DATUM> (#/##) readmission rate in het inpatient group (p = # ###; Biondo ###) and <DATUM> (#/##) readmission rate in the outpatient group versus a # #% (#/##) readmission rate in the inpatient group (no Since the other ## studies lacked a representative control group, the incidence rates of readmission in solely the outpatient group from all ## studies were pooled This pooled incidence rate of readmission in the outpatient treatment group was #% (##% CI #% to #%) (Figure #) When readmission rates in outpatient treatment groups of studies that employed a realistic ambulatory home treatment protocol only were pooled (excluding the Figure # Forest plot of pooled incidence rate of readmission in patients that receiver outpatient A total of ## studies reported the need for emergency surgery in patients receiving outpatient treatment In all ## studies combined, only # of ### patients (# ##%) underwent emergency surgery <PERSOON> need for percutaneous abscess drainage was reported in ## studies Only # patient underwent percutaneous abscess Five studies reported a comparison of costs between outpatient and inpatient treatment Outpatient treatment resulted in ##% to ##% cost savings for the treatment of a patients with acute diverticulitis (Table #) Table # Costs (in Euros) of patients that received outpatient or inpatient treatment.
683
fms
###) reported a combined endpoint of non-elective readmission or emergency department evaluation instead of readmission separately <PERSOON> two studies with a representative control group found <DATUM> (#/##) readmission rate in the outpatient group versus <DATUM> (#/##) readmission rate in het inpatient group (p = # ###; Biondo ###) and <DATUM> (#/##) readmission rate in the outpatient group versus a # #% (#/##) readmission rate in the inpatient group (no Since the other ## studies lacked a representative control group, the incidence rates of readmission in solely the outpatient group from all ## studies were pooled This pooled incidence rate of readmission in the outpatient treatment group was #% (##% CI #% to #%) (Figure #) When readmission rates in outpatient treatment groups of studies that employed a realistic ambulatory home treatment protocol only were pooled (excluding the Figure # Forest plot of pooled incidence rate of readmission in patients that receiver outpatient A total of ## studies reported the need for emergency surgery in patients receiving outpatient treatment In all ## studies combined, only # of ### patients (# ##%) underwent emergency surgery <PERSOON> need for percutaneous abscess drainage was reported in ## studies Only # patient underwent percutaneous abscess Five studies reported a comparison of costs between outpatient and inpatient treatment Outpatient treatment resulted in ##% to ##% cost savings for the treatment of a patients with acute diverticulitis (Table #) Table # Costs (in Euros) of patients that received outpatient or inpatient treatment Outpatient treatment Inpatient treatment Savings in euros Savings in percentages De bewijskracht voor de uitkomstmaat noodzaak tot (her)opname begon op ‘laag’, aangezien het bewijs (grotendeels) afkomstig is uit observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht met niet verlaagd De bewijskracht voor de uitkomstmaat noodzaak tot spoedoperatie of percutane abcesdrainage begon op ‘laag’, aangezien het bewijs afkomstig is uit observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht met # De bewijskracht voor de uitkomstmaat kosten begon op ‘laag’, aangezien het bewijs afkomstig is uit observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht met # niveau verlaagd gezien beperkingen in de Wat zijn de (on)gunstige effecten van een ambulante behandeling ten opzichte van een klinische opname bij Outcome Noodzaak tot (her)opname, noodzaak tot spoedoperatie of percutane abcesdrainage, kosten De werkgroep achtte de noodzaak tot (her)opname een voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaat; en het optreden van de noodzaak tot spoedoperatie of percutane abcesdrainage complicaties en de kosten voor de De werkgroep definieerde een (her)opname percentage van minder dan ##% als een klinisch (patiënt) naar systematische reviews, gerandomiseerde klinische onderzoeken en observationele onderzoeken Tevens zijn de gerelateerde artikelen handmatig doorzocht De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd op grond van de Studiegroep bestaande uit daadwerkelijk ambulant behandelde patiënten (studies waarbij patiënten klinisch behandeld werden volgens een protocol dat ook in de thuissituatie gevoerd zou kunnen worden Niet meer dan ##% rechtszijdige diverticulitis geïncludeerd (de richtlijn richt zich op linkszijdige diverticulitis,.
665
fms
Outpatient treatment Inpatient treatment Savings in euros Savings in percentages De bewijskracht voor de uitkomstmaat noodzaak tot (her)opname begon op ‘laag’, aangezien het bewijs (grotendeels) afkomstig is uit observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht met niet verlaagd De bewijskracht voor de uitkomstmaat noodzaak tot spoedoperatie of percutane abcesdrainage begon op ‘laag’, aangezien het bewijs afkomstig is uit observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht met # De bewijskracht voor de uitkomstmaat kosten begon op ‘laag’, aangezien het bewijs afkomstig is uit observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht met # niveau verlaagd gezien beperkingen in de Wat zijn de (on)gunstige effecten van een ambulante behandeling ten opzichte van een klinische opname bij Outcome Noodzaak tot (her)opname, noodzaak tot spoedoperatie of percutane abcesdrainage, kosten De werkgroep achtte de noodzaak tot (her)opname een voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaat; en het optreden van de noodzaak tot spoedoperatie of percutane abcesdrainage complicaties en de kosten voor de De werkgroep definieerde een (her)opname percentage van minder dan ##% als een klinisch (patiënt) naar systematische reviews, gerandomiseerde klinische onderzoeken en observationele onderzoeken Tevens zijn de gerelateerde artikelen handmatig doorzocht De zoekverantwoording is weergegeven onder het tabblad Verantwoording De literatuurzoekactie leverde ### treffers op Studies werden geselecteerd op grond van de Studiegroep bestaande uit daadwerkelijk ambulant behandelde patiënten (studies waarbij patiënten klinisch behandeld werden volgens een protocol dat ook in de thuissituatie gevoerd zou kunnen worden Niet meer dan ##% rechtszijdige diverticulitis geïncludeerd (de richtlijn richt zich op linkszijdige diverticulitis, klein aantal rechtszijdige diverticulitis patiënten of een niet genoemd aantal rechtszijdige diverticulitis Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie ## studies geselecteerd Na raadpleging van de volledige tekst, werden ## studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad Verantwoording) en ## <PERSOON> D, et al Courtier and <PERSOON> treatment of patients with uncomplicated acute <PERSOON> E, et al "Outpatient versus hospitalization management for uncomplicated diverticulitis <PERSOON> LA, et al "Selective non-antibiotic treatment in sigmoid diverticulitis is it time <PERSOON> VY, Cannom RR, et al (###) "Outpatient treatment of acute diverticulitis Rates and predictors of failure " <PERSOON> K, et al "Outpatient, non-antibiotic management in acute uncomplicated diverticulitis a <PERSOON> S, et al "Outpatient treatment of uncomplicated acute diverticulitis Impact on healthcare costs " Mali JP, Mentula PJ, Leppaniemi AK, et al "Symptomatic Treatment for <PERSOON> De <PERSOON> A, et al "Safety and efficiency of ambulatory treatment of acute <PERSOON-##> L, <PERSOON-##> X, et al "Application of a modified Neff classification to patients with <PERSOON-##> J, et al "Applicability, safety and efficiency of outpatient treatment in uncomplicated <PERSOON-##> A, et al "Outpatient treatment in uncomplicated acute diverticulitis.
595
fms
of een niet genoemd aantal rechtszijdige diverticulitis Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie ## studies geselecteerd Na raadpleging van de volledige tekst, werden ## studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad Verantwoording) en ## <PERSOON> D, et al Courtier and <PERSOON> treatment of patients with uncomplicated acute <PERSOON> E, et al "Outpatient versus hospitalization management for uncomplicated diverticulitis <PERSOON> LA, et al "Selective non-antibiotic treatment in sigmoid diverticulitis is it time <PERSOON> VY, Cannom RR, et al (###) "Outpatient treatment of acute diverticulitis Rates and predictors of failure " <PERSOON> K, et al "Outpatient, non-antibiotic management in acute uncomplicated diverticulitis a <PERSOON> S, et al "Outpatient treatment of uncomplicated acute diverticulitis Impact on healthcare costs " Mali JP, Mentula PJ, Leppaniemi AK, et al "Symptomatic Treatment for <PERSOON> De <PERSOON> A, et al "Safety and efficiency of ambulatory treatment of acute <PERSOON-##> L, <PERSOON-##> X, et al "Application of a modified Neff classification to patients with <PERSOON-##> J, et al "Applicability, safety and efficiency of outpatient treatment in uncomplicated <PERSOON-##> A, et al "Outpatient treatment in uncomplicated acute diverticulitis " <PERSOON-##> of <PERSOON-##> R, et al "(Applicability, safety and efficacy of an ambulatory treatment protocol in patients with Rueda JC, Jimenez A, <PERSOON-##> A, et al "Home treatment of uncomplicated acute diverticulitis " <PERSOON-##> PM, Gerhards MF, et al "Outpatient treatment for acute uncomplicated diverticulitis " European Journal of Welke bijzondere patiëntengroepen vereisen een aangepaste behandeling van ongecompliceerde diverticulitis? # dient de behandeling te worden aangepast bij de jonge patiënt? # dient de behandeling te worden aangepast bij de immuungecompromitteerde patiënt? # dient de behandeling te worden aangepast bij de patiënt met medicatie? <PERSOON-##> het beleid dat wordt gevoerd voor de acute diverticulitis patiënt niet aan enkel op basis van een lage of Behandel patiënten met ongecompliceerde diverticulitis die een orgaantransplantatie hebben ondergaan of voor andere indicaties enige vorm van immunosuppressieve medicatie gebruiken laagdrempelig met antibiotica en De behandeling van patiënten met diabetes mellitus en ongecompliceerde diverticulitis hoeft niet aangepast te To assess the role of age in the management of uncomplicated diverticulitis, ideally research should be focussed on the risk of a complicated course of initially uncomplicated diverticulitis Such studies however, were not found <PERSOON-##> available evidence demonstrates that young patients (age cut-off at ## to ##) do not suffer from complicated diverticulitis at presentation more often than elderly patients Also, young patients do not need to.
583
fms
<PERSOON> of <PERSOON> R, et al "(Applicability, safety and efficacy of an ambulatory treatment protocol in patients with Rueda JC, Jimenez A, <PERSOON> A, et al "Home treatment of uncomplicated acute diverticulitis " <PERSOON> PM, Gerhards MF, et al "Outpatient treatment for acute uncomplicated diverticulitis " European Journal of Welke bijzondere patiëntengroepen vereisen een aangepaste behandeling van ongecompliceerde diverticulitis? # dient de behandeling te worden aangepast bij de jonge patiënt? # dient de behandeling te worden aangepast bij de immuungecompromitteerde patiënt? # dient de behandeling te worden aangepast bij de patiënt met medicatie? <PERSOON> het beleid dat wordt gevoerd voor de acute diverticulitis patiënt niet aan enkel op basis van een lage of Behandel patiënten met ongecompliceerde diverticulitis die een orgaantransplantatie hebben ondergaan of voor andere indicaties enige vorm van immunosuppressieve medicatie gebruiken laagdrempelig met antibiotica en De behandeling van patiënten met diabetes mellitus en ongecompliceerde diverticulitis hoeft niet aangepast te To assess the role of age in the management of uncomplicated diverticulitis, ideally research should be focussed on the risk of a complicated course of initially uncomplicated diverticulitis Such studies however, were not found <PERSOON> available evidence demonstrates that young patients (age cut-off at ## to ##) do not suffer from complicated diverticulitis at presentation more often than elderly patients Also, young patients do not need to Although these results include interventions during the entire initial diverticulitis episode or hospital stay, an important part of these interventions probably took place directly at presentation and therefore do not inform us on the potential progression of disease but mostly on the stage of disease at presentation However, there is no evidence suggesting a more virulent disease course in young patients Therefore, it does not seem reasonable to alter the Most research on immunocompromised acute diverticulitis patients focussed on the disease stage at presentation These studies demonstrate a slightly higher proportion of complicated diverticulitis in immunocompromised patients Also, rates of emergency surgery are slightly higher than numbers in nonimmunocompromised patients from literature Several types of immunocompromised patients have been studied It is likely that actual immunosuppression is most ensured in the post-transplant studies, compared to studies on other types of medical immunosuppression in which more heterogeneity exists in medication types and dosages However, both type of studies found comparable results Diabetes mellitus and HIV patients have been studied less often Results of studies on diabetic patients are conflicting regarding the risk of complicated diverticulitis and HIV has not been studied sufficiently to conclude anything on this group of patients Since diabetes mellitus does not affect the immunologic response but only affects the barrier function in for example skin and kidney, no effect of diabetes mellitus on diverticular disease would be expected Although immunosuppressive medication seems to increase the risk of presenting with complicated diverticulitis, these.
544
fms
these results include interventions during the entire initial diverticulitis episode or hospital stay, an important part of these interventions probably took place directly at presentation and therefore do not inform us on the potential progression of disease but mostly on the stage of disease at presentation However, there is no evidence suggesting a more virulent disease course in young patients Therefore, it does not seem reasonable to alter the Most research on immunocompromised acute diverticulitis patients focussed on the disease stage at presentation These studies demonstrate a slightly higher proportion of complicated diverticulitis in immunocompromised patients Also, rates of emergency surgery are slightly higher than numbers in nonimmunocompromised patients from literature Several types of immunocompromised patients have been studied It is likely that actual immunosuppression is most ensured in the post-transplant studies, compared to studies on other types of medical immunosuppression in which more heterogeneity exists in medication types and dosages However, both type of studies found comparable results Diabetes mellitus and HIV patients have been studied less often Results of studies on diabetic patients are conflicting regarding the risk of complicated diverticulitis and HIV has not been studied sufficiently to conclude anything on this group of patients Since diabetes mellitus does not affect the immunologic response but only affects the barrier function in for example skin and kidney, no effect of diabetes mellitus on diverticular disease would be expected Although immunosuppressive medication seems to increase the risk of presenting with complicated diverticulitis, these Also, it is not clear from the available evidence whether immunocompromised patients suffer from an increased risk of a complicated course of initially uncomplicated diverticulitis or that they only suffer from an increased risk to have complicated diverticulitis at presentation However, given the increased risk of complicated diverticulitis at presentation and the observed increased need for emergency surgery, it seems rational to manage immunocompromised patients slightly more aggressively and to monitor them more closely This does not imply more frequent surgery, since this treatment is more determined by the stage of diverticulitis than because of patient characteristics, but it implies a lower threshold for diagnostics and empiric antibiotic treatment of uncomplicated diverticulitis and inpatient rather than outpatient treatment Since the association between diabetes mellitus and complicated diverticulitis is not proven in literature, omitting antibiotics and outpatient treatment could be considered in diabetic patients and Several types of medication have been assessed for a potential association between medication use and the risk of complicated diverticulitis NSAIDs, acetylsalicylic acid and opioids have been suggested to increase the risk of diverticular perforation, calcium channel antagonists have been suggested to protect against diverticular perforation Only for two of these a possible underlying mechanism is known, NSAIDs may affect the inflammation process and calcium channel antagonists may have a protective effect because of smooth muscle relaxation A meta-analysis of mostly case-control studies showed that patients with prior use or use at the time.
522
fms
Also, it is not clear from the available evidence whether immunocompromised patients suffer from an increased risk of a complicated course of initially uncomplicated diverticulitis or that they only suffer from an increased risk to have complicated diverticulitis at presentation However, given the increased risk of complicated diverticulitis at presentation and the observed increased need for emergency surgery, it seems rational to manage immunocompromised patients slightly more aggressively and to monitor them more closely This does not imply more frequent surgery, since this treatment is more determined by the stage of diverticulitis than because of patient characteristics, but it implies a lower threshold for diagnostics and empiric antibiotic treatment of uncomplicated diverticulitis and inpatient rather than outpatient treatment Since the association between diabetes mellitus and complicated diverticulitis is not proven in literature, omitting antibiotics and outpatient treatment could be considered in diabetic patients and Several types of medication have been assessed for a potential association between medication use and the risk of complicated diverticulitis NSAIDs, acetylsalicylic acid and opioids have been suggested to increase the risk of diverticular perforation, calcium channel antagonists have been suggested to protect against diverticular perforation Only for two of these a possible underlying mechanism is known, NSAIDs may affect the inflammation process and calcium channel antagonists may have a protective effect because of smooth muscle relaxation A meta-analysis of mostly case-control studies showed that patients with prior use or use at the time Acetylsalicylic acid (ASA) and calcium channel antagonists were not associated with complicated diverticulitis rates Although an association between NSAIDs or opioids and diverticular perforation was found, due to the methodological limitations of the studies it is not possible to conclude whether this is a causal relationship Due to the <INSTELLING> that NSAIDs have been studied most extensively and a possible underlying mechanism is known, the association between NSAIDs and diverticular perforation seems most reliable It should be noted that these studies assessed the risk of complicated diverticulitis in patients that already used these medications at the time of diagnosis No studies were found that assessed the effect of cessation or initiation of such medication at the time of presentation on rates of complicated diverticulitis or need for interventions Since the increased rates of complicated diverticulitis is most certain for chronic NSAID users, on theoretical grounds it seems reasonable to suggest the cessation of NSAIDs in chronic users at the time of diagnosis For opioids, acetylsalicylic acid (ASA) and calcium channel antagonists current evidence is insufficient to conclude anything on the effect Due to the overall tendency to treat acute diverticulitis more conservatively, patient selection that do need more aggressive treatment is an important topic Several patient subgroups have been suggested to suffer from a deviant clinical disease course which may need customised treatment First, all available evidence on these patient subgroups are discussed, followed by tailored considerations and recommendations for the treatment Jonge patiënten lijken geen verhoogde kans op gecompliceerde diverticulitis of de noodzaak.
535
fms
complicated diverticulitis rates Although an association between NSAIDs or opioids and diverticular perforation was found, due to the methodological limitations of the studies it is not possible to conclude whether this is a causal relationship Due to the <INSTELLING> that NSAIDs have been studied most extensively and a possible underlying mechanism is known, the association between NSAIDs and diverticular perforation seems most reliable It should be noted that these studies assessed the risk of complicated diverticulitis in patients that already used these medications at the time of diagnosis No studies were found that assessed the effect of cessation or initiation of such medication at the time of presentation on rates of complicated diverticulitis or need for interventions Since the increased rates of complicated diverticulitis is most certain for chronic NSAID users, on theoretical grounds it seems reasonable to suggest the cessation of NSAIDs in chronic users at the time of diagnosis For opioids, acetylsalicylic acid (ASA) and calcium channel antagonists current evidence is insufficient to conclude anything on the effect Due to the overall tendency to treat acute diverticulitis more conservatively, patient selection that do need more aggressive treatment is an important topic Several patient subgroups have been suggested to suffer from a deviant clinical disease course which may need customised treatment First, all available evidence on these patient subgroups are discussed, followed by tailored considerations and recommendations for the treatment Jonge patiënten lijken geen verhoogde kans op gecompliceerde diverticulitis of de noodzaak verhoogde kans op gecompliceerde diverticulitis te hebben vergeleken met immuun hebben op morbiditeit of mortaliteit te hebben maar de huidige literatuur is onvoldoende om Er is geen bewijs voor de kans op recidief diverticulitis in immuungecompromitteerde patiënten gecompliceerde diverticulitis Over het effect op het klinisch beloop van het toedienen of juist Acetylsalicylzuur lijkt niet geassocieerd met een verhoogde kans op gecompliceerde diverticulitis Opioïden lijken de kans op gecompliceerde diverticulitis iets te verhogen maar de bewijsvoering is beperkt en een eventuele causale relatie onvoldoende onderzocht Calcium antagonisten hebben geen beschermend effect voor het ontwikkelen van gecompliceerde Er is geen bewijs voor de kans op recidief diverticulitis in patiënten met NSAID’s, From the total of ## included studies, ## were conducted in Europe, # studies in the USA and # study was conducted in the Dominican Republic Half of the studies (## out of ##) only included left-sided acute diverticulitis patients, in # studies most patients suffered from left-sided diverticulitis (ranging from ##% to ##%), and # studies did not mention the number of left-sided diverticulitis patients Not all studies used the same age cut-off to define the age groups Most studies (## studies) used ## years as cut-off, followed by a cut-off of ## years (# studies), ## years (# studies) and # study merely reported a hazard ratio with age as continuous variable but no age cut-off Whereas most studies applied no in- or exclusion criteria, # studies only included a subgroup.
577
fms
diverticulitis te hebben vergeleken met immuun hebben op morbiditeit of mortaliteit te hebben maar de huidige literatuur is onvoldoende om Er is geen bewijs voor de kans op recidief diverticulitis in immuungecompromitteerde patiënten gecompliceerde diverticulitis Over het effect op het klinisch beloop van het toedienen of juist Acetylsalicylzuur lijkt niet geassocieerd met een verhoogde kans op gecompliceerde diverticulitis Opioïden lijken de kans op gecompliceerde diverticulitis iets te verhogen maar de bewijsvoering is beperkt en een eventuele causale relatie onvoldoende onderzocht Calcium antagonisten hebben geen beschermend effect voor het ontwikkelen van gecompliceerde Er is geen bewijs voor de kans op recidief diverticulitis in patiënten met NSAID’s, From the total of ## included studies, ## were conducted in Europe, # studies in the USA and # study was conducted in the Dominican Republic Half of the studies (## out of ##) only included left-sided acute diverticulitis patients, in # studies most patients suffered from left-sided diverticulitis (ranging from ##% to ##%), and # studies did not mention the number of left-sided diverticulitis patients Not all studies used the same age cut-off to define the age groups Most studies (## studies) used ## years as cut-off, followed by a cut-off of ## years (# studies), ## years (# studies) and # study merely reported a hazard ratio with age as continuous variable but no age cut-off Whereas most studies applied no in- or exclusion criteria, # studies only included a subgroup diverticulitis episode <PERSOON> stage of acute diverticulitis at presentation was reported by ## studies, rates of emergency surgery during the initial episode by ## studies, rates of percutaneous abscess drainage during the initial episode by # studies and rates of recurrent diverticulitis by ## studies Two systematic reviews that both included a meta-analysis of part of the data, and # observational studies were included <PERSOON> first systematic review only included transplant patients (heart, lung or renal) and reported the incidence of acute diverticulitis, the incidence of complicated diverticulitis, the proportion of complicated diverticulitis, and complicated diverticulitis associated mortality (Oor, ###) This review included ## Another # observational studies on post-transplant patients were published after the systematic review (Larson, ###; Scotti, ###; Vetter, ###) All # were retrospective cohort studies and included a total of ### lung or renal transplant patients Besides the incidence of acute diverticulitis and the proportion of complicated diverticulitis, these studies reported emergency surgery rates, and postoperative morbidity and mortality Follow-up durations in the studies were between mean ## months and median ### months <PERSOON> second systematic review included patients that used steroids (Kvasnovsky, ###) Five observational studies comparing patients with and without steroid (large heterogeneity in patients and dosages) use were included in that review <PERSOON> pooled odds ratios for developing diverticular perforation when using steroids was calculated In this review, follow-up durations were not described Three studies about immunosuppressed patients with diverticulitis were published after publication of this review (Brandl, ###; Khamis, ###;.
655
fms
was reported by ## studies, rates of emergency surgery during the initial episode by ## studies, rates of percutaneous abscess drainage during the initial episode by # studies and rates of recurrent diverticulitis by ## studies Two systematic reviews that both included a meta-analysis of part of the data, and # observational studies were included <PERSOON> first systematic review only included transplant patients (heart, lung or renal) and reported the incidence of acute diverticulitis, the incidence of complicated diverticulitis, the proportion of complicated diverticulitis, and complicated diverticulitis associated mortality (Oor, ###) This review included ## Another # observational studies on post-transplant patients were published after the systematic review (Larson, ###; Scotti, ###; Vetter, ###) All # were retrospective cohort studies and included a total of ### lung or renal transplant patients Besides the incidence of acute diverticulitis and the proportion of complicated diverticulitis, these studies reported emergency surgery rates, and postoperative morbidity and mortality Follow-up durations in the studies were between mean ## months and median ### months <PERSOON> second systematic review included patients that used steroids (Kvasnovsky, ###) Five observational studies comparing patients with and without steroid (large heterogeneity in patients and dosages) use were included in that review <PERSOON> pooled odds ratios for developing diverticular perforation when using steroids was calculated In this review, follow-up durations were not described Three studies about immunosuppressed patients with diverticulitis were published after publication of this review (Brandl, ###; Khamis, ###; One study only included patients on ###) focussed on the occurrence of complicated diverticulitis, emergency surgery or the occurrence of complicated recurrent episodes One study only focussed on postoperative morbidity and mortality Two retrospective cohort studies assessed the proportion of complicated diverticulitis patients, emergency ###; <PERSOON>, ###) One retrospective cohort study assessed mortality rates in hospitalized acute diverticulitis patients with and without Human Immunodeficiency Virus (HIV) infection Although some studies only included computed tomography proven diverticulitis episodes, most studies also included diverticulitis Two systematic reviews were included No additional studies published before or after the systematic reviews were identified One systematic review included ## observational studies; # retrospective case control studies, # prospective case control study and # prospective cohort study (Kvasnovsky, ###) Reported medications were studies, and calcium channel antagonists in # studies Most studies included patients that used the medication prior to the hospitalization or at the time of admission No studies specifically studied the effect of administration or cessation of medication following the acute diverticulitis diagnosis Most studies defined the cases as diverticular perforation, some studies also included fistulising diverticulitis and one study only defined the cases by extracolonic sepsis from diverticular disease <PERSOON> controls were drawn from a variety of groups Only # studies included patients in the control group that were also affected by diverticulitis but then in an uncomplicated stage <PERSOON> other studies selected controls from groups of healthy individuals, patients.
628
fms
patients on ###) focussed on the occurrence of complicated diverticulitis, emergency surgery or the occurrence of complicated recurrent episodes One study only focussed on postoperative morbidity and mortality Two retrospective cohort studies assessed the proportion of complicated diverticulitis patients, emergency ###; <PERSOON>, ###) One retrospective cohort study assessed mortality rates in hospitalized acute diverticulitis patients with and without Human Immunodeficiency Virus (HIV) infection Although some studies only included computed tomography proven diverticulitis episodes, most studies also included diverticulitis Two systematic reviews were included No additional studies published before or after the systematic reviews were identified One systematic review included ## observational studies; # retrospective case control studies, # prospective case control study and # prospective cohort study (Kvasnovsky, ###) Reported medications were studies, and calcium channel antagonists in # studies Most studies included patients that used the medication prior to the hospitalization or at the time of admission No studies specifically studied the effect of administration or cessation of medication following the acute diverticulitis diagnosis Most studies defined the cases as diverticular perforation, some studies also included fistulising diverticulitis and one study only defined the cases by extracolonic sepsis from diverticular disease <PERSOON> controls were drawn from a variety of groups Only # studies included patients in the control group that were also affected by diverticulitis but then in an uncomplicated stage <PERSOON> other studies selected controls from groups of healthy individuals, patients <PERSOON> second systematic review included a total of # studies but only one study was not present in the first systematic review of <PERSOON>, only results from this additional study were extracted This additional study concerned a case control study, comparing the rate of complicated diverticulitis between groups with or without medications <PERSOON> medications assessed in this study were NSAIDs and acetylsalicylic acid Stage of diverticulitis at presentation – A total of ## studies reported results of stage of diverticulitis at presentation Twenty studies including ### patients reported crude data and were pooled Young age was not associated with higher risk of complicated diverticulitis at initial presentation; pooled RR # ## (##% CI # ## to # ##) However, heterogeneity was substantial (<PERSOON> meta-regression was used to explore this heterogeneity by testing # study characteristics (age cut-off value, study design, history of diverticulitis, location of diverticulitis) that could be extracted from the studies Neither of these variables could explain this heterogeneity; type of age cut-off (## years versus ## years; coefficient # ###, p=# ###), study design (prospective versus retrospective; coefficient # ###, p=# ###), history of diverticulitis (only primary diverticulitis versus mixed with history of diverticulitis; coefficient # ###, p=# ###) and location of diverticulitis (###% leftsided diverticulitis versus partially left-sided diverticulitis or not reported; coefficient -# ###, p=# ###) Four studies reported results from multivariable logistic regression analyses Two of these did not report raw.
643
fms
only one study was not present in the first systematic review of <PERSOON>, only results from this additional study were extracted This additional study concerned a case control study, comparing the rate of complicated diverticulitis between groups with or without medications <PERSOON> medications assessed in this study were NSAIDs and acetylsalicylic acid Stage of diverticulitis at presentation – A total of ## studies reported results of stage of diverticulitis at presentation Twenty studies including ### patients reported crude data and were pooled Young age was not associated with higher risk of complicated diverticulitis at initial presentation; pooled RR # ## (##% CI # ## to # ##) However, heterogeneity was substantial (<PERSOON> meta-regression was used to explore this heterogeneity by testing # study characteristics (age cut-off value, study design, history of diverticulitis, location of diverticulitis) that could be extracted from the studies Neither of these variables could explain this heterogeneity; type of age cut-off (## years versus ## years; coefficient # ###, p=# ###), study design (prospective versus retrospective; coefficient # ###, p=# ###), history of diverticulitis (only primary diverticulitis versus mixed with history of diverticulitis; coefficient # ###, p=# ###) and location of diverticulitis (###% leftsided diverticulitis versus partially left-sided diverticulitis or not reported; coefficient -# ###, p=# ###) Four studies reported results from multivariable logistic regression analyses Two of these did not report raw (<PERSOON> third study reported a slightly increased odds ratio (OR) for every ##-year Need for emergency surgery or percutaneous abscess drainage – A total of ## studies reported need for emergency surgery within the initial diverticulitis episode in relation to age Ten studies including ### patients reported crude data and were pooled Young age was not associated with the need for emergency surgery patients (OR # ##; ##% CI # ## to <DATUM> (<PERSOON> need for percutaneous abscess drainage was only reported in # studies (### patients) yielding comparable risks in both age groups (pooled RR # ##; ##% CI # ## Recurrent diverticulitis – A total of ## studies reported rates of recurrent diverticulitis in relation to age after a documented episode of acute diverticulitis Eight studies including ### patients reported crude results and were pooled Young patients were at significantly higher risk for recurrent diverticulitis compared to elderly reported in almost all studies - only the study small study of Pisanu reported comparable follow-up durations in both groups - results from # studies reporting regression and survival analyses were reviewed (Buchs, ###; One study found a non-significantly lower risk for recurrent diverticulitis in patients younger than ## years (adjusted OR # ##; ##% CI # ## to # ##) (Bose, ###) More importantly, three other studies used survival analyses and reported hazard ratios (HR) in which, in contrast with crude data or odds ratios, follow-up duration is taken into account.
688
fms
for every ##-year Need for emergency surgery or percutaneous abscess drainage – A total of ## studies reported need for emergency surgery within the initial diverticulitis episode in relation to age Ten studies including ### patients reported crude data and were pooled Young age was not associated with the need for emergency surgery patients (OR # ##; ##% CI # ## to <DATUM> (<PERSOON> need for percutaneous abscess drainage was only reported in # studies (### patients) yielding comparable risks in both age groups (pooled RR # ##; ##% CI # ## Recurrent diverticulitis – A total of ## studies reported rates of recurrent diverticulitis in relation to age after a documented episode of acute diverticulitis Eight studies including ### patients reported crude results and were pooled Young patients were at significantly higher risk for recurrent diverticulitis compared to elderly reported in almost all studies - only the study small study of Pisanu reported comparable follow-up durations in both groups - results from # studies reporting regression and survival analyses were reviewed (Buchs, ###; One study found a non-significantly lower risk for recurrent diverticulitis in patients younger than ## years (adjusted OR # ##; ##% CI # ## to # ##) (Bose, ###) More importantly, three other studies used survival analyses and reported hazard ratios (HR) in which, in contrast with crude data or odds ratios, follow-up duration is taken into account (<PERSOON> third study found a non-significantly lower risk of recurrent diverticulitis in Transplant patients – <PERSOON> systematic review of Oor reported a pooled incidence of acute diverticulitis after renal additional studies that were published after this systematic review reported slightly higher numbers in lung transplant patients; #% incidence of diverticulitis and a ##% or ##% proportion of complicated diverticulitis Three observational studies reported rates of need for emergency surgery in acute diverticulitis patients, yielding Other medical immunosuppression or mixed groups – <PERSOON> second systematic review (Kvasnovsky, ###) calculated the pooled odds ratio of diverticular perforation in patients using steroids compared to patients without steroid use Pooled odds of diverticular perforation from # studies significantly higher in the steroids group; <DATUM> (##% CI <DATUM> to <DATUM> Two additional observational studies also found higher odds of diverticular perforation resulting in pooled odds ratio of <DATUM> (##% CI # ## to <DATUM> <PERSOON> observational study found a significantly higher mortality in immunosuppressed diverticulitis patients (##% (#/##) versus #% (<DATUM> , p=# ###) One observational study focussed on postoperative morbidity and mortality after emergency or elective surgery for acute diverticulitis This study found in immunosuppressed patients higher rates of reoperations after emergency resection (#% versus #%, p(# ###), major morbidity after emergency resection (##% versus #%, p(# ###), and mortality after emergency resection (#% versus #%, p(# ###) After adjustment for several patient and operative characteristics however, the risk of major morbidity was no longer significantly not higher in immunosuppressed patients (adjusted OR <DATUM> ##% CI #.
717
fms
diverticulitis in Transplant patients – <PERSOON> systematic review of Oor reported a pooled incidence of acute diverticulitis after renal additional studies that were published after this systematic review reported slightly higher numbers in lung transplant patients; #% incidence of diverticulitis and a ##% or ##% proportion of complicated diverticulitis Three observational studies reported rates of need for emergency surgery in acute diverticulitis patients, yielding Other medical immunosuppression or mixed groups – <PERSOON> second systematic review (Kvasnovsky, ###) calculated the pooled odds ratio of diverticular perforation in patients using steroids compared to patients without steroid use Pooled odds of diverticular perforation from # studies significantly higher in the steroids group; <DATUM> (##% CI <DATUM> to <DATUM> Two additional observational studies also found higher odds of diverticular perforation resulting in pooled odds ratio of <DATUM> (##% CI # ## to <DATUM> <PERSOON> observational study found a significantly higher mortality in immunosuppressed diverticulitis patients (##% (#/##) versus #% (<DATUM> , p=# ###) One observational study focussed on postoperative morbidity and mortality after emergency or elective surgery for acute diverticulitis This study found in immunosuppressed patients higher rates of reoperations after emergency resection (#% versus #%, p(# ###), major morbidity after emergency resection (##% versus #%, p(# ###), and mortality after emergency resection (#% versus #%, p(# ###) After adjustment for several patient and operative characteristics however, the risk of major morbidity was no longer significantly not higher in immunosuppressed patients (adjusted OR <DATUM> ##% CI # ##) Only the risk of mortality HIV – One study (including ### HIV patients and #,###,### control patients) found a significantly higher adjusted odds of mortality in acute diverticulitis patients; adjusted OR # ##, ##% CI # ## to ## ## Diabetes mellitus – Two studies reported the proportion of complicated diverticulitis in diabetic patients but found opposite results; one study found a significantly higher rate of complicated diverticulitis in diabetic patients (##% versus ##%, p=# ###), the other study found a non-significantly lower rate in diabetic patients (##% versus ##%, p=# ###) <PERSOON> latter however found a significantly lower odds after adjusting for several rates of emergency surgery or percutaneous abscess drainage in the diabetic group, but infectious NSAIDs – All ## included studies found a higher risk of complicated diverticulitis in previous or current NSAID users compared to the control groups Of these ## studies, ## studies found a significantly higher risk Six of the studies reported adjusted odds ratios, of which # only adjusted for other drugs and # also adjusted for other individual medications used at the time of diverticular complication This meta-analysis, included # out of ## studies), found a significantly higher risk for complicated diverticulitis in the NSAID group (pooled OR # ##; ##% Acetylsalicylic acid – A total of # studies reported the risk of complicated diverticulitis in ASA users One study found a slightly but significantly higher risk (adjusted HR # ##; ##% CI <DATUM> to #.
736
fms
Only the risk of mortality HIV – One study (including ### HIV patients and #,###,### control patients) found a significantly higher adjusted odds of mortality in acute diverticulitis patients; adjusted OR # ##, ##% CI # ## to ## ## Diabetes mellitus – Two studies reported the proportion of complicated diverticulitis in diabetic patients but found opposite results; one study found a significantly higher rate of complicated diverticulitis in diabetic patients (##% versus ##%, p=# ###), the other study found a non-significantly lower rate in diabetic patients (##% versus ##%, p=# ###) <PERSOON> latter however found a significantly lower odds after adjusting for several rates of emergency surgery or percutaneous abscess drainage in the diabetic group, but infectious NSAIDs – All ## included studies found a higher risk of complicated diverticulitis in previous or current NSAID users compared to the control groups Of these ## studies, ## studies found a significantly higher risk Six of the studies reported adjusted odds ratios, of which # only adjusted for other drugs and # also adjusted for other individual medications used at the time of diverticular complication This meta-analysis, included # out of ## studies), found a significantly higher risk for complicated diverticulitis in the NSAID group (pooled OR # ##; ##% Acetylsalicylic acid – A total of # studies reported the risk of complicated diverticulitis in ASA users One study found a slightly but significantly higher risk (adjusted HR # ##; ##% CI <DATUM> to # Kvasnovsky performed a meta-analysis including # studies, yielding comparable risks between the groups (pooled OR <DATUM> Opioids – Three studies assessed the risk of complicated diverticulitis in patients using opioids All three found a All three studies reported adjusted odds ratios; # studies only adjusted for other drugs and # study adjusted for Calcium channel antagonists – Three studies assessed the risk of complicated diverticulitis in patients using calcium channel antagonists Two of these studies found a protective effect of calcium channel antagonists with a significantly lower risk of complicated diverticulitis <PERSOON> third study did not find a significant association Pooled results from these # studies yielded a pooled odds ratio of # ## (##% CI # ## to # ##) De bewijskracht voor de uitkomstmaat Gecompliceerde presentatie of beloop initiële episode is ‘laag’ aangezien het bewijs afkomstig is van observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht één niveau verlaagd gezien tegenstrijdige resultaten (inconsistentie); hoge heterogeniteit tussen de uitkomsten van studies De bewijskracht voor de uitkomstmaat kans op recidief begon op ‘laag’ aangezien het bewijs afkomstig is van observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht één niveau verlaagd gezien tegenstrijdige resultaten (inconsistentie); een verschil is niet waarneembaar wanneer gecorrigeerd wordt in de analyse De bewijskracht is niet beoordeeld met GRADE omdat de studies bestonden uit één onderzoeksgroep (geen vergelijking) De studies hadden beperkingen in de onderzoeksopzet (risk of bias); en extrapoleerbaarheid (bias ten gevolge van indirectheid indien geëxtrapoleerd naar immuungecompromitteerde patiënten die niet zijn.
673
fms
meta-analysis including # studies, yielding comparable risks between the groups (pooled OR <DATUM> Opioids – Three studies assessed the risk of complicated diverticulitis in patients using opioids All three found a All three studies reported adjusted odds ratios; # studies only adjusted for other drugs and # study adjusted for Calcium channel antagonists – Three studies assessed the risk of complicated diverticulitis in patients using calcium channel antagonists Two of these studies found a protective effect of calcium channel antagonists with a significantly lower risk of complicated diverticulitis <PERSOON> third study did not find a significant association Pooled results from these # studies yielded a pooled odds ratio of # ## (##% CI # ## to # ##) De bewijskracht voor de uitkomstmaat Gecompliceerde presentatie of beloop initiële episode is ‘laag’ aangezien het bewijs afkomstig is van observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht één niveau verlaagd gezien tegenstrijdige resultaten (inconsistentie); hoge heterogeniteit tussen de uitkomsten van studies De bewijskracht voor de uitkomstmaat kans op recidief begon op ‘laag’ aangezien het bewijs afkomstig is van observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht één niveau verlaagd gezien tegenstrijdige resultaten (inconsistentie); een verschil is niet waarneembaar wanneer gecorrigeerd wordt in de analyse De bewijskracht is niet beoordeeld met GRADE omdat de studies bestonden uit één onderzoeksgroep (geen vergelijking) De studies hadden beperkingen in de onderzoeksopzet (risk of bias); en extrapoleerbaarheid (bias ten gevolge van indirectheid indien geëxtrapoleerd naar immuungecompromitteerde patiënten die niet zijn van observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht met # niveau verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (risk of bias); extrapoleerbaarheid (bias ten gevolge van indirectheid indien geëxtrapoleerd naar immuungecompromitteerde patiënten die niet zijn onderzocht in de geïncludeerde studies) De bewijskracht voor de uitkomstmaat gecompliceerde diverticulitis begon op ‘laag’ aangezien het bewijs afkomstig is van observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht met # niveau verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (risk of bias; onduidelijkheid over de inclusiecriteria van de primaire studies) Wat is de associatie tussen leeftijd (jong versus oud) en een gecompliceerde presentatie of beloop, kans op Interventie jonge patiënt (waarbij meestal <LEEFTIJD> jaar als afkapwaarde wordt gehanteerd); Wat is de associatie tussen immuunstatus (immuungecompromitteerde of patiënt met diabetes versus immuun competent) en een gecompliceerde presentatie of beloop, kans op recidief, bij patiënten met acute Wat is de associatie tussen medicatie (medicatie versus zonder medicatie) en een gecompliceerde presentatie of Interventie patiënt met medicatie dat in verband is gebracht met mogelijke episoden van diverticulitis; De werkgroep achtte gecompliceerde presentatie of beloop initiële episode, morbiditeit, mortaliteit voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaten; en kans op recidief een voor de besluitvorming onbelangrijke naar systematische review, gerandomiseerde klinische onderzoeken en observationele onderzoeken De De literatuurzoekactie leverde voor de deelvraag de jonge patiënt ### treffers op Studies werden Minimaal # leeftijdsgroepen of leeftijd als continue variabele in regressie of survivalanalyse Minimaal ##% linkszijdige diverticulitis, indien percentage niet genoemd alleen inclusie indien studie van Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie ### studies voorgeselecteerd.
624
fms
de bewijskracht met # niveau verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (risk of bias); extrapoleerbaarheid (bias ten gevolge van indirectheid indien geëxtrapoleerd naar immuungecompromitteerde patiënten die niet zijn onderzocht in de geïncludeerde studies) De bewijskracht voor de uitkomstmaat gecompliceerde diverticulitis begon op ‘laag’ aangezien het bewijs afkomstig is van observationeel onderzoek Vervolgens is de bewijskracht met # niveau verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (risk of bias; onduidelijkheid over de inclusiecriteria van de primaire studies) Wat is de associatie tussen leeftijd (jong versus oud) en een gecompliceerde presentatie of beloop, kans op Interventie jonge patiënt (waarbij meestal <LEEFTIJD> jaar als afkapwaarde wordt gehanteerd); Wat is de associatie tussen immuunstatus (immuungecompromitteerde of patiënt met diabetes versus immuun competent) en een gecompliceerde presentatie of beloop, kans op recidief, bij patiënten met acute Wat is de associatie tussen medicatie (medicatie versus zonder medicatie) en een gecompliceerde presentatie of Interventie patiënt met medicatie dat in verband is gebracht met mogelijke episoden van diverticulitis; De werkgroep achtte gecompliceerde presentatie of beloop initiële episode, morbiditeit, mortaliteit voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaten; en kans op recidief een voor de besluitvorming onbelangrijke naar systematische review, gerandomiseerde klinische onderzoeken en observationele onderzoeken De De literatuurzoekactie leverde voor de deelvraag de jonge patiënt ### treffers op Studies werden Minimaal # leeftijdsgroepen of leeftijd als continue variabele in regressie of survivalanalyse Minimaal ##% linkszijdige diverticulitis, indien percentage niet genoemd alleen inclusie indien studie van Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie ### studies voorgeselecteerd volledige tekst, werden vervolgens ### studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad De literatuurzoekactie leverde voor de deelvraag de immuungecompromitteerde patiënt ### treffers op Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie ## studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de volledige tekst, werden vervolgens ## studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad De literatuurzoekactie leverde voor de deelvraag de patiënt met medicatie ### treffers op Studies werden Patiënten met medicatie dat in verband is gebracht met een mogelijk afwijkend klinisch beloop van In totaal zijn ## onderzoeken zijn opgenomen in de literatuuranalyse De belangrijkste studiekarakteristieken en Al-Sahaf O, Al-<PERSOON> MZ, et al Early discharge policy of patients with acute colonic diverticulitis following initial <PERSOON> left-sided colonic diverticulitis diagnosis and surgical indications after successful conservative therapy of first time acute diverticulitis) <PERSOON> WN, et al <PERSOON> impact of ethnicity and obesity on the course of colonic diverticulitis <PERSOON> R, et al Diverticulitis in immunosuppressed patients A fatal outcome requiring a new <PERSOON> AS, et al Assessment of recurrence and complications following uncomplicated Chautems RC, Ambrosetti P, <PERSOON> A, et al Long-term follow-up after first acute episode of sigmoid diverticulitis is <PERSOON> E, et al Effects of diabetes mellitus in patients presenting with diverticulitis clinical.
584
fms
werden vervolgens ### studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad De literatuurzoekactie leverde voor de deelvraag de immuungecompromitteerde patiënt ### treffers op Op basis van titel en abstract werden in eerste instantie ## studies voorgeselecteerd Na raadpleging van de volledige tekst, werden vervolgens ## studies geëxcludeerd (zie exclusietabel onder het tabblad De literatuurzoekactie leverde voor de deelvraag de patiënt met medicatie ### treffers op Studies werden Patiënten met medicatie dat in verband is gebracht met een mogelijk afwijkend klinisch beloop van In totaal zijn ## onderzoeken zijn opgenomen in de literatuuranalyse De belangrijkste studiekarakteristieken en Al-Sahaf O, Al-<PERSOON> MZ, et al Early discharge policy of patients with acute colonic diverticulitis following initial <PERSOON> left-sided colonic diverticulitis diagnosis and surgical indications after successful conservative therapy of first time acute diverticulitis) <PERSOON> WN, et al <PERSOON> impact of ethnicity and obesity on the course of colonic diverticulitis <PERSOON> R, et al Diverticulitis in immunosuppressed patients A fatal outcome requiring a new <PERSOON> AS, et al Assessment of recurrence and complications following uncomplicated Chautems RC, Ambrosetti P, <PERSOON> A, et al Long-term follow-up after first acute episode of sigmoid diverticulitis is <PERSOON> E, et al Effects of diabetes mellitus in patients presenting with diverticulitis clinical <PERSOON> journal of trauma and acute care surgery Faria GR, Almeida AB, Moreira H, et al Acute diverticulitis in younger patients any rationale for a different approach? <PERSOON> G, et al Sigmoid diverticulitis Longitudinal analysis of ### patients with a minimal follow up of # <PERSOON-##> PL, Ricciardi R, et al Colonic diverticulitis does age predict severity of disease on CT imaging? <PERSOON-##> D, et al Outcome of younger patients with acute diverticulitis <PERSOON-##> KS, Engelmann S, et al Long-term outcome after conservative and surgical treatment of acute sigmoid <PERSOON-##> JP, et al <PERSOON> management of complicated diverticulitis and the role of computed tomography <PERSOON-##> G, et al Diverticulitis in the young Journal of primary care & <PERSOON-##> A, et al Benefits of sonography in diagnosing suspected uncomplicated acute <PERSOON-##> MA, et al Indications for elective sigmoid resection in diverticular disease <PERSOON-##> S, et al Presentation and treatment outcome of diverticulitis in younger adults a <PERSOON-##> diverticular complications with nonsteriodal anti-inflammatory <PERSOON-##> E, et al Acute diverticulitis A decade of prospective follow-up Journal of Clinical Larson ES, <PERSOON-##> HA, <PERSOON-##> AY, et al.
574
fms
care surgery Faria GR, Almeida AB, Moreira H, et al Acute diverticulitis in younger patients any rationale for a different approach? <PERSOON> G, et al Sigmoid diverticulitis Longitudinal analysis of ### patients with a minimal follow up of # <PERSOON> PL, Ricciardi R, et al Colonic diverticulitis does age predict severity of disease on CT imaging? <PERSOON> D, et al Outcome of younger patients with acute diverticulitis <PERSOON> KS, Engelmann S, et al Long-term outcome after conservative and surgical treatment of acute sigmoid <PERSOON> JP, et al <PERSOON> management of complicated diverticulitis and the role of computed tomography <PERSOON> G, et al Diverticulitis in the young Journal of primary care & <PERSOON> A, et al Benefits of sonography in diagnosing suspected uncomplicated acute <PERSOON> MA, et al Indications for elective sigmoid resection in diverticular disease <PERSOON-##> S, et al Presentation and treatment outcome of diverticulitis in younger adults a <PERSOON-##> diverticular complications with nonsteriodal anti-inflammatory <PERSOON-##> E, et al Acute diverticulitis A decade of prospective follow-up Journal of Clinical Larson ES, <PERSOON-##> HA, <PERSOON-##> AY, et al <PERSOON> Journal of surgical research <PERSOON-##> M, et al Impact of age on recurrence and severity of left colonic diverticulitis <PERSOON-##> H, et al <PERSOON> role of C-reactive protein in prediction of the severity of acute diverticulitis in an <PERSOON-##> RS, Ewing BM, Wengert TJ, et al Clinical outcomes of complicated diverticulitis managed nonoperatively Am J Oor JE, <PERSOON-##> JJ, Boermeester MA, et al A systematic review of complicated diverticulitis in post-transplant patients Journal of gastrointestinal surgery official journal of the Society for Surgery of the <PERSOON-##> I, et al Acute diverticulitis in the young the same disease in a different <PERSOON-##> O, et al Acute left colonic diverticulitis can CT findings be used to predict recurrence? Ritz JP, Lehmann KS, Frericks B, et al Outcome of patients with acute sigmoid diverticulitis multivariate analysis of risk Ritz JP, Lehmann KS, Stroux A, et al Sigmoid diverticulitis in young patients--a more aggressive disease than in older <PERSOON-##> A, et al Assessment of risk for recurrent diverticulitis a proposal of risk score for <PERSOON-##> PP, et al Predictors of acute diverticulitis severity A systematic review International journal <PERSOON-##> A, et al.
557
fms
Journal of surgical research <PERSOON> M, et al Impact of age on recurrence and severity of left colonic diverticulitis <PERSOON> H, et al <PERSOON> role of C-reactive protein in prediction of the severity of acute diverticulitis in an <PERSOON> RS, Ewing BM, Wengert TJ, et al Clinical outcomes of complicated diverticulitis managed nonoperatively Am J Oor JE, <PERSOON> JJ, Boermeester MA, et al A systematic review of complicated diverticulitis in post-transplant patients Journal of gastrointestinal surgery official journal of the Society for Surgery of the <PERSOON> I, et al Acute diverticulitis in the young the same disease in a different <PERSOON> O, et al Acute left colonic diverticulitis can CT findings be used to predict recurrence? Ritz JP, Lehmann KS, Frericks B, et al Outcome of patients with acute sigmoid diverticulitis multivariate analysis of risk Ritz JP, Lehmann KS, Stroux A, et al Sigmoid diverticulitis in young patients--a more aggressive disease than in older <PERSOON> A, et al Assessment of risk for recurrent diverticulitis a proposal of risk score for <PERSOON> PP, et al Predictors of acute diverticulitis severity A systematic review International journal <PERSOON-##> A, et al <PERSOON-##> MM, Benden C, et al Long-term follow-up of lung transplant recipients supports non-operative <PERSOON-##> B CT and clinical features of acute diverticulitis in an urban U S population rising frequency in young, obese Wat is de optimale keuze en duur van de antimicrobiële behandeling bij de behandeling van patiënten met ** Resistence percentages of cultured enterobacteraecea, i e E coli, for cefuroxime and other cephalosporins, amoxicillin-clavulanic acid, and ciprofloxacin are just below or above ##% in many hospitals Failure of the treatment on this basis is therefore possible This must be taken into account in the follow-up of patients Secondly, in the situation of complicated diverticulitis, the target of antimicrobial treatment is to treat (undrained) complicated treatment, the final treatment depends on the precise type of complication and if possible, At present, empiric treatment can be aimed at sensitive strains of E coli and anaerobic micro-organisms However to identify less expected pathogens and resistant E coli strains, any aspirated material should be sent depending on the ability of the patient to take oral medication (Aanbevelingen) Due to increasing rates for cephalosporin resistance in E coli and the potential consequences of inadequate antimicrobial therapy in the setting of complicated diverticulitis, an aminoglycoside is part of the empirical regimen After culture results become available, de-escalation to a less toxic, more narrow antibiotic therapy should be pursued colonisation with a resistant strain of E coli, among others, should be taken into account when selecting an appropriate antimicrobial regimen.
565
fms
al Long-term follow-up of lung transplant recipients supports non-operative <PERSOON> B CT and clinical features of acute diverticulitis in an urban U S population rising frequency in young, obese Wat is de optimale keuze en duur van de antimicrobiële behandeling bij de behandeling van patiënten met ** Resistence percentages of cultured enterobacteraecea, i e E coli, for cefuroxime and other cephalosporins, amoxicillin-clavulanic acid, and ciprofloxacin are just below or above ##% in many hospitals Failure of the treatment on this basis is therefore possible This must be taken into account in the follow-up of patients Secondly, in the situation of complicated diverticulitis, the target of antimicrobial treatment is to treat (undrained) complicated treatment, the final treatment depends on the precise type of complication and if possible, At present, empiric treatment can be aimed at sensitive strains of E coli and anaerobic micro-organisms However to identify less expected pathogens and resistant E coli strains, any aspirated material should be sent depending on the ability of the patient to take oral medication (Aanbevelingen) Due to increasing rates for cephalosporin resistance in E coli and the potential consequences of inadequate antimicrobial therapy in the setting of complicated diverticulitis, an aminoglycoside is part of the empirical regimen After culture results become available, de-escalation to a less toxic, more narrow antibiotic therapy should be pursued colonisation with a resistant strain of E coli, among others, should be taken into account when selecting an appropriate antimicrobial regimen pivotal role in the development of the disease Attempting to empirically treat all potentially involved microorganisms is virtually impossible and would cause overtreatment (for example unnecessary use of broad spectrum antibiotics), with the consequence of increased costs, side effects and selection of resistance De werkgroep achtte herstel en complicaties voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaten en recidief Overweeg antibiotische behandeling en percutane drainage bij patiënten met een peridiverticulair abces )# cm There is little evidence that clearly supports a specific treatment option in patients with diverticulitis and an abscess Although ## studies on the treatment of diverticular abscesses were included in the systematic review of Gregersen, almost all studies were seriously suspected of selection bias Clinically ill patients or patients with large abscesses tend to be treated by percutaneous abscess drainage or surgery rather than conservative treatment with antibiotics This selection bias hampers a reliable comparison between treatment strategies in Clinical experiences support a non-surgical approach when possible <PERSOON> majority of diverticular abscesses may spontaneously evacuate to the lumen of the colon or spontaneously resorb There are some indications that treatment failure is higher in larger abscesses and suggest that a surgical approach could be justified in larger abscesses However, most abscesses can probably be treated by percutaneous abscess drainage or with antibiotics only <PERSOON> size of an abscess appears to be the most important variable to guide the treatment strategy, but a clear cut-off from which antibiotics are no longer sufficient and percutaneous drainage is.
566
fms
pivotal role in the development of the disease Attempting to empirically treat all potentially involved microorganisms is virtually impossible and would cause overtreatment (for example unnecessary use of broad spectrum antibiotics), with the consequence of increased costs, side effects and selection of resistance De werkgroep achtte herstel en complicaties voor de besluitvorming kritieke uitkomstmaten en recidief Overweeg antibiotische behandeling en percutane drainage bij patiënten met een peridiverticulair abces )# cm There is little evidence that clearly supports a specific treatment option in patients with diverticulitis and an abscess Although ## studies on the treatment of diverticular abscesses were included in the systematic review of Gregersen, almost all studies were seriously suspected of selection bias Clinically ill patients or patients with large abscesses tend to be treated by percutaneous abscess drainage or surgery rather than conservative treatment with antibiotics This selection bias hampers a reliable comparison between treatment strategies in Clinical experiences support a non-surgical approach when possible <PERSOON> majority of diverticular abscesses may spontaneously evacuate to the lumen of the colon or spontaneously resorb There are some indications that treatment failure is higher in larger abscesses and suggest that a surgical approach could be justified in larger abscesses However, most abscesses can probably be treated by percutaneous abscess drainage or with antibiotics only <PERSOON> size of an abscess appears to be the most important variable to guide the treatment strategy, but a clear cut-off from which antibiotics are no longer sufficient and percutaneous drainage is Only few studies have assessed such cut-off sizes and have associated cut-offs with clinical outcomes <PERSOON> limited available evidence suggests # centimetres of abscess diameter as optimal cut-off size Abscesses smaller than # centimetres could be treated with antibiotics sufficiently, abscesses larger than # As there is no absolute cut-off, the clinical condition of the patient and the technical feasibility of percutaneous drainage should also be considered in the decision making process Treatment of small abscesses without antibiotics may be an option but evidence on omitting antibiotics is very scarce <PERSOON> Dutch Diabolo trial (<PERSOON>, ###) has included ## Hinchey #b patients versus ### Hinchey #a patients for comparison of treatment strategies with or without antibiotics; comparable recovery and comparable risks for complicated course of Routine antibiotic treatment of patients with larger diverticular abscess seems appropriate (information about the antibiotics scheme is given in de module 'Keuze en duur van de antimicrobiële behandeling bij gecompliceerde diverticulitis') If patients deteriorate or do not clinically recover, CT imaging can support treatment decisions In case of less effectively walled-off perforation or persistent treatment failure, surgery remains an option Especially in persistent peridiverticular abscesses or during (threatening) breakthrough of diverticular abscesses to the peritoneal cavity, bladder or abdominal wall, percutaneous drainage is indicated In the majority of patients with complicated diverticulitis the perforation is effectively walled off by omentum, mesentery and neighbouring bowel loops, thus giving rise to the development of a diverticular abscess These.
569
fms
Only few studies have assessed such cut-off sizes and have associated cut-offs with clinical outcomes <PERSOON> limited available evidence suggests # centimetres of abscess diameter as optimal cut-off size Abscesses smaller than # centimetres could be treated with antibiotics sufficiently, abscesses larger than # As there is no absolute cut-off, the clinical condition of the patient and the technical feasibility of percutaneous drainage should also be considered in the decision making process Treatment of small abscesses without antibiotics may be an option but evidence on omitting antibiotics is very scarce <PERSOON> Dutch Diabolo trial (<PERSOON>, ###) has included ## Hinchey #b patients versus ### Hinchey #a patients for comparison of treatment strategies with or without antibiotics; comparable recovery and comparable risks for complicated course of Routine antibiotic treatment of patients with larger diverticular abscess seems appropriate (information about the antibiotics scheme is given in de module 'Keuze en duur van de antimicrobiële behandeling bij gecompliceerde diverticulitis') If patients deteriorate or do not clinically recover, CT imaging can support treatment decisions In case of less effectively walled-off perforation or persistent treatment failure, surgery remains an option Especially in persistent peridiverticular abscesses or during (threatening) breakthrough of diverticular abscesses to the peritoneal cavity, bladder or abdominal wall, percutaneous drainage is indicated In the majority of patients with complicated diverticulitis the perforation is effectively walled off by omentum, mesentery and neighbouring bowel loops, thus giving rise to the development of a diverticular abscess These depending on the size and location of the abscess and clinical condition of the patient Patient selection for these different treatment strategies appears to be difficult due to this multifactorial decision making process Een niet-operatieve behandeling zoals antibiotica, percutane abces drainage of andere conservatief beleid bij patiënten met diverticulitis en een abces, lijkt geassocieerd met )##% kans op falen van de behandeling Het is niet bekend hoe groot het risico op falen is bij een Er is onvoldoende bewijs om het risico op mortaliteit te bepalen van een conservatief of Er is onvoldoende bewijs om het risico op nieuwe abcesvorming te bepalen van een Er is onvoldoende bewijs om het risico op complicaties te bepalen van een conservatief of <PERSOON> included systematic review of Gregersen (###) searched for literature up until February ### They included ## studies reporting on ### patients with an abscess (range ## to ### patients per study) A nonoperative approach (meaning antibiotics and/or percutaneous abscess drainage (PAD)) was described in ## studies – ### patients; PAD (without antibiotics) in ## studies – ### patients; acute surgery in ## studies – Most studies had a retrospective observational design Such study design most likely introduced selection bias This explains the difference in patient characteristics between the use of antibiotics compared to PAD PAD was more often used to treat abscesses of larger size compared to antibiotics only (<DATUM> versus # # cm), but was les frequently used to treat Hinchey #b compared to antibiotics (##% versus ##%).
625
fms
location of the abscess and clinical condition of the patient Patient selection for these different treatment strategies appears to be difficult due to this multifactorial decision making process Een niet-operatieve behandeling zoals antibiotica, percutane abces drainage of andere conservatief beleid bij patiënten met diverticulitis en een abces, lijkt geassocieerd met )##% kans op falen van de behandeling Het is niet bekend hoe groot het risico op falen is bij een Er is onvoldoende bewijs om het risico op mortaliteit te bepalen van een conservatief of Er is onvoldoende bewijs om het risico op nieuwe abcesvorming te bepalen van een Er is onvoldoende bewijs om het risico op complicaties te bepalen van een conservatief of <PERSOON> included systematic review of Gregersen (###) searched for literature up until February ### They included ## studies reporting on ### patients with an abscess (range ## to ### patients per study) A nonoperative approach (meaning antibiotics and/or percutaneous abscess drainage (PAD)) was described in ## studies – ### patients; PAD (without antibiotics) in ## studies – ### patients; acute surgery in ## studies – Most studies had a retrospective observational design Such study design most likely introduced selection bias This explains the difference in patient characteristics between the use of antibiotics compared to PAD PAD was more often used to treat abscesses of larger size compared to antibiotics only (<DATUM> versus # # cm), but was les frequently used to treat Hinchey #b compared to antibiotics (##% versus ##%) Results were comparable between treatment options pooled average failure rate for non-operative <DATUM> , antibiotics Increased ASA score was associated with treatment failure from antibiotic therapy Several studies on antibiotic treatment presented subgroups for abscess size Cut-off values were different among studies There were some indications (not significant) that a small abscess (# to # cm diameter) was associated with low failure of Some studies on PAD mentioned an increased ASA, Charlson Comorbidity index, increased risk of acute or urgent colectomy with renal failure or immunosuppression and grossly feculent catheter drainage as risk factors for treatment failure However, due to heterogeneous reports it was not possible to study the results in a metaanalysis, and no conclusion could be drawn Mortality was reported in ## studies, ### patients who received either non-operative treatments (n=###) or acute surgery (n=###) Patients who received acute surgery were more likely to die than patients treated nonoperatively (pooled average <DATUM> versus <DATUM> ) Selection bias with respect to treatment choice is most likely Recurrence was reported in ## studies comprising ### patients treated with non-operative treatments Pooled average of recurrence was <DATUM> Patients receiving PAD treatment had less recurrence than patients who received antibiotics (<DATUM> versus <DATUM> ), even though patients undergoing PAD had a longer follow-up period (## # versus <DATUM> months) <PERSOON> abscess larger than # cm was associated with increased risk of recurrence.
639
fms
were comparable between treatment options pooled average failure rate for non-operative <DATUM> , antibiotics Increased ASA score was associated with treatment failure from antibiotic therapy Several studies on antibiotic treatment presented subgroups for abscess size Cut-off values were different among studies There were some indications (not significant) that a small abscess (# to # cm diameter) was associated with low failure of Some studies on PAD mentioned an increased ASA, Charlson Comorbidity index, increased risk of acute or urgent colectomy with renal failure or immunosuppression and grossly feculent catheter drainage as risk factors for treatment failure However, due to heterogeneous reports it was not possible to study the results in a metaanalysis, and no conclusion could be drawn Mortality was reported in ## studies, ### patients who received either non-operative treatments (n=###) or acute surgery (n=###) Patients who received acute surgery were more likely to die than patients treated nonoperatively (pooled average <DATUM> versus <DATUM> ) Selection bias with respect to treatment choice is most likely Recurrence was reported in ## studies comprising ### patients treated with non-operative treatments Pooled average of recurrence was <DATUM> Patients receiving PAD treatment had less recurrence than patients who received antibiotics (<DATUM> versus <DATUM> ), even though patients undergoing PAD had a longer follow-up period (## # versus <DATUM> months) <PERSOON> abscess larger than # cm was associated with increased risk of recurrence surgery Procedure related complication ranged between #% and <DATUM> after PAD treatment <PERSOON>-operative complications ranged between <DATUM> and ###% No results were reported for non-operative or antibiotics De bewijskracht van de literatuur voor de uitkomstmaat “falen van de behandeling” is bepaald met GRADE De bewijskracht begon op laag aangezien het bewijs verkregen is uit observationeel onderzoek Daarna is het verlaagd tot zeer laag omdat de resultaten waarschijnlijk sterk beïnvloed zijn door selectiebias (toewijzing van de behandeling afhankelijk van de conditie van de patiënt) Voor de uitkomsten mortaliteit, nieuwe abcesvorming en complicaties was dit risico ook hoog Daarnaast was er veel methodologische heterogeniteit om conclusies te baseren op het bewijs Zodoende is er voor die uitkomsten geen conclusie geformuleerd Wat zijn de (on)gunstige effecten van een behandeling van patiënten met diverticulitis en abces ten opzichte van De werkgroep achtte het mortaliteit en falen van de behandeling een voor de besluitvorming kritieke Er werd geen zoekactie uitgevoerd, aangezien er een recent gepubliceerde systematische review beschikbaar was welke antwoord geeft op de vraag (Gregersen, ###) De review was van goede kwaliteit om de resultaten te kunnen gebruiken voor deze richtlijn De belangrijkste studiekarakteristieken zijn gegeven in de evidence-tabel <PERSOON> N, et al Dutch Diverticular Disease (#D) Collaborative Study Group Randomized clinical trial of observational versus antibiotic treatment for a first episode of CT-proven uncomplicated acute diverticulitis <PERSOON> LQ, Burcharth J, et al Treatment of patients with acute colonic diverticulitis complicated by.
611
fms
after PAD treatment <PERSOON>-operative complications ranged between <DATUM> and ###% No results were reported for non-operative or antibiotics De bewijskracht van de literatuur voor de uitkomstmaat “falen van de behandeling” is bepaald met GRADE De bewijskracht begon op laag aangezien het bewijs verkregen is uit observationeel onderzoek Daarna is het verlaagd tot zeer laag omdat de resultaten waarschijnlijk sterk beïnvloed zijn door selectiebias (toewijzing van de behandeling afhankelijk van de conditie van de patiënt) Voor de uitkomsten mortaliteit, nieuwe abcesvorming en complicaties was dit risico ook hoog Daarnaast was er veel methodologische heterogeniteit om conclusies te baseren op het bewijs Zodoende is er voor die uitkomsten geen conclusie geformuleerd Wat zijn de (on)gunstige effecten van een behandeling van patiënten met diverticulitis en abces ten opzichte van De werkgroep achtte het mortaliteit en falen van de behandeling een voor de besluitvorming kritieke Er werd geen zoekactie uitgevoerd, aangezien er een recent gepubliceerde systematische review beschikbaar was welke antwoord geeft op de vraag (Gregersen, ###) De review was van goede kwaliteit om de resultaten te kunnen gebruiken voor deze richtlijn De belangrijkste studiekarakteristieken zijn gegeven in de evidence-tabel <PERSOON> N, et al Dutch Diverticular Disease (#D) Collaborative Study Group Randomized clinical trial of observational versus antibiotic treatment for a first episode of CT-proven uncomplicated acute diverticulitis <PERSOON> LQ, Burcharth J, et al Treatment of patients with acute colonic diverticulitis complicated by Behandel patiënten met diverticulitis en geïsoleerd pericolisch extraluminaal lucht initieel conservatief en laat de Overweeg patiënten met diverticulitis en geïsoleerd pericolisch extraluminaal lucht routinematig met antibiotica Overweeg bij patiënten met diverticulitis en geïsoleerd pericolisch extraluminaal lucht een routinematige Despite the frequent occurrence of pericolic extraluminal air in acute diverticulitis patients (up to ##%), little is known about the natural course and required treatment Current treatment is based on individual opinion and experiences and it is not clear whether extraluminal air should be considered mild diverticulitis with a benign disease course or complicated diverticulitis requiring more aggressive treatment Seven studies reported rates of need for emergency surgery during the initial episode of diverticulitis with pericolic extraluminal air Six of those studies reported crude data, yielding a pooled need for emergency surgery in #% of the patients (##% CI #% to ##%) <PERSOON> need for percutaneous abscess drainage was reported in # studies including only ## patients; no events were observed No adequate comparisons between uncomplicated patients and pericolic extraluminal air patients could be made Therefore, these results can only be compared with available rates from other literature including uncomplicated diverticulitis These rates of #% to #% need for emergency surgery in uncomplicated diverticulitis are slightly lower than the #% in pericolic interpretation of these results First, all studies were observational cohort studies and # out of the # studies were retrospective Second, most studies did not define the decision-making process for emergency surgery.
580
fms