content
stringlengths
20
64.1k
भारतमा टमाटरको मूल्य थामिनसक्नु बढेपछि केन्द्र सरकारले सहुलियतमा बेच्ने काठमाडौं । टमाटरको मूल्य बढ्दै गएपछि भारतको केन्द्र सरकारले शुक्रबारदेखि खुद्रा बजारमा सहुलियत दरमा बिक्री गर्ने भएको छ । देशका कतिपय ठाउँमा टमाटरको मूल्य प्रतिकिलो २०० रुपैयाँसम्म पुगेको छ । यो निर्णयको घोषणा गर्दै उपभोक्ता मामिला मन्त्रालयले दिल्ली-एनसीआर, उत्तर प्रदेश, बिहार र पश्चिम बंगालमा सहुलियत दरमा टमाटर बिक्री गरिने जनाएको छ। यो पटना, वाराणसी, कानपुर र कोलकाता जस्ता शहरहरूमा पाइनेछ। उपभोक्ता मामिला सचिव रोहित कुमारले समाचार एजेन्सी पीटीआईलाई भने, “केन्द्र सरकारले सम्बन्धित क्षेत्रमा टमाटरको हालको मूल्य भन्दा धेरै कम मूल्यमा जनतालाई टमाटर दिनेछ। यो मूल्य हालको टमाटरको मूल्य भन्दा कम्तीमा ३० प्रतिशत कम हुनेछ। हाम्रो उद्देश्य उपभोक्ताहरूलाई राहत दिनु हो।” यसका लागि केन्द्रले उत्पादक राज्य कर्नाटक, महाराष्ट्र र आन्ध्र प्रदेशबाट टमाटर खरिद गर्ने निर्णय गरेको छ । रोहित सिंहले भने, “यो पहिलो पटक टमाटर किनेर खुद्रा बजारमा बेच्ने हो। हामीले प्याजका लागि यस्तो गरेका छौं। टमाटर अत्यधिक नाश हुने भएकाले यो चुनौतीपूर्ण काम हुनेछ।” दिल्ली-एनसीआरमा, केन्द्र सरकारले मोबाइल भ्यान, मदर डेयरीको सफाल र केन्द्रीय भण्डार आउटलेटहरू मार्फत सहुलियत दरमा टमाटर बिक्री गर्नेछ।
यमुना नदीको पानी दिल्लीका सडकमा, मुख्यमन्त्रीले ती सडकमा नजान अपिल गरे काठमाडौं । दिल्लीको यमुना नदीमा पानीको बहाव बढेको छ र धेरै मुख्य सडकहरू पानीको सतहमा तीव्र वृद्धिका कारण बाढीमा परेका छन्। मुख्यमन्त्री अरविन्द केजरीवालले जनतालाई यी रुटमा नजान अपिल गरेका छन् । जीटी कर्णाल रोड, आईटीओ, काश्मिरी गेट, निगम बोध घाट रोड, पुरानो फलामको पुल लगायतका स्थानमा पानी भरिएका सडकहरु छन् । बुधबारदेखि नै दिल्लीका तल्लो क्षेत्रमा पानी प्रवेश गर्न थालेको छ । केजरीवालले ट्वीट गर्दै भने, “यमुनाको पानीको सतह लगातार बढिरहेको छ। अहिले पानी २०८.४६ मिटर पुगेको छ। पानीको सतह बढेपछि यमुना वरपरका सडकहरूमा पानी आएको छ। यी मार्गहरूमा नजान अनुरोध छ।” केही तल्लो क्षेत्रमा पनि पानी पसेको छ । यसबारे दिल्लीका मुख्यमन्त्रीले यस्ता ठाउँबाट मानिसहरूलाई बाहिर निकालिएको बताएका छन्। सीएम केजरीवालले यस आपतकालमा एक अर्कालाई हरसम्भव सहयोग गर्न जनतालाई अपील गरेका छन्। यसअघि बुधबार सीएम केजरीवालले केन्द्रीय गृहमन्त्री अमित शाहलाई पत्र लेखेर हथिनिकुण्ड ब्यारेजबाट पानी छोड्ने क्रममा यमुनाको जलस्तर लगातार बढिरहेको अपिल गरेका थिए । यस्तो अवस्थामा हथिनिकुण्ड ब्यारेजबाट सिमित गतिमा मात्रै पानी छोड्नुपर्छ । उनले केही साताभित्रै दिल्लीमा जी-२० शिखर सम्मेलन हुन लागेको पनि बताए। यस्तो अवस्थामा देशको राजधानीमा आएको बाढीको खबरले विश्वमा राम्रो सन्देश जाँदैन ।
केन्यामा कर वृद्धिको विरोधमा प्रदर्शन, ६ जना मारिए नैरोबी। केन्यामा कर वृद्धिको विरोधमा भएका प्रदर्शनमा ६ जनाको मृत्यु भएको छ। केन्यामा कर वृद्धिको विरोधमा प्रतिबन्धित प्रदर्शनमा सहभागी विपक्षी दलका कार्यकर्ता र प्रहरीबीच बुधबार भएको झडपमा ६ जनाको मृत्यु भएको प्रहरी अधिकारीहरूले एएफपीलाई बताएका छन्। देशमा हिंसात्मक घटना बढेपछि गृहमन्त्री किथुरे किन्डिकीले राज्यमा अशान्ति मच्चाउनेहरूलाई सख्त कारबाही गर्ने चेतावनी दिएका छन्।  “मानिसको अमूल्य जीवन गएको छ, दर्जनौं कानून कार्यान्वयन अधिकारी र नागरिक गम्भीर रूपमा घाइते भएका छन्। देशको अर्थतन्त्रमा अकल्पनीय क्षति भएको छ,” विरोध प्रदर्शनका क्रममा भएका व्यापक हिंसा, लुटपाट, निजी र सार्वजनिक सम्पत्तिको क्षतिप्रति निन्दा गर्दै उनले एक विज्ञप्तिमा भनेका छन्। “दण्डहीनताको संस्कृति अन्त्य गर्ने प्रतिबद्धता पनि उनले व्यक्त गरेका छन्। विरोधप्रदर्शनले उग्ररुप लिएपछि प्रहरीले नैरोबी र आसपासका क्षेत्रबाट प्रदर्शनकारीहरूलाई भगाउन अश्रु ग्यास प्रहार गरेको थियो। राजधानीको बाहिरी भागमा रहेको म्लोलोन्गो र किटेनगेला शहरहरूमा पाँच जनाको मृत्यु भएको थियो भने नैरोबीलाई मोम्बासाको बन्दरगाह शहरमा जोड्ने राजमार्गमा आक्रमण गर्ने भीडलाई तितरबितर पार्न अश्रु ग्यास पनि प्रयोग गरिएको थियो, त्यसक्रममा एक जनाको मृत्यु भएको थियो। नैरोबीको कांगेमी बस्तीमा दर्जनौं बालबालिकालाई अस्पतालमा भर्ना गरिएको छ। केही अझै बेहोस छन्, उनीहरूको कक्षाकोठा नजिकै अश्रुग्यास प्रहार गरिएको थियो। स्वास्थ्य सेवा कार्यालयका प्रमुखले ५३ जनालाई अस्पताल भर्ना गरिएको बताएका छन्। विपक्षी नेता रैला ओडिंगाले सरकारविरुद्ध कर कानुनको विरोध अभियानलाई सशक्त तुल्याउँदै प्रदर्शनमा उत्रन आह्वान गरेका थिए। पूर्वसूचना बिना केन्यामा विरोध प्रदर्शन गर्न नपाइने कानुनी व्यवस्था छ। उक्त प्रावधानको अवहेलना गर्दा सुरक्षा निकायले कारबाही गरेका बताइएको छ। प्रहरी प्रमुख जाफेट कोमेले प्रदर्शनकारीलाई तितरबितर गर्न सबै कानूनी उपाय गरिने चेतावनी दिएका छन्।
जो बाइडेन नेटो देशका नेताहरूसँगको रात्रिभोजमा सहभागी भएनन् काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन नेटोका सदस्य राष्ट्रका नेताहरूसँग मंगलबार आयोजना गरेको रात्रिभोजमा सहभागी भएनन् । ह्वाइट हाउसले बाइडेनको व्यस्ततालाई यसको पछाडिको कारण औंल्यायो र उनले आफ्नो भाषणको लागि तयारी गर्नुपर्ने बतायो। तर, बाइडेन किन रात्रिभोजमा उपस्थित भएनन् भन्ने चर्चा अमेरिकी सञ्चारमाध्यममा बढेको छ । यसलाई बाइडनको खस्किँदै गएको स्वास्थ्यसँग पनि जोडिएको छ । फक्स न्युज समाचारस्रोतका अनुसार अमेरिकी राष्ट्रपतिले अन्तर्राष्ट्रिय भ्रमणमा रहेका विश्वका शीर्ष नेताहरूसँगको रात्रिभोज छोडेको यो तेस्रो पटक हो । फक्स न्यूजले दावी गरेको छ कि जब ह्वाइट हाउसले नेटो डिनरमा उपस्थित नहुने बारे ह्वाइट हाउसलाई सोध्यो, कुनै प्रतिक्रिया दिइएन। यद्यपि, पछि ह्वाइट हाउसले अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन नेटो डिनरमा नगएको स्पष्ट पारेको छ किनभने उनको आगामी चार दिन निकै व्यस्त रहनेछ र उनले भाषण दिनु पर्ने छ। वासिङ्टन टाइम्सले आफ्नो रिपोर्टमा लिथुआनियामा नेटो शिखर सम्मेलनको पहिलो दिन डिनरमा भाग लिनुको सट्टा सीधै आफ्नो होटेल गएको बताएको छ । उनको स्थानमा अमेरिकी विदेशमन्त्री एन्टोनी ब्लिन्केन रात्रिभोजमा सहभागी भएका थिए। यसअघि, बाइडेन गत वर्ष इन्डोनेसिया र यस वर्ष मेमा जापानका शीर्ष नेताहरूसँग डिनरमा गएका थिएनन्।
बाढीपीडित महिलाद्वारा सांसदलाई थप्पड ! कैथल। हरियाणाको कैथल जिल्लाका एक जना बाढीपीडित महिलाले बुधबार जननायक जनता पार्टी (जेजेए) का सांसद ईश्वर सिंहलाई थप्पड हानेकी छन्। सांसद सिंह कैथलको गुहला क्षेत्रमा बाढी प्रभावित क्षेत्रको स्थलगत निरीक्षणमा रहेका बेला एक जना बाढीपीडित महिलाले ‘तिमी अहिले किन आयौरु’ भन्दै भीडबाट निस्केर थप्पड हानेकी हुन्। पानीको सुमचित व्यवस्था नहुँदा बाढी आएकामा क्रुद्ध उनले सांसदलाई पिटेकी हुन्। उक्त घटनाको भिडियो पनि सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भएको छ। भिडियोमा महिला र अन्य स्थानीयले ‘तिमी अहिले किन आयौ रु’ भनेको सुनिन्छ। सांसद सिंहलाई उनका निजी सुरक्षा अधिकारीहरूले उद्धार गरेका थिए। घटनापछि सञ्चारकर्मीसँग कुरा गर्दै उनले महिलालाई माफ गरिदिएको र उनीविरुद्ध कुनै कानुनी कारबाही नगर्ने बताए। हरियाणामा अविरल वर्षाका कारण आएको बाढीका कारण १० जनाको ज्यान गएको छ र मुख्यमन्त्री मनोहर लाल खट्टरले बुधबार ज्यान गुमाउनेको सङ्ख्या बढ्न सक्ने बताएका छन्। मुख्यमन्त्रीले बाढीमा परी ज्यान गुमाएकाका परिवारलाई रु चार लाख राहतस्वरुप प्रदान गरिने घोषणा पनि गरेका छन्। विगत चार दिनदेखि हरियाणामा मात्र नभई हिमाचल प्रदेश, उत्तराखण्ड र पञ्जाबमा लगातारको वर्षाले राज्यका केही जिल्लामा जनजीवन अस्तव्यस्त भएको छ। हालसम्म ९१ जनाले ज्यान गुमाएका सरकारी अधिकारीहरूले बताएका छन्। हिमाचलको सिप्तीमा अलपत्र परेका तीन सय पर्यटकको उद्धारको प्रयास भइरहेको छ। प्रतिकूल मौसमका कारण हेलिकप्टर अवतरण गर्न कठिनाई भएको छ।
सलमान रुस्दीले भने- प्राणघातक हमलापछि आज पनि अनौठो सपना आउँछन् काठमाडौं । गत वर्ष न्यूयोर्कमा छुरा प्रहार भएपछि सलमान रुस्दीले आफूले अझै पनि ‘अनौठो सपना’ देखेको बताएका छन् । बीबीसी वर्ल्ड सर्भिसको न्युज आवर कार्यक्रममा विशेष कुरा गर्दै सलमान रुस्दीले आफूले यस्तो सार्वजनिक कार्यक्रममा कहिले सहभागी हुन पाउने हो थाहा नभएको बताए। सर्वाधिक बिक्रि हुने उपन्यास सैटानिक भर्सेसका लेखकले प्रस्तुतकर्ता रजिया इकबाललाई भने कि उनी अदालतमा आक्रमणकारीको सामना गर्ने बारे अझै अनिश्चित थिए। उनले त्यही अनुभवका आधारमा नयाँ पुस्तक लेखेपनि पुनः सामान्य जीवनमा फर्कने प्रयास गरिरहेको समेत बताए । रुस्दीले आफूलाई बेलायत सरकारले सुरक्षा उपलब्ध गराएको र बेलायतमा रहँदा पनि उनले अमेरिकामा छँदाको निजी सुरक्षाको प्रयोग गरेको बताए। उनको सबैभन्दा चर्चित उपन्यास पछि युरोप र अमेरिकामा इस्लामप्रतिको दृष्टिकोणमा परिवर्तन आएको छ कि भनेर सोध्दा सलमानले भने, “मलाई लाग्छ कि हामीसँग कुनै सम्बन्ध छैन र हामीसँग कुनै सम्बन्ध छैन भन्ने व्यक्तिगत विश्वास हुनु आवश्यक छ। धर्मलाई राजनीतिकरण गर्नु र हतियार बनाउनु बीचको भिन्नता हुनुपर्छ। यो इस्लामको बारेमा मात्र होइन।” उनले भने, “अमेरिकामा ईसाई धर्मको रूप धेरै आक्रामक छ र गर्भपतन कानून र यसको बारेमा सम्पूर्ण बहसलाई उल्टाउन जिम्मेवार छ। त्यसैले मलाई लाग्छ कि यो वास्तवमा त्यति जटिल छैन … हुनसक्छ यदि हामीले हाम्रो हेर्छौं भने त्यहाँ छ भन्ने कुरालाई ध्यानमा राख्नुहोस्। व्यक्तिगत धार्मिक विश्वास र धर्मको राजनीतिकरण बीचको भिन्नता। जसले हामीलाई यसको बारेमा सोच्ने तरिका दिन्छ।”
चर्चित लेखक मिलन कुन्देराको ९४ वर्षको उमेरमा निधन काठमाडौं । प्रसिद्ध चेक-फ्रान्सेली लेखक मिलन कुन्देराको ९४ वर्षको उमेरमा पेरिसमा निधन भएको छ । मिलन कुन्देरा पुस्तकालयले बुधबार ‘लामो विरामीपछि उनको मंगलबार पेरिसस्थित आफ्नै घरमा निधन भएको’ जनाएको छ । उपन्यासकार, कवि तथा लेखक मिलन कुन्देरा कम्युनिष्ट शासनसँगको असहमतिका कारण देश छाडेर फ्रान्स गएर सन् १९७५ देखि निर्वासन जीवन बिताइरहेका थिए । कुन्देराको जन्म १ अप्रिल १९२९ मा चेकोस्लोभाकियाको ब्रनो सहरमा भएको थियो र उनको पढाइ प्रागमा भएको थियो । उनको सबैभन्दा चर्चित उपन्यास ‘द जोक’ हो जसले एक साधारण ठट्टाका लागि विश्वविद्यालय र कम्युनिष्ट पार्टीबाट निष्कासन गरिएका युवाको कथा बताउँछ। यो उपन्यास १९६७ मा प्रकाशित भएको थियो। कुन्देरा आफैं कम्युनिष्ट थिए तर सन् १९६८ मा प्राग वसन्त सुधार आन्दोलन सुरु भएपछि सोभियत सेनाको नेतृत्वमा दबाइएपछि उनको विद्यमान प्रशासनप्रतिको विरोध बढ्यो । अर्को उपन्यास द बुक अफ लाफ्टर एन्ड फोर्गेटिङको विमोचनपछि सन् १९७९ मा उनको चेक नागरिकता खोसियो। फ्रान्सले सन् १९८१ मा स्थायी नागरिकता दिएको थियो ।
विद्यार्थीलाई यौन सम्पर्कका लागि बाध्य बनाउने अमेरिकी शिक्षिका पक्राउ न्युयाेर्क। अमेरिकाको नेब्रास्काको विन्साइड पब्लिक स्कूलकी एक विज्ञान शिक्षिकाको कथा सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भइरहेको छ। उनले आफूभन्दा धेरै वर्ष कान्छा विद्यार्थीसँग अवैध सम्बन्ध बनाएकी थिइन्। यी शिक्षिकाको नाम केली हाइक्स हो, जसको ट्रायल सकिएको छ र अब उनलाई अर्को महिना सजाय सुनाइनेछ। यो अचम्मलाग्दो कुरा के हो हामी तपाईलाई बताउँछौं। यी शिक्षिकामाथि लगाइएको आरोप सत्य सावित भएको छ। अमेरिकाको यो प्रान्तको कानून अनुसार यहाँ शारीरिक सम्बन्ध राख्ने कानुनी उमेर १६ वर्ष तोकिएको छ । तर यहाँ यी शिक्षिका प्रहरी र कानुनको नियन्त्रणमा आएका छन् किनभने यहाँ शिक्षिका र विद्यार्थीबीचको सम्बन्ध गैरकानूनी छ, यसका लागि विद्यार्थी कम्तीमा २१ वर्षको हुनुपर्छ। त्यसकारण केलीलाई अदालतले आफ्नो विद्यार्थीसँग सम्बन्ध राखेकोमा दोषी ठहर गरेको छ। डेली स्टारको रिपोर्टका अनुसार २६ वर्षीया काली हाइक्सले १७ वर्षीय छात्रालाई प्रेमको जालमा फसाएर उनीसँग पटकपटक शारीरिक सम्बन्ध राखेकी थिइन्। विद्यार्थी अभिभावकसँगै बस्थे। यस घटना सार्बजनिक भएपछि पीडित बालकाे परिवारमा आक्रोश र आश्चर्य छ किनकी धेरै दिनसम्म यो सबै कसरी चलिरहेको थियो ? भन्ने कुरा उनीहरूले धेरै ढिलो थाहा पाए। यसबीचमा केली राति राती गोप्य रूपमा बालककाे घरमा पसेर आफ्नो मनसाय पूरा गरेकी थिइन्। कतिसम्म भने उनले विद्यार्थीको घरमा मात्रै नभइ गाडी र बगैचामा पनि याैन सम्पर्क राखेकी थिइन । त्यसमाथि अरू कसैको ध्यान नपरोस् भनेर दुवै जना सहरको सुनसान चिहानमा गएर पनि सम्बन्ध गाँस्ने गरेकाे कुरा अदालती प्रकियाकाे क्रममा खुलेकाे थियाे। प्रचलित कानुनअनुसार अब यी शिक्षिकालाई अदालतबाट तीन वर्षसम्म कैद सजाय हुन सक्नेछ। अमेरिकामा यसअघि पनि यस्ता धेरै घटना बाहिर आएका छन्।
विवाह गर्नेको संख्या लगातार घटेपछि चीन सरकार तनावमा बेइजिङ । चीनका युवाहरूले जीवनका महत्त्वपूर्ण निर्णयहरूलाई निरन्तर स्थगित गरिरहेका छन्। जसका कारण विवाह दरमा कीर्तिमानी कमी आएको छ । न्यूयोर्क टाइम्सको रिपोर्टमा भनिएको छ कि यसको कारण चीनको सुस्त अर्थतन्त्र, बेरोजगारी, कर्पोरेट लेअफ, जसले युवा पुस्तालाई बिबाह नगर्ने निर्णय लिन बाध्य बनाएको छ। पछिल्लो ९ वर्षयता चीनमा विवाह गर्नेको संख्या लगातार घटिरहेको छ । एक दशकमा आधामा झरेको छ । गत वर्ष करिब ६८ लाख जोडीले विवाह दर्ता गरेका थिए । रेकर्डहरूका अनुसार १९८६ मा सुरु भए देखि सबैभन्दा कम हो। तर, सरकारी तथ्याङ्कअनुसार २०१३ मा यो संख्या १ करोड ३५ लाख थियाे तर अघिल्लो वर्षको तुलनामा २०२३ मा अहिलेसम्म यो सङ्ख्या बढेको छ । तर, पनि अन्य बर्षकाे रेकर्डमा भने याे संख्या निरन्तर घटिरहेकाे छ । अघिल्लो वर्षको तुलनामा यो वर्षको पहिलो त्रैमासमा ४० हजार बढी जोडीले विवाह गरेका छन् भने १ लाख २७ हजार बढीले सम्बन्धविच्छेद गरेका छन् । तथ्याङ्कले देखाएको छ कि युवाहरू चीनको कठोर शिक्षा प्रणालीमा बच्चा जन्माउने बोझबाट डराउँछन्। सहरका महिलाहरू आर्थिक रूपमा आत्मनिर्भर भएका र नयाँ स्तरको शिक्षा हासिल गर्न थालेपछि विवाह उनीहरूका लागि आर्थिक आवश्यकताभन्दा बढी छैन। अर्कोतर्फ, पुरुषहरू भन्छन् कि जहाँ उनीहरूलाई डेटिङ सुरु गर्नुअघि घर र कार राख्न सामाजिक दबाब छ, त्यहाँ उनीहरूले विवाहलाई पटक्कै सम्हाल्न सक्दैनन्। न्यु योर्क टाइम्सको रिपोर्ट भन्छ कि पछिल्ला तीन वर्षको अस्थिरताले यी दबाबहरूलाई अझ बढाएको छ, जसले धेरै युवाहरूको परिवार बनाउने सोचमा परिवर्तन ल्याएको छ। चीनले आफ्ना नेता सी जिनपिङको नेतृत्वमा समाजका हरेक पक्षमा आफ्नो पकड बलियो बनाएको छ, जसले विवाहमा पनि प्रभाव पार्न सक्छ। अष्ट्रेलियाको भिक्टोरिया युनिभर्सिटीका सिनियर रिसर्च फेलो सिउजियान पेङ भन्छन्, “यदि युवाहरू भविष्यको बारेमा पक्का छैनन् भने उनीहरूलाई बसोबास गर्ने र विवाह गर्ने बारे सोच्न धेरै गाह्रो हुन्छ।” युनिभर्सिटी अफ क्यालिफोर्निया, इर्विनका समाजशास्त्रका प्राध्यापक वाङ फेङले गरेको विश्लेषणका अनुसार शहरी चीनमा २५ देखि २९ वर्ष उमेरका महिलाहरू जसले कहिल्यै विवाह गरेका छैनन्, सन् २००० मा ८.६ प्रतिशतबाट बढेर २०२० मा ४०.६ प्रतिशत पुगेको छ। धेरै पुरुषहरूले आर्थिक रूपमा असुरक्षित महसुस गरेकाले विवाह गर्न ढिलाइ गरेको बताउँछन्। चीनमा केटालाई सामाजिक प्राथमिकता दिइने भएकाले सरकारले सन् २०१६ मा एक सन्तान नीति खारेज गरेको थियो । त्यहाँ महिलाहरु भन्दा ३५ लाख बढी पुरुष छन्। जसका कारण विवाहमा आर्थिक प्रतिस्पर्धाको भावना बढ्दै गएको छ । विवाह गर्नेको संख्या लगातार घटे पछि चिनिया सरकार तनावमा परेकाे छ । सरकारले बिबाहलाइ प्राेत्साहन गर्ने गरी नयाँ नीतिहरू निर्माण गर्ने जनाएकाे छ ।
जसले श्रीमतीको हत्या गरेर मस्तिष्क खाए, खोपडीको एस्ट्रे बनाए मेक्सिको । मेक्सिकोमा ३२ वर्षीय एक पुरुषले अमानवीयताको सबै हद पार गरेका छन् । उनले आफ्नी श्रीमतीको हत्या गरेपछि उनको दिमागलाई टाैकोसमा मिलाएर खाए, यसपछि खोपडीलाई एशट्रे बनाएर प्रयाेग गरे । द मिररकाे रिपोर्ट अनुसार आरोपी व्यक्तिलाई गत जुलाई २ मा पुएब्लोमा उनको घरबाट पक्राउ गरिएको थियो। उनलाई मिडियाले नरभक्षीको संज्ञा दिएका छन् । हत्यारा अल्भारो पेसाले निर्माण व्यवसायी हुन् । उनले गत वर्ष मारिया मोन्टसेराटसँग विवाह गरेका थिए । मारिया पहिले नै विवाहित थिए। उनका पाँच छोरी छन् । जेठी छोरी २३ वर्ष र कान्छी १२ वर्षकी छिन् । अल्भारोले २९ जुनमा आफ्नी श्रीमतीको हत्या गरेका थिए । सान्ता मुर्टे (आवर लेडी अफ होली डेथ) र शैतानले उनलाई आफ्नी श्रीमतीलाई मार्ने आदेश दिएको आरोपितले पुलिसलाई बताएका छन् । आरोपितले आफ्नी श्रीमतीको मस्तिष्कको भाग खाएको र उनको खप्परलाई एशट्रेको रूपमा प्रयोग गरेको स्वीकार गरेका छन्। उनका अनुसार हत्या पछि पीडितको शव टुक्रा-टुक्रा पारेर प्लाष्टिकको झोलामा हालेका थिए । हत्या भएको दुई दिनपछि अभियुक्तले आफ्नी सौतेनी छोरीलाई आफ्नो अपराध स्वीकादै बोलाएका थिए । पीडितकी छाेरी मारिया एलिसिया मोन्टील ​​सेरानले बताइन् कि, उसले आफ्नी एक छोरीलाई आफ्नी आमालाई लिएर जान भनेका थिए, ‘मैले तिम्री आमाकाे हत्या गरी झोलामा राखेको छु, अाएर लैजाउ ।’ अल्भारोले आफ्नी छोरीको शरीरलाई चक्कु, छेनी र हथौडाले अाक्रमण गरेकाे सेरानले बताइन । यसअघि उनले लागूऔषध सेवन गरेका थिए । ती अपराधी प्रति छोरीहरूलाई शारीरिक तथा यौन दुव्र्यवहार गरेको आरोप पनि लगाइएकाे छ । यसैबीच प्रहरीले अनुसन्धानका क्रममा उनको घरमा कालो जादूको वेदी पनि फेला पारेको छ ।
आर्थिक संकटमा परेको पाकिस्तानलाई आईएमएफले ३ अर्ब डलर ऋण दिने इस्लामबाद। लामो समयपछि पाकिस्तानले राहत पाएको छ। आर्थिक संकटबाट गुज्रिरहेको पाकिस्तानलाई अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष (आईएमएफ) ले ठूलो राहत दिएको छ। आईएमएफले पाकिस्तानको ३ अर्ब अमेरिकी डलर बेलआउट कार्यक्रमलाई अन्तिम स्वीकृति दिएको छ। आईएमएफका एक अधिकारीका अनुसार कार्यकारी बोर्डले पाकिस्तानलाई सहयोग गर्न एसडीआर २,२५० मिलियन (३ अर्ब अमेरिकी डलर) को लागि नौ महिनाको स्ट्यान्ड-बाय व्यवस्थालाई अनुमोदन गरेको छ। पाकिस्तानलाई आर्थिक संकटबाट बाहिर निकाल्न बेलआउट कार्यक्रम स्वीकृत गरिएको आईएमएफले जनाएको छ। पाकिस्तानी सञ्चारमाध्यमका अनुसार आईएमएफको स्वीकृतिले तत्कालै १.२ बिलियन अमेरिकी डलर निकासा गर्न अनुमति दिएकाे छ। बाँकी रकम दुई त्रैमासिक समीक्षा पछि चरणबद्ध रूपमा वितरण गरिनेछ। आईएमएफको शर्त पूरा गर्न पाकिस्तानले साउदी अरेबियाबाट २ अर्ब अमेरिकी डलर र युएईबाट १ अर्ब अमेरिकी डलर मागेको थियो। प्रधानमन्त्री शहबाज शरीफले बेलआउट कार्यक्रममा खुसी व्यक्त गरे। शरीफले ट्वीट गर्दै भनेका छन् -आईएमएफ को कार्यकारी बोर्डले केही समय अघि अमेरिकी डलरको स्ट्यान्ड-बाय सम्झौता स्वीकृत गरेको थियो। बेलआउट कार्यक्रम अर्थतन्त्रलाई स्थिर बनाउन सरकारको प्रयासको परिणाम हो। आईएमएफको सहयोगमा तत्काल र मध्यकालीन आर्थिक चुनौतीहरू पार गर्न सकिन्छ। यसले पाकिस्तानको आर्थिक अवस्था मजबुत हुनेछ।
रुसविरुद्ध नाटो राष्ट्रहरू एकजुट, युक्रेनलाई सदस्यता दिन भने अनिच्छुक लिथुआनिया। नाटो देशहरू युक्रेनसँग सम्बन्धको लागि प्रतीकात्मक नयाँ प्लेटफर्म सिर्जना गर्न बुधबार एकसाथ जम्मा भएका छन्। उनीहरूले रुस विरुद्धको लडाईमा युक्रेनलाई थप सैन्य सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे तर युक्रेनको भावी नाटो सदस्यताका बारेमा भने अस्पष्ट आश्वासन मात्र दिए। अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन र उनको नेटो समकक्ष युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीसँग नेटो-युक्रेन परिषदमा भने सँगै बस्नेछन्। नाटाे युक्रेन काउन्सिल एक स्थायी निकायकाे सदस्य हुनेछ, जहाँ ३१ सहयोगी र युक्रेनले आपतकालीन अवस्थामा परामर्श र बैठकहरू बोलाउन सक्नेछ। युक्रेनलाई यथार्थमा सामेल नगरी सैन्य गठबन्धनको नजिक ल्याउने नाटोको प्रयासको यो व्यवस्था एउटा महत्त्वपूर्ण भाग हो। नेटो नेताहरूले लिथुआनिया शिखर सम्मेलनको निष्कर्षलाई संक्षेप गर्दै भने, यदि सहयोगीहरू सहमत भए र सर्तहरू पूरा भए युक्रेन संगठनमा सामेल हुन सक्छ। यो अस्पष्टताले युक्रेन युद्ध जारी रहँदा वर्तमान नाटाे सदस्यहरू बीचको सहमतिमा पुग्न चुनौतीहरू प्रतिबिम्बित गर्दछ। सम्मेलनमा रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले युक्रेनमा गराएकाे आक्रमणको कडा निन्दा गरेका थिए। बेलायती प्रधानमन्त्री ऋषि सुनकले औपचारिक, बहुपक्षीय र द्विपक्षीय सम्झौताका साथ साथै युक्रेनलाई नेटो सदस्यताको बाटोमा सहयोग गर्ने बताएका छन् । यसले पुटिनलाई बलियो संकेत दिनेछ। नाटोका प्रमुख जेन्स स्टोल्टनबर्गले उक्त बैठक ऐतिहासिक भएको बताए । लिथुआनियाको राजधानी भिल्नियसमा सम्पन्न नेटो शिखर सम्मेलनमा युक्रेनलाई हतियार पठाउन गठबन्धन राष्ट्रहरू इच्छुक देखिएका छन्। नाटो राष्ट्रहरूले रुसविरुद्ध सन्तुलन कायम राख्नुपर्छ भन्ने उद्देश्यले नाटोको गठन भएको हो। तर तिनीहरू युक्रेनलाई उनीहरूको पङ्क्तिमा सामेल हुन र युद्धको समयमा उनीहरूको सुरक्षाबाट फाइदा लिन दिन चाहँदैनन्। यो किनभने धेरै देशहरूले नाटोको हिस्सा बन्ने बित्तिकै रुस विरुद्ध आक्रमण गर्नुपर्नेछ र यसले ठूलो युद्धको जोखिम बढाउनेछ। अहिले युक्रेनलाई हरसम्भव सहयोग दिएर युद्धमा अप्रत्यक्ष भूमिका खेलिरहेका छन्। एक दिन अघि, युक्रेनी राष्ट्रपति जेलेन्स्कीले आफ्नो देशलाई नाटोको दाबीबाट बाहिर राख्नका लागि शर्तहरू लगाएको बेतुकाको रूपमा निन्दा गरेका थिए। बुधबार जी-७ देशहरूले युक्रेनलाई सुरक्षा ढाँचा प्रस्ताव गर्ने बताए। यसैबीच, जेलेन्स्कीले नाटो सहयोगीहरूलाई थप हतियारको लागि आग्रह गरेका छन्।
युएइमा पैसाले भरिएको ट्रेसहित शोरुममा धनको फुर्ति लगाउने व्यक्ति भिडियो भाइरल भएपछि पक्राउ काठमाडौं । संयुक्त अरब इमिरेट्स (युएई)मा युएईका जनताको खिल्ली उडाउने एक व्यक्ति पक्राउ परेका छन् । उक्त व्यक्तिले एक कमेडी भिडियो सेयर गरेका छन् जसमा उनी युएईका मानिसजस्तै लुगा लगाएको देखिएका छन् । एक व्यक्ति नोटको ट्रे लिएर कारको शोरुममा प्रवेश गर्छन् र कार किन्ने बहाना गर्छ। युएइको समाचार एजेन्सी डब्लुएएमको रिपोर्ट अनुसार ती व्यक्तिलाई जनताको भावना भड्काएको र सार्वजनिक हितमा चोट पुर्‍याउन प्रचार प्रसार गरेको आरोप लगाइएको छ। भिडियोमा देख्न सकिन्छ कि ती व्यक्ति इमिराती पोशाकमा आफ्ना दुई सहायकका साथ एक लक्जरी शोरुममा प्रवेश गर्छन्। उनका दुवै सहयोगी पैसाले भरिएको ट्रे बोकेर उनको पछाडि हिँडिरहेको देखिन्छ। उक्त व्यक्ति एसियाली देशबाट आएको बताइएको छ । अफवाह र साइबर अपराधहरू विरुद्ध लड्न, युएईको संघीय अभियोजनले ती व्यक्तिलाई थप अनुसन्धानका लागि हिरासतमा राख्न आदेश दिएको छ। उक्त व्यक्तिमाथि युएईका जनताको अपमान गर्ने सामग्री प्रकाशित गरेको आरोप पनि लागेको छ । भिडियोमा ती व्यक्ति अरबी लवजमा अंग्रेजी बोलिरहेको देख्न सकिन्छ। शोरुममा छिर्नेबित्तिकै उनले सबैभन्दा महँगो कार देखाउन आग्रह गर्छन् । तर जब उनलाई शोरुममा सबैभन्दा महँगो कार देखाइन्छ जसको मूल्य २२ लाख दिर्हाम हुन्छ, तब उनले त्योभन्दा महँगो कार चाहेको भन्दै त्यो कार किन्न अस्वीकार गर्छन् । The UAE is arresting him over this video. Said it makes Emirati Society look bad. 😂 pic.twitter.com/yE0czAjggX — 🦘⃢🦧⃢🐫⃢🐆⃢🐊⃢🦕⃢🐘 (@CzarCule) July 9, 2023 तर एकैछिनमा चारवटा गाडी मन पराएर किन्छन् । रोल्स रोयस, मर्सिडीज पनि यी गाडीमा परेका छन् । गाडी किन्दा उनले पसल सहायक तर्फ पैसा फाल्छन् र उनलाई गएर कफी पिउन भन्छन् । समाचार एजेन्सी एएफपीको रिपोर्ट अनुसार उनी भन्छन्, ‘मलाई महँगो गाडी चाहिन्छ।’ यो भिडियो सार्वजनिक भएदेखि नै मानिसहरुले यो स्पूफ भिडियोको निकै आलोचना गरिरहेका छन् । उक्त व्यक्तिले युएईका जनताको अपमान गरेको मानिसहरु भनिरहेका छन् । यो भिडियोले यूएईका मानिसहरूको गलत र आपत्तिजनक मानसिक छविलाई बढावा दिन्छ, उनीहरूको खिल्ली उडाएको छ र यूएईका मानिसहरूले पैसाको सम्मान गर्दैनन् भनेर देखाएको छ। सार्वजनिक अभियोजन कार्यालयले कार शोरुमका मालिकलाई पनि सोधपुछका लागि बोलाएको थियो । शोरुम मालिकले कानुनी समस्याबाट बच्न भिडियोको आलोचना गरे र युएईको सामाजिक मूल्यमान्यताको महत्त्वलाई जोड दिए। युएइमा अफवाह र गलत समाचार फैलाउने सम्बन्धमा कडा कानुन छ। सामाजिक सञ्जालमा प्रसारित भिडियोहरू नजिकबाट निगरानी गरिन्छ। गत महिना यस्तै एउटा मुद्दामा एक महिलालाई ६ महिनाको जेल सजाय र ६० हजार दिर्हाम जरिवाना पनि तिर्नुपरेको थियो । वास्तवमा, महिलाले सोशल मिडियामा एक भिडियो पोस्ट गरिन् जसमा उनी युएईको एक पुस्तक मेलामा यौन अपराधको लागि अमेरिकामा दोषी ठहरिएका कुवेती लेखकसँग कुराकानी गरिरहेको देखिएकी थिइन्। भिडियो सार्वजनिक भएपछि उक्त महिलालाई अपमान र गोपनीयता हनन गरेको आरोपमा सजाय सुनाइएको थियो । महिलाको ट्वीटर पनि सदाका लागि बन्द भएको थियो ।
ताइवानी कम्पनीले मोदी सरकारलाई दियो ठूलो झट्का काठमाडौं । भारतलाई माइक्रोचिप निर्माणको क्षेत्रमा अगाडि बढाउने मोदी सरकारको प्रयासलाई ठूलो धक्का लागेको छ । फक्सकनको रूपमा चिनिने ताइवानमा आधारित होन हाइ टेक्नोलोजी समूहले सोमबार घोषणा गर्‍यो कि यसले अर्धचालक प्लान्ट निर्माण गर्न भारतको वेदान्तसँगको सम्झौताबाट बाहिरिएको छ। आईफोन र एप्पलका अन्य उत्पादनहरू एसेम्बल गर्ने इलेक्ट्रोनिक्स दिग्गज फक्सकनले एक विज्ञप्तिमा भन्यो, “विकास परियोजनाहरूका लागि थप अवसरहरू प्रदान गर्न, फक्सकनले वेदान्तसँगको संयुक्त उद्यमबाट बाहिरिने आपसी सहमति गरेको छ।” विज्ञप्तिमा कम्पनीले सेमिकन्डक्टरको बारेमा ठूलो विचारलाई ग्राउन्ड रियालिटी बनाउन वेदान्तसँग एक वर्षसम्म कडा मेहनत गरेको बताएको छ। फक्सकनले गत वर्ष प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको गृह राज्य गुजरातमा अर्धचालक उत्पादन गर्न वेदान्त लिमिटेडसँग १९.५ बिलियन डलरको सम्झौता गरेको थियो। प्रस्तावित अर्धचालक निर्माण प्लान्टले सुरुमा मोबाइल फोन, इलेक्ट्रोनिक्स, अटोमोटिभ र नेटवर्क उपकरणहरूको लागि प्रति महिना लगभग ४० हजार ४० न्यानोमिटर चिपहरू उत्पादन गर्ने भनिएको थियो। कम्पनीको कथन बाहिर आएपछि, इलेक्ट्रोनिक्स र सूचना प्रविधि मन्त्री अश्विनी वैष्णवले ट्विटरमा पोस्ट गरेको विज्ञप्तिमा भने, “फक्सकन र वेदान्त दुवै कम्पनीहरू भारतको सेमीकन्डक्टर मिशन र मेक इन इन्डिया कार्यक्रममा प्रतिबद्ध छन्।” यद्यपि, आफ्नो बयानमा, फक्सकनले निश्चित रूपमा भनेको छ कि ऊ भारतको सेमीकन्डक्टर क्षेत्रबाट पूर्ण रूपमा अलग छैन। कम्पनीले अझै पनि भारतको घरेलु चिप निर्माण प्रयासलाई समर्थन गर्ने बताएको छ। वेदान्त र फक्सकनको संयुक्त उद्यम विगत केही दिनदेखि खतरामा परेको छ। दुवै कम्पनीले युरोपेली फर्म एसटीमाइक्रोइलेक्ट्रोनिक्सबाट थप प्रविधि र लगानी लिन नसकेको रिपोर्ट आएको थियो । यो युरोपेली फर्मबाट अधिकतम प्रविधि र लगानी ल्याउन भारत सरकारको प्रयास थियो तर दुवै कम्पनीले त्यसो गर्न सकेनन् । र यसैबीच, फक्सकनको संयुक्त उद्यमबाट बाहिरिएको समाचार आएको छ। फक्सकनको सम्झौताबाट बाहिरिएपछि, वेदान्तले विज्ञप्ति जारी गरेको छ कि कम्पनीले अर्धचालकहरूको लागि मोदी सरकारको दृष्टिकोण पूरा गर्न आफ्नो प्रयासलाई दोब्बर बनाउनेछ। कथनमा कतै फक्सकनको उल्लेख गरिएको छैन। कम्पनीले सोमबार जारी गरेको विज्ञप्तिमा भनिएको छ, ‘हामी हाम्रो सेमीकन्डक्टर टोलीलाई निरन्तरता दिनेछौँ । हामीले एक अग्रणी एकीकृत उपकरण निर्माता (आइडीएम) बाट ४० न्यानोमिटर चिपहरूको लागि उत्पादन-ग्रेड टेक्नोलोजी लाइसेन्स प्राप्त गरेका छौं। विश्वव्यापी अर्धचालक आपूर्ति श्रृंखला पुन: स्थापित गर्न भारत महत्त्वपूर्ण छ। फक्सकनले आफ्नो बयानमा यो सम्झौताबाट किन फिर्ता भयो भनेर व्याख्या गरेको छैन। यद्यपि, सीप विकास तथा उद्यमशीलता राज्यमन्त्री राजीव चन्द्रशेखरले ट्वीटरमा भनेका छन्, ‘दुई कम्पनीसँग सेमीकन्डक्टर टेक्नोलोजीमा अनुभव नभएकाले प्राविधिक साझेदारबाट प्रविधि प्राप्त गर्ने अपेक्षा गरिएको थियो।’ चन्द्रशेखरले आफ्नो ट्वीटमा लेखेका छन्, ‘वेदान्त-फक्सकन भेन्चरले सुरुमा २८ न्यानोमिटर चिपको प्रस्ताव गरेको थियो तर दुवै कम्पनीले सही प्राविधिक साझेदारी फेला पार्न असफल भएका छन्। भर्खरै, वेदान्तले एक अग्रणी ग्लोबल सेमीकन्डक्टर कम्पनीसँग टेक्नोलोजी लाइसेन्स सम्झौता अन्तर्गत ४० न्यानोमिटर चिप्स उत्पादन गर्ने प्रस्ताव पेश गर्‍यो, जसको हाल मूल्याङ्कन भइरहेको छ।’ चन्द्रशेखर भन्छन् कि फक्सकनको निर्णयले भारतको सेमीकन्डक्टरका लागि निर्धारित लक्ष्यहरूमा कुनै प्रभाव पार्दैन। यसैबीच विश्लेषकहरू भारतसँग चिप उत्पादनको कुनै अनुभव नभएको बताउँछन् । वेदान्त र फक्सकन बीचको संयुक्त उद्यम अघि सबैभन्दा ठूलो बाधा दुबै कम्पनीहरू सेमीकन्डक्टरको क्षेत्रमा सिकारू थिए। काउन्टरपोइन्ट रिसर्चका उपाध्यक्ष नील शाहले भने, ‘दुबै खेलाडी यसमा नयाँ छन् । तिनीहरूले पहिले कहिल्यै चिप्स उत्पादन गरेका छैनन्।’ शाहले फक्सकनको आयोजनाबाट बाहिरिनु आशीर्वाद साबित हुन सक्ने भन्दै नयाँ कम्पनीलाई आयोजनामा ​​सामेल हुने बाटो खुलेको बताए । यस परियोजनाका लागि भारतले माइक्रोनजस्ता अनुभवी सेमीकन्डक्टर कम्पनीहरूमा ध्यान दिनुपर्ने उनको भनाइ छ । शाहले भने, ‘सरकारले पनि मिहिनेत गर्नुपर्छ । रोयटर्सको रिपोर्टका अनुसार, गत वर्ष जब फक्सकन र वेदान्तले संयुक्त उद्यमका लागि मोदी सरकारलाई १० अर्ब अमेरिकी डलर माग गर्दै निवेदन बुझाए, सरकारले प्रश्न उठायो। सेमीकन्डक्टर विश्लेषक अरुण मम्पाजीले साउथ चाइना मर्निङ पोस्टलाई भने कि संयुक्त उद्यम असफल हुनु कुनै आश्चर्यको कुरा होइन, तर दुई कम्पनीहरू १५ महिनाको लागि सम्झौतामा थिए। “सरकार र राज्यबाट कोष प्राप्त गर्न उच्च भोल्युम चिप र उत्पादन ग्रेड लाइसेन्स हुनुपर्छ। र फक्सकनले यी सबै मागहरू पूरा गर्दैन। राजीव चन्द्रशेखरले भनेझैं, वेदान्तले एक अग्रणी एकीकृत उपकरण निर्माताबाट ४० न्यानोमिटर चिप्सका लागि उत्पादन-ग्रेड प्रविधिलाई इजाजतपत्र प्राप्त गरिसकेको छ। वेदान्तले चाँडै नै उत्पादन ग्रेड २८ न्यानोमिटर चिप्सका लागि इजाजतपत्र प्राप्त गर्ने बताएको छ। मम्पाजीले वेदान्तले ४० न्यानोमिटर चिप्सका लागि इजाजतपत्र दिने कुरा गरिरहेको युरोपेली फर्म एसटीमाइक्रोइलेक्ट्रोनिक्स रहेको बताए । उनी भन्छन्, ‘यसको मतलब वेदान्तले अझै पनि सरकारी प्रोत्साहनको स्वीकृति पाउन सक्छ।’ भारतको नरेन्द्र मोदी सरकारले ‘मेक इन इन्डिया’ योजना अन्तर्गत सन् २०२६ सम्ममा सेमिकन्डक्टरको बजार ६३ अर्ब डलर पुग्ने अनुमान गरेको छ। अमेरिकाले यस प्रयासमा भारतलाई सहयोग गरिरहेको छ किनभने उसले अर्धचालकहरूमा चीनको वर्चस्व समाप्त होस् भन्ने चाहन्छ। अमेरिकाको एप्पल जस्ता कम्पनीहरूले पनि आफ्नो आपूर्ति श्रृंखला विविधीकरण गर्न चाहन्छन्। भारतका सञ्चार मन्त्री अश्विनी वैष्णवले अप्रिल महिनामा भनेका थिए कि सेमीकन्डक्टर निर्माण एकदमै जटिल प्रक्रिया हो जसका लागि धैर्यता र सावधान दृष्टिकोण चाहिन्छ। उनले आगामी १० वर्षमा सेमिकन्डक्टर उत्पादनको प्रमुख विश्वव्यापी हब बन्ने बलियो संयन्त्रलाई सुनिश्चित गर्न काम गरिरहेको बताए । मे महिनामा अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन र प्रधानमन्त्री मोदीले पनि सेमीकन्डक्टरमा एमओयूमा हस्ताक्षर गरेका थिए। गत महिना, जब पीएम मोदी अमेरिका भ्रमणमा थिए, यो रिपोर्ट गरिएको थियो कि अमेरिकी सेमीकन्डक्टर कम्पनी माइक्रोनले गुजरातमा आफ्नो प्लान्ट स्थापना गर्नेछ। कम्पनीले जारी गरेको विज्ञप्तिमा माइक्रोनले गुजरातमा अर्धचालक परीक्षण र असेम्बली प्लान्ट स्थापना गर्ने बताएको छ। प्लान्ट दुई चरणमा विकसित हुनेछ जसमा कम्पनीले आफ्नो तर्फबाट ८२५ मिलियन डलर लगानी गर्नेछ। बाँकी केन्द्रीय र प्रदेश सरकारले लगानी गर्नेछ। कम्पनीले गुजरातमा प्लान्टको निर्माण यसै वर्षबाट सुरु हुने अपेक्षा गरेको छ, जसले करिब ५ हजार नयाँ रोजगारीका अवसरहरू सृजना गर्नेछ । भारतलाई सेमिकन्डक्टरको क्षेत्रमा अगाडि बढाउन भारत सरकार र अमेरिकाको प्रयासमा चीन बाधक बनेको छ । केही दिनअघि चीनले सेमिकन्डक्टर बनाउने महत्वपूर्ण तत्व ग्यालियम र जर्मेनियमको निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाएको थियो । चीन यी दुई दुर्लभ तत्वहरूको मुख्य उत्पादक हो, त्यसैले चीनको यो निर्णयले विश्व बजारमा ठूलो धक्का पुगेको छ। तर, सीप विकास तथा उद्यमशीलता राज्यमन्त्री राजीव चन्द्रशेखर चीनको यो प्रतिबन्धले भारतमा कुनै असर नपर्ने बताउँछन् । ग्यालियम र जर्मेनियमको निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाउने चीनको निर्णय पछि, उनले भनेका थिए कि सारा विश्व नयाँ भारतसँग साझेदारी गरिरहेको छ किनकि भारतले लचिलो आपूर्ति श्रृंखला निर्माण गर्न खोजेको छ।
रूसबाट सस्तो मूल्यमा तेल किने पनि भारतलाई फाइदा भएन काठमाडौं । रुस-युक्रेन युद्ध सुरु भएपछि रुसले सहुलियत दरमा तेल बेच्दा भारत रुसी कच्चा तेलको सबैभन्दा ठूलो खरिदकर्ता बन्यो। भारतीय रिफाइनरीहरूले पनि अनुदानमा दिइने रुसी तेलबाट धेरै लाभान्वित भएका थिए तर अहिले अवस्था परिवर्तन हुँदैछ। रुसले भारतलाई सस्तो तेल दिँदै आएको छ तर सो तेलको ढुवानी दर सामान्यभन्दा दोब्बर बढी छ । जसका कारण भारतीय रिफाइनरीहरूले रुसी तेलबाट पाउने नाफा निकै घटेको छ । स्रोतहरूले समाचार एजेन्सी पीटीआईलाई भने कि रूसी संस्थाहरूले तेलको ढुवानीका लागि चार्ज गरिरहेको रकम अपारदर्शी र सामान्य भन्दा धेरै हो। यस विषयमा जानकार तीन स्रोतले भने कि रुसले अमेरिका र पश्चिमी देशहरूले रुसी तेलको मूल्य ६० डलर प्रति ब्यारेलमा तोकेको मूल्यभन्दा कम मूल्यमा भारतीय रिफाइनरीहरूलाई तेल बेच्ने गरेको छ। तर यसले बाल्टिक र कालो सागरबाट पश्चिमी तटमा डेलिभरीको लागि ११ डलर र १९ डलरको बीचमा शुल्क लिन्छ, जुन सामान्य दर भन्दा दोब्बर हो। रूसी बन्दरगाहहरूबाट भारतीय बन्दरगाहहरूमा ढुवानी लागत प्रति ब्यारेल ११ देखि १९ डलर छ जुन समान दूरीको लागि ढुवानी लागत भन्दा धेरै उच्च छ। गत वर्ष फेब्रुअरीमा युक्रेनमा रुसले आक्रमण गरेपछि अमेरिकालगायत पश्चिमी देशहरूले रुसी तेलमाथि प्रतिबन्ध लगाएपछि बिस्तारै त्यसको खरिद बन्द गरेका थिए । यो देखेर रुसले उरल, ब्रेन्ट (कच्चा तेलको विश्वव्यापी बेन्चमार्क) भन्दा कम मूल्यमा कच्चा तेल बेच्न थाल्यो। भारतले पनि रुसी कच्चा तेल ठूलो परिमाणमा खरिद गर्न थाल्यो जुन अहिले सम्म जारी छ। रुस–युक्रेन युद्धअघि भारतले रुसबाट २ प्रतिशत मात्र कच्चा तेल किन्ने गर्दथ्यो, अहिले त्यो बढेर ४४ प्रतिशत पुगेको छ । तर अहिले रुसी तेलमा भारतले पाउने छुटमा ठूलो गिरावट आएको छ । जहाँ पहिले भारतले रुसी तेलमा प्रति ब्यारेल ३० डलर छुट पाउँदै आएको थियो, अहिले त्यो छुट ४ प्रतिशतमा झरेको छ । इन्डियन आयल कर्पोरेशन (आईओसी), हिन्दुस्तान पेट्रोलियम कर्पोरेशन लिमिटेड, भारत पेट्रोलियम कर्पोरेशन लिमिटेड (एचपीसीएल), मंगलोर रिफाइनरी एण्ड पेट्रोकेमिकल्स लिमिटेड र एचपीसीएल-मित्तल इनर्जी लिमिटेड जस्ता सरकारी तेल प्रशोधन संस्थाहरूले रुसको तेलमा छुट कम गरेको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ। निजी रिफाइनरी रिलायन्स इन्डस्ट्रिज र नायरा इनर्जी लिमिटेडले रुससँग तेलको सम्बन्धमा छुट्टाछुट्टै वार्ता गरिरहेका छन् । सरकारी रिफाइनरी कम्पनीले निजी रिफाइनरीसँग कुरा गरेको भए रुसी तेलमा छुट बढ्न सक्ने स्रोतले बताएको छ । भारतले हरेक दिन २० लाख ब्यारेल रुसी तेल आयात गर्छ, जसमा सरकारी कम्पनीहरूले ६० प्रतिशत तेल किन्छन्। युद्ध सुरु भएपछि भारतजस्तै चीनले पनि रुसी तेल ठूलो परिमाणमा खरिद गर्न थाले पनि अहिले विद्युतीय सवारीसाधनमा जोड दिइरहेको छ । चीनको अर्थतन्त्र पनि राम्रो नरहेको कारण तेलको माग घटेको छ । यस्तो अवस्थामा भारतका रिफाइनरी कम्पनीहरूले मिलेर राम्रो छुट पाउन सक्ने स्रोतको भनाइ छ । एक स्रोतले भने, ‘चिनियाँ माग घटेको छ र युरोपले रुसबाट तेल किनेको छैन । त्यसैले रुसको लागि भारत एकमात्र यस्तो बजार हो जहाँ तेलको माग बढिरहेको छ। यदि निजी र सरकारी रिफाइनरहरू सँगै कुरा गर्छन् भने, रूसी तेलमा ठूलो छुट प्राप्त गर्न सकिन्छ। आईओसी एक मात्र भारतीय कम्पनी हो जसले रसियाबाट निश्चित सम्झौता अन्तर्गत तेल खरिद गरिरहेको छ। भारतका बाँकी रिफाइनरीहरूले टेन्डरमा रूसी तेल खरिद गरिरहेका छन्। गत वर्ष फेब्रुअरीसम्म भारत रुसी तेलको सानो आयातकर्ता थियो। फेब्रुअरी २०२२ सम्मको १२ महिनामा भारतले दैनिक ४४,५०० ब्यारेल तेल खरिद गरेको थियो। तर अहिले यो खरिदमा ठूलो उछाल आएको छ । केही महिनाअघि रुसी तेल खरिदमा भारतले चीनलाई उछिनेको थियो । स्रोतले भन्यो कि भारतका रिफाइनरीहरूले डेलिभरीको आधारमा रूसबाट कच्चा तेल किन्छन् र शिपिंग र बीमाको जिम्मेवारी रूसमा छोड्छन्। उनले औंल्याए कि रूसी तेलको लागि ढुवानी र बीमा दरहरू रूसका तीन साना एजेन्सीहरूद्वारा गरिन्छ, जुन स्वतन्त्र रूपमा मूल्याङ्कन गर्न सकिँदैन र अपारदर्शी रहन्छ। रूसी तेल यूराल, यसको ढुवानी र बीमाको मूल्य सहित, रूसी तेलको वास्तविक मूल्य प्रति ब्यारेल ७०-७५ डलर छ। रूसी तेल राजस्वको ठूलो हिस्सा तेलको ढुवानी र बीमा गर्ने तीन एजेन्सीहरूमा जान्छ। युक्रेनमा युद्ध जारी राख्ने रुसको क्षमतालाई कम गर्ने उद्देश्यले अमेरिका र पश्चिमी देशहरूले रुसी तेलमा मूल्य सीमा तोकेका थिए । यसअन्तर्गत यी देशहरूले रुसी तेलको मूल्य क्याप वा सोभन्दा कम खरिद गर्दा मात्रै आफ्नो समुद्री मार्ग प्रयोग गर्न दिने निर्णय भएको थियो। यी देशहरूले कुल समुद्री बीमाको ९० प्रतिशत बीमा गर्छन्। यो बीमा लिन रुसले आफ्नो बिलमा तेलको मूल्य ६० डलर वा सोभन्दा कम राखेको स्रोतले जनाएको छ । यसका तीन एजेन्सीहरूका अनुसार रूसी तेल खरिदकर्ताहरूले ढुवानी र बीमाको लागि बढी तिर्नुपर्छ।
प्रधानमन्त्रीलाई प्रश्न सोध्दा पत्रकारको जागिर गयो काठमाडौं । पाकिस्तानका एक पत्रकारले प्रधानमन्त्री शहबाज सरिफलाई देशमा मिडिया स्वतन्त्रतामा आएको ह्रासबारे प्रश्न गरेपछि आफूलाई जागिरबाट निकालिएको दाबी गरेका छन् । आजम चौधरी नामका यी पत्रकार पाकिस्तानको आधिकारिक टिभी च्यानल पीटीभी (पाकिस्तान टेलिभिजन) सँग सम्बन्धित थिए। लाहोर प्रेस क्लबका अध्यक्ष आजम चौधरीले ३० जुनमा पञ्जाबको गभर्नर हाउसमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा प्रधानमन्त्री शाहबाज सरिफलाई प्रश्न गरेको दाबी गरेका छन् । यस क्रममा पाकिस्तान सरकारका दुई मन्त्री इशाक दार र मरियम औरंगजेब पनि उपस्थित थिए। पाकिस्तानको एआरवाई न्यूजका अनुसार वरिष्ठ पत्रकारले शहबाज शरीफलाई अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता र जमीनी वास्तविकतामा उनको भनाइबीचको भिन्नताबारे प्रश्न गरेका थिए। जबकि, राष्ट्रपाकिस्तानका अनुसार चौधरीले मिडियामाथिको अघोषित प्रतिबन्ध कहिले हट्ने भनेर पनि सोधेका थिए । पाकिस्तानकी सूचना मन्त्री मरियम औरंगजेबले आजम चौधरीको दाबीलाई अस्वीकार गरेकी छिन् । उनले लामो ट्विटमा भनेकी छिन् कि आजम चौधरी न त पीटिभी को कर्मचारी हुन् न त उनी कहिल्यै थिए। उनी पीटीभीको विश्लेषकहरूको समूहको मात्र हिस्सा थिए । उनलाई यो समूहबाट हटाइएको छैन न त उनलाई छोड्न भनिएको छ । मरियम औरङ्गजेबले पत्रकार सम्मेलन बोलाउँदा पनि पत्रकारको विचारबारे सरकार सचेत रहेको बताएकी छन् । सरकारले उनीहरुको आवाज वा प्रश्न दबाउन चाहेको भए उनीहरुलाई बोलाएर प्रश्न सोध्ने मौका नै दिइदैन । उनको प्रश्नको प्रधानमन्त्रीले पूर्ण जवाफ दिनुभयो र मैले पनि ।
साउदी अरेबियाले पाकिस्तानलाई फेरि ठूलो संकटबाट बाहिर निकाल्यो काठमाडौं । साउदी अरेबियाले पाकिस्तानको केन्द्रीय बैंकलाई दुई अर्ब डलर रकम पठाएको छ । पाकिस्तानका अर्थमन्त्रीले यो जानकारी दिएका हुन् । आईएमएफबाट बेलआउट प्याकेज पाएपछि पाकिस्तानको कमजोर अर्थतन्त्रलाई यो दोस्रो ठूलो राहत हो। जुनको अन्तिम दिनमा पाकिस्तानलाई आईएमएफबाट ३ अर्ब डलरको राहत प्याकेज लिन सहमति भएको थियो । पाकिस्तानका प्रधानमन्त्री शाहबाज शरीफले यस सहयोगका लागि साउदी अरेबियालाई धन्यवाद दिएका छन्। ट्वीटमा उनले भने, “पाकिस्तानी जनताको तर्फबाट स्टेट बैंक अफ पाकिस्तानमा दुई अर्ब अमेरिकी डलर जम्मा गरेकोमा म साउदी अरेबियाको राज्यको नेतृत्व र जनताप्रति गहिरो आभार व्यक्त गर्दछु। म विशेष गरी मेरो भाइ साउदीलाई धन्यवाद म पाकिस्तानलाई यो सहयोग सुनिश्चित गरेकोमा युवराज र प्रधानमन्त्री मोहम्मद बिन सलमानलाई धन्यवाद दिन चाहन्छु। यो रकम जम्मा गर्दा पाकिस्तानको विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा वृद्धि हुने प्रधानमन्त्री शाहबाज सरिफले बताएका छन् । पाकिस्तान र साउदी अरेबियाको सम्बन्ध पाकिस्तानको स्थापनादेखि नै बलियो छ। सन् १९७० को दशकदेखि यी सम्बन्धहरू अझ मजबुत भएका छन्। पाकिस्तानका नेताहरु आफ्नो पहिलो भ्रमणमा साउदी जान लागेका हुन् । गत वर्ष इमरान खानको सरकारको पतनपछि प्रधानमन्त्री बनेका शाहबाज सरिफले पनि आफ्नो पहिलो विदेश भ्रमण साउदी अरेबियामा गरेका थिए । यो भ्रमणमा पनि शाहबाज सरिफ साउदीबाट ८ अर्ब डलरको राहत प्याकेज लिन सफल भएका थिए । साउदी अरेबियाले अघिल्लो ऋण सम्झौता अन्तर्गत डिसेम्बर २०२१ मा स्टेट बैंक अफ पाकिस्तानमा तीन अर्ब डलर जम्मा गरेको थियो।
बैंगलोरमा कम्पनीका सीईओ र उनका सहयोगीको हत्या, कम्पनीका पूर्व कर्मचारीमाथि आरोप काठमाडौं । बैंगलोरमा इन्टरनेट सेवा कम्पनी चलाउने दुई व्यक्तिको कम्पनीका पूर्व कर्मचारीले हत्या गरेको आरोप छ । सहरको आवासीय क्षेत्रमा रहेको एरोनिक्स मिडिया प्रालिका प्रबन्ध निर्देशक फणिन्द्र सुब्रमण्य र सीईओ वीनु कुमारमाथि घातक हतियार प्रहार भएको छ । फणीन्द्र सुब्रमण्यलाई उनको कम्पनीका पूर्व कर्मचारी फेलिक्स र उनका दुई सहयोगीले कार्यालयमा प्रवेश गरेपछि आक्रमण गरेको प्रत्यक्षदर्शीले बताएका छन् । उनलाई बचाउन भागेका वीनुलाई पनि आक्रमणकारीले आक्रमण गरेका थिए । प्रत्यक्षदर्शीहरुका अनुसार आक्रमणकारीहरु तरवार र छुराले सशस्त्र थिए । प्रहरी सहायक आयुक्त रमन गुप्ताले बीबीसी हिन्दीलाई बताएअनुसार यो सानो कम्पनी केही महिनाअघि मात्रै स्थापना भएको हो । उनका अनुसार अभियुक्तहरु सबै धारिलो र घातक हतियार बोकेका थिए । प्रहरीका अनुसार हत्याको कारण खुल्न सकेको छैन । अनुसन्धानपछि घटनासँग सम्बन्धित जानकारी खुल्नेछ ।
मोमो खाने प्रतिस्पर्धा आयोजना गर्दा रेष्टुरेन्ट ठूलो समस्यामा फस्यो काठमाडौं । सबैभन्दा धेरै मोमो खाने प्रतियोगिता आयोजना गर्ने चीनको एक रेस्टुरेन्ट समस्यामा परेको छ । यस प्रतियोगिताका कारण चीनमा खाद्यान्नको बर्बादी रोक्न बनेको कानूनको उल्लंघन भएको मानिन्छ । यो रेस्टुरेन्टमाथि अहिले अनुसन्धान भइरहेको छ। प्रतियोगितामा सबैभन्दा कम समयमा १०८ वटा मसलाले भरिएको मोमो खाने व्यक्तिले एक पटक नि:शुल्क खाना र ‘ठूलो पेटको राजा’ को उपाधि पाउनेछन् । तर यो भाइरल चुनौतीले मानिसहरूलाई ‘भ्रमित’ बनायो। जसका कारण मानिसहरुले धेरै खाना अर्डर गरेपछि खान पाएनन्, जसका कारण खाना खेर गयो । सन् २०२१ मा चीनमा खाद्यान्नको बर्बादी रोक्न कानुन ल्याइयो । तर, दुई वर्ष बितिसक्दा पनि यो ऐन कार्यान्वयन गर्न जनताले संघर्ष गरिरहेका छन् । चीनमा गरिएको एक सर्वेक्षण अनुसार देशका होटल र रेष्टुरेन्टमा हरेक वर्ष कम्तिमा ३ करोड ४० लाख टन खाना बर्बाद हुने गरेको छ । गत वर्ष पनि फुजियान प्रान्तको एउटा रेस्टुरेन्टले आधा घण्टाभित्र ३० किलो बर्गर खाने चुनौती दिएको थियो । यस रेस्टुरेन्टविरुद्ध पनि अनुसन्धान भइरहेको छ ।
स्वीडेनमा कुरान जलाएको घटनापछि अफगानिस्तानको कडा कारवाही काठमाडौं । स्वीडेनको राजधानी स्टकहोमको एक मस्जिदबाहिर भएको विरोध प्रदर्शनका क्रममा कुरान जलाएको विषयमा तालिबान सरकारले स्वीडेनविरुद्ध कडा कदम चालेको छ । यो कुरा बाहिर आएपछि तालिवान सरकारले अफगानिस्तानमा स्वीडेनको गतिविधि स्थगित गरेको जनाएको छ । तालिवानका प्रवक्ता जबिउल्लाहले यस सम्बन्धमा विज्ञप्ति जारी गरेका छन् । जसमा भनिएको छ, “पवित्र कुरानको अपमान र स्वीडेनमा मुस्लिमहरूको धार्मिक भावनाको अपमान गरेपछि अफगानिस्तानमा स्वीडेनको गतिविधि निलम्बन गरिएको छ। यो निलम्बन जबसम्म मुस्लिमहरूमाथि यस जघन्य कार्यको लागि माफी मागिँदैन तबसम्म यो निलम्बन जारी रहनेछ।” यस वक्तव्यमा अन्य मुस्लिम बाहुल्य देशहरूलाई पनि स्वीडेनसँगको सम्बन्धमा पुनर्विचार गर्न भनिएको छ । हालै इद-उल-अजहा (बक्रिद) को अवसरमा इराकमा जन्मेका एक शरणार्थीले स्वीडेनको मस्जिद बाहिर मुस्लिमहरूको पवित्र कुरान जलाए। विगत केही महिनामा स्वीडेनमा कुरानको प्रतिहरू जलाउने योजनालाई लिएर धेरै पटक दंगा भड्किएको छ। त्यसयता साउदी अरेबिया, इरान र पाकिस्तानलगायत धेरै इस्लामिक देशले स्वीडेनविरुद्ध कडाइको घोषणा गरेका छन् । इरान सरकारले स्वीडेनमा आफ्नो नयाँ राजदूत पठाउन समेत अस्वीकार गरेको थियो । यसै क्रममा साउदी अरेबियाले यस विषयमा स्विडेनका राजदूतलाई बोलाएको थियो ।
डेंगुबाट एकैदिन सात जनाको मृत्यु ढाका।  बंगलादेशमा डेंगुबाट एकैदिन सात जनाको मृत्यु भएको छ। मृतकको यो सङ्ख्या अहिलेसम्मको सबैभन्दा बढी हो। मंगलबार सबैभन्दा बढी एक हजार ५४ जना डेंगुका नयाँ बिरामी दर्ता हुनुका साथै थप सात जनाको मृत्यु भएको स्वास्थ्य सेवा महानिर्देशनालयले बुधबार जनाएको छ। यो संख्या यस वर्षको जनवरी यता एकै दिनमा सबैभन्दा धेरै हो। हाल डेंगु संक्रमितको संख्या १४ हजार आठ सय ९७ पुगेको तथा ८३ जनाले ज्यान गुमाएका महानिर्देशनालयले बताएको छ। यो वर्ष डेंगु संक्रमितमध्ये ११ हजार पाँच सय ११ जनाले स्वास्थ्य लाभ गरेका छन्। यो महिनामा मात्रै थप छ हजार नौ १९ जना डेङ्गुका नयाँ संक्रमित फेला परेका तथा ३६ जनाको मृत्यु भएको बताउँदै महानिर्देशनालयले पुगेको लामखुट्टेको टोकाइबाट सर्ने यो रोगबाट बच्न आवश्यक उपाय अपनाउन सर्वसाधारणमा आग्रह गरेको छ।
भारतको चन्द्रयान-३ मिशनको लागि इसरोले प्रक्षेपणको पूर्वाभ्यास पूरा गर्‍यो काठमाडौं । चन्द्रमाको अध्ययनका लागि शुक्रबार चन्द्रयान–३ मिसन प्रक्षेपण गरिने भएको छ । यसअघि भारतीय अन्तरिक्ष अनुसन्धान संगठन (इसरो) ले सम्पूर्ण प्रक्रियाको पूर्व अभ्यास पूरा गरिसकेको छ। इसरोले ट्विटरमा एक पोस्टमा यो जानकारी दिएको छ। यस पोस्टमा इसरोले लेखेको छ, ” चन्द्रयान-३ मिशन: यसको प्रक्षेपणको लागि पूर्ण तयारी र २४ घण्टा लामो ‘लञ्च रिहर्सल’ प्रक्रिया पूरा भयो।” इन्डियन स्पेस रिसर्च काउन्सिल (इसरो) ले चन्द्रयान-३ लाई १४ जुलाई दिउँसो २.३५ बजे चन्द्रमामा पठाउने घोषणा गरेको थियो। इसरोको पहिलो दुई मिशन चन्द्रयान-२ पछि यो तेस्रो प्रयास हो जसलाई फलोअप मिशनको रूपमा हेरिएको छ। यस मिसनमा चन्द्रमाको सतहमा सफ्ट ल्यान्डिङको प्रयास गरिने छ, यो स्थिति तीन देश रुस, अमेरिका र चीनले मात्र हासिल गरेका छन् । इसरोले आफ्नो पहिलो सूर्य मिशन आदित्य-एल नव पनि घोषणा गरेको थियो।
इजरायल सरकारको एक विधेयक विरुद्ध देशमा व्यापक विरोध प्रदर्शन काठमाडौं । इजरायलमा सरकारको निर्णयविरुद्ध जनता सडकमा उत्रिएका छन् । प्रदर्शनमा उत्रिएका हजारौं मानिसले इजरायलका सडक अवरुद्ध गरेका छन् । सरकारले गरेको न्यायिक सुधारको विरुद्धमा यी आन्दोलनकारीहरु सडकमा उत्रिएका छन् । इजरायल सरकारले एउटा विधेयक ल्याएको छ । यसमा सरकारका मन्त्रीहरुको निर्णय पुनरावलोकन गर्ने सर्वोच्च अदालतको अधिकार घटाउने चर्चा छ । यसको विरोधमा जनता सडकमा उत्रिएका छन् । यरूशलेम-तेल अवीव राजमार्गबाट ​​यी प्रदर्शनकारीहरूलाई हटाउन प्रहरीले पानीको फोहोरा प्रयोग गरेको थियो। हालसम्म ४२ जना पक्राउ परेका छन् । सरकारको यो विधेयकमा इजरायलका जनता विभाजित छन्। यस विषयमा देशैभर विरोध प्रदर्शन भइरहेका छन् । विरोध प्रदर्शन पछि एयरपोर्ट वरिपरि, जेरुसेलमको राष्ट्रपति निवासमा, तेल अवीवमा इजरायली रक्षा मन्त्रालयको मुख्यालय र अमेरिकी दूतावासको कार्यालय बाहिर हुने अपेक्षा गरिएको छ। यो वर्षको सुरुमा सरकारले प्रस्ताव ल्याएपछि हजारौं जनता सडकमा उत्रिएका छन् ।
युक्रेन सहभागी हुने समयसीमा नतोकेकोमा जेलेन्स्कीले नेटोको आलोचना गरे काठमाडौं । युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीले नेटोमा युक्रेनलाई समावेश गर्ने समयसीमा नतोक्ने कुरा नितान्त ‘वाहियात’ भएको भन्दै नेटोलाई निशाना बनाएका छन् । जेलेन्स्कीले लिथुआनियाको राजधानी भिल्नियसमा मङ्गलबारदेखि सुरु हुने शिखर सम्मेलनअघि सामाजिक सञ्जाल साइट ट्वीटरमा राखिएको पोस्टमा धेरै कुरा भनेका छन् । यसो गर्दा युक्रेनको सदस्यताका लागि रुससँग बार्गेनिङ गर्ने ठाउँ रहेको उनको आरोप छ । उनले भनेका छन् कि यसले रुसलाई आफ्नो ‘आतंक’ जारी राख्न प्रोत्साहित गर्छ।
अन्टार्कटिकामा समुद्री बरफको स्तर रेकर्ड न्यून स्तरमा पुग्यो काठमाडौं । अन्टार्कटिकामा समुन्द्री हिउँको परिमाण रेकर्ड न्यून स्तरमा पुगेको छ । यो औसतभन्दा १७ प्रतिशत कम भएको छ । यस ठाउँको स्याटेलाइटबाट अनुगमन भइरहेको बेलादेखि यो तल्लो तहमा छ । विश्व मेट्रोलोजिकल अर्गनाइजेसन (डब्लुएमओ) ले गत जुन महिनामा अन्टार्कटिकामा रेकर्ड गरिएको सबैभन्दा तातो महिनामा यस्तो बताएको थियो। जलवायु परिवर्तनको अनुगमन गर्ने विज्ञहरूले यसलाई चिन्ताको विषय भनेका छन् । विश्व जलवायु अनुसन्धान कार्यक्रमका प्रमुख माइकल स्प्यारोले जेनेभामा पत्रकारहरूलाई भने, “हामीले आर्कटिकमा समुद्री बरफमा कमी देखेका छौं, तर यो धेरै ठूलो मात्रामा भएको छ।” डब्लुएमओका अनुसार मे र जुन महिनामा विश्वभरको समुन्द्री सतहको तापक्रम वर्षकै उच्च स्तरमा पुगेको थियो । विश्व मौसम विज्ञान संगठनले भन्यो, “यो केवल समुद्रको सतहको तापक्रम बढ्दै गएको छैन, तर सम्पूर्ण रूपमा समुन्द्र न्यानो हुँदैछ र महासागरहरूले यति धेरै ऊर्जा भण्डारण गरिरहेका छन् कि यो त्यहाँ आउने सयौं वर्षसम्म रहनेछ।” “एट्लान्टिक महासागरको उत्तरी भागमा अभूतपूर्व बढ्दो समुद्री सतहको तापक्रमले खतराको घण्टी बजाएको छ।” डब्लुएमओका अनुसार हालै देखा परेको एल निनो ढाँचाले जमिन र समुन्द्र दुवैको तापक्रम बढाउने सम्भावना छ, जसले भविष्यमा थप समुद्री तापको लहर र चरम गर्मीको लहरको जोखिम बढाउनेछ।
टमाटरको सुरक्षाका लागि बाउन्सर तैनाथ गरेको आरोपमा दुई जना पक्राउ काठमाडौं । उत्तर प्रदेशको वाराणसीमा प्रहरीले टमाटरको सुरक्षाका लागि बाउन्सर तैनाथ गरेको आरोपमा एक पसले र उनका छोरालाई पक्राउ गरेको छ । यस मामिलामा समाजवादी नेता अजय यादवसहित पाँच जनाविरुद्ध शान्ति भंग गरेको आरोपमा मुद्दा दर्ता गरिएको छ । यसै विषयसँग जोडिएको भिडियोमा महँगो भएको टमाटरको सुरक्षामा खटिएका दुई बाउन्सरसहित समाजवादी पार्टीका स्थानीय नेता देखिएका छन् । समाचार एजेन्सी पीटीआईले लंका पुलिस स्टेशन, वाराणसीका एसएचओ अश्विनी पाण्डेलाई उद्धृत गर्दै भनेको छ कि पसलको मालिक दाबी गर्ने समाजवादी पार्टीका नेता अजय यादव हाल फरार छन्। यस मामिलामा जगन्नारायण यादव र उनका छोरा विकास यादवलाई आइतबार ‘मानहानी’ गरेको आरोपमा पक्राउ गरिएको प्रहरीले जनाएको छ । भारतमा पछिल्लो दुई सातादेखि टमाटरको भाउ ह्वात्तै बढेको छ । धेरै सहरमा टमाटर प्रतिकिलो १५० रुपैयाँभन्दा बढीमा बिक्री भइरहेको छ । प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी आफ्नो लोकसभा क्षेत्र वाराणसीको भ्रमणमा रहेका बेला शनिबार अजय यादवले यो अनौठो प्रदर्शन गरेका हुन् । भिडियोमा, एसपी कार्यकर्ताले दावी गरे कि उनीहरूले टमाटरको मूल्यमा झगडा गर्ने ग्राहकहरूसँग व्यवहार गर्न दुई बाउन्सरहरू तैनाथ गरेका थिए। यो भिडियो अखिलेश यादवले पनि ट्वीट गरेका छन् । अखिलेश यादवले यस मामिलामा कारबाही गरेकोमा भाजपा सरकारलाई पनि निशाना बनाएका छन् । उनले लेखेका छन्, ‘स्वस्थ व्यंग्य र व्यंग्यका लागि ठाउँ नभएको देशमा अरुलाई तर्साउने शक्ति आफैं डराउँछ भन्ने बुझ्नुपर्छ, यो परिवेशमा ‘मदर अफ डेमोक्रेसी’ भन्ने कुरा अर्थहीन वाक्य जस्तो लाग्छ । देशको प्रमुख संसदीय क्षेत्रमा लोकतन्त्रको अवस्था यस्तो छ भने बाँकी देशमा किन यस्तो नहुने ?’ हालै अजय यादवले पार्टी अध्यक्ष अखिलेश यादवको जन्मदिन मनाउन टमाटरको आकारको केक काटेर टमाटर बाँडे ।
कारमा सेक्स गर्दागर्दै बिरामीको मृत्यु, अस्पतालद्वारा नर्सलाई बर्खास्त वेल्स। बेलायतलकी एक नर्सले अस्पतालको पार्किङमा आफूसँग यौनसम्पर्क गर्ने क्रममा बिरामीकाे मृत्यु भएको घटना सार्बजनिक भएकाे छ। ती बिरामीसँगको सम्बन्ध राख्दै आएकाे र याैन सम्बन्धको क्रममा बिरामीकाे मृत्यु भएकाे पता लागे पछि अस्पतालले उनलाई जागिरबाट निकालिएकाे छ। साे क्रममा मृतकसँग एक वर्षभन्दा बढी समयदेखि सम्बन्ध रहेको नर्सले स्वीकार गरिन्। यौनसम्पर्कका बेला बिरामीको मृत्यु भएपछि पनि नर्सले एम्बुलेन्स नबोलाएको आरोप लागेको थियो। भनिएको छ कि, जब मेडिकल आपतकालीन कर्मचारीहरु पार्किङ स्थलमा पुगेका थिए, उनीहरुले बिरामीलाई आंशिक रूपमा नग्न र निष्क्रिय रूपमा भेटेका थिए। ती बिरामीको वेल्सको अस्पतालमा डायलासिसको उपचार भइरहेको थियो र याैन सम्पर्क गर्दा गर्दै हृदयघातका कारण उनको मृत्यु भएको थियो। द टाइम्स यूकेका अनुसार बिरामीको मृत्यु कार्डियक अरेस्ट र क्रोनिक मृगौला रोगका कारण भएको थियो। नर्सिङ एण्ड मिडवाइफरी काउन्सिल (एनएमसी) प्यानल समक्ष विस्तृत अनुसन्धान र परीक्षणको माग गरिएकाे थियाे। मिडिया रिपोर्ट अनुसार अभियुक्त नर्सका सहकर्मीहरूलाई मृतक बिरामीसँग उनको सम्बन्ध रहेकाे बारेमा थाहा थियो र उनीहरूमध्ये केहीले उनलाई गम्भीर परिणामहरूको चेतावनी पनि दिएका थिए। तर उनले यी सुझावहरूलाई बेवास्ता गर्दै निरन्तर याैन सम्पर्कका लागि बिरामीसँग सबन्धमा रहेकी थिइन्। नर्सले आफ्नो पेशाको मर्यादा मात्र उल्लंघन गरेकी थिइन्, एम्बुलेन्स नबोलाएर र डाक्टरलाइ पनि हृदयघात भएकाे बारेमा जानकारी नदिइ लुकाएकी थिइन्। बरु, उनका साथीहरूले कारमा बिरामी छटपटिएकाे देखे पछि अरूलाइ बाेलाएका थिए। द टेलिग्राफका अनुसार, नर्सले भनिन् कि उनले कारको पछाडि ‘३० देखि ४५ मिनेट’ मात्र बिताएकी थिइन्। उनले काउन्सिलमा दिएकाे बयान अनुसार साे क्रममा बिरामी एक्कासी कराउन थालेको र मृत्यु भएको बताएकी छिन्। सुरूमा सम्बन्ध अस्विकार गर्दै आएकी ती नर्सले पछि भने ती बिरामी पुरुषसँगको सम्बन्ध स्वीकार गरेकी थिइन् र आफूले त्यो रात यौनका लागि भेटेको पनि बताएकी थिइन्।
उत्तर कोरियाद्वारा पूर्वी सागरतर्फ ब्यालेस्टिक मिसाइल प्रहार सियोल। दक्षिण कोरियासँगको तनावका बीच उत्तर कोरियाले बुधबार बिहान फेरि ब्यालेस्टिक मिसाइल प्रहार गरेको छ। दक्षिण कोरियाको सेनालाई उद्धृत गर्दै सञ्चारमाध्यमहरूले उत्तर कोरियाले उत्तेजकताको रूपमा पूर्वी सागरतर्फ एक अनिर्दिष्ट ब्यालेस्टिक मिसाइल प्रहार गरेको जनाएका छन्। दक्षिण कोरियाका जोइन्ट चिफ अफ स्टाफले ब्यालेस्टिक मिसाइल प्रक्षेपण पत्ता लगाएको घोषणा गरेको छ। प्रतिवेदनमा प्रक्षेपणको बारेमा धेरै जानकारी दिइएको छैन। उत्तर कोरियाले अमेरिकी जासुसी विमान सञ्चालनको आरोप लगाएपछि उत्पन्न तनावबीच प्योङयाङले यस हप्ताको सुरुमा ब्यालेस्टिक मिसाइल प्रहार गरेको थियो। यसअघि उत्तर कोरियाले १५ जुनमा ब्यालेस्टिक मिसाइल प्रक्षेपण गरेको योनहाप समाचार संस्थाले जनाएको छ। राज्य मिडिया कोरियन सेन्ट्रल न्यूज एजेन्सी (केसीएनए) ले मंगलबार रिपोर्ट गरेको छ कि उत्तर कोरियाले संयुक्त राज्य अमेरिकाले आफ्नो आर्थिक क्षेत्रमा गैरकानूनी रूपमा आठ पटक उडान गरेको आरोप लगाएको छ र बदला लिने चेतावनीसमेत दिएको छ। तर, पेन्टागनले भने पहिले हवाई क्षेत्र उल्लंघनको प्योङयाङको आरोपलाई अस्वीकार गरेको थियो र अमेरिकी सेनाले अन्तर्राष्ट्रिय कानूनको पालना गरेको बताएको थियो। “संयुक्त राज्य अमेरिका सधैं झैं आफ्ना सहयोगी र साझेदारहरूसँग उडान, डुंगा र अन्तर्राष्ट्रिय कानूनले अनुमति दिएको कुनै पनि ठाउँमा सुरक्षित र जिम्मेवारीपूर्वक सञ्चालन गर्न उभिनेछ,” ट्यागनका उप प्रेस सचिव सबरीना सिंहले एक मिडिया ब्रीफिंगमा भनिन्। उनले अगाडी भनिन्, “उत्तर कोरियाबाट आएका ती टिप्पणी वा धम्कीहरूबारे मसँग थप केही भन्नु छैन। हामी जिम्मेवारीपूर्वक र सुरक्षित रूपमा अन्तर्राष्ट्रिय जलमार्ग र हवाई क्षेत्रमा सम्भव भएसम्म काम गर्छौं।”
श्रीमानसँग सम्बन्धविच्छेद गरेर आएकी युवतीलाई प्रेमीले अस्वीकार गरेपछि… नयाँदिल्ली। जुलाई ६ मा पिलीभीतको जेहानाबाद रेलवे क्रसिङ नजिक फेला परेको शव सहरको एक इलाकाकी एक युवतीको थियो। पहिचान हुन नसकेपछि प्रहरीले आइतबार शवको दाहसंस्कार गरेको थियो। प्रेमीबाट धोका पाएपछि आत्महत्या गरेको उनकी आमाले जानकारी दिएकी छिन्। उनकी आमाका अनुसार श्रीमानसँग सम्बन्ध विच्छेद गरेर युवती प्रेमीको घर पुगेकी थिइन् तर उसले अस्विकार गरिदियाे, जसकाकारण आत्माहत्या गर्न पुगेकी हुन्। गत ६ जुलाइमा एक युवतीले पूर्णागिरी शताब्दी एक्सप्रेसको अगाडि हाम फालेर आत्महत्या गरेकी थिइन्। प्रहरीले शव पहिचानका लागि शव गृहमा राखेको थियाे। तीन दिनसम्म पहिचानका लागि कोही नआएपछि प्रहरीले आइतबार शवको दाहसंस्कार गरेको थियो। सोमबार युवककी आमा जेहानाबाद प्रहरी चौकी पुगिन्। तस्बिर हेरेर उनले साे शव २० वर्षीया छोरीको भएको पहिचान गरेकी थिइन्। मृतककी आमाका अनुसार छोरीको २०२१ मा पाकडिया गाउँमा विवाह भएको थियो। साउन ३ गते उनले श्रीमानसँग सम्बन्ध तोडिन्। श्रीमानसँग सम्बन्धविच्छेद गरे पछि उनी कला मन्दिर निवासी प्रेमीकाको घर पुगिन्। केही दिनपछि प्रेमीले पनि अस्वीकार गरे। युवतीले आफ्नो प्रेमीको ठगी गरेकाे सहन सकिनन्। उनी बरेली जंक्शन पुगिन्, जहाँ उनले आत्महत्या गर्न ट्रेनको प्रतीक्षा गरिन्। बरेलीका एक युवकले उनको असहज खालकाे कार्य देखेर आत्महत्या गर्नबाट रोकेका थिए। उसलाई आफ्नो घरमा लगे र सम्झाइ बुझाइ गरी ६ जुलाईमा ती युवकले उनलाई पिलिभीत जाने रेलमा बसाएका थिए। त्यसपछि युवती यहाँ आइन् र रेलको अगाडि हाम फालेर आत्महत्या गरिन्। जेहानाबाद प्रहरी चौकी इन्चार्ज प्रवीण कुमारले यस विषयमा कुनै उजुरी नपरेको बताए।
थाइल्यान्डका प्रधानमन्त्री प्रयुथले गरे राजनीतिबाट सन्यास लिने घाेषणा बैंकक। थाइल्याण्डका प्रधानमन्त्री प्रयुथ चान-ओ-चाले पुनः निर्वाचनमा भाग नलिने र राजनीतिबाट सन्यास लिने निर्णय गरेका छन्। उनको पार्टीले जारी गरेको विज्ञप्तिलाई उद्धृत गर्दै अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले सो जानकारी दिएका हुन्। थाइल्याण्डको संसदले मे महिनामा भएकाे चुनाव पछि नयाँ प्रधानमन्त्री चयन गर्ने प्रकियामा जानु दुई दिन अघि यो घोषणा आएको हो। धेरै थाई नागरिकहरूले सरकारलाई सैन्य समर्थन अस्वीकार गर्दै आएका छन्। प्रयुथ (६९ वर्ष) सन् २०१४ मा सैनिक कूपछि थाइल्यान्डको प्रधानमन्त्रीकाे जिम्मेवारी सम्हाल्दै आएका छन्। सीएनएनका अनुसार उनको पार्टीको गठबन्धनले २०१९ को चुनावमा सबैभन्दा बढी सिट जित्न सफल भएकाे थियो। त्यसपछि उनी सिनेटको समर्थनमा प्नधानमन्त्रीमा निर्वाचित भएका थिए। साे ‘कू’ पछि थाइल्याण्डमा प्रभुत्व जमाउने थाइल्याण्डको सेना समर्थित अभिजात वर्गलाई मेको आम चुनावमा मतदाताहरूले नराम्राेसँग चाेट दिएका थिए, जसले देशमा चलिरहेको रूढीवादी गुटहरूप्रति वर्षौंदेखि बढ्दो असन्तुष्टिको अन्त्य गर्‍यो। लिबरल मुभ फर्वार्ड पार्टीले सबैभन्दा बढी सिट जित्यो र जनमतको बहुमत हासिल गर्‍याे। यस पार्टीले आफ्नो सुधारवादी कदम चालेको कारणले गर्दा थाई युवाहरूले यो पार्टीलाई पछ्याएका छन् । सीएनएनका अनुसार दोस्रो स्थानमा थाइल्यान्डको प्रमुख विपक्षी पार्टी फेउ थाई गएको छ। नयाँ सरकार नबनेसम्म प्रयुथ प्रधानमन्त्रीको पदमा उनी रहनेछन्। बढ्दो अधिनायकवाद र असमानताले सैन्य विद्रोहको नेतृत्व गरेपछि पूर्व जनरलको प्रधानमन्त्रीको कार्यकाललाई नाेक्सान हुन पुगेकाे थियाे। २०२० मा प्रयुथलाई हटाउन माग गर्दै युवाहरूले राष्ट्रव्यापी विरोध प्रदर्शन गरेका थिए, जसमा लाखाै सडकमा देखिएका थिए।
इटालीका पूर्वप्रधानमन्त्रीले आफ्नी ३३ वर्षीया प्रेमिकालाई दिए १० कराेड युराे राेम। इटालीका पूर्वप्रधानमन्त्री सिल्भियो बर्लुस्कोनीको गत महिना निधन भएको थियो। उनले आफ्नी ३३ वर्षीया प्रेमिका मार्टा फासिनाका लागि १० करोड युरो छाडेका छन्। तीन पटक इटालीका प्रधानमन्त्री बनेका बर्लुस्कोनीको कुल सम्पत्ति ६ अर्ब युरोभन्दा बढी रहेको अनुमान गरिएको छ। फोर्जा इटालियाका डेपुटी फासिना र बर्लुस्कोनी बीचको सम्बन्ध मार्च २०२० मा सुरु भयो। यद्यपि बर्लुस्कोनीले फासिनासँग कानुनी रूपमा विवाह गरेका थिएनन्। तर बर्लुस्कोनीले आफ्नो मृत्यु ओछ्यानमा फासिनालाई आफ्नी ‘पत्नी’ भनी उल्लेख गरेका थिए। ३३ वर्षीया फासिना सन् २०१८ को आमनिर्वाचनदेखि इटालीको संसदको तल्लो सदनका सदस्य हुन्। उनी फोर्जा इटालियाकी सदस्य हुन्, बर्लुस्कोनीले १९९४ मा पहिलो पटक राजनीतिमा प्रवेश गर्दा स्थापना गरेको पार्टीमा उनी लागेकी थिइन्। यसैबीच, बर्लुस्कोनीको व्यापार साम्राज्य उनका दुई जेठा छोरा, मरीना र पियर सिल्भियोले नियन्त्रण गर्ने भएका छन्। उनीहरु दुबैले पहिले नै व्यवसायमा कार्यकारी भूमिका सम्हाल्दै आएका छन्। अब उनको फिनभेस्ट परिवारको सम्पत्तिमा ५३ प्रतिशत सेयर हुनेछ। पूर्व प्रधानमन्त्रीले आफ्नो भाइ पाओलोको लागि एक सय मिलियन युरो दिएका छन भने माफियासँग सम्बन्धको लागि जेल सजाय भोगेका फोर्जा इटालिया पार्टीका पूर्व सिनेटर मार्सेलो डेलउट्रीको लागि ३० मिलियन युरो छोडेकाे अन्तराष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले जानकारी दिएका छन्। अरबपति मिडिया व्यापारी र प्रधानमन्त्रीको रूपमा दशकौंसम्म इटालियन सार्वजनिक जीवनमा प्रभुत्व जमाउने बर्लुस्कोनीको ८६ वर्षको उमेरमा गत जुन १२ मा निधन भएको थियो। उनलाई मिलानको एक अस्पतालमा भर्ना गरिएको थियो। मंगलबार उनका च सन्तान र अन्य साक्षीको उपस्थितिमा उनको इच्छापत्र पढेर सुनाइएको थियो। ‘म उपलब्ध स्टक मेरा छोराछोरी मारिना र पियर सिल्भियोलाई बराबर भागमा छोड्छु। म मेरा पाँच छोराछोरी मरीना, पियर सिल्भियो, बारबरा, एलियोनोरा र लुइगीलाई बराबर भागमा सबै कुरा छोडेकाे छु, ‘धन्यवाद, तपाईंहरू सबैलाई धेरै माया, तपाईंको बुबा’ शब्दहरूसहित आफ्नो इच्छापत्रमा हस्ताक्षर गर्दै लेखेकाे पत्र पढेर सुनाइएकाे हाे। बर्लुस्कोनीले कर छलीको आरोपमा दोषी ठहरिएपछि ६ वर्षको लागि राजनीतिबाट प्रतिबन्धित हुनु अघि इटालीको प्रधानमन्त्रीको रूपमा तीन कार्यकाल सेवा गरेका थिए । उनी इटालीको सबैभन्दा लामो सेवा गर्ने प्रधानमन्त्रीकाे रूपमा चिनिन्छन् ।
पाकिस्तानबाट प्रेम खोज्दै भारत आएकी सीमा हैदरले तुलसीको पूजा गरिन्, शाकाहारी बनिन् काठमाडौं । पाकिस्तानकी सीमा हैदर र ग्रेटर नोएडाका सचिन मीणाको प्रेमकथा अहिले देशभर चर्चाको विषय बनेको छ । आफ्नो पबजी पार्टनर सचिनको गहिरो प्रेममा, सीमा हैदर चार बच्चाहरुसंग पाकिस्तानबाट रबुपुरा पुगिन्। सीमा हैदर नेपाल हुँदै भारत गएकी थिइन् । आजतकलाई दिएको एक अन्तर्वार्तामा सीमा हैदरले सचिनसँग भएकोमा आफू निकै खुसी भएको बताइन् । पाकिस्तानबाट भारत आएपछि सीमाको पहिरन, खानपान, रहनसहन र चलन पनि पुरै परिवर्तन भएको छ । सीमाको पहिरन र पूजा देखेर स्थानीय जनता पनि छक्क परेका छन् । सीमा हैदरले आइतबार तुलसीको विधिवत पूजा गरेकी छन् । उनले घाँटीमा रातो रंगको स्कार्फ पनि लगाएकी थिइन्, जसमा राधे-राधे लेखिएको थियो। सीमाले तुलसीलाई जल चढाई र हात जोडेर आफ्नो भावी जीवनको कामना गरिन् । यसपछि उनले ससुराको खुट्टा छोएर आशीर्वाद लिइन् । सीमाले अहिले सचिनको नामको मङ्गलसूत्र घाँटीमा र निधारमा सिन्दुर लगाएकी छिन् । सीमा हैदरले बलिउड फिल्म पाकिस्तानमा धेरै हेरिने बताइन् । उनले मोबाइलमा धेरै हिन्दी चलचित्र पनि हेरेकी छन् । सीमाले नेपालमा सचिनसँग बलिउड गीतमा धेरै रिल पनि गरेकी छिन् । उनलाई भारतीय पहिरन र व्यवहारको बारेमा धेरै थाहा छ। तेनाली रामा सिरियल हेरेर सीमाले हिन्दी बोल्न सिकिन् । सचिनको माया पाउनको लागि सीमाले आफ्नो देश मात्र छोड्नुपरेको थिएन, आफ्नो मनपर्ने धेरै कुराको त्याग पनि गर्नुपरेको थियो । कुनै समय चिकेन बिरयानी खान मन लाग्ने सीमा अहिले सचिनका लागि शाकाहारी बनेकी छिन् । उसले मासु र माछा त्यागिन् । सचिनको घरमा लसुन पनि खाइँदैन । मार्चमा नेपालमा पहिलो पटक सचिनसँग भेट भएको सीमाले बताएकी थिइन् । सचिनलाई भेटेपछि उनको ठूलो सपना पूरा भएको महसुस भयो । नेपालमै सचिनले सीमाको सिउँदोमा सिन्दुर भरेर श्रीमतीको रुपमा स्वीकार गरेका थिए । त्यसपछि सीमाले हिन्दू धर्म ग्रहण गरिन् । नोएडा पुलिसका अनुसार सीमा हैदर पाकिस्तानको सिन्ध प्रान्तको जैसमाबादकी बासिन्दा हुन्। सीमाको पहिलो विवाह सन् २०१४ मा गुलाम रजा नामका व्यक्तिसँग भएको थियो । गुलाम हैदरको परिवार कराँचीमा बस्थे र उनी एक टाइल कारीगर थिए। सीमा र गुलामका तीन छोरी र एक छोरा छन् । सन् २०१९ मा कामको खोजीमा गुलाम हैदर साउदी अरब गएका थिए । सीमा हैदर र सचिन पब्जी खेल्दा एक अर्काको सम्पर्कमा आएका थिए । केही समयपछि दुवैले नम्बर साटासाट गरे र त्यसपछि दुवैले कुरा गर्न थाले । यसबीचमा सचिनले सीमालाई भेट्ने धेरै प्रयास गरे तर दुवैलाई सिमाना पार गर्न सजिलो थिएन । सन् २०२३ को मार्चमा शारजाह हुँदै सीमा नेपालको काठमाडौं आएकी थिइन् । यहाँ सचिन पनि बस चढेर काठमाडौं गएका थिए । त्यसपछि दुवैले पहिलो पटक आमनेसामने देखे । नेपालमा दुवै सात दिन होटलमा बसे । त्यसपछि सीमा पाकिस्तान फर्किइन्। पाकिस्तान फर्केपछि सीमाले कराँचीको एक ट्राभल एजेन्टलाई सम्पर्क गरि आफ्ना चार छोराछोरी लिएर भारत आउने बारे सोधिन् । त्यसपछि उनलाई नेपाल हुँदै भारतमा सजिलै पस्न सकिन्छ भन्ने थाहा भयो । १३ मे मा सीमा गौतम बुद्ध नगरको रबुपुरा इलाकामा सचिनको ठाउँमा पुगेकी थिइन्। सचिनको मायामा सीमाले आफ्नो जग्गा पनि बेचिसकेकी थिइन् ।
बीबीसी प्रस्तोताको अश्लील तस्वीर प्रकरणमा किशोरीका वकिल भन्छन्, ‘केही गलत भएको छैन’ काठमाडौं । बीबीसीका प्रस्तोताले एक किशोरीलाई अश्लील तस्वीरको लागि पैसा दिएको मामिलामा किशोरीका वकिलले किशोरीकी आमाको दावीलाई ‘बकवास’ भनेका छन्। वकिलले बीबीसीलाई “केही गलत वा गैरकानूनी” भएको छैन भने र किशोरीलेले द सन पत्रिकालाई यसबारे रिपोर्ट नगर्न आग्रह गरेको दाबी गरे । ‘द सन’ पत्रिकाले गत शुक्रबार यसबारे पहिलो रिपोर्ट प्रकाशित गरेको थियो । बीबीसी प्रस्तोताले किशोरीलाई अश्लील तस्बिर पठाउन पैसा दिएको दाबी गरिएको थियो। उक्त अखबारले किशोरकी आमाको दाबीलाई पुष्टि गर्ने प्रमाणहरू देखेको बताएको छ। यसैबीच, सोमबार बीबीसीलाई पठाइएको पत्रमा वकिलले शुक्रबार साँझ अखबारमा पठाइएको ह्वाट्सएप सन्देशमा किशोरीले दाबी अस्वीकार गरेको बताएका छन्। किशोरीले उक्त सन्देशमा भनेकी थिइन्, “आफ्नी आमाले पत्रिकाको अगाडि गरेको दाबी पूर्णतया गलत हो र यसमा कुनै सत्यता छैन।” यसका बाबजुद ‘द सन’ पत्रिकाले गलत समाचार छापेको पनि वकिलले बताए । वकिलले पत्रमा लेखेका छन्, “कुनै पनि भ्रमबाट बच्नको लागि, मेरो क्लाइन्ट र बीबीसीका प्रस्तोताबीच कुनै गलत वा गैरकानुनी कुरा भएको छैन र ‘द सन’ अखबारमा प्रकाशित आरोपहरू पूर्णतया बकवास हुन्।” यस विषयमा गरिएको रिपोर्टिङ गोपनियताको उल्लङ्घन भएको पनि वकिलले बताए । उनले आफ्ना ग्राहकलाई सम्पर्क नगरेकोमा ‘द सन’ पत्रिका र बीबीसी दुवैको आलोचना पनि गरे। वकिलले दावीकर्ता आमा र किशोरी अब सँगै नबस्ने बताए। यसबारे ‘द सन’ अखबारले जवाफ दियो, “हामीले आफ्ना प्रस्तोताको व्यवहारको बारेमा बीबीसीलाई गुनासो गर्ने दुई धेरै चिन्तित अभिभावकहरूको कथा प्रकाशित गर्यौं। हामीले प्रमाणहरू देख्यौं जसले उनीहरूको चिन्तालाई पुष्टि गर्छ। अब यो राम्रोसँग अनुसन्धान गर्ने काम बीबीसीको हो।”
दिल्लीमा यमुना नदीको पानीको सतह खतराको निशानभन्दा माथि, आज पनि वर्षाको चेतावनी काठमाडौं । सोमबार राति दिल्लीको यमुना नदीको जलस्तर २०६.०४ मिलिमिटर पुगेको छ । त्यसलगत्तै बाढी नियन्त्रण विभागले आज राजधानीमा वर्षाको लागि ओरेन्ज अलर्ट जारी गरेको छ । बाढी नियन्त्रण विभागको पछिल्लो बुलेटिनलाई उद्धृत गर्दै समाचार एजेन्सी एएनआईले सोमबार राति दिल्लीको पुरानो रेलवे पुलमा यमुना नदीको पानीको स्तर २०६.४ मिलिमिटर रेकर्ड गरिएको जानकारी दिएको छ। यमुनाको पानी बढेपछि तटवर्ती क्षेत्रका मानिसहरु नजिकैको उच्च स्थानमा जान थालेका छन् । छिमेकी राज्य हरियाणाबाट हथिनिकुण्ड ब्यारेजबाट निस्कने पानीका कारण यमुनाको पानीको सतह लगातार बढिरहेको छ । सोमबार दिल्ली सरकारका मन्त्री सौरभ भारद्वाजले पानीको सतह २०६ मिटरभन्दा माथि पुगेपछि मानिसहरूलाई अन्य ठाउँमा सारिन थाल्ने बताएका थिए। यसअघि दिल्लीका मुख्यमन्त्री अरविन्द केजरीवालले राष्ट्रिय राजधानीमा बाढीको खतरा नरहेको बताएका थिए ।
पाकिस्तानी प्रधानमन्त्री शहबाज सरिफका छोरालाई १६ अर्ब रूपैयाँ मनी लान्ड्रिङ मुद्दामा सफाइ काठमाडौं । लाहोरको विशेष अदालतले सोमबार पाकिस्तानी प्रधानमन्त्री शहबाज सरिफका छोरा सुलेमान सरिफलाई १६ अर्ब पाकिस्तानी रुपैयाँको सम्पत्ति शुद्धीकरण मुद्दामा सफाइ दिएको छ। फेडरल इन्भेस्टिगेशन एजेन्सी अर्थात् एफआईएले सुलेमान सरिफविरुद्ध यो मुद्दा दर्ता गरेको हो । सुलेमान सरिफ चार वर्ष लन्डनमा निर्वासनमा बसेपछि डिसेम्बर २०२२ मा पाकिस्तान फर्के। पाकिस्तानको नेशनल एकाउन्टेबिलिटी ब्यूरो अर्थात् एनएबीले पनि आयभन्दा बढी सम्पत्तिको मुद्दामा उनको नाम दर्ता गरेको छ । डन न्युजका अनुसार सुलेमान दुवै घटनामा घोषित अपराधी थिए। तर, उनी फर्कनुअघि नै इस्लामावाद उच्च अदालतले सुलेमानलाई पक्राउ गर्न दुवै निकायलाई रोक लगाएको थियो। गत वर्ष अक्टोबरमा एक विशेष अदालतले प्रधानमन्त्री शाहबाज शरीफ र उनका जेठा छोरा हम्जा शाहबाजलाई सोही मुद्दामा सफाइ दिएको थियो।
पोल्याण्डले फेरि कथित रुसी जासूसी नेटवर्कका सदस्यलाई हिरासतमा लियो काठमाडौं । पोल्याण्डले फेरि एक पटक रुसी जासूसी नेटवर्कका एक सदस्यलाई पक्राउ गरेको छ । पोल्याण्डका गृहमन्त्री मारियस कमिन्स्कीले सोमबार सो जानकारी दिएका हुन् । पोल्याण्डको सुरक्षा एजेन्सी एबीडब्ल्यूले अनुसन्धानका क्रममा अहिलेसम्म १५ जनालाई पक्राउ गरेको छ । कमिन्स्कीले ट्वीटरमा भने, “पक्राउ गरिएका रुसी संदिग्धले सैन्य अड्डा र बन्दरगाहको निगरानी गरेका थिए।” पोल्याण्डका न्यायमन्त्रीले ट्वीटरमा नै पक्राउ परेका संदिग्ध युक्रेनको नागरिक भएको र आगामी दिनमा अझै धेरै गिरफ्तार हुन सक्ने बताएका छन् । गत महिना मात्रै, एबीडब्लु अधिकारीहरूले दक्षिणी पोल्याण्डबाट एक रूसी नागरिकलाई पक्राउ गरे। यो व्यक्ति एक पेशेवर आइस हक्की खेलाडी हो र पोल्याण्डको प्रिमियर लिगमा खेलेको छ। यी संदिग्धहरूमाथि रुसको गुप्तचर निकायको आदेशमा धेरै हानिकारक गतिविधिको तयारी भइरहेको आरोप छ ।
नेपाल हुँदै भारत पुगेकी पाकिस्तानकी सीमा हैदरलाई भेट्न पाकिस्तानी कन्सुलरले अनुमति पाएनन् काठमाडौं । नेपाल हुँदै पाकिस्तानबाट भारत आएकी पाकिस्तानी नागरिक सीमा हैदरलाई भेट्न पाकिस्तानले भारतसँग कन्सुलर पहुँच मागेको थियो तर अहिलेसम्म त्यो पहुँच नपाएको स्रोतले जनाएको छ । इस्लामावादमा उपस्थित बीबीसी संवाददाता शुमायला खानले यो जानकारी दिएकी छन् । सीमा गुलाम हैदर आफ्ना प्रेमी सचिन मीणालाई भेट्न नेपाल हुँदै आफ्ना चार सन्तानसहित अवैध रूपमा भारत आएकी थिइन् र यहीँ बिहे गरिन् । ग्रेटर नोएडामा प्रहरीले उनलाई पक्राउ गरी जेल पठाएको थियो । पछि उत्तर प्रदेशको जेवर सिभिल अदालतले सीमा गुलाम हैदर र उनका प्रेमी सचिन मीणालाई राहत दिएको थियो। अदालतले सर्तसहित जमानत दिएको छ, ठेगाना परिवर्तन गरेर देशबाहिर जान रोक लगाएको छ । दुबईमा बस्ने सीमाका पाकिस्तानी श्रीमान् गुलाम हैदरले आफ्नी श्रीमती र छोराछोरीलाई फिर्ता ल्याउन पाकिस्तान सरकारसँग अपिल गरेका छन् । यसैबीच, भारतमा मिडियासँग कुरा गर्दै सीमाले आफू सचिनसँग हुन चाहेको बताएकी छन् । सन् २०१९ मा अनलाइन पबजी गेम खेल्दै गर्दा सीमा ग्रेटर नोएडाको रबुपुरा निवासी सचिन मीणासँग प्रेममा परे र आफ्ना चार सन्तानसहित नेपाल हुँदै भारत आएकी थिइन् ।
उडान बन्द गरेको गो फर्स्ट एयरलाइन्स जुलाई मध्यदेखि उडान सुरु गर्न तयार काठमाडौं । गो एयरलाइन्सको रिजोलुसन प्रोफेशनल (आरपी) ले जुलाई १० मा दिल्ली उच्च अदालतमा सुनुवाइको क्रममा कम्पनीले जुलाईको मध्यदेखि उडान सुरु गर्ने तयारी गरेको तर यो डीजीसीएको अनुमतिमा निर्भर रहेको बताएको छ । बिबिसीकी सहकर्मी सुचित्रा मोहन्तीले एयरलाइन्सले कम्पनीको हितलाई ध्यानमा राखेर एकल बेन्चको जुलाई ५ को आदेशलाई रोक्न बेन्चमा अपिल गरेको बताइन् । मुख्य न्यायाधीश सतीशचन्द्र शर्माको अध्यक्षतामा रहेको इजलासमा यो सुनुवाइ भोलि पनि हुनेछ । वरिष्ठ अधिवक्ता राजमी श्रीनिवासन, गो एयरलाइन्सको आरपीका लागि उपस्थित भए । उनले भने “कम्पनीले जुलाईको मध्यबाट उडान सञ्चालन सुरु गर्नेछ, यो डीजीसीएको अनुमतिमा निर्भर गर्दछ। एयरलाइन्ससँग २६ वटा सञ्चालित विमान छन् । हामी यसलाई ट्रयाकमा फिर्ता ल्याउन कटिबद्ध छौं।” ५ जुलाईमा, दिल्ली उच्च न्यायालयको एकल न्यायाधीशको बेन्चले एयरलाइनका विमान भाडामा लिनेहरूलाई आगामी तीन दिन ३० वटा गोफर्स्ट विमानहरूको निरीक्षण र मर्मतसम्भार कार्य गर्न अनुमति दिएको थियो।
फिलिपिन्समा पर्यटक आगमनमा वृद्धि मनिला। फिलिपिन्स भ्रमण गर्ने पर्यटकको सङ्ख्यामा उल्लेख्य वृद्धि भएको छ। यो वर्षका प्रथम छ महिनामा सबैभन्दा धेरै कोरियाली पर्यटकले फिलिपिन्सको भ्रमण गरेका तथ्यांकले देखाएको छ। फिलिपिन्सको पर्यटन विभागका अनुसार छ महिनमा कोरियाबाट छ लाख ७३ हजार आठ सय ४१ पर्यटकको आगमन भएको छ भने अमेरिकाबाट पाँच लाख १६ हजार तीन सय १८ जना पाहुना आएका छन्। अष्ट्रेलियाबाट एक लाख २९ हजार सात सय पाँच जना, जापानबाट एक लाख २८ हजार ८१, क्यानडाबाट एक लाख २४ हजार पाँच सय १० र चीनबाट एक लाख १४ हजार छ सय ६३ जना पर्यटकले फिलिपिन्स भ्रमण गरेका विभागले जनाएको छ। गत महिना फिलिपिन्स सरकारले विद्युतीय प्रवेशाज्ञा जारी गर्ने घोषणा गरेसँगै पछिल्ला दिनमा पर्यटक आगमनमा वृद्धि भएको छ। हालसम्म २५ लाखभन्दा बढी विदेशी पर्यटकलाई फिलिपिन्समा स्वागत गरिएको प्रतिनिधिसभाका सदस्य एवम् पर्यटन समितिका उपाध्यक्ष मार्भिन रिलोले बताएका छन्।
वाग्नर प्रमुखले विद्रोहपछि पुटिनलाई भेटेका थिए काठमाडौं । रुसी सरकारले वाग्नर समूहको असफल विद्रोहको पाँच दिनपछि रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनसँग वाग्नर प्रमुख येभगेनी प्रिगोजिनले भेटेको बताएको छ । पुटिनका प्रवक्ताले तीन घण्टासम्म चलेको बैठकमा वाग्नर समूहका धेरै व्यक्तिहरू उपस्थित रहेको बताएका छन्। उनले भने कि प्रिगोजिन र उनका साथीहरूले राष्ट्रपतिप्रति आफ्नो वफादारी व्यक्त गरे। विद्रोह पछि यो घोषणा गरिएको थियो कि वाग्नर प्रमुख बेलारुस गए भने उनीविरुद्ध सबै आरोपहरू हटाइनेछ । जुनमा, वाग्नर समूहले विद्रोह गरेको थियो र रुसको राजधानी मस्कोतर्फ अघि बढ्न थाल्यो । तर, त्यसपछि उनीहरू विद्रोहबाट पछि हटेका थिए ।
चीनमा विद्यालयमा तीन बालबालिकासहित ६ जनाको हत्या आरोपी हिरासतमा काठमाडौं । चीनको ग्वाङ्डोङ प्रान्तको एक विद्यालयमा चक्कु प्रहार हुँदा तीन बालबालिकासहित छ जनाको मृत्यु भएको छ । यस घटनामा २५ वर्षीय युवकलाई पक्राउ गरिएको प्रहरीले जनाएको छ । मृत्यु हुने तीन जनामध्ये एक शिक्षक र दुई जना अभिभावक छन् । आक्रमणमा एक जना घाइते पनि भएका छन् । स्थानीय समय अनुसार सोमबार बिहान ७.४० बजे एउटा प्ले स्कुलमा आक्रमण भएको थियो । त्यतिबेला अभिभावकहरू आफ्ना छोराछोरीलाई विद्यालय पठाउन पुगेका थिए । प्रहरीले यसलाई ‘पूर्वनियोजित आक्रमण’ भनेको छ । तर, यसको पछाडिको कारण भने अझै खुल्न सकेको छैन । विद्यालय नजिकैको पसलका मालिकले वरपरका क्षेत्रहरू सिल गरिएको बीबीसीलाई बताए।
नेटो सम्मेलनअघि लण्डन पुगे अमेरिकी राष्ट्रपति बाइडेन, बेलायती प्रधानमन्त्रीसँग के भयो कुराकानी ? काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले अमेरिका र बेलायतबीचको सम्बन्ध चट्टानजस्तै बलियो रहेको बताएका छन् । लिथुआनियामा हुने नेटो शिखर सम्मेलनमा भाग लिनुअघि बाइडेन लन्डन पुगेका हुन् । अमेरिकाले युक्रेनलाई क्लस्टर बम दिने निर्णय गरेको बेला बाइडेन र बेलायती प्रधानमन्त्री ऋषि सुनकबीचको यो भेटवार्ता भएको हो । यसप्रति बेलायत र क्यानडा दुवैले चिन्ता व्यक्त गरेका छन् । तर बाइडेनले यो पुरानो मित्र राष्ट्रसँग सम्बन्धमा कुनै समस्या नभएको बताएका छन् । क्लस्टर हतियारहरू अत्यन्त खतरनाक छन्। ठूलो क्षेत्रमा लाखौं साना बम फैलाउने यी हतियारको भयावहता देखेर विश्वका सयभन्दा बढी देशले प्रतिबन्ध लगाएका छन् । बाइडेनले विन्डसर क्यासलमा राजा चार्ल्सलाई पनि भेट्ने छन्। युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले यो नेटो बैठकले युक्रेन-रूस युद्धको अन्त्य पछि किभ नेटोको हिस्सा बन्ने कि नबन्ने ‘स्पष्ट संकेत’ दिने आशा व्यक्त गरेका छन्।
दिल्लीमा बिहानै भयानक दुर्घटना, ६ जनाको मृत्यु नयाँदिल्ली। उत्तर प्रदेशको गाजियाबाद जिल्लामा एउटा ठूलो सडक दुर्घटना भएको छ । स्कुल बस र कार एक आपसमा ठोक्किदाँ ६ जनाको मृत्यु भएको छ। घटनास्थलमा पुगेको प्रहरीले शवलाई नियन्त्रणमा लिएर अनुसन्धान सुरु गरेको छ। जानकारीका अनुसार मंगलबार बिहान विजय नगर थाना क्षेत्रको दिल्ली-मेरठ एक्सप्रेसवेमा रहेको ताज राजमार्गको फ्लाईओभरमा एउटा स्कूल बस र एउटा कार ठोक्किएको थियो। दुर्घटनामा ६ जनाको मृत्यु भएको समाचार छ।
जब विमान भारी भयो भन्दै २० यात्रीलाई विमानबाट उतारियो… लन्डन। एक बेलायती (युके) एयरलाइन इजीजेटले स्पेनको लान्जारोट शहरबाट लिभरपुलको उडानमा सवार २० जना यात्रुहरूलाई विमानबाट ओरालेकाे घटनाले एअरलाइन्सले दुनियालाई चकित बनाएकाे छ। किनभने विमान ‘धेरै भारी’ भएकाे भन्दै ती यात्रीलाइ बिमानबाट उतारिएकाे थियाे। यो घटना गत जुलाइ ५ काे हो। खराब मौसम र विमानको तौल बढी भएकाले उडान ढिला भएको थियाे, त्यसपछि विमानका क्याप्टेनले यात्रुहरूलाई स्वेच्छाले ‘अप्ट आउट’ गर्न भने। बेलायती अनलाइन पत्रिका ‘इन्डिपेन्डेन्ट’को रिपोर्ट अनुसार एक यात्रुले घटनाको भिडियो रेकर्ड गरेका छन्। पछि १९ जनाले आफैं उडान छोड्ने निर्णय गरे पछि मात्रै बिमानले उडान भरेकाे थियाे। उडानका क्याप्टेनले लान्जारोटेमा निकै छोटो रनवे र उल्टो दिशामा चल्ने हावाका कारण ठूला विमान अहिले उडान भर्न नसक्ने यात्रुलाई बताए। पाइलटका अनुसार एयर कन्डिसन र सुरक्षाका लागि आफ्नो कम्पनीको प्राथमिकतालाई ध्यानमा राख्दै यो उपाय बाहेक विमान उड्नको लागि अन्य कुनै उपाय नभएकाे पनि जनाए। पाइलटले २० जना यात्रुहरूलाई विमान छोड्न र आज राती लिभरपुलमा उडान छनौट गर्न भने। पाइलटले उडानबाट ओर्लने प्रत्येक यात्रुलाई इजीजेटले ५०० युरोसम्म दिनेसम्म पनि बताए। इजीजेटका प्रवक्ताले १९ जना यात्रुले स्वेच्छाले छोड्न राजी भएको पुष्टि गरेका छन्। तौल प्रतिबन्धहरू सुरक्षा कारणहरूका लागि सबै एयरलाइनहरूमा लागू हुन्छन्। यस्ता निर्णय प्रायः यस्तो परिस्थितिमा लिइन्छ। प्रवक्ताले भने कि उडानले तौलको सीमा नाघेको अवस्थामा, हामी यात्रुहरूलाई बिना भुक्तानी स्वेच्छिक रूपमा पछिको उडानमा जान आग्रह गर्छौं, जुन यस अवसरमा पनि भयो। यसो गर्नेलाई नियम अनुसार क्षतिपूर्ति दिइएकाे छ। किनभने यात्रु र कर्मचारीको सुरक्षा नै एयरलाइन्सको सबैभन्दा ठूलो प्राथमिकता मानिएकाले उनीहरूलाई उतारिएकाे थियाे।
टर्की तयार भएपछि स्विडेनलाई नेटाेमा सहभागी हुने बाटाे खुल्याे ब्रसेल्स। स्वीडेनलाई उत्तर एट्लान्टिक सन्धि संगठन नेटाेमा सामेल हुने बाटो खुलेको छ। टर्कीका राष्ट्रपति रेसेप तैयप एर्दोगानले नेटो सदस्यताको लागि स्विडेनको प्रस्तावलाई ग्रान्ड नेशनल एसेम्बलीमा समर्थन गर्न र अगाडि बढाउन सहमत भएका छन्। नयाँ घटनाक्रमको जानकारी दिँदै नेटोका महासचिव जेन्स स्टोल्टनबर्गले यसलाई ऐतिहासिक कदम भनेका छन्। स्टोल्टेनबर्गले ट्वीट गरे, “एर्डोगान र स्वीडेनका प्रधानमन्त्री उल्फ क्रिस्टर्सनसँगको बैठक पछि टर्कीका राष्ट्रपतिले स्वीडेनलाई नाटोमा प्रवेश गर्न सहमत भएको घोषणा गर्न पाउँदा खुसी लागेको छ।” यो एक ऐतिहासिक कदम हो, जसले सबै नाटो सहयोगीहरूलाई बलियो र सुरक्षित बनाउँछ। यद्यपि स्वीडेनको प्रस्तावलाई टर्कीको संसदले अनुमोदन गर्नुपर्नेछ। उही समयमा, नेटो सदस्य हंगेरीले स्वीडेनको प्रस्तावलाई अझै अनुमोदन गरेको छैन। यद्यपि प्रधानमन्त्री भिक्टर ओर्बानले यस विषयमा छिट्टै अगाडि बढ्ने संकेत भने गरेका छन्। उल्लेखनीय कुरा के छ भने, टर्कीले लामो समयदेखि नेटोमा सामेल हुन स्वीडेनको आवेदनको विरोध गर्दै आएको थियाे। टर्कीले स्वीडेनले कुर्दिश कार्यकर्तालाई आतंकवादी ठानेको आरोप लगाएको छ। वार्तापछि जारी विज्ञप्तिमा टर्की र स्वीडेनले आतंकवाद विरोधी समन्वयमा मिलेर काम गर्ने र द्विपक्षीय व्यापारिक सम्बन्धलाई प्रवद्र्धन गर्ने उल्लेख छ। नेटो शिखर सम्मेलनका लागि भिल्नियसमा रहेका अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले स्टोल्टनबर्गलाई धन्यवाद दिएका छन्।
भारतका आठ राज्यमा बाढी र वर्षा, पछिल्लाे २४ घण्टामा ४४ जनाको मृत्यु नयाँदिल्ली। अविरल वर्षा र बाढीले उत्तर भारतका सात राज्य र केन्द्र शासित प्रदेश दिल्लीमा ठूलो क्षति पुर्‍याएको छ। हिमाचल, पञ्जाब, जम्मू कश्मीर, उत्तराखण्ड, हरियाणा, राजस्थान र दिल्लीमा सबै ठूला नदीहरू बगिरहेका छन्। पहाडहरू भत्किँदै छन् र सडकहरू बगिरहेका छन्। सोमबार पछिल्लो २४ घण्टामा विभिन्न राज्यमा ४४ जनाको मृत्यु भएको छ। हिमाचलमा २० जनाको मृत्यु भएको छ। अर्कोतर्फ, वर्षा सम्बन्धी घटनामा उत्तर प्रदेशमा आठ जनाको मृत्यु भएको छ। जम्मू-कश्मीर, हिमाचल र उत्तराखण्डमा राष्ट्रिय राजमार्ग र राज्य राजमार्गहरू सहित ९ सय भन्दा बढी सडकहरू बन्द छन्। हजारौं मानिस सडकमा अलपत्र परेका छन्। दिल्लीमा पनि सोमबार यमुनाले खतराको निशान पार गरेको छ। तराईका क्षेत्रहरू खाली गर्ने काम भइरहेको छ। प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले वरिष्ठ मन्त्रीहरू र अधिकारीहरूसँगको बैठकमा स्थितिको जानकारी लिएका छन्। उनले पीडितलाई सहयोग गर्न आवश्यक सबै उपायहरू गर्न निर्देशन दिए। प्रधानमन्त्रीले हिमाचलका मुख्यमन्त्री सुखविन्दर सिंह सखु र उत्तराखण्डका मुख्यमन्त्री पुष्कर सिंह धामीसँग वार्ता गरी सक्दो सहयोग गर्ने आश्वासन दिएका छन् । यसैबीच, भारतको मौसम विभागले मंगलबारदेखि हिमाचलमा भारी वर्षाको सुरुआतबाट केही राहत हुने पूर्वानुमान गरेको छ। एनडीआरएफको ३९ टोली प्रभावित राज्यहरूमा तैनाथ गरिएको छ। पञ्जाबमा १४, हिमाचलमा १२, उत्तराखण्डमा ८ र हरियाणामा ५ टोली छन्। उही समयमा, राजस्थानमा, सिरोही, अजमेर, पाली र करौली सहित १४ जिल्लाहरूमा पछिल्लो २४ घण्टामा भारी वर्षा भएको छ, माउन्ट आबूमा सबैभन्दा बढी २३१ मिमी वर्षा भएको छ। राजधानीमा यमुनाको पानीले खतराको निशान २०५.८८ मिटर नाघेको छ। यमुना किनारका क्षेत्रबाट मानिसहरूलाई अन्यत्र सारिँदैछ। वर्षा र पहिरोका कारण बद्रीनाथ राष्ट्रिय राजमार्गसहित सयभन्दा बढी सडक अवरुद्ध भएका छन्। सबै ठूला नदीहरु डुबानमा परेका छन्। हरिद्वारमा गंगा खतराको निशान नजिकै बगिरहेको छ।
हिमाचल प्रदेशमा वर्षाका कारण १४ जनाको मृत्यु, मुख्यमन्त्रीले भने- घरबाट बाहिर ननिस्कनुहोस् काठमाडौं । भारतको हिमाचल प्रदेशमा भारी वर्षाको बीचमा, सीएम सुखविन्दर सिंह सुखुले मानिसहरूलाई आगामी २४ घण्टासम्म घरबाट बाहिर ननिस्कन अपील गरेका छन्। एक भिडियोमा उनले भने, “म फेरि एकपटक राज्यका जनतालाई आगामी २४ घण्टा घरमै बस्न अनुरोध गर्न चाहन्छु। आगामी २४ घण्टामा भारी वर्षाको सम्भावना छ।” उनले तीनवटा हेल्पलाइन नम्बर पनि जारी गरेका छन् । कुनै पनि प्रकारको मद्दतको लागि, ११००, १०७० र १०७७ मा कल गर्न सकिन्छ। उनले विधायकहरुलाई आ–आफ्नो निर्वाचन क्षेत्रका जनतालाई सहयोग गर्न अपिल गरेका छन् । मुख्यमन्त्रीले अहिलेसम्म १४ जनाको ज्यान गएको बताए । हिमाचल प्रदेशमा भारी वर्षाका कारण ब्यास लगायतका धेरै नदीमा बाढी आएको छ । मनाली र कुल्लुमा ब्यासको किनारमा ठूलो विनाश भएको छ। खोलाको तीव्र बहावमा धेरै घर र सवारीसाधन बगेका छन् । कांग्रेस नेता राहुल गान्धीले पनि एक ट्वीटमा हिमाचल र उत्तराखण्डमा मानिसहरूको मृत्युमा शोक व्यक्त गरेका छन्। उनले ट्वीटरमा लेखेका छन्, “हिमाचल प्रदेश, उत्तराखण्ड र अन्य उत्तर भारतीय राज्यहरूमा भारी वर्षा र पहिरोका कारण मानिसको मृत्युको खबर अत्यन्तै दुखद छ।” “म सबै शोक सन्तप्त परिवारप्रति गहिरो समवेदना व्यक्त गर्दछु र घाइतेहरूको शीघ्र स्वास्थ्यलाभको कामना गर्दछु।” “सबै कांग्रेस कार्यकर्ताहरूलाई राहत कार्यमा प्रशासनलाई सहयोग गर्न अनुरोध छ। हामी सबै मिलेर यस प्राकृतिक विपत्तिको कठिन चुनौतीको सामना गर्नुपर्छ।”
शारजाहबाट काठमाडौं, पोखराबाट भारत, पाकिस्तानबाट प्रेम खोज्दै आएकी सीमा यो गल्तीले पक्राउ परिन् काठमाडौं । कथा पाकिस्तानको कराँचीबाट सुरु हुन्छ। यहाँ बस्ने सीमा हैदर संयुक्त अरब इमिरेट्सको शारजाह पुगेकी थिइन् । त्यसपछि शारजाहबाट पर्यटक भिसामा १० मार्च २०२३ मा नेपाल आइपुगिन् । यहीँ उनले भारतीय युवा सचिनसँग पहिलो पटक भेटेकी थिइन् । सचिन पनि सीमालाई भेट्न प्रयागराजबाट नेपाल आएका थिए । दुवै सात आठ दिन सँगै बसे । वास्तवमा, उनीहरू दुवैले २०२० मा अनलाइन पबजी गेम मार्फत मित्रता गरेका थिए। मित्रता प्रेममा परिणत भयो र दुबै लभ बर्ड भेट्न आतुर भए । अन्ततः १० मार्च २०२३ मा भेटियो। सँगै समय बिताए। एकअर्कालाई राम्रोसँग बुझे। त्यसपछि छिट्टै भेट्ने आश्वासन दिएर दुवै जना आ–आफ्नो देश फर्किए । सीमा सचिनसँग विवाह गरेर भारतमै बस्न चाहन्थिन् । सचिनले पनि आफ्नो पूरा जीवन सीमासँग बिताउन चाहन्थे। त्यसपछि सीमाले ट्राभल एजेन्टको सहयोग लिइन् । उनले उनलाई भारत कसरी जान सकिन्छ भन्ने बताए । त्यसको ठीक दुई महिनापछि अर्थात् मे ११ मा सीमा फेरि पर्यटक भिसामा नेपाल आइन् । तर यसपटक उनका चार छोराछोरी पनि साथमा थिए । उनी काठमाडौंबाट निजी गाडीमा पोखरा पुगेकी हुन् । त्यसपछि उनले पोखराबाट दिल्लीका लागि निजी बस बुक गरिन् । करिब २८ घण्टाको यात्रापछि उनी यमुना एक्सप्रेसवेको फुलेरा कटनजिक ओर्लिएकी थिइन् । यात्राको क्रममा उनले सचिनलाई पूर्ण अपडेट दिइरहेकी थिइन् । त्यसपछि जब उनी फुलेरा कट नजिक पुगिन्, सचिन पहिले नै त्यहाँ उपस्थित थिए। त्यसपछि उनले उनीहरूलाई ग्रेटर नोएडाको रबुपुरा क्षेत्रमा लगे। यहाँ उनले साथीको सहयोगमा भाडाको घर लिए । घरको भाडा महिनाको साढे दुई हजार रुपैयाँ थियो । घरधनी गिरिजेशले सीमा र सचिन मे १३ मा आफूकहाँ आएको बताए । दुवैले अदालती विवाह गरेको बताएका थिए । त्यसैले घरधनीले पनि उनलाई विश्वास गरेर घर दिए । सचिन नजिकैको किराना पसलमा काम गर्थे । तर सीमा छोराछोरी लिएर घरमै बस्ने गर्दथिन् । छिमेकीले भने उनी कसैसँग बोलिनन् । उनी आफैमा मात्र बाँचेकी थिइन् । त्यसैले उनलाई कसैले शंका गरेनन् । केही दिन सबै ठिकठाक भयो । यो कुरा सचिनको परिवारका सदस्यहरुलाई पनि थाहा थियो । सीमाको बारेमा उनले पहिले नै बताएका थिए । तर त्यसपछि कथामा ट्विस्ट आयो । वास्तवमा सीमा सचिनसँग कानुनी रूपमा विवाह गर्न चाहन्थिन् । त्यसैले दुवैले वकिल राखे । यसका लागि वकिलले उनलाई ३० जुनको मिति दिएका थिए । अदालती विवाहको चाहनाले सीमा पक्राउ परिन् । ३० जुनमा अदालत विवाहका लागि दुवैजना बुलन्दशहर पुग्दा वकिलले कागजपत्र मागे । वकिलले सीमा पाकिस्तानकी भएको देख्नेबित्तिकै उनले यो विवाह गर्न नसकिने बताए । किनकी यो कानुनविपरीत हो । यसपछि प्रहरीले यसबारे जानकारी पाएपछि सीमा र सचिनलाई खोज्न थाले । सचिन र सीमालाई यो कुरा थाहा हुने बित्तिकै उनीहरुले योजना बनाए र ग्रेटर नोएडाबाट भागे । तर प्रहरीले अनुगमन टोलीको सहयोगमा दुबैको लोकेशन ट्रेस गरी चाँडै नै पक्राउ गरेको थियो । दुवैलाई अदालतमा पेश गरिएको थियो । त्यहाँ सीमाले आफू पाकिस्तान जान नचाहेको बताइन् । यदि तिनी त्यहाँ फर्किन् भने, तिनलाई ढुङ्गाले हानेर मारिनेछ। हाल दुवैले अदालतको आदेशमा जमानत पाएका छन् । ‘आजतक’ ले यसबारेमा सीमा र सचिनसँग विशेष कुराकानी गरेको थियो। सीमाले आफूले उत्तर प्रदेशका मुख्यमन्त्री योगी आदित्यनाथसँग आफूलाई भारतमै बस्न दिन अपिल गरेको बताइन् । पाकिस्तान फिर्ता पठाउनु हुँदैन। यदि उनलाई पाकिस्तान पठाइयो भने ढुङ्गाले हानेर मारिनेछ । पाकिस्तान जानुको सट्टा अब यहाँ मर्न रुचाउँछिन् । सीमा हैदरले भनिन्, ‘सचिनले मलाई चारै सन्तानसँगै ग्रहण गरेका छन् । मेरो पहिलो श्रीमान् गुलामले भिडियो रिलिज गरेर मलाई प्रलोभनमा बोलाउन खोजिरहेका छन् । तर म उनीकहाँ फर्किन चाहन्न। किनकी गुलामले मलाई कुट्ने गर्दथे र धेरै पटक मेरो अनुहारमा खुर्सानी हान्थे । यही कारण म विगत चार वर्षदेखि गुलामबाट अलग्गै बस्दै आएको थिएँ । सचिनले नै आफूलाई हिन्दी बोल्न सिकाएको र यहाँका फिल्म हेरेर भारतबारे जानकारी पाएको सीमा हैदरले बताइन् । सीमाले यो वर्ष नेपालको मन्दिरमा आफ्नो र सचिनको विवाह भएको दाबी गरिन् । सीमाले भनिन्, ‘मेरा छोराछोरीले पनि सचिनलाई पापा भनेर बोलाउँछन् । उनीहरू पनि सचिनलाई म जत्तिकै माया गर्छन्। अब म सचिनसँग मात्र हुन चाहन्छु। सचिनको परिवारले पनि मलाई ग्रहण गरेको छ । मलाई बुहारी मान्छन् । मैले सचिनको लागि हिन्दू धर्म ग्रहण गरेको छु र अब हामी कोर्ट विवाह गर्नेछौं।’ अर्कोतर्फ, पाकिस्तानमा बस्ने सीमाका पहिलो श्रीमान् गुलामले मोदी सरकारसँग आफ्नी श्रीमती र छोराछोरीलाई पाकिस्तान फिर्ता पठाउन अपिल गरेका छन् । श्रीमानको गुनासोमा सीमाले सन् २०१९ र २०२० देखि हैदरसँग सम्पर्कमा नरहेको बताइन् । उनले बहाना मात्र बनाउँछन्। यदि उनी पाकिस्तान फर्किइन् भने उनको हत्या हुनेछ । सीमाले भनिन्, ‘बालबालिका जान चाहन्छन् भने जान सक्छन्, तर मलाई पनि छोड्दैनन् ।’
विश्वको सबैभन्दा धनी शहरमा पनि बाढीको खतरा, घर गाडी डुबे काठमाडौं । भारी वर्षाका कारण अमेरिकाको न्युयोर्कका सबै क्षेत्रमा बाढीको कहर देखिएको छ । हाइल्याण्ड फल्स, ओरेन्ज काउन्टी र न्यूयोर्कमा आइतवार भारी वर्षाले अचानक बाढी निम्त्यायो। यी क्षेत्रका बाढीबाट बाहिरिएका तस्विरमा कसरी घरघरमा बाढीको पानी पसेको छ भन्ने देख्न सकिन्छ । पानीमा सवारीसाधन तैरिरहेको देखिन्छ । एकै समयमा, सडकमा पानीको धार देख्दा डरलाग्दो छ। ओरेन्ज काउन्टी निवासी मेलिसा रोबर्ट्सले रेकर्ड गरेको भिडियोमा पानीको बहाव घरहरूमा पसेको देख्न सकिन्छ। योसँगै बाहिरका सवारी साधन पनि पानीमा डुबेका छन् । बाढीको अवस्थालाई ध्यानमा राख्दै, राष्ट्रिय मौसम सेवाले ओरेन्ज, पुटनम र रकल्याण्ड काउन्टीहरूको लागि चेतावनी जारी गरेको छ। एकै समयमा, स्थानीय जनताको सुरक्षा सुनिश्चित गर्न यी क्षेत्रमा आपतकालीन सेवाहरू काम गरिरहेका छन्। रिपोर्टहरूका अनुसार, न्यूयोर्क शहरको उत्तरी क्षेत्रमा करिब एक फिट (३० सेन्टिमिटर) वर्षा भयो। यससँगै वर्षामा कार बग्ने धेरै घटना पनि दर्ता भएका छन् । यस्तै, बाढीको सम्भावित जोखिमलाई मध्यनजर गर्दै प्रहरीले कुनै अप्रिय घटना हुन नदिन सडक अवरुद्ध गरेको छ । साथै, उच्च उचाइ भएका क्षेत्रमा जान र सुरुङ मार्गमा नजान सर्वसाधारणलाई आग्रह गरेको छ ।
दिल्ली डुब्ने खतरा, यमुनाको जलस्तर तीव्र गतिमा बढ्दै काठमाडौं । लगातार भारी वर्षाको बीचमा दिल्लीमा बाढीको खतरा छ। यमुना नदीको पानीको बहाव लगातार बढ्दै गएको र मंगलबार खतराको निशान नाघेको छ । दिल्ली सरकारका मन्त्री आतिशीले भनेकी छिन् कि उनको सरकारले यो अवस्थासँग जुध्न तयारी गरिरहेको छ। समाचार एजेन्सी पीटीआईसँग कुरा गर्दै उनले भनिन्, “यमुनामा पानी तिब्र गतिमा आउँदैछ। हिजो बिहान प्रतिघण्टा करिब ४५ हजार क्युसेक पानी छाड्दै आएको थियो। अहिले प्रतिघण्टा करिब तीन लाख क्युसेक भएको छ। यसका लागि ३६ देखि ४८ घण्टा लाग्छ। भोलि बिहान १० देखि ११ बजेसम्म यमुनाको पानी खतराको तहमा पुग्छ भन्ने हामीलाई लाग्छ । विगत दुई दिनदेखि परेको वर्षाका कारण दिल्लीलगायत देशका धेरै सहरका सडकमा पानी जमेको छ । हिमाचल प्रदेशमा ठूलो विनाश भएको छ।
आफ्ना पत्रकारले अश्लील फोटो किनेको मामिलामा बीबीसीले भन्यो – प्रहरीसँग सम्पर्कमा छौं काठमाडौं । बीबीसीले आफ्ना एक प्रस्तोताले एक किशोरीलाई अभद्र तस्बिरका लागि ३५ हजार पाउण्ड तिरेपछि प्रहरीसँग सम्पर्कमा रहेको बताएको छ । बीबीसीले सत्यतथ्य पत्ता लगाउन द्रुत गतिमा काम गरिरहेको र आरोप लागेका प्रस्तुतकर्तालाई तत्काल निलम्बन गरिएको बताएको छ । तर, प्रस्तुतकर्ताको परिचय भने सार्वजनिक गरिएको छैन । शुक्रबार पहिलो पटक ‘द सन’ पत्रिकाले प्रतिवेदन प्रकाशित गरेको हो । बीबीसीले हामीसँग सम्पर्कमा रहेको तर यस विषयमा अहिलेसम्म औपचारिक उजुरी नआएको प्रहरीले जनाएको छ । यस विषयमा छलफल गर्न निगमले सोमबार महानगरीय प्रहरीलाई भेट्ने भएको बीबीसीले जनाएको छ । यद्यपि, बीबीसी र द सन दुवैले प्रस्तोताको पहिचान खुलाएका छैनन्। आइतवारको अर्को रिपोर्टमा द सनले दाबी गरेको छ कि समाचार बाहिर आएपछि प्रस्तोताले आतंकमा किशोरीलाई दुई पटक फोन गरे। उनले सोधे, “के गर्यौ?” यति मात्र होइन, प्रस्तोताले किशोरीलाई आफ्नी आमालाई यस विषयमा अनुसन्धान रोक्न भन्न आग्रह पनि गरेका छन् । यसअघि बीबीसीले आइतवार जारी गरेको विज्ञप्तिमा यथासम्भव चाँडोभन्दा चाँडो तथ्य सार्वजनिक गर्न काम गरिरहेको बताएको थियो । बीबीसीले यो कुरा पहिलो पटक मे महिनामा थाहा पाएको पनि बताएको छ । विज्ञप्तिमा भनिएको छ, ‘बिहीबार आएका आरोप नयाँ हुन् र हाम्रो प्रोटोकल अनुसार आन्तरिक तहमा अनुसन्धानका साथै बाहिरका अधिकारीहरूसँग पनि सम्पर्कमा छौँ । बीबीसीले आगामी दिनमा यस विषयमा थप जानकारी दिने स्थितिमा रहेको पनि जनाएको छ । तर, द सनको रिपोर्टमा बीबीसीको पछिल्लो बयानबाट किशोरीको परिवार असन्तुष्ट रहेको बताइएको छ । यसका अनुसार “प्रारम्भिक उजुरी पछि, बीबीसीबाट कसैले पनि उनलाई अन्तर्वार्ताको लागि सम्पर्क गरेन।” बीबीसी संस्कृति सम्पादक केटी रज्जलले भनिन्: “हामीलाई आरोपको सत्यता थाहा छैन।” उनले किशोरीको परिवारबाट पर्याप्त प्रतिक्रिया नआएपछि प्रारम्भिक अनुसन्धान प्रभावित भएको निगमको भनाइमा उल्लेख छ ।
पाकिस्तानमा भारी वर्षाका कारण ७६ जनाको मृत्यु, पञ्जाबमा ३० वर्षको रेकर्ड तोडियो काठमाडौं । पाकिस्तानमा भारी वर्षा र खराब मौसमका कारण ७६ जनाको मृत्यु भएको छ भने १३३ जना घाइते भएका छन् । मृत्यु हुनेमा ३१ बालबालिका पनि रहेका छन् । पछिल्लो २४ घण्टामा ९ जनाको मृत्यु भएको छ । वर्षाका कारण ७८ घर पनि भत्किएका छन् । त्यहाँको राष्ट्रिय विपद् व्यवस्थापन प्राधिकरण (एनडीएमए) ले यो जानकारी दिएको हो। वर्षाको सबैभन्दा बढी असर पाकिस्तानको पञ्जाब प्रान्तमा परेको छ, जहाँ ४८ जनाको मृत्यु भएको छ । त्यहाँ वर्षाले विगत ३० वर्षको कीर्तिमान पनि तोडेको छ, एकै दिन २९१ मिलिमिटर पानी परेको छ । अर्कोतर्फ, ६ जुलाईको लाहोरमा भएको वर्षामा सडकमा पार्किङ गरेका सवारीसाधन पनि डुबेका थिए । पाकिस्तानको खैबर पख्तुनख्वा प्रान्तमा बिहीबार पहिरोमा परी क्रिकेट खेल्दै गरेका ८ बालबालिकाको मृत्यु भएको छ । यहाँ भीषण वर्षाका कारण ज्यान गुमाउनेको संख्या २० पुगेको छ । वर्षाका कारण दोस्रो बढी प्रभावित क्षेत्र रहेको बताइएको छ । भत्किएका भवन र विद्युतीय करेन्टको चपेटामा परेर पनि मानिसले ज्यान गुमाइरहेका छन् । वैज्ञानिकहरुका अनुसार पाकिस्तानमा जलवायु परिवर्तनका कारण मौसमी वर्षा बढिरहेको छ । गत वर्ष पाकिस्तानमा वर्षायाममा आएको बाढीका कारण १७०० जनाको मृत्यु भएको थियो । एकै समयमा, यसले ३३ लाख मानिसहरूको जीवनमा प्रभाव पारेको थियो। आर्थिक संकटसँग लडिरहेको पाकिस्तानलाई २०२२ को बाढीले घुँडा टेकायो । परिस्थिति यस्तो बनेको थियो कि परराष्ट्रमन्त्री बिलावल भुट्टोले बाढीको असरसँग जुध्न संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिवसँग सहयोग माग्नुपरेको थियो । संयुक्त राष्ट्रसंघले आफ्नो अनुमानमा बाढीका कारण भएको भयावह क्षतिसँग जुध्न पाकिस्तानलाई सन् २०२३ मा ४ लाख करोड रुपैयाँ सहयोग आवश्यक पर्ने बताएको थियो, जसका लागि अन्य देशबाट प्राप्त हुने सहयोगमा पूर्ण रूपमा निर्भर रहने पाकिस्तानले जनाएको छ । बाढीका कारण ३० अर्ब डलरभन्दा बढीको क्षति भएको छ ।
अमेरिकाले इस्लामिक स्टेटका नेता ओसामा अल मुहाजिरलाई मारिदियो काठमाडौं । अमेरिकी सेनाले आइतवार इस्लामिक स्टेट (आईएसआईएल) का नेता ओसामा अल-मुहाजिर पूर्वी सिरियाको एउटा लक्ष्यमा भएको आक्रमणमा मारिएको दाबी गरेको छ। रोयटर्सको रिपोर्टका अनुसार अमेरिकी सेन्ट्रल कमाण्ड (सेन्टकम) ले एक विज्ञप्ति जारी गरी एमक्यू-९ ड्रोनद्वारा कारबाही गरिएको जनाएको छ। सन् २०१९ मा पराजय भए पनि आईएसआईएस सिरियाका लागि मात्र नभई वरपरका देशहरूका लागि पनि ठूलो खतरा भएको सेन्टकमले बताएको छ । यस कारबाहीमा कुनै पनि सर्वसाधारण मारिएका छैनन्। अमेरिकी सेनाले यो पनि दावी गरेको छ कि रुसी जेटले रोकेको त्यही ड्रोन आईएसआईएल नेतालाई आक्रमण गर्न प्रयोग गरिएको थियो। बुधबार अर्थात जुलाई ५ मा अमेरिकाले ३ रुसी लडाकु विमानले आफ्ना ३ एमक्यू–९ ड्रोनको बाटो अवरुद्ध गरेको दाबी गरेको थियो । अमेरिकी वायुसेनाका अनुसार रुसी सुखोई-३५ लडाकु विमानहरूले ड्रोनको अगाडि प्यारासुटबाट फ्लेयरहरू प्रहार गर्न थाले, जसले तिनीहरूको अगाडिको दृश्य अवरुद्ध पारेको थियो। यसपछि उनीहरूले आफ्नो बाटो बदल्नुपर्‍यो । समाचार एजेन्सी एपीका अनुसार अमेरिकाले आफ्नो ड्रोनले सिरियामा आइएसआइएसको लक्ष्यमाथि निगरानी गरिरहेको बताएको छ । अमेरिकी केन्द्रीय कमाण्डले घटनाको भिडियो पनि जारी गरेको छ । यो ड्रोन भित्रबाट रेकर्ड गरिएको थियो। भिडियोमा रुसी लडाकु विमानहरू अमेरिकाको एमक्यू–९ ड्रोनको धेरै नजिक उडिरहेका छन् ।
समुद्र तटमा ‘चिल’ गरिरहेका देखिए अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन आफ्नो परिवारसँग डेलावेयरको रेहोबोथ बीचमा देखिएका थिए। ८० वर्षीय बाइडेनसँगै उनकी श्रीमती जिल बाइडेन र २२ वर्षीया नातिनी फिनेगन पनि थिइन् । यद्यपि, उनका छोरा हन्टर बाइडेन यस समयमा त्यहाँ थिएनन्। राष्ट्रपति बाइडेनको यो रूप उनको दैनिक उपस्थिति भन्दा पूर्ण रूपमा फरक थियो, जसमा उनले विश्व नेताहरूसँग आवश्यक भेटघाट गरेका थिएनन्, तर आफ्नो परिवारसँग समुद्र तटमा रमाइलो गरेको देखियो। जो बाइडेनको घर डेलावेयर समुद्र तटको नजिक छ जहाँ उनी सप्ताहन्तको मजा लिइरहेका थिए। जो बाइडेन र उनकी श्रीमती जिलले रेहोबोथ बीच नजिकैको घरको लागि २०१७ मा २.७४ मिलियन डलर तिरेका थिए। वास्तवमा, यो जो बाइडेन र उनकी श्रीमती जिलको सपना थियो समुद्रको किनारमा सँगै घर किन्ने, जहाँ उनीहरू आफ्नो सम्पूर्ण परिवारसँग बस्न सक्छन्। जो बाइडेनले घर किन्दा ७४ वर्षका थिए । उनको घरमा ६ शयनकक्ष, धेरै बाहिरी र भित्री मनोरञ्जन स्थलहरू छन्। घरको पछाडिको आँगन र ठूलो खुला भान्छा पनि छ। जो बाइडेनका सात नातिनातिना छन्। उनका छोरा हन्टर बाइडेनका नाओमी २९, फिनेगन २२ र माइसी २१ र पूर्व पत्नी क्याथलीनसँग बेउ जुनियर २ नाम गरेका छोरा छन्। उनको वर्तमान पत्नी मेलिसा कोहेनसँग एक बच्चा छ। बाइडेनका जेठा छोरा, स्वर्गीय ब्यू बाइडेनका दुई बच्चाहरू छन्। उनीहरुको १८ वर्षकी छोरी नताली र १६ वर्षको छोरा रोबर्ट हन्टर छन् ।
फ्रान्समा हिंसाको प्रभाव, राष्ट्रिय दिवसमा आतिशबाजीमा प्रतिबन्ध काठमाडौं । फ्रान्सले आफ्नो राष्ट्रिय दिवस अर्थात् ब्यास्टिल डे अघि आतिशबाजी, पटाका राख्न वा एक ठाउँबाट अर्को ठाउँमा लैजान प्रतिबन्ध लगाएको छ। सरकारले जुलाई १४ मा फ्रान्सको राष्ट्रिय दिवससँग सम्बन्धित कार्यक्रममा पाइरोटेक्निक विस्फोटक पदार्थको प्रयोगमा प्रतिबन्ध लगाउने आदेश जारी गरेको छ । गत महिना १७ वर्षीय नाहेल एमको प्रहरीले गोली हानी हत्या गरेपछि भड्किएको दंगालाई ध्यानमा राख्दै फ्रान्स सरकारले यो कदम चालेको हो । तर, स्थानीय प्रशासनले आयोजना गर्ने आतिशबाजीमा यो प्रतिबन्ध लागू हुने छैन । फ्रान्स सरकारले भनेको छ, “जुलाई १४ तारिख मनाउने क्रममा कुनै पनि प्रकारको शान्ति सुरक्षामा समस्या आउन नदिनका लागि कुनै पनि विस्फोटक पदार्थ एक ठाउँबाट अर्को ठाउँमा लैजान, खरिद गर्न, राख्न वा लैजान प्रतिबन्ध लगाइनेछ। जुलाई १५ सम्म देशमा आतिशबाजीमा पनि प्रतिबन्ध लगाइनेछ।” गत महिना सुरु भएको हिंसाको समयमा आतिशबाजी प्रदर्शनकारीहरूको महत्त्वपूर्ण हतियार थियो। यो हिंसालाई फ्रान्समा विगत २० वर्षयताकै सबैभन्दा भीषण हिंसा मानिएको छ । सामान्य समयमा, बास्टिल दिवससँग सम्बन्धित उत्सवहरूमा, केही मानिसहरूले पटाका प्रहार गरेर आफ्नो विरोध व्यक्त गर्छन्। हालै भएका प्रदर्शनका क्रममा प्रहरीले ३ हजार ७ सय जनालाई नियन्त्रणमा लिएको थियो । जसमध्ये १ हजार १६० नाबालिग थिए ।
नाबालिगसँग नग्न तस्विर किन्ने बीबीसीका पत्रकार बर्खास्त काठमाडौं । बीबीसीले आफ्ना एक पत्रकारलाई बर्खास्त गरेको छ । उनीमाथि वर्षौंदेखि लाखौं रुपैयाँ खर्च गरेर नाबालिगको नग्न तस्बिर किनेको आरोप छ । बेलायतको ‘द सन’ पत्रिकाका अनुसार बिहीबार एक किशोरीकी आमाले बीबीसी पत्रकारमाथि आरोप लगाएकी हुन् । पत्रकारले ३ वर्षमा छोरीलाई ३५ हजार पाउण्ड दिएको र बदलामा उनको तस्बिर किनेको उनको दाबी छ । पत्रकारले युवतीलाई १७ वर्षकी नहुँदासम्म पैसा दिए । मिडिया रिपोर्टका अनुसार केटी अहिले २० वर्षकी भइन् । आमाले द सनलाई बताइन् कि छोरी यही पैसाले कोकिन किन्ने गर्थिन् । पत्रकारले आफ्नी छोरीलाई पैसा पठाउन नरोकेको भए उनको ज्यान जाने खतरा रहेको उनले बताइन् । कोकिनले उनको स्वास्थ्यमा असर गरेको छ। पत्रकारले आफ्नी छोरीलाई पटकपटक अश्लिल काम गर्न आग्रह गरेको पनि उनले बताइन् । समाचार प्रकाशित भएपछि पत्रकारले पीडित युवतीलाई पटकपटक फोन गरेको सनको दाबी छ । कुरा बाहिर आएपछि बीबीसीले पत्रकारलाई ठीक समयमा कारबाही नगरेको आरोप लागेको छ । पत्रकारमाथि पहिलो पटक मे महिनामा नग्न तस्बिर खिचाएको आरोप लागेको थियो । त्यसपछि उनले एक महिनासम्म शो जारी राखे। त्यसपछि पीडित परिवारले वास्तविकता उजागर गर्न अर्को मिडिया हाउसको सहारा लिए । यसैबीच बीबीसीले घटनाको छानबिन, प्रमाण र तथ्य जाँच गरेर मात्र कारबाही गरिएको जनाएको छ । कारबाहीमा लापरवाही गरेको आरोपमा बीबीसीका संस्कृति सम्पादक केटी रसेलले परिवारले उचित प्रतिक्रिया नदिएको कारण यस्तो भएको बताएकी छन् । ब्रिटिश ब्रोडकास्टिङ कर्पोरेशन युनाइटेड किंगडमको राष्ट्रिय प्रसारणकर्ता हो। यो संसारको सबैभन्दा पुरानो र ठूलो मिडिया हाउसहरू मध्ये एक हो। यसका विश्वभर करिब ३५ हजार कर्मचारी छन्। यसले ४० भाषाहरूमा समाचार प्रसारण गर्दछ। बीबीसी एक निजी कम्पनीको रूपमा १८ अक्टोबर १९२२ मा सुरु भयो। सन् १९२६ मा यसलाई युनाइटेड किंगडमले सरकारी संस्था बनाएको थियो। त्यसबेलादेखि, बीबीसीले शाही चार्टर अन्तर्गत काम गर्दछ। यद्यपि, यो यसको कभरेजको लागि पूर्ण रूपमा स्वतन्त्र छ। बीबीसीको उद्देश्य शाही चार्टरमा पनि लेखिएको छ। यस अनुसार, ‘बीबीसीले युनाइटेड किंगडमका सबै भाग र विश्वभरका मानिसहरूले सही र निष्पक्ष समाचार, समसामयिक घटनाहरू र तथ्यपरक कार्यक्रमहरू उपलब्ध गराउनु पर्छ।’
चीनले २०१८ को चुनाबअघि पाकिस्तानी सेनालाई चेतावनी दिएको मन्त्रीको दाबी काठमाडौं । पाकिस्तान सरकारका मन्त्री एहसान इकबालले २०१८ को आम चुनाव अघि चीनले पाकिस्तानी सेनालाई ‘कुनै प्रकारको प्रयोग नगर्न’ निर्देशन दिएको दाबी गरेका छन्। जियो न्यूजको जिग्रा कार्यक्रममा मन्त्री इकबालले यस्तो दाबी गरेका हुन् । उनले इमरान खानको पाकिस्तान तहरीक-ए-इन्साफ (पीटीआई) नेतृत्वको अघिल्लो सरकारले ६० अर्ब डलरको चीन-पाकिस्तान इकोनोमिक करिडोर (सीपीईसी) योजनालाई तोडमोड गरेको आरोप लगाए। पाकिस्तान मुस्लिम लिग नवाज (पीएमएल-एन) का नेता इकबालले दाबी गरे, “त्यसबेला चीनले कूटनीतिक रूपमा संस्थापनलाई कुनै पनि नयाँ प्रयोगबाट बच्न सन्देश पठाउने प्रयास गरेको थियो किनभने यसले सीपीइसीलाई ट्र्याकबाट हटाउन सक्छ।” तर, सेनाले चीनलाई जुनसुकै सरकार आए पनि आयोजनामा ​​अवरोध नगर्ने आश्वासन दिएको थियो । उनले यो आयोजनालाई लिएर धेरै किसिमका आरोप लागेको बताए । पश्चिमी मिडियाले पनि धेरै पीटीआई नेताहरूको बयानलाई प्रमुखता दिए। मन्त्री इकबालको यो भनाइपछि धेरै प्रश्न उठेका छन् र उनले स्पष्टीकरण पनि दिनुपरेको छ । उनले ट्विटमा भनेका छन्, ‘चीनबारे अन्तर्वार्ताका क्रममा दिएको मेरो भनाइलाई सन्दर्भका साथ हेरिएको छैन । चीनले अन्य देशको आन्तरिक मामिलामा हस्तक्षेप नगर्ने नीति अवलम्बन गरेको छ। सीपीइसी परियोजनाहरूमा काम गर्ने केही वरिष्ठ व्यवसायीहरूले निजी रूपमा यो विचार व्यक्त गरेका छन् कि निरन्तरता कायम राख्न स्वतन्त्र र निष्पक्ष चुनाव पाकिस्तानको हितमा छ।’ उनले आफ्नो ट्विटमा भनेका छन् कि मार्च/अप्रिल २०१८ सम्ममा सेनाले पीएमएल एन सरकार फेरि नआओस् भन्ने समाचार अन्तर्राष्ट्रिय मिडियामा घुम्न थाल्यो। यसपछि पाकिस्तानमा इमरान खानको नेतृत्वमा पीटीआईको गठबन्धन सरकार बनेको थियो ।
श्रीलंकाले १५ भारतीय मछुवालाई गिरफ्तार गर्‍यो काठमाडौं । श्रीलङ्काको जलसेनाले श्रीलंकाको जलक्षेत्रमा माछा मारिरहेका १५ जना भारतीय मछुवालाई पक्राउ गरेको छ । समाचार एजेन्सी पीटीआईका अनुसार श्रीलंकाको नौसेनाले भनेको छ, “जुलाई ८ मा श्रीलंकाको नौसेना र तटरक्षक गार्डले एक विशेष अपरेशन अन्तर्गत श्रीलंकाको जलक्षेत्रमा अवैध रूपमा माछा मारिरहेका भारतीय मछुवाहरूलाई खेदेको छ।” जाफनाको डेल्फ्ट आइल्याण्डमा भएको यस अपरेसनमा १५ भारतीय मछुवालाई पक्राउ गरिएको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ । गत महिना पनि श्रीलंकाली नौसेनाले २२ भारतीय मछुवालाई पक्राउ गरेको थियो । यी मछुवाहरू तमिलनाडुका बासिन्दा हुन्। श्रीलंकाले यो वर्ष अहिलेसम्म ७४ भारतीय मछुवालाई पक्राउ गरेको छ ।
चीनको ग्वाङ्डोङ प्रान्तमा साना बालबालिकाको विद्यालयमा चक्कु प्रहार हुँदा ६ जनाको मृत्यु काठमाडौं । चीनको ग्वाङडोङ प्रान्तमा चक्कु प्रहारबाट ६ जनाको मृत्यु भएको छ भने एक जना घाइते भएका छन् । यो आक्रमण यस प्रान्तको एक प्ले स्कूलमा भएको थियो। प्रहरीले यो जानकारी बीबीसीलाई दिएको छ । यस घटनामा २५ वर्षीय युवकलाई पक्राउ गरिएको र आक्रमणको कारण पत्ता लगाउन अनुसन्धान भइरहेको प्रहरीले जनाएको छ । प्रहरीले पीडितको बारेमा अहिलेसम्म कुनै जानकारी दिएको छैन तर आक्रमण नियोजित भएको बताएको छ। स्थानीय समय अनुसार सोमबार बिहान ७.४० बजे आक्रमण भएको हो ।
ग्यास सिलिण्डर पड्किएर भवन भत्किँदा ६ जनाको मृत्यु लाहाैर। पाकिस्तानको पञ्जाब प्रान्तको एक होटलमा आइतबार (जुलाई ९) ग्यास सिलिन्डर विस्फोट भएको छ। साे दुर्घटनापछि तीन तले भवन भत्किँदा कम्तीमा ६ जनाको मृत्यु भएको थियो भने १० जना घाइते भएकाे अधिकारीहरूले जानकारी दिएका छन्। पञ्जाब प्रान्तको झेलमको ग्रान्ड ट्रंक (जीटी) रोडमा रहेको तीन तले होटलको भान्साकोठामा सिलिन्डर विस्फोट भएपछि भत्किएको स्थानीय अधिकारीहरूले बताएका छन्। न्यूज च्यानल जियोले झेलमका उपायुक्त समिउल्लाह फारुकलाई उद्धृत गर्दै भने कि, साे घटनामा छ जनाको मृत्यु भएको पुष्टि भएको छ भने १० जना घाइतेलाई उपचारका लागि अस्पतालमा भर्ना गरिएको छ। समिउल्लाह फारुकले उद्धार कार्य जारी रहेको छ ।चार–पाँच जना भग्नावशेषमुनि फसेको आशंका गरिएको छ। झेलमका डिप्टी कमिश्नर समिउल्लाह फारुकले सम्पूर्ण भग्नावशेष हटाउने कार्य जारी रहने बताए। भग्नावशेष हटाउन भारी मेसिनको प्रयोग भइरहेको झेलम प्रहरीले जनाएको छ। घटनापछि जिल्ला सदरमुकाम अस्पतालमा आपतकालीन अवस्था लागू गरी सम्पूर्ण कर्मचारी र चिकित्सकलाई ड्युटीमा बोलाइएको छ। थप उपायुक्त (राजस्व) हसन तारिकले घाइतेहरूको उपचार भइरहेको झेलम जिल्ला सदरमुकाम अस्पतालमा सबै वरिष्ठ चिकित्सक र कर्मचारीहरू उपस्थित रहेको बताए। जबकि गम्भीर घाइते एक बिरामीलाई रावलपिंडीको होली परिवार अस्पतालमा रिफर गरिएको थियो। पाकिस्तानी प्रधानमन्त्री शहबाज सरिफले भवन भत्किँदा ज्यान गुमाउनेप्रति गहिरो दुःख व्यक्त गर्दै शोकसन्तप्त परिवारप्रति समवेदना व्यक्त गरेका छन्।
रुसकाे वाग्नर समूहजस्तै चीनसँग पनि छ भाडाको सैनिक बेइजिङ। येभगेनी प्रिगोजिनको भाडा कम्पनी वाग्नर समूहले रूसी सेनाको बिरूद्ध हालै गरेको विद्रोहले विश्वभरका सुरक्षा विज्ञहरूलाई चकित पारेको छ। यस विद्रोहको पछाडि प्रिगोजिनको योजनाहरू अझै पनि बहस भइरहेको छ। यसका कारण रुस, चीन र अन्य धेरै देशहरूमा निजी सैन्य कम्पनीहरू-को प्रयोगको बारेमा नयाँ बहस भइरहेको छ। रुस जस्तै चीनले पनि विश्वभरका आफ्ना नागरिक र सम्पत्तिको सुरक्षाका लागि निजी सुरक्षा फर्महरू प्रयोग गरिरहेको छ।- ‘टाइम्स अफ इन्डिया’को रिपोर्टका अनुसार यी चिनियाँ रक्षा कम्पनीहरू अडेनको खाडीमा कार्गो जहाजमा हुने पाइरेसीसँग लड्ने, केन्यामा रेलवे पूर्वाधारको सुरक्षा र श्रीलंकामा इन्धन डिपोजस्ता धेरै काममा संलग्न छन्। यी कम्पनीहरूले सामान्यतया सशस्त्र सुरक्षा, जोखिम मूल्याङ्कन र प्रशिक्षण सहित सुरक्षा सेवाहरूको दायरा प्रदान गर्छन्। चीनको बढ्दो विश्वव्यापी अर्थतन्त्रले बेइजिङको सुरक्षा चिन्ता बढाएको छ। राष्ट्रपति सी चिनफिङको बेल्ट एण्ड रोड इनिसिएटिभले पूर्वाधार विकासमा केन्द्रित भएर चिनियाँ उद्योगले धेरै विकासोन्मुख देशहरूमा ठूला परियोजनाहरू सुरु गरेको छ। बन्दरगाह, रेलमार्ग र बाँधलगायतका उद्योगहरूले लाखौं चिनियाँ नागरिकलाई जोखिमपूर्ण विदेशी स्थानहरूमा रोजगारी दिएका छन्। चीनले भविष्यमा निजी सैन्य कम्पनीहरू थप प्रयोग गर्न थाल्ने चिन्ता छ। २०१७ मा, चीनले ‘अन्तर्राष्ट्रिय शान्ति स्थापना र मानवीय सहायता अभियान’ मा निजी सैन्य कम्पनीहरूलाई प्रयोग गर्न अनुमति दिने कानुन पारित गर्‍यो। यस कानूनले चीनलाई निजी सैन्य कम्पनीहरूलाई थप दृढतापूर्वक प्रयोग गर्ने बाटो खोल्न सक्छ। चीनले यसलाई विवादित क्षेत्रहरूमा आफ्नो हितको रक्षा गर्न वा सशस्त्र द्वन्द्वमा आफ्ना सहयोगीहरूलाई समर्थन गर्न प्रयोग गर्न सक्छ। जेम्सटाउन फाउण्डेशनका वरिष्ठ फेलो सर्गेई सुखानकिनले हालै अमेरिकी अखबार वाल स्ट्रिट जर्नललाई भनेका छन्, ‘चीनले आफ्नो प्रभाव बढाउन निजी सुरक्षा कम्पनीहरूलाई प्लेटफर्मको रूपमा प्रयोग गर्न सक्छ।’ एक कूटनीतिज्ञ रिपोर्टमा भनिएको छ। यस्तो अवस्थामा, जहाँ चीन प्रत्यक्ष रूपमा अगाडि आउन सक्दैन, उसले आफ्नो युद्धलाई अगाडि बढाउन निजी रक्षा फर्महरूको आक्रामक प्रयोगलाई समर्थन गर्न सक्छ। युक्रेन युद्धमा रुसले वाग्नरलाई जसरी प्रयोग गरेको थियो, त्यसले चीनलाई पनि प्रेरित गरेको छ ।
उत्तर पश्चिममा भारी बर्षा, आज दिल्लीका सबै बिधालय बन्द नयाँदिल्ली। उत्तर पश्चिम भारतका अधिकांश भागहरूमा वर्षाको मौसम जारी छ। देशका धेरै राज्यमा भारी वर्षा भइरहेको छ। दिल्लीका धेरै ठाउँमा पानी जमेका कारण मानिसहरुलाई समस्या भएको छ। मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले अलर्ट जारी गरेको छ। अवस्थालाई ध्यानमा राख्दै अरविन्द केजरीवाल सरकारले सोमबार विद्यालय बन्द गर्ने निर्णय गरेको छ। अरविन्द केजरीवालले ट्वीट गर्दै दिल्लीमा विगत २ दिनदेखि परेको मुसलधारे वर्षा र मौसम विभागको चेतावनीलाई ध्यानमा राख्दै साेमवार दिल्लीका सबै विद्यालय एक दिनका लागि बन्द गरिएको बताए। दिल्लीमा जुलाईमा अहिलेसम्म १६४ मिलिमिटर वर्षा भइसकेको छ। सहरमा महिनाभर औसत २०९.७ मिलिमिटर वर्षा हुन्छ। अविरल वर्षाका कारण सहरका धेरै पार्क, अन्डरपास, बजार तथा अस्पताल परिसर जलमग्न भएका छन् भने सडक जाम भएको छ। सडकमा घुँडा गहिरो पानीमा डुबेका मानिसहरूको तस्विर र भिडियोहरू सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भएका छन्, जसले शहरको ड्रेनेज प्रणालीमा धेरै प्रश्नहरू खडा गरेको छ। हावाहुरी र वर्षाका कारण धेरै क्षेत्रमा विद्युत र इन्टरनेट सेवा पनि प्रभावित भएको छ। उता, दिल्ली एनसीआरमा भारी वर्षा भइरहेको छ। दिल्लीको छेउमा रहेको हरियाणाको गुरुग्राममा प्रशासनले कर्पोरेट र निजी क्षेत्रमा काम गर्ने मानिसहरूलाई घरबाटै काम गर्न सल्लाह दिएको छ। यसैगरी, दिल्लीसँगै उत्तर प्रदेशको गाजियाबादमा पनि प्रशासनले विद्यालय बन्द गर्ने निर्णय गरेको छ। गाजियाबादका जिल्ला मजिस्ट्रेटले भारी वर्षालाई ध्यानमा राख्दै जुलाइ १० र ११ तारिखमा विद्यालयमा बिदा दिने घोषणा गरेका छन्।
सुडान ‘पूर्णतया गृहयुद्ध’ को अवस्थामा पुगेको राष्ट्रसङ्घको भनाइ सुडान । संयुक्त राष्ट्रसङ्घले सुडानको एक आवासीय क्षेत्रमा भएको हवाई आक्रमणमा परी करिब दुई दर्जन सर्वसाधारणको मृत्यु भएपछि द्वन्द्वग्रस्त सुडान ‘पूर्ण गृहयुद्ध’को सङ्घारमा पुगेको चेतावनी दिएको छ । खार्तूमको भगिनी शहर ओमदुरमानमा शनिबार भएको हवाई आक्रमणमा परी २२ जनाको मृत्यु हुनुका साथै ठूलो सङ्ख्यामा सर्वसाधारण घाइते भएको सुडानी स्वास्थ्य मन्त्रालयले जनाएको छ ।सुडानका प्रतिद्वन्द्वी जनरलहरूबीच करिब तीन महिना लामो युद्धपछि भएको यो हवाई आक्रमण आक्रोश भड्काउने पछिल्लो घटना हो । उनले भने, “द्वन्द्वमा करिब तीन व्यक्तिको मृत्यु भएको छ, पीडितहरूले यौन हिंसाको लहरको रिपोर्ट गरेका छन् र प्रत्यक्षदर्शीहरूले जातीय रूपमा लक्षित हत्याहरूको बारेमा बताएका छन् । त्यहाँ व्यापक लुटपाट भएको छ र संयुक्त राष्ट्रसङ्घले डार्फर क्षेत्रमा मानवताविरुद्धको सम्भावित अपराधबारे चेतावनी दिएको छ ।” स्वास्थ्य मन्त्रालयले फेसबुकमा पोस्ट गरेको भिडियोमा हवाई आक्रमणपछि टुक्रा–टुक्रा पारिएको शव आंशिक रूपमा भुइँमा ढाकिएको देखिएको छ । पीडितमध्ये कैयौँ महिला पनि थिए । अर्धसैनिक र्‍यापिड सपोर्ट फोर्सेज (आरएसएफ) ले हवाई आक्रमणमा ३१ जनाको मृत्यु भएको दाबी गरेको छ । एएफपीले सम्पर्क गरेका स्थानीयबासिन्दाले पनि हवाई आक्रमणको पुष्टि गरेका छन् तर आइतबार सशस्त्र बलले एक वक्तव्य जारी गर्दै भनेको छ, “वायु सेनाले ओमदुरमानमा कुनै पनि शत्रुतापूर्ण लक्ष्यको सामना गरेको छैन ।” युद्ध सुरु भएदेखि नै अर्धसैनिक बलले आवासीय क्षेत्रमा आधार खडा गरेका छन् र उनीहरूमाथि सर्वसाधारणलाई घरबाट निकालेको आरोप लाग्दै आएको छ । मध्य खार्तूमस्थित राष्ट्रपति भवन नजिकै आइतबार थप हवाई आक्रमण हुनुका साथै शहरको दक्षिणमा मेशिनगन भिडन्त र तोप र गोलाबारी भएको प्रत्यक्षदर्शीले बताएका छन् । संयुक्त राष्ट्रसङ्घका महासचिव एन्टोनियो गुटेर्रेसले आइतबार ओमदुरमानमा भएको हवाई आक्रमणमा परी कम्तीमा २२ जनाको मृत्यु हुनुका साथै दर्जनौँ घाइते भएको पुष्टि गर्दै यस घटनाले राष्ट्रसङ्घलाई चिन्तित बनाएको उल्लेख गरे । गुटेर्रेसले भने, “सशस्त्र बलबीच जारी युद्धले सुडानलाई पूर्ण गृहयुद्धको सङ्घारमा पु¥याएको र यसले पूरै क्षेत्रलाई अस्थिर बनाएकोमा राष्ट्रसङ्घ चिन्तित बनेको छ । उत्तरपूर्वी अफ्रिकी मुलुक सुडानको सीमा जोडिएको अन्य गरिब देशहरू पनि शान्त छैनन् । इन्टरनेसनल अर्गनाइजेसन फर माइग्रेसनका अनुसार सुडानको लडाइँका कारण करिब ३० लाख मानिस विस्थापित भएका छन्, जसमध्ये करिब सात लाख छिमेकी मुलुकतर्फ भागेका छन् ।
दिल्लीमा रेकर्ड वर्षा, सबै अधिकारीहरूको आइतबारको विदा रद्द काठमाडौं । शनिबार दिल्लीमा भीषण वर्षापछि मुख्यमन्त्री अरविन्द केजरीवालले आइतबार सबै सरकारी कर्मचारीको बिदा रद्द गर्ने आदेश दिएका छन् । उनले सबै मन्त्रीहरू र दिल्लीका मेयर शैली ओबेरोयलाई “समस्या क्षेत्रहरू” भ्रमण गर्न पनि आग्रह गरेका छन्। यसबारे अरविन्द केजरीवालले ट्विट गरेका छन् । जसका अनुसार “दिल्लीमा हिजो १२६ मिलिमिटर वर्षा भएको थियो। मनसुन सिजनको कुल वर्षाको १५ प्रतिशत मात्र १२ घण्टामा परेको थियो। जलमग्नका कारण मानिसहरु निकै मर्माहत भएका थिए। आज दिल्लीका सबै मन्त्री र मेयरले समस्याग्रस्त क्षेत्रको निरीक्षण गर्नेछन्। अधिकारीहरूलाई आइतबारको बिदा रद्द गरी मैदानमा उत्रन निर्देशन दिइएको छ।” मौसम विभागलाई उद्धृत गर्दै समाचार एजेन्सी पीटीआईले आइतबार बिहान ८:३० बजेसम्मको तथ्यांकअनुसार पछिल्लो २४ घण्टामा दिल्लीमा १५३ मिलिमिटर वर्षा भएको जनाएको छ। यो सन् १९८२ को जुलाईयताकै उच्च हो । वेस्टर्न डिस्टर्बन्स र मनसुन हावाको टक्करका कारण दिल्ली समेत उत्तर पश्चिम भारतमा भारी वर्षा भइरहेको छ। शनिबार सिजनको पहिलो ‘भारी’ वर्षा भयो ।
चीन पुगेकी अमेरिकी अर्थमन्त्रीले दुई देशबीचको सम्बन्धबारे दिइन् यस्तो वक्तव्य काठमाडौं । अमेरिकी अर्थमन्त्री जेनेट येलेनले बेइजिङमा भएको १० घण्टा लामो बैठकपछि विश्वका दुई ठूला अर्थतन्त्र चीन र अमेरिकाबीचको सम्बन्ध सुदृढीकरणतर्फ अघि बढिरहेको बताएकी छिन् । जेनेट येलेनले अमेरिका र चीनबीच भिन्नता भए पनि आफूले दुई देशबीचको सम्बन्धलाई द्वन्द्वको दृष्टिकोणबाट नहेर्ने र यो सम्बन्धको बाटो पूर्वनिर्धारित नभएको बताएकी छन् । गत महिना अमेरिकी विदेशमन्त्री एन्टोनी ब्लिन्केनले पनि चीनको भ्रमण गरेका थिए। अहिले अर्थमन्त्री यहाँ पुगेर वार्ता गरिरहेकी छिन् । अमेरिकामा, राष्ट्रपति जो बाइडेनको प्रशासन उच्च स्तरमा चीनसँग निरन्तर सम्पर्क राख्न चाहन्छ। पत्रकारहरुसँग कुरा गर्दै जेनेट येलेनले सुरक्षाका विषयमा तनाव बढेको बेला यो आवश्यक पनि भएको बताइन् ।
लागुऔषध व्यापारको बारेमा रिपोर्टिङ गरेपछि सिरियाले बीबीसी पत्रकारहरूको मान्यता निलम्बन गर्यो काठमाडौं । बीबीसीले पक्षपाती र भ्रामक रिपोर्टहरू प्रसारण गरेको आरोप लगाउँदै सिरियाली सरकारले बीबीसी पत्रकारहरूको मान्यता निलम्बन गरेको छ। सिरियाको सूचना मन्त्रालयले बीबीसीले व्यावसायिक मापदण्ड पूरा गर्न असफल भएको जनाएको छ । लागूऔषधको व्यापारबारे हालैको बीबीसीको रिपोर्टले केप्टागन लागूऔषध व्यापार र राष्ट्रपति बसर अल-असदको परिवारबीचको सम्बन्ध रहेको दाबी गरेको छ। बीबीसीले निष्पक्ष र स्वतन्त्र पत्रकारिता गरेको बताएको छ । बीबीसीका एक प्रवक्ताले भनेका छन्, “हामीले तथ्यहरू स्थापित गर्न राजनीतिको हरेक तहसँग कुरा गरेका छौं”। बीबीसी न्यूज अरेबिकले गत महिना एक अनुसन्धान रिपोर्ट प्रकाशित गरेको थियो। रिपोर्टले केप्टागन लागूऔषध व्यवसाय र सिरियाली सैन्य बलका वरिष्ठ सदस्यहरू र असद परिवारका सदस्यहरू बीचको सम्बन्ध स्थापित गरेको छ। केप्टागन एक एम्फेटामिन औषधि हो जसमा बानी लगाउने क्षमता हुन्छ। यसअघि लागुऔषध कारोबारको आरोपलाई सिरियाली सरकारले पनि अस्वीकार गरिसकेको छ । सिरियाली सरकारले बीबीसी पत्रकारहरूको मान्यता समाप्त गर्दै लागुऔषध व्यापारसम्बन्धी प्रतिवेदनमा उल्लेख गरेको छैन। सरकारले सन् २०११ मा गृहयुद्ध सुरु भएदेखि नै बीबीसीले कहिलेकाहीँ भ्रामक जानकारी दिएको बताएको छ ।
युक्रेन युद्धको ५ सय दिनमा स्नेक आइल्याण्ड पुगेका जेलेन्स्कीले भने- ‘एक-एक इन्च फिर्ता लिनेछौं’ काठमाडौं । युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीले युक्रेन-रुस युद्धको ५०० दिन मनाउन स्नेक आइल्याण्डको भ्रमण गरे। उनले युक्रेनले आफ्नो प्रत्येक इन्च जमिन फिर्ता लिने बताए । यस अवसरमा युक्रेनका राष्ट्रपति जेलेन्स्कीले यस क्षेत्रलाई स्वतन्त्र गराउनेहरूलाई सम्झे, त्यसपछि यो युक्रेनको सङ्घर्षको प्रतीक बन्यो। यस क्रममा जेलेन्स्कीले यस युद्धमा युक्रेनको जितको वाचा गरे र आफ्नो मातृभूमिको लागि लडिरहेका सबैलाई धन्यवाद दिए। युद्धको शुरुवाती दिनमा रुसले यो टापु कब्जा गरेको थियो तर चाँडै युक्रेन आफ्नो भूमि फिर्ता गर्न सफल भयो। जेलेन्स्कीले एक भिडियोमा भने कि स्नेक आइल्याण्ड युक्रेनले आफ्नो क्षेत्रको प्रत्येक इन्च फिर्ता लिने प्रमाण हो।
अमेरिकामा सानो विमान दुर्घटना हुँदा ६ जनाको मृत्यु लस एञ्जलस। अमेरिकाको पश्चिमी राज्य क्यालिफोर्नियामा शनिबार बिहान एउटा सानो व्यापारिक जेट दुर्घटना हुँदा ६ जनाको मृत्यु भएको अधिकारीहरूले बताएका छन्। रिभरसाइड काउन्टी शेरिफ विभागका अनुसार लस एन्जलसबाट करिब १५० किलोमिटर दक्षिणपश्चिममा रहेको दक्षिणपश्चिमी रिभरसाइड काउन्टीको शहर मुरिएटामा विमान दुर्घटनाग्रस्त भएको प्रहरीले जनाएको छ। दुर्घटनाग्रस्त विमानले लस भेगासको ह्यारी रीड अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट उडान भरेको थियो। गत मंगलबार यही क्षेत्रमा सेसना विमान दुर्घटना हुँदा एक जना विद्यार्थी पाइलटको मृत्यु भएको थियो भने तीन जना घाइते भएका थिए। संघीय उड्डयन प्रशासन तथा राष्ट्रिय यातायात सुरक्षा बोर्डद्वारा दुर्घटनाको अनुसन्धान भइरहेको छ।
चीनले ज्याक माको कम्पनीलाई एक अर्ब डलर जरिवाना लगायो काठमाडौं । चीनले व्यापारी ज्याक माको कम्पनी एन्ट ग्रुप लगायत धेरै वित्तीय कम्पनीलाई एक अर्ब डलर जरिवाना लगाएको छ । जरिवाना लगाउनुको कारण उपभोक्ता संरक्षण ऐन र संस्थागत नियमको उल्लङ्घन भएको बताइएको छ । एन्ट ग्रुपले भुक्तानी फर्म अली पे पनि सञ्चालन गर्दछ। चिनियाँ केन्द्रीय बैंक र धितोपत्र नियामकले एक विज्ञप्तिमा भनेको छ कि तिनीहरू टेक दिग्गजलाई सुधार गर्न आफ्नो अभियानमा अगाडि बढिरहेका छन् र अब तिनीहरूको ध्यान सामान्य सुपरिवेक्षणमा छ। यस क्षेत्रमा एन्टको उदयलाई देशको वित्तीय परिदृश्यको लागि चुनौतीको रूपमा पनि हेरिएको थियो। पछिल्लो समय चीनमा प्राविधिक क्षेत्रमा लगानीलाई लिएर शंकाको बादल छाएको छ र राष्ट्रपति सी जिनपिङले यस क्षेत्रमा सरकारी नियन्त्रण बढाउन निरन्तर जोड दिइरहेका छन् ।
ब्राजिलमा भवन भत्किँदा ११ जनाको मृत्यु रियो दि जेनेरो। उत्तरपूर्वी ब्राजिलको पेर्नम्बुकोको राजधानी रेसिफेमा शनिबार आवासीय भवन भत्किँदा मृत्यु हुनेको सङ्ख्या ११ पुगेको छ भने तीन जना अझै बेपत्ता रहेको अधिकारीहरूले बताएका छन्। पाउलिस्टा नगरपालिकामा रहेको उक्त भवन शुक्रबार बिहान अज्ञात कारणले भत्किएको हो। वारुणयन्त्र विभागका अनुसार शुक्रबार सात जना मृत अवस्थामा फेला परेका थिए भने अर्को एक जनाको अस्पतालमा मृत्यु भएको थियो। शनिबार बिहान उद्धार टोलीले थप तीन जनाको शव फेला पारेको थियो। सन् २०१० मा अदालतको आदेशमा उक्त भवनमा बसोबासमा प्रतिबन्ध लगाइएकोे थियो तर २०१२ यता कैयौं परिवार त्यहाँ अवैध रूपमा बसाइँ सरेका थिए।
रूस-युक्रेन युद्दकाे ५ सय दिन, बालबालिकासहित ९ हजार सर्वसाधारणको मृत्यु किभ। संयुक्त राष्ट्रसंघले युक्रेन-रुसको युद्धमा भएको जनधनको क्षतिको निन्दा गरेको छ। यो लडाई सुरु भएको ५ सय दिन बितिसक्दा पनि संघर्षको अन्त्य हुन सकेको छैन। रुसले फेब्रुअरी २४, २०२२ मा भएको आक्रमणबाट ५०० बालबालिकासहित ९ हजार भन्दा बढी सर्वसाधारण मारिएका छन्, युक्रेनमा संयुक्त राष्ट्र मानव अधिकार अनुगमन मिसन (एचआरएमएमयू) ले शुक्रबार एक विज्ञप्तिमा भन्यो, यद्यपि संयुक्त राष्ट्रका प्रतिनिधिहरूले यसअघि वास्तविक गणना हुन सक्ने बताएका थिए। एचआरएमएमयु उप प्रमुख नोएल काल्हौनले आक्रमणको ५०० औं दिनको अवसरमा एक विज्ञप्तिमा भने, “आज हामी युद्धमा अर्को गम्भीर कोसेढुंगा चिन्ह लगाउँछौं, जसले युक्रेनका नागरिकहरूमा विनाशकारी प्रभाव पारिरहेको छ।” सन् २०२२ को तुलनामा यस वर्षको मृत्यु औसतमा कम भएको अनुगमनकर्ताहरूले उल्लेख गरेका छन् तर मे र जुनमा यो संख्या फेरि बढ्न थाल्यो। जुन २७ मा पूर्वी युक्रेनको क्रामाटोर्स्कमा मिसाइल आक्रमणमा चार बालबालिकासहित १३ सर्वसाधारणको मृत्यु भएको थियो। पश्चिमी शहर ल्भिभमा फ्रन्ट लाइनबाट टाढा रहेकाे स्थानवाट उद्धारकर्मीहरूले शुक्रबार भवनहरूको भग्नावशेषमा १० औं शव फेला पारे। बिहीबार बिहान भएको बन्दमा कम्तिमा ३७ जना घाइते भएका छन्। मेयर एन्ड्रे सडोवीले हडताललाई आफ्नो शहरको नागरिक पूर्वाधारमा रुसको आक्रमण सुरु भए यताकै ठूलो आक्रमणको रूपमा वर्णन गरेका छन्। “५०० भन्दा बढी अपार्टमेन्टहरू ध्वस्त भएका छन् लिभ पोलिटेक्निक विश्वविद्यालयको होस्टेलमा क्षति पुगेको छ,” उनले टेलिग्राममा लेखेका छन्। यसै क्रममा युनेस्कोले विश्व सम्पदा सम्मेलनद्वारा संरक्षित क्षेत्रमा भएको यो पहिलो आक्रमण भएको र यसले ऐतिहासिक भवनमा क्षति पुगेको बताएको छ।
दलाई लामा चीनसँग वार्ता गर्न तयार, भन्छन्-तिब्बतकाे स्वतन्त्रता मागेका छैनाैं नयाँदिल्ली। तिब्बती धर्मगुरु दलाई लामाले तिब्बतीहरुको समस्यामा चीनसँग वार्ता गर्न आफू तयार रहेको बताएका छन्। चिनियाँहरू पनि दलाइ लामालाई “आधिकारिक वा अनौपचारिक रूपमा” सम्पर्क गर्न चाहन्छन्। ‘अहिले तिब्बती जनताको मनोबल निकै बलियो भएको महसुस चीनले पनि गरेको छ, त्यसैले तिब्बती समस्याहरू समाधान गर्न उनीहरू मसँग सम्पर्क गर्न चाहन्छन्, म पनि तयार छु।’ उनले भने। दिल्ली र लद्दाख जानुअघि हिमाचलको धर्मशालामा पत्रकारहरूसँग कुरा गर्दै दलाई लामाले यस्तो अभिव्यक्ति दिएका हुन्। पत्रकारहरूले के चीनसँग वार्ता पुनः सुरु गर्न चाहनुहुन्छ भन्ने प्रश्न गरेका थिए? यस प्रश्नको जवाफमा दलाई लामाले भने, ‘हामीले स्वतन्त्रता माग्‍दैनौँ, हामीले धेरै वर्षदेखि जनवादी गणतन्त्र चीनको हिस्सा रहने निर्णय गरेका थियौं। अब चीन परिवर्तन हुँदैछ। चिनियाँहरू मलाई सम्पर्क गर्न चाहन्छन्। आधिकारिक वा अनौपचारिक रूपमा र म पनि तयारी अवस्थामा रहेकाे छु।’ दलाई लामाले ६ जुलाईमा आफ्नो ८८ औं जन्मदिन मनाएका थिए। आफ्नो निवास नजिकैको धर्मशालामा रहेको मुख्य तिब्बती मन्दिर परिसरको पनि भ्रमण गरे। कार्यक्रममा भेलालाई सम्बोधन गर्दै दलाई लामाले भने, ‘म तिब्बतमा जन्मेको र मेरो नाम दलाई लामा हो तर तिब्बतको हितका लागि काम गर्नुका साथै सबै भावुक प्राणीको हितमा काम गरिरहेको छु। ‘म कसैसँग रिसाएको छैन, तिब्बतप्रति कठोर अडान लिने चिनियाँ नेताहरूसँग पनि होइन। वास्तवमा चीन ऐतिहासिक रूपमा बौद्ध राष्ट्र हो। मैले त्यहाँ धेरै मन्दिर र गुम्बाहरू देखेको छु,’ उनले भने। दलाई लामाले यसअघि भनेका थिए कि चीनका अधिकांश मानिसहरूले आफू चीन भित्र स्वतन्त्रता खोजिरहेका छैनन्, तर अर्थपूर्ण स्वायत्तता र तिब्बती बौद्ध संस्कृतिको संरक्षण खोजिरहेका छन् भन्ने कुरा बुझेका छन्। गत वर्ष जम्मु-कश्मीर र लद्दाखको भ्रमणका क्रममा उनले जम्मुमा पत्रकारहरूसँग कुराकानी गर्दै भने, ‘चिनियाँ जनताले होइन, केही चिनियाँ कट्टरपन्थीहरूले मलाई पृथकतावादी ठान्ने गरेका छन्।’ दलाई लामाले स्वतन्त्रता नभई चीनभित्र स्वायत्तता र तिब्बती बौद्ध संस्कृतिको संरक्षण खोजिरहेका छन् भन्ने कुरा अहिले धेरै चिनियाँहरूले महसुस गरिरहेका छन्।
अडानी समूहले बनाएको ६ हजार किलो फलामको पुल चोरी काठमाडौं । मुम्बई प्रहरीले अडानी समूहको एक कम्पनीले जडान गरेको फलामको पुल चोरी गरेको आरोपमा चार जनालाई पक्राउ गरेको छ । यो फलामको पुलको तौल ६ हजार किलो रहेको बताइएको छ । समाचार एजेन्सी पीटीआईको रिपोर्टका अनुसार यो पुल मुम्बईको मलाड (पश्चिम) मा नालीमाथि बनाइएको हो। बांगर नगर पुलिस स्टेशनका एक अधिकारीले भने कि अडानी इलेक्ट्रिसिटीले ठूलो मात्रामा बिजुलीका तारहरू बोक्न यो ९० फिट पुल बनाएको थियो। केही महिनाअघि सो नालामा स्थायी पुल बनेपछि त्यो अस्थायी संरचना अन्यत्र सारिएको थियो । तर, जून २६ मा अस्थायी पुल आफ्नो ठाउँबाट हराएको खुलासा भएपछि विद्युत कम्पनीले प्रहरीमा उजुरी दिएको थियो । अनुसन्धानका क्रममा प्रहरीले उक्त पुल अन्तिम पटक जून ६ मा देखिएको पत्ता लगाएको थियो । घटनास्थलमा कुनै पनि सीसीटीभी क्यामेरा नभएका कारण प्रहरीले वरपरका इलाकाको निगरानी क्यामेराको खोजी गरेको थियो । यो अनुसन्धानमा गत जून ११ मा पुलको दिशामा ठुलो गाडी गएको प्रहरीको ध्यानाकर्षण भएको थियो । त्यसपछि प्रहरीले उक्त गाडीको दर्ता नम्बरका आधारमा ट्रेस गरेको थियो । प्रहरी अधिकारीका अनुसार गाडीमा ग्यास कटर मेसिन थियो जसलाई पुल भत्काउन प्रयोग गरिएको थियो । चोरी भएको फलामको पुल बरामद भएको प्रहरीले जनाएको छ ।
युक्रेन युद्धबारे अमेरिकासँग रूसको गोप्य वार्ता, रूसी विदेशमन्त्री न्युयोर्क पुगे काठमाडौं । रुस–युक्रेन युद्ध एक वर्ष बितिसक्दा पनि जारी छ । मिडिया रिपोर्टका अनुसार अब अमेरिकाले यो युद्ध अन्त्य गर्न ब्याकडोर डिप्लोमेसी अन्तर्गत रुससँग वार्ता सुरु गरेको छ । यो गोप्य वार्ता अप्रिलमा सुरु भएको थियो र अहिले पनि जारी छ। रुसका तर्फबाट परराष्ट्रमन्त्री सर्गेई लाभरोभले यस ब्याकडोर वार्तामा भाग लिइरहेका छन्। अमेरिकी गुप्तचर प्रमुखले युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीसँग वार्ता गरेका छन् । अर्कोतर्फ, अर्को मिडिया रिपोर्टले दावी गरेको छ कि जुन २४ मा रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिन वाग्नरको निजी सेनालाई मस्कोतर्फ अघि बढेको देखेर भागेर आफ्नो मनपर्ने ठाउँमा लुकेका थिए। अमेरिकी मिडिया हाउस एनबीसीका अनुसार अमेरिकाले रुस र युक्रेनबीचको युद्ध अन्त्य गर्न अप्रिलमा उच्चस्तरीय ब्याक च्यानल कूटनीति सुरु गरेको थियो। कूटनीतिक संसारमा यसलाई ट्र्याक टु डिप्लोमेसी पनि भनिन्छ। पुटिनका निकटतम विदेशमन्त्री लाभरोभ न्यूयोर्क गएका थिए र पूर्व वरिष्ठ अमेरिकी कूटनीतिज्ञहरूसँग वार्ता गरेका थिए। अमेरिकाको तर्फबाट वार्ता गर्ने पूर्व कूटनीतिज्ञको नाम रिचर्ड हास हो। उनी विदेश सम्बन्ध परिषद्का अध्यक्ष हुन् । तर, उनले छिट्टै यो पद छाड्ने भएका छन् । यिनीहरु बाहेक युरोपेली मामिला विज्ञ चार्ल्स कुप्चान र रुस मामिलाका विज्ञ थोमस ग्राहम पनि वार्तामा थिए । दुवै ह्वाइट हाउस र विदेश मन्त्रालयबाट अवकाश लिएका छन्। एक रिपोर्ट अनुसार वार्ता अझै जारी छ। रिपोर्टका अनुसार अप्रिलमा भएको बैठकमा केही जटिल विषयमा छलफल भएको थियो । उदाहरणका लागि, रूसले कब्जा गरेको युक्रेनको भागहरू के हुनेछ ? के तिनीहरूलाई मुक्त क्षेत्र घोषणा गरिनेछ ? के दुई देशले युद्धबन्दीलाई एकअर्कालाई हस्तान्तरण गर्नेछन् ? के पुटिन र जेलेन्स्कीले यस विषयमा प्रत्यक्ष वार्ता गरेर निष्कर्षमा पुग्न सक्छन् ? यो रिपोर्टमा एउटा कुरा अचम्मको छ । यसका अनुसार बाइडेन प्रशासनलाई यो गोप्य कूटनीतिबारे जानकारी छ, तर सुरु गर्नमा उसको हात छैन। हो, यो पक्कै हो कि वार्ताका पूर्व कूटनीतिज्ञहरूले ह्वाइट हाउसको राष्ट्रिय सुरक्षा परिषदलाई यस बारे विस्तृत जानकारी दिएका छन्। लाभरोभसँगै रुसका केही विशेष व्यक्ति पनि रहेको बताइएको छ । यसमा ठूला थिंक ट्याङ्कहरू र चयन गरिएका पूर्व कूटनीतिज्ञहरू थिए। यी ती व्यक्तिहरू हुन् जसले राष्ट्रपति पुटिनलाई विदेश सम्बन्धमा पनि सल्लाह दिन्छन्। तर, प्रतिवेदनमा उनीहरुको नाम भने उल्लेख गरिएको छैन । केही दिनअघि अमेरिकी गुप्तचर सीआईए प्रमुख विलियम बर्न्स युक्रेन गएको सीएनएनले दाबी गरेको थियो । त्यहाँ उनले राष्ट्रपति जेलेन्स्कीसँग लामो कुराकानी गरे। यस क्रममा युक्रेनको गुप्तचर सेवाका सबै शीर्ष अधिकारीहरू पनि उपस्थित थिए। यसपछि बर्न्सले रुसी समकक्षी सर्गेई नेरेश्किनसँग कुरा गरे । यस क्रममा बर्न्सले उनलाई रुसमा वाग्नर विद्रोहसँग अमेरिकाको कुनै सरोकार नभएको बताए । ‘न्यूजवीक’ पत्रिकाको रिपोर्ट अनुसार – जुन २४ मा रुसमा वाग्नर समूहले विद्रोह गरे र यसका सेनाहरू मस्कोतर्फ अघि बढिरहेका बेला पुटिनले राष्ट्रपतिको दरबारबाट निस्केका थिए। यो दाबी रुसका पूर्व कार्यकारी मिखाइल खोडोरकोभस्कीले गरेका हुन् । प्रतिवेदनले मिखाइललाई उद्धृत गर्दै पुटिन चार्टर्ड विमानमा भाल्देईको निवासमा गएको दाबी गरेको छ। यो उडान ट्र्याकरहरूमा रेकर्ड गर्न सकिएन। यसअघि पुटिन यस भल्देईको बंकरमा लुकेर बसेको दाबी गरिएको थियो । कतिपय रिपोर्टका अनुसार पुटिन मात्रै होइन उनका केही नजिकका व्यक्तिहरू पनि मस्कोबाट भागेका छन् ।
इरानले ओमानको खाडीमा व्यवसायिक जहाज जफत गर्यो, तेल तस्करीको आशंका काठमाडौं । इरानले बिहीबार ओमानको खाडीमा एउटा व्यावसायिक जहाज कब्जा गरेको छ । अमेरिकी नौसेनाका प्रवक्ताका अनुसार जहाज तस्करीमा संलग्न भएको आशंका गरिएको छ । नौसेनाले सम्पूर्ण विकासको अनुगमन गरेपछि कुनै कारबाही नगर्ने निर्णय गरेको उनले बताए । बेलायतको सामुद्रिक सुरक्षा कम्पनीले साउदी अरेबियाको दमाम बन्दरगाह नजिकै तान्जानियाको झण्डा बोकेको जहाज जफत गरेको जानकारी दिएको छ । कम्पनीले तेल तस्करी गरेको आशंकामा इरानले प्रायः व्यापारिक जहाज जफत गर्ने गरेको बताएको छ । यसअघि बुधबार अमेरिकी नौसेनाले इरानलाई २ वाणिज्य तेल ट्याङ्कर रिचमण्ड भोयाजर कब्जा गर्नबाट रोकेको दाबी गरेको थियो । रोयटर्सका अनुसार अमेरिकी नौसेनाले बहामासको झण्डा बोकेका दुईवटा ट्याङ्कर ओमानको खाडीबाट गुज्रिरहेको जानकारी दिएको छ । त्यसपछि इरानको नौसेना जहाजले उसलाई आक्रमण गर्यो। अमेरिकी नौसेनाले रिचमण्ड भ्वाएजरबाट संकटको कल आएको बताएको छ। यसपछि उसले आफ्नो विध्वंसक युएसएस मेचललाई त्यहाँ पठायो, जसलाई देखेर इरानी जहाजले आफ्नो बाटो बदल्यो। यसैबीच, इरानका अनुसार अदालतबाट ट्यांकर कब्जा गर्न आदेश प्राप्त भएको थियो। इरानले ओमानको खाडीमा एउटा ट्याङ्कर आफ्नो जहाजसँग ठोक्किएको दाबी गरेको छ । जसका कारण जहाजमा सवार ५ जना चालक दलका सदस्यहरु घाइते भए पछि उनीहरुलाई नियन्त्रणमा लिन आदेश दिइएको थियो । यसअघि अप्रिल २७ मा इरानले ओमानको खाडीमा अमेरिकातर्फ गइरहेको एउटा तेल ट्याङ्करलाई नियन्त्रणमा लिएको थियो । ट्याङ्करमा मार्शल टापुको झण्डा फहराइरहेको थियो। समाचार एजेन्सी एएफपीको रिपोर्ट अनुसार यस ट्याङ्करमा चालक दलका २४ सदस्य भारतीय थिए। मरिनट्राफिकले रिपोर्ट गरेको छ कि ट्यांकर कुवेतबाट अमेरिकाको ह्युस्टन जाँदै थियो। इरानको सेनाले अन्तर्राष्ट्रिय जलक्षेत्रमा इरानी डुङ्गासँग ट्याङ्कर ठोक्किएकाले ट्याङ्कर आफ्नो नियन्त्रणमा लिएको बताएको थियो । केही दिनअघि अमेरिकाले मार्शल टापुबाट तेल ट्याङ्कर सुएज राजनलाई नियन्त्रणमा लिएको थियो । शिप ट्र्याकिङ डाटाका अनुसार यस ट्याङ्करको अन्तिम लोकेशन २२ अप्रिलमा दक्षिण अफ्रिकामा भेटिएको थियो, त्यसपछि ट्याङ्कर हराइरहेको छ। यसअघि गत वर्ष अप्रिलमा पनि अमेरिकाले ग्रीस नजिकै रुसी झण्डासहित इरानको तेल कार्गो कब्जा गर्ने प्रयास गरेको थियो । यसैलाई ध्यानमा राख्दै इरानले मे महिनामा ग्रीसबाट दुईवटा ट्याङ्कर जफत गरेको थियो । तर, पछि उसले दुवै ट्याङ्कर छोड्यो ।
अमेरिकाले गोप्य रूपमा तालिबानलाई सहयोग गरिरहेको पूर्व उपराष्ट्रपतिको दाबी काठमाडौं । मे २०२१ मा अमेरिकाले अफगानिस्तानमा तालिबानसँग लडिरहेको आफ्नो सेनालाई अचानक फिर्ता बोलायो। उनीहरूले अमेरिकालाई तालिबानसँग लड्न मद्दत गरेका आफ्ना नागरिकहरूलाई पनि बाहिर निकाले। अब अफगानिस्तानका पूर्व उपराष्ट्रपति अमरुल्लाह सालेहले अमेरिकी गुप्तचर एजेन्सी सीआईएले तालिबानसँग बैठक गरिरहेको दाबी गरेका छन् । सीआईएले तालिबानलाई २ रुसी एमआई–१७ हेलिकप्टर पनि दिएको छ । जो हाल काबुल एयरपोर्टको पश्चिमी भागमा उभिएका छन्। उनले भने- यी हेलिकप्टरहरू तालिबानले कब्जा गर्नुअघि प्रयोग गरी मर्मतका लागि यूएई लगिएको थियो। सिआइएले उनीहरुलाई अहिले तालिवानलाई सुम्पेको छ । अमरुल्लाह सालेहले अमेरिकाले तालिबानसँग मिलेर काम गरेको आरोप लगाएका छन्। उनले दोहा सम्झौतामार्फत अमेरिकाले तालिबानलाई करोडौं रुपैयाँ दिएको बताए । यसमार्फत अमेरिकाले तालिबानलाई आफ्नो रणनीतिक स्वार्थका लागि प्रयोग गर्न खोजेको छ । पन्जशिर उपत्यकामा तालिवानको विजयपछि अमरुल्लाह सालेहले अफगानिस्तान छोडेका थिए। उनले तालिबानसँग लड्न महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए । सालेहले बाइडेनले अफगानिस्तानबाट हतारमा सेना फिर्ता गर्ने कुराको पनि विरोध गरेका थिए। फेब्रुअरी २०२० मा अमेरिका र तालिबान बीच एक सम्झौता भएको थियो। यसअन्तर्गत अमेरिकाले अफगानिस्तानबाट आफ्ना सेना फिर्ता गर्ने प्रतिबद्धता जनाएको थियो । तालिबानले अमेरिकी सेनामाथि आक्रमण रोक्न पनि सहमति जनाएको थियो । त्यसयता अमेरिका र तालिबानबीच दोहा सम्झौतामार्फत वार्ता हुँदै आएको छ । तालिबानले अमेरिका वा उसका सहयोगीहरूविरुद्ध काम नगर्ने पनि सम्झौतामा निर्णय भएको थियो । सालेहका अनुसार यो सम्झौता अमेरिकाको एउटा षडयन्त्र हो जसमार्फत उसले तालिबानलाई आफ्नो स्वार्थका लागि प्रयोग गर्न खोजेको छ । सन् २००१ मा न्युयोर्क र वाशिङटनमा ९/११ आक्रमणपछि अमेरिकाले अफगानिस्तानविरुद्ध युद्ध सुरु गर्यो । तत्कालीन राष्ट्रपति जर्ज डब्ल्यू. बुशले अमेरिकामाथि भएको आक्रमणको बदला लिने वाचा गरेका थिए । तर, वर्षौंसम्म लडाइँ गरेर पनि अमेरिका सफल हुन सकेन । सयौं सैनिकको मृत्यु र अर्बौं डलर खर्च गर्दा पनि युद्धको कुनै परिणाम आउन सकेको छैन। २००४ सम्म समूह फेरि पश्चिमी सेना र नयाँ अफगान सरकार विरुद्ध विद्रोहको अवस्थामा थियो। बढ्दो आक्रमणको प्रतिक्रियामा, नयाँ अमेरिकी राष्ट्रपति बराक ओबामाले २००९ मा नाटकीय रूपमा सेनाको संख्या बढाए। एक बिन्दुमा, अफगानिस्तानमा अमेरिकी र नेटो सेनाको संख्या १४०,००० पुगेको थियो। तर, २०२० मा डोनाल्ड ट्रम्पले अफगानिस्तानबाट आफ्ना सेना फिर्ता गर्ने घोषणा गरेका थिए । यसपछि २०२१ मा बाइडेनको प्रशासनले यो काम पूरा गर्यो।
१०० देशले प्रतिबन्ध लगाइसकेको बम अमेरिकाले युक्रेनलाई दिने काठमाडौं । अमेरिकाले युक्रेनलाई क्लस्टर हतियार दिने निर्णय गरेको छ । यी हतियारहरूले युक्रेनलाई रुसविरुद्धको प्रतिकारात्मक आक्रमणलाई तीव्र बनाउन मद्दत गर्नेछ। ह्वाइट हाउसले सर्वसाधारणलाई घातक नोक्सान हुने जोखिमका कारण हालसम्म क्लस्टर हतियारको आपूर्ति रोकेको बताएको छ। जबकि युक्रेनले लगातार हतियारको माग गरिरहेको थियो। क्लस्टर हतियारहरू अत्यन्त खतरनाक छन्। ठूलो क्षेत्रमा लाखौं साना बम फैलाउने यी हतियारको भयावहता देखेर विश्वका सयभन्दा बढी देशले प्रतिबन्ध लगाएका छन् । यी यस्ता हतियार हुन्, जसमा एकैपटक धेरै बम हुन्छन् । यी बमहरू रकेट, मिसाइल वा तोपबाट प्रहार गरिन्छ। एक टिभी अन्तर्वार्तामा यस निर्णयलाई उल्लेख गर्दै अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले भने, “यो मेरो लागि धेरै गाह्रो निर्णय हो। हामीले हाम्रा सहयोगीहरूसँग यस विषयमा कुरा गर्यौं। हामीले क्यापिटल हिलमा हाम्रा सहकर्मीहरूसँग पनि यस विषयमा कुरा गर्यौं।” बाइडेनले भने कि युक्रेनीहरूसँग हतियारहरू सकिँदैछन्, त्यसैले उनीहरूले क्लस्टर हतियारहरू पठाउने निर्णय गरेका छन्। तर, अर्को साता लिथुआनियामा हुने नेटोको बैठकमा उनले यस विषयमा सहयोगी राष्ट्रहरूको प्रश्नको सामना गर्नुपर्ने हुनसक्छ । अमेरिकी राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार ज्याक सुलिभानले शुक्रबार ह्वाइट हाउसको नियमित ब्रीफिङमा योजनाबारे प्रश्नको जवाफमा भने, “हामीलाई थाहा छ कि यस्ता प्रकारका हतियारले सर्वसाधारणलाई हानि पुर्‍याउन सक्छ। यी बमहरू जुनसुकै बेला विस्फोट हुन सक्छन्। यो यसको ठूलो खतरा हो।” “त्यसैले हामीले यो निर्णय सकेसम्म लामो समयसम्म स्थगित गर्यौं।” उनले भने, “युक्रेनले यी बमहरू कुनै पनि विदेशी भूमिमा प्रयोग गर्दैन। उसले आफ्नो सुरक्षाको लागि मात्र प्रयोग गर्नेछ।” उनले युक्रेनमा हतियार सकिएको बताए । यो कमीलाई पूर्ति गर्न जरुरी छ । त्यसैले अमेरिकाले पनि हतियारको उत्पादन बढाइरहेको छ । “हामी युक्रेनलाई द्वन्द्वको समयमा कुनै पनि विन्दुमा निशस्त्र छोड्न सक्दैनौं,” उनले भने। क्लस्टर हतियार धेरै विवादास्पद भएको छ। यी हतियारहरूबाट खसेका बमहरू अन्तिम समयमा विस्फोट हुँदैनन्। छाडेपछि वर्षौंसम्म जीवित रहन्छ र पछि विस्फोट हुन्छ। अमेरिकाले युक्रेनमा पठाउने क्लस्टर हतियार असफल हुने सम्भावना २.५ प्रतिशत रहेको सुलिवानले बताए । रूसको क्लस्टर हतियारको विफलता (सही समयमा नफुट्ने) सम्भावना ३० देखि ४० प्रतिशत छ। यस विषयमा दोस्रो समाचार ब्रीफिङमा, पेन्टागनले युक्रेनलाई कतिवटा क्लस्टर हतियार पठाउँदैछ भन्ने कुरा बताएन। यद्यपि हजारौं हतियार तयार रहेको पक्कै पनि भनिएको छ । अमेरिकी कानुनअनुसार उसले त्यस्ता हतियार पठाउन सक्दैन, जसमा बम विस्फोट नहुने सम्भावना एक प्रतिशतभन्दा बढी हुन्छ। तर अमेरिकी राष्ट्रपतिले यो कानूनलाई बेवास्ता गर्न सक्छन्। तर, युक्रेनले यस लडाइमा क्लस्टर बम प्रयोग गरेको हुन सक्ने राष्ट्रसंघको अनुसन्धानले देखाएको छ । यद्यपि युक्रेनले यसलाई अस्वीकार गर्दै आएको छ । यसअघि ह्वाइट हाउसलाई रुसले क्लस्टर बम प्रयोग गर्न सक्छ कि भनेर सोधिएको थियो। यसबारे तत्कालीन प्रेस सचिव जेन साकीले यदि यो सत्य हो भने यो ‘युद्ध अपराध’ भएको बताएकी थिइन् । अमेरिकी सञ्चारमाध्यमहरूले सेनाका अधिकारीहरूले युक्रेनमा तोप हतियार पठाउने तयारी गरिरहेको बताएका छन्। प्रत्येक बम भित्र ८८ विभिन्न साना बमहरू छन्। यी बमहरू युक्रेनमा पहिले नै तैनाथ गरिएका होविट्जर बन्दुकहरूबाट निकालिनेछन्। अमेरिकाले हालै युक्रेनलाई ८० करोड डलर बराबरको हतियार पठाएको छ । यसमा ब्राडली, स्ट्राइकर लडाकु सवारी साधन, वायु रक्षा मिसाइल र ल्यान्डमाइनहरू पर्छन्। यसैबीच, मानवअधिकार संगठनहरूले रुस र युक्रेन दुवैलाई क्लस्टर हतियार प्रयोग नगर्न अपील गरेका छन्। संयुक्त राष्ट्रसंघका मानवअधिकार आयुक्तले शुक्रबार यी देशहरूलाई यी धेरै खतरनाक हतियार भएकोले प्रयोग नगर्न भनेका छन् । क्लस्टर हतियार सम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय सम्झौतामा १२० भन्दा बढी देशले प्रयोग, उत्पादन र भण्डारण नगर्ने प्रतिबद्धता जनाएका छन् । यी देशहरुले अरु कुनै देशलाई पनि नदिने बताएका छन् । क्लस्टर हतियार यस्तो प्रणाली हो, जसमा रकेट, मिसाइल वा तोपको माध्यमबाट ठूलो संख्यामा साना बमहरू कुनै क्षेत्रमा फैलिन्छन्। यी आकाशको बीचमा फैलिएका हुन्छन्। यी बमहरू ठूलो विस्फोट गराउने उद्देश्यले प्रहार गरिन्छ, तर तिनीहरूको ठूलो भाग तुरुन्तै विस्फोट हुँदैन। विशेष गरी यो हुन्छ जब तिनीहरू ओसिलो वा नरम जमीनमा खस्छन्। यी बमहरू हटाउने क्रममा विस्फोट हुन सक्छ। यस कारणले तिनीहरूलाई हटाउनेहरू मारिने वा अशक्त हुन सक्छन्। एकै ठाउँमा शिविरमा राखिएका पैदल सेनाको विरुद्धमा प्रयोग गर्दा तिनीहरू थप घातक हुन्छन्। विशेष गरी बंकरहरूमा पोजिसन लिने वा कभर लिने सिपाहीहरूका लागि तिनीहरू धेरै घातक साबित हुन्छन्। क्लस्टर बमका कारण विष्फोट हुने खतरा भएकाले उनीहरुलाई अगाडि बढ्न गाह्रो हुन्छ ।
पाकिस्तानबाट प्रेमका लागि भारत आएकी सीमा हैदर धरौटीमा रिहा काठमाडौं। पाकिस्तानबाट आफ्ना चार सन्तान लिएर भारत आएकी सीमा गुलाम हैदर र उनका प्रेमी सचिन मीणाले अदालतबाट धरौटी पाएका छन् । सीमा गुलाम हैदरले सचिन मीणालाई पब्जी गेमका क्रममा भेटेकी थिइन् र उनलाई भेट्न दुबई र नेपाल हुँदै अवैध रूपमा भारत आएकी थिइन् । उत्तर प्रदेशको ग्रेटर नोएडामा सचिनसँग भाडाको कोठामा बसेकी सीमालाई प्रहरीले यसै हप्ता पक्राउ गरेको थियो । अहिले उनलाई अदालतले जमानत दिएको छ । बीबीसी संवाददाता अभिनव गोयलसँगको कुराकानीमा ग्रेटर नोएडाको रब्बुपुरा पुलिस स्टेशनका एसएचओ सुधीर कुमारले सीमा गुलाम हैदर र सचिन मीणाले जमानत पाएको र दुवै आफ्नो घर फर्किएको बताए। घर छाडेर कतै गएमा अदालतलाई जानकारी गराउनु पर्ने उनले बताए । भारतीय मिडियामा सीमा हैदर र सचिन मीणाको प्रेमकथाको चर्चा भइरहेको छ । यसैबीच, साउदी अरबमा बस्दै आएका सीमाका श्रीमान् गुलाम हैदरले बीबीसीलाई भने कि उनी आफ्नी श्रीमती र छोराछोरी फिर्ता चाहन्छन्। पाकिस्तानको कराँचीमा बस्ने सीमा हैदरको सचिन मीणासँग पबजी गेममार्फत परिचय भएको थियो । त्यसपछि उनी पाकिस्तानबाट आफ्ना चार सन्तान लिएर भारत आएकी थिइन् ।
व्यापक हिंसाको बीचमा पश्चिम बंगालमा मतदान जारी, पाँच जनाको मृत्यु काठमाडौं । पश्चिम बंगालमा शनिबार भएको पञ्चायत निर्वाचनका क्रममा राज्यका विभिन्न क्षेत्रमा ठूलो मात्रामा भएको हिंसामा कम्तिमा पाँच जनाको मृत्यु भएको छ। यसबाहेक शुक्रबार भएको हिंसात्मक झडपमा घाइते भएका दुई जनाको शनिबार अस्पतालमा मृत्यु भएको छ । राज्यका विभिन्न स्थानमा बिहानैदेखि भएको हिंसामा दुई दर्जनभन्दा बढी घाइते भएका छन् । एक प्रहरी अधिकारीले यसको पुष्टि गरेका छन् । यद्यपि गैरसरकारी स्रोतले मृतकको संख्या नौ रहेको दाबी गरेका छन् । पहिलो दुई घण्टामा १० दशमलव २६ प्रतिशत मात्र मतदान भएको निर्वाचन आयोगले जनाएको छ । यसैबीच, राज्यपाल सीवी आनन्द बोस उत्तर २४-परगना र नादिया जिल्लाहरूमा संवेदनशील क्षेत्रहरूको भ्रमण गर्दै छन्। आफ्नो एउटा ट्विटमा सत्तारुढ तृणमूल कांग्रेसले यस हिंसाको उल्लेख गर्दै केन्द्रीय बलको दक्षतामा प्रश्न उठाएको छ र सोधेको छ कि केन्द्रीय बल तैनाथ भए पनि यति ठूलो मात्रामा हिंसा किन भइरहेको छ ? अर्कोतर्फ भाजपाले यो चुनावलाई नाटकको संज्ञा दिएको छ । निर्वाचन आयोगका एक अधिकारीले राज्यका विभिन्न क्षेत्रबाट ठूलो मात्रामा हिंसा, आगजनी र मतदान केन्द्र अतिक्रमणको गुनासो आएको बताए । यस क्षेत्रमा तैनाथ राज्य प्रहरी र केन्द्रीय बलका जवानहरूले स्थितिलाई नियन्त्रणमा लिन आवश्यक कदम चालिरहेका छन्। मुर्शिदाबादमा हिंसात्मक झडपमा दुई तृणमूल कांग्रेसका समर्थकको मृत्यु भयो, जबकि कुच बिहारमा बीजेपी उम्मेदवारको एक पोलिंग एजेन्टलाई गोली हानी मारियो, पुलिसले भने। पूर्वी बर्दवान जिल्लामा हिजो तृणमूल कांग्रेससँगको हिंसात्मक झडपमा घाइते भएका एक सीपीएम समर्थकको शनिबार कोलकाताको एक अस्पतालमा मृत्यु भयो। माल्दा र नादिया र उत्तर २४-परगना जिल्लामा एक-एक जनाको मृत्यु भएको छ। सामाजिक सञ्जाल र स्थानीय टेलिभिजन च्यानलहरूमा विभिन्न क्षेत्रबाट हिंसाका सबै तस्विर र भिडियोहरू आइरहेका छन्। कतिपय मतदान केन्द्रमा तोडफोड र आगजनी गरिएको छ भने कतिपय ठाउँमा मतपेटिकामा पानी छर्किएको छ । मतदातामाथि आक्रमण र मतपेटिका लुटपाटको भिडियो सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भइरहेको छ । आफ्नो एउटा ट्वीटमा, सीपीएम राज्य सचिव मोहम्मद सलीमले मैदानमा रहेको मतपेटिकाको भिडियो साझा गर्दै कोलकाताको छेउमा रहेको डायमण्ड हार्बरको यो अवस्था भएको दाबी गरेका छन्। यद्यपि प्रहरीले यसको पुष्टि गरेको छैन । राज्यमा केन्द्रीय बलका ६ सय कम्पनी तैनाथ छन् । धेरै संवेदनशील मतदान केन्द्रमा केन्द्रीय बलका कर्मचारी तैनाथ हुन सकेको छैन । उच्च अदालतको निर्देशनमा प्रदेश निर्वाचन आयोगले केन्द्रसँग ८२२ कम्पनी मागेको थियो । तर अन्तिमसम्म राज्यमा ६ सय कम्पनी मात्रै पुग्न सकेका छन् । दीन धर्मनिरपेक्ष मोर्चाका दुई समर्थकहरू शनिबार दक्षिण २४-परगना जिल्लाको भांगरमा गोलीबारीमा घाइते भएका छन्, जुन सुरुदेखि नै हिंसाको लागि समाचारमा छ, पुलिसले भने। तृणमूल कांग्रेसले यस हिंसामा भाजपा, कांग्रेस र सीपीएमको मिलेमतो रहेको आरोप लगाएको छ। प्रदेश सरकारका मन्त्री शशि पञ्जाले तीनै दल मिलेर हाम्रो पार्टीका जनतामाथि आक्रमण गरिरहेको आरोप लगाए । त्यसैले मृत्यु हुनेमा तृणमूलका समर्थक र कार्यकर्ताको संख्या बढी छ । अर्कोतर्फ, बीजेपी नेता राहुल सिन्हाले राज्य सरकार र निर्वाचन आयोगको मिलेमतोमा यो चुनावलाई नाटक भनेका छन्।
मणिपुरमा फेरि हिंसा, प्रहरी कमाण्डो र विद्यार्थीसहित चार जनाको मृत्यु काठमाडौं । मणिपुरको मेइती बहुल विष्णुपुर र कुकी जनजाति बहुल चुराचन्दपुर जिल्लामा लगातार हिंसाले ज्यान लिइरहेको छ । यसैबीच, मणिपुर प्रहरी कमान्डो र एक स्कूले विद्यार्थी सहित कम्तीमा चार जनाको शुक्रबार लगातार गोलीबारीमा मृत्यु भएको छ। विष्णुपुर जिल्लाका एक प्रहरी अधिकारीले उक्त क्षेत्रमा विगत केही दिनदेखि संदिग्ध चरमपन्थीहरूले लगातार गोलीबारी गरिरहेको बताए । जिल्लाका विभिन्न स्थानमा शुक्रबार दिनभर गोली चलेको थियो । सो गोलीबारीमा प्रहरी कमाण्डो पुखरामबम रणवीरलाई गोली लागेको थियो, उनको अस्पताल लैजाँदै गर्दा मृत्यु भएको थियो । चुराचन्दपुरको कङवाईमा गोली चल्दा दुई जनाको मृत्यु भएको छ भने तीन जना घाइते भएका छन् । मे ३ मा मणिपुरमा हिंसा सुरु भएदेखि कांगवाई क्षेत्र संवेदनशील क्षेत्र बनेको छ । राजधानी इम्फालबाट मात्र ३० किलोमिटर टाढा विष्णुपुर जिल्लाको फौगाकचाओ इखाई प्रहरी चौकी अन्तर्गत क्वाक्टामा शुक्रबार संदिग्ध चरमपन्थीहरूले गरेको आक्रमणमा परी एक स्कुले बालकको मृत्यु भएको छ । १७ वर्षीय विद्यार्थी मायाङ्गलाम्बम रिकीले यस वर्ष १२ कक्षा पास गरेकी छन् । घटनापछि आक्रोशित स्थानीयले हातमा प्लेकार्ड लिएर मोइराङ बहुउद्देश्यीय उच्च माध्यमिक विद्यालय अगाडि प्रदर्शन गरेका थिए । ती व्यक्तिको प्लेकार्डमा ‘विद्यार्थी मार्ने बन्द गर, हामी शान्ति चाहन्छौं’ लेखिएको थियो । मणिपुर पुलिसले दावी गरेको छ कि पुलिस र केन्द्रीय सुरक्षा बलको संयुक्त टोलीले शुक्रबार इम्फाल पूर्व, इम्फाल पश्चिम, चुराचन्दपुर, विष्णुपुर र कक्चिङ जिल्लाहरूमा १८ वटा बंकरहरू नष्ट गरेको छ। जबकि पछिल्लो २४ घण्टामा, सुरक्षा बलहरूले इम्फाल पूर्व जिल्लाबाट पाँच हतियार, ७४ गोला र पाँच एचई ह्यान्ड ग्रेनेडहरू बरामद गरेको छ। मणिपुरमा यो जातीय हिंसा सुरु भएको दुई महिनाभन्दा बढी भइसकेको छ र अहिलेसम्म यो हिंसामा १४० जनाभन्दा बढीले ज्यान गुमाएका छन् । जबकि तीन हजारभन्दा बढी घाइते भएका छन् ।
आप्रवासी मुद्दामा नेदरल्यान्ड्स सरकार ढल्यो, प्रधानमन्त्रीले दिए राजीनामा काठमाडौं । नेदरल्याण्डका प्रधानमन्त्री मार्क रुटेले आफ्नो मन्त्रिपरिषद्सहित राजीनामा दिएका छन् । तीन दिनसम्म चलेको वार्तापछि पनि सरकारका चार गठबन्धन साझेदार आप्रवासीको संख्या रोक्नको लागि चाल्नुपर्ने कदममा सहमत हुन सकेनन् । प्रधानमन्त्री मार्क रुटेले आप्रवासी नीतिमा सहमति जुट्न नसक्दा नेदरल्यान्ड्स सरकार ढलेको बताएका छन् । उनले आगामी निर्वाचनसम्म गठबन्धनले कामचलाउ सरकार चलाउने बताए । मार्क रुटेको नेतृत्वमा डेढ वर्षअघि सरकार बनेको थियो । तर आप्रवासी नीतिको विषयमा गठबन्धनका साझेदारहरूबीच विरोध भएको थियो। स्थानीय सञ्चारमाध्यमका अनुसार नेदरल्यान्ड्समा यसै वर्ष नोभेम्बरमा चुनाव हुनसक्छ । मार्क रुटेको भीभीडी पार्टी नेदरल्याण्डमा शरण खोज्नेहरूको संख्या सीमित गर्न चाहन्छ। तर, गठबन्धनका अन्य दलले उनको योजनाको विरोध गरेका छन् । गत वर्ष नेदरल्याण्डमा ४७ हजार मानिसले आप्रवासनका लागि आवेदन दिएका थिए । यो वर्ष ७० हजारसम्म आवेदन आउन सक्ने सरकारको अनुमान छ ।
जेल गइसकेका चिनियाँ वैज्ञानिकले बुढ्यौली रोक्ने तरिका बताएपछि सनसनी फैलियो काठमाडौं । चीनका विवादित वैज्ञानिक हे जियानकुईले आफूले मानिसमा बुढ्यौली रोक्न सक्ने दाबी गरेका छन् । उनले मानव भ्रूण परिवर्तन गरेर यो प्रयोग गर्न सुझाव दिएका छन्, जसले विवाद खडा गरेको छ । जियानकुईले सन् २०१८ मा आफूले पहिलो जीन परिमार्जित बच्चा बनाएको खुलासा गरेका थिए । उनको विवादास्पद प्रयोग पछि, उनलाई गैरकानूनी चिकित्सा अभ्यास अपनाएकोमा दोषी पाइएपछि तीन वर्षको जेल सजाय सुनाइएको थियो। गत वर्ष जेलबाट छुटेपछि उनले बेइजिङमा अनुसन्धान प्रयोगशाला खोल्ने घोषणा गरेका थिए, जसले स्वास्थ्य विज्ञहरू आश्चर्यचकित भएका थिए। त्यसयता उनी जीन थेरापीबाट दुर्लभ रोगको उपचारमा अनुसन्धान गरिरहेका छन् । तर, उनको यो नयाँ अनुसन्धान प्रस्तावले फेरि एकपटक विवाद खडा गरेको छ । जियानकुईले पहिले पनि यस्तै काम गर्थे र अहिले फेरि त्यही काम गर्न थालेको स्वास्थ्य विज्ञहरू बताउँछन् । जियानकुईले यसअघि गरेको अनुसन्धानको निकै आलोचना भएको छ । उनको अनुसन्धानलाई स्वास्थ्य विज्ञहरूले अनैतिक र खतरनाक मानेका छन् जसले मानव डीएनएलाई पुस्तासम्म असर गर्न सक्छ। जियानकुईले आफ्नो अनुसन्धानको प्रस्ताव ट्विटरमा साझा गरेका छन् र भनेका छन् कि उनको अनुसन्धानले मुसाको भ्रूणलाई सम्पादित जीन र त्यसपछि जाइगोट अर्थात् मानव निषेचित अण्डालाई यो उत्परिवर्तनले अल्जाइमर रोगबाट सुरक्षा प्रदान गर्छ कि गर्दैन भनेर पत्ता लगाउनेछ। चिनियाँ वैज्ञानिकले देशमा जनसङ्ख्याको भारलाई सङ्केत गर्दै द्रुत रूपमा बुढ्यौलीका मानिसहरूको बारेमा लेखेका छन्, ‘सामाजिक आर्थिक समस्या र चिकित्सा प्रणालीमा पर्ने दबाबका कारण वृद्धावस्थाको ठूलो महत्त्व छ। हाल, हामीसँग अल्जाइमरको लागि कुनै प्रभावकारी औषधि छैन। यस प्रयोगमा महिलाको शरीरमा प्रत्यारोपण गर्नु उचित मानिने निषेचित अण्डाकोषहरू समावेश गरिएको बताइएको छ। प्रस्तावमा यसबारे जियानकुईले भने, ‘गर्भावस्थाका लागि मानव भ्रूण प्रत्यारोपण गरिने छैन र यो प्रयोग गर्नुअघि सरकारको अनुमति र नैतिक स्वीकृति आवश्यक हुनेछ।’ उनको यो प्रस्ताव वैज्ञानिक रुपमा निराधार रहेको स्वास्थ्य विज्ञहरुले बताएका छन् । जियानकुईको अनुसन्धानलाई उद्धृत गर्दै चिनियाँ सरकारले जीन सम्पादन र यससँग सम्बन्धित नैतिक पक्षहरूलाई नियमन गर्न कदम चालेको छ। चिनियाँ मिडियामा रिपोर्टहरूले सुझाव दिन्छ कि जियानकुईलाई प्रजनन प्रविधि सेवाहरू प्रयोग गर्नबाट प्रतिबन्ध लगाइएको थियो र यसले मानव आनुवंशिकीमा धेरै कम काम गर्न सक्छ। उनको अनुसन्धान प्रस्तावमा सिंगापुरको नानयाङ टेक्नोलोजिकल युनिभर्सिटीका एसोसिएट प्रोफेसर पिटर ड्रोगेले भने, ‘साँच्चै भन्नुपर्दा उनको सबै कुरा पागल हो। यो नैतिक रूपमा गलत मात्र होइन, रोग निको पार्नको लागि मानिसहरूको जीनहरू परिवर्तन गर्दा उनीहरूलाई उनीहरूको बाँकी जीवनको लागि असर पर्छ। त्यो पनि वंशाणुगत मात्र नभएर रोगको लागि यो सबै गर्ने चर्चा छ । उनी मूलतः मानव जातिलाई आनुवंशिक रूपमा परिमार्जन गर्न चाहन्छन् ताकि उनीहरूलाई अल्जाइमर नहोस्, उनले भने। मलाई अचम्म लागेको छ कि उनले फेरी यस्तै केहि गर्ने सोच बनाएका छन्। यूकेको केन्ट विश्वविद्यालयको सेन्टर फर ग्लोबल साइन्स एण्ड इपिस्टेमोलोजिकल जस्टिसका संस्थापक निर्देशक जोय झाङले उनको अनुसन्धान प्रस्तावलाई पब्लिसिटी स्टन्ट जस्तो देखिएको बताइन् । उनी भन्छिन्, ‘यद्यपि, हामीले उनका यी सार्वजनिक दाबीहरूलाई सावधानीका साथ लिनु आवश्यक छ, किनकि यसले बिरामी र उनीहरूको परिवारलाई बहकाउन सक्छ। यसले चीनको प्रतिष्ठालाई धमिलो मात्रै होइन यस क्षेत्रमा भइरहेको विश्वव्यापी अनुसन्धान प्रयासलाई पनि कमजोर बनाउन सक्छ। जियानकुईले यस अनुसन्धानका लागि अहिले वैज्ञानिकहरुबाट प्रतिक्रिया लिइरहेको र यस अनुसन्धानको लागि कुनै निश्चित समय सीमा नभएको बताए । उनले सीएनएनसँगको कुराकानीमा भने, ‘म अल्जाइमरसम्बन्धी प्रस्तावलाई पछि संशोधन गर्नेछु । सरकारले अनुमति नदिएसम्म म कुनै प्रयोग गर्दिन । साथै अमेरिका र युरोपका वैज्ञानिक र अन्तर्राष्ट्रिय आचार समितिको अनुमोदनपछि मात्र कुनै पनि प्रयोग गर्छु । उनले भने, ‘म जोड दिन चाहन्छु कि यो एक पूर्व क्लिनिकल अध्ययन हो। यस अध्ययनमा गर्भावस्थाको लागि कुनै भ्रूण प्रयोग गरिने छैन। अनुसन्धान खुला र पारदर्शी हुनेछ र प्रयोगको सबै नतिजा र सम्बन्धित मुद्दाहरू ट्विटरमा पोस्ट गरिनेछ।
दिल्लीका पूर्व उपमुख्यमन्त्री मनिष सिसोदियाको सम्पत्ति जफत काठमाडौं । प्रवर्तन निर्देशालयले शुक्रबार दिल्लीका पूर्व उपमुख्यमन्त्री मनीष सिसोदिया र केही अन्यको ५२.२४ करोड रुपैयाँको सम्पत्ति अस्थायी रूपमा जफत गरेको छ। प्रवर्तन निर्देशालयले सामाजिक सञ्जालमा भनेको छ कि मनिष सिसोदिया, अमनदीप सिंह ढल, राजेश जोशी, गौतम मल्होत्रा ​​र केही अन्य व्यक्तिहरूले दिल्ली रक्सी घोटाला प्रकरणमा करिब ५२.२४ करोडको सम्पत्ति जफत गरेका छन्। निर्देशनालयका अनुसार यस मामिलामा अहिलेसम्म १२८.७८ करोड रुपैयाँको सम्पत्ति र अन्य चीजहरू जफत गरिएको छ। यसको जवाफमा, आम आदमी पार्टीले भनेको छ कि निर्देशालयसँग मनीष सिसोदियाको बिरूद्ध कुनै प्रमाण छैन, त्यसैले उनीहरूले उनको दुईवटा सम्पत्ति जफत गरेका छन्। यीमध्ये एउटा फ्ल्याट उनले २००५ मा वसुन्धरा, गाजियाबादमा ५ लाख रुपैयाँमा र अर्को २०१८ मा ६५ लाख रुपैयाँमा दिल्लीको मयुर विहारमा किनेका थिए। यी दुवै फ्ल्याट दिल्लीको अन्तःशुल्क नीति लागू हुनुभन्दा केही वर्षअघि नै किनेको पार्टीको भनाइ छ । दिल्लीको आम आदमी पार्टी सरकारका मन्त्री आतिशीले भने कि मनीष सिसोदियाको करोडौंको सम्पत्ति जफत गरिएको छ भनेर खराब प्रचार भइरहेको छ। उनले एक भिडियो जारी गर्दै भनेका छन् कि ईडीको ३ जुलाईको आदेश अनुसार सम्पत्ति जफत गरिएको छ, मनीषको एउटा बैंक खाता र दुईवटा फ्ल्याट जफत गरिएको छ। उनको बैंकमा ११ लाख रुपैयाँ छ । अर्कोतर्फ प्रश्नमा रहेका दुई फ्ल्याटमध्ये एउटाको मूल्य ५ लाख र अर्कोको ६५ लाख रुपैयाँ छ । उनले भने कि मनिष सिसोदियाको कुल सम्पत्ति ८१ लाख रुपैयाँ छ र यो स्पष्ट छ कि भाजपा र प्रधानमन्त्रीले झूट फैलाइरहेका छन् किनभने आम आदमी पार्टीका नेताहरू जेल गए पनि भाजपामा सामेल हुँदैनन्। यसपछि दिल्लीका मुख्यमन्त्री अरविन्द केजरीवालले पनि ट्विट गर्दै भनेका छन्, ‘प्रधानमन्त्रीजी जब तपाईंले मनिष सिसोदियाविरुद्ध केही फेला नपारेपछि ईडीमार्फत मनिषलाई बदनाम गर्न थाल्नुभयो ?’
बालासोर रेल दुर्घटना: सीबीआईद्वारा तीन रेल कर्मचारी पक्राउ काठमाडौं । ओडिशाको बालासोरमा भएको रेल दुर्घटनाको अनुसन्धान गर्दा सीबीआईले शुक्रबार तीन रेल कर्मचारीलाई पक्राउ गरेको छ। समाचार एजेन्सी पीटीआईले यो खबरको पुष्टि गरेको छ। समाचार एजेन्सी एएनआईका अनुसार यी व्यक्तिहरूको नाम वरिष्ठ सेक्शन अरुण कुमार, सेक्शन इन्जिनियर मोहम्मद अमिर खान र प्राविधिक पप्पु कुमार हुन्। उनीहरूविरुद्ध सीआरपीसीको धारा ३०४ र २०१ अन्तर्गत एफआईआर दर्ता गरिएको छ। दक्षिण पूर्व रेलवेका प्रमुख जनसम्पर्क अधिकृत आदित्यकुमार चौधरीले बीबीसीका सहयोगी पत्रकार सुब्रत कुमार पाटीलाई रेलवेको तर्फबाट सीबीआईसँग कुरा गर्ने प्रयास भइरहेको बताए । अहिलेसम्म रेलवेसँग यसबारे कुनै जानकारी छैन। गत महिना, जुन २ को साँझ बालासोरको बहंगा स्टेशन नजिकै रेल दुर्घटना भएको थियो, जसमा २९० जनाभन्दा बढीले ज्यान गुमाएका थिए र १ हजार घाइते भएका थिए। यो दुर्घटना तीन ट्रेन शालिमार चेन्नई कोरोमण्डल एक्सप्रेस, बेंगलुरु हावडा सुपरफास्ट एक्सप्रेस र एक माल ट्रेन बीच भएको थियो। घटनाको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो (सीबीआई) ले अनुसन्धान गरिरहेको छ ।
बंगलादेशमा दुई रोहिंग्या समूहबीच हिंसात्मक झडप, ६ शरणार्थीको मृत्यु काठमाडौं । बंगलादेशको पूर्वमा रहेको रोहिंग्या शरणार्थी शिविरमा दुई समूहबीच भएको झडपमा ६ जनाको मृत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ । मृत्यु हुनेहरु रोहिंग्या शरणार्थी हुन् । रोहिंग्या शरणार्थी शिविरबाट सञ्चालनमा रहेका दुई प्रतिद्वन्द्वी समूहबीचको हिंसात्मक झडपको यो पछिल्लो घटना हो। रोहिंग्या शरणार्थीहरूको हितका लागि लड्ने दाबी गर्ने यी दुई संस्थामध्ये एउटा अराकान रोहिंग्या साल्भेसन आर्मी र अर्को रोहिंग्या सोलिडारिटी अर्गनाइजेसन हो। प्रहरी विभागका प्रवक्ता फारुक अहमदले मृतक ६ मध्ये पाँच जना एउटै समूहका रहेको बताए । शरणार्थी नेताको हत्यापछि बिहानै दुई समूहबीच गोली हानाहान भएको थियो । केही समयअघि अन्तर्राष्ट्रिय फौजदारी अदालतका प्रमुख अभियोजकले यहाँका रोहिंग्या शरणार्थी शिविरको भ्रमण गरेको बेला यो घटना भएको हो । सन् २००७ मा म्यानमारमा भएको सैन्य कारबाहीपछि ठूलो संख्यामा रोहिंग्या शरणार्थीले देश छोड्नु परेको थियो । म्यानमारबाट भागेर करिब १० लाख रोहिंग्या शरणार्थीले बंगलादेशमा शरण लिएको विश्वास गरिन्छ।
एक किलोको मूल्य १४० रुपैयाँ पुगेपछि म्याकडोनाल्डको बर्गरबाट टमाटर गायब काठमाडौं । अमेरिकी फास्ट फूड चेन म्याकडोनाल्ड्सले भारतका धेरै भागहरूमा आफ्नो बर्गर र र्यापबाट टमाटर हटाएको छ। समाचार एजेन्सी रोयटर्सका अनुसार यो निर्णयको कारण टमाटरको आपूर्ति र गुणस्तरसँग सम्बन्धित प्रश्न हो। भारतका केही भागमा पछिल्लो एक महिनामा टमाटरको मूल्य २८८ प्रतिशतले बढेको छ । शुक्रबार एक किलो टमाटरको भाउ १४० रुपैयाँ पुगेको छ । दिल्लीस्थित म्याकडोनाल्ड्सका केही स्टोरहरूले सूचनाहरू राखेर यसबारे जानकारी दिएका छन्। ती सूचनामा लेखिएको छ, ‘सबै प्रयासका बाबजुद पनि गुणस्तरीय टमाटरको आपूर्ति सुनिश्चित गर्न सकेका छैनौँ । जसका कारण टमाटरविना खाद्यवस्तु खुवाउन बाध्य छौं । यी पसल सञ्चालकहरूले समस्या टमाटरको मूल्यमा नभएर गुणस्तरमा भएको बताएका छन् ।
युरोपलाई हवाई आक्रमणबाट बचाउने स्काईशिल्डका लागि स्विट्जरल्याण्ड सहमत काठमाडौं । युरोपलाई हवाई आक्रमणबाट जोगाउन निर्माण भइरहेको स्काई शिल्ड परियोजनामा ​​सहभागी हुन स्विट्जरल्याण्ड सहमत भएको छ । गत वर्ष युक्रेनमा रुसले गरेको आक्रमणपछि जर्मनीले यो परियोजना सुरु गरेको थियो । यो इजरायलको आइरन डोम प्रणालीको जस्तै शैलीमा बनाइनेछ जसले इजरायललाई प्यालेस्टिनी चरमपन्थीहरूको रकेट आक्रमणबाट जोगाउँछ। यस परियोजनामा ​​भाग लिन सहमत भएमा, यसको मतलब स्विट्जरल्याण्डले कम्पोनेन्टहरू र तालिम अभ्यासहरू खरिद गर्नमा संलग्न हुनेछ। स्विजरल्याण्डले सामूहिक वायु रक्षा प्रणाली आफ्नो हितमा रहेको बताएको छ । यद्यपि, दक्षिणपन्थी राजनीतिज्ञहरूले यो कदमले स्विट्जरल्याण्डको शताब्दीयौं पुरानो तटस्थ अडानलाई क्षति पुर्‍याउने दाबी गर्छन्। हालसम्म १७ युरोपेली देशले यो परियोजनामा ​​सहमति जनाइसकेका छन् ।
मोदी थर मुद्दामा राहुल गान्धीको विरुद्ध फैसला काठमाडौं । मोदी थरलाई लिएर आपराधिक मानहानि मुद्दामा गुजरात उच्च अदालतले शुक्रबार राहुल गान्धी विरुद्ध आफ्नो फैसला सुनायो। गुजरात उच्च अदालतले यस मामिलामा राहुल गान्धीको याचिका खारेज गरेको छ। राहुल गान्धीले यस मामिलामा सुरत अदालतको आदेशको विरुद्धमा याचिका दायर गरेका थिए र दोषी ठहर गर्न रोक लगाउन माग गरेका थिए। २०१९ को चुनावी अभियानमा राहुल गान्धीले कर्नाटकको कोलारमा भनेका थिए – “सबै चोरको थर किन मोदी छ?” गुजरातमा बीजेपी नेता पूर्णेश मोदीले यस बयानलाई लिएर सुरत अदालतमा मुद्दा दायर गरेका थिए। मार्च २०२३ मा, सुरजको अदालतले राहुल गान्धीलाई मुद्दामा दोषी ठहर गर्‍यो र त्यस्ता मामिलाहरूमा उनलाई अधिकतम दुई वर्षको सजाय सुनाएको थियो। लोकसभा सचिवालयले नियमहरू उद्धृत गर्दै एक नोटिस जारी गर्‍यो र राहुल गान्धीलाई सांसद पदबाट अयोग्य ठहरायो। यस विषयमा राहुल गान्धी फेरि अदालत पुगेका छन् । गुजरात उच्च अदालतमा सुनुवाइ भएको थियो र निर्णय सुरक्षित राख्दै अदालतले गर्मी बिदा पछि निर्णय सुनाउने भनेको थियो।
फेसबुकलाई मुद्दा हाल्ने एलन मस्कको धम्की क्यार्लिफोनिया। सामाजिक सञ्जाल बजारमा संघर्षरत माइक्रो-ब्लगिङ प्लेटफर्म ट्विटरलाई हराउन मेटाले लन्च गरेको एप थ्रेड्स सुरु भएको केही घण्टापछि नै कानुनी पेचिलोमा फसेको छ। थ्रेड्स, जसले यसको सुरुवात पछि ३० मिलियन भन्दा बढी प्रयोगकर्ताहरू समेटेन सफल भएकाे थियाे, प्रतिद्वन्द्वी कम्पनीले थ्रेड्सले ट्विटरको ‘बौद्धिक सम्पत्ति अधिकार’ को उल्लंघन गरेको भन्दै मुद्दा चलाउने धम्की दिएको छ। अर्बपति व्यापारी एलोन मस्कका वकिल एलेक्स स्पिरोले मेटाका सीईओ मार्क जुकरबर्गलाई पत्र लेखेका छन् र उनीमाथि ‘ट्विटरको व्यापार गोप्य र अन्य बौद्धिक सम्पत्तिको गैरकानूनी दुरुपयोग गरेको’ आरोप लगाएका छन्। यो पत्र पहिलो पटक ‘सेमाफोर’ पत्रिकाले प्रकाशित गरेको थियो। पत्रमा मेटाले दर्जनौं भूतपूर्व ट्विटर कर्मचारीहरूलाई काममा लिएको आरोप लगाएको थियो, जसको ‘ट्विटर व्यापार गोप्य र अन्य अत्यधिक गोप्य जानकारीमा पहुँच थियो।’ लेक्स स्पिरोले पत्रमा लेखे, “ट्विटरले आफ्नो बौद्धिक सम्पत्ति अधिकारलाई कडाइका साथ कायम राख्न चाहन्छ, र मेटालाई ट्विटरको व्यापार गोप्य वा अन्य अत्यधिक गोप्य जानकारी प्रयोग गर्न रोक्नको लागि तत्काल कदम चाल्न आग्रह गर्दछ।’ इलोन मस्कले सोही समाचारलाई उद्धृत गर्दै ट्वीटको जवाफ दिए, “प्रतिस्पर्धा ठीक छ, बेइमानी होइन।’ मेटाले आफ्नो प्रतिरक्षामा दावी गरेको छ कि थ्रेड्स ईन्जिनियरिङ् टोलीमा कुनै पनि पूर्व ट्विटर कर्मचारीहरू छैनन्। मेटाका प्रवक्ता एन्डी स्टोनले थ्रेड्सको पोस्टमा भने, “थ्रेड्स इन्जिनियरिङ् टोलीमा कोही पनि पूर्व ट्विटर कर्मचारी छैनन्, त्यहाँ कहिल्यै उनीहरू रहेका छैनन्।” एलोन मस्कको स्वामित्वमा रहेको ट्विटरका लागि थ्रेड्स अहिलेसम्मकै सबैभन्दा ठूलो चुनौती हो। यसअघि पनि धेरै प्रतिस्पर्धी ट्वीटरको अगाडि आए, संघर्षको सामना गर्नुपर्‍यो तर विश्वको सबैभन्दा ठूलो सामाजिक सञ्जाल मध्येको एक ट्वीटरलाई कसैले प्रतिस्थापन गर्न सकेकाे थिएन। इन्स्टाग्राम र फेसबुक पनि मेटाका उत्पादनहरू हुन्, र तिनीहरूसँग इन्टरनेट संसारमा आफ्ना प्रतिस्पर्धीहरूको उत्पादनहरू प्रतिलिपि गर्ने लामो र सफल इतिहास छ। कम्पनीको रिल्स सुविधा टिकटकको भाइरल भिडियो एपको नक्कल थियो, र मेटाले स्न्यापच्याट बजारमा आएपछि गायब हुने स्टोरीज सुविधा प्रस्तुत गर्‍यो।
विश्वकै सबैभन्दा अग्लो केबलकारमा १० घण्टा यात्रु अलपत्र क्विटो । इक्वेडरको राजधानी क्विटोमा रहेको विश्वकै सबैभन्दा अग्लो पर्यटकीय केबलकारमा करिब १० घण्टासम्म फसेका दर्जनौं मानिसलाई शुक्रबार बिहानै उद्धार गरिएको छ । क्विटो नगरपालिकाले एक विज्ञप्ति जारी गर्दै अग्निनियन्त्रक र प्रहरी सम्मिलित अभियानपछि ७५ जनालाई ‘सुरक्षित र स्वस्थ’ अवस्थामा उद्धार गरिएको जनाएको छ । विद्युतीय समस्याका कारण प्रणाली अवरुद्ध भएपछि केबलकारमा रहेका आगन्तुकहरू ‘करिब १० घण्टा’ सम्म फसेका थिए । करिब चार हजार मिटर (१३,१२० फिट) को उचाइमा रहेको प्रणालीको सबैभन्दा माथिल्लो टर्मिनलमा फसेका ४८ जनालाई सबैभन्दा पहिले सुरक्षित स्थानमा ल्याइएको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ । त्यसपछि केबलकारको तारमा रोकिएका अन्य १७ जनालाई केबलकारबाट नजिकैको सुरक्षित स्थानमा झारिएको थियो भने अन्य १० जना सेवा पुनः सुरु भएपछि भुइँमा आएका थिए । उक्त केबलकार दुई टर्मिनलहरूबीच २.५ किलोमिटर (१।५ माइल) को दूरीमा फैलिएको छ भने सबैभन्दा कम उचाइ समुद्र सतहबाट तीन हजार १०० मिटरमा रहेको छ । नगरपालिकाको ट्वीटर अकाउन्टमा रहेको भिडियो फुटेजमा मानिसहरूलाई केबलकारबाट सुरक्षित स्थानमा राखिएको देखाइएको छ । बालबालिकासहित अन्य व्यक्तिहरूलाई केबलकारहरू सुरक्षित रूपमा भुइँमा फर्केपछि कब्बल ओडाएर आवश्यक उपचारका लागि नजिकैको अस्पतालतर्फ पठाइएको छ ।
बालुवाको ढिस्कोमा पुरिएर आठ बालबालिकाको मृत्यु खैबर पख्तुनख्वा। पाकिस्तानको मार्तुङ खास शाङ्गला जिल्लामा बालुवाको ढिस्कोमा पुरिएर आठ जना बालबालिकाको मृत्यु भएको छ। क्रिकेट खेलिरहेका बालबालिकामाथि बालुवाको ढिस्को खस्दा उक्त हताहति भएको उद्धारकर्मीलाई उद्धृत गर्दै एआरवाई न्युजले जनाएको छ। एक जना बालकलाई जीवित उद्धार गरिएको तथा अन्य एक जनाको खोजी भइरहेको छ। दुर्घटनाका बेला १० जना बालबालिका क्रिकेट खेलिरहेका बताइएको छ। बुधबार बिहानैदेखि परेको अविरल वर्षाका कारण बलौटे ढिस्को खसेको हो। यसैबीच, गत मे महिनामा सिन्धको सङ्घार जिल्लाको अचरो थार क्षेत्रको एउटा घरमा आगलागी हुँदा चार बालबालिकाको मृत्यु भएको थियो। उक्त दुर्घटनामा एकै परिवारका दाजुभाइको ज्यान गएको थियो भने बाबु घाइते भएका थिए। त्यसअघि मार्चमा तल्लो कोहिस्तानको पट्टन क्षेत्रको घरमा आगलागी हुँदा एक महिला, उनकी सासु, पाँच छोरी र तीन छोरासहित एकै परिवारका १० सदस्यको मृत्यु भएको थियो।
भारतले चन्द्रायान-३ जुलाइ १४ मा पठाउँदै, चन्द्रमाको तापक्रम देखी माटोमा पाइने तत्वको अध्ययन गर्ने भारतले आन्ध्र प्रदेशको श्रीहरिकोटास्थित सतीश धवन अन्तरिक्ष केन्द्रबाट जुलाई १४ मा दिउँसो २.३५ बजे अन्तरिक्ष यान चन्द्रयान-३ प्रक्षेपण गर्ने भएकाे छ। इसरो प्रमुख एस सोमनाथले भने कि चन्द्रयानले २३ वा २४ अगस्टमा चन्द्रमाको सतहमा सफ्ट ल्यान्डिङ गर्ने प्रयास गर्नेछ। रकेट सबै तयार छ। यसलाई बुधबार नै लन्चिङ भेहिकल LVM-III मा फिट गरिएको थियो। यस मिशनको सम्पूर्ण बजेट ६५१ करोड रुपैयाँ छ। चन्द्रयान–३ को ल्यान्डर चन्द्रमामा अवतरण गर्न सफल भएमा भारत यस्तो गर्ने चौथो देश बन्नेछ । यसअघि अमेरिका, रुस र चीनले आफ्नो अन्तरिक्ष यान चन्द्रमामा अवतरण गराइसकेका छन्। यस मिसनमा भारतले चन्द्रमाको सतहमा ल्यान्डर अवतरण गर्नेछ। यस ल्यान्डरमा एक रोभर पनि छ जसले चन्द्रमाको सतहमा घुम्नेछ र त्यहाँ केही प्रयोग गर्नेछ। ल्यान्डर एक दिन चन्द्रमामा रहनेछ। एक चन्द्र दिन १४ पृथ्वी दिन बराबर हुन्छ। चन्द्रयान–३ को ल्यान्डर चन्द्रमाको सतहमा अवतरण गर्नका लागि त्यहाँ सूर्य निस्किसकेको हुनुपर्छ। ल्यान्डरको लागि सूर्यको किरण आवश्यक छ। चन्द्रमामा १४-१५ दिनमा सूर्य उदाउँछ र बाँकी १४-१५ दिनमा सूर्य उदाउँदैन। चन्द्रयान–३ ले चन्द्रमाको तापक्रम कति छ ? सतहमा कति भूकम्प आउँछ ? त्यहाँको प्लाज्माको वातावरण कस्तो छ र त्यहाँको माटोमा के के तत्व छन् ? भन्ने कुरा पत्ता लगाउनेछ। मार्चमा परिक्षण पास गरेको चन्द्रयान–३ ले प्रक्षेपणका क्रममा कम्पन र ध्वनी कम्पन सहन सक्ने क्षमताको परीक्षण सफलतापूर्वक पास गरेको थियो। साथै, अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नेशनल एरोनटिक्स एण्ड स्पेस एडमिनिस्ट्रेशन (नासा) ले चन्द्रमाको लेजर रेन्जिङको पनि अध्ययन गर्नेछ।
राहुल गान्धीकाे सांसद पद खाेसिएकाे मुद्दामा आज फैसला सुनाइदैँ गुजरात। मोदी उपनाम मुद्दामा राहुल गान्धीको दुई वर्षको जेल सजाय यथावत रहने वा राहत पाउने भन्ने निर्णय आज शुक्रबार हुँदैछ। गुजरात उच्च अदालतले आज बिहान ११ बजे फैसला सुनाउन लागेकाे छ। गत २३ मार्च २०२३ मा सूरतको सत्र अदालतले राहुल गान्धीलाई २ वर्षको जेल सजाय सुनाएको थियो। तर, यो फैसलाको २७ मिनेटपछि उनले जमानत पाएका थिए। त्यसको भोलिपल्ट २४ मार्च दिउँसो २ः३० बजे उनकाे सांसद पद गएकाे थियाे। राहुलले उक्त निर्णयमा पुनर्विचार गर्न सुरत अदालतमा रिभ्यु पिटिशन दायर गरेका थिए तर अदालतले त्यसको सुनुवाइ गर्न अस्वीकार गरेको थियो। यसपछि राहुल गान्धीले २५ अप्रिलमा गुजरात हाईकोर्टमा रिभ्यु पिटिशन दायर गरेका थिए। त्यसपछि मइ २ मा उच्च अदालतले यस विषयमा फैसला सुरक्षित राखेको थियो। अब के हुन्छ ? याे सर्बत्र चासाेकाे बिषय बनेकाे छ। यदि राहुलले यस मामलामा राहत पाए भने उनको सांसद पद पुनर्स्थापित हुनेछ र उनी २०२४ को लोकसभा चुनाव लड्न सक्षम हुनेछन्। त्यसो भएन भने ८ वर्षसम्म चुनाव लड्न पाउँदैनन्। २०१९ मा राहुल गान्धीले कर्नाटकको विधानसभामा मोदी उपनामको बारेमा बयान दिए। उनले भनेका थिए, ‘किन सबै चोरको थर मोदी हुन्छ ?’ यसपछि गुजरातका भाजपा विधायक पूर्णेश मोदीले राहुलविरुद्ध मानहानीको मुद्दा दायर गरेका थिए। साे मुद्दामा उनलाइ दाेषी ठहर गरेकाे थियाे।
आजबाट अमेरिका रसायन हतियारमुक्त देश बन्दै वासिंगटन। अमेरिका शुक्रबार अर्थात् आजदेखि रासायनिक हतियारमुक्त राष्ट्र बन्ने भएको छ। न्यूयोर्क टाइम्सको रिपोर्ट अनुसार अमेरिकाले ७० वर्षदेखि राखेको रासायनिक हतियारको भण्डार हटाउने प्रक्रिया आजै पूरा भए पछि रसायनिक हतियारमुक्त राष्ट्र बन्न लागेको हो। यी खतरनाक हतियारहरू हटाउन अमेरिकालाई दशकौं लाग्यो। रक्षा विभागले हतियार नष्ट गर्न ३ लाख करोड रुपैयाँ खर्च गर्नुपर्ने हुन्छ, जुन निर्धारित बजेटभन्दा २९०० प्रतिशत बढी हो। बाइडेनले गत महिना सेप्टेम्बरसम्म आफ्नो रासायनिक हतियार हटाउने घोषणा गरेका थिए। न्यूयोर्क टाइम्सको रिपोर्टका अनुसार सन् १९७० को दशकमा सेनाले पुरानो जहाजमा रासायनिक हतियार लोड गरेर समुद्रमा डुबाउन चाहेको थियो। तर, जनताको विरोधपछि त्यसो हुन सकेन । त्यसपछि यी रासायनिक हतियारलाई भट्टीमा राखेर जलाउने प्रस्ताव गरिएको थियो। यो पनि स्वीकृत हुन सकेन। हाल अमेरिकाले रासायनिक हतियार नष्ट गर्न रोबोटिक मेसिनको सहयोग लिएको छ। गोलाहरूमा राखिएका यी हतियारहरूलाई १५०० डिग्री फरेनहाइट तापक्रममा जलाइएको छ। अमेरिकी सेनाले सन् १९१८ देखि युद्धमा घातक रासायनिक हतियार प्रयोग गरेको छैन। तर, भियतनाम युद्धका क्रममा उसले मानवका लागि खतरनाक मानिने एजेन्ट ओरेन्ज जस्ता रसायनिक हतियारको प्रयोग गरेका थियो। सन् १९८९ मा अमेरिका र सोभियत संघले आ-आफ्ना रासायनिक हतियारको भण्डार नष्ट गर्न सहमत भएका थिए तर तिनीहरूलाई नष्ट गर्न भने त्यति सजिलो छैन। तिनीहरूलाई नष्ट गर्ने एक मात्र तरिका जलाउनु हो, जसले विषाक्त धुवाँ उत्सर्जन गर्दछ। यो धुवाँको प्रभावलाई सम्हाल्न निकै गाह्रो छ। सन् १९८६ मा अमेरिकाको उटाह राज्यमा ५६०० भेडा अचानक मरे। यो ठाउँ रासायनिक हतियार परीक्षण स्थलको धेरै नजिक थियो। अमेरिकी कांग्रेसको दबाब पछि सेनाले भिएक्स नामक रासायनिक हतियारको परीक्षण गरिरहेको स्वीकार गरेको थियो। उनीहरूसँग ८ राज्यमा रासायनिक हतियारको भण्डार रहेको थियो।
जापानले रेडियोधर्मी पानी समुद्रमा छाड्दै टाेकियाे। जापानले चाँडै आफ्नो निष्क्रिय आणविक प्लान्टबाट प्रशान्त महासागरमा प्रशोधित रेडियोधर्मी पानी छोड्न गइरहेको छ। यसका लागि संयुक्त राष्ट्रसंघको न्यूक्लियर वाचडगबाट पनि स्वीकृति लिइसकेको छ। अन्तर्राष्ट्रिय आणविक ऊर्जा एजेन्सीका प्रमुख राफेल ग्रोसी मंगलबार जापान आइपुगेका छन्। उनकाे उपस्थीतिमा साे पानी महासागरमा छाडिनेछ। यहाँ उनले प्रधानमन्त्री फुमियो किशिदालाई भेटेर सुरक्षा समीक्षा गरे। आईएईएले रेडियोधर्मी पानी छोड्ने जापानको योजना सुरक्षा मापदण्ड अनुसार सही रहेको बताएका छन् । तर, जापान, दक्षिण काेरिया र चीनलगायत धेरै देशमा तटीय क्षेत्रमा बसोबास गर्ने मानिसले यसको विरोध गरिरहेका छन्। जापानको माछा मार्ने उद्योग र नागरिक समाज समूहहरूले पनि प्रशान्त महासागरमा १३२० मिलियन लिटर पानी छोड्ने बारे चिन्ता व्यक्त गरेका छन्। वास्तवमा सन् २०११ मार्चमा आएको सुनामीका कारण फुकुसिमाको आणविक केन्द्रको चिसो र बिजुली प्रणाली ठप्प भएको थियो। गर्मीका कारण त्यहाँ रहेका तीनवटा रिएक्टरको कोर पग्लिएको थियो, जसका कारण ठूलो मात्रामा विकिरण फैलिएको थियो। अल जजिराका अनुसार परमाणु संयन्त्रबाट पानी छोड्ने योजना २०२१ मा घोषणा गरिएको थियो। अबको २ वर्षमा यो काम सुरु हुने भनिएको थियो। जापानको नियामक निकायले ३० जुनमा नै निरीक्षण पूरा गरेको थियो। संयुक्त राष्ट्रसंघको छानबिन पछि प्लान्टको हेरचाह गर्ने कम्पनी टेप्कोले एक साताभित्र पानी छोड्न स्वीकृति पाउन सक्नेछ। यस पछि तिनीहरूले कुनै पनि समयमा पानी छोड्न सुरु गर्न सक्छन्। तर, यसका लागि कुनै मिति घोषणा गरिएको छैन। पानीलाई समुन्द्रमा फ्याँक्न धेरै दशक लाग्ने छ। यसलाई १ किलोमिटर पाइपबाट निकालिने छ। यो आणविक प्लान्टको मर्मत सम्भार गर्ने कम्पनी टोकियो इलेक्ट्रिक पावर (टेप्को) ले प्लान्टमा रहेको पानीलाई प्रशोधन गरेर एक हजार ट्याङ्कीमा भण्डारण गरिएको बताएको छ।
रूसमा ‘कू’ को प्रयास गर्ने प्रिगोगिन बेपत्ता, बेलारुसका राष्ट्रपतिले भने-मस्कोमा हुन सक्छन् मिंस्क। रुसको विद्रोही निजी सेना वाग्नरका प्रमुख येभगेनी प्रिगोगिनले बेलारुस छोडेका छन्। बेलारुसका राष्ट्रपति अलेक्जेन्डर लुकाशेन्कोले यसको पुष्टि गरेका छन्। उनले भने, ‘प्रिगोगीन अब हाम्रो देशमा छैन। तिनीहरू सेन्ट पिटर्सबर्ग वा मस्को, रूसमा हुनेछन्।’ तर, उनको स्थानबारे कसैलाई जानकारी छैन। रोयटर्सका अनुसार लुकाशेन्कोले भने कि रुसले वाग्नर युनिटलाई बेलारुसमा स्थानान्तरण गर्ने सम्बन्धमा अहिलेसम्म कुनै निर्णय गरेको छैन। बुधबार, उडान ट्र्याकिङ डाटा अनुसार प्रिगोगिन सम्बन्धित एक व्यापार जेट मस्को लागि सेन्ट पीटर्सबर्ग छोडेकाे थियाे । यसपछि विमान बिहीबार दक्षिणी रुसका लागि प्रस्थान गरेको थियो। यद्यपि, प्रिगोगिन जहाजमा थिए कि थिएनन् भन्ने थाहा हुन सकेको छैन। यसअघि बुधबार रुसको सरकारी टिभीले प्रिगोगिन विरुद्ध कारबाही भइरहेको दाबी गरेको थियो। मिडिया हाउसले वाग्नरको विद्रोहबारे रुसमा द्रुत अनुसन्धान भइरहेको बताएको थियो। राज्य टिभीले यस समयमा एउटा भिडियो पनि प्रसारण गर्‍यो, जसमा रुसी अधिकारीहरूले सेन्ट पिटर्सबर्गमा वाग्नरको मुख्यालय र प्रिगोजिनको घरमा खोजी गरिरहेको देखिन्छ। भिडियोले प्रिगोजिनको कार्यालयमा धेरै बन्डलहरू (रूसी रुपैयाँ) र डलर समावेश गरिएका धेरै बाकसहरू देखाएकाे थियाे। यसबाहेक प्रिगोगिनको बंगलाबाट एक हेलिकप्टर, हतियारको भण्डार र धेरै विगहरू पनि बरामद गरिएको छ। उही समयमा राष्ट्रपति लुकासेन्कोले छिट्टै पुटिनलाई भेट्ने र प्रिगोगिनबारे छलफल गर्ने बताएका छन्। उनले भने- ‘प्रिगोगिन पूर्ण रूपमा स्वतन्त्र छन् र पुटिनले उनलाई मार्ने कुनै योजना बनाएका छैनन्।’ जुन २३ मा बाग्नर समूहले रूस विरुद्ध विद्रोहको घोषणा गर्‍याे। वाग्नरको सेना युक्रेनको शिविर छोडेर रुसी सीमामा प्रवेश गरेको थियो। उनले रोस्तोभ शहर र सैन्य मुख्यालय कब्जासमेत गरेकाे दावी गरेका थिए । प्रिगोगीनले त्यतिबेला भनेका थिए-‘हामी मर्नदेखि डराउँदैनौं।’ उनले साे बेला वाग्नर लडाकुहरूले रुसी सेनाका धेरै हेलिकप्टरहरू खसालेको दाबी गरे। आरटीका अनुसार, प्रिगोजिनले रुसी रक्षामन्त्रीलाई भेट्न रोस्तोभ आउन आग्रह गरेका छन्।
सम्बन्धमा सुधार गर्ने अमेरिकी प्रयास, अर्थमन्त्री येलेन चीन भ्रमणमा बेइजिङ । अमेरिकी अर्थमन्त्री जेनेट येलेन विश्वका दुई ठूला अर्थतन्त्रबीचको तनावपूर्ण सम्बन्ध र सञ्चार सुधार गर्ने उद्देश्यले बिहीबार बेइजिङ आइपुगेकी छन् । अमेरिकी विदेशमन्त्री एन्टोनी ब्लिन्केनले चीनको दुर्लभ भ्रमण गरेको केही हप्तापछि येलेनको बिहीबारको भ्रमण उनको पहिलो चीन भ्रमण हो । स्थानीय समयअनुसार साँझ ५ बजेपछि बेइजिङ आइपुगेका उनलाई चीनका लागि अमेरिकी राजदूत निकोलस बन्र्स र चिनियाँ अर्थ मन्त्रालयका अधिकारी याङ यिङमिङले स्वागत गरेका थिए । ट्रेजरीका एक अधिकारीका अनुसार यो भ्रमणले येलेनले पत्राचारका लाइनहरू विस्तार गर्ने, गलत सञ्चारबाट बच्ने र विश्वव्यापी अर्थव्यवस्था, जलवायु परिवर्तन, ऋण सङ्कट र अन्य मुद्दाहरूमा सहयोग विस्तार गर्ने प्रयास गर्नेछ । चीनको आर्थिक पुनरुत्थान र अमेरिकी ब्याज दर वृद्धिको चिन्ताको सामना गर्दै उनको भ्रमणले दुवै पक्षका अधिकारीहरूलाई उनीहरूको देशको विकासको दृष्टिकोणको बारेमा बोल्ने मौका पनि दिन सक्छ ।
रूसबाट तेल किन्न भारतलाई चीनको सहारा काठमाडौं । भारत र रुसबीच रुपैयाँमा भुक्तानी संयन्त्र स्थापना गर्ने वार्ता असफल भएपछि अहिले केही भारतीय रिफाइनर्सले रुसबाट आयात हुने तेलका लागि चिनियाँ मुद्रा युआनमा भुक्तानी गरिरहेको खबर आएको छ । समाचार एजेन्सी रोयटर्सको रिपोर्टका अनुसार कच्चा तेलको सबैभन्दा ठूलो भारतीय खरिदकर्ता इन्डियन आयल कर्पोरेशन (आईओसी) ले रुसको तेलको पैसा तिर्न पहिलो पटक युआन प्रयोग गरेको थियो। युक्रेनमाथि आक्रमण गरेपछि अमेरिकालगायत पश्चिमी मुलुकले रुसमाथि कडा प्रतिबन्ध लगाएका कारण रुसले व्यापारका लागि अमेरिकी डलरबाहेक अन्य मुलुकको मुद्रामा व्यापार गर्न बाध्य भएको छ । रुस–युक्रेन युद्धपछि भारत रुसी कच्चा तेलको सबैभन्दा ठूलो खरिदकर्ता बनेको छ तर रुसी तेलको भुक्तानीमा समस्या देखिएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा कच्चा तेलको खरिद बिक्रीमा डलरको प्रयोग हुने गरेको छ । भारतले पनि आफ्नो कच्चा तेल खरिदका लागि डलरमा भुक्तानी गर्दै आएको छ, तर अहिले रुसले डलरको सट्टा चीनलगायत अन्य देशको मुद्रामा भुक्तानी मागिरहेको छ । यो किनभने पश्चिमले रूसमाथि प्रतिबन्ध लगाएको छ र यसलाई डलर र यूरो वित्तीय नेटवर्कबाट बाहिर राखेको छ। यस विषयमा परिचित तीन स्रोतहरूले रोयटर्सलाई भने कि देशको सबैभन्दा ठूलो तेल खरिदकर्ता ईण्डियन आयल कर्पोरेशन, रूसी कच्चा तेलको केही मात्राको लागि युआनमा भुक्तान गर्ने पहिलो सरकारी स्वामित्वको रिफाइनर भएको छ। दुई अन्य स्रोतले भनेका छन् कि भारतका तीन निजी रिफाइनर्समध्ये कम्तिमा दुईले रूसी आयातको लागि युआनमा भुक्तानी गरिरहेका छन्। घटनाको संवेदनशीलताका कारण सबै स्रोतले नाम लिन अस्वीकार गरे। भारतका निजी रिफाइनर्स, रिलायन्स इन्डस्ट्रिज लिमिटेड, नायरा इनर्जी र एचपीसीएल मित्तल इनर्जी लिमिटेडले पनि यस विषयमा टिप्पणी गर्न अस्वीकार गरे। भारतीय रिफाइनरले चिनियाँ मुद्रामा कति तेल आयात गरे भन्ने अहिले नै भन्न गाह्रो भएको स्रोतले बताएको छ । यद्यपि, इन्डियन आयलले कच्चा तेलको धेरै कार्गोको लागि युआनमा भुक्तानी गरेको छ। युआनमा रूसी तेलको भुक्तानी बढेको छ, जसले आफ्नो मुद्रालाई अन्तर्राष्ट्रियकरण गर्ने चीनको प्रयासलाई बढावा दिएको छ। चीनका बैंकहरूले विशेष गरी रूसी तेलको लागि पैसा तिर्न यसको प्रयोगलाई बढावा दिइरहेका छन्। भारतले रुपैयाँमा अन्तर्राष्ट्रिय व्यापार प्रवर्द्धन गर्न रुससँग वार्ता गरिरहेको थियो । तर महिनौंसम्मको वार्तापछि पनि दुवै देश यो प्रणाली स्थापना गर्न सहमत हुन सकेका छैनन् । मे महिनाको सुरुमा नै रोयटर्सले भारत र रुसबीच रुपैयाँको व्यापारलाई लिएर जारी वार्ता असफल भएको रिपोर्ट गरेको थियो । महिनौंसम्मको वार्तापछि पनि भारतले रुसलाई रुपैयाँ आफ्नो कोषमा राख्न मनाउन नसकेपछि द्विपक्षीय व्यापारलाई रुपैयाँमा मिलाउने प्रयास स्थगित भएको थियो । यस विषयमा जानकार स्रोतले दुई देशबीच रुपैयाँमा व्यापार गर्ने प्रयास असफल भएको बताएको थियो । रोयटर्सका अनुसार रुसमाथि प्रतिबन्ध लगाइएपछि भारतीय रिफाइनरीहरूले दुबईका व्यापारीहरू र रोजनेफ्ट, लिटास्को, गाजप्रोम नेफ्ट जस्ता रुसी कम्पनीहरूबाट कच्चा तेल खरिद गर्दै आएका छन्। स्रोतका अनुसार भारतीय रिफाइनर्सले युएईको मुद्रा दिरहाममा रुसी तेलको केही रकम पनि तिरिरहेका छन् । “हाम्रो पहिलो प्राथमिकता डलरमा भुक्तान गर्ने हो, तर रिफाइनरहरूले कहिलेकाहीं बिक्रेताहरूले माग गर्दा दिर्हाम र युआन जस्ता अन्य मुद्राहरूमा भुक्तानी गर्छन्,” सरकारी स्रोतले भने। सरकारी अधिकारीहरू र बैंकिङ स्रोतहरूलाई उद्धृत गर्दै रोयटर्सले मार्चमा प्रकाशित एउटा रिपोर्टमा भन्यो कि भारतले चीनसँग लामो समयदेखि चलिरहेको राजनीतिक मतभेदका कारण रूसी आयातको भुक्तानी गर्न युआन प्रयोग नगर्न बैंक र व्यापारीहरूलाई भन्यो। युआनमा रुसी भुक्तानीले भारतको चीनप्रतिको दृष्टिकोणमा परिवर्तनको सङ्केत गर्छ कि गर्दैन भन्ने कुरा अझै स्पष्ट भइसकेको छैन। रुसबाट भारतको कच्चा तेलको आयात मे महिनामा रेकर्ड स्तरमा पुगेको छ । एक वर्षअघि भारतको कुल तेल आयातमा रुसी कच्चा तेलको हिस्सा १६ प्रतिशत थियो, जुन अहिले बढेर ४० प्रतिशत पुगेको छ। भारतले रुस विरुद्ध पश्चिमी प्रतिबन्धलाई समर्थन गरेको छैन र रुसको तेल खरिद गरेर रुसमाथिको प्रतिबन्धको उल्लङ्घन गरिरहेको छैन, तर पनि भारतका बैंकहरू रुसबाट तेल आयातको भुक्तानी स्वीकृत गर्नमा सतर्क छन्। दुई स्रोतले भने कि मे महिनामा, भारतीय स्टेट बैंकले रूसी तेल कम्पनी रोजनेफ्टको कार्गोको लागि डलरमा भारतीय आयल कर्पोरेशनको भुक्तानी अस्वीकार गर्यो। आईओसीले रूसी तेलको लागि डलरमा भुक्तानी गर्ने निर्णय गरिसकेको थियो तर एसबीआईले भुक्तानी अस्वीकार गर्यो। यसपछि जुनमा आईओसीले निजी बैंक आईसीआईसीआई मार्फत रुसी कार्गोको रकम युआनमा भुक्तान गरेको थियो । एक निजी कम्पनीले पनि रुसको तेलको मूल्य युआनमा तिर्दै आएको स्रोतले जनाएको छ । “त्यसबेलादेखि, आईओसीले रोजनेफ्टको तेल कार्गोको लागि युआनमा भुक्तान गर्न उही विधि प्रयोग गर्दै आएको छ,” यस मामिलासँग परिचित स्रोतले भने। जब आईओसीले भुक्तानी समस्याको सामना गर्छ, उसले युआनमा भुक्तानी गर्नेछ।
जसको हत्याको कारण फ्रान्समा हिंसा भड्किएको छ, उनका हत्यारालाई किन २३ करोड दिइयो ? काठमाडौं । फ्रान्समा १७ वर्षीय किशोर नाहेल मर्जोकको हत्या गर्ने प्रहरीलाई अहिलेसम्म १.६३ मिलियन युरो (करिब २३ करोड रुपैयाँ) चन्दा प्राप्त भएको छ । यो हत्यापछि फ्रान्स जलिरहेको छ । राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रोनले शान्तिका लागि धेरै पटक जनतालाई अपील गरेका छन्। उनले यो अपराध माफीको योग्य नहुने र कानुनले आफ्नो बाटो समात्ने बताए । यति हुँदाहुँदै पनि ठूलो संख्यामा मानिस सडकमा उत्रिएर विद्यालय, सवारीसाधन र पसलमा आगजनी गरेका छन् । कयौं पसलमा तोडफोडसँगै लुटपाट समेत भएको छ । मिरर यूकेको रिपोर्टअनुसार एक गोफण्डमी पेज आरोपी पुलिसकर्मीको लागि दक्षिणपन्थी मिडिया टिप्पणीकारहरू, दक्षिणपन्थी विचारधाराहरू र तिनका सहयोगीहरूद्वारा सेट गरिएको थियो। अर्कोतर्फ, हत्या गरिएका बालकको परिवारका लागि पनि यस्तै दान पृष्ठ स्थापना गरिएको थियो, जसमा सोमबारसम्म मात्रै ४ लाख ४८ हजार युरो (करिब ६ करोड) आएको छ । नाहेल उत्तर अफ्रिकी मूलका किशोर थिए। जसलाई २७ जुनमा गोली हानिएको थियो । उनको कारलाई प्रहरीले ट्राफिकमा रोकेको थियो, जसको भिडियो पनि सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भएको थियो । उनी गाडी चलाउन निकै कम उमेरका थिए र प्रहरीले भन्दा पनि उनले कार नरोकेको बताइएको छ । नानटेरेका अभियोजक पास्कल प्राचेले प्रहरीलाई नाहेल वा उनका सहकर्मी भाग्न सक्ने डर लागेको बताए। अभियुक्त प्रहरीका वकिल लौरेन्ट फ्रैंक लियोनार्डले भने कि उनले नहेललाई जानाजानी मार्न चाहेका थिएनन् र यसका लागि माफी माग्न चाहन्छन्। त्यतिबेला आफूलाई जे सही लाग्यो त्यही गरे । नाहेलले बसको लेनमा पालिश गरिएको लाइसेन्स प्लेट लगाएर मर्सिडिज चलाइरहेका थिए । आफूलाई रोकिने डरले रातो बत्ती समेत उल्लङ्घन गरेर ट्राफिकमा फसेको आरोप लागेको थियो । घटनाको एउटा भिडियो पनि भाइरल भएको थियो, जसमा बन्दुक बोकेका दुई जना प्रहरी नाहेलको कारलाई रोकिरहेको देखिएका थिए । उनी भाग्न नसकुन् भनेर उनीहरुमाथि बन्दुक तानिएको घटनामा संलग्न यी दुवै अधिकारीले बताएका छन् । बन्दुकको ट्रिगर तानेका अफिसरले आफू, उनको साथी वा अरू कसैलाई कारले ठक्कर दिने डर लागेको बताए। तर, यो घटनापछि देशभरका जनतामा चर्को आक्रोश छ । प्रहरीमाथि जातीय विभेद र हिंसाको आरोप लागेको छ । देशभरि हिंसात्मक प्रदर्शन नियन्त्रण गर्न ४५ हजारभन्दा बढी प्रहरी परिचालन गरिएको छ भने करिब ३ हजार व्यक्तिलाई पक्राउ गरिएको छ ।
४ लाख रूपैयाँको टमाटर खेतबाटै चोरी काठमाडौं । केही दिनयता भारतभर टमाटरको मूल्य आकाशिएको छ । यसैबीच यसको चोरीका घटना पनि बाहिर आउन थालेका छन् । कर्नाटकमा एक किसानले साढे दुई लाख भारू (४ लाख नेपाली रूपैयाँ) बराबरको टमाटर चोरी भएको भन्दै उजुरी दिएका छन् । यसै क्रममा आन्ध्र प्रदेशमा पनि टमाटर चोरीको घटना बाहिर आएको छ । यो घटना कर्नाटकको हसन जिल्लाको हो । सोनमहल्ली गाउँपालिकाकी कृषक धरिणीले आफ्नो खेतबाट ५०–६० बोरा टमाटर चोरी भएको हलेबिडु प्रहरीमा उजुरी दिएकी छन् । उजुरीमा उनले भनिन्, ‘टमाटर खेती गर्न ऋण लिएका थियौं । त्यहाँ राम्रो बाली थियो र यस पटक मूल्य पनि राम्रो थियो। ५०–६० बोरा टमाटर चोरेर चोरहरूले हाम्रो बाँकी बाली नष्ट गरे ।’ महिलाका छोराले पनि यस विषयमा सरकारसँग क्षतिपूर्तिको माग गरेका छन् । स्थानीय प्रहरीले पहिलोपटक आफ्नो प्रहरी चौकीमा टमाटर चोरीको उजुरी दिएको बताएको छ । अर्को तर्फ आन्ध्र प्रदेशको दोर्नाकलमा एक तरकारी बिक्रेताले २० किलो टमाटर चोरी भएको गुनासो गरेका छन् । इन्डिया टुडेको रिपोर्टका अनुसार लखपति नामका एक किसानले बुधवार राति उनको पसलबाट टमाटरका ३ क्यारेट र केही अन्य तरकारी चोरेको बताए ।